________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રતિકુળ અવસ્થામાંથી છુટવાને અમેધ ઉપય. પાછલા કર્મોને ઉદયમાં લાવીએ છીએ અને ભવિષ્યને માટે નવીન કર્મો બાંધીએ છીએ. ધારો કે કઈ મનુષ્યનું સર્વસ્ત્ર ધન ચેરાઈ ગયું, અથવા કેઈ હાલામાં વ્હાલું સ્વજન મરી ગયું, અથવા કોઈનું પિતાના ઉચ્ચ પદેથી અધ:પતન થયું, તે તે વખતે સમજવું જોઈએ કે તેણે પૂર્વ જન્મમાં કઈ એવા બુરાં કર્મો કર્યો હશે કે જેનું બુરૂં ફળ તેને મળ્યું. પરંતુ તેથી તેણે નિરાશ યાને હત્સાહ થવું જોઈએ નહિ કારણ કે તેનામાં નવિન કર્મો કરવાની શક્તિ રહેલ છે. તેણે વિચારવું જોઈએ કે “મેં પહેલાં કોઈ એવા બુરા કર્મો કર્યા હશે કે તેનું આ ફળ મને મળ્યું. હું આ ફળ ઉદાસીનતા પૂર્વક ભોગવી લઉં અને ભવિષ્યને માટે શુભ કર્મોને બંધ કરૂં, જેથી કરીને ભવિષ્યમાં મને તેનું સારૂં ફળ મળી શકે. જે આ વખતે એ દુ:ખે ભેગવતાં મારા મનમાં દુઃખી થઈશ તે તેનાથી મને ડાનિ ઉપજશે, કારણ કે આ સમયે દુઃખ માનવાથી અથવા કષાયવશાત્ બીજા લેકેને દેષ દેવાથી હું પુનઃ અશુભ કર્મોને બંધ બાંધીશ અને તેનાં અનિષ્ટ ફળ મારે આગામી જન્મમાં ફરી વખત ભેગવવા પડશે.” જે મનુ વર્તમાન દુઃખને ઉદાસીનતાપૂર્વક સહન કરી લે છે, જેઓ શુભ કાર્યો કરવા માટે સદા યત્નશીલ રહે છે તથા જેઓ સત્યતા અને એકનિષ્ઠાને મજબૂત વળગી રહે છે તેઓ હમેશાં સુખી અને પ્રસન્નચિત્ત રહે છે.
જે મનુષ્ય સ્વાર્થ માંજ મગ્ન રહે છે તેઓ સ્વયં પોતાના શત્રુ બને છે અને તેઓ ચારે બાજુ શત્રુઓથી આવૃત રહે છે, પરંતુ જેઓ સ્વાર્થને પરિત્યાગ કરે છે તેઓ સ્વયં પિતાના રક્ષક બને છે અને તેઓ ચારે બાજુ મિત્રોથી આવૃત રહે છે. વિશુધ હદય મનુષ્યના દિવ્ય પ્રકાશની પાસે સંપૂર્ણ અંધકાર નષ્ટ થઈ જાય છે, અથાત્ જયારે મનુષ્યના હદય પવિત્ર બની જાય છે ત્યારે તેમાંથી સઘળા વિકારે અને કુત્સિત ભાવે અદશ્ય થઈ જાય છે. જે મનુષ્ય પોતાની જાતને વશ કરી લીધી છે. તેણે આખા જગત ઉપર વિજય મેળવ્યો છે એમ કહેવામાં લેશ પણ અતિ નથી. તેથી તમે પણ તમારી પિતાની ઇદ્રિને તમારે વશ કરી લેશે, તમારા હૃદયને વિશુધ બનાવી લેશો, તમારી જાત ઉપર આધિપત્ય મેળવશે તે તમારી નિર્ધનતા જતી રહેશે, તમારા સઘળાં દુઃખ દૂર થઈ જશે અને તમારે કઈ પણ જાતની ફરિયાદ કરવાનું કારણ રહેશે નહિ. બસ, હવે વિલંબ ન કરે, સ્વાર્થ પરતાના જીર્ણ ચીંથરાઓને તમારા શરીર ઉપરથી ઉતારી નાખે અને તેને બદલે સાર્વપ્રેમના સુંદર વસ્ત્રો ધા૨ણ કરે. એ વખતે તમે તમારા અંતરંગમાં સ્વર્ગીય સુખ અનુભવશો અને તેનું પ્રતિબિંબ તમારા બાહા જીવન ઉપર જરૂર પડશે.
આ ઉપરથી એટલું જ તાત્પર્ય નીકળે છે કે જે મનુષ્ય અત્યંત દૃઢતાપૂર્વક આત્મત્યાગ અને ઇન્દ્રિયનિગ્રહના પંથે વિશ્વાસ રૂપી અવલંબનની સહાયથી હમેશાં વિચરે છે તેઓ સઘળાં કાર્યોમાં વિજય અને સફળતા પ્રાપ્ત કરે છે તેમજ તેઓને ચિરસ્થાયી અને અપરિમિત સુખની પ્રાપ્તિ થાય છે એ નિ:સંદેહ છે.
For Private And Personal Use Only
