________________
मुनितोपणी टीका, प्रतिक्रमणाध्ययनम्-४
२२९
यिता क्षारोष्णजलभृता भयानका विकृतदर्शना नहीं विकृत्य नारकान् क्लिश्नाति । १३ ।
खरस्वरः- सचीत्कारमुच्चैराक्रोशतो
नारकान् तीक्ष्णवज्रकण्टकाssकीर्णे शाल्मन्यादिभाक्षेषु समारोप्याssकर्षति, शिरस्सु च क्रकच निधाय विदारयति, परशुभिर्वा खण्डयति । १४ ।
'महाघोषः ' - अय परमपीडोत्पत्तिभीतान मृगानिवेतस्ततः पलायमानान् नारकान् घोरगर्जना कुर्वन् वाटक ( व्रज) पशुनित्र नरकाऽऽवासमरुणद्धि | १५ |
'सोलसहि' पोडशभि', 'गाहासोल्सएहि गाथानामक पोडशमध्यनरकके जीवों को डाल कर अनेक प्रकार से पीडित करनेवाले । (१४) खरस्वर - तीखे वज्रमय काटेवाले ऊँचे २ शाल्मली (सेमल) वृक्षों पर चढ़ाकर चिल्लाते हुए नारकी जीवों को खींचनेवाले, मस्तक पर करौंत रखकर चीरनेवाले, तथा फरसा से खड२ करनेवाले ।
5
(१५) महाघोष - अत्यन्त वेदना के डर से मृगोंकी तरह इधर-उधर भागते हुए नारकी जीवों को वाडेमे पशुओंकी तरह घोर गर्जना करके रोकनेवाले । इनके द्वारा होनेवाले पापकी अनुमोदना आदि से जो अतिचार लगा हो 'तो मैं उससे निवृत्त होता हूँ ।
सूत्रकृताङ्ग के प्रथम श्रुतस्कन्ध के सोलह अध्ययन इस નરકના જીવાને નાખીને અનેક પ્રકારથી દુખ દેવાવાળા (૧૪) ખરસ્વર-તીખા વજ્રા જેવા કાટાવાળા ઉંચા ઉંચા Àમળના ઝાડ ઉપર ચઢાવીને બુમે! પાડતા નારકી છાને ખેચવાવાળા, માથા ઉપર કરવત રાખીને ચીરવાવાળા તથા ક્રસીથી ટુકડા ટુકડા કરવાવાળા (૧૫) મહુ ઘે ષ- અત્યત વેદનાના ડરથી હરણેાની જેમ જ્યાં ત્યા ભાગતા નારકી જીવાને વાડામા પશુઆની માફક ઘેર ગના કરીને રોકવાવાળા એ પરમાધાર્મિક દેવાથી થતા પાપની અનુમેદના આદિથી જે અતિચાર લાગ્યા હોય તે તેમાથી હું નિવૃત્ત થાઉ છુ
સૂત્રકૃતાગના પ્રથમ શ્રુતસ્કંધના સેળ અધ્યયન આ પ્રકારે છે
१ - ' प्राशुरुच्च ः ' इत्यर्थः ।
२ - रुपेर्द्विकर्मकत्वादिदमकथित कर्म 'जमवरणद्धि गाम्' इत्यादिवत् ।