________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જન દૃષ્ટિએ એક નરરત્ન.
૩પ૩ ને વિદિત છે. લગભગ દરેક પત્રકારે એમના આત્માને બની શકે તેવી રીતે સ્મરણ ગોચર કરી, તે તરફ સ્વબુદ્ધિ અનુસાર ગુણદષ્ટિએ પ્રેમની લાગણીઓ વ્યક્ત કરતાં એ નરરત્નના આત્માના ગુણોની સમીક્ષા કરી યથાશક્તિ સંતોષ માન્યું છે. ખાસ કરીને મૃત્યુ પછી પ્રત્યેક ગુણવાન મનુષ્યની વાસ્તવિક કીંમત થાય છે, એ સ્થિતિ ઘણે અંશે સત્ય લાગે છે. “ગોપાળરાવ જેવા રાજમાન્ય અને લેકમાન્યની પણ ખરી ઓળખાણ એમની હયાતીમાં કઈને થઈ નથી” એ પ્રિન્ટ પટવર્ધનનું કથન પૂર્વોક્ત સત્ય સ્થિતિને સવાશે મળતું આવે છે; શ્રીમદ્ આનંદઘનજીનું દષ્ટાંત જૈનદર્શનમાં ખાસ કરીને આ સ્થિતિની મજબૂત સાક્ષી આપી શકે છે. એમની ઓળખાણ એમના પિતાના જમાના કરતાં લગભગ એક સૈકા પછીના જમાનાએ પ્રબળપણે કરાવી છે, અને એ પુરૂષના હૃદયની ઘટનાઓ અનેક સ્વરૂપે બહાર મૂકાઈ છે
આટલું નિવેદન કર્યા પછી અમારે કહેવું જોઈએ કે આજે અમે શ્રીયુત ગોખલેનું જૈષ્ટિએ કાંઈક અવલોકન કરવા ઈચ્છીએ છીએ; આ ઉપરથી જેને દષ્ટિના અર્થને સંકુચિત સ્થિતિમાં જનારા વર્ગને આશ્ચર્ય થશે કે શું ગોખલે જૈનધર્મ પાળતા હતા? આને ઉત્તર અમારે નકારમાં આપવા સાથે કહેવું પડશે કે જેનદષ્ટિના વ્યાપક અર્થને ધ્યાનમાં લઈ એમના ગુણેના આવિર્ભાવને જેનદષ્ટિ સાથે સરખાવી; એ સંબંધમાં વિચારી, જેટલા અંશે એમનામાં જેનદષ્ટિએ ગ્યતા હતી, એને ઉહાપોહ કરે, એ વ્યાપક જૈનદષ્ટિને સવશે આવકારદાયક છે. એમ માની આ પ્રયત્ન કરવામાં આવે છે.
' વિશાળ જૈનદષ્ટિ પ્રત્યેક મનુષ્યના આત્મગુણને સ્પર્શે છે, એ જૈનદષ્ટિનું બારીક જ્ઞાન ધરાવનારા પુરૂષે સમજી શકે છે. શું શ્રીયુત્ ગેખલે જેવા હિંદને ઉદ્ધાર ઈચ્છવાવાળા અસાધારણ પુરૂષને જૈનદૃષ્ટિ પિતાની બહાર રાખી શકે? જેનદષ્ટિ એટલી બધી સંકુચિત નથી કે ગુણોને તિલાંજલી આપી તેના તરફ દુર્લક્ષ્ય રાખી, પોતાના અમુક આચારને જ માનનારને પોતાની કટિમાં સ્થાન છે, એવી માન્યતા રાખે. શ્રીયુત ગેખલે જેવા નરરત્નને જૈનદૃષ્ટિમાં જોઈએ તેટલું સ્થાન છે, અને જૈનદર્શનની માન્યતાને દાવ ધરાવનારા પણ ગુણહીન વ્યક્તિઓ કરતાં વિશેષ પ્રમાણમાં તેઓ જેનદષ્ટિએ અગ્રપદે વિરાજે છે. હવે આપણે એમના કેટલાક ગુણેનું સિંહાવકન કરી જૈનદષ્ટિ સાથે સરખાવીએ. મનુષ્યને પિતાનું તુચ્છ અહેવ-મમત્વ ( self-centredness) ઓગાળી
વિશ્વસેવાની વેદીમાં પોતાના સુખસાધન અને દ્રવ્યલાલસાની સ્વાર્થત્યાગઃ આહુતિ આપવી એ ઓછું દુર્ઘટ કાર્ય નથી. અન્યના હિત
, અથે નાના મેટા સ્વાર્થોની અવગણના કરવી, તેમના સુખ અને તુમિમાં પિતાનાં સુખ અને તૃપ્તિ ઉપજાવી લેવો, મનુષ્યના ઉદ્ધારની વૃત્તિને સર્વાગે
For Private And Personal Use Only
