________________
છે, તેને જગતી કહે છે. તેને વિજય-વિજયંત-જયંતઅપરાજિત એ નામે ૪ દ્વાર છે.
૩૪ વૈતાઢયની ૬૮ ગુફા–દરેક વતાયની તમિસ્ત્રા ગુફ અને ખંડક પ્રપાતા નામની બે ગુફાઓ છે. જે ચક્રવર્તિના રાજ્ય વખતે ઉઘાડી રહે છે. તે પછી સદા કાળ બંધ રહે છે. આ ગુફા ૮ જન ઉચી, ૧૨ જન પહોળી, અને ૫૦ એજન લાંબી છે. ચક્રવર્તિ કાકિણી રત્નથી બંને બાજુની ભતે પ્રકાશમંડલે ચિતરી બહાર નીકળી ત્યાં રહેલા ૩ અનાય ખંડને જીતી બીજી ગુફામાં થઈ ત્યાં પણ પ્રકાશ-મંડલ ચિતરી પિતાના ખંડમાં પાછો આવે છે.
૨ વૈતાઢયનાં ૧૪૪ બીલ-ભરત અને ઐરાવતના ઘતાત્યમાં બંને બાજુ ગંગા-સિધુ આદિ નદીના બે બે પડખે નવ, નવ બીલ = ગુફાઓ છે. કુલ દરેક પ્રેતાત્યની ૭૨ ગુફાઓ છે. ભરત-એરવતની બંને મળી ૧૪૪ ગુફાઓ છે. અવસર્પિણના છઠ્ઠા આરામાં પ્રલય-સંહાર કાળ આવશે ત્યારે એ ગુફાઓમાં ભરાયેલા મનુષ્ય-પશુઓજ જીવતા રહેશે. ફરી એ બીજ રૂપ મનુષ્ય અને પશુઓથી મનુષ્ય અને પશુઓની વૃદ્ધિ થશે. ( ૪ અને ૩૪ તીર્થંકર-૩૪ વિજયમાં ૧-૧ તીર્થંકર ગણવાથી ઉત્કૃષ્ટ કાળે જંબુદ્વિપમાં ૩૪ તીર્થકર હોય છે. અને જઘન્યથી મહાવિદેહમાં ૪ તીર્થકર હેાય. મતાંતરે જઘન્યથી ૨ મહાવિદેહમાં કહ્યા છે.
ચક્રવર્તિ-વાસુદેવ-બળદેવ-ઉત્કૃષ્ટા મહાવિદેહમાં ૨૮ ચક્રવર્તિ, ૨૮ વાસુદેવ, ૨૮ બળદેવ હોય છે, તે જ વખતે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org