________________
સ્થાપનાની વિવક્ષા કરીએ ત્યારે સ્થાપ્યત રૂતિ સ્થાપનાઆવી વ્યુત્પત્તિ સમજવી અને જ્યારે શાશ્વતપ્રતિમાજી વગેરે સ્વરૂપ સ્થાપનાની વિવક્ષા કરીએ ત્યારે સા તિકતતિ (સદા રહે છે તેથી) સ્થાપના આવી વ્યુત્પત્તિ સમજવી.
આર્યા(ગાથા)નું તાત્પર્ય એ છે કે અલ્પકાલાદિ માટે ભાવેન્દ્રાદિ વસ્તુના સ્વરૂપથી રહિત સાકાર કે અનાકાર ભાવેન્દ્રાદિ વસ્તુના અભિપ્રાયથી જે વસ્તુ કરાય છે તે
સ્થાપના છે. કાષ્ઠમાં કંડારેલી; ચિત્રમાં આલેખેલી; વસ્ત્ર, પુસ્તક અથવા તાડપત્રાદિમાં બનાવેલી; માટી વગેરે દ્રવ્યથી બનાવેલી; દોરા વગેરેને ગાંઠો મારીને કરેલી; પુષ્પો ગોઠવીને કરેલી અથવા વસ્ત્રોના પરિધાનથી થયેલી; ધાતુ (પિત્તલાદિ) ની ભરેલી; વસ્ત્રોના કટકાને સાંધીને બનાવેલી તેમ જ શંખ, કોડા, હાથીદાંત...વગેરેથી બનાવેલી સ્થાપના અનેક પ્રકારની છે. અહીં માત્ર સ્થાપનાનું સ્વરૂપ વર્ણવ્યું છે; સ્થાપના કઈ વિહિત છે કઈ વિહિત નથી ?, ક્યારે કરવી ક્યારે ન કરવી ?, ક્યાં કરવી ક્યાં ન કરવી ?, કોની કરવી કોની ન કરવી ?, કોણે કરવી અને કોણે ન કરવી ? ઈત્યાદિનું અહીં નિરૂપણ કર્યું નથી. વસ્તુમાત્રની સ્થાપનાને ઉદ્દેશીને તેના સ્વરૂપનું વર્ણન કર્યું છે. સામાન્ય રીતે
