________________
સ્થાપના; સદ્ભાવ(સાકાર) અને અસદ્ભાવ(અનાકાર) હોય છે તેમ જ ભાવસ્વરૂપ વસ્તુની હોય છે. વિદ્યમાન અને અવિદ્યમાન, જીવિત અને મૃત.. વગેરે અવસ્થામાં પણ ભાવને ઉદ્દેશીને જ સ્થાપના કરાતી હોવાથી, તે અપેક્ષાએ તેમાં કોઈ જ ભેદ નથી. જીવિત અને મૃતની અવસ્થાને લઈને સ્થાપનામાં ભેદ માનવાનું ઉચિત નથી. 2 “નામ અને સ્થાપનામાં કોઈ વિશેષતા નથી, કારણ કે ઈન્દ્રાદિ ભાવાર્થથી રહિત એવા ગોવાળિયાના છોકરા વગેરેમાં (જીવાજવાદિ દ્રવ્યમાત્રમાં) જેમ ઈન્દ્ર વગેરે નામ કરાય છે તેમ સ્થાપના પણ ઈન્દ્રાદિ ભાવાર્થથી રહિત એવા કાષ્ઠમદિમાં(દ્રવ્યમાત્રમાં) કરાય છે. તેથી ભાવશૂન્ય દ્રવ્યમાત્રમાં કરાવાપણાના કારણે નામ અને સ્થાપનામાં કોઈ ભેદ નથી.” આ પ્રમાણે નહીં કહેવું જોઈએ. કારણ કે નામ પોતાના આશ્રયભૂત દ્રવ્યના અસ્તિત્વ સુધી રહે છે પરંતુ વચ્ચે જ નષ્ટ થતું નથી, તેથી તે વાવથ છે.
જ્યારે સ્થાપના તો સ્વલ્પકાળ માટેની અથવા તો યાવત્રુથિક હોય છે. અક્ષ વગેરેમાં કરેલી તે તે સ્થાપના ક્ષણાન્તરમાં પ્રયોજનવિશેષે ઉત્થાપીને તેનાથી બીજાની સ્થાપના પણ તે જ અક્ષ વગેરેમાં કરાય છે. શાશ્વતી પ્રતિમાજી વગેરે
CC