________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
૭ કેળવણીમાં ઘણી બાબતેને સમાવેશ થાય છે. ૧ જૈનશાળાઓ, ૨ સ્થાનિક સભાએ, ૩ જૈન વિદ્વાને દ્વારા લેવાને લાભ. ૪ જેન મુનિ વિગેરેને આપવાના ખાસ ઉંચા પ્રકારના સાધનની યોજના, ૫ ખેંડીગે, ૬ જેન તત્વજ્ઞાનના અભ્યાસીઓ ભૂગોળ, ખગોળ, સાયન્સ પ્રાણ શાસ, વ્યાપારી કેળવણું સંસ્કૃત પ્રાકૃત અભ્યાસ કરનાર વિગેરે ભિન્ન ભિન્ન શાસ્ત્રને અભ્યાસ ન કોલેજીયન વિદ્યાથીઓને મદદ, ૭ જેન તત્ત્વને શાસ્ત્રીય દષ્ટિથી ઉંડે અભ્યાસ કરી શકાય તેવું સાધન, ૮ જૈન તત્ત્વજ્ઞાનના બીજા દર્શને સાથે તુલનાત્મક ગ્રંથ લખવાની જરૂર. ટેસ્ટ બુક, કન્યાશાળાઓ, વિધવાશ્રમે, સ્ત્રી કેળવણીને અંગે સાર્વજનિક પ્રમાણે વર્તવું તેમાં જૈન દષ્ટિથી કરે જેતે ઉમે. પ્રાકૃત ભાષા પ્રચાર, એકજ ખાતા તરફથી જેન કેળવણીના સવાલ ચર્ચાય તેવી સગવડ, સાખીઓ માટે ઉચ્ચ કેટિના અભ્યાસની ખાસ સગવડ. ઉંચા કુટુંબની વિધવા સારી રીતે રહી શકે અને સારી રીતે જ્ઞાન સંપાદાન કરી શકે તેવી સંપૂર્ણ સામગ્રી વાળી સંસ્થા. જેને પ્રામાણીક ઉપદેશક, કુલ જૈન પુસ્તકે એક સ્થળેથી મળી શકે તેવી મોટામાં મોટી લાઈબ્રેરીએ. જૈન સમાજમાં એગ્ય રીતે કેળવણથી કામ કરી શકે તેવો વર્ગ ઉત્પન્ન કરે તેમની આજીવિકાનું જીવન સુધીનું સાધન, સારામાં સારા જૈન ગ્રહસ્થ, જૈન મુનિએ, જેને વિદ્વાન, જૈન ગ્રેજયુએટ વિગેરે ઉત્તમ પુરૂષ એકત્ર રહી શાંતિથી વખત ગાળી શકે તથા જૈન શાસનની સેવા અંત:કરણથી કરી શકે તેવાઓ માટે એકત્ર મળવાનું સામગ્રી સહિત સાધન, સ્થાનિક સંસ્થાઓની દેખરેખ રાખનાર. જરૂરીઆતે પુરી પાડનાર સંસ્થા. જૈન સિવાય બીજાઓને જેને બનાવવાના કેળવણીના પરેપકાર તળે દબાવવાના સાધનની યોજના કરી સારા જૈન બનાવવા. દૂર દેશમાં મુનિ મહારાજાઓ (પિતાના ચારિત્રને બાધ ન આવે તે સ્થળે) ઉપદેશ આપવા જઈ શકે ત્યાં પિતાનું નિર્મળ ચારિત્ર પાળી શકે તેવા સગવડતા ભર્યા સાધને પૂરા પાડનારી સંસ્થા. જૈનગ્રહ વ્યવસ્થા, કુટુમ્બ વ્યવસ્થામાં સુધારા, જેન આચાર વિચારની હદયમાં દઢ છાપ પડાવવી. જેન ક્રિયાઓ જેન શાસ્ત્રીય બંધારણને જૈન સંઘ સારી રીતે પાળતા થાય તેમાં નવે ન સુધારે વધારે શાસ્ત્રષ્ટિથી તેજ રહે તેવું કરનાર એક સંસ્થા. કે-જે ઉપદેશકે, નાની નાની બુકે કે ભાષણ દ્વારા જેન નેતરમાં પ્રચાર કરાવી શકે. જેમકે હાલ જેમ જમાને આગળ વધતું જાય છે, તેમ તેમ દરેક ગામમાં જોઈશું તે ઉકાળેલ પાણું પીનારા બહુજ થોડા મળશે. ઘરડાઓ (કાશીઓ-કેટલીક વિધવાઓ) પીનારા મળશે. સાધુ સાધ્વીને કેટલી અડચણ પડે છે? એ સૂમ દષ્ટિથી તપાસવું જોઈએ. નવીન યુવક સ્ત્રી પુરૂષે આ બાબતથી તદન અજ્ઞાત જ રહે છે. જો કે સ્કુલમાં કેળવણી મળે છે, પણ તે અમુક અમુક વિલાના પુસ્કેની, પણ તેમના ઘરની જે જે રૂઢીયે શ્રાવક તરીકેની હોય છે,
For Private And Personal Use Only
