Ganittilakam Savrtuttikam

Author(s): Hiralal R Kapadia
Publisher: Oriental Research Institute Vadodra

Page 162

विरचितम्]
नवराशिकम् न्यास:-{--ve Men r} | एकतो राशिचतुष्कमेकतस्त्रयः। ततः फलं दशकं अपरं पक्षमानीय यथा { Men clo fe) छैदव्यत्ययश्च न, एकस्यैव छेदत्वात् । ततः प्रापक्षे एकगुणौ द्वौ द्वावेव । द्विगुणा अष्टौ जाताः षोडश। द्विपक्षे द्विगुणास्त्रयो जाताः षट् । षड्गुणा नव जाता चतुःपञ्चाशत् । एतद्गुणा दश जाता चत्वारिंशदधि(क)पञ्चशती। अस्याः षोडशभिभागे लब्धं त्रयस्त्रिंशद् रूपाणि, ५ यथा ३३ । शेषमुपरि द्वादश, अधः षोडश, यथा {१६} । अनयोश्चतुर्भिरपवर्ते क्रमात् त्रयश्चत्वारः, यथा {}। एवं सप्तराशिकं समाप्तम् ॥ अथ नवराशिकमुदाहरणमाह
आयाम ९ व्यास ५ पिण्डेन १, नवपञ्चैकहस्तिका।
लभतेऽष्टौ शिलाऽन्ये द्वे, दशसप्तद्विहस्तिका ॥ १०३ ॥ १० (न्यास:-){ | "}| अत्र फलमष्टौ परं पक्षमानीय यथा { "av } सर्वेषामेक एव छेद इति न छेदव्यत्ययः। ततः प्राक्पक्ष मिथो गुणने जाता पश्चचत्वारिंशत् । द्विपक्षे अष्टपर्यन्तं मिथो गुणने जाता द्विसहस्री (द्विशती) चत्वारिंशच । एषां पञ्चचत्वारिंशता भागे लब्धमेकोनपञ्चाशत् । शेषमुपरि पञ्चत्रिंशत् , अधः पञ्चचत्वारिंशत् । अनयोः पञ्चभिरपवर्ते क्रमात् सप्त नव लब्धम् , यथा {}॥१५ 'पिण्डे अमिताङ्गुलाः किल चतुर्वर्गाङ्गुला विस्तृतौ
पट्टा दीर्घतया चतुर्दश करास्त्रिंशल्लभन्ते शतम् । एता विस्तृतिदीर्घ(?देय)पिण्डमितयो येषां चतुर्वर्जिताः
पट्टास्ते वद मे चतुर्दश सखे ! मूल्ये(?ल्यं) लभन्ते कियत् ११०४ न्यासः- । अत्र फलं शतमपरं पक्षमानीय यथा । २० प्राक्(?द्विपक्षे मिथो गुणने जातात्रयोदश लक्षाश्चतुश्चत्वारिंशत् सहस्राः, यथा १३४४०००। द्वि(?प्राक)पक्षे शत(त्रिंशत?)पर्यन्तं मिथो गुणने जाता अशीतिसहस्राः षट्शती चत्वारिंशच, यथा ८०६४० । ततो "विभजेद् बहुराशिपक्षमितरेणे" त्युक्त्या अशीतिसहस्रादिनाऽल्पाङ्केन बहुराशित्रयोदशलक्षादिकं विभजेत् । लब्धं मूल्यं षोडश द्रम्माः। शेषमुपरि त्रिपञ्चाशत् सहस्राः सप्तशती पष्टिश्च, २५ अधश्चाशीतिसहस्रादिः, यथा {५:४६० ।। अनयोः षड्विंशतिसहस्रैरष्टशतैरशीत्या चापवर्ते लब्धमुपरि द्वौ, अधश्च त्रयः, यथा {3} ॥
१ अनुष्टुप् । २ इदं पधं लीलावत्यां विंशतितमे पृष्ठे बर्तते। ३ 'विस्तृति पिण्डदैर्ध्यमितयो' इति लीलावत्यां पाठः । ४ शार्दूलविक्रीडितम् ।
१६१२
१४/१०
१४
०००