________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. અપ્રાપ્તિ, વ્યામહ, આદિ શુદ્ર લૈકિક નિમિત્તોથી પ્રગટેલો ત્યાગ, વિરાગ, તે તે નિમિત્તોના વિલય સાથે જ વિલીન થઈ જાય છે. જે ઉચ્ચ પ્રેરક ભાવના, ત્યાગ વિરાગની આધાર સ્વરૂપ હોવી જોઈએ, તેજ આત્માના વાસ્તવ કલ્યાણનું યથાર્થ સાધક છે.
ત્યાગ વિરાગના આધાર સ્વરૂપ હોવી જોઈતી એવી ઉચ ભાવનાઓના અભાવને લીધે જ આપણા સંપ્રદાયમાં આજે દયાનંદ, વિવેકાનંદ કે રામતીર્થ જેવા પ્રભાવશાળી મહાજનેને નિતાન અભાવ વર્તે છે. બાહ્ય આવેઝનને અંતર્ગત વસ્તુ જેટલું જ મહત્વ આપવાની હદે આપણે સંપ્રદાયનું અધ: પતન થએલું છે. આ પ્રતિપાદનમાં તંત્રીશ્રીની શાસદષ્ટિ દોષનું દર્શન કરતી હોય તે તેમ કરવા તેમને છુટું છે. હું પોતે તેમાં યથાર્થ શાસ્ત્ર દ્રષ્ટિ સાથે કશે વિરોધ જોતું નથી.
તંત્રી મહાશય જૈન શાસ્ત્રના અક્ષર દેહના અનન્ય ઉપાસક છે. એક શ્રદ્ધાવાન ઉપાસક પિતાના ઉપાસ્યથી સહેજ વિદુર જતી વૃત્તિને સહી શકતા નથી. તેવી શ્રદ્ધા પ્રકૃતિથીજ પક્ષપાતી હોય છે. તે પોતાના શ્રધેય શીવાયની અન્ય બાજુને જેઈજ શકતી નથી બીજી પ્રકારની સલાહ પણ તે શ્રદ્ધાની દ્રષ્ટિને રૂચતી નથી. આત્માના ઉત્કાન્તિાના ક્રમમાં એવી એકાતિક શ્રદ્ધા નિર્ભયતાની ભૂમિકા અમુક કાળ પર્યત ઘણા આત્માઓને આપે છે અને ભિન્નભિન્ન કારણે વડે તેવા કાળનું વૈનાધિય નિર્માય છે. તંત્રીશ્રી વર્તમાનમાં તેવી એકાદ ભૂમિકાને અલંકૃત કરી રહ્યા છે, તેથી તેઓશ્રીના પિતાના બધેયથી હેજ પણ દુર જતી લોચના તેમ રૂચિકર ન હોય તેમાં અસ્વાભાવિક કશું જ નથી. તેમ છ મા તેઓશ્રી પ્રત્યે વિજ્ઞપ્તિ એટલીજ છે કે તેઓશ્રી જેટલે કાળ તેમની હાલની ભૂમિકાને શોભાવી રહે તેટલો કાળ શૈર્ય પૂર્વક સ્વતંત્ર આલોચના સહી લે કેમકે તેમની હાલની અસહિષ્ણુતા પ્રકૃતિ–ગત નથી, પરંતુ આત્માને ઉર્વગામી પથની એક વિશિષ્ટ ભૂમિકા ગત છે અને તેમ હોઈને તે ક્ષણીક અને ક્ષમ્ય છે.
અને તેમ છતાં હું મારા લેખમાં જે કંઈ લખું છું, તે સર્વથા સત્યજ છે એમ કહેવાને કે મનાવવાને દા રાખતું નથી, એથી ઉલટું હું એમ માનું છું કે આપણા સર્વની વિચારણામાં સર્વ સ્થાને ન્યુનાધિક, વિકળતા, દેષ અને યુકત હીનતા રહેલી છે. અખીલ, અખંડ, નિર્પેક્ષ પરમ સત્ય તે પરમાત્મા શીવાય કોઈને પ્રાપ્ત હેઈ શકે નહિ. આપણું મનુષ્યની બુદ્ધિમાં તે પરમ સત્યની એકજ બાજુ પ્રતિબિંબિત થાય છે અને સત્યનું તે પ્રતિબિંબ પણ આપણા હૃદયની વિશુદ્ધિ
For Private And Personal Use Only
