________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
કલિકાલસર્વજ્ઞ આચાર્ય શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજીની જીવન ઝરમર
લેખ – સુનિશ્રી ન્યાણવિજ્યજી (કાર્તિક પૂર્ણિમા ક. સ. શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજીની જન્મતિથિ છે. તેઓશ્રીની જન્મજયંતિ અનુલક્ષીને અહીં તેઓશ્રીના જીવનના કેટલાક પ્રસંગે આપવામાં આવ્યા છે.)
એક વાર શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજી મહારાજ જૈન પાંડવ હવે આટલા બધા પાંડવોમાંથી શ્રી નેમિનાથજીના ચરિત્રના વ્યાખ્યાનો વાંચી રહ્યા હતા. અંતે પ્રસંગ સમયે તેમના ઉપદેશથી દીક્ષા લઈ કઈ પાંડ માણે આવ્યું કે પાંડવ શ્રી સિહાચલજી ઉપર મેક્ષે પધાર્યા ગયા છે એમ શાસ્ત્રો માને છે તેમાં ખોટું શું છે ? હતા. બ્રાહ્મણોએ એની સામે વિરોધ ઉઠાવ્યો. અને રાજા અને બ્રાહ્મણે આ વાત સમજીને મૌન રહો. રાજાને (સિદ્ધરાજને કહ્યું કે-મહાભારતના આધારે વસ્તુ લઈને જૈનાચાયે* પાંડવોને દીક્ષા અને મોક્ષ જણવ્યાં છે પણ તે વાસ્તવિક નથી. પાંડે તે કેદારજી એક વાર આલીગ નામના પંડિતે અભિમાનમાં ગયા છે અને તેઓ જિનવરંદ્ર દેવના ઉપાસક નહિ આવી જઈ સૂરિજીને પૂછયું, આપને જૈન ધર્મ તે કિન્તુ શંભુ મહાદેવજીના ઉપાસક હતા માટે જૈનાચાર્યનું ત્યાગપ્રધાન છે પરંતુ એમાં એક ન્યૂનતા છે, કે વ્યાકથન સત્ય નથી.
ખ્યાનમાં સ્ત્રીઓ સુંદર વસ્ત્રો પરિધાન કરીને આવે છે;
બીજ ભલે તમે નિર્દોષ આહાર કરતાં હે પરંતુ દૂધ સિદ્ધરાજે આ સંબંધી શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજી મહા
દહીં વગેરે પદાર્થો વિકારજનક હોવાથી તમે કઈ રીતે રાજ પાસે ખુલાસો માગ્યા.
હ બહ્મચર્ય પાળી શકે છે. જુઓ સાંભળો– શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજીએ કહ્યું કે સાંભળો–
વિશ્વામિત્રામૃત છે ચાંguત્રાશના મહાભારતનું યુદ્ધ કરતાં ગંગાપુત્ર ભીષ્મ પિતાએ પિતાના પરિવારને કહ્યું કે, મારા મૃત્યુ પછી મારે તો સમુહ સંસ્કતિ છેવ અગ્નિદાહ એ ઠેકાણે કરજે જયાં પૂર્વે કાઈને બાળ
भाहार सुधत पयोदधियुत ये भुजते मानवा વામાં આવ્યાં ન હોય.' તેમના કુટુંબીઓએ આ વાત માની લીધી. તેમના મૃત્યુ પછી બધે તપાસ કરી પણ તેવામિનિબા કિ વે વિષ દર સારે છે આખરે કોઈ સ્થાન એવું ન મળવાથી હિમાલયના
વિશ્વામિત્ર અને પરાશર વગેરે ઋષિ કે જેઓ શિખરે ગયા. ત્યાં કોઇને મેં આ પહેલાં બાળવામાં નાકે માત્ર જળ અને પાંદડાંનું ભોજન કરતા તેઓ પણ આવ્યા હોય એમ તેમનું માનવું હતું. જ્યાં અગ્નિ
ન સ્ત્રીના વિલાસયુકત મુખને જોતાં જ મેહમૂઢ બની ગયા, સંસ્કારની તૈયારી કરી ત્યાં તે આકાશમાંથી દેવી
તે જે મનુષ્ય વૃત, મધ, દહી સહિત સિનગ્ધ ભજન વાણી થઈ :
કરતા, અને તે મનુબે યદિ ઈદ્રિયનિગ્રહ કરી શકતા મત્ર મીણાપું વર્ષ પાંડવાનાં શાસ્ત્રનું હોય તે સમુદ્રમાં વિંધ્યાચલ ડુબી ગયો તેના જેવું દ્રોણાચાર્યાલતુ જળપ્તા જ વિચારે છે ? ( આશ્ચર્ય ) થાય.
આ સ્થળે એક સે ભીષ્મ, ત્રણસો પાંડે, હજાર આને ઉત્તર હેમચંદ્રસૂરિજી મહારાજે એ સરસ દ્રોણાચાર્ય અને અસંખ્ય કર્ણને પર્વે દગ્ધ કરવામાં આપ્યો છે કે તે વિદ્વાનને ફરી શંકા કરવાને કે પૂછવા આવ્યા છે.
અવસર જ ન રહ્યો.
ક. હેમચંદ્રાકાર્યની જીવન ઝરમર
૩૫
For Private And Personal Use Only