________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
ખરાબ માગે વ્યય કરવા તત્પર થાય છે. પરિણામ એ આવે છે કે તે આખા સંસારના લોકોની સાથે સહવાસ રાખવાને બદલે, તેઓના જાનમાલનું રક્ષણ કરવાને બદલે અને તેઓના સુખ-શાંતિ વધારવાને બદલે તેઓને નુકશાન પહોંચા ડવાના, તેઓના હકક છીનવી લેવાના, તેઓની માલ મિલ્કત ચોરી લેવાના ખરાબ કાર્યોમાં પ્રવૃત્ત બની જાય છે અને તે કાર્યોમાં સફળતા પ્રાપ્ત કરવામાં તે પિતાનું પરમ સિભાગ્ય અને કર્તવ્ય સમજવા લાગે છે. પરંતુ એમ કરવાથી તે પારસ્પરિક વિશ્વાસ ગુમાવી બેસે છે અને પરસ્પર સંપીને રહેવાને અત્યુત્તમ પ્રબંધને શિથિલ બનાવે છે. આવાં આવાં વિપરીત કાયોને લઈને મનુષ્યસમાજ પિતાનાં પદથી ભ્રષ્ટ બનીને કેવળ નીચે જ પડે છે એટલું જ નહિ પણ પતિત બનીને નષ્ટ પ્રાય: બની જાય છે અને કઈ પણ કાર્યને એગ્ય રહેતો નથી.
- પશુઓમાં વાચાશક્તિ નહિ હોવાથી તેઓ અન્ય અસત્ય બોલી શક્તા નથી અને એક મનુષ્ય બીજ મનુષ્યને જેવી હાનિ પહોંચાડી શકે છે તેવી તેઓ પહોંચાડી શકતા નથી. એ રીતે પશુઓની પાસે પિતાનાં શરીર સિવાય અન્ય કશું સાધન નથી કે જે વડે તે અન્ય પશુઓને ભારે નુકશાન પહોંચાડી શકે. ૫રંતુ મનુષ્યએ બીજાને મારવા અથવા હાનિ પહોંચાડવા માટે તીરકમાન, તલવાર, બંધુક, તપ આદિ અનેક સાધન બનાવી રાખ્યા છે કે જે વડે તેઓ ભારે વિધ્વંસ મચાવી શકે છે. એ રીતે નવીન નવીન ઉપાય શોધવાની શકિત ધરાવનાર બુદ્ધિ અને વાચાશકિતના દુરૂપયેગથી મનુષ્યનું મનુષ્યત્વ દુર થાય છે અને પશુઓથી પણ નિકૃષ્ટ બની અનન્ત દુઃખોમાં ફસાઈ પડે છે.
પશુઓ પોતાનું જીવન પૃથક પૃથક્ વ્યતીત કરે છે. તેઓ પોતાના જીવનનિર્વાહ માટે પોતે કાંઈ કામ કરતા નથી અને બીજાની પણ સહાયતાની અપેક્ષા રાખતા નથી, બલકે પ્રકૃતિ દ્વારા સંસારમાં જે કાંઈ ઉત્પન્ન થાય છે તેના ઉપર પિતાને નિર્વાહ કરે છે. પરંતુ મનુષ્ય પોતાના જીવન–નિર્વાહ માટે અનેક મનુષ્યોએ બનાવેલ કઈક વસ્તુઓની જરૂર પડે છે. સારામાં સારું જીવન વહન કરનાર મનુ ષ્યની જરૂરીયાતે પણ એવી નથી હોતી કે જે અમુક મનુષ્યની બનાવેલ વસ્તુઓથી પુરી પડી શકે, અએવ પ્રત્યેક મનુષ્યને દુનિયાના સર્વ મનુષ્યો અને તેઓના કાર્યોની સાથે એટલો બધો ઘનિષ્ટ સંબંધ રહેલો છે કે અન્ય મનુષ્યના કાર્યોમાં ગરબડ થવાથી પોતાનાં કાર્યોમાં ગરબડ થાય છે અને તેના સુખને ધકકે પહોંચે છે. એટલા માટે પ્રત્યેક મનુષ્ય પોતે સાવધાન રહેવાની અને સર્વ લોકોને સાવધાન રાખવાની પુરેપુરી જરૂર છે, કે જેને લઈને કેઈ મનુષ્ય કઈ પણ પ્રકારની ગરબડ અથવા અશાંતિ ઉત્પન્ન કરે નહિ અને પરસ્પર પ્રેમપૂર્વક રહેવાને જે પ્રબંધ મનુખ્ય જાતિએ કરી લીધું છે તે કઈ પણ જાતના વિઘ વગર સારી રીતે ચાલ્યા આવે.
For Private And Personal Use Only
