Dharmratna Prakaran Part 02

Author(s): Jain Dharm Vidya Prasarak Sabha Palitana
Publisher: Jain Dharm Vidya Prasarak Sabha Palitana

Page 441

૪૪૦
શ્રી ધર્મ રન પ્રકરણ.
कोसं तित्तीसं--उयही इयरं तु दससमसहस्सा । अागामिअपडिवाईમાગમ માષ્યિ વન્દ્ર છે અપાઈ વિદંતિરિયા તहय होइ. मणुयाणं । जहने णिको समओ--छावट्ठी अयर अहियपरं ॥ ६७ ॥ दोवारे विजयाइसु-तं तिन्नि व अच्चुएगजीवस्स । नरभव । વિ નાના--૪૫ ૨ સંવૃદ્ધ સનિg Rા ૬૮, , , __ओहीनाणस्स पुणो--अणुगामिय माइया बहू भेया । निच्छया पञ्चक्खं -तं रूविसंदव्वविसयं च ॥ ६९.॥ एयाई तिनि जीवस्स -सम्मदिदिठस्स हुंति नाणाई । मइमुयनाणा जुगवं--ओही जुगवं च पच्छावा ॥ ७० ॥ एए तिनिधि नाणा--पणिदिपज्जत्तसन्निणो हुंति । सनिअपज्जत्तेपि हु--परभवियं 'ओहिनाणं तु ॥ ७१ ॥ एए चेवय नाणा-मिच्छद्दिठिस्स हुंति अनाणा । नाणफलाभावाओ--विवरीयन्नाणओ चेव ॥७२॥
વર્ષ અવધિનો કાળ છે, ત્યાં અજ્ઞામિ એટલે ભવાંતરે સાથે ચાલતું અવધિજ્ઞાન તે અપ્રતિપાતિ ગણાય છે. અને જન્મ સુધી રહે તે પ્રતિપાતિ છે. (૬૬ 1 ગુણપ્રહ્મય અવધિ બે પ્રકારનું છે – તિવેચેનું અને મનુષ્યોનું. તે જધન્યથી એક સમય અને ઉત્કૃષ્ઠ છાસઠ સાગરોપમ ઝાઝેરા હોય છે. તે બે વાર વિજયવિમાને જાય અથવા ત્રણ વાર અચુત દેવલોકમાં જઈ ત્રણ જ્ઞાન સહિત મનુષ્યપણે જન્મે ત્યારે થાય છે, અને સર્વ જીવની અપેક્ષાએ સર્વ કાળ છે. [ ૬૭-૬૮ ].
અવધિજ્ઞાનના અનુગામિક વગેરે ઘણા ભેદ છે. તે નિશ્ચયથી પ્રત્યક્ષ અને રૂપિ દ્રવ્ય વિષયી છે. ( ૬૯ ) એ ત્રણે સમ્યક દ્રષ્ટિએ જીવને હોય, ત્યારે જ્ઞાન ગણાય છે. મતિ અને શ્રુત તે હમેશ સાથેજ હેય છે. અવધિજ્ઞાન સાથે પણ થાય અને પછી 'પણ થાય. [ ૭૦ ] એ ત્રણે જ્ઞાન પર્યાપ્ત સંગ્નિ પંચંદ્રિયને હોય છે. વળી પરભવનું આવેલું અવધિજ્ઞાન અપર્યાપ્ત સંક્તિમાં પણ ગણાય. ( ૭૧ ) એ ત્રણે જ્ઞાન મિયા દ્રષ્ટિને અજ્ઞાન તરીકે હેય છે, કેમકે ત્યાં જ્ઞાનનું ફળ હેતું નથી, તેમજ તેમનું જ્ઞાન વિપરીત હોય છે. [ ૭૩ ] પરમાવષિ અંતર્મુહૂર્ત હોય છે. જોકપ્રમાણ અવધિ અપ્રતિપાદિત ગણાય