Atmanand Prakash Pustak 036 Ank 03

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

૪ જૈન સમાજ સાથેના
‍
મારા પશ્ચિય
કરે તેા તે પેાતાની કામે પૂરતુ'જ, મદદ કરે તે પેાતાની કામના યુવાનાની કેળવણી માટે જ. કુંડા ઊભા કરે કે છાત્રાલય ખેલે તૈયે તે કામી લાગણીથી જ. એ વિષે હુ તા એટલું જ કહી શકું કે મારા અનુભવ જુદો છે. જે રાષ્ટ્રીય વિદ્યાપીઠમાં હું કામ કરૂ છું તેનું વિશાળ મકાન એક જૈન ગૃહસ્થે બંધાવી આપ્યું છે. બધા ધર્માંના ધ ગ્રંથામાંથી અહિંસા શાસ્ત્ર શેાધવા માટેની સરસ સગવડ બીજા એક જૈને કરી આપી છે. દેશની દુર્દશાના એસડ તરીકે જે ગ્રામસેવાની યાજના અમે હમણાં હમણાં અમલમાં મૂકી છે તેની આર્થિક ખાજીના ભાર પણ એક ઉદાર હૃદયના જૈને જ ઉપાડી લીધા છે. આવા આવા કેટલાયે દાખલા આપી શકાય.
પણ તમે તેા કહેશે કે ‘દરેક કામમાં આવા ઉદાર ગૃહસ્થા હોય પણ ખરા; કેમ તરીકે અમારી કઈક ખામી તે બતાવે.' ખામીઓ બતાવુ' એટલેા નિકટના હજી મારે પરિચય નથી પણ જે શકાએ થઇ છે તે જ અહીં પ્રશ્નરૂપે પૂછી લઉં.
ગુજરાતના જૈનો મેટે ભાગે શહેરમાં રહે છે કે ગામડામાં? જો શહેરમાં જ રહેતા હાય તા તમારે ખૂબ વિચાર કરવા જોઇએ. જૈનો ઘણે ભાગે ખેતી કરતા જ નથી. શુ એ વાત સાચી છે? જો સાચી હાય ! એ પરિસ્થિતિ ગંભીર છે એમ મારે કહેવુ જોઈએ. તમારે તમારી હસ્તી વિષે અને પ્રતિષ્ઠા વિષે જેટલી કાળજી લેવી જોઇએ તેટલી તમે નથી લેતા એમ મારે કહેવુ જોઇએ; એટલુ જ નહિં પણ અહિં સાધના પાલનની પૂરતી તૈયારી તમે નથી કરતા એમ પણ હું કહુ.
સમાજશાસ્ત્રના અત્યાર સુધીના મારા અભ્યાસ ઉપરથી મેં એક સચોટ નિયમ તારવ્યેા છે કે જે કામે જમીન સાથેને સીધા સબધ રાખે નથી તેણે પાતાનાં મૂળીયાં ઢીલાં કર્યાં છે. એમ હું માનું છું કે જે અનાજ ખાપણું ખાઇએ છીએ તે કેમ અને કાં પેદા થાય છે તે આપણે અનુભવથી તળવુ જોઇએ. કટલેક ઠેકાણે ખેતીમાં થતી હિંસાને કારણે ખેતીથી દૂર રહેવાનું કહેવામાં આવે છે, પણ જૈનો આપી દલીલ ન કરી શકે એમ હું ધારૂં છું, કારણ કે જૈનમતે તા કર્યું, કરાવ્યુ અને અનુમેદ્ય એ ત્રણેમાં સરખા દોષ કહેલા છે. જે અનાજ ખાવામાં આવે છે તેને લગતી ખેતીના દોષ ખાનારાને લાગે જ છે. આમ છતાં પણ તમારા ધર્મ તેમ કરવા તમને ના કહેતા હોય તો હું લાચાર છું. મને તે જે ચેાગ્ય લાગે તે કહેવુ એ મારા ધમ છે.
પૈસાદાર થવાના. એ જ માગ છે પાર અને લુટકા, વેપારીએ વેપાર કરે છે અને ઢળક ધન ભેગું કરે છે. સત્તાશાહી લુટકા કરે છે અને ધનના ભંડાર ભરે છે. નખ લાને નીચાવે છે અને પશુમળથી રાજ્ય ચલાવે છે. વેપારથી પૈસા આવે છે. પણ જમીન સાથેના સંબંધ સિવાય સમાજમાં સ્થિત્તા ન આવે, વસો શહેરી ચીજ છે. આપણે શહેરમાં જ રહેવાથી મણાએ ગુણા ખેલું નામ્યા છે.સ્ત્રમાં કઈ શક નથી, કુદરત સાથેના સીધા