Book Title: Antim Lakshya Karmkshay
Author(s): Hemantvijay, Shantibhai Dagli, Vinubhai Shah
Publisher: Shantibhai Mulchandbhai Dagli
View full book text
________________
પ્રાપ્ત થતાં જ પાપરુચિ ઘટે, જીવ પાપ-ભીરૂ બને, તત્ત્વરુચિ વધે, આરાધકપરિણતિ બને, કષાયોની મંદતા વધે, રાગ-દ્વેષની વૃત્તિ ઓછી થાય તેમજ ભગવાનનાં દર્શન અર્થાત્ પ્રભુના રૂપ, લાવણ્ય બંધયણ સંસ્થાન, વર્ણ પ્રાપ્ત કાયા આદિના દર્શન જગતના બીજા કોઈપણ જીવો પાસે ન હોય તેવી વિશેષતામાં દર્શન થકી અનંતા દર્શન ગુણ પ્રગટ થાય.
ચાર દર્શન અને પાંચ નિદ્રા એમ નવ પ્રકૃતિ ધરાવતાં દર્શનાવરણીય કર્મના ઉદયે આંખ વગરના અનંતા જન્મો જયાં જયાં અરિહંત.
પરમાત્માના દર્શનાદર્શન જ દુર્લભ હતા. નિગોદાવસ્થામાં પણ અનંત કાળચક્રો અને અનંત જન્મ-મરણ કર્યા પણ પ્રભુ અરિહંતનાં દર્શન શક્ય બની શક્યા નહીં, તેવી જ રીતે નિગોદાવસ્થાની સૂક્ષ્મતા છોડીને બહાર નીકળી બાદર વનસ્પતિકાયમાં આવ્યા ત્યાં પણ અનંત ઉત્સર્પિણી-અવસર્પિણીનો લાંબો કાળ વિતાવ્યો છતાં પણ અરિહંતપ્રભુનાં દર્શન અલભ્ય રહ્યા. પૃથ્વીકાય, અપકાય, તેઉકાય, વાયુકાય આદિ એકેન્દ્રિયની કક્ષામાં પણ અસંખ્ય વર્ષોને કાળ વિતાવવા છતાં પણ દર્શન પામી ન શક્યા. એકેન્દ્રિયની કક્ષાનો ત્યાગ કરી બેઇન્દ્રિય તે ઇન્દ્રિય આદિમાં પણ અસંખ્ય વર્ષો સુધી – અસંખ્ય જન્મો સુધી અરિહંત પરમાત્માનાં દર્શન અપ્રાપ્ય રહ્યા. ચઉરિન્દ્રિય કક્ષા પ્રાપ્ત થતાં ચક્ષુ-આંખ મળી, પરંતુ માખી, મચ્છર, ભંવરા, તીડ આવા અગણિત જન્મોભવો થયા જયાં ફક્ત ઉદર ભરણાદિ કાર્યો માટે આહારાદિની શોધમાં જ ચક્ષુનો ઉપયોગ થયો. અજ્ઞાન દશા વધારે હોવાના કારણે અરિહંત પરમાત્માનાં દર્શન અશક્ય બન્યા. આગળ વધીને પંચેન્દ્રિય પર્યાયમાં પણ મિથ્યાત્વાદિના ઘોર કારણોથી અરિહંત મળી ગયા હોવા છતાં પણ દર્શનથી વંચિત રહેનારા ઘણાં છે.
કોઈક પુણ્યના યોગે અરિહંતપ્રભુના પ્રાતિહાર્યોની રિદ્ધિ-સિદ્ધિ અને ઐશ્વર્યનાં દર્શન થતાં પરમાત્મા તરફનું આકર્ષણ જામ્યું અને તીર્થંકર પ્રભુનાં ચરણોમાં આવી રહ્યા.
એક કવિએ ખૂબ જ સુંદર કહ્યું છે :
૩૪ : અંતિમ લક્ષ્ય કર્મક્ષય