________________
૧૨
શ્રી રણછોડદાસજી બાપુ-ચિત્રકૂટ
શ્રી ગુરુદેવ સખત નારાજ હતા. રાજકારણી પુરુષો એમનાં દર્શન કરવા આવતા ત્યારે એ નારાજી શબ્દો દ્વારા પ્રગટ થઈ જતી. તેઓ કહેતા: ‘‘આજકાલ ચુનાવ ક્યાં થાય છે ! ભરાવ થાય છે ભરાવ! અને એને પરિણામે જ ભારતની આજે દુર્દશા થઈ રહી છે. શું યોગ્ય વ્યક્તિઓનો જ ચુનાવ થાય છે ? ખુરશીનું પ્રલોભન જતું કરીને, રાષ્ટ્રની સાચી સેવા કરી શકે એવી યોગ્ય વ્યક્તિઓના હાથમાં દેશનું શાસન સોપવું જોઈએ.
‘કાયદો, શિસ્ત, અને વ્યવસ્થા માટે દેશને પૈસા વગર ન ચાલે એ હકીકત છે. પરંતુ એને એકઠો કરવાની પદ્ધતિ તદ્દન ખોટી છે. જુઓ ઈશ્વરની પ્રણાલીને. સૂર્ય કણ કણમાંથી, પ્રત્યેક બુંદમાંથી, અરે માનવશરીરમાંથી પણ પાણી ખેંચતો રહે છે. છતાં કોઈને એનો ખ્યાલ નથી આવતો. પરંતુ એનું વરસાદમાં રૂપાંતર થયા પછી જે અમીધારા વરસે છે એ પ્રત્યેકને દેખાય છે. દરેક એનો લાભ ઉઠાવે છે. અને ઈશ્વરનો આભાર માને છે.
‘‘રાષ્ટ્ર એક બગીચો છે. સાવધાન માળી જે વૃક્ષ આડુંઅવળું ફૂલેફાલે એને કાપે છે ને જે વૃક્ષનો વિકાસ ન થતો હોય એને કલમનો ટેકો, ખાતર, પાણી વગેરે આપીને ઉપર ઉઠાવે છે. '' તેઓ હંમેશાં કહેતાઃ
'
‘‘દેશને આત્મનિર્ભરતાની જરૂર છે; આત્મવિશ્વાસની નહીં. દેશને દર્શન જોઈએ છે; પ્રદર્શન નહીં.
દેશને કામની અપેક્ષા છે; સ્કીમની નહીં.
દેશને કર્મઠ કાર્યકર જોઈએ છે; વાચાળ પ્રધાન નહીં.
દેશને ઉત્સાહની જરૂર છે; વિડંબનાની નહીં.
દેશને ઠોસ જોઈએ; પોલ નહીં.''