Antim Lakshya Karmkshay

Author(s): Hemantvijay, Shantibhai Dagli, Vinubhai Shah
Publisher: Shantibhai Mulchandbhai Dagli

Page 14

આદિ ગુણોનું આચરણ કરવાથી, જિનેશ્વર પરમાત્માના ગુણોનું ધ્યાન કરવાથી, ત્યાગીઓના ત્યાગની અનુમોદના કરવાથી, વિપત્તિમાં પણ વૈર્ય રાખવાથી, પરમાત્માની જેમ સમતાભાવથી ઉપસર્ગો સહન કરવાથી, પ્રભુની ધૂપપૂજા કરવાથી, મિથ્યાત્વની દુર્ગધથી મુક્તિ મળે છે. શ્રાવકજીવનમાં પૌષધ આદિ ક્રિયા કરવાથી મોહનીય કર્મનો ક્ષયોપશમ થાય છે.
: દર્શનાવરણીય કર્મ
કર્મના ઉદયથી જીવની સ્થિતિ - ચક્ષુદર્શનાવરણીય કર્મના ઉદયથી જન્માંતરમાં કાણા, રાત્રિ તથા દિવસનું અંધપણું, જન્મજાત અંધપણું, દુખી તથા દીન સ્થિતિવાળા બનાય છે. ઇન્દ્રિયો અને મન આદિ ચૂનાધિક પ્રાપ્ત થાય છે, આંખોમાં અનેક પ્રકારના રોગો ઉત્પન્ન થાય છે. મોટું રોગી થાય, મોઢામાંથી પૂરું બોલાય નહીં, અક્ષરોનું પૂરું ઉચ્ચારણ ન થઈ શકે, જન્મથી બહેરાશ મળે, શરીરના અંગોપાંગ આદિ સંપૂર્ણ ન મળે, કુરૂપતા થાય, લકવા થાય, ચામડીના અનેક રોગો થાય, પ્રવચનમાં ઊંઘ આવે, ઘોડાની જેમ ઊભા ઊભા ઊંઘ આવે, ઊંઘમાં કાર્ય કરે, આહાર વધવાથી ઊંઘ વધે અને આ બધી ઊંઘ (નિદ્રાના પ્રકારો) મોહનીયકર્મની દાસીઓ છે. પૂર્વધર મહામુનિ પણ જો નિદ્રાને વશ થાય તો પૂર્વગત શ્રુતને ભૂલી જાય છે અને મરીને નિગોદમાં જન્મ લેવો પડે તેવી સ્થિતિ સર્જાય છે. જન્મજાત નિરક્ષર ભટ્ટાચાર્ય થવાય. કર્મ બંધાય તેવી પ્રવૃત્તિ - દર્શન, દર્શની અને દર્શનના ઉપકરણોની આશાતના કરવી, ઇન્દ્રિયોનો દુરુપયોગ કરવો, અર્થોપાર્જન માટે મૂર્તિ વગેરે વેચવાં, મૂર્તિ નીચે પાડવી, દેરાસરનાં ઉપકરણોને પગ લગાડવો, દેરાસરની ૮૪ આશાતના કરવી, દેરાસરમાં પગ ઉપર પગ ચઢાવીને બેસવું, દેરાસરમાં ઊંઘવું, આગમની આશાતના કરવી, મિથ્થા ઉપદેશ આપવો, શાસ્ત્ર-સૂત્ર-સિદ્ધાંત વિરુદ્ધ બોલવું, ઈર્ષા, દ્વેષ, અનાદર, અપમાન કરવું, જિનેશ્વર પ્રભુનાં દર્શનમાં
૧૩ : અંતિમ લક્ષ્ય કર્મક્ષય