________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
બોલવું. સાદું, સીધું, સરળ અને જેમાંથી બે અર્થ મહાન સત્ય સમજાઈ ગયું અને દીક્ષા લઈ ત્યાગન થાય તે રીતે જ એક અર્થી બોલવું. આપણું તપ-સંયમના અગે' કેવળ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી તેજ બેલવાથી કોઈનું દિલ દુભાય એવું લાગે તે ન જ ભવમાં મુક્તિ પ્રાપ્ત કરી. આપણું એક મહાન બલવું. કોઈએ સાચું જ કહ્યું છે કે વાણું એ મુનિરાજે સાચું જ કહ્યું છે કે – છે અને મૌન એ સોનુ છે.
કાંટે કાટે થાયે વાડ, બેલે બેલે વાધે રાડ; સુવ્રતશેઠને પણ મૌન વ્રતના કારણે સંસારનું જાણું મૌન ધરે ગુણવંત, તે સુખ પામે અતુલ અનંત.
M
સત્ય
સત્યપ નામના એક બહ્મર્ષિ થઈ ગયા છે. હંમેશા સત્ય જ બેસવું છે એવો તેણે નિયમ કર્યો હતો. એક દિવસ તે પિતાના આશ્રમના બારણું : પાસે ઊભા હતા, તે વખતે શિકારીએ ધાયલ કરલું એક સુવર એની પાસેથી પસાર થઈને આશ્રમમાં સંતાઈ ગયું. થોડી વાર પછી એને ઘાયલ કરનાર શિકારી સવરની શોધ કરતો ત્યાં આવ્યો. એણે ઋષિને ત્યાં ઊભેલા જોઇને નમસ્કાર કરીને પૂછયું કે અહીં થઇને ઘાયલ થયેલું કે પશુ તેમણે જતુ દીઠું ? સત્યનું જ ભાષણ કરનાર ઋષિને ધર્મસંકટ આવી પડયું. જે હા કહે, તો બિચારું પશુ મરી જાય છે, જે ના કહે, તો અસત્ય બેલાય છે. એટલે ઋષિએ જવાબ જ દીધે નહીં. વ્યાધે બીજીવાર પૂછયું. આમ ફરી ફરી પૂછતાં ઋષિએ તેને કહ્યું કે –
"या पश्यति न सा व्रते या ब्रूते सा न पश्यति ।
महेो व्याध स्वकार्यार्थी कि पृथ्नति पुनःपुन: ॥ { જે દેખે છે તે (એટલે કે આંખ) બોલી શકતી નથી અને જે બેલી ૨ િશકે છે તે (એટલે કે જીભ) દેખી શકતી નથી. (એટલે કે હું તને કેવી રીતે
જવાબ આપી શકું ?) સ્વકાર્યની ઈચ્છાવાળા વ્યાધ ! તું શા માટે ફરી ફરીને પૂછે છે ?
આસાનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
