________________
૧/-/૯/૧૧૦ થી ૧૧૨
પરપ્રતતરણ વ્યાપાર, તેના વડે યુક્ત. યોગ પરિવાકિા-સમાધિ પ્રધાનવતવાળી, ૪ - ૪ - પરિણતવયા - ચૌવન વીતી ગયેલી, અમ્મય-પુત્રને જન્મ દેનારી, - ૪ - x તપશ્ચરણ-બ્રહહ્મચર્યાદિ, ઉપચારથી તેનું ફળ. * X +
કાષ્ઠ અને કૂપર ચૂ-ચૂર થઈ ગયા તથા મેઢી-બધાં પાટીયાનું આધારભૂત કાષ્ઠ, ભાંગી ગયું. મોટિત-ભગ્ન, સહસા-અકસ્માત્, અથવા સહસ્ર સંખ્યજનાશ્રયભૂત, માલ-ઉપરનો ભાગ - ૪ - શૂલાચિતેવ-શૂળીમાં પરોવેલ એવી. - x - વંક-વક, પરિમર્શ-સમુદ્રના જળનો સ્પર્શ, અથવા શૂલાચિત-શૂલા રૂપે આચરેલ, પરિમાસ-નાવ ગત કાષ્ઠ વિશેષ, ફલકાંત-જોડેલ પાટીયાના છિદ્રમાં, તટતટાયમાન-તેવા પ્રકારના ધ્વનિને કરતા, સ્ફૂત-વિઘટીત થતાં, સંધિ-જોડ, - x - સર્વ-સર્વ અવયવ વડે વિષ્કૃભિત-વિવૃતતાને પામેલ. રજ્જવઃ- ફલકને જોડતા દોરડા, વિસરંત-બધાં ગાત્રો
વિશીર્ણ થયા. - X -
૧૭૩
આમકમલકભૂતા-કાચા શરાવલા સમાન, જળ સંપર્કથી ક્ષણમાં નષ્ટ થવાથી. ચિંત્યમાન-આ આપત્તિમાંથી કેમ નીકળશું તેમ વિકલ્પો કરતા, - X - ૪ - હાહાકૃ!હાહાકાર વડે, કર્ણધાર-નિમિક, - ૪ - ૪ - ૪ - રોયમાણ-શબ્દ સહિત આંસુને છોડતા, કંદમાણ-શોકથી મોટો અવાજ કરતાં, સોયમાણ-મનથી ખેદ પામતા, તિપ્રમાણભાથી પરસેવો અને લાળ પાડતાં, વિલપ-પીડાથી બોલતા, અંતો જલગય-પાણીની અંદર, ગિરિ શિખરને પામીને કૂપક સ્તંભ ભાંગી ગયો. - ૪ -
વલક-લાંબા કાષ્ઠ રૂપના સેંકડો ટુકડા જેમાં થયા તે અથવા વલયાકાર સો ટુકડા વડે ખંડિતા એવી. - x - વિદ્વવ-વિનાશ પામી. સંપરાય-સંગ્રામ, તેની જેમ જે ભીષણ પોતવહન કાર્યો. દેવતાના વિશેષણ, વિજય ચોરના વિશેષણવત્ જાણવા. અસિખેડગવગ્ગહત્થ-જેના હાથ ખડ્ગ અને કૂલકમાં વ્યગ્ર છે તે. રતખંડમંસુયજેનાથી ગંડ લાલ થાય, તેવા દાઢી-મૂછના વાળ. માઉચાઉ-હોઠના વાળ સંભવે છે અથવા માઉયા-સખી કે માતા, તેના વડે ઉપશોભિત-સમારચિત કેશત્વ આદિથી જનિત શોભા કે ઉપશોભિત. - ૪ - વદિષ્યતિ-ઉપદેશ આપે છે. - ૪ - આજ્ઞા-અવશ્ય કરવું, આદેશ, ઉપપાત-સેવાવચન - ૪ - અથવા જે આપ કહેશો, તેમાં આજ્ઞાદિ રૂપે સ્વાસ્યામઃ-વર્તીશું. અમયફલ-અમૃત જેવા ફળ.
• સૂત્ર-૧૧૩ થી ૧૨૨ -
[૧૧૩] ત્યારે તે રત્નદ્વીપદેવી, શકના વચન આદેશથી, લવણાધિપતિ સુસ્થિતે કહ્યું – તું લવણરામુદ્રનું ૨૧-વખત ભ્રમણ કર, ત્યાં જે કોઈ તૃણ-પાનકાષ્ઠ-કચરો-અશુચિ-સડેલ ગળેલ વસ્તુ કે દુધત વસ્તુ આદિ અશુદ્ધ વસ્તુ હોય, તે બધું ૨૧-૨૧ વખત હલાવીને સમુદ્રથી કાઢીને એક તરફ ફેંકી દેવો. એમ કહી તેણીને નિયુક્ત કરી.
ત્યારે તે રત્નદ્વીપદેવીએ તે માકદીપુત્રોને કહ્યું – નિશ્ચે હે દેવાનુપ્રિયો ! શક્રાદેશ સુસ્થિતના કહેવાથી યાવત્ નિયુકત થઈ છું તો યાવત્ હું લવણસમુદ્રથી જ્યાં સુધીમાં આવું, ત્યાં સુધી આ ઉત્તમ પ્રાસાદમાં સુખસુખે રમણ કરતા રહો. જો તમે આ સમયમાં ઉદ્વિગ્ન, ઉત્સુક કે ઉદ્ધવ પામો તો તમે પૂર્વદિશાના
જ્ઞાતાધર્મકથા અંગસૂત્ર-સટીક અનુવાદ
વનખંડમાં ચાલ્યા જજો. ત્યાં બે ઋતુ સદા સ્વાધીન છે પાવૃત્ અને વર્ષાઋતુ. [૧૧૪] તેમાં કંદલ અને સિઘિરૂપ દાંત, નિપુરના ઉત્તમ પુષ્પ રૂપ ઉત્તમ સૂંઢ, ફૂટજ-ન-નીપના પુષ્પ રૂપ સુગંધિ મદજલ છે, એવી પાવૃત્ ઋતુરૂપ હાથી સદા સ્વાધીન છે.
૧૭૪
[૧૧૫] તેમાં ઈન્દ્રગોપ રૂપ વિચિત્ર મણિ, દેડકાના સમૂહના શબ્દરૂપ ઝરણાનો ધ્વનિ, શિખરે સદા વિચરતો ચૂસમૂહ એવો વર્ષાઋતુરૂપ પર્વત સદા સ્વાધીન ચે.
[૧૧૬] હે દેવાનુપ્રિયો ! પૂર્વદિશામાં ઘણી વાવડી યાવત્ સર-સર પંક્તિઓમાં, ઘણાં લતામંડપ, વેલીમંડપ યાવત્ પુષ્પમંડપોમાં સુખે સુખે રમણ કરતાં સમય વીતાવોય. જો તમે ત્યાં પણ ઉદ્વિગ્ન-ઉત્સુક કે ઉપદ્ધવ પામો તો તમે ઉત્તરના વનખંડમાં જજો, ત્યાં બે ઋતુ સદા સ્વાધીન છે. તે આ – શરદ અને હેમંત.
[૧૧૭] સન, સપ્તદ વૃક્ષ રૂપ કાંધ, નીલોપલ, પદ્મ, નલિન રૂપ શ્રૃંગ, સારસ, ચક્રવાકના કુંજનરૂપ ઘોષ, યુક્ત શરદઋતુરૂપી બળદ સદા સ્વાધીન છે. [૧૧૮] શ્વેતકુંદ રૂપ ધવલ જ્યોત્સના, પ્રફુલ્લિત લોાવાળા વનખંડરૂપ મંડલતલ, તુષારના જલબિંદુની ધારારૂપ કિરણો, એવી ચંદ્રમા જેવી હેમંતઋતુ ત્યાં સદા સ્વાધીન છે.
[૧૧૯] હે દેવાનુપ્રિયો ! તમે ત્યાં વાવડીમાં યાવત્ વિચરો, જ્યારે તમે ત્યાં ઉદ્વિગ્ન ચાવત્ ઉત્સુક થઈ જાઓ, તો તમે પશ્ચિમના વનખંડમાં જજો, ત્યાં બે ઋતુ રવાધીન છે. તે આ - વસંત, ગ્રીષ્મ.
[૨૦] વસંતરૂપી ઋતુ-રાજા સદા વિધમાન છે. વસંત-રાજાના આમના પુષ્પોનો મનોહર હાર છે, કિંશુક-કણિકાર-અશોકના પુષ્પોનો મુગટ છે, તથા ઉંચા તિલક, બકુલ વૃક્ષોના છત્ર છે.
[૧૨૧] તે વનખંડમાં ગ્રીષ્મઋતુ રૂપી સાગર સદા વિધમાન રહે છે. તેમાં પાટલ અને શિષિના પુષ્પો રૂપી જળથી પરિપૂર્ણ રહે છે. મલ્લિકા, વાસંતિકી લતાના પુષ્પો તેની વેળા, શીતલ પવન તે મગરો છે.
[૨૨] ત્યાં ઘણું જ યાવત્ વિરો. હે દેવાનુપિય ! જો તમે ત્યાં પણ ઉદ્વિગ્ન અને ઉત્સુક થાઓ, તો તમે આ ઉત્તમ પાસાદમાં જજો અને મારી વાટ જોતા-જોતા ત્યાં રહો, પણ તમે દક્ષિણી વનખંડમાં ન જશો, ત્યાં એક મોટો ઉગ્રષિ, ચંડવિષ, ઘોરવિષ, મહાવિષ અતિકાય, મહાકાય છે, “તેજો નિસર્ગ” મુજબ જાણવો. તે કાજળ-ભેંસ-મૂસા સમાન કાળો, નેત્રવિષ અને રોષથી પૂર્ણ, અંજનવુંજ સમાન કાળો, રક્ત આંખ, સંચળ-પળ-બંને જીભો, ધરણિની વેણીરૂપ, ઉત્કટ-ફૂટ-કુટિલ-જટીલ-કર્કશ-વિકટ ફૂટાટોપ કરવામાં દક્ષ, લુહારની ધમણમાં ધમાતા થતા અવાજ સમાન, અનાગણિત પ્રચંડ, તીવ્ર શેષ, સ્વસ્તિ-ચપલધમધમતો, દૃષ્ટિમાં વિષ વાળો સર્પ વસે છે. (તેનાથી) ક્યાંક તમારું શરીર વિનાશ પામશે.
