Book Title: Aavashyak Sutram
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 504
________________ आवश्यकसूत्रस्य ' 'अणागय' अनागत वैयारत्यादिकारणवशानिर्दिष्टसमयामागेत्र तपः करणम् (१) 'अइफत' अतिक्रान्त-निर्दिष्टसमयमतिक्रम्य तपोविधानम् (२)। 'कोडीसहिय' कोटिसहितम् यया कोटया तपः समारब्ध तयैव तस्य परिसमापनम्, अर्थाचतुर्भक्तादिना समारब्ध तपश्चतुर्भक्तादिनैव समापनीयम् । "णियटिय' नितरा यन्त्रित पतिज्ञया पतिवद्ध नियन्त्रितम्-यावृत्यादिप्रगाढकारणसद्भावेऽपि 'मयाऽवश्यमेवामुकदिवसे तपः वर्तव्य'-मिति प्रतिज्ञाया कृताया कारणे सत्यपि नियमिततपश्चरणम् (४)। एतच्च वज्रर्पभनाराचसहन नधारिणाऽनगारेणैव वियते । 'सागार' उत्सर्गाऽपवादहेतुगर्भेणाऽऽकारेण सह वर्तत इति साकारम् , इहोत्सर्गपक्षेऽनाभोग-सहसाकाराभ्यामवश्य भाव्यम् । अपवादपक्षे च महत्तराधाकारैः (५)। 'अणागार' अविद्यमाना आकारा (१) अनागत-वैयावृत्त्य (वेयावच ) आदि कारणवश नियत समय से पहले तप करना, (२) अतिक्रान्त-नियत समय के बाद तप करना, (३) काटिसहित-जिस कोटि (चतुर्भक्त आदि क्रम) से प्रारम्भ किया उसीसे समाप्त करना, (४) नियन्त्रित-वैयावृत्त्य (वेयावच) आदि प्रवल कारणो के हो जाने पर भी सकल्पित तप का परित्याग न करना, यह प्रत्याख्यान वज्रऋषभनाराचसहननधारी अनगार ही कर सकते है। (५) सागार-जिसमें उत्सर्ग अवश्य रखने योग्य अण्णत्थणाभोग भोर सहसागार रूप तथा अपवाद (महत्तर आदि) रूप आगार हो उसे सागार कहते है, (६) अणागार-जिसमे उक्त (१) मनायत-वैयाकृत्य (वैया१२) मा ४५९५ १० नियत (निर्वाय કરેલા સમય પહેલા તપ કરવું, (૨) અતિક્રાન્ત નિયત નિર્ણય કરેલા) સમય પછી તપ કરવું, (૩) કેટિસહિત-જે કેટિ (ચતુર્ભકત આદિ કમ) થી પ્રારંભ કર્યો તેનાથી જ સમાપ્ત કરવું, (૪) નિયત્રિત-વૈયાવૃજ્ય આદિ પ્રબલ કારણે બની જાય તે પણ સ ક૫ કરેલા તપને પરિત્યાગ ન કર, આ પ્રત્યાખ્યાન વાવનારાચ–સહનન-ધારી અણગારજ કરી શકે છે, (૫) સાગાર-જેમાં ઉત્સર્ગ અવશ્ય રાખવા ચગ્ય “અણુયુગ” અને “ સહસાગાર રૂપ” તથા અપવાદ (મહાર-મોટા આદિ) રૂપ આગાર હોય તેને સાગર કહે છે (૨) અણગાર-જેમાં કહેલા અપવાદ રૂપ આગાર (છ) રાખવામાં નહિ આવે

Loading...

Page Navigation
1 ... 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575