Atmanand Prakash Pustak 018 Ank 05 06

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

૧૨૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
સ્તવિક સુખ પ્રાપ્ત કરી શકશે એ શું સંભવિત છે? કદાપિ નહિ. વાસ્તવિક સુખ. તો ત્યારે જ પ્રાપ્ત થઈ શકે છે કે જ્યારે તમે નિત્ય અને સ્થાયી વસ્તુઓમાંજ તમારું મન લગાડશે. તેથી તમારે માટે જરૂર છે કે તમારે ક્ષણિક અને વિનાશી વસ્તુઓ ઉપરથી તમારૂં ચિત્ત હઠાવી લેવું જોઈએ અને ભૂલથી પણ તેની કદિ ઈચ્છા ન કરવી જોઈએ. એ વખતે તમને સમ્યક્ જ્ઞાન થશે. જેમ જેમ તમે સ્વાથને ત્યાગ કરતા જશો તેમ તેમ તમારામાં પ્રેમ, પવિત્રતા. નિઃસ્વાર્થતા અને પ્રાણી માત્ર પ્રત્યે મૈત્રી ભાવનો આવિર્ભાવ થતે જશે અને એ રીતે ઉન્નતિ સાધતાં સાધતાં તમે સમ્યગ જ્ઞાનમાં લીન થઈ જશો. તે સમયે તમને જે સુખની પ્રાપ્તિ થશે તે નિત્ય અને સ્થાયી હશે અને તે કદિ નષ્ટ થશે નહિ.
જે મનુષ્ય બીજાની સાથે પ્રેમ કરવામાં અને તેઓને લાભ પહોંચાડવામાં પિતાની જાતને બીલકુલ ભૂલી જાય છે તેને ઉચ્ચ કોટિનું સુખ મળે છે એટલું જ નહિ પણ તે નિત્ય અને સ્થિર જગતમાં પ્રવેશ કરે છે, કારણ કે તેને ખરેખર ઇશ્વરનુભવ થાય છે. તમારા જીવન ઉપર એક દ્રષ્ટિ નાખે. તમને જ્ઞાન થશે કે તમારે માટે સૌથી અધિક સુખનો એ સમય છે કે જેમાં તમે કેઈને માટે દયાના શબ્દને તમારા મુખથી ઉચ્ચાર કર્યો હોય, અથવા પરોપકારનું કાર્ય કર્યું હોય અથવા બીજાના હિતાર્થ તમારા સ્વાર્થની આહૂતિ આપી હોય.
આત્મિક દ્રષ્ટિથી જોતાં સુખ અને સમતા પર્યાયવાચી શબ્દો છે. સમતા નૈસર્ગિક નિયમનું એક રૂપ છે જેનો આત્મિક પ્રકાશ પ્રેમ છે, સ્વાર્થ ધૃણિત અને નિંદિત વસ્તુ છે. સ્વાર્થપરાયણ મનુષ્ય નૈસર્ગિક નિયમથી પ્રતિકૂલ ચાલે છે. જેટલા પ્રમાણમાં આપણે સ્વાર્થ ત્યાગ કરીએ છીએ અને સાર્વપ્રેમને અનુભવ કરીએ છીએ તેટલા પ્રમાણમાં આપણે નૈસર્ગિક ગુણોનું અનુકરણ કરીએ છીએ. આનું નામજ સાચું સુખ છે.
સંસારમાં સ્ત્રી પુરૂષ સુખની શોધમાં જ્યાં ત્યાં ભટકતા દષ્ટિગોચર થાય છે, પરંતુ તેઓને કયાંય પણ સાચાં સુખની પ્રાપ્તિ થતી નથી. વસ્તુત: જ્યાં સુધી મનુષ્યને એ વાતને અનુભવ થતો નથી કે સાચું સુખ પોતાની અંદર અને ચોતરફ વિદ્યમાન છે ત્યાંસુધી તેને સુખની પ્રાપ્તિ નિતાંત અસંભવિત છે. સંસારમાં કોઈપણ એવું સ્થાન નથી કે જ્યાં સુખ ન હોય. પરંતુ હકીકત એટલીજ છેકે લેકે સ્વાર્થવશ બનીને તેને શોધે છે એટલા માટે તેઓને તે મળી શકતું નથી અને તેઓ હમેશાં તેનાથી વંચિત રહે છે.
જુઓ, એક સમર્થ કવિએ નિમ્નલિખિત શબ્દોમાં સાચાં સુખનાં રહસ્યનું કેવું સુંદર વર્ણન આપ્યું છે?