________________
मुनितोपणी टीका, प्रतिक्रमणाध्ययनम् -४
२२९
यिता क्षारोष्णजलभृता भयानका विकृतदर्शना नहीं विकृत्य नारकान्
लिश्नाति । १३ ।
खरस्त्ररः-सचीत्कारमुच्चैराक्रोशतो
नारकान् तीक्ष्णवकण्टकाssकीर्णेषु शाल्मन्यादिप्राशुवृक्षेषु' समारोप्याऽऽकर्पति, शिरस्सु च क्रकच निधाय विदारयति, परशुभिर्वा खण्डयति । १४ ।
'महाघोष: ' - अय परमपीडोत्पत्तिभीतान् मृगानिवेतस्ततः पलायमानान् नारकान् घोरगर्जना कुर्वन् वाटक ( वज) पशुवि नरकाऽऽवास - मत्ररुणद्धि | १५ |
'सोलसहि' पोडशभि', 'गाहासोलसएहि ' गाथानामक पोडशमध्यनरकके जीवों को डाल कर अनेक प्रकार से पीडित करनेवाले । (१४) खरस्वर - तीखे वज्रमय काटेवाले ऊँचे २ शाल्मली (सेमल) वृक्षों पर चढाकर चिल्लाते हुए नारकी जीवों को खींचनेवाले, मस्तक पर करोंत रखकर चीरनेवाले, तथा फरसा से खड२ करनेवाले ।
(१५) महाघोष - अत्यन्त वेदना के डर से मृगोंकी तरह इधर-उधर भागते हुए नारकी जीवों को चाडेमे पशुओंकी तरह घोर गर्जना करके रोकनेवाले । इनके द्वारा होनेवाले पापकी अनुमोदना आदि से जो अतिचार लगा हो 'तो मैं उससे निवृत्त होता हूँ ।
सूत्रकृताङ्ग के प्रथम श्रुतस्कन्ध के सोलह अध्ययन इस નરકના જીવાને નાખીને અનેક પ્રકારવી દુખ દેવાવાળા (૧૪) ખરસ્વર-તીખા વજ્રા જેવા કાટાવાળા ઉચા ઉંચા થેમળના ઝાડ ઉપર ચઢાવીને બુમેા પાડતા નારકી જીવાને ખેચવાવાળા, માથા ઉપર કરવત રાખીને ચીરવાવાળા તથા ફ્સીથી ટુકડા ટુકડા કરવાવાળા (૧૫) મહાધે પ- અત્યં ત વેદનાના ડરથી હરાની જેમ જયા ત્યા ભાગતા નારકી જીવાને વાડામા પશુઓની માફક ધાર ગર્જના કરીને રાવાવાળા એ પરમાધામિઁક દેવાથી થતા પાપની અનુમેદના આદિથી જે અતિચાર લાગ્યા હૈાય તે તેમાથી હું નિવૃત્ત થાઉ છુ
સૂત્રકૃતાગના પ્રથમ શ્રુતસ્કંધના સેળ અધ્યયન આ પ્રકારે છે
१ - 'माशुरुच्च " इत्यर्थः ।
२- रुपेर्द्विकर्मकत्वादिदम कथित कर्म 'जमवरुणद्धि गाम्' इत्यादिवत् ।