Atmanand Prakash Pustak 037 Ank 10

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

[ ૨૬૬ ]
સ્નેહીએ
ના પ્રસગે નિર'તર નજીક રહેલા સ્નેહીની વેદના ન જોઈ શકવાથી હેરાન થાય છે. અને સગા તથા ન્યાતજાતના કોઇ પણ પ્રકારના સબંધ વગરના સ્નેહીએ તે કલચિત્ કદાચિત્ જ મળી શકે છે, અને ધાર્યાં પ્રમાણે ન મળી શકતા હાવાથી નિરતર દિલગીર રહ્યા કરે છે. કોઈક વખત રાગ શાકાદિનુ કારણ ખની આવે ત્યારે પણ ઈચ્છા પ્રમાણે ન મળી શકવાથી ઘણા જ ભેદવાળા રહે છે.
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ,
અનાવટી
સ’સારમાં સ્વાર્થી, ભૂખ તથા સ્નેહીની માત્રા અધિકતર જોવામાં આવે છે કે જે નિઃસશય સ`સારને દુ:ખનુ જ કારણ છે. પેાતપેાતાના ભિન્ન ભિન્ન સ્વાર્થીને લક્ષ્યમાં રાખીને મમત્વભાવ બતાવનારા સ્વાથ ન સધાવાથી અથવા તે સ્વાથ પૂરા થવાથી આપત્તિ-વિપત્તિમાં પડેલા સ્નેહીની એળખાણ પણ રાખતા નથી. જેથી કરીને સાચા સ્નેહી તરીકે એળખનારના ચિત્તમાં પુષ્કળ ક્લેશ થાય છે; કારણ કે જીવનમાં કડવા યા મીઠા પ્રસંગે ભાગ પડાવવાની આશાથી જ
એક બીજાની સાથે મેહ-મમતાથી વર્તવામાં આવે છે. પરંતુ માયાળુપણું બતાવવાના પ્રસંગે અતડા પડી જાય છે ત્યારે નિરાશાની સાથે દિલગીરી ભાગવવી જ પડે છે.
વસ્તુસ્થિતિને ન સમજનારા મૃખ સ્નેહીએના જીવનમાં કલેશ કે પરિતાપ સિવાય શાંતિ કે સુખ જેવું કાંઈ પણ હાતુ નથી. ભવિષ્યના પરિણામથી અનભિજ્ઞ મૂખ સ્નેહીના કાગ્રહથી કોઈ પણ પ્રવૃત્તિમાં ઉતરનાર ડાહ્યા સ્નેહીને ઘણું જ શેષવુ પડે છે. સ્નેહીની પરિસ્થિતિ સમજ્યા સિવાય મનગમતી વસ્તુ મેળવવાના આગ્રહથી સ્નેહીને કફાડી સ્થિતિમાં
લાવી મૂકે છે, જેથી કલેશના ભાગી થવુ
કરીને જીવન પય"ત પડે છે.
ભૂખ સ્નેહીમાં ડહાપણના અ’શ પણુ ન હાવાથી મૂર્ખાઇભર્યાં કાર્યો કરીને પેાતાની જાતને ખુવાર કરી નાખે છે, શારીરિક તથા માનસિક ઉપાધિથી પેાતાના જીવનને ખરબાદ કરી નાખે છે, જેની અસરથી સ્નેહીને અનહદ દુઃખ થાય છે.
સ્નેહના ડાળ કરનારા બનાવટી સ્નેહીઆના અંતઃકરણ સ્નેહભીનાં ન હેાવાથી સ્નેહી માનનારને શાંતિ આપી શકતા નથી. એવા અનાવટી સ્નેહીએ ઉપર વિશ્વાસ રાખી શકાતા નથી, છતાં સરળ સ્નેહી વિશ્વાસ રાખે તે તેને છેવટે પશ્ચાત્તાપ કરવા પડે છે. અનાવટ વધુ વખત ટકી શકતી નથી. અંતમાં અનાવટના રંગ ઊડી જાય છે અને સ્નેહીને હતાશ થવુ પડે છે.
એકનિષ્ઠ સાચા સ્નેહ કરનારા સંસારમાં બહુ જ ઓછા હેાય છે. આવા સાચા સ્નેહીઓ સ્નેહભીના હૃદયવાળા, એકનિષ્ઠ સ્નેહવાળા, હૃદયથી ચાહવાવાળા હેાવાથી તેમને કલ્યાણ, વિશ્વાસનું પૃ` પાત્ર, અને સરળ તથા અભિન્ન સુખી જીવન, અભ્યુદય, સન આદિ ઇચ્છાએથી હમેશાં ચિંતિત રહેવું પડે છે અને વિયેાગથી ભયભીત રહેવુ' પડે છે. એકનિષ્ઠા વગરના અસ્થિર સ્નેહવાળા સ્નેહીએ 'ચળ વૃત્તિવાળા હેાવાથી એક છોડી બીજે અને બીજે છેડી ત્રીજે સ્થળે સ્નેહની જોડતોડ કરવાથી સ્નેહીને અત્યંત દુઃખ આપવાવાળા થાય છે. જ્યાં એકનિષ્ઠા નથી હોતી ત્યાં સ્નેહની માત્રા પણ ઘણી એછી હાય છે, અને તે સ્નેહીની લાગણીઓને અત્યંત દુભાવવાવાળી હાય છે,