Atmanand Prakash Pustak 018 Ank 02

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

આપણ કઇ પદ્ધતિથી કામ કરવા જોઈએ?
૪ જનસમાજને અંગે કહે કે કઈ પણ સમાજ અંગે કહે. તેને ટકાવી રાખવા આંતર વ્યવસ્થા મજબુત જોઈએ ને વધારે ફેલા કરવા બાહ્ય વ્યવસ્થા આકર્ષક જોઈએ. આ બાબત દરેકની બુદ્ધિ ગ્રહણ કરતી જ હશે. તે હવે કઈ બાહ્ય વ્યવસ્થાની અને કંઈ આંતર વ્યવસ્થાની આપણને જરૂર છે, અને ભાવી જૈન સમાજનું કેવું સ્વરૂપ ઘડવું છે એ ઉદ્દેશ ધ્યાનમાં રાખી કઈ પણ કામ કરવું જોઈએ,
૫ આ સંકલનાથી આપણને શેની જરૂર છે તે સંપાદન કરવાના સાધનો કયા કયા છે અને માગ કયા ક્યા છે, તે પરિણામદશી બુદ્ધિથી વિચારી શકાય છે અને તેજ બુદ્ધિથી જ પશ્ચિમના કાર્યકર્તાઓ કામ કર્યું જાય છે અને ફળ જોઈએ તેવુંજ મેળવે છે. આ પરિણામદશીવ ન બની શકે તેવું નથી જ. તે સમાજના વિચારક હિતેચ્છુઓ તરફથી એક પરમ ધયેય નક્કી થવું જોઈએ. જોકે તે ધ્યેય સિદ્ધ કરવા એકજ હાથે તાળી પડતી નથી, તેમ તેમાં એકલાનું કામ નથી, તેમજ એકાદ સંસ્થા તરફથી એ હિત સિદ્ધ થાય તે પણ આશા ન રાખવી, પણ દરેક અંગો ખીલવવા દરેક જાતની જુદી જુદી જાતની સંસ્થાઓ જોઈએ, પણ તેનું ધ્યેય એકજ રહેવું જોઈએ. તે ધ્યેય સિદ્ધ કરવાની પદ્ધતિ પણ એકજ રીતે ઠરાવેલી હેવી જોઈએ. આવી રીતે કાર્યપદ્ધતિ અને અંગેના નિયમ થયા પછી તેના સાધનેને વિચાર થવે જોઈએ અને કોઈ પણ નવી સંસ્થા ક ખાતું નીકળે તે આ . યને સિદ્ધ કરનારૂં હોય તેજ તેને ચાલવા દેવું અને તેને સહાય કરવી, બીજી રીતે હોય તે નહિં,તે તરત બંધ કરવી જોઈએ. અને ઉપરના ધ્યેયને સિદ્ધ કરનાર કોઈ પણ વ્યકિત કંઈ પણ કામ કરે તે પ્રશસ્ય અને ઉત્તેજનપાત્ર છે. તેમાં જરાએ અણુ ગમો બતાવવાની જરૂર નથી કે તેને ઉતારી પાડવાની કોશીશ કરવાની નથી. (આપણમાં આથી પણ ઉલટું બને છે) આ વસ્તુસ્થિતિ છે. તે આ ઉપરથી એટલું સમજાય છે કે આપણે આંતર વ્યવસ્થાને અંગે કેટલા ખાતાની જરૂર છે? તેના મૂળ વિભાગ કેટલા છે અને તેના ઉત્તર વિભાગ કેટલા છે? બાહ્ય વ્યવસ્થાને અંગે કેટલા ખાતાની જરૂર છે અને તેના મૂળોત્તર કેટલા વિભાગ કરવાથી તે કામ બરાબર ચાલી શકે, એ વિભાગ કરવો જોઈએ, પછી તેમાં કેટલા સાધને જોઈએ? કેટલી કેપીટલ ( નાણાની સિલક ) જોઈએ? તેને નિર્ણય કર્યો જોઈએ. પછી હાલ તેમાંના કેટલા સાધન છે, કેટલી આર્થિક મદદ છે. તેનો વિચાર કરી તેના પ્રમાણમાં કામ શરૂ કરવું જોઈએ; પણ ઉત્તરોત્તર કુલ સાધન મેળવવાના પ્રયતાની શરૂઆત પણ સાથે જ થવી જોઈએ કે જેથી કામ ભવિષ્યમાં પડી ભાગવાને સંભવ ન રહે. આંતર વ્યવસ્થાના અંગમાં ઘણા ખાતાઓ આવી જાય છે, જુની શોધખેળ, પ્રાચીન સાહિત્ય પ્રકાશ, જેન મીક્ત અને હક્કનું સરંક્ષણ વગેરે વગેરે સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક અને શ્રાવકા ચારે વર્ગને યથાયોગ્ય જૈન ધર્મની અને ચાલુ જમા