Book Title: Ranchoddasji Santvani 23
Author(s): Damyanti Valji Sejpal
Publisher: Navjivan Prakashan Mandir Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005995/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtavANI graMthAvali 23 zrI raNachoDadAsajI mahArAja Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI raNachoDadAsajI mahArAja jIvana ane kavana (Shri Ranchhoddasji Maharaj) (Jeevan Ane Kavan) saMkalana damayaMtI vAlajI sejapAla navajIvana prakAzana maMdira amadAvAda-380014 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A graMthAvalinAM 28 pustakonI kiMmata rU.300 thAya che. graMthAvalino saMpuTa kharIdanArane te rU. 200nA rAhata dare ApavAmAM Avaze. prAptisthAna (1) navajIvana prakAzana maMdira gUjarAta vidyApIThanI pAchaLa, po. navajIvana, amadAvAda-14 (2) navajIvana TrasTa (zAkhA), 130, zAmaLadAsa gAMdhI mArga, muMbaI - 400 002 (3) divya jIvana saMgha zivAnaMda Azrama, jodhapura TekarI, zivAnaMda mArga, amadAvAda-15 divya jIvana saMgha zivAnaMda bhavana, rAmajI maMdiranI poLa, sarakArI presa sAme, AnaMdapurA, vaDodarA-390 001 (5) divya jIvana saMgha, zizuvihAra, bhAvanagara - 364 001 (6) divya jIvana saMgha, mohana oNpTiziyana, AjhAda coka, valasADa-396 001 daza rUpiyA (c) gujarAta divya jIvana saMgha trIjI AvRtti, prata 3,000, jUna 1999 punarmudraNa, prata 3,000, oNkTobara 2006 kula prata : 6,000 ISBN 81-7229-237-6 (set) mudraka ane prakAzaka jitendra ThAkorabhAI desAI navajIvana mudraNAlaya, amadAvAda-380 014 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakanuM nivedana navajIvana ane divya jIvana saMghanA saMyukta upakrame "saMtavANI graMthAvali'no 28 pustikAono A saMpuTa vAcakonA hAthamAM mUkatAM AnaMda thAya che. sarvadharmasamabhAvanA uddezane dhyAnamAM rAkhI A 'saMtavANI graMthAvali saMpuTa brahmalIna zrI svAmI zivAnaMdajInI zatAbdI nimitte gujarAta divya jIvana saMgha dvArA taiyAra karavAmAM Avyo hato. te taiyAra karavAmAM aneka mitrono sahakAra maLyo hato. chatAM tenI pAchaLanI ekadhArI mahenata sva. uccharaMgabhAI svAdiyAnI hatI te noMdhavuM joIe. A graMthAvalinI pahelI AvRtti capocapa UpaDI gayA pachI 1985mAM tenuM punarmudraNa karavAmAM AvyuM hatuM. paraMtu te pahelI AvRttinI jema ja jhaDapathI vecAI jatAM graMthAvali ghaNAM varasathI upalabdha na hatI. - gAMdhIjI prasthApita saMsthAnI badhA dharmonI sAcI samajaNa phelAvavAnI javAbadArI che. vaLI ucca zikSaNamAM have mUlyazikSaNa tathA tulanAtmaka dharmonA zikSaNanuM mahattva vadhatuM jAya che. kendra sarakAranI yojanA paMce mUlyonA zikSaNane protsAhana ApavAnuM samarthana karyuM che. Ane anulakSIne A pustaka saMpuTa sAmAnya vAcako uparAMta ucca zikSaNamAM kArya karatA sahu koIne upayogI thaI paDaze. gujarAta divya jIvana saMghe A graMthAvali A yojanAmAM punarmudraNa mATe sulabha karI te mATe ame temanA AbhArI chIe. "saMtavANI graMthAvali'nA A pustaka saMpuTanA prakAzanathI gAMdhIjInA sarvadharmasamabhAvano saMdezo sarvatra vasatAM gujarAtI kuTuMbomAM prasaraze evI AzA che. zrI 2 ma.-2 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navajIvana TrasTanA dastAvejamAM tenA uddezonI pUrti sAru je je pravRttio karavAnuM sUcaveluM che temAM hindamAM vaselI badhI judI judI komo vacce aikyano pracAra karavAnuM sUcavavAmAM AvyuM che. te hetu mATe navajIvane gUjarAta vidyApIThamAM prasthApita karelA anAmata kozamAMthI A saMtavANI graMthAvali'nuM punarmudraNa jUna 1999mAM prasiddha karI rAhata dare ApavAmAM AvyuM hatuM. saMtavANI graMthAvali'nI mAMga cAlu rahetAM navajIvana taraphathI tenuM A trIjuM punarmudraNa prasiddha karavAmAM AvI rahyuM che. ane tenI kiMmata sAmAnya vAcakane paravaDe tevI rAkhavAmAM AvI che te noMdhavA jevuM che. amane AzA che ke sarvadharmasamabhAvanA pracArArthe thatA A prakAzanane vAcako taraphathI yogya AvakAra maLavAnuM cAlu raheze. - tA. 2-10-'06 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. saMkSipta jIvanajharamara bhArata A pRthvI para eka evo pavitra deza che ke jyAM avatAra levAnuM svayaM Izvara paNa pasaMda kare che. joke bhagavAna to rasAkAra che, nirguNa che; paraMtu saMtapuruSomAM te aparokSa rIte mUrti svarUpe birAje che. saMta svarUpamAM rahIne bhagavAna navadhAbhakitanA raMge raMgAyelA potAnA saguNopAsaka bhaktone vividha prakAranA paramAnaMda ApI DagamagI gayelA dharmanA pAyAne sudaDha banAvIne aMtardhAna thaI jAya che. saMta-mahAtmAomAM pragaTa ke apragaTapaNe raheluM ane prasaMga Ave camakI UThatuM A Izvaratva jagata mATe parama sukhadAyI banI jAya che. saMto pratyeka dezamAM, pratyeka kALamAM pragaTa thAya che. teo paNa IzvaranI jema vyApaka hoya che, sarvadezIya hoya che. AvA ja eka saMta zrI raNachoDadAsajI mahArAja. emanuM prAgaTya bhArata dezanA madhya pradezamAM AvelA gvAliyara rAjyanA varADa jillAmAM thayuM. gAmanuM nAma bAyaphala. mahArASTrIyana jAtinuM dezastha kuLa emanA janmathI dhanya ane pavitra banI gayuM. te divase kArtika zukala caturthI hatI. emanuM bALapaNanuM nAma rAmarAva. bolavAnI zarUAta paNa 'rAma' nAmathI karI. pitA baLavaMtarAva polIsa adhikArI. eka divasa eka niraparAdhIne emaNe khUba mAryo. bALaka rAmarAva bahu duHkhI thaI gayA. emanAM bA vacce paDyAM to emanuM apamAna thayuM. A prakAranI sAMsArika ghaTanAoe rAmarAvanA magaja para gherI coTa pahoMcADIne "jagata mithyA che' e bhAva daDha banAvyo, tethI Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa mAtra daza varSanI sukomaLa vaye emaNe ghara choDI javAno nirNaya karyo. bhagavAna rAma parano asIma prema emane ayodhyA kheMcI gayo. eka divasa sarayU tIre beThA hatA tyAre rAmAnaMdI vaiSNava saMpradAyanA tejasvI saMta zrI patitapAvanajI A bAlasAdhu pAse AvyA. jotAMveta bolI UThyA: ""rAma! tuM AvI gayo ! huM tArI ja rAha joto hato !'' rAmarAva emanI sAthe jayapura pAse AvelA galatA tIrthamAM jaI vasyA. samaya jatAM mahArAjazrIe emane jagatakalyANArthe virakta dIkSA ApI. e sAthe ja "rAmarAva' nAme vidAya lIdhI, ane saMtakuladIkSAnA nAmakaraNa saMskArathI teo zrI raNachoDadAsajI mahArAja' banyA. zrI patitapAvanajI mahArAjanI chatrachAyA heThaLa emaNe yogAbhyAsa, tattvaciMtana, IzvarArAdhana karyuM. pachI AjJA maLatAM bhAratabhramaNa zarU thayuM. e padayAtrA daramiyAna emaNe bhAratanA mukhya mukhya saMpradAya - puSTimArga svAmInArAyaNa, jaina dharma, bauddha dharma vagereno abhyAsa karyo ne A saMpradAyanA aneka mahAtmAono paricaya paNa sAdhyo. jJAnarasa puSTa thatAM tattvajJAnanA sAhityano talasparzI abhyAsa karavAnI jijJAsA jAgI. pariNAme gujarAtI, baMgALI, mAgadhI, pAli vagere bhASAo zIkhyA ane temAM nipuNatA meLavI. banArasanI rAmAnaMda pAThazALAmAM svAmI bhAskarAnaMda sarasvatI jevA mahAna saMta pAse cauda varSa rahIne saMskRta, jyotiSa, karmakAMDa, veda, purANa, paddarzana, upaniSad gItA, Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkSipta jIvanajharamara rAmAyaNa Adi dharmagraMthono paNa UMDo abhyAsa karyo. zrI patitapAvanajI mahArAjanA sAMnidhyamAM A mahApuruSa keTalAM varSa sudhI rahyA, anya kaye sthaLe vicaraNa karyuM, kevI rIte samaya pasAra karyo - e vize kazuM cokkasapaNe kahI na zakAya. paraMtu I. sa. 1900nI AsapAsa citrakUTathI daseka mAIla dUra AvelA "atri anasUyA Azrama' nAmanA pavitra sthAnamAM tyAgI, tapasvI, bhajanAnaMdI, saMtasevI mahAtmA tarIke teo jANItA hatA. saMto emane Adara ane sanmAna ApatA. e saMtapuruSomAM citrakUTanA mahaMta bodharAmadAsajI paNa hatA. potAno aMtakALa najIka jANIne emaNe zrI gurudevane jAnakI kuMDa AzramanI vyavasthAno bhAra uThAvI levA vInavyA. teoe kahyuM: 'bhAI, huM AzramanI jhaMjhaTamAM paDavA mAgata nathI. ITa para IMTa mUkatAM mane nathI AvaDatuM. huM to roTI para roTI rAkhavAno himAyatI chuM. koI saMta je sthAnanI javAbadArI saMbhALe to huM bahArathI mAlasAmAna bhego karI ApIza. paNa huM pote na to mahaMta banavA IcchuM, na mAlika !'' aMte mahaMtAI eka bIjA mahAtmAne soMpavAmAM AvI. AzramanI javAbadArI zrI gurudeve niSThApUrvaka nibhAvI. 'sAdhusaMto emanI saMtasevA karavAnI paddhatinAM guNagAna gAvA lAgyA. teonuM nirabhimAnIpaNuM, sAdagI, tyAga, bhagavad - anurAga ane vyaktitvanI suvAsa jema jema prasaratI gaI tema tema anuyAyIonI saMkhyA dinapratidina vadhatI cAlI. jota jotAmAM emano prabhAva sarvatra prasarI rahyo. bhAgye ja sevA maLe evo prabhAva ane tenA sadupayogano zrI.rAma.-3 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa vilakSaNa saMyoga zrI gurudevanA jIvanamAM amalI thayo che. moTA moTA zrImaMto eka ja vAra temanA saMparkamAM AvI temanA sevaka banI jatA. temanA ziSyo ane anuyAyIomAM bhAgye ja evI koI vyakti haze jeNe cAracha varSa sudhI dhIrajathI emanAM guNa, tapa, AcaraNa, zakti ane siddhine pArakhyAM hoya, mAnya rAkhyAM hoya ane pachI ziSya banavA iccuM hoya ! pahelethI paricita koI bhaktanI sAthe sAva aparicita vyakti A mahAtmAnAM darzane AvI hoya ane tarata ja prabhAvita thaI jaIne temanI ziSya banavA mAge evuM ghaNI vAra banyuM che. bIjAM aneka kAraNo hovA chatAM A vicitra caritrane zrI gurudevanA adbhuta prabhAvarUpe ja mAnavuM joIe. prabhAva tarapha UMDuM dhyAna ApIe tathA tenAM kAraNonI tapAsa karIe to kaMIka ne kaMIka jarUra samajAya. prabhAva vANIno paNa hoya che ane caherAno paNa hoya che. A uparAMta bhajana, hoddo, vidyA, zastra ane baLano prabhAva paNa pratyakSa jovA maLe che. A badhA prabhAvo uparAMta eka janmajAta prabhAva paNa che. te kevI rIte. tenuM jJAna thavuM ati durlabha che. 'janmajAta prabhAvanuM pratyakSIkaraNa' zrI gurudevanI jIvanalIlA daramiyAna Dagale ne pagale thatuM rahyuM. prabhAvathI ja asAmAnya vyakti samAnyothI judI paDe che. zrI gurudevanA prabhAvano upayoga samAjanA kalyANa mATe kaI kaI rIte thayo che te have joie. Ane traNa prakAramAM vaheMcI zakAya: 1. aDhaLaka dhanavaibhavazALI zrImaMta puruSomAM zraddhA ane utsukatA jagADI 'bahujana hitAya bahujanasukhAya' temanI vipula Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkSipta jIvanajharamara dhanasaMpattino avAranavAra suMdara sadupayoga karAvAyo. sAmAnya rIte AvA tavaMgaro garajavAna, dInaduH khIone potAne bAraNe AvelA joIne paNa temane madadarUpa banavA jeTalA udAra ke namra nathI thaI zakatA. zrI gurudevanA prabhAve teone namra banAvIne emanI dolatano sadupayoga karAvyo. 2. bIjA prakArano prabhAva adbhuta che. AnI asara nIce AvelA aneka jugArIoe jugAra ane kAmIoe vyabhicAra choDI dIdhA. mAMsa ane dArU-sigAreTanA vyasanIo temanAM vyasanomAMthI mukta thaI gayA. A badhA e mahApuruSanA prabhAvanA pratyakSa purAvA che. 3. trIje prakAra sUkSma che. bhajana ane sadAcAra sAthe ene sIdho saMbaMdha che. A sUkSma prabhAve aneka puNyAtmAone rAmanAmano satata jApa karatA karI dIdhA. teomAM satyapriyatA AvI. emanA vicAra ane vANImAM sAmya AvyuM. abhimAna, krodha, IrSyA, ajJAna, AtmavaMcanA, kuTilatA, hiMsA vagere durguNothI e sahu sAvadhAna banyA. temanA Azrama ane saMpradAyanI vAta karIe to hAlanI prajAe potAnI AMkhe je kaMI joyuM che te pUratuM che. emane lIdhe vaiSNava saMpradAyamAM sAdhuvezanAM sanmAna ane suyaza keTakeTalAM thayAM e sahu jANe che. upAsanA paddhatinuM svarUpa ane tenuM bAhya aMga A baMne bAbatomAM temanI prakriyA paraMparAgata vaiSNava saMpradAyane anukULa hatI. temanI upAsanAnAM mukhya aMga hatAM - bhagavAna zrIrAma upAsyadeva, zrI sadaguru parama AdhAra ane zAsaka, Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa zrI rAmAyaNajI AdhyAtmika graMtha, zrI rAmanAma sAdhana ane AjJApAlana e ziSyanI yogyatAnuM pramANa. teo potAnA bhakta ke ziSyamAM hari-guru pratye himAlayathI vadhu aTala ane samudrathI vadhu agAdha daDhatA jovA IcchatA. zrI gurudeva sarvatra bhagavAnano sAkSAtkAra karatA. emaNe Adarza maryAdApuruSottama zrIrAmacaMdrajInI pAvana bhaktino vistAra tathA zrIrAmacaritamAnasa'no vizeSa pracAra-prasAra karyo. emano Izvara phakta maMdiromAM ja nahoto; prANImAtramAM rAmadarzana karatA. zrI gurudeva potAnA bhaktone kahetA: ''bhUkhyAne anna Apo, tarasyAne pANI pAo, nagna vyaktine aMga DhAMkavA vastra Apo. ane bImAra mANasanI tana, mana, dhanathI sevA kare. A lokomAM rahelo rAma tamArI mAnavatAnI kasoTI karI rahyA che. emane uvekhazo to maMdiramAM beThelo rAma tamArA tarapha pITha karI besaze.'' AdhyAtmika rIte sAdhakane sahAyatA karavAnI zrI gurudevanI paddhati anokhI hatI. ghaNA dharmaguruo potAnI paddhati vize AgrahI hoya che. paNa teo AvA koI AgrahathI para hatA. teo kahetA : "jeNe e cetana tattvane je rIte joyuM-jANyuM hoya te potAnI rIta pramANe samajAve che. paraMtu mAro koI siddhAMta nathI. sAdhaka je sAdhanA karato hoya emAM - je thaI zake to saMzodhana karI daI evA prayatnanI pUrti ane evA siddhAMtanI puSTi karI ApavI e mAro siddhAMta che.'' emanI A vizALa daSTine kAraNe jJAnayoga, bhaktiyoga, karmayoga ke rAjayogamAM rasa dharAvanAra koI paNa sAdhaka kadIye emanI pAsethI nirAzA laIne na jato. sAdhanAmAM je rIte sAdhakanI zraddhA majabUta bane Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkSipta jIvanajharamara e rIta apanAvavI e temanI paddhati hatI. zrI gurudeve mAnavakalyANa sivAya bIjA koI kAmano upadeza Apyo nathI. emaNe khUba sevAkAryo karyA; bolyA khUba ochuM. tethI emanA vize bolavAnuM ke lakhavAnuM Ave to emaNe zuM kahyuM, ema kahevAne badale emaNe zuM zuM karyuM' thI zarUAta karavI paDe. kharuM jotAM mahApuruSo koI deza, prAMta ke sarahadathI baMdhAyelA nathI hotA. chatAM lokalIlA mATe teo kSetra, prAMta, sarahada A badhAne svIkAre che. A niyama mujaba mukhyatve madhya bhArata ane gujarAta zrI gurudevanAM kAryakSetra rahyAM hatAM. 'zrI tArA netradAna yajJa'no Agavo ItihAsa che. bhramaNa daramiyAna eka vAra emaNe lAkaDIne sahAre cAlatA ThebAM khAtA suradAsajIne dIvAla sAthe athaDAI paDatA joyA. suradAsajIne mAthAmAM khUba vAgyuM. aMdhApAnI AvI lAcArI, paravazatA ane duHkhe emanA hRdayamAM anukaMpAnI saravANI vahetI karI tethI aMdhajanone emanI daSTi pAchI maLe ane teo svamAnabhera jIvI zake e hetune najara samakSa rAkhIne I. sa. 1950mAM emanI preraNA ane mArgadarzana heThaLa citrakUTamAM netrayajJanA zrIgaNeza maMDAyA je Aja paryata cAlu che. paramArthakAryono pracAra-prasAra dhIre dhIre vadhavA mAMDyo. ziSyajanonA bhagavadbhajana, zArIrika zrama ane saMpattinA sadupayoganI triveNI kudaratI AphatothI grasta evA aneka vistAro tarapha vahevA mAMDI. orisA, bihAra ane rAjasthAnano duSkALa, bharatapuranI jaLarela, dakSiNa gujarAtano Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa khaMDapralaya, koyanAno dharatIkaMpa enAM sAkSI che. dezanA koI paNa bhAgamAM duSkALa paDye zrI gurudeva hAthamAM kamaMDaLa laIne pahoMcyA ja hoya. navI phasala na Ave tyAM sudhI rasoDe AvanAra pratyekane premapUrvaka jamADe, pachI bhale ne emanI saMkhyA hajArono AMka vaTAvI jAya. bharatapura ane dakSiNa gujarAtanA khaMDapralaya samaye jarUratavALA lokone kapaDAM, vAsaNa, kAcuM anAja, gharavaparAzanI cIjo vagere pUrAM pADavAmAM paNa emaNe pAchI pAnI na karI. koyanAmAM dharatIkaMpe hAhAkAra phelAvyo tyAreya A mahApuruSe beghara banelA loko mATe navI vasAhata bAMdhI ApavAnI bhaktone preraNA ApI. sUsavatI havA ane cAlu rahelA dharatIkaMpanA haLavA AMcakA vacce rahIne jAnanI paNa paravA karyA vinA e sahu niSThAvAna ziSyoe pAMcaso jeTalAM navAM ghara banAvI ApyAM. paramArthakAryo ane sevA ziSyone ahaMkArI na banAvI mUke e mATe teo haMmezAM sAvadhAna karatA ne kahetA: 'A du: khI, asahAya ane jarUriyAtavALA loko ApaNA para upakAra karIne potAnI sevA karavAno ApaNane moko Ape che. ApaNe eTale ja kArya karI zakIe chIe. e loko jamavA na Ave, netrayajJamAM oNparezana karAvavA na Ave athavA ApaNuM kazuMya grahaNa na kare to ApaNe kevI rIte konI sevA karavAnA hatA ? eTale ApaNe UlaTo teono AbhAra mAnavo joIe. hakIkatamAM huM pote Ane koI sAruM kAma nathI samajato. bhagavAnane tame prArthanA karo ke dezamAM prakRtijanita koI Apatti Ave ja nahIM jethI ApaNe bIjAM satkAryo karI zakIe.'' Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkSipta jIvanajharamara AvI ja bIjI sAvadhAnI paramArtha nimitte AvatA dhana bAbata rAkhavAnuM kahetA. emanA zabdo hatA: ''juo, A dharmAdAno paiso che. khAvAmAM sAro lAgaze paNa pacavo muzkela banI jaze; ajIrNa thayuM hoya ene zIro mITho to bahu lAge paNa svAsthyane jema e bagADe che tema A haLAhaLa jhera che. vivekapUrvaka vAparazo to amRta banI jaze. nahIM to prANa harI leze. paramArtha kolasAnI dalAlI che. saheja paNa cUkayA to moDhuM kALuM thatAM vAra nahIM lAge.'' rAhatakAryomAM athavA netrayajJomAM zrI gurudeve kacAreya jAtibhedane sthAna nathI ApyuM. kaeNmpamAM eka vAra musalamAnonAM oNparezana thatAM joIne kaTTara hiMduvAdamAM mAnatA eka mulAkAtIe emane pUchyuM: ''Apa musalamAnone zA mATe kaeNmpamAM rAkho cho ? harijanone zA mATe praveza Apo cho?'' javAbamAM madhura hasIne emaNe eTaluM ja kahyuM: 'kaeNmpamAM huM nathI brAhmaNa ke nathI sAdhu, nathI hiMdu ke nathI bIjI koI jJAtino. atyAre to huM phakta eka mAnava chuM. hA, mArA aMgata jIvanamAM huM custa hiMdu sAdhu chuM. ''jAtibheda to zarIra sAthe saMbaMdha dharAve che, jyAre mAnavatA ane premane koI AkAra nathI hoto. pachI zarIra sAthe joDAyelA jAtibhedane sarvoparI mAnIne mAnavatA ane premanuM gaLuM rUMdhI nAkhavuM e kayAMno nyAya che?'' pUchanAra cUpa thaI gayA. C bhAratanA sAdhusaMto mATe paNa teo ghaNI vAra vyathita thaI UThatA. emanA vicAro krAMtikArI hatA. teo kahetA ke, "A deza adhyAtmavAdano dAvo kare che paraMtu badhA ene khADe laI jaI Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa rahyA che. Aje sAdhusamAjamAM je vikRti AvI che eNe dharmane pAMgaLo karI mUkyo che! janakalyANI puruSamAM ahiMsA, dayALutA ane tyAgabhAvanA hovAM joIe. enA sthAne svArthapUrti, sakhtAI ane dharmano daMbha jovA maLe che. "paga AgaLa mUko ke agni taiyAra che chatAM veda-vedAntanI korI-suphiyANI vAtomAMthI koIne kurasada ja nathI jANe! covIsa kalAka koI bhajana nathI karI zakatuM. to pachI phurasadanA samayamAM janakalyANanI bhAvanAne zA mATe sthAna nahIM? dharmanI rakSA karavAnI javAbadArI upadezako ane sAdhusamAja upara che. pratyeka mANasane kuTuMbIjana na mAnavAmAM Ave tyAM sudhI ApaNI janakalyANanI bhAvanA adhUrI che. " "Aje vadhu ne vadhu loko IsAI banI rahyA che. enI pAchaLa ApaNAM saMkucita vicAra ane svArthI manovRtti kAraNabhUta che. AdivAsI kSetramAM javuM koIne pasaMda nathI. tyAMnI prajA ajJAna che, upekSita che. tethI pachAta-nIcalI jAti ane jaMgalI pradezane ja IsAIo prAdhAnya Ape che. ane roTI, kapaDAM, jala, zikSaNa, AvAsa ane haoNspiTalanI suvidhA ApIne AsAnIthI e lokone dharmaparivartana karAve che. ''IsAI dharma apanAvI, bhaNIgaNI 'sAheba' thaIne koI harijana athavA AdivAsI tamArI pAse Ave che tyAre tame zuM karo cho ? ene mAna sahita khurazI para besADo cho ! ne uparathI cA paNa pivaDAvo cho ! ""A kriyA hiMdu dharmane doSita sAbita kare che ane bhAratIya saMskRtinI mAnavasevA ane rAhatakAryo prati rahelI niSkriyatAne Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkSipta jIvanajharamara khullI kare che. jo saMskRti ja naSTa thaI jaze to tamAro upadeza sAMbhaLaze koNa? dharmane sakriya nahIM banAvo to veda-vedAntanAM pustako kabATamAM ja paDyAM raheze.'' saMskRti-rakSAnI carcA vakhate thatA evA ja duHkhI teo govadha - AMdolananI vAta nIkaLe tyAre thaI jatA. teo ghaNI vAra kahetAH ""pahelAM mane e kaho ke tame gAyane "mAtA' mAno cho ke nahIM? jo "hA" to pachI zuM tame loko tamArI mAne kyAreya veco cho ! "jo kharekhara tamAre govadhane baMdha karAvavo hoya to pratyeka dezavAsI potAnA gharamAM eka eka gAya rAkho. jo tame gAyane na pALI zako to tamArA pADozInI gAya mATe roja thoDA paisA Apo ne e rIte madadarUpa bano. je dharmAlaya, dharmasaMsthA athavA AzramamAM gAya na hoya tyAM gAyane rAkhavAno ane enuM pAlana karavAno prabaMdha thavo joIe. eka gRhastha je rIte potAnA parivAra mATe kamAya e rIte pratyeka manuSya gAya mATe kamAvuM joIe. nijI kharcamAM karakasara karIne gausevAmAM kharcA karavo joIe. sarakAra sAme laDavAnI zI jarUra che ? e rIte to kyAreya govadha baMdha nahIM thAya.'' bhArata deza mATeno emano prema ane dezadAjha anupama hatAM. zrI gurudevane Adazamukha, rASTrIya saMta niHzaMkapaNe kahI zakAya. bhAratIya saMskRti, amitA, gaurava ane enI jIvanapraNAlI sacavAI rahe e mATe teo satata prayatnazIla rahetA. e mATe ciMtita rahetA ane prasaMgopAtta ene vyakata paNa karatA. rAjakAraNamAM cAlatA kAvAdAvA ane emAM rahelI kSatiothI zrI.ra.ma.-4 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa zrI gurudeva sakhata nArAja hatA. rAjakAraNI puruSo emanAM darzana karavA AvatA tyAre e nArAjI zabdo dvArA pragaTa thaI jatI. teo kahetA: ''AjakAla cunAva kyAM thAya che ! bharAva thAya che bharAva! ane ene pariNAme ja bhAratanI Aje durdazA thaI rahI che. zuM yogya vyaktiono ja cunAva thAya che ? khurazInuM pralobhana jatuM karIne, rASTranI sAcI sevA karI zake evI yogya vyaktionA hAthamAM dezanuM zAsana sopavuM joIe. 'kAyado, zista, ane vyavasthA mATe dezane paisA vagara na cAle e hakIkata che. paraMtu ene ekaTho karavAnI paddhati taddana khoTI che. juo IzvaranI praNAlIne. sUrya kaNa kaNamAMthI, pratyeka buMdamAMthI, are mAnavazarIramAMthI paNa pANI kheMcato rahe che. chatAM koIne eno khyAla nathI Avato. paraMtu enuM varasAdamAM rUpAMtara thayA pachI je amIdhArA varase che e pratyekane dekhAya che. dareka eno lAbha uThAve che. ane Izvarano AbhAra mAne che. ''rASTra eka bagIco che. sAvadhAna mALI je vRkSa ADuMavaLuM phUlephAle ene kApe che ne je vRkSano vikAsa na thato hoya ene kalamano Teko, khAtara, pANI vagere ApIne upara uThAve che. '' teo haMmezAM kahetAH ' ''dezane AtmanirbharatAnI jarUra che; AtmavizvAsanI nahIM. dezane darzana joIe che; pradarzana nahIM. dezane kAmanI apekSA che; skImanI nahIM. dezane karmaTha kAryakara joIe che; vAcALa pradhAna nahIM. dezane utsAhanI jarUra che; viDaMbanAnI nahIM. dezane Thosa joIe; pola nahIM.'' Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. saMkSipta jIvanajharamara bALakone gharamAM dhArmika vAtAvaraNa ane skUlamAM dhArmika saMskAra maLe e vAta para teo khAsa bhAra mUkatA ne kahetA: ''dharma eTale ApaNane adhogati tarapha jatAM rokanArI kriyA. dharma prakAzanavAna che. e ApaNane unnati tarapha laI jAya che. rUDhi athavA siddhAMta dharma nathI. dharmamAM rUDhinI je vikRti AvI che emAM saMzodhana thavuM jarUrI che. sArvabhauma dharmano koI InkAra nahIM karI zake. kyo dharma hiMsA, corI, vyabhicAra, asatya, anIti ke vizvAsaghAtano virodha nathI karato ? hiMdu ho ke musalamAna, IsAI ho ke pArasI - pratyeka mATe A durguNone vaza na thavAnuM emanA dharmamAM pharamAna che. | ''jyAM sudhI vicAradhArAmAM AmUla krAMti nahIM Ave tyAM sudhI dezanuM utthAna azakya che. zAsana aMta:karaNa para adhikAra nathI jamAvI zakatuM. hRdaya para to mAtra prema ane dharmanuM zAsana ja cAle che. ''jyAM sudhI mAnavamAM e saMskAra na jAge ke amuka vastu karavI pApa che, ne hRdaya emAM saMmata na thAya tyAM sudhI kazuM saMbhavita nathI. loko sAcA pApabhIru nahIM bane tyAM sudhI anIti nahIM aTake. kharAba vicAronA kharAba paramANu bane che ane enI prakRti para asara paDe che. tenAM pariNAme deza anAvRSTi, ativRSTi jevA prakRtiprakopano bhoga bane che. ''hindustAna garIba deza nathI. dezamAM paisAno nahIM, hRdayano abhAva che. ApaNI saMgrahavRtti kyAre chUTaze? svArtha choDo ane kartavyaparAyaNa bano.'' Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa I. sa. 1954mAM zrI gurudeva jAmanagara gayA hatA. tyAM 720 divasa sudhI karelA 'kASThamauna tapa'nI vAta anokhI ja che. caMcaLacittanA tamAma vikArone zamAvI kASThavat eTale ke jaDavat thaI javuM enuM nAma 'kASThamauna. mana para pUrepUro kAbU hoya, jIbha potAnA vazamAM hoya, aNu aNumAM vizvanA sarjakane nihALatA hoya ane moha, mAyA, mamatA, rAga, dveSathI je para hoya evA mahApuruSa ja AvuM kASThauna tapanuM vrata pALI ekAMta sevI zake. samagra vizvanA kalyANa mATe AvuM kaThoratapa emaNe karyuM. emanI uMmara saMbaMdhenuM rahasya Aja sudhI aNaukela rahyuM che. dekhAvamAM e 80-90 varSa jeTalA lAgatA. jijJAsuo A aMge tarka karatA. koIka hiMmata karIne emane pUchI paNa besatA. tyAre ATaluM ja kahetA: "uMmara ane janma vizenI sAcI hakIkata meLavavAthI tamane zo lAbha thavAno che ? huM jevo chuM tevo tame mane joI rahyA cho. ene AdhAre tamArA janma-jIvanane saphaLa karo. ''mAno ke kadAca huM koIne ema kahuM ke meM bAdazAha akabarane, nUrajahAMne ke tulasI-kabIrane A zarIrathI joyAM che. klAIva, bAjIrAva, nAnA phaDanavIsa ane lakSmIbAIne joyAM che athavA to pAMcaso varSa pahelAM A zarIra pedA thayuM hatuM to A vAta para kone vizvAsa besaze? eTale bhUtakALanI vAto jANavA mATe utsuka na thatAM vartamAnamAMthI ja yathAzakti yathAbuddhi grahaNa karo. ''sAcI vAta to e che ke mRtyu pahelAM ja je marI jAya che enI vaLI uMmara zI ? uMmarane nahIM kAryane juo. jIvanamAM Adarza keTalo che e juo.'' Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkSipta jIvanajharamara 15 emanI uMmara jevuM ja emaNe karelA alaukika ane buddhimAM na Utare evA camatkAronuM che. bilakula asaMbhava ane azakya lAgatuM kAma emanA amogha AzIrvAdathI saMbhava ane zakya banI jatuM. A aMge jijJAsuo vadhu jANavA icche tyAre saraLa nirabhimAnI vANImAM kahetAH "sAcuM to e che ke koI paNa sAdhunI sAdhutA e ja eno mukhya camatkAra che. eno svabhAva, eno saMkalpa, enI satyapriyatA ane Adarza jIvana camatkAra sarjI zakavA samartha hoya che. Izvara parano acaLa vizvAsa enI mahAna zakti che. bhagavAnamAM enI je atUTa niSThA che e enuM dhana che. sAcA sAdhu siddhionI saMdeva upekSA kare che. e haMmezAM Ape ja che. koInuM kazuM letA nathI. mArI pAse zuM che? huM to sAva sAmAnya mAnavI chuM. je kaMI zakitasAmarthya siddhi- vibhUti che e badho zrIrAmanAmano prabhAva che. ane eTale ja jyAre tame mArI pUjA karo cho tyAre huM mAnuM chuM ke tame mArI nahIM paraMtu A rAmanAmanI, enAM teja, baLa, prabhAva ane pratApanI pUjA karo cho.'' netrayajJo ane paramArthakAe zrI gurudevanAM vividha svarUpo eka pachI eka khullAM mUkI dIdhAM, emane apAra kaSTa veThI rAtadivasa karma karatA ne chatAM enA ahaMkAra ke phaLanI IcchAmAM na lepAtA karma e ja dharmanA siddhAMtane AcarI batAvatA niSkAma karmayogI kahevA? ekamAtra bhagavadAdhAra para AvAM vikaTa kAryo pAra pADavAnI acala zraddhA dharAvI premapUrvaka dardIonuM jatana karatA ne jIvanamAtramAM vasI rahelA paramAtmAnI sevA karatA ananyAzrita bhakta kahevA? ke pachI sarvatra eka akhaMDa Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa paramatattvano abhedAnubhava karIne e arthe potAnAM jJAnabuddhino upayoga karatA sarvotkRSTa jJAnI kahevA ? zrImadda bhagavaddagItAmAM bhagavAna zrIkRSNa dvArA upadezAyelAM karma, bhakti ane jJAnanA subhaga saMgama ne samanvaya sama zrI gurudevanAM jIvanacaritrane paramArthakAryoe mAnavavAdI sAbita karI ApyA. traNeya yogonA ziramora samo hato emano zaraNAgati yoga. lokakalyANa nimitte e vividha mArgonuM svayaM AcaraNa karI batAvIne janasamudAyane upadeza ApavAno hetu emAMthI pragaTa thayo. I. sa. 1968nA mArca mahinAnI trIsamI tArIkhe "dhAra netrapadI'mAM zrI gurudeve zrI sadguru sevA saMgha TrasTanI sthApanA karI. Aje paNa A saMsthAnA nejA heThaLa paramArthakAryo ane rAhatakAryo thatAM rahe che. 1969nA chevaTanA mahinAomAM emanuM svAcya khUba lathaDyuM hatuM. asthamA, lo blaDaprezara, kamajorI ane lakavAe emane gherI lIdhA. emanI zArIrika bImArI aMge DaoNkaTaro ke bhakto ciMtA karatA, tyAre paNa teo ema ja kahetA ke dezanI durdazAno vicAra mArI moTAmAM moTI bImArI che. mAro ke tamAro nAza thAya enI mane ciMtA nathI. paraMtu bhAratIya saMskRti naSTa na thaI jAya e mATe ja huM ciMtita chuM. I. sa. 1970nA eprila mahinAnI 19mI tArIkhe bImArIne nimitta banAvIne muMbaImAM AvelA sUrya epArTamenTamAM 'huM jAuM chuM rAma" ATaluM kahIne emaNe haMmeza mATe AMkho mIMcI dIdhI. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ verAyelAM puSpo rAma" nAmathI bolavAnI zarUAta karanAra zrI gurudeve zarIra choDatI veLAe paNa e rAmane ja yAda karyA. vaccenA samayamAM je jiMdagI e jIvyA teya zrIrAmanA ananya upAsaka tarIke ja emaNe jIvI. prabhAvazALI vyaktitva dharAvatA saMvedanazIla, premALa ane vizALa hRdayI zrI gurudevane pIDita ane zoSita mAnavatA niHzaMka, kadIye vIsarI zake ? hATa hATa hIrA nahIM kaMcanakA na pahAra; siMhanakA TolA nahIM, saMta virala saMsAra. AvA e saMtapuruSanAM zrIcaraNomAM koTi koTi praNAma. sAdhanamArgamAM AgaLa vadhavA IcchatA pratyeka mATe emano sadupadeza jIvanapAtheya banI rahe evI abhyarthanA. sarve'tra sukhinaH santu sarve santu nirAmayAH / sarve bhadrANi pazyantu mA kazcit duHkhabhAg bhavet / / 2. verAyelAM puSpo vasudheva kuTuMbakam tame je ema mAnatA ho ke A jagata, A vizva, A vasuMdharA amAruM ja kuTuMba che, to pachI bhUkhyAnI sevA mATe kema nathI jatAM ? pachI "vasudhaiva kuTuMbakam'nI vAto zA kAmanI ? tamArA sagA bhAI ke bahena rogathI pIDAya to turata DaoNkaTara pAse doDo cho ne ? to pachI anya duHkhI jano mATe kema nahIM? he prabhu! mane sArI gatinI IcchA nathI, mokSa mATe sAdhavo Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa nathI, aNimAdika siddhionI cAhanA paNa nathI ne svargamAM paNa vizvAsa nathI. mArA hRdayamAM to eka ja abhilASA che ke prANImAtranA mAnasamAM sukhano AbhAsa karAvI zakuM, sau kauInAM kaSTa huM bhogavI lauM ne saunAM duHkhono nAza thaI jAya. AstikatA tame Izvarane mAno cho ? Izvara kyAM che ? tame kahezo ke Izvara sarvamAM che, sarvatra che. jo ema hoya to tame IzvaranI sAme pApa zA mATe karo cho? enI sAme ja pApa karavuM, e IzvaranuM apamAna nathI? tame Astika cho ke nAstika nAstika kaheto hoya che ke Izvara nathI ane pApa karato hoya che. jyAre tame kaho cho ke Izvara che ane IzvaranI sAkSImAM pApa karo cho, vizvAsaghAta karo cho. pachI aMtaHkaraNanI zuddhi zI rIte thaze? kadI nahIM thAya ! ApaNe jo Izvarane sarvatra mAnatA hoIe to ApaNA manamAM pApano vicAra ja Avavo na joIe. vyavahArazuddhi tamAruM jIvana divya banAvavuM haze to sauthI pahelAM to tamAre vyavahAranI zuddhi karavI paDaze. vyavahArazuddhi vinA aMtaHkaraNanI zuddhi kadI nahIM thaI zake. game eTalI pariSadomAM jazo ke game te karazo to paNa vyavahArazuddhi vinA malinatA dUra thavAnI nathI. jyAM sudhI aMta:karaNanI zuddhi nathI, jyAM sudhI vyavahAranI zuddhi nathI tyAM sudhI sattvano udaya thaI zakavAno ja nathI. ane tyAM sudhI daivI saMpatti sAMpaDI zakavAnI paNa nathI. vyavahArazuddhi vaDe ja sattvano udaya thAya che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ verAyelAM puSpo 19 vyavahArazuddhi na hoya ane dasa kalAkanI samAdhi lagAvI beso adhyAtmajIvanamAM topaNa kazo lAbha thavAno nathI. vyavahArazuddhinI ja parama AvazyakatA che. zivasaMkalpa satkArya mATe ApaNe pAko nizcaya karavAno che. pachI ene pUrNa karavAnuM kAma bhagavAnanuM che. game teTalAM vighna Ave toya satkAryane pAra pADavAno pAko nizcaya karI laIe pachI bhagavAna ja vighnono nAza karaze ne pAra utAraze. ApaNe to nimittamAtra chIe. ApaNA dhyeyamAM nizcayapUrvaka ne makkamatAthI UbhA rahIe, paNa uDa to na ja banIe. je kArya hAthamAM laIe ene pUruM karavuM ja joIe pachI bhale ne prANa ApI devA paDe ! AcaraNa mahApuruSoe tamane je kaMI kahyuM enuM AcaraNa to karazo ne ? sAMbhaLeluM AcaraNamAM utAro to ja sArthaka che. bAkI to tame sinemAmAM javAne badale manoraMjanane mATe sAdhuomAM cAlyA AvyA eTalo ja pharaka raheze. mahApuruSo to Takoro mArIne tamane jagADavA mATe AvatA hoya che, paraMtu tame jo emanAM Adarzayukata vacanonuM anusaraNa nahIM karo to kevaLa manoraMjana ja banI jaze. gurudeva ziSye arpaNa karelAM phaLaphUlathI nahIM, pote ApelA upadeza mujabanA ziSyanA AcaraNathI prasanna thAya che. huM sAdhu hovA chatAM upadeza ApavAnuM nathI jANato, kAraNa jyAre upadezanI zALA zrI.ra.ma.-5 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa khUlI hatI, tyAre huM AcaraNanI zALAmAM gayo hato. prArthanA ApaNe adhika meLavI na zakIe to kaMI nahIM, je che tenI to barAbara rakSA karIe. he bhagavAna ! ame manuSyanI jema jIvatAM zIkhIe, pazu na banIe. prArthanA kadI niSphaLa jatI nathI. sane 1862mAM meM jAte ja prArthanA karI hatI ke bIjAonAM duHkhadarda mane Apo. saMbhava che ke e prArthanAne pariNAme ja huM rogI banyo houM ... Aje paNa AvI ja prArthanA karuM chuM. sAdhu mAre je sAdhu nAma rAkhIne nibhAvavuM haze to jyAM sudhI mane aNu aNumAM paramAtmA dekhAze tyAM sudhI ja nabhaze..... A mATe mArA aMtaHkaraNamAM zuddhi hovI joIe... e nahIM hoya to mArAmAM kyAMka doSa haze.... huM kadAca Izvarane yogya rIte mAnato nahIM houM. bIjAnuM kalyANa kare enuM nAma sAdhu. sAdhu e che je bIjAnI satata ciMtA kare che, chatAM kSaNabhara paNa ciMtAtura nathI raheto. je sadA kartavyamagna ane parahitarata hovA chatAM koI kArya nathI karato... potAnI niMdA karanArane kSamA ApavAnI udAratA jenAmAM che e sAdhu che. saMsAra-vyavahAra vyavahAranI vAto je sAMbhaLavI paDe to sAMbhaLo, paraMtu tarata ja bIje kAnethI kADhI nAkho. tene manamAM rAkhavAthI rAgadveSa vadhaze. vyavahAramAM pratikULatA e to pUrvajanmanuM phaLa che. ene Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 verAyelAM puSpo cUpacApa sahana karavAmAM caturAI che. vicAra kare, saMsAramAM koI evo upAya che ke jethI tame sarvane prasanna karI zako ? je kAryamAM tamArI IcchA na hoya, je kAryathI tamAruM mana vyathA anubhavatuM hoya e kArya kadI na karazo. mUrkha lokonI vAto para dhyAna zA mATe Apo cho ? e niMdA kare ke prazaMsA, beya nakAmAM che. zatrumAM vizvAsa mUkavo e Aphata notaravA samAna che. moTAonI IrSA na karazo, nAnAMonuM apamAna na karazo, sarakhA sAthe spardhA na karazo, nahIM to zatrutA pedA thaze. vAMcyA vinA koI kAgaLa para sahI karazo nahIM. A saMsAra anitya che evo daDha vizvAsa thaI jAya to jIvana AnaMdamaya banI jaze. mRtyunuM smaraNa sadA rAkho. A saMsAra ane zarIra kSaNabhaMgura che e paNa bhUlazo nahIM. koI kAryamAM ALasa karo nahIM, kAraNa ke eka paLano paNa bharoso nathI. uttama saMga, uttama saMskAra ane uttama vicArathI jIvana uttama bane che. Izvara anugraha, gurukRpA ane zubha saMskArono udaya thAya tyAre ja mAnavI kaMIka karI zake che. ahaMkAra 'huM kaMIka chuM' evo ahaMkAra karazo to pachaDATano DaMDo khAvo ja paDaze. eTale ja jevA cho tevA banI rahI namratA sevo. abhimAna ja Aphata UbhI kare che. durAcAra jeTalo ja ahaMkAra paNa mAnavIno duzmana che. krodha ane abhimAna nAzanAM cihno che; ethI baco. jenA hRdayamAM karUNA ane maitrIno bhAva nathI te kevaLa amUnuM pUtaLuM Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa ja che. ApaNe je vicAryuM te barAbara ja che ema na mAnazo. ahayukta buddhi UMdhuM paNa vicAre che. . bhogomAM koI paNa prakAranI Asakti na rAkho. cittamAM bhogonI kSaNabhaMguratAno vicAra rAkhajo. saghaLAM kAmomAM kartavyabuddhi ane bhagavadArpaNabhAva rAkhaje. ahaMkArano sarvathA tyAga karavAno prayatna karaje. ahamathI Asakti vadhe che ane Asakti adhogatine mArge laI jAya che. "aham'thI zakti ghaTe che ane vyavahAramAM parAjaya thAya che. "aham'no tyAga karo. "aham'no tyAga thatAM ja jJAna, dhyAna ane bhakita prApta thaze. "aham'no tyAga e ja sAco tyAga che. A tyAganA abhimAnano paNa tyAga karavo joIe. "aham'ne savicAromAM lagADavuM e svastha mananI nizAnI che. zubha kArya baMdhanakartA nathI paNa huM karuM chuM' e bhAva ja baMdhanakartA che. saMpradAya harakoI saMpradAya mAnavatA mATe ja che. mAnavane mAnava banAvavA mATe saMpradAyanuM tAtparya che. Aje duSkALamAM mAnavatAno ja hAsa thaI rahyo che, pachI mAnava kone banAvIzuM? eTale ja mAnavane mAnava banAvavA mATe nimAyelA harakoI saMpradAyanuM mAnavanI rakSA mATe zakya te badhuM karI chUTavAnuM kartavya che. koI paNa saMpradAyanA AcAryano siddhAMta sImita nathI hoto. temanA saMpradAyamAM rahIne je tame saMkucita ke sImita vicAro sevatA ho to tame mULa AcAryanuM apamAna karo cho. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ verAyelAM puSpo 23 brahmaniSThA jIva alpajJa che, brahma sarvajJa che. mAyA jIvane bAMdhI zake che, brahmane nahIM. satya aTala che, avinAzI che. satyanI upara kadAca AvaraNa Avaze, paNa eno nAza nahIM thAya. daivIzaktino prAdurbhAva thayA pachI brahmaniSThAnI avasthA AvI jAya che. pachI manuSyanuM patana thatuM ja nathI. rivoDarda e AtmAnI sthiti che. ene banAvavI nathI paDatI, ApoApa banI jAya che. A bhUmikA AvI gayA bAda ekavIsa divasamAM ja zarIra chUTI jAya che. prema prema premImAM nahIM, premAspadamAM hoya che. premAspada premIne saMbhALe che. ane prema Ape che. jIvanamAM be ja cIja sAcavI rAkhaje prema ane kartavya. premI, vyasanI ane Asakta traNeyanI dazA eka ja hoya che, paraMtu vyasana ane AsaktimAM duHkha hoya che. jyAre premamAM satata AnaMda hoya che. vyasana ane AsakitamAM uparati hoya che, jyAre prema to niraMtara vadhato ja jAya che. prema niHsvArtha hoya che. badalo levAnA prayatnamAM nahIM, sau sAthe sneha karavAnA prayatnamAM ja zAMti maLe che. prema arUpa ane mananI sthiti che tethI enuM svarUpa kyAreya samajAtuM nathI. A e pramANe che, jema ke vedanA; vedanAne ApaNe anubhavI zakIe chIe, kaho ke varNavI nathI zakatA. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 zrI raNachoDadAsajI bApu citrakUTa zraddhA zraddhA vaDe IzvaranuM sAmIpya sAMpaDe che. zraddhA acaLa hovI joIe; emAM tarkane sthAna hovuM na joIe. zraddhA AzAvAna, baLavAna ane aTala hovI joIe, zraddhA zrIrAmanuM maMgaLa varadAna che. kevaLa ziSTAcArane mATe ja praNAma na karazo, sAcA hRdayanI zraddhA hoya to ja praNAma karazo, azraddhA jAgI hoya ne praNAma karazo to aniSTa thaze. bilADI potAnAM baccAne uThAvIne jyAM laI jAya che tyAM ja e rahI jAya che. bIjuM kazuM na karatAM zaraNAgata paNa e ja rIte vicAravuM joIe ke mAro bhagavAna mAre mATe je kaMI karaze te sAruM ja karaze. IzvaramAM vizvAsa na rAkhIe to, IzvaranuM to kazuMya nahIM bagaDa, ApaNane ja nukasAna thaze. mAgavuM mAgavuM hoya to prabhu pAse ja mAgo, jagata pAse kazuMya na mAgazo. tamAruM hRdaya jyAM karuNAthI drave tyAM ApanAro hAtha laMbAvo ane bhagavAnanI pAse jAo tyAre tamAro mAganAro hAtha laMbAvo. prabhu pAse dhana mAgazo ja nahIM, kAraNa dravya kSudra vastu che. mahApuruSoe dravyanI lAlasAno tiraskAra ja karyo che. dhanano saMgraha karIne ene jo sArA kAmamAM vAparI na zakIe to ApaNA jevo abhAgiyo bIjo koNa che ? Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ verAyelAM puSpo 25 maMdiramAM jaIne tame evuM na kahezo ke, "he bhagavAna ! mAruM saghaLuM sAruM karI de....'' tamArA gharamAM sAruM karavA mATe saMto mojUda che. bhagavAnane to moTuM kAma soMpavuM joIe, ane te che samasta vizvanuM kalyANa. doSadarzana pArakA doSa jozo nahIM, pArakAnI vAta saMtAIne sAMbhaLazo nahIM, tamArA doSa koI jue to tamane kevuM lAge ? basa, e ja vAta tame bIjAnA doSa juo te aMgenI che. pArakAnA doSa joyA karazo to te doSa tamArA mArgamAM paNa Avaze. tame jo badhA doSothI mukta ho to ja tamane bIjAnA doSo jovAno adhikAra che. jyAre tamAruM mana tamArA doSone samajavA mAMDe tyAre mAnajo ke tamArA puNyano udaya thaI rahyo che. - draSTAne AdhAre ja dazya che. lIlAM camAM paherazo to badhuM lIluM dekhAze ne pILAM cazmAM paherazo to badhuM pILuM dekhAze. tame jevI bhUmikA para hazo tevuM jagata dekhAze. daSTikoNa ja jagata che. sevAparAyaNatA tamArI pAse amuka rakama hoya to ja tame sevA karI zako evuM nathI. paramArthamAM to sAcA dilathI je kaMI vApare te adhika mUlyavAna ja che. tame tamArI Arthika sthiti nabaLI thaI jAya e rIte sevAmAM doDo evuM mAruM nathI kahevuM. tamArAthI je kaMI thaI zake, je rIte thaI zake te rIte duHkhInI sevA mATe tatparatA sevo eTaluM ja Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa mAruM kahevuM che. je sAsunI sevA na karatI hoya evuM mAre duSkALa-rAhatanI sevAmAM kAma nathI. je sAsunI sevA na kare te ahIM AvIne zI sevA karaze ? duHkhInI sevAmAM jAo tyAre emanI bhAvanA zuddha thAya te mATe emane manathI preraNA ApatA raho ke jethI paramANu sArA bane. tanathI emanA mATe bhojana banAvo ke jethI emanI sevA thaI zake. ApaNuM jIvana sevAparAyaNa banI raho. sevA tanathI, manathI ane dhanathI traNeya prakAre karavI joIe. tana toDIne mahenatapUrvaka karavAmAM AvelI sevA tananI sevA kahevAya. ahaMkAra choDIne, manane mArIne karavAmAM AvelI sevA mananI sevA gaNAya ane udAratApUrvaka paisA ApIne karelI sevA dhananI sevA gaNAya. sauthI kaThina sevA tananI ja che. dhana to ApI daIe eTale chUTyA. sevA ane sukhano saMbaMdha kadI TakI zakato nathI. je sukha cAhato hoya te sevA karI zake ja nahIM. sevAmAM to khatama thaI javAnuM hoya... sevA to niHsvArtha bhAvathI karAya to ja dIpe. potAnA svArthano tyAga ne bIjAo pratyenI AtmIyatAnA bhAva vaDe ja sAcI sevA karI zakAze. samAjasevA karavI sArI to che paNa keTalI kaThina che ! sevAphaLa Aphatano samaya kAyama rahevAno nathI. kALa sthira nathI. samaya avazya cAlyo jaze. paraMtu AphatanA samayamAM tame je sevA karI haze to teno saMtoSa kAyamano banI raheze. huM mAnuM chuM ke je vyakti Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ verAyelAM puSpo sAcI niSThApUrvaka paramAtmAnuM kAma kare che, enAM vyAvahArika vighnone bhagavAna koI ne koI nimitta vaDe dUra kare che. du: khInI sevA mATe tame je kaMI Apazo te badhuM khUba jhaDapathI bharapAI thaIne tamane pAchuM maLaze. sattA vaDe nahIM, sevA vaDe ja hRdaya jItI zakAya. niHsvArtha ane yathArtha sevA karavAmAM Ave to rAgAdi vikAro manamAM Ave ja nahIM. 27 caMdana parahita mATe ghasAIne khatama thaI jAya che; tethI ja tene prabhunA kapALa upara lagAvAya che. dhArmikatA AhAra, nidrA, bhaya ane maithuna to pazuone paNa upalabdha che. mAnavajanma meLavIne jo A cArathI uparavaTa jaIne sAdhana-bhajana na karo to pazu ane mAnavamAM zo phera ? manuSya ja eka evuM prANI che jemAM dharma mukhya che. teno upayoga bIjAne sukhI karavA mATe ja thavo joIe. je dharmavihIna che te pazu samAna che. corI karIne bIjAnA dhanane dharmadA karavAno ApaNane adhikAra nathI.... hRdaya para kAyado ke sattAno adhikAra cAlI zakato nathI. enI upara to dharma ane premanI sattA ja cAlI zake che. ApaNA vaDe koIne duHkha na thAo, ApaNuM astitva vinamratAbharyuM ane mRdubhASAvALuM banI raho. ApaNe AzAonA pAzamAMthI mukta rahIe. aparAdhonI sajA narama karavAmAM AvI, sAkSIo khoTuM bolavA mAMDyA, nyAyAdhIzo niSpakSa na rahyA, rahyA, janatAnuM manobaLa nabaLuM paDyuM ne dharmanuM sthAna jIvanamAMthI haTI gayuM, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 zrI raNachoDadAsajI bApu citrakUTa eTale ja gunAonI saMkhyA vadhI gaI. kSaNika jIvanane mATe satyano Azraya to kadI na choDazo. sAcuM jIvana sAdagIbharyuM jIvana ja sAcuM jIvana che. jIvanane asalI banAvo, nakalI nahIM. nakalI phUla game teTalAM suMdara hoya, emAM sugaMdha nathI hotI. jIvanamAM saMgharSa to AvavAnA ja che, enI sAthe laDavuM joIe. jIvana-maraNa, hAni-lAbha, yaza-apayaza, sukhaduHkha vagere to jIvanasaMgrAmamAM AvavAnAM ja che. emane pAra karavA mATe kevaLa pairya ane bhagavaniSThA ja amogha zastro che. tanathI kAma ane manathI rAma e ja jenuM jIvana che, e yogI che. jIvanano lAbha umadA vicAra che. janmano lAbha kartavyapAlana che. anAja khAvAne lAyaka thayA pachI bALakane mAtAnA dUdhanI jarUra nathI rahetI. e rIte potAnA paga para UbhA thayA pachI mAnave pitA taraphathI vArasAmAM maLela paisAno upayoga karavo na joIe. eno upayoga paramArthamAM ja karavo joIe. jIvana jIvavA mATe bhojana che. bhojana mATe jIvana nathI. jIvanamAM dhyeyanI pragati kare tenuM jIvana sArthaka che. sadA mRtyunuM smaraNa rAkho. saMsAra ane zarIra kSaNabhaMgura che, tenI vismRti thavA dezo nahIM. jIvanamAM jyAM sudhI sadAcAra ane saMyama na Ave tyAM sudhI pustakamAMnuM jJAna kAmamAM AvatuM nathI. jenA jIvanamAM dharmane mukhya sthAna nathI, tenA jIvanamAM zAMti nathI, dharma ane Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ verAyelAM puSpo 29 Izvarane bhUlanAra sukhI thato nathI. jagatamAM bIjAnA doSo jozo nahIM. tamArA potAnA doSa jovAnI Teva pADo. tamArA manane sudhAro. tamArI bhUla batAve teno upakAra mAno. jIvanamAM AvatI ghaTanAonuM jo koI kAraNa na maLe to tene prArabdha samajo. ApaNuM jIvana sudhAravuM ke bagADavuM e ApaNA ja hAthamAM che. mAnava-dharma darekanuM e kartavya che ke bIjAne du: khI jue tyAre sahAnubhUtipUrvaka madadarUpa bane. AvuM na karI zake e mAnava nathI. Aje to vittano kAbU saunA citta upara caDI beTho che. e vittane parahitamAM lagAvI devAya to kevuM sAruM ? garIbonI sevA mATe tana, mana ane dhana kazuMya vAparI zakIe nahIM ne vaLI pAchA potAne mAnava kahevaDAvIe to te barAbara nahIM gaNAya. ApaNe manuSya chIe to bIjAnI sevA karavI ApaNuM kartavya che. du:khI janonI sevA mATe tamAre kaMIka to karavuM ja joIe. e vinA mAnava thaI na zakAya. huM ema nathI kaheto ke tame paisA ja Apo. kuTuMbane du: khI karIne rAhatakAryamAM paisA ApanAro anyAya kare che, paraMtu jenI pAse jarUra karatAM vadhu che e jo nahIM Ape to te paNa potAnA AtmA sAthe anyAya karato haze. satsaMga bane tyAM sudhI sArA puruSono saMga karo. emanA Adarzone anurUpa jIvana ghaDavAno yatna karo. vicAra jema jema unnata thatA jAya che, tema tema mana AcAramAM mUkatuM jAya che. eTale ja mahApuruSoe satsaMgano ja Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa Agraha karyo che. jIvananuM ghaDatara vicArone AdhAre thAya che, ne vicAronI utpatti sobata vaDe thAya che. daivI saMpattio kevaLa icchAothI nathI AvatI. saMpattinuM utpattisthAna vicAro che. vicArono AdhAra saMskAra para che ane saMskArono AdhAra sobata para che. satsaMga kadAca na maLe to paNa kusaMgothI to dUra rahevuM ja joIe. A paNa satsaMga barAbara gaNAya. satsaMga unnatinuM mULa che. kusaMga avanatinuM. sAco duHsaMga to tamArI potAnI kAmanAo ja che. tyAga dvArA kAmanAo ane duHsaMgathI chuTakAro ghaI jaze. koI jagyAe tamane ema lAge ke te vyaktinA vicAre zuddha nathI to te sthAna choDI cAlyA javuM. tene khoTuM lAgaze teno vicAra karazo nahIM. jyAM vadhAre giradI hoya tyAM sAdhake javuM joIe nahIM, kAraNa ke tyAM aneka prakAranA manuSyo Ave che. samajapUrvakano satsaMga jaladIthI phaLa Ape che. kusaMgathI yati ane kumaMtrIthI rAjA paNa bagaDe che. saMsAra to sarpa che. ene mAranAra noLiyArUpI manane taiyAra karanAra satsaMga che. jemane zAstromAM visvAsa nathI ane jeo haMmeza zaMkAzIla che, tevA lokono saMga e kusaMga che. sadguru gurudeva kadI aniSTa nathI karatA. e je kaMI karaze te ApaNA hita mATe ja karaze. ziSya bhaNI aniSTanI bhAvanA seve e guru kahevAya ja nahIM. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ verAyelAM puSpo 31 tame badhA mane bhaktibhAvamAM jagadguru kaho cho. paraMtu mArA siddhAMto jo saMkucita ane sImita hoya to jagadguru zeno gaNAM ? mArA jagatathI zuM bihAra alaga che ? guru kuMbhAra che, ziSya ghaDo che. gurujI jevA ghATa ghaDe evo ziSya ghaDAya. anubhavInI madada vaDe ja jJAna sAMpaDe. loDhAno TukaDo cAhe to aDadhA maNano hoya ke ekAda tolAno hoya, pANImAM DUbI ja jaze. paraMtu ene jo lAkaDA sAthe joDI devAze to kadI nahIM DUbe. kAraNa lAkaDuM pANIthI ja poSAyuM hoI sAgara ane DUbavA nahIM de. evI ja vAta zaraNAgatinI che. loDhuM jema lAkaDAMnI sAthe joDavAthI nathI DUbatuM, tema jIva sadgurunA zaraNe gayA pachI tarI jAya che. IzvaraniSThA, sadgurunAM vacanomAM zraddhA ane dhAraNAzakti hoya to AtmajJAnamAM vilaMba rahe nahIM. gurumAM aDaga zraddhA e bhaktanuM sAcuM dhana che. brahmajJAna to gurunI kRpAthI ja maLe che. rAgadveSa karavAthI brahmaprApti thatI nathI. vadhAre abhyAsa ke puruSArtha karavAthI e jJAna prApta thAya che evuM paNa nathI. gurunI zaraNAgati e ja ziSya mATe saraLa mArga che. dardIe pahelAM to vaidya para vizvAsa rAkhavo joIe. pachI samayasara yogya davA levI joIe, ane pathyanuM pAlana karavuM joIe. Ama kare to ja phAyado thAya che. tevI ja rIte bhagavatprApti mATe gurumAM zraddhA ane tenI AjJA anusAra sAdhana-bhajana karavuM joIe. mAnavImAM rahelI dAnavatA guru dUra kare che ane aMtamAM mAnavane mahAmAnava banAve che. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa saMskRti-rakSA ghaNA mahAtmAo pAse lAkho rUpiyA che. e loko dhAre to saMskRtinuM ghaNuM sAruM kAma karI zake. paraMtu emanA badhA rUpiyA to maMdiro banAvavA pAchaLa ja kharcAI jAya che. ethI emanI smRti kAyama raheze. paNa ApaNI saMskRti to dinapratidina nIce paDatI jAya che eno vicAra karatAM mane UMgha AvatI nathI. Aje to bhaNIgaNIne nokarI karavAmAM ja badhuM samAI jAya che. bhaNatara pAchaLa kharca thAya che, enuM vyAja paNa nokarImAMthI nathI nIkaLatuM. svataMtra vicAravALAe to abhyAsa karIne saMskRtinuM kAma karavuM joIe. saMskRtinI rakSA karavA mATe vikAsa Avazyaka che. vikAsano artha ApaNI saMskRti khovI evo nathI ja. dravya ane baLanA mohamAM paDyA vinA ApaNI saMskRtinI rakSA hara hAlatamAM karIe. Arya saMskRti puSTa rAkhavI haze to janasamUhanA jIvanastarane nIti ane sadAcAranA Adazo para besADavuM ja paDaze. AtmasaMtoSa jyAre saMtoSane pUrNarUpe apanAvI lezo tyAre tamane jeTaluM maLaze teTalAmAM khUba sukhano anubhava thaze. mane to pahelethI ja khAtarI che ke bhautika vijJAna vaDe zAzvata sukha, AtmasaMtoSa ane mananI zAMti kadApi nahIM maLe. AjanA vijJAnIo karatAM rAvaNa ghaNo AgaLa vadhelo hato chatAM na to e jagatane sukha ApI zakyo, na to AtmasaMtoSa meLavI zakyo. koIne roTI-kapaDAM ApIe chIe tyAre ApaNane AtmasaMtoSa thAya che. ApaNA ghera koI mitra Ave ne ene cA Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ verAyelAM puSpo 33 pAIe tyAre ApaNane saMtoSa thAya che. AtmasaMtoSa jIvananuM dhana che, jIvana ethI bhareluM hovuM joIe. sAdhanA sAdhakane IzvaranA astitvamAM eTalo ja daDha vizvAsa hovo joIe jeTalo potAnA astitvamAM che. jeNe prema, vizvAsa ane niSThAnuM bhAthuM sAthe rAkhyuM che, ene sAdhanAmAM saphaLatA maLe ja maLe. jIvanamAM evo amUlya samaya maLavo kaThaNa che, je saghaLAM sAdhanone sulabha banAvI de. sAdhanAmAM jyAre vidana Ave ke utsAhano bhaMga thAya tyAre bhagavAnanI kRpA mATe prArthanA karo. jIvananirvAhanAM sAdhanonA Agraha mATe jeTalI tanmayatA hoya che, enAthI aDadhI tanmayatA paNa jo sAdhanAmAM hoya to AtmabaLa avazya maLe. vyavahAramAM prArabdha mukhya che. adhyAtmamAM puruSArtha mukhya che. sAdhanA vinA siddhinI lAlasA to mRgatRSNA samAna che. sAdhanAmAM bhAva pradhAna che. sAdhanA kare te sAdhaka. gurunI AjJAnuM saMpUrNapaNe anusaraNa karavuM te sAdhana. bhaya ane zoka hare te guru. saddagurunI anukaMpAthI kalyANanuM sAdhana prApta thAya che. tamAre to tana, mana ane dhana gururAraNe samarpita karI karma karavAM joIe. nitya ane niyamapUrvaka sAdhanA karatA rahevuM - e gurunI uttama sevA che. zarIrathI sevA karavI e madhyama sevA che, dhanathI sevA karavI e kaniSTha sevA che. sAdhanAmAM vikSepa jevo koI zatru nathI. vikSepathI udvega pedA Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 zrI raNachoDadAsajI bApu citrakUTa thAya che ane udvegathI sAdhanAmAM bhaMga paDe che. mATe vikSepane tamArI najIka AvavA dezo nahIM. mRtyu zira para nAcI rahyuM che ema samajIne sAdhanAmAM DhIla ke pramAda karazo nahIM. IzvarakRpA bhagavadukRpA meLavavAnI icchA hoya emaNe rasanAne jItavI ja paDaze. rasanAno saMyama thaze eTale anya indriyono saMyama ApameLe thaze. ' rAsAyaNika kriyA dvArA tAbAmAMthI sonuM banyA pachI pharIthI tAMbu thaI zakatuM nathI, e rIte bhagavakRpA dvArA prabhucaraNamAM pahocelAno punarjanma nathI thato evo pUrepUro nizcaya karo. ApaNI bhUlonuM pariNAma samajamAM AvI jAya ne ApaNe saveLA jAgI jaIe e IzvaranI kRpA hoya to ja bane. IzvaranI kRpA adhika hoya che tyAre ja pApanuM phaLa jhaTa maLe che ane durguNo chUTI jAya che. Izvara Izvara kevaLa cinmaya tattvamAtra ja nathI. e to sarvazaktimAna che, e ApaNane prema kare che, ApaNo uddhAra kare che, ApaNane AnaMda Ape che. eTaluM ja nahIM, ApaNe je ene bhajIe to e ApaNane paNa bhaje che. emAM koI ajAyabI nathI ke bhagavAna potAnI prabhutA ane aizvaryane bhUlIne potAnA ananya bhaktone vaza thaI jAya che. e to emanI svAbhAvika cIja che, samajyA ne ? karuNAvasRNAlaya bhagavAnanI preraNAno pravAha akhkhalitapaNe Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 verAyelAM puSpo cAlu ja che. jIva mohane lIdhe ja ene samajI zakato nathI. Izvarane oLakhavA mATe sauthI pahelAM to manuSya bano. mAnavane ja IzvaraprAptino adhikAra che. Izvara ja tamAro sAco rakSaka che chatAM tamAre dhIraja rAkhavI paDaze. bhagavAnane tyAM vAra lAge che kharI, paraMtu tyAM aMdhera nathI. paramezvara pUrNa nyAyI che. Ivara anubhavajanya che. e tarkano viSaya nathI. Izvara bhaktane AdhIna che emAM saMdeha nathI. haMmeza aDaga zraddhA rAkho ke bhagavAna tamArI sAthe ja che. bhagavAnanuM zaraNa lenAra kadI nirbaLa hoya ja nahIM. Izvara kRpA kare che tyAre saMpatti ApatA nathI, paraMtu sAcA saMtano satsaMga Ape che ane tenuM mana zuddha kare che. buddhimAna bhakta to te che ke je Izvara sivAya bIjA padArtho pratye prema karato nathI. Izvara tamAruM ghara jotA nathI, rUpa jotA nathI paraMtu hRdaya jue che. IzvaranuM ciMtana na thAya to vAMdho nahIM paNa saMsAranA viSayonuM ciMtana karazo nahIM. Izvara para vizvAsa ane niSThA - A baMne UrdhvagatinAM sAyana che. Izvarane tame evA bhoLA na samajazo ke eka mALA caDAvI eTale tamAruM kAma patI gayuM ! AtmaguNo tyAga : ApaNe je kaMI meLavavuM haze to kazuMka choDavuM paDaze. tyAga vinA yoga saMbhavato nathI. akhaMDa AnaMdaH huM bImAra houM toya AnaMda, svasthatAthI sUto houM toya AnaMda, bolato houM toya AnaMda ne maunamAM Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 zrI raNachoDadAsajI bApu citrakUTa houM toya AnaMda. vairAgyabuddhi bhogo pratye vairAgyabuddhi rAkho. vairAgya vaDe ja yuvarAja siddhArtha bhagavAna buddha banyA. aparigrahaH jarUra karatAM vadhu dravyano saMgraha lobha, moha, abhimAna ane krodhanI vRddhi kare che. citta vizuddhiH buddhine vizuddha tyAre ja gaNo jyAre emAM paradoSadarzanano saMkalpa paNa na hoya. tamAruM bUruM karanAranuM saheja paNa bUruM karavAno vicAra na hoya. udAratAH udAratA to kIrtistaMbha che. jenAmAM udAratA nathI te sadA udAsa ane glAniyukta rahe che. dayAH aparicitane paNa apanAvI enI premathI sevA karavI enuM nAma dayA che. prabhuprApti pUrva saMskAra, gurukRpA, bhagavaanugraha ane puruSArtha - A cAra bhagavaprApti mATe jarUrI che. khudane khoI dezo to khudA maLaze. dhyAna paripakava thAya eTale AnaMdanI anubhUti avazya thAya. paramAtmAnI prApti mATe yoga khUba ja saraLa sAdhana che. bhajana karanArAe vyakitagata saMbaMdhone nabaLA banAvavAnI satata koziza karavI joIe. ekamAtra prabhu sAthe saMbaMdha rahevo joIe. sadAcAra "saMyama ane sadAcAra to jIvanavikAsanAM pagathiyAM che. e baMnene vyavahAramAM lAvavAM ja joIze. nItimAna sukhI jIvanano AnaMda mANI zake che. tamArA uttama vicAro ane zubha Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 37 verAyelAM puSpo saMkalpone zIdhra amalamAM mUkavAno prayatna karo. pramAdI na bano. zubha kArya to tatkALa karI levuM joIe. A zarIrano zo bharoso ? mRtyu pachI muktinI IcchA e naryuM ajJAna che. jIvatAM ja mukti prApta karavI joIe. jo tamArI raheNIkaraNImAM daMbha hoya to samajI levuM ke tame bhagavAnathI bahu dUra cho. AcAra zuddha hoya to ja zuddha vicAra thaI zake che. AthI jIvanavikAsamAM AcArazuddhinuM prathama sthAna che. dhanathI sukha maLe che e vAta khoTI che. sukha to maLe che saMyamathI. sukha maLe sadAcArIne. sukha maLe che tyAgathI ane sukha maLe che prabhubhaktithI. virAgya jyAM sudhI pAko vairAgya pragaTe nahIM tyAM sudhI nityaniyama DhIlA karavA nahIM. vairAgya sthira thAya to ja tyAga TakI zake che. niSkAma kArya karavAM e paNa tyAga che. manana karo sAMkhanuM, nididhyAsana karo yoganuM, adhyayana karo vedAMtanuM ane jIvana jIvo nyAyanuM. Ama karazo to vairAgya daDha thaze. sAco vairAgya to manano che; pachI bhale vyakti gRhastha hoya ke saMnyAsI. gharamAM rahevA chatAM jaMgalamAM raho cho, evI vRtti keLavo e sAco vairAgya che. vairAgya ane bhakti pAkAM na thAya tyAM sudhI vedAMtane hAtha lagADazo nahIM. vairAgyanI vAto karavAthI kaMI vairAgya pedA thato nathI. mana ati caMcaLa che. te nirarthaka prapaMco pedA kare che. vairAgya ane Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 zrI raNachoDadAsajI bApu citrakUTa bhagavasmaraNanA abhyAsI tame eka divasa tenA para vijaya meLavI zakazo. nAma-jaya nAma-japathI nAmInI prApti thAya che. japa karavAthI jIva sUkSma bhUmikAmAM praveza kare che. nAma-japathI dehAdhyAsa chUTI jAya che. jJAnIne paNa nAma-japanuM avalaMbana levuM paDe che, nahIM to tene dehAtmabuddhi AvI jAya che. bhagavAnanA nAmano sahAro laIne paNa pApa na karI zakAya. enA Azraye pApa karavuM e to mahAna aparAya che. A kaliyugamAM nAma-smaraNa e IzvaraprApti mATe ke zAzvata AnaMda mATenuM sahuthI saheluM, jhaDapI ane cokkasa sAdhana che. ja5 Asaktino nAza kare che. japa vairAgya utpanna kare che. ja5 manuSyane abhaya banAve che. japa IzvaranAM darzana karAve che. niyamita japa karavAnI Teva pADo. Ama karazo to ja mRtyu samaye Izvarane yAda karavAnuM saraLa banaze. bhakita jIvana puSpa samAna che. saMdhyA thatAM ja te karamAI jaze, mATe bhakti karo. vicAra karo - 'jIvana zuM che? zA mATe che ?' sAruMya jagata prabhumaya dekhAya nahIM tyAM sudhI sAcI bhakti maLe nahIM. bhagavAna karatAM tenA bhakto mahAna che, kAraNa ke mAyAnI vacce rahevA chatAM te bhagavAnane bhUlatA nathI. bhagavAna to mAyAthI para hoI bhaktone na bhUle emAM Azcarya zuM? bhagavAnanA viyoganI pratIti thavA lAge tyAre yoga sAdhya bane che. bhaktiyukta banI jovuM, sAMbhaLavuM, vicAravuM ane Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 verAyelAM puSpo AcaravuM - AnuM nAma satya. bhajana karazo eTale tamAro AgaLano mArga enI meLe spaSTa thaI jaze. pANInI varALa bane che tema ja barapha paNa bane che, te pramANe Izvara nirguNa paNa che ane bhaktonA bhAvathI saguNa paNa bane che. saMtakRpA vinA, satsaMga vinA bhaktino raMga lAgato nathI. sarvamAM bhagavadbhAva rAkhavo enuM nAma bhakti. dhyAna dhyAnanA abhyAsa vinA AtmajJAna prApta karI zakAya nahIM. dhyAna to mokSa meLavavAno rAjamArga che. zarIrane bhUlI jAo. AsapAsanA vAtAvaraNane bhUlI jAo. bhojananI asara mana para paDe che ane pariNAme dhyAna para paDe che. dhyAna sivAyano samaya paNa saMbhALavAnI jarUra che. dhyAna mATe badhI vastuo sAttvika hovI joIe. jema ke dhyAnanuM sthaLa, AhAra, pozAka, vAtacIta, vicAra, abhyAsa ane sobata. vividha prakAranI lAgaNIo ane Avegone zAMta karavA mATe dhyAna sahAyarUpa thaI paDe che. tamAruM mana jyAre sarva prakAranI ciMtAothI mukta thaze tyAre ja tame dhyAna dharI zakazo. niyamita dhyAnathI mana zAMta ane sthira bane che. mauna samaya ane vANIno sadupayoga karo. bIjAonI vyartha TIkA ane AlocanA e asvastha mananI nizAnI che. maunano lAbha nirodhathI udvega thato nathI. asatya bhASaNa thatuM nathI. kaTu vAkyo bolAtAM nathI. vyAvahArika vAtomAM paDI Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa javAtuM nathI. maunathI mitabhASI paNa banI javAya che. ApaNuM ajJAna paNa pragaTa thatuM nathI. vRthA vAto na thavAthI mananI azAMti thatI nathI. krodhane vyakta na karI zakAvAthI ghaNAM aniSTothI bacI javAya che. maunanA niyamo : IzArA karavA nahIM. koI na samajI zake to krodha karavo nahIM. manamAM paNa kaTutA lAvavI nahIM. haMmeza prasanna rahevuM. ane kSamAno saMpUrNa upayoga karavo. - 3. ciMtanakaNikA * tame taiyAra hazo to rasto dekhADanAro jAte AvIne tamArAM bAraNAM khaTakhaTAvaze. tamAre ene zodhavA javo nahIM paDe. be vAto bhUlI ja javI - koIe ApaNA para karelo apakAra ane koInA para ApaNe karelo upakAra. * krodha caDe tyAre mauna rahevuM. krodha karI nAkhyA pachI je vicAra Ave che te jo pahelAM Ave to krodha UtarI jAya. jenI pAse dhana sivAya bIjuM kazuM nathI tenA jevo koI daridra nathI. saMsAranA viSayomAM bhaTakatA manane bhagavAnamAM joDavuM enuM nAma saMdhyA. he prabhu, mArI buddhine satata satkarmamAM prerita kara - e saMdhyA maMtra. hAthIne snAna karAvo ke tarata potAnI upara dhULa nAkhaze. satsaMgamAM snAna karyA pachI, joje, Dila para dhULa nAkhatA ! * prANInA nAzanuM kAraNa bane evuM vacana kadI satya hoI zake Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtanakaNikA 41 nahIM. mana, vANI, karma kazAthI, koI paNa kALe, koI paNa prakAre koI jIvane na satAvavo enuM nAma ahiMsA. mAravuM e sthaLa hiMsA che. kaThora vacana kahevuM e sUma hiMsA che. vyAkuLa banI prabhune ekAMtamAM pokAro, raDo, e jarUra sAMbhaLaze. suMdara saMgathI suMdara saMskAra, suMdara saMskArathI suMdara vicAra ane suMdara vicArathI jIvana suMdara bane che. saMsAra retIno lADu che, je khAze te pastAze, nahIM khAya teya pastAze. gRhasthI zokanI khANa che. gRhastha zokarahita hoya to e gRhastha nahIM, virakta che. Izvare sajelA vizvanI TIkA ke ciMtA choDo ! dAna kareluM bhUlI jazo to saMtoSa maLaze, nahIM bhUlo to ahaMkAra vadhaze. kAM to prabhune potAnA banAvI lo athavA to prabhunA banI jAo. prabhune potAnA banAvavAnuM agharuM che, eTale prabhunA banI javuM e ja mArga rahe che. dIna banI prArthanA karazo to ha... kahetAmAM hari doDI Avaze. bhajana karavAvALo jyAre kahe ke, huM bhajana karuM chuM tyAre e kadI bhajana karato hoto nathI. tIrthasthAnamAM kUla bhegA durguNone padharAvavAnuM rAkho to AnaMda Avaze. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 * * * * * * * * * * * * zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa je dANo ghaMTInA khIlaDAne coTI rahe che te pisAto bacI jAya che, tema tame Izvarane vaLagI raho to bacI jazo. kartApaNAno aham jAya ke saMsAra khatama ! so kAma choDI bhajana karavuM, ne hajAra kAma choDI kartavya karavuM. bhajana ane kartavya be sAthe bajAvavAnAM Ave to paheluM kartavya bajAvavuM, pachI bhajana. guru ziSyane maMtra Ape che tyAre zaktipAta kare che. zaktipAta eTalA mATe thAya che ke Izvara che evI niSThA pAkI thAya. rAmanAma ThaMDI Aga che. te doSone bALe che, ne guNone vadhAre che. rAmanAma kalpataru che - Azaro laI to juo ! - rAma rIjhe to sarvasva ke ne khIje to nija dhAma de. kAma pADI juo ! Izvara che ema mAnanAro mANasa bIjAne chetarI ja kema zake ? zuM Izvara thaIne e Izvarane chetaraze ? prArthanA bhojananA jeTalI anivArya che. AMkha potAne joI zakatI nathI; darpaNa sAme na Ave tyAM lagI. tema zraddhAnA darpaNamAM jozo to ja Atmadarzana thaze. je potAne levuM na game te bIjAne na Apo. je vyavahAra potAne bUro lAge te bIjAnI sAthe na Acaro ! IzvaranI pAchaLa lAgavAthI e nahIM maLe, paNa pahelAM ApaNe lAyaka banIe to e cAhIne ApaNI pAse Avaze. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 ciMtanakaNikA jusso hoya to bhagavAnane laDI nAkho ke huM nathI bhUlyo, te ja mane bhulAvyo che ! mAro svabhAva to jIvano hoya tevo che, paNa tAro svabhAva tuM dAkhava ne ! karoDo rUpiyA devAthI tRpti nahIM thAya, paNa bhojana do to peTa bharAI jaze. mATe annadAna jevuM koI dAna nathI. * je bIjAne sukha na de te mAnava nahIM paNa dAnava. sukhI thavAno ekamAtra upAya bIjAne sukha devAne che. bIjAno doSa jotAM pahelAM tamArI dADhImAM je Aga lAgI che te to halavo ! dekhAdekhI ke koInA kahevAthI guru karavA nahIM. pUrNa zraddhA vagaranI, bolavA pUratI zaraNAgatinuM pariNAma nAstikatA adhika mAsa eTale potAnI aMdara rahelA daityane haNavAno mahino. prabhunI pAse (upa) rahevuM (vAsa) enuM nAma upavAsa. eka vAra gulAbanI sugaMdha lIdhI hoya to bIjI vAra sugaMdha parathI tame kahI zakazo ke ahIM gulAba che. tevI rIte eka vAra pratIti thaI ke Izvara ApaNI aMdara che, to e pratIti mArgadarzaka banaze. IzvaramAM mAno ke na mAno, satkarma vagere zubha karma ApaNane beu bAjuthI lAbha karaze. IzvaramAM nahIM mAnavAthI IzvaranuM kaMI bagaDatuM nathI. tamAruM bagaDe che. bhUtakALanI ciMtA choDo, ne bhaviSyano saMkalpa choDo, to tamArI UMgha ni:svapna banaze. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa AtmAno viSaya vANIthI samajamAM nathI Avato. * vAdavivAda choDo, vAdavivAdathI buddhimAM asthiratA pedA thAya che. mUA pachI bhagavAna maLe e zA khapanA ? mAre to ahIM ja bhagavAnane prApta karavA che. mana pANI jevuM che, emAM jevo raMga nAkhazo tevuM e thaze. jenuM mAna thAya che enuM apamAna paNa thAya che. jenI kIrti thAya che tenI apakIrti paNa thAya che. baMnemAM niHspRhI rahI zake te saMta. jyAM sudhI aham che tyAM sudhI daitanI bhAvanA paNa rahe che, ne pApapuNyanuM bhAna paNa rahe che. mAbApanI avajJA karanAra kupAtra saMtAna guru samAna che. e ApaNane mAyAnuM svarUpa dekhADe che ke koNa konuM che? supAtra saMtAna saMtoSa ApIne cetave che ke ATalA saMtoSa pachI paNa prabhunuM nAma na lo to tame kupAtra dIkarAne ja lAyaka cho ! sevAmAM sarva prathama joIe nirabhimAnatA, dInatA ane udAratA. huM" koI cIja nathI. "huM' nahIM maTe tyAM lagI 'tuM' (paramAtmA) nahIM maLe. mithyAbhimAna ApaNane "huM huM' karAve che. sAcuM jJAna thAya tyAre "tuM tuM thAya che. Izvare duniyA kema banAvI eno javAba manuSya kema daI zake ? paramAtmAnA abhiprAyane jANavAno dAvo huM nathI karI zakato. paiso e vyavahAramAM sAdhana mAtra che. paisAne jo carama lakSya Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtanakaNikA 45 mAnazo to enAthI duHkhano ja anubhava thaze. AvyA tyAre paiso laIne AvyA'tA ? to pachI jatI vakhate kema enI IcchA karo cho? e anadhikAra ceSTA nathI ? : bhagavAnanA zaraNe javAnA nimittane suMdara banAvo. pariNAma to suMdara che ja ! jeNe mRtyune suMdara mAnyuM che ene mATe jIvananI paLepaLa suMdara che. bhagavAnane to ghaNA bhaje che, paNa bhagavAna jene bhaje che te virala che. je dezanuM cAritrya khADAmAM gayuM tenI rAjakIya, sAmAjika, dhArmika sthiti DAmADoLa thAya temAM kAMI navAI nathI. mANasa kAminI, kAMcanano tyAga karavAmAM saphaLa thaI zake che. paNa bhagavAnanI kRpA vagara anno tyAga karavo duSkara che. abhayathI daivI saMpattinI prAptimAM khUba madada maLe che. dharma svataMtra vastu nathI. dasa daivI saMpattinI prApti te dharma. paga bAMdhelI bakarI najIkamAM harIpharI zake e kharuM, paNa doDI zakatI nathI. tema mohamAM baMdhAyelo manuSya jagatane samajavA chatAM choDI zakato nathI. sevA ane zaraNAgati eka ja che. zaraNa vinA sevA thaI zakatI nathI. asatno saMga chUTe nahIM te satsaMga zAno ? eka jaNa bhUla kare eTale ApaNe paNa bhUla karavI e kyAMnI nIti? ApaNane levuM na game te bIjAne devA jaIe tyAre e bhUla thAya che. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 * * * * * * * * * * zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa jenI sevA karo tene bhagavAnathI bhinna na mAno. vAraMvAra je vicAra utpanna thAya enuM nAma smRti. smRtiono nAza karavA mATe manane AgaLa na vadhavA devuM. smRti jo IzvarAnurAgI banI jAya to anubhUti thAya. sAdhu pote prajAnI saMpatti che. potAnuM bhojana paNa koI mAge to daI devuM e sAdhunA saMskAra che. je dezamAM yogIonI bharamAra che te dezanI A dazA ? para kAje jIvana samarpaNa karanArA sAdhuothI ja dezano uddhAra thaze. prabhue buddhi ApI che puruSArtha mATe. e buddhi jyAre thAkI jAya tyAre te paramAtmAne dharI do. zAsanano koI dharma hoto nathI. zAsana sarvadharma poSaka hoya che. garIbane na satAvo. garIbano mAlika sAMbhaLI jaze to tamArI khera nahIM rahe. niSThAmAM baLa ANavA mATe sAduM jIvana apanAvo. bhojana karo jIvatA rahevA mATe, kapaDAM pahero lajjA nivAravA mATe ! sevaka jo sukhanI icchA karaze to darzananuM pradarzana thaI jaze. darzana tyAgamAM che. je kaMI prApta thAya che te tyAgathI thAya che. kartavyamAM kAmanA kevI ? ApaNe tyAM dharma kevaLa Adata banI gayo che. vAtavAtamAM ApaNe anIti karIe chIe. jyAre yuropa-amerikAmAM loko bhale vedAMta na jANatA hoya, paNa temaNe vedAMtane Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtanakaNikA vyavahAramAM utAryo che. je divase vyaktimAMthI vizvAsa UThI jaze, te divase vizvano vyavahAra Thapa thaI jaze. svajananA viyogathI paNa ApaNI sthiti evI ne evI rahevI joIe. svajanano saMbaMdha janma pachI baMdhAyo che, janma pahelAMno saMbaMdha te ja kharo AtmasaMbaMdha che. mArI aMtima IcchA che ke manuSya ciMtana kare ane potAnI bhItaranuM dhana bhALe. potAnI pAse apAra che evo anubhava kare. mUrtipUjA sUkSmamAM pravezavAnI eka vidhi che. je dezamAM kartavyaparAyaNa svayaMsevaka, niSThAvAna saMcAlaka ane udAra dAnavIra - A traNa daDha saMkalpavALA hoya te dezanuM bhaviSya ujajavaLa bane. zrImaMta thavuM saheluM che, sAdhu thavuM kaThina che. * dhyAnanuM Asana eka ja jagyAe rAkhavAthI emAM zakti pedA thAya che. krodhIno akAraNa zApa jo tame sahI lezo to e zApano AzIrvAda banI jaze. bIjAnA kaSTano vicAra karyA vagara tame koInI sevA lo to samajajo ke tame tamArA saMcita puNyano kSaya karI rahyA cho. huM mUrkha chuM, jaDa chuM, nIca chuM evo vicAra manamAM na AvavA dezo, enAthI vikAsa rUMdhAya che. mANasa bahu bolatAM zIkhyo che, tethI tenAmAM azAMti ane bhrAnti svAbhAvika banI gayAM che. vANI zastra che ane davA * Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. * * * * * * * * * * zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa paNa che, e mAre paNa che ne ugAre paNa che. Adatano gulAma sadA duHkhI thAya che; paNa Adatane gulAma banAvI e sukhI thaI zake che. bIjAnA iSTanI niMdA na karo, paNa emAM tamArA ja iSTane juo. mArI ja vicAraNA sAcI che evuM na mAnazo. mamatvayukta buddhi koI vAra avaLo vicAra paNa kare che. mAgo nahIM. mAge che jIbha ane zaramAya che AMkho. mANasa sthULa zarIrathI kaMIka vizeSa che eTale ene kevaLa roTIthI ja saMtoSa nathI thato. bhagavAna je kare che te sAruM ja kare che ane bhagavAnanI ja icchAthI badhuM thAya che, evuM bolavAnI lokone Teva paDI gaI che. paNa bhagavAna sivAya jene bIjuM kaMI ja priya nathI tenA ja momAM AvA zabdo zobhe che. roja savAre UThIne prArthanA karo. paheluM jagatanuM kalyANa mAgo pachI dezanuM ! manuSya e ja che je bIjAnAM du:khone samajI ene sahAya kare. 'huM huM', 'tuM tuM'mAM samaya barabAda na karo. A ghora aviveka che, je tamane satthI dUra pheMkI de che. camatkAra dekhADanAra sAdhuonI pAchaLa na doDo ane teno saMga paNa na karo. prema, kartavya ane niSThAnA samanvayathI jIvana parama pavitra bane che. vidvAna thaIne namra na hoya ane dhanika thaIne dAnI na hoya Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtanakaNikA to ene daridra samajo. * jIvanamAM jeTalI jarUriyAto ochI eTaluM vadhu sukha. jIvanane suMdara banAvavA mATe sahanazIlatA bahu upayogI guNa che. jIvanamAM nIrasatA na AvavA do, nIrasa jIvana bhAra banI jAya che. svArthano tyAga ane bIjAmAM AtmIyatAnI pratIti thAya to ja sevA thaI zake. jo ekAda ratna na maLe to ratnAkarane ratnothI khAlI samajavo e bhUla che. nirAzA ane atyaMta duHkhanI rAmabANa auSadhI vizvAsapUrvaka karAtuM harinAma-smaraNa che emAM koI zaMkA nathI. iSTadeva upara pUrI AtmanirbharatA rahe e ja sAcI zaraNAgati. mAnavamanamAM dayA to hoya che paraMtu svArtha ene dabAvI de * * che. * * jIvanano lAbha ucca vicAromAM che. janmano lAbha kartavyapAlanamAM che. Adarza puruSa e ja che je bIjAnA guNone potAnA AcaraNamAM lAve paraMtu enA doSone pragaTa na kare. game teTaluM vyAvahArika kAma hoya topaNa IzvarasmaraNa na chUTe enuM khUba dhyAna rAkhavuM joIe. * dhana prApta karIne ahaMkAra karavo sahelo che, paraMtu nidhana Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 zrI raNachoDadAsajI bApu citrakUTa rahIne Atmagaurava rAkhavuM muzkela che. sAdhakane IzvaranA astitvamAM eTalo ja daDha visvAsa hovo joIe jeTalo ene potAnA astitvamAM che tyAre ja e AgaLa vadhI zakaze. jIvana kSaNika che. koIne khabara nathI ke eNe kyAre mArI javAnuM che. mATe zubha kArya karavAmAM vilaMba na karo. bIjA mATe kharAba kadI na vicAro. tenAthI ApaNA ja aMtaHkaraNamAM malinatA Ave che. * mana upara vizvAsa na kare, saMgadoSa mananI pavitratAne khAI jAya che. * tananI svasthatAno prabhAva mana upara avazya paDe che mATe tanane svastha rAkhavuM jarUrI che. mAnava ane dAnavamAM kevaLa mA-dAnuM ja aMtara che. paraMtu kriyAmAM AkAza-pAtALanuM aMtara che. samajyA- vicAryA vagara koIne doSI banAvo aparAdha che. nirAzA eka mahAna roga che. sAhasa, utsAha ane laganamAM enAthI maMdatA Ave che ane AtmabaLane ghaTADe che. rAga, dveSa ane IrSAmAM buddhine lagAvI rAkhavAthI buddhino vikAsa ja nathI rUMdhAto, paraMtu buddhino tiraskAra paNa thAya che. tamAruM dila bhagavAnane Apo ane hAtha saMsArane soMpI do. badalo levAnA prayatnamAM zAMti nathI. enAthI kevaLa aham ja poSAya che. paraMtu sneha karavAthI avazya zAMti maLe che. motiyAne to DaoNkTara sAro karI de che paraMtu krodhathI AMdhaLA thayelAnI to bhagavAna ja rakSA kare. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * ciMtanakaNikA 51 51 * jIvanano jeTalo samaya parahitamAM jAya teTalo sAro che. jyAM sudhI 'dAsa' hoya tyAM sudhI bhagavAna pAse hoya che. paraMtu jyAre svAmI bane tyAre rAma aMtaryAmI bane. parahita thayuM nahIM, haribhajana karyuM nahIM, to janma levo vyartha nathI ? kAla thaze e nizcita vAta che paraMtu ApaNe kAle hoIzuM e nizcita nathI. vinayamAM bahu zakti che. vinayazIla pote zAMta rahe che ane bIjAne paNa zAMti Ape che. varSo nahIM, hajAro janma thAya to paNa mananI zuddhi vagara sAkSAtkAra azakya che. * kartavya bhUlavuM ApaNA jIvana sAthe anyAya che. kaSTa samaye zairya rAkhavAthI sahanazaktine baLa maLe che. dveSa mananI e vRtti che je enI pratikULatAno pratyAghAta Icche che. IzvaraniSThA, sadguruvacanamAM vizrvAsa ane ekAgratA hoya to AtmajJAna thavAmAM vilaMba zuM? * jo mana acaLa rahI zrI gurucaraNonuM ciMtana kare to kAmanAono nAza thAya che ane sAdhakane zAMti maLe che. tame bhale koI paNa maMdiramAM jAo paraMtu tyAM jaIne potAnA ISTadevane ja najara sAme rAkhajo. tadrupatA haze to tyAM paNa tamane tamArA ISTadeva ja dekhAze. paiso laIne koNa AvyuM hatuM ? AtmabaLa joIe. jeno saMkalpa daDha hoya teno paiso gulAma hoya che. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para zrI raNachoDadAsajI bApucitrakUTa dhyAna samajapUrvaka karo. dhyeyamAM manane sthira karIne jagatasmRtine roko. * kastUrInI sugaMdha chupAvavAthI nathI chupAtI. satkarmanuM paNa tevuM ja che. sonA-cAMdI mATe bhAI bhAInuM gaLuM kApavA taiyAra thaI jAya che. sAdhuo eTale ja ene aDatA nathI. badhA avaguNonuM mULa rAgadveSa che. nAnAmAM nAno avaguNa paNa AdhyAtmika zaktine kSINa karI de che. * niMdAthI nahIM, niMdita karmathI Darajo. jo duSkRtya na karavAmAM Ave to niMdA pote ja vizrAma leze. * nAma-smaraNa prArabdhane paNa pAchuM vALI zake che. daMbha na karo. jevA ho tevA ja dekhAvAno Agraha rAkho. jyAre paNa manaduHkha thAya, tyAre emAM pahelAM tamAro ja doSa jojo. nija doSadarzanathI ciMtana thAya che. sArA vicAra Ave che. ekane ja ISTa mAno. vAraMvAra ISTa badalavAthI zaMkA thAya che. darekamAM rAmanuM ja svarUpa juo. * krodha, vyarthanI uttejanA, vANImAM kaTutA ane dveSa e ApaNe asaMyamI hovAnuM pramANapatra che. ApaNA kaSTanuM nimitta bIjAne mAnavuM avicAra che. * je kaSTothI vicalita nathI thatA ane dInonA je AzrayadAtA che te mahAna che. mahA samartha hovA chatAM paNa je AtmazlAghAthI bace che, te mahAna che. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtanakaNikA pa3 bhagavAna darekane preraNA Ape che. paraMtu jIva potAnA svabhAva ane saMskAranA kAraNe ene samajavAmAM bhUla ane avahelanA kare che. guru lokonI vRttionuM nahIM, truTionuM avalokana kare che. ati tRSNA, kharAba saMga, tiraskAra, apamAna, priyajanano viyoga, viSayomAM Asakti, ALasa ane sAMsArika bhogapadArthomAM Asati - A badhAM duHkhanuM kAraNa che. corI, hiMsA, vyabhicAra, daMbha, pAkhaMDa, zatrutA, dveSa, krodhathI vaza na thatAM, daivI saMpattino Azraya levAthI sukha maLe che. * priyajanono saMyogasaMbaMdha dIrghakALa sudhI nathI raheto, evI sthira buddhi rAkhavAthI sukha maLe che. mamatva IzvaramAM, zraddhA zrIgurudevamAM ane prema potAnA sarvasvamAM rAkhavo joIe. kaMjUsanuM dhana ane bhaktano prema kyAreya koI nathI jANI zakatuM. ati duHkha e pApanuM pariNAma che. ati spaSTatA bUrAInuM ghara che. dayA mAnavane deva banAve che; krUratA rAkSasa. potAne garIba samajanArA he mAnava ! tame garIba nahIM, paraMtu puruSArthahIna che. sAcA rUpamAM puruSArtha karo. daridratA eka roga che. puruSArtha enI davA che. avasara vagara hasavuM ane vyaMga karavo e kalahane nimaMtraNa ApavA jevuM che. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa * prArthanA ISTadevane saMbhaLAvavA mATe karavI joIe nahIM ke manuSyane ! lagna eka dhArmika ane sAmAjika baMdhana che. ene toDavAno na to strIne adhikAra che; na to puruSane. lagna pahelAM baMne svataMtra hoya che. paraMtu tyAra bAda baMnenI mAnavatA javAbadAra hoya che. dUdhamAM mAkhaNa che ema kahevA mAtrathI mAkhaNa nathI maLatuM. mAkhaNa to dahIMne dhIrajapUrvaka mathavAthI prApta thAya che. khAvA yogya cIjonI rakSA jema uparanI chAla kare che tema zubha kAryo ApaNA dharmanI rakSA kare che. kauTuMbika jIvana sukhaduHkha mATenuM AvAhana che. prabhu parano vizvAsa aniSTothI bacAvIne ApaNane pairya pradAna kare che. manuSyanuM sAcuM rUpa mRtyu samaye, kaSTa samaye ane ekAMta samaye jovA maLe che. chupAIne bIjAonI vAta sAMbhaLavAnI jeone Adata che teo kyAreya potAnA manane zuddha nahIM karI zake. vRddhAvasthA suMdaratAno nAza kare che. nirAzA dhIrajano nAza kare che. mRtyu prANono nAza kare che. niMdA dharmano nAza kare che. krodha lakSmI ane baLano nAza kare che. kusaMga sabuddhine nAza kare che. kAmavAsanA zaramano nAza kare che ane ahaMkAra sarvanAza kare che. agni je rIte jANatAM ke ajANatAM lAkaDAne saLagAvI de che te rIte bhagavannAma paNa mahApApone naSTa karI de che. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtanakaNikA papa * IcchAo para vicAronuM zAsana calAvazo to na duHkha che, na sukha. jo Izvara tamane jANatA hoya to pachI jagatamAM tamane bIjuM koI na jANe to zuM nukasAna che? kALa, karma, guNa ane svabhAva tyAM sudhI temanuM kAma abAdhita paNa kare che jyAM sudhI manuSya daDhasaMkalpI nathI thato. yuvAvasthA ane lakSmI mRgajaLa jevAM che. mATe enI pAchaLa na paDatAM AtmakalyANano prayatna kare. bhajana ane mAnavatA anyonyAzrita che. ekanA vadhavAthI bIjuM ApoApa AvI jAya che. mAna ane baDAI mATe thaIne kadI potAnI zakti karatAM vadhu kharca karavo nahIM. * jene mAnavatAno vicAra nathI te pazu nahIM, paththara che. * je kArya sAthe tame saMbaMdhita na ho e kAryamAM dakhala na karo. je bIjAnAM bALakone Ape che, tenAM bALakone bhagavAna Ape che. ati saMgraha ane ati Agraha vRttimAM aMtara lAvavA mATe samartha che. samaya, sadaguru ane sajjana sadaiva nathI maLatA. * jo e satya hoya ke tAMtrika maMtrothI bhUta-pizAca bhAgI jAya che to pachI bhagavAnanA maMtrajApathI zuM na thaI zake? saMyukta parivAramAM sukhazAMti kAyama rAkhavA mATe sahanazIlatA ane udAratA amogha zastra che. * nAnI nAnI vAtomAM ApaNe ahamane kAraNe khoTuM bolIe Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 56 zrI raNachoDadAsajI bApu-citrakUTa chIe. enAthI vANInuM tapa naSTa thaI jAya che. * mAtA, pitA ane guru sadaiva zubha bhAvanAvALAM hoya che. emanAM hRdaya prakRtie udAra banAvyAM che. temane azubha vicAro kyAreya nathI AvatA. manuSya zarIra prApta karIne kevaLa dhana ja bheguM nathI karavAnuM. anaMtakALanAM sAthI - janma pahelAMnAM ane janmAktaranAM - zubhAzubha kAryonA phaLadAtA zrIharino sAkSAtkAra karavo e ja enuM carama lakSya hovuM joIe. vadhAre haLavuM maLavuM, lAMbA samaya sudhI vyartha vAto karavI, vyartha pharavuM, vAdavivAda karavo vagere vairAgyane nirbaLa banAvI, vAsanAone baLavattara banAve che. tarka e buddhino viSaya che. ane tarkamAM satyane asatya ane asatyane satya banAvavAnI tAkAta che. kusaMga manuSyano ja nathI thato. daSTi, dazya, sAhitya, citra, kuvicAra vagere paNa kusaMga che. * jenAmAM lajjA, saMkoca ane namratAno abhAva che te manuSya kahevaDAvavAne lAyaka che? samudra mojAM vagarano na hoI zake. ApaNe snAna karavuM hoya to lahero hoya enI paravA karyA vinA karI levuM joIe. ema kaluSita vAtAvaraNanI paravA na karIne bhagavad-bhajana zarU karI devuM joIe. janma, mRtyu, vRddhAvasthA ane vyAdhi anivArya che. mATe enuM smaraNa karIne vairAgyane daDha banAvo. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmata 12-00 | | | 0 0 | 0 0 | 0 0 ra | 0 0 . | 0 0 16- 00 | 0 0 | cha - 00 | 0 0 cha ? saMtavANI graMthAvalI - 2006 1. jagadaguru zrI Adi zaMkarAcArya 2. zrIrAmakRSNa paramahaMsa 3. svAmI vivekAnaMda 4. zrI zrImA AnaMdamayI mA 5. bhagavAna mahAvIra 6. mahAtmA gAMdhIjI 7. Izu khrista 8. maharSi vinobA bhAve 9. hajarata mahaMmada payagaMbara 10. bhagavAna gautama buddha 11. svAmI sahajAnaMda 12. azo jarathuSTra 13. guru nAnakadeva 14. saMta kabIra 15. mahAprabhu zrIvallabhAcArya 16. zrI svAmI rAmadAsa (kanahanagaDha-kerAlA) 17. maharSi dayAnaMda 18. zrImad rAjacaMdra 19. sAdhu vAsavANI 20. pUjya zrImoTA 21. zrI ramaNa maharSi 22. maharSi araviMda 23. zrI raNachoDadAsajI mahArAja 24. zrI raMga avadhUta 25. zrI punita mahArAja 26. svAmI muktAnaMda ra7. svAmI zivAnaMda sarasvatI (hRSIkeza) 28. svAmI cidAnaMda sarasvatI - 00 9- 00 10-00 10-00 10-00 10-00 - 00 cha e 0-00 - 00 e 9-00 | - 00 | 0 0 10 - 00 | ja 0 0, cha | 0 0 | 0 0 | 0 0 | 0 0 cha ja ja. | 0 300-00 A graMthAvalinAM 28 pustakonI kiMmata rU.300 thAya che. graMthAvalino [ saMpuTa kharIdanArane te rU.200nA rAhata dare ApavAmAM Avaze. rU.200 (seTanI) ISBN 81-7229-237-6 (set)