________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પંકિતાએ પિતાના ધર્મતત્વની સત્યતા સાબિત કરવા અમારા આચાર મુજબ પાણીનું ટીપુયે નહિ નાંખવાનું. પ્રયત્ન કર્યો, યુકિત, તક, દલીલોને ધોધમાર વાણીપ્રવાહ જેન ધર્મને પણ એ જ ઉપદેશ છે કે દરેક જેને સત્રિ વહાવ્યો. રાજા સિદ્ધરાજ આ વિતંડાથી-વાણીવિલાસથી ભોજનને સર્વથા ત્યાગ કરવો જોઈએ. કંટાળે. એને એમ થયું કે આ વાણીવિલાસમાં તે પ્રાતઃકાલમાં પણ સંય પછી બે ઘડી સુધી અમે ધર્મ કયાંથી ઉપલબ્ધ થાય? છેવટે એણે જૈનાચાર્ય શ્રી મોઢામાં પાણીનું ટીપુએ નથી નાખતા. હેમચંદ્રમરિજી મહારાજને વિનમ્રભાવે પૂછયું-મહારાજ આ સૂર્યદેવના ઉપાસકેને પૂછો કે સૂર્ય ગ્રહણ થાય ધર્મતત્તવ ક્યાં છે ?
છે ત્યારે તે તમે ભોજન-પાણી નથી કરતા તો આ સૂરિજી મહારાજે “ચારી સંજીવની ન્યાય» જ સૂર્યદેવ અસ્ત થાય છે ત્યારે રાત્રે ભોજન કેમ કરે દષ્ટાંતપુરઃસર સમજાવી રાજાને કહ્યું જે ધર્મ આચર- છો ? અને પુરાણમાં લખ્યું પણ છે કેવાથી આત્માની શુદ્ધિ થાય, જે ધર્મ આરાધવાથી પડું- “બાને ગાનાથે ભારે વરસુતે | રિપને પરાજય થાય, જે ધમની ઉપાસનાથી દયા, પ્રેમ-તેહ મન્ન માં બોર મારે મા " વધે, ન્યાય નીતિ સદાચાર વધે, અને જે ધર્મ આરા- તેમજ સ્કંદપુરાણમાં સૂર્યની સ્તુતિ કરતાં લખ્યું ધવાથી આપણા રાગ, દ્વેષ, મોહ, મમત્વ ઓછાં થાય છે કે “તારે અસ્ત થયા પછી પાણી લેવું તે રુધિર કમ” ક્ષય થાય એ સત્ય ધર્મ છે. એવા ધર્મતત્ત્વની બરાબર છે. તારા કિરણોથી સ્પર્શ થયેલું પાણી જ પ્રાણી માત્ર સદાયે ઉપાસના કરવી જ જોઈએ. સાચે આત્મ- પવિત્રતા પામે છે.” વગેરે તે મહાનુભાવો સાચા સૂર્યો. ધમ એનું નામ છે, આનાથી પ્રાણી માત્ર પ્રતિ દયા, ક્ષમા, પાસક બની રાત્રિભોજનનો સર્વથા ત્યાગ કરે. પાણી મૈત્રી, પ્રમોદ, કાશ્ય અને માધ્યસ્થ જીવનમાં પ્રગટે પીવાનું પણ સૂર્યાસ્ત પછી ત્યાગ કરે તો તે તમને છે. રાજન ! આવો ઉત્તમ આત્મધર્મ કાણુ ન પાળે? સર્યના સાચા ઉપાસક કહી શકીએ, બાકી તે ઠીક જ છે.
આક્ષેપ કરનારને મૌન જ રહેવું પડ્યું. સિદ્ધરાજ ત્યાર પછી શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજીનો પરમ અનરાગી બને. અને જેન ધર્મ ઉપર પણ તેને આચાર્યશ્રીએ એક વખત સાચા વૈષ્ણવ સંબંધમાં કહ્યું બહુમાન વધ્યું.
કે જુઓ, વિષ્ણુની સાચી આજ્ઞા માને, તેમની આજ્ઞા ૪
પ્રમાણે ચાલે તે સાચા વૈષ્ણવ કહેવાય. હવે ગીતાજીમાં એક વાર મહારાજા કુમારપાલ પંડિતેની સભા વિશજીએ કહ્યું છે કે “હે અન! હુ પૃથ્વીમાં છું, કરીને બેઠા છે ત્યાં એક વિદ્વાને કહ્યું-મહારાજા, આ અગ્નિમાં છું, જળમાં છું, વનસ્પતિમાં અને યાવત જેનાચાર્ય આપણું વિશ્વમાન્ય સૂર્યદેવને નથી માનતા. સર્વ છ-ભૂતમાં વ્યાપક છું. જે મને સર્વવ્યાપક • રાજ પૂ આચાર્ય મહારાજની સામે જુએ છે.
જાણીને કદાપિ હિંસા કરતું નથી તેમને હું નાશ અરિજી મહારાજ હસીને જવાબ આપે છે-રાજન ! જેને કરતા નથી અને તેઓ માને નાશ કરતા નથી. સહઅરમિ, સવિતા નારાયણને સમકિતી દેવ માને છે. અર્થાત સર્વ પ્રાણી- જીવ માત્ર ઉપર દયા, અહિંસા બીજે જેને જેટલા સૂર્યના સાચા ઉપાસક સંસારમાં પાલનાર સાચે ઉષ્ણવ છે. જ્યારે સર્વત્ર વિષણુ છે કોઈ નથી એમ કહું તે ચાલે. જુઓ, જેને આ પંડિત
પછી જે જવ બીજાની હિંસા કરે છે, દુઃખ આપે છે, સર્ષદેવ માને છે તેના અસ્ત પછી અમે જેન સાધુઓ
ત્રાસ આપે છે, સતાવે છે, ષ અને ઈર્ષા રાખે છે એ કદી પણ મેલામાં અન કે પાણી નથી નાખતા. રાત્રે
ઇવ વિષ્ણુની હિંસા કરે છે, એને જ દુઃખ, ત્રાસ ૧. દષ્ટાન્ત પ્રસિદ્ધ હોવાથી અહીં નથી આપ્યું. વિગેરે આપે છે માટે જેન સાધુઓ પરમ અહિંસક બાકી આ દષ્ટાતમાં શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજીની પ્રતિભા હોવાથી (કોઇપણ જીવની મન, વચન કે કાયાથી કદી કેવા ચમકે છે એ જ જોવાનું છે.
હિંસા કરતા નથી) સાયા કેણવ પદને યોગ્ય છે.
૩૮
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
