________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રહેવાનાં મકાનાની તંગી.
પર
જૈન દર્શનનું સમગ્ર રહસ્ય પ્રાણીસેવા-મૈત્રીભાવના અર્થે જે આમ એનુ સતત પ્રયાણ હોય છે–તેમને માટે પ્રાપ્ત થયેલુ` હાય છે. તેઓ પોતાની આસપાસ એવુ' સુંદર વાતાવરણ ઉત્પન્ન કરે છે કે જેથી આખું વિશ્વ તેની સ્તુતિ કરવા લાગી પડે છે. મૈત્રીભાવનાના પ્રયાગ (action) માંજ ઉગ્ર ચમત્કાર છે. વિશ્વકલ્યાણુની પ્રબળ ભાવના અને એ અજ જેમનુ જીવન ગતિમાન થઈ રહેલુ છે તે મનુષ્ય જીવનમાં મહાન વ્યક્તિ તરીકે પૂજાય છે.
સ્નેહચંદ ઝવેરભાઇ,
રહેવાનાં મકાનાની તંગી.
(લે. રા. રા. નરોતમદાસ બી. શાહ-સુ’બઇ )
મુંબઈમાં મકાનાની અત્યંત તંગી છે અને જરૂરી વસ્તુઓ તથા મજુરીના ભાવામાં હદ ઉપરાંત વધારા થવાથી જરૂર પુરતાં મકાના પુરા પાડી શકાતા નથી તે ભાગ્યેજ જણાવવાની જરૂર છે. મુખમાં રહેવાનાં મકાનાની પુરેપુરી જરૂર છે એમ દીધ` સમયથી જણાયુ છે, પરંતુ ગરીબ તેમજ તવંગર સૈાને સહન કરવું પડે છે. જો કે આપણામાંના ઘણા ખરા લેાકેાને આથી સહન કરવું પડે છે, તેા પણ કેટલેક વર્ગ એવા છે કે જેએ આ સંબંધમાં સૌથી વધારે મુશ્કેલીભરી સ્થિતિ ભાગવે છે. મીલના કામદારાને તથા બીજા મજુરીને આવી દુ:ખદ્ર સ્થિતિમાંથી મુક્ત કરવા માટે સરકાર તરફથી ઘણું જ કરવામાં આવે છે. આ સ્થળે મારે કહેવુ જોઈએ કે મધ્યમ વર્ગના તેમજ તનૂન ગરીબ જૈના પણ એવીજ દુ:ખદ હાલતમાં છે, તેઓના સોગા, સામાજીક રીતરીવાજો, ધાર્મિક નિયમા, તેઓની રહેણી કરણી વિગેરે મીલેાના કામદારા તથા બીજા ગરીખ લેાકેાથી એટલે બધે દરજ્જે જુદાજ છે કે અજાણ્યા પાડાશમાં વસવુ તે તેને માટે અશક્ય છે. ગરીમ લેકની સ્ત્રીએ પશુ મજુરી કરીને પુરૂષ વર્ગની કમાણીમાં ઉમેરો કરે છે, પરંતુ મધ્યમ અને ઉંચા વર્ગના કુટુંબમાં આ પ્રકારના સહકારના દ્રષ્ટાંતા જવલ્લેજ જોવામાં આવેછે. તેવા કુટુંબ અવિભક્ત હોય છે, જ્યાં એક અથવા એ માણસા રળેછે અને બીજા તેના ઉપર આધાર રાખે છે. આ વર્ગના લેાકા ઉપર ખાસ કરીને મહાન જગદ્વ્યાપી યુદ્ધ ૫છીની સ્થિતિથી ભારે અસર થઈ છે. તેના ઉપર ખર્ચીના ખાજો અત્યંત વધી ગયેલ છે અને હમણાં તા લગભગ અસહ્ય થઇ પડેલ છે. ગરીબ લેાકેા ખરેખરી સહાનુભૂતિને પાત્ર છે એમાં લેશ પણ સદેતુ નથી, પરંતુ તે સાથે સરખાવતાં મધ્યમ વના ટાકાની રહેવાની સગવડ તે છ્તાં પણ વધારે ખામ છે, એમ હું માનું છું.
For Private And Personal Use Only
