Antim Lakshya Karmkshay

Author(s): Hemantvijay, Shantibhai Dagli, Vinubhai Shah
Publisher: Shantibhai Mulchandbhai Dagli

Page 15

અડચણ નાખવી, તીર્થોની આશાતના કરવી જેમ કે તીર્થોમાં જુગાર રમવો, અબ્રહ્મનું સેવન કરવું, દારૂ, તમાકુ, ગુટખા આદિ વ્યસનોનું સેવન કરવું, પરમાત્માના ગુણોનો અનાદર કરવો, પ્રવચનમાં વાતો કરવી, ઊંઘવું, અભાવઅનાદર વ્યકત કરવો, ગુણીજનોનું અપમાન કરવું.
કર્મનો ક્ષય થાય તેવી પ્રવૃત્તિ - દર્શન, દર્શની અને દર્શનના ઉપકરણોનો આદર, બહુમાન અને વિનય કરવાથી, જિનેશ્વર પ્રભુનાં દર્શન-પૂજા, ચૈત્યવંદન, દેવવંદન કરવાથી, ગુલાબ આદિ સુગંધી પુષ્પોથી ભગવાનની પૂજા કરવાથી નાક વગેરે ઇન્દ્રિયો લક્ષણયુક્ત મળે છે. પ્રભુની વાણીનું બહુમાન કરવાથી, પ્રભુનાં ગુણગાન કરવાથી, ધ્યાન આદિ કરવાથી, જિનાગમની શુદ્ધ પ્રરૂપણા કરવાથી, ગુણીજનોનો વિનય-વૈયાવચ્ચ કરવાથી જ્ઞાનાવરણીય અને દર્શનાવરણીય કર્મનો ક્ષય થાય છે.
: અંતરાય કર્મ :
કર્મના ઉદયે જીવની સ્થિતિ - દાન આપવાની ઇચ્છા હોવા છતાં પણ દાન ન કરવા દે, મેળવવાની ઇચ્છા હોવા છતાં મળવા ન દે, ખાવાની ઇચ્છા હોવા છતાં ખાવા ન દે, સુંદર વસ્ત્રો વગેરે પહેરવા ન દે આનું નામ અંતરાય કર્મ. ભિખારી બનાવે, અન્ન ઉપર અરુચિ થાય, વસ્ત્ર, આભૂષણ, શયન-પલંગ આદિ મળવા છતાં ભોગવી ન શકાય. નિર્ધન, પરવશ, દીન, ગરીબ, નોકર આદિ બનવું પડે. આળસું બની જવાય, પાંગળા, નિર્બળ, અશક્ત થવાય, વેશ્યા બનીને દેહવ્યાપાર કરવો પડે, ભૂખ્યું-તરસ્યું રહેવું પડે, શારીરિક શક્તિ ક્ષીણ થઈ જાય, નિરુત્સાહ, હતોત્સાહ, આત્મવિશ્વાસનો અભાવ થાય, નિરાશાજનક વિચારધારાથી આત્મહત્યા કરવાનું મન થાય. ડગલે ને પગલે વિપ્નો આવે. ઘણો પરિશ્રમ કરવા છતાં સફળતા ન મળે, કંજૂસાઈ, ચિંતા, ઉગ પ્રાપ્ત થાય. સાધુ-સાધ્વીજીને ગોચરી ન મળે. ઉત્પન્ન થયેલી ઇચ્છાઓ
૧૪ : અંતિમ લક્ષ્ય કર્મક્ષય