Book Title: Papni Saja Bhare Part 10
Author(s): Arunvijaymuni
Publisher: Dharmanath Po He Jainnagar Swe Mu Jain Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001495/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prANAtipAta SCIE mAna $ 2012 paraviAda sAvAda bhAyA Jan Educat abhyAkhyAna mAyASAvAda 0 pravacanakAra O pU.A.zrI subodhasUri ma O vije pU. munirAja zrI avijaya ma pApa tAra mujA bhAre adAdAna Na viyarAti vi. saM. 2045 bhAdaravA vada-10 mithyAtva thavya 100 lobha manuSya gAta jIva maithUna Wikn016 || : tiagrata parigraha devA varadAta * mAna-abhimAnathI patana ( 10 ) koMdha tA. 24-9-19 zivavA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-10 sAtamuM pApasthAnaka - "mAna" "mAna-abhimAnathI patana" parama pUjanIya paramagurU paramanAtha, paramAena carama tIrthapati zramaNa bhagavAna zrI mahAvIrasvAmInA caraNAraviMdamAM koTi-keTa namaskAra karavA pUrvaka ahe vayanti koheNaM mANeNaM ahamA gaI / __ mAyA gaIpaDipvAo, lohAo duhao bhayaM // zrI uttarAdhyayana sUtramAM potAnI aMtima dezanAmAM bhagavAna zrI mahAvIre pharamAvyuM che ke vAraMvAra kodha karavAnI Teva paDavAthI divase divase manuSyanuM patana thatuM jAya che. te lokonI dRSTimAM, samAjanI daSTimAM ane karma sattAnI daSTimAM paNa nIce paDe che, abhimAna, ahaMkAra karavAnI TevathI manuSya adhamAdhama gati sudhI pahoMcI jAya che. haratA-pharatA vAraMvAra mAyA-kapaTa karavAnI Teva paDI javAthI jIva mAyAvI thaI jAya. che ne mAyAvIne mATe saddagatimAM javAnA dvAra baMdha thaI gayelA hoya che. eja rIte lebha karavAnI Adata je koIne paDI jAya te tene paNa A loka ane paralokane mATe bhaya ubhuM thaI jAya che. keAI paNa kaSAyanA sevanathI lAbha te nathI ja khaTake nukazAna ja thAya che chatAM paNa AzcaryanI vAta che ke manuSya jyAre paNa koI kaSAya seve che tyAre ema karavAthI tene lAbha thaze, phAyado thaze ema samajIne ja te kaSAya kare che. manamAM vicAre che Ama karavAthI mane lAbha thaze. krodha karavAthI dhArI vastu maLI jaze, abhimAna karavAthI he ke mAna Apaze. mAyA- kapaTa karIne bIjeone ThagI laIza. lebha karIne mArA ghara bharI daIza. A rIte kaSA karIne manuSya kSaNika phAyado uThAvavA mAge che, paraMtu ene e vAtanI khabara nathI ke A Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 kSaNika phAyadAnI pAchaLa varSo sudhInAM durgatinAM dukhe chupAyelAM paDayA che. phakta dIrghadazI banIne pratyeka kAryanAM pariNAmane vicAra karIne ane karma sattAnA phaLane dhyAnamAM rAkhIne je ApaNe cAlIe te seMkaDo pApathI bacI jaIe. paraMtu pApanI dRSTi kaSAya vRttivALA jInI daSTi bahu ja TUMkI hoya che. bhaviSyano vicAra, karmasattAne vicAra teo ghaNe kharo karatAM ja nathI. aphasesa e vAtane che ke kaSAya karavAnI Adata dhIre dhIre karIne ApaNe ja ApaNAmAM ropI che, ne have e ApaNAmAM ghara karI cUkI che. have to ApaNe ApaNuM cAre tarapha evuM vAtAvaraNa banAvI dIdhuM che ke...basa, have te krodha, mAna, mAyA athavA lebha karyA vagara ApaNane cAlatuM ja nathI divasa pasAra ja thatuM nathI. thoDuM thoDuM jhera rejeroja khAIne jema zarIrane viSamaya banAvI laIe ne pachI viSa khAIe te tenI zarIra upara kaI asara paDatI nathI, tevI ja rIte nAnapaNathI ja nAnemeTo, e che-vatto kaSAya karatAM karatAM ApaNe evI vRtti ja banAvI dIdhI che....Adata ja pADI dIdhI che ke jema ja hA, bIDI ke sIgAreTa pIdhA vinA nathI cAlatuM tema kaSAya karyA vinA nathI cAlatuM. tame tamArI cAre bAju evuM vAtAvaraNa banAvI dIdhuM che ke dhIrethI kahelI vAta te keI sAMbhaLatuM ja nathI, mAnatuM ja nathI. tamAre dIkaro, patina, nekara vagere tame zeDe gusso karIne bolo che te ja sAMbhaLe che, mAne che. emAM emane paNa koI deSa nathI, tame ja tamArA gharamAM evuM vAtAvaraNa banAvI dIdhuM che. hA, pahelethI ja kaSAya karatI vakhate ja tamane keIe samajAvyuM hatuM ke, "bahu krodha karavAthI hiMsaka gatimAM javuM paDaze. siMha ke sarpa thavuM paDaze, bahu lAbha karavAdi uMdara, bahu abhimAna karavAthI hAthI ane mAyA-kapaTa karavAthI ziyALa AdinA bha levA paDaze. ne eka vAra tiryaMca gatimAM paTakAyA pachI temAMthI bahAra nIkaLIne manuSya thavuM bahu duSkara che ema jJAnIeAe Thera Thera cetavaNuM ApI che. tamAre evI hiMsaka, nIca gatimAM rakhaDapATa karavI che? te kodhAdi kaSA se, nahiM te ceta ahIMthI ja emAMthI mukta thavAne prayAsa kare." te te tame aTakyA hota, samajayA hatA, ane Aje tame jevI jIMdagI pasAra kare che tevI kadAca na karatA hota. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 417 paraMtu have "rAMDayA pachInuM DahApaNa zA kAmanuM? have pastA karavAthI zuM phAyado? ghaNuM moDuM thaI gayuM che. Tene ATalA varSo sevyA pachI majabUra thaI javAyuM che. tethI game teTaluM samajAvavAmAM Ave, samajavAmAM Ave te paNa te patthara upara pANI DhaLavA samAna ja raheze, chatAM AzA amara che. cetana zaktivaMta che. tethI ame AzA rAkhIne beThA chIe ke banaze tyAM sudhI to tame zaitanyane jagADIne jAte sudharaze, kaSAne vaza thavAne badale kaSAne vaza karavAne prayatna karaze. paNa kadAca...kadAca emAM tame saphaLa na thAva te paNa tame eTaluM te karI zakaze ja ke tamArA santAnene tamArA najadIkanA saMbaMdhIone tame samajAvaze. kaheze ke bhAI! huM to khoTe raste caDhI gayeluM. mane te kaI samajAvanAra na maLyuM. athavA maLyuM te meM enI vAta kAne ja na dharI. to have huM pastAuM chuM. mAre saMsAra, bagaDe te bagaDa, paNa have tamAro saMsAra te sudhArI le. tamArA jIvananuM udAharaNa ApIne tame tamArA putra-pautranuM, pArakAonuM te bhaluM karI zakaze. enAthI paNa tamane ane bIjAone lAbha ja thaze. Aje mane je khoTuM-kharAba lAgyuM che te huM bIjAne nahi zIkhavADuM. bIjAnuM mArA pratyenuM jevuM AcaraNa mane priya che tevuM ja AcaraNa huM bIjA pratye AcarIza ane bIjAnuM mArA pratyenuM je AcaraNa mane priya nathI tevuM AcaraNa huM bIjA sAthe kadI nahi Aca, ATaluM dayeya paNa jo Apa svIkAraze te dharmanI mIThI madhurI sugaMdha ApanA jIvAtA jIvanamAMthI pragaTa thaze ne mRtyu pachI paNa tamArA jIvananI A sugaMdha cAre tarapha prasarAtI raheze pariNAme tamArA sagA-sabaMdhIo paNa tamArA dhyeyane potAnA jIvanamAM apanAvIne dharmanI suvAsane cAre-tarapha phelAvatA raheze. __ AtmanaH pratikUlAni pareSAM na samAcaret je mane pratikULa lAge che tevuM AcaraNa bIjA pratye huM kadIe nahi karu." A dhyeyane jIvanamaMtra banAve. Apane mAna sanmAna joIe che? jI, hA jarUra joIe che. kezu kaheze ke mane mAna maLe te nathI Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 gamatuM. mane mAna nathI joItuM nahi...nahi...mAru to apamAna thaze to paNa cAlaze. nA, A apamAnapriya mANasa to saMsAramAM lAkho, -karaDe mANasomAMthI koI eka paNa maLavo muzkela che. dareka jIvane samAna priya che. eka pAgalane paNa sanmAna Ape to te khuza thaI jaze, ene paNa apamAna apriya che. A jIvone svAbhAvika sahaja svabhAva che. have e prazna Ubho thAya che ke je badhAya sanmAna priya che te jagatamAM koInuM paNa apamAna kema thAya che? zuM tame karmasattAnA niyamane bhUlI gayA cho ? "As you sow so shall you reap." jevuM vAvaze tevuM laNaze. je tame koIne sanmAna ApatA hazo. te tamane jarUra sanmAna maLaze. jo tame keInuM apamAna karaze te nizcita samajI leje ke tamAruM paNa apamAna thatuM raheze. "jevuM karaze, tevuM pAmaze." athavA "jevI karaNI tevI bharaNI" e siddhAMtane kadIe na bhulaze. kemake jema tame eka sacetanasajIva AtmA che tevA ja saMsAranA badhA ja sacetana che. jevuM tamAruM svarUpa che tevuM ja svarUpa bIjA badhAnuM paNa che. teo tamArA jevA ja samakakSI, samAnarUpI che. te tamane jema apamAna priya nathI tema temane paNa apamAna priya nathI ja. mATe Amavat sarvabhUteSunI bhAvanA rAkhIne jIvana jIvatAM zIkhe. mAna levAne badale ApavAnI vRttine apanAve. huM bhale game tenuM game teTalAnuM apamAna karyuM paraMtu mane te mAna ja maLavuM joIe, ema mAnaze te khattA khAze. kAraNa ke ApyA vagara kaMI maLe e to na bhUto na mavitti koI kALe ema banyuM nathI ne banavAnuM e nathI. mAna levAnI apekSAe, ApavAmAM vadhu AnaMda che. keTalIye vAra jAte khAvAne badale bhUkhyAne khavaDAvavAmAM vadhu AnaMda maLe che. sukha jAte bhogavavAne badale sukhane tyAga karIne, e sukha bIjAne vaheMcavAmAM hajAragaNe vadhu AnaMda maLe che. kharekhara ! tyAgamAM je AnaMda che te bhegamAM nathI ja. e nirvivAda anubhavAyeluM satya che. tethI ja sarvajJa vItarAga paramAtmAe "tyAgIne mahAna dharma kahyo che. bhegane dharma nathI kahyo. eja kAraNe ApaNe paramAtmAne anaMta-anaMta upakAra mAnave joIe. balihArI che prabhunA A tyAga dharmanI ! paratu aphasesanI vAta che ke AjanA piote potAnI Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 419 jAtane bhagavAna kahevaDAvavA nIkaLI paDelA banI beThelA bicArA bhegI bhagavAna je svayaM potAnI atRpta vAsanA, atRpta bhegecachAne lIdhe jagatanA lekene UMdhA cazmA paherAvIne bhegamAM dharma che ema samajAvI rahyA che. lokonA magajamAM A vAta ThAMsI ThAMsIne bharI rahyA che. sanAtana Arya saMskRtinA zAzvata siddhAMta upara kaThora vAghAta karI rahyA che. parantu yAda rAkhaje. karma sattA emanI vAtane kadI paNa bardasta nahi kare. bicArA evA bhegI bhagavAne mATImAM maLI jaze. emanI atRpta bhegecchA ja emane bhega laI leze. A emanI bhegalIlA -pApalIlA emane janmajanma duHkhI karaze. maherabAnI karIne tame evA pAMkhaDIonI pApalIlA-galIlAne bhoga na banI jatA....evI prArthanA karuM chuM. mAna levAnI apekSAo ApavAmAM vadhu AnaMda che. hajAra gaNI majA mAnane tyAga karIne bIjAne mAna ApavAmAM che. mAna-abhimAna karavAmAM pApa thAya che ane pApanI sajA bahu bhAre hoya che. te apriya lAge che. jyAre dharmanI majA, tyAganI majA kaMI ora ja hoya che tenAthI puNya thAya che. tenuM phaLa priya lAge che. abhimAna karavAnI apekSAe bIjAne mAna ApavuM e vadhu hitAvaha che. maLatA mAnane tyAga karavo e sauthI moTI kurabAnI che. A siddhAMtane zraddhApUrvaka amalamAM mUkIne jozo to kasoTInA patthara upara A vAta sAcI paDaze. TUMkamAM bIjAnuM apamAna karavAne pariNAme tame duHkhI thaze sanmAna ApavAne pariNAme tame sukhI thaze vadhAre apamAna keNuM kare che? mahA abhimAnI tIvra ahaMkArI haMmezAM bIjAonuM apamAna vadhAre kare che. sattAnA madamAM madamasta, dhana-saMpattinA nazAmAM cakacUra pite potAnI jAtane abhimAnathI moTA mAnanArA ghaNuM kharu bIjAnuM apamAna karavAnI Teva vadhu rAkhe che. ' are bhAItamAre sukha joIe che? jarUra ame paNa mAnIe chIe ke emAM kazuM khoTuM nathI. sukha darekane game che. sukha meLavavuM e jIva mAtrane pitAne svabhAva che. guNadharma che. tethI sukhanI prApti Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 e jIva mAtrane janma siddha haka che. dareka jIva sukhanI prApti mATe prayatna kare che ne karaze. ahIM sudhI te kaMI ja khoTuM nathI. paraMtu pitAne sukha joIe tene artha e nathI ke ApaNe bIjAne duHkhI karIne sukhI banIe. e ucita paNa nathI. koIne duHkhI karIne sukha prApta karavAnI IcchA bhAre nukazAna kartA che. keInuM sukha AMcakI laIne sukhI banavAnI IcchA beTI che. hA, je tamAre sukha joIe te pahelA e sukha bIjAne Ape. te tamane sukha jarUra maLaze. parAvartita prArthanA karo. darekanuM bhaluM thAya, darekanuM kalyAtha thAya evI prArthanA karavAmAM darekamAM tamAre paNa samAveza thaI jAya che. tethI sarvanA kalyANamAM tamAruM kalyANa paNa samAI jAya che. paraMtu je tame evuM vicAre ke bIjAnuM bhale game te thAya, paraMtu mAruM te bhaluM thavuM ja joIe. nA, Ama kayAreya nahi thAya. tethI ja tamAre je sukha meLavavuM hoya te bIjAne Ape te tamane te sukha jarUrathI maLaze. tamane mAna sanmAna joIe che? ThIka che. pahelAM tame bIjAnuM sanmAna karavAnI zarUAta kare.....tamane paNa sanmAna jarUra maLaze. je ApaNane joItuM hoya tene pahelA ApaNe bIjAne mATe tyAga karatA zIkhIe. e uttama mAge che. bIjAone mATe potAnA sukhanuM balidAna ApavuM e sauthI moTuM balidAna che. mAna-abhimAna vicAra kare ! mAna-abhimAnane kaNa nathI jANatuM ? nAnA-moTA, vRddha-yuvAna sarva keI sArI rIte tene jANe oLakhe che. tenAthI kAMI ajANyuM nathI. A dareka dvArA anubhavAyelI vastu che, kaSAya che. cAre gatimAM, pAMce jAtinA dareka jIva mAnathI grasta che. svarganA deva-devIomAM paNa mAna kaSAya paDelo ja che. eTale sudhI ke tiryaMca gatinA pazupakSiomAM paNa mAna-abhimAna paDeluM hoya che. hAthImAM abhimAna atyaMta hoya che. are! eka vIchIne paNa enI pUMchaDImAM je thoDuM jhera che. tenuM abhimAna che ne eTale te potAnI pUMchaDI UMcI rAkhIne ja phare che. kUtarU paNa potAnI pUMchaDI UMcI rAkhIne cAle che, te ema nathI vicAratuM ke A pUMchaDIthI te mAruM gupta aMga DhAMkI zakAya che ane manuSya paNa pitAnI Deka UMcI rAkhIne cAle che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 421 badhA ja mohanIya karmathI baMdhAyelA che. mohanIya karmamAM je kaSAya mehanIya che, temAM krodha, mAna, mAyA, lobha A cAreya kaSAyone samAveza thaI jAya che. jevI rIte krodha eka kaSAya che ane te AtmaguNene ghAtaka che tevI rIte mAna paNa kaSAya che ane te paNa AtmaguNene ghAtaka che. potAnA ane pArakAnA bannenA guNene nAza karanAra che. jevI rIte kodha samatA-kSamAbhAvane nAza kare che, tevI ja rIte mAna-abhimAna, namratA, mRdutA ne vinaya-guNane nAza kare che. mAna-abhimAna AtmAne uddhata ane uchuMbala banAve che. hAthInA jema unmatta banAve che. jevI rIte hAthInA gaMDasthalamAM mada utpanna thAya che ane hAthI mardonmatta bane che. tevI ja rIte manuSyamAM paNa mada utpanna thAya che. abhimAnanI dazAmAM manuSya paNa madamattamadathI unmatta bane che ne manaphAve tema varte che. mAnane oLakhe tene oLakha jarUrI che. mAna viSe barAbara jANakArI prApta kare ane je mAnathI keI phAyado nathI thate ulaTAnuM nukazAna ja thAya che ema lAge te evA AMtarazatrune tamArI aMdara na pravezavA detA tene dvArA para ja rokI deje. mAnanuM lakSaNa (ci9) jevo krodha Ave che ke mANasa lAlacoLa thaI jAya che tevI rIte keInA upara mAnanuM bhUta savAra thaI jAya che tyAre tenuM citra spaSTa rIte dekhAI jAya che. abhimAnanI cAlamAM pharaka paDe che te ghamaMDamAM cAle che. tene cAlato joIne lAke sArI rIte samajI zake che ke Ane mAnajavara lAgu paDe che. te khamIsanA be-cAra baTana khullA rAkhIne cAle che. kelara UMce caDhAvIne cAle che. garadana UMcI rAkhIne cAle che. jamIna upara te najara ja nathI nAkhato jANe ke te divase tArA gaNato hoya tema cAle che. abhimAnInI bhASAmAM paNa puratuM parivartana AvI gayuM hoya che. te bele che tyAre paNa temAMthI abhimAnane. raNake pragaTato hoya che. meM Ama karyuM che, meM tema karyuM che. are, huM te badhuM ja karI zakuM chuM are, mArA jeTalI tAkAta bIjA koInAmAM nathI. are, mArA jeTaluM to karI ja na zake. A rIte vAtavAtamAM huM....huM kare che cAre tarapha tene potAnI ja moTAI dekhAya Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 che. abhimAnInI AMkhamAM A eka doSa hoya che. A daSTideSane lIdhe saMsAramAM ene potAnA sivAyanA bIjA badhA sAmAnya ja dekhAya che. saMsAramAM badhA tene potAnAthI nAnA lAge che, tucha lAge che tenA avAjamAMthI-vAtacitamAMthI ahaMbhAva pragaTa thato rahe che. vAtavAtamAM te bIjA pratye apamAnajanaka zabdono khUba vadhAre paDato upayoga kare che. bIjAone nIcA pADIne, halakA batAvIne potAnI jAtane moTAIbharI dekhADavAnI tenAmAM vRtti hoya che. tenI bhASAmAM pitAnI prazaMsA, potAnA ja vakhANanI chApa spaSTa upasI Ave che. abhimAnIne pAkkAnI prazaMsA sAMbhaLavI gamatI nathI. A rIte abhimAnIne oLakhavAnA seMkaDe cihno che. jemane joIne mAnane spaSTa rIte oLakhI zakAya che, vinaya-viveka ane namratAne te ene sparza paNa nathI thatuM. pArakAnI niMdA karavAnI vRtti abhimAnImAM vadhAre paDatI dekhAya che. mAna-abhimAnanI vRttithI jIvane kaI paNa prakArano phAyado thato nathI, UlaTAnuM te ghaNuM vadhAre gumAvI bese che. prazamaratimAM kahyuM zrata-4-vinaya saphUpaUca dharmArtha-jAmavadana ca | mAnasya ko'vakAzaM muhU tamapi paNDito dadyAt // zrata-zIla ane vinayanA dUSaNarUpa tathA dharma, artha ane kAmanA vinarUpa evA abhimAnane ko buddhimAna ke paMDita purUSa eka mUhane mATe paNa Azraya Apaze ? arthAt samajadAra buddhimAna (paMDita) manuSya mAna kaSAyanA dUSaNane joIne bhUlathI paNa mAnane pitAnI pAse AvavA nahi de. emAM ja ene lAbha che. enuM hita che. mAnanA paryAyavAcI zabda mAna kaSAyane judA judA zabdothI oLakhavAmAM Ave che. mAna, abhimAna, ahaMkAra, darpa, garva, ghamaMDa, gumAna, Proud, mamakAra vRtti, smaya, cittonnati, ahaahamikA, ahaM vagere aneka zabdo mAnanA arthamAM prajAyelA che. judI judI bhASAomAM bIjA paNa aneka zabdone. prAga thato hoya che. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 423 abhimAnathI patana-vinAza ahaMkAro hi lokAnAM, nAzAya na tu vRddhAye / yathA vinAzakAle syAt pradIpasya zikhojjavalA // ahaMkAra haMmezA lokonA vinAzane mATe ja thAya che. kayAre paNuM abhimAna lAbha ke phAyadAkAraka nathI nIvaDatuM. dI jyAre bujhAvAnI taiyArImAM hoya che tyAre kSaNabhara mATe tenI ta vadhAre UMce caDhe che, jora jorathI camake che ne jhagArA mAre che. parantu e te enI pUrNAhUtInI nizAnI che. tevI ja rIte tIvra abhimAnInA viSayamAM paNa kahevAya che ke A abhimAnIpaNuM enI paDatInI nizAnI che kAraNa ke "vinAzakALe viparIta buddhi" mANasane vinAza najadIka Ave che tyAre tenI buddhi bhraSTa thaI jAya che, naSTa thaI jAya che. ne na karavAnuM te karI bese che. na bolavAnuM balI jAya che ane pachIthI tenA vinAzanI prakriyA zarU thaI jAya che, je ke kaI zrImaMtanI zrImaMtAI, koI rAjavInuM rAjya, koI padavIdharanuM pada kayAre nAza pAmaze te to kaI kahI zakatuM nathI. bhaviSyavettAne mATe paNa evI bhaviSyavANI bhAkhavI muzkela che. kadAca e bhaviSyavANI bhAkhe te paNa e sAcI paDe ke na paNa paDe, paraMtu abhimAnInA patananI nizAnI, enI AgAhI, enI bhaviSyavANI, enuM abhimAna ja karI Ape che. tIvra abhimAnamAM ' ucchakhala vyakti je hada bahAranuM abhimAna kare che, te pitAnA abhimAnanA nazAmAM cakacUra thaIne na karavAnuM je kaMI kare che, kahe che tyAre tame enA zabdonA AdhAre tenA abhimAnanI mAtrA upara bhaviSyavANuM bhAkhI zake che ke enuM patana have najadIkamAM che. have e A pada upara vadhu vakhata nahi TakI zake. have lakSamI saMpatti tenI pAse vadhAre divasa nahI rahe. hanumAnajI kema paDI gayA? rAma-rAvaNanA yuddhamAM lahamaNajI jayAre behoza thaI gayA tyAre saMjIvanI jaDIbuTTI lAvavAne mATe hanumAnajIne mokalavAmAM AvyA. - hanumAnajI gayA. saMjIvanIne patto na lAgavAthI hanumAnajIe Ape pahADa uThAvI lIdhuM. pahADane uMcakIne AkAza mArgo uDatA uDatA teo Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 AgaLa vadhI rahyA hatA, tyAre nIcethI najara paDatAM bharatajIe vicAryuM are ! kaI duzmana duSTa rAkSasa jato lAge che! ema samajIne temaNe tIra choDayuM. tIra hanumAnajIne lAgatAM ja te nIce paDayA. paDatAM paDatAM mukhamAMthI rAma-rAma zabada nIkaLI paDyA. te sAMbhaLIne bharatajI deDatAM AvyA. tarata ja tIra kADhIne saMjIvanI lagADIne ghA rUjhavI dIdhuM ane hanumAnajInI kSamA mAMgavA lAgyA. "oha mArA bhAI rAmacaMdrajInA paramabhakta hanumAnajI! mAre aparAdha bhUlI jAva. mane kSamA kare. mane khabara nahotI ke tame che ane meM tIra cheDI dIdhuM kRpA karIne kSamA karaje." eTalAmAM hanumAnajIe UbhA thaIne bharatajInA caraNomAM paDIne kSamA mAgavA mAMDI. bharatajI ! Apa mane mApha kare. nA, nA tamAre koI aparAdha nathI. huM tamAruM tIra lAgavAthI nIce nathI paDaze. huM te mArA abhimAnathI nIce paDo chuM. emAM tamAro DeI aparAdha nathI. tamAre mArI kSamA mAgavAnI jarUra nathI. vAta te ema che ke jyAre huM AkAza mAge pasAra thaI rahaye hatuM tyAre mArA manamAM e ahaMkAra jAgrata thaye ke vAha! kevI mArI zakti! kaI pahADane ucakI na zake Aje me AkhAne Akhe pahADa uThAvI lIdhuM che. mArAmAM keTalI badhI zakti che? A abhimAnabharyo vicAra karavAne pariNAme huM nIce paTakAyo chuM. A te mane mArA abhimAna karavAne kAraNe daMDa maLyo che. meM mArI zakti .... e vicAra kema karyo? A bhagavAna rAmanI kRpA che ema kema na vicAryuM? rAmanI kRpA . ema vicAravAmAM bolavAmAM namratA rahe che, vinamrabhAva vinayaguNa spaSTapaNe dekhAya che. paranta ema na vicAratAM meM abhimAnamAM taNAI jaIne mArI zakti ema vicAryuM zAstramAM lakhyuM ja che ke abhimAnI keIthI nathI hArato ke nathI samajAte paNa potAnA ja abhimAnathI nIce paDe che, duHkhI thAya che. emAM kaI saMdeha nathI. zAstranA vacanane dhyAnamAM rAkhIne meM abhimAna na karyuM hota, to mAru patana na thAta. paraMtu abhimAne mane pachADaye. A daSTAMta uparathI bedha levo joIe ke abhimAna karavAthI patana thAya che mATe enAthI bacavAmAM ja lAbha che. mAnanI upattimAM sahAyaka - nimitta kAraNa saubhAgyavaza, puNyogane kAraNe manuSyane je kaMI uttama vastu Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAramAM prApta thAya che te ja tenA abhimAnanuM nimitta kAraNa banI jAya che. dhana-saMpatti, sundara rUpa, baLa, jJAna vagere je kaMI paNa manuSyane maLe che te badhuM pU upArjana karelA puNyane prabhAve ja maLe che. e badhuM maLyA pachI manuSya je emane pacAvI na zake te abhimAna karIne emane gumAvI de che. abhimAna eka evuM vamanakAraka auSadha che ke te AvatAM ja abhimAnI badhuM ja vamana karIne ekI kADhe che. ulaTI karI nAkhe cheroTalI pacAvavI sahelI che mAla-miSTAna pacAvavA sahelA che paraMtu maLelI sukha-saMpatti, ezvaryabhega-vilAsa, rUpa, baLa, jJAna, tapa vagere pacAvavAM ghaNAM muzkela che. AhAra na pace te jema oDakAra Ave che. vAyu UMce caDhI jAya che. kuzaLa vaidya A badhA cinho joIne samajI jAya che ke Ane kherAka barAbara pacce nathI. barAbara evI ja rIte abhimAnIne abhimAna karate joIne kuzaLa tattvavetA barAbara samajI jAya che ke Ane dhana-saMpatti, aizvarya, bhega-vilAsa, rUpa, baLa, jJAna vagere je kaMI maLyuM che te ene paDyuM nathI, ene ajIrNa thayuM che, ne enI oLakhANa che abhimAna eTale ke abhimAna e apacAno oDakAra che gaMbhIra manuSya ja maLelA sukha-bhegane pacAvI zake che. saMpatti maLe che to hajArene lAkhene parantu keIka viralA ja ene pacAvI zake che. dukha sAruM ke sukhI je ema pUchavAmAM Ave ke duHkha sAru ke sukha ? te tame ze. javAba Apaze? "sukha' ema ja tame kahezo. tamane duHkha pasaMda che ke sukha? javAbamAM tame sukha ja kaheze. ahIM tame bhale javAbamAM sukha ja kaheze paraMtu sAdhu-saMta. virakta-vairAgI sukhanI apekSAe duHkhane vadhu pasaMda kare che ApaNI cAritranI sAdhanAmAM paNa kezane leca, vihAra vagere kaSTamaya nimitte vadhAre rAkhavAmAM AvyAM che te sAdhu-saMte duHkhanA prasaMgamAM paNa samatAnA Atmika sukhane anubhava karI zake che. haju eka vadhAre sIdhe prazna karU ? duHkha pacAvavuM saheluM che ke sukha pacAvavuM? Ane javAba ApatAM pahelAM tamAre khuba vicAra karavo paDaze. vicAra karo dukhane pacAvavuM e te sahelI vAta che eka TaMka bhajana karIne pitAne gujAre karanArA loke Aje Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 426 hindustAnamAM 30% haze. duHkhane pacAvI zakanAra kena pacAvI zakanAranA meM upara mAna-abhimAnanI lakIra nahIM dekhAya. jyAre sukhane pacAvavuM...? e sahelI vAta nathI. hajAro lokone amApa sukha-sa patti maLI jAya che paraMtu dhana-saMpatti maLI gayA bAda cakkasa jovAmAM Ave che ke 80 TakA thI 90 TakA dhanavAna lokone to sukha pacAvatAM ja nathI A viDayuM ane teo abhimAnI banI gayA che. saraLatAthI eka bIje prazna paNa vicArI laIe. duHkhIne abhimAna vadhAre thAya che ke sukhIne ?..... ....kene? abhimAna kene thAya che? kema thAya che ? abhimAna keNa kare che? nirdhanI ke dhanavAna? are bhAI! kaI paNa vastunuM abhimAna tyAre ja thAya che ke jayAre e vastu ApaNane maLI hoya. vastu dhana-saMpatti na maLyAM hoya te te abhimAna nahi parantu dhanavAnI ISa thaze. mAyA, lebha AvIne UbhA rahI jaze. paratu abhimAna to jene je vadhAre maLyuM che tene kAraNe te te vastu enA nimitte abhimAna thaze, thAya che. dAkhalA tarIke koIne dhana vadhAre maLyuM hoya te te dhananuM abhimAna karaze. keIne pada, pratiSThA, sattA ghaNI moTI maLI hoya te te sattAnA abhimAnamAM cakacUra raheze. keIne Azcarya vaibhava zahenazAhI ThATha maLyo hoya to tene enuM abhimAna thaze. e ja rIte koIne jJAnanuM, keI ne zaktinuM, keIne rUpanuM, koIne jAtinuM, keIne kulanuM te keIne buddhinuM vagere aneka viSayanAM abhimAna thAya che. hA, abhimAna karavAne mATe e vata tenI pAse hovI jarUrI che. je maLyuM hoya che tenuM, tenA nimitte, tenA AdhAre abhimAna utpanna thAya che. paraMtu kayAreya tame vicAra karyo ke A dhana-saMpatti, aizvarya, vaibhava, jAti-lAbha, kuLa, rUpa, baLa, buddhi vagere kema maLyuM che? kevI rIte maLyuM che? zuM prayatna vagara kudaratI rIte ja maLI gayuM che? nA pUrva janmomAM-gata bhAmAM tame ghaNuM puNya upArjana karyuM hatuM. tame puSkaLa paropakAra karyo hato tyAre Aje tamane A badhu maLyuM che. jemake tame dAna karavAnI paropakAra karyo hato jenA puNyodayathI Aje tamane dhana-saMpatti, vaibhava, azvarya vagere prApta thayA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4ra7 che. govALanA putra saMgame khIranuM supAtrane dAna karyuM tenA phaLasvarUpe bIjA bhavamAM te zAlibhadra banyuM. roja 9 devatAI peTIo tene tyAM utaratI hatI. amApa Rddhi-siddhi, samRddhi, saMpatti tene maLI hatI emAM kaI AzcaryakAraka vAta nathI paraMtu Azcarya te e vAtanuM che ke emane maLelI A badhI saMpattine tyAga karyo ne amara thaI gayAjaze. je temaNe maLelI saMpattinuM abhimAna karyuM hota to te temanuM patana thayuM hota. e ja rIte Aje keIne bhUtakALamAM sevA, tapa, vaiyAvacca karavAthI sundara rUpa amApa zakti maLI hoya ke jJAne pArjananI sAdhanA karavAthI tenA phaLasvarUpe Aje jJAnabuddhi sArI maLI hoya, jAti sArI maLI hoya, uMcu kuLa maLyuM hoya, te zuM e badhuM abhimAna karavAne mATe maLyuM che? nA Aje ApaNane je maLyuM che tenI pAchaLa ApaNe khUba tyAga, tapazcaryA, sAdhanA karelI che. A badhuM anAyAsa nathI maLyuM. keIe emane ema bheTa nathI ApyuM. A badhuM Izvare nathI ApyuM. kAraNa Izvara denAra dAtA nathI. je te Apa ja hota to te pachI badhAyane eka sarakhuM ja Apata, e pachI keIne eAchuM, koIne vadhAre ane kene bilakula nahi Ama kema kare ? zuM Izvarane svAthI, pakSapAtI mAno? nA, ApaNuM svArthI buddhine lIdhe IzvaranA svarUpane na bagADIe. Izvarane te ApaNe dayALa, kapALa. dayAno bhaMDAra, kRpAne sAgara ema kahIne saMbodhIe chIe ane je ApanAro. izvara dayAno bhaMDAra che. arthAt svAthI nathI te pachI te pakSapAta zuM karavA kare ? keI ne bilakula nahi, keIne ochuM ane keIne vadhAre? ema zuM karavA karaze? A rIte jovA jaIe te chevaTe ApaNe ema ja kahevuM paDaze ke nA, nA e jIvanA pita pitAnA sArA kharAba karmonA AdhAre Izvara Ape che. te evuM kahevA karatA karma sattAne ja kema nathI mAnI letA? kamasattAne svIkArIne paNa enI lagAma IzvaranA hAthamAM pakaDAvI daIne IzvaranA svarUpane vikRta karavAnI, Izvarane anugraha ke nigraha karanAra, phaLadAtA mAnavAnI koI AvazyaktA ja nathI, karmasattA ja phaLadAtA che. jevuM karyuM che tevuM jarUra maLaze. je dAna-puNya karIne keIne ApyuM che te tamane jarUra maLaze paNa je kaMIne kaMI ApyuM ja na hoya te tamane kayAMthI maLaze? A rIte maLavuM na maLavuM e to ApaNA puNya-pApa upara Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 AdhAra rAkhe che. izvaranA svarUpane teA zuddha-vizuddha-paramazuddha svaccha rAkheA. jethI enI upAsanA pavitrapaNe karavAmAM Ave. Izvara te upAsya tattva che, ArAdhya tattva che. je pUrNa, saMpU, zuddha, pavitra, svaccha, svarUpI che. ApaNA jevA malIna kama sahita jIvAnA kama maLanI zuddhine mATe te Adaza nimitta che. jenAthI ApaNane zuddha, buddha, siddha banavAnI preraNA maLe che. arthAt Izvara dAtAra nathI. te kaMi ApatA karatA nathI. sa`sAranA A cakramAM dareka jIve gayA janmAmAM zubhAzubha karaNI karIne teNe jevAM puNya pApa mAMdhyA haiAya che tene anusAra navA bhavAmAM tene jAtI, kuLa, baLa, rUpa, jJAnAdi sArAM-kheATAM ke vadhatA-ochA pramANamAM maLe che. jo eka majUra ghaNI mahenata karavAnA, parizrama veThIne 25-50 rUpiyA kamAya ne pachI enuM abhimAna kare teA e enI bhUkha tA che. leAhInuM pANI karIne te kamAyeA che. e ja rIte AjanA dhana-saMpatti, azva, jAti, lAbha, kuLa, mala, jJAnAdi paNa ApaNe kAI janmanA rUpamAM dAnadi tyAgAdi parizramanI kamAInA rUpamAM prApta karyAM che. e vakhate keTalee parasevA vahAvyA che tyAre Aje mAMDa A badhuM maLyuM che, kaiAI jANe keTalAe varSo pachI-bhave pachI-Aje sarasa majhAnI U'cI jAti, UMcu kuLa, suMdara rUpa, baLavAna zarIra, jJAnAvaraNIya kamanA kSaceApakSama vagere ghaNu ardhuM maLyuM che. Aje je kaMI maLyuM che te mahA parizrama karIne khAMdhelA puNyanA ceAgathI meLavyu che. tene Aje thADuka abhimAna karIne, meLavelI mAjIne kema gumAvI bese che ? paraseve pADIne meLavelI kamANI mIThI lAge che. are! lUkhI roTalI paNa mIThI lAge che te pachI Aje je je maLyuM che. tenuM abhimAna karI karIne te te ApaNane AgAmI sekaDA bhavA sudhI pharIthI na maLe, tene meLavavAnI ApaNI lAyakAta ApaNe gumAvI besIe evuM ApaNe ApaNA ja hAthe zA mATe karIe ? parasevA pADIne meLavelI kamANI upara kadI abhimAna na karavA jevuM nathI. jenI pAchaLa leAhInuM pANI karavAmAM Avyu che, leAhIne parasevAnA rUpamAM vahevaDAvavAmAM AvyuM che ane e parizrama veThavAnA phaLa tarIke Aje ApaNane je prApta thayu che enuM jo ApaNe abhimAna karIe te samajI lejo ke ApaNA jevuM mUkha A saMsAramAM khIju kAI Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 nathI. tethI abhimAna karavuM e kaI paNa daSTie sAruM nathI. hitAvaha nathI. tethI ja jJAnI gItAtha mahApurUe mAno tyAga karavAnuM karmasattAne viparIta niyama : mAna, abhimAna, ghamaMDa, garva kema na karavA joIe? enuM sauthI prabaLa tarkayukta kAraNa ahIM joI lo. jenAthI tamane vizvAsa pedA thaI jAya ke vAstavamAM abhimAna na karavuM joIe. pUrvadhara mahApurUSa zrI umAsvAtijI mahArAja spaSTa kahe che ke jAtyAdi madonmataH pizAcavad bhavati duHkhitazceha / jAtyAdihInatAM parabhave ca nisaMzaya labhate / / jAti, lAbha, kuLa, ezvarya, dhana, saMpatti, jJAna, rUpa, baLa vagerenuM abhimAna karIne tenA phaLasvarUpe evA karmovALe jIva bhUta, pizAcanI mAphaka mahAduHkha pAme che ane AgaLanA bhAgamAM parabhavamAM- paralekamAM teNe je je viSayanuM abhimAna karyuM hoya che te te viSayane te viparItapaNe--hInapaNe pAme che. tene yathAgyapaNe pAmavAnI lAyakAta te gumAvI bese che. A vAtamAM jarAe zaMkA karavA jevuM nathI. temAM parama satya che. zAstramAM zrI. hemacaMdrAcAryajIe te spaSTa ja kahI dIdhuM che ke "suna mare nadattAna, rInaruna amane " | jenuM abhimAna karIe chIe te vastu pachIthI hIna-hakI-ochI ja prApta thAya che. karma sattAnA egya gharane A bilakula sAce niyama che. karmanA gharamAM evI vyavasthA che. A vyavasthA keAI Izvara nathI karavAno je jIve, je viSayamAM jevuM abhimAna karyuM hoya, te jIva pote ja karelA abhimAnathI baMdhAyelA karmane kAraNe te ja vatu hIna-hI, AgaLa jatAM meLavaze. A ja kamanI sajA che. A ja pApanI sajA che. (1) jAtinuM abhimAna karanAra halakI jAti nIca jAti meLave che. (2) kuLanuM abhimAna karanAra nIcakuLa-halakuM kuLa meLave che. (3) dhana-saMpattinuM abhimAna karanAra daridratA-garIba avasthA pAme che. de 2 ghera Thekara khAtAM khAtAM bhaTakavuM paDe che. daridrInI, bhikhArInI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 kevI dayAjanaka paristhiti hoya che? hAtha laMbAvIne tene ghera ghera. bhaTakavuM paDe che. bhikhArI pitAne hAtha laMbAvIne hatheLI uparanuM pitAnuM bhAgya dekhADe che, are! zeThajI, juve mArI pAse paNa eka vakhata ghaNuM badhuM hatuM, parantu meM dAna dIdhuM nahi. koIne kaMI ApyuM nahi, tyAga karyo nahi tethI Aje mArI A durdazA thaI che. eka bhIkha mAgatA bhikhArInA A mArmika bhAvane je samajI zakIe te te ApaNe mATe jAgRtinuM sAruM preraka nimitta banI zake. te ApaNane sAvadhAna kare che. dAna devAne mATe preraNA Ape che. tapanuM abhimAna karavAnA pariNAme kadI tapa karavAne bhAva ja nahi jAge. basa, pachI to evuM zarIra maLaze ke khA, khA ja karatA raheze. covIse kalAka khAdhA ja karaze. jJAnanuM abhimAna karyuM te ajJAnI, mUrkha, maMdamati ke pAgala banazo. vaLI game teTalI mahenata karaze te paNa kaMI jJAna nahIM caDhe. kazuM AvaDaze nahi. rUpanuM abhimAna karaze te evuM hIna rUpa-kurUpatA maLaze ke koI sAme paNa nahi juve. baLa-zaktinuM abhimAna karavAthI bhaviSyamAM nirbaLa kRza azakta ke rogISTa zarIra maLe che. A rIte abhimAna karavAne bhale kadAca cheDe lAbha dekhAto hoya te paNa saravALe te tenAthI pArAvAra nakazAna ja thAya che. je duraMdezItAthI joIe te lAge ke kharekhara "pApanI sajA bhAre hoya che" e vAkyamAM satya raheluM che. abhimAna. karavAthI AvI viparIta sthiti thAya enAthI AgaLa vadhIne pApanI. bIjI kaI bhayaMkara sajA hoI zake ? mAna-abhimAnane pApa kema kahevAmAM Ave che? ATalA vivecana pachI A praznane javAba tamArA manamAM spaSTa samajAI ja joIe. je je duHkhadAci che, bhaviSyamAM dukha denAra che. te te pApa che. pApa kama che. jene lIdhe jIva duHkhI thAya che te badhA pApa karmo che. jevI rIte hiMsA, juTha, cerI, dura:cAra, vyabhicArAdi sevavAM te pApa pravRtti che, azubha pApakarma che, paralekamAM, parabhavamAM e pApakarmanA phaLa svarUpe java duHkhI thAya che, karelA pApanI sajA bhegave che tevI rIte mAna paNa eka kaSAya che, te AMtarika bhAva pApa che. enA sevanathI paNa jIva paralokamAM, parabhavamAM duHkhI thAya che. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 431 karavAmAM AvelA abhimAnanuM viparIta phaLa maLe che. tethI mAnane paNa pApa kahevAmAM Ave che. tene avazya tyAga kare. kyAreya paNa keIe koI viSayanuM abhimAna karyuM hoya, ne tenuM sAruM phaLa meLavyuM hoya evuM zakya ja nathI. pachI bhalene te abhimAna keI sAmAnya manuSya karyuM hoya, keI sAdhu purUSe karyuM hoya ke khuda tIrthakara bhagavAnanI jIve pUrvamAM karyuM hoya. jeNe jeNe abhimAna karyuM hoya te darekane tenuM azubha phaLa ja maLyuM che. e darekanI durdazA ja thaI che. kamasattAnA gharamAM koI nAnuM meTuM nathI. pachI bhale te huM hoya ke tame ho ke pachI tIrthakara bhagavAnane jIva paNa kema na hoya, karmasattAne gharamAM dareka sarakhA che, samAna che. - jevuM karaze tevuM phaLa meLavaze. tenI pAse sIdhI vAta che. tethI ja kamanI gati nyArI che. karmanI gati ghaNuM gahana che. vicitra che ane pApanI sajA ghaNuM bhayaMkara hoya che, bhAre hoya che. mahAvIra jevA mahAvIrane paNa karmasattAe cheDyA nathI, zreNika jevA magadhanA | samrATa ke jemaNe tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM che, temAM paNa Aje te narakamAM ja che. anaMta bhava cakane A saMsAramAM jyAre jyAre paNa je keIe pApa karmanuM sevana karyuM hoya che tyAre tyAre tenI dazA , avazya kharAba thaI ja heya che. tethI karmasattAnA gharamAM anyAya paNa nathI, dera paNa nathI, adhera paNa nathI. kemake tamAruM karma tamArI sAthe ja che jevuM karyuM che tevuM ja che. te ja udayamAM Avaze ane tame duHkhI duHkhI thaI jaze. Izvara ke I phaLadAtA che ja nahi. karma svayaM pote ja phaLadAtA che. tethI karmanA phaLane ApanAra bIjA keI phaLadAtA IzvarAdine mAnavAnI jarUriyAta ja nathI. pachI dera, aghera ke anyAyane savAla ja kayAM UbhuM thAya che? baMdhAyeluM karma pitAnA nizcita samaye udayamAM Avaze ane tene anusAra phaLa maLaze. te pramANe jIva sukhI ke duHkhI thaze. pachI bhale te tIrthakarane jIva hoya ke ApaNe je sAmAnya jIva heya, dareka jIva pita-pitAnA - karma anusAra phaLa meLave che. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ |1 jAti 432 8 prakAranA mada (abhimAna) 1 2 |3 4 |5 lAla kula azva maLa jJAti-jAma-jIru,cai -vajI-4pa-tapaH zrutaiH / A rIte ceAgazAstramAM upara jaNAvavAmAM AvelA ATha prakAranA mada sthAne batAvavAmAM AvyA che. abhimAnanA judA judA prakAra darzAvavAmAM AvyA che. abhimAnanI utpattinA mukhya nimitta banatAM kAraNeA tathA tene sahAyaka banatAM sthAne khatAvavAmAM AvyA che. ghaNuM kharuM sauMsAramAM jIvAne je je viSayAmAM abhimAna thAya che te A ATha mukhya madrasthAnake che. A ATha sthAnAmAM, viSayAmAM ja ghaNu kharuM. jIveAne abhimAna thAya che. A AThe sivAyanA bIjA paNa vadhAre madrasthAnA hAta te te pazu jarUra gaNAvata, jarUra batAvata. A AThe prakAra batAvanAra anatajJAnI sarvajJa mahApuruSa hatA. tethI temaNe samagra sasArane joIne A AThe prakAra batAvyA che tethI temAM zaMkAne kAI sthAna nathI. ApaNane maLelI U'cI jAti, Ucca kuLa vagere jo ApaNe dhyAna na rAkhIe te abhimAna karavAnuM nimitta kAraNa udgama sthAna utpatti sthAna banI zake che. dRSTAMta sahita A madyasthAnanuM svarUpa ane phaLa(1) jAtimada eka vAta te| nizcita che ke jIva mAtra saMsAramAM sAruM-kharAkha sukharUpa ke duHkharUpa je kaMi prApta kare che te badhuM pAtapeAtAnA bAMdhelA zubhAzubha puNya-pApa karmo anusAra prApta kare che. ATha karmAMmAMnu eka kama gAtraka che. gAtra kane lIdhe ja jAti, kuLa vagere prApta thAya che. geAtra kamanA nIca getramAM ane ucca geAtra kama` e e mukhya bheda che. nIca geAtra karmAnusAra jIvAne halakI jAti, nIca kuLa prApta thAya che ane ucca geAtra karmAnusAra ucca kuLa, ucca jAti prApta thAya che, vaNa vyavasthA batAvatAM vedee brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zudra e cAra jAtie batAvavAmAM |E | 8 rUpa tapa zruta { Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 433 AvI che. Aja cAra kuLa paNa che. lokapUjya, lekamAnya, leprasiddha sundara jAti ucca jAti kahevAya che. Izvara potAnI IcchAnusAra keIne ucca jAtimAM ane koI nIca-halakI jAtimAM mokalI de che evI vAta nathI. A vAta bilakula khoTI che. je jIve ucca gotra kama bAMdhyuM haze te te jIva ucca jAtimAM, ucca kuLamAM utpana thaze. nahIM te nIca gotra karma bAMdhavAnA kAraNa svarUpe jIva nIca halakI jAtimAM, halakA kuLamAM utpanna thaze. potapotAnA bAMdhelA uccanIca gotra karma upara tene AdhAra rahe che. spaSTa rIte kahevAmAM AvyuM che ke - "Aryadeza-sujAti-kulasthAna-satyakAraizvaryAdhuktarSa smpaadktvmuccaizotrALo kam ? -arthAt Aryadeza, sArI jAti, sAruM zubha kuLa, ucca sthAna, ucca pada-sattA, mAna-pAna, satkAra tathA Rddhi, siddhi, saMpatti, vaibhava Adi adharyanI prApti jIvane ucca netra karmAnusAra prApta thAya che ane enAthI barAbara viparIta jIve je azubha pApa pravRttithI-jAti vagerenuM abhimAna karIne nIca gotra kama upAjita karyuM haze te ene jati vagere hIna-nIca maLaze. _ "cANDAla muSTikavyAdhamatsya bandhadAsyAdi bhAva-sampAdakatvaM nIcegau trasya lakSaNam" caMDALa kuLamAM utpanna thavuM zikArI-pAradhipaNuM, mAchImAra, nokara-cAkara dAsa gulAmapaNuM vagere nIca netra kama anusAra prApta thAya che tethI keI ucca jAti-kuLavALAe potAnAthI halakI-nIcI kuLavALAne joIne kadI paNa abhimAna na karavuM joIe. eja rIte caMDAla, zudra jAti ke kulamAM janmanArA jIvoe potAnAthI ucca kuLa ke kulamAM utpanna thanAra jIvo pratye ISabhAva ke matsaravRtti ke dveSane bhAva kadI paNa na rAkhavuM joIe. kAraNa ke abhimAna ane ISa bane kharAba che, banne pApa che. azubha karma che. ucca jAtivALA je abhimAna karaze to tenuM patana thaze ne te duHkhI thaze ane nIca, halakI, jAti kuLavALA je ISa ke dveSa karaze te paNa te duHkhI thaze. ane pApakarma ja che. janmathI caMDAla ane karmathI caMDAla A saMsAra che. saMsAramAM aneka prakAranAM jIve che. keI janma Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 jAt caMDAla che je bicAro nIca netra karma bAMdhIne ahIM AvyA che. teNe te phakta janma ja nIca jAti ke kuLamAM lIdhuM che. tene viSe to bIjuM kaMI kahevAnuM rahetuM ja nathI. paraMtu bIje, je ucca kula jAtimAM janma lIdhA pachI paNa je karavA yogya nathI tevA kodhAdi. kaSAyanuM sevana kare che to tene karmacaMDAla kahevAmAM Ave che. eka vAra evo prasaMga banyo ke kAzI banArasamAM eka sanyAsIjI sparzAsparzamAM khUba ja vadhAre paDatI mAnyatA dharAvatA hatA. rastAmAM paNa jo koI zudrane durathI Avato juve, to tarata jerathI bUma mAratA... are e zudra ! jA, ahIMthI jato rahe. tArA darzana mAtrathI paNa mAre pharIthI gaMgAmAM snAna karavuM paDaze paraMtu rasta to keInuM ghara nathI. eka vakhata eka caMDAla sAmethI sIdhe sIdhe AvI rahyo hato. te che ke eka bAju upara cAlI rahyo hate. chatAM paNa tene cAlate joIne mahAtmAne bhAre gusse Avyo. tene be cAra zabda cepaDAvatAMja rahyA. manathI paNa temane zudra tarapha tiraskAra, dugarA ja hatI tethI sAru-khoTu saMbhaLAvatAja rahyA. loko A badhuM sAMbhaLIne ekaThA thaI rahyA hatA. eTalAmAM te sAmethI je caMDAla zudra AvI rahyo hato. te doDato AvIne saMnyAsIne gaLe lAgI gayo. temanI chAtI sAthe bAtha bhIDIne jora jorathI bUma mAravA lAgyA. ma re bhAI maLI gaye, mAro bhAI maLI gayo. tamAzAne teDuM na hoya tethI A tamAze jovA mATe rastA upara lekenI bhIDa jAmavA mAMDI. lokoe joyuM ke saMnyAsI gusAthI lAlacoLa thaIne gALa detA jatA hatA, ane caMDAle emane jorathI pakaDyA hatA ane gaLe lagAvIne bUma mArI rahyo hato ke mArA bhAI maLI gaye mArA bhAI maLI gayo che tene mane ghaNe AnaMda che. eka hasatAM hasatAM AnaMdathI bUma pADI rahyo hato te bIje gALo detAM detAM bUme. mArI rahyo hato. are ! bhAga jUThe kayAMne! vaLI tAre bhAI kayAMthI thAuM! raste jatA lokoe emane choDAvyA tyAre caMDALe kahyuM sAMbhaLe... huM te janmathI caMDALa chuM paraMtu A te saMnyAsI hovA chatAM paNa atyaMta krodha kare che, gALe. de che tethI te to karmacaMDALa che. caMDano artha che pracaMDa-bhayaMkara, krodha bhayaMkara, kodha karavAthI e karma caMDALane huM e jAtimAM janmavAthI janma caMDALa. tethI ame banne Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 435 ' eka jAtinA-caMDALa jAtinA hovAthI bhAI thayA ke nahi ? keTalAe samaya pachI Aje huM mArA bhAIne maLe te huM emane gaLe vaLagyuM ane bheTI paDaye. A vAtanuM tAtparya saMnyAsI samajI gayA. temane lAgyuM ke huM nirarthaka jAtinuM abhimAna karu che te barAbara nathI. kuLa ane jAtinuM ucca ke nIcapaNuM e te ucca ane nIca , gotra kamane AdhIna che. ApaNe jevuM karma bAMdhyuM hoya tevuM tenuM phaLa maLe che. pote ja bAMdhelA nIca gotra kamane lIdhe jIva mAtaMga, DheDa, bhaMgI, camAra, harijana Adi jAti kuLamAM utpanna thAya che ane tyAM ene halakuM kAma karavuM paDe che. mALI, kaLI, telI ghAMcI, bI, macI vagere jAti nIca gotra karmane lIdhe maLe che. are java tiryaMca gatimAM jAya che tyAM paNa nIca jAti, nIca kuLa, ane ucca jAti, ucca kuLa tenA karmAnusAre tene maLe che. siMha, haMsa, kabUtara, keyala vagere ucca jAtinAM kahevAya che. jyAre sUvara, ziyALa Adine janma nIca getra kamane lIdhe maLe che. sUkavara bhUMDa vagerene nIca gotra karmane lIdhe viThA vagere khAvuM paDe che. nIca gotra karmane lIdhe ja jIvane yAcaka, daridra, 2ka, kRpaNu vagerene tyAM phekAvuM paDe che. - jyAre sAru ucca batra karma bAMdhyuM hoya te lekamAM prazaMsA pAmeluM, lokamAM sanmAnanIya, dAtArakuLa, rAjakuLa, kSatriya jAti ane ucca kuLanI jIvane prApti thAya che. harikezI muni zAstra prasiddha harikezI munirAja ane zrI metAraja muni jevA uMcI kakSAnA mahAtmAone paNa pUrva janmamAM bAMdhelA nIca netra karmane lIdhe nIca kuLamAM tathA caMDALa jAtimAM utpanna thavuM paDeluM. vAta ema che ke mathurA nagarInA zaMkha rAjAe dIkSA lIdhI sAdhu banyA vihAra karatAM hastinApurane raste keIne pUchaye. semadeva nAmanA purohite temane rasto batAvyo. temanI vacce thoDI vAtacIta thaI. zaMkha mahArAjAe somadevane vairAgyane upadeza dIdhe. pariNAme semadeva purohite temanI pAse dIkSA laI lIdhI. paraMtu te purohita roje roja pitAnI jAtinuM abhimAna karatA hatA. vAta vAtamAM bolatA hatA ke Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 436 chevaTe to amArI brAhmaNanI jAti ja uMcI, amAru ja kuLa uMcuM. brAhmaNa ja sauthI uMcA kahevAtA hoya che, brAhmaNa ja sauthI uMcA che. bIjA badhA nIcA hoya che. A pramANe eTale badhe jAtine mada karyo ke jene lIdhe temane nIca gAtra karma baMdhAI gayuM. are bhAIjarA vicAra te kare dIkSA lIdhA pachI, saMnyAsa lIdhA pachI jAti, kuLa viSe pUchavAne, vicAra karavAne prazna ja kayAM rahe che? kahevAmAM AvyuM che ke- jAti na pUchiyo sAdhukI, pUcha lIjiyo jJAna / mola karo talavAra kA, paDA rahane do myAna / jevI rIte talavAra kharIdatI vakhate talavAranI kiMmata karIe chIe, enI dhAra tapAsIe chIe, paraMtu talavArane rAkhavAnuM je myAna hoya che tenI kiMmata nathI karatA. myAna emane ema ja paDayuM rahe che. eja rIte je sAdhu santa maLe che. temanI sAthe jJAna-dhyAnanI carcA karavI joIe. jJAna meLavavuM joIe. temanA jAti, kuLa viSe sAdhu, santa, saMnyAsIne kadI paNa pUchavuM na joIe. pUchavAnI AvazyakatA ja nathI rahetI. somadeva munie pote bAMdhelA nIca gAtra kamane lIdhe svargamAMthI vIne gaMgA nadIne kinAre rahetA balakeTa nAmanA caMDAlane ghera enI gaurI nAmanI parinanI kukSIthI janma lIdhuM. tyAM temanuM "harikezI" evuM nAma paDayuM. meTA thayA pachI ekAda prasaMge temane jAti-samaraNa nAmanuM jJAna thayuM. AtmA jAgRta thaye. nIca jAtimAM janma e pitAnA pApakarmanuM phaLa che ema samajIne vairAgya vAsita hRdayathI saMsAra cheDIne dIkSA lIdhI. - sAdhutvane mATe koI paNa jAti, kuLane pratibaMdha nathI. phakta cegyatA, pAtratA hovI joIe. jJAna garbhita vairAgya hovuM jarUrI che. basa pachI te kaI paNa jAtine, koI paNa kuLane mANasa kema na hoya, te cAritra laI zake che. ne pachI... te AtmajJAna, tapa, yAga, tapazcaryAnI kiMmata che, jAti, kuLanI kiMmata nathI, te gauNa che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 437 metArya muni ujajayanI nagarImAM eka vAra sAgaracaMdra muni jevA jJAnI gurUne upadeza sAMbhaLIne rAjaputra ane purohita putra bannee dIkSA lIdhI. ane uttama rIte saMyamanuM pAlana karatA hatA, paraMtu purohitane putra potAnA svabhAva anusAra haMmezA brAhmaNatvanA guNagAna karato hato. are! brAhmaNathI ucuM te jagatamAM koI che ja nahi, hoI zake ja nahi. brAhmaNa jAti ane kuLane janmathI ja UMcA gaNavAmAM Ave che. A rItanI abhimAnanI vRttimAM ja te purohitane putra rahetuM hatuM, ne AvA adhyavasAyamAM teNe nIca netra karma bAMdhyuM. cAritranI upAsanA karavAne lIdhe te svargamAM gaye parantu kamane vaza thaIne svargamAMthI vIne rAjagRhI nagarImAM mahera "nAmanA caMDAlane ghera' 'metI" nAmanI caMDAlaNInI kRphI dvArA tene janma thayo. eka vakhatanA jAti kuLanA abhimAne ja Aje ene cAMDAlanA kuLamAM paTakI dIdhe. pahelAM abhimAna karyuM hatuM tenA pariNAme Aje enuM Dagale ne pagale apamAna thatuM hatuM. loke caMDAla, caMDAla kahIne tene tiraskAra karatA hatA..... mitra devatA dvArA vairAgyane upadeza sAMbhaLIne chevaTe carama tIrthakara mahAvIra prabhu pAse dIkSA lIdhI. cAritra lIdhA pachI have nIca jAti ke nIca kuLa kaMI paNa rahetuM nathI. eka vAra temaNe mAsakSamaNanI tapazcaryA karI. pAraNAne divase vaheravA mATe sonIne ghera AvyA. senI vaherAvavAne mATe AhArapANI levA gharamAM gaye eTalAmAM eka kaoNcapakSIe AvIne senIe ghaDelA senAnA cekhA jevA dANA caNI lIdhA mahArAjanA gayA pachI sanIe joyuM to te dANA na maLyA. sonIne mahArAja upara zaMkA paDI. pAchaLa pAchaLa doDa. temane pakaDayA sonAnA cekhA mAMgavA mAMDaye. te na maLavAthI muninA mAthA upara cAmaDAnI vAdhara bAMdhIne temane taDakAmAM ubhA rAkhIne ghora upasarga karyo. te muni te samatAbhAvamAM jJAnayegamAM sthira rahIne kSapakazreNI upara ArohaNa karIne karmane kSaya karatAM karatAM AgaLa vadhyA ane kevaLajJAna pAmIne mekSamAM gayA. mokSamAM javAne mATe kaI paNa jAti kuLa bhalene kema na hoya ! te jAti kuLa jIvane bAdhaka nathI nIvaDatA. mekSamAM javA mATe AtmAnuM Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 jJAna sauthI moTAmAM moTuM sAdhana che. pitAnA karmane lIdhe nIca kuLamAM janmelA hovA chatAM paNa Atma sAdhanAthI kalyANa karIne te metArya- muni mokSamAM cAlyA gayA. ucca kuLa, ucca jAti, ucca kuTuMba ane UMcI khAnadAnI dharAvatA gharomAM janma laIne paNa mANasa je halakI pravRtti karatA hoya, anAcAranuM sevana karato hoya pApa karate hoya, na karavA yaMgya kArya karate hoya te pachI "tene UMcu kuLa maLyuM teno tene zuM phAyado thaye? kahyuM che ke - U~ce kulakA janamiyA, karanI U~ca na hoya / suvarNa kalaza surA bharA, sAdhu nandIta hoya / u cA kuLamAM janma thavA chatAM paNa vartana uMcA prakAranuM na hoya, bhASA ucca prakAranI na heya. halakI pA5 pravRtti karato hoya, niMdya pravRtti karate hoya, to pachI vicAra kare ke uMce kene kahe? phakta kuLa ane jAti, kuTuMba ane khAnadAnI uMcI maLI jAya teTalA mAtrathI zuM thAya? janmathI UMcu kuLa jaIe.. tevI ja rIte karmathI - kriyAthI paNa uccapaNuM joIe. senAne ghaDe ke kaLaza hoya parantu je temAM dArU ja bharyuM hoya to zuM phAyado ? zarAba jevI halakI vastu sonAnI paNa kiMmata ghaTADI de che. e ja rIte halakI niMdanIya pApanI anAcaraNIya pravRtti je ucaya kuLavALA paNa kare to tenA kuLane vaMzane ane khAnadAnane kalaMka lAge che. varSo ane peDhIo sudhI te kuLane kalaMka lAgeluM rahe che. keTalIe vAra ApaNA pApane lIdhe ApaNA kuLane je kalaMka lAge che tene lIdhe ApaNI bhAvi peDhInA saMtAnone paNa sahana karavuM paDe che. tethI jyAre uccakuLa ucca khAnadAnIvALuM kuTuMba jAti vagere ucca netra karmanA puNya yugathI maLyuM hoya te samajavuM joIe ke A to mAru parama saubhAgya che mAro parama puNyodaya che. ne navuM puNya upArjana karavA mATe maLelA A puNyano upaga karavuM joIe nahi ke halakI jAtinA pApa karavA mATe. - kuLa, khAnadAnI, vaMza, jAti, dharmane dRSTi pathamAM rAkhIne dhyAnamAM rAkhIne je manuSya pravRtti kare, ema vicAra karIne pravRtti kare ke A Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 439 pravRtti mArA kuLane mATe ceAgya che? mArA dharmane anurUpa che ? mArA kuTuMbanI khAnadAnIne zeAbhAve tema che? je enA javAba hA' mAM maLe tA tA e kArya" avazya karavu joIe. " ane je antarAtmA nA kahetA hoya, dharmazAstra, mAtA-pitA gurU je kArya karavAnI nA paDatA hAya, niSedha karatA hAya je lAka virUddha hAya leAkeAmAM ni MdAya tevu kAya hAya tevuM kAya kharAkhara samajI vicArIne karavAnuM choDI devu joie. anAcaraNIyane na AcaravAmAM ja ApaNI zaiAbhA che. nahIM. te nIca geAtra kamanI sajA bhegavavI paDaze. pApanI sajA bahu bhayaMkara hoya che. are! bIjAnI vAta te javA daIe paNa svaca bhagavAna mahAvIra prabhune paNa pete khAMdhelA nIca geAtra karmonI sajA kayAM nathI bhAgavavI paDI ! bhagavAna mahAvIre trIjA janmamAM bAMdhelu nIca gAtra kama pApanI sajA bhAre hAya che' ane kanI gati nyArI hAya che. ka kAIne paNa cheDatuM nathI. meTA, meATA rAjA, mahArAjA mAMdhAtA ane cakravatI Ane paNa kasattAe cheDayA nathI, jevuM pApa ka teoe karyu tevu' ja phaLa temane paN bhAgavavu paDayu. kama" keInI paNa zehazarama rAkhatuM nathI. pachI bhalene te manuSya mATe hAya ke nAnA saMnyAsI hAya ke sa`sArI, sAdhu hoya ke zrAvaka, koIpaNa hAya, kama sattAnA nyAya darekane mATe eka sarakhA ja rahe che. jIva pAte ja karma bAMdhe che, ane peAte ja karmanA udayathI duHkhI thAya che. ". bhagavAna maThThAvIra prabhue trIjA marIcinA bhavamAM kuLanuM abhimAna karyu hatu.. kuLanA madamAM-abhimAnamAM te nAcyA paNa hatA pariNAme kama sattAe emane nIca kuLamAM pheMkI dIdhA. vAta ema banI ke, yugAdvi deva prathama tItha kara zrI AdIzvara bhagavAnanI pAse AvIne eka divasa emanA putra bharata cakravatI e pUchyuM - " he kRpALu ! ApanI A zramaNa pa`dAmAM kAI evA savathI ucca sazreSTha jIva che ke je bhaviSyamAM tItha karAdinI ucca padavI pAmavAnA hAya ?" javAba ApatAM sarva jJAnI kevaLI RSabhadeva bhagavAne bharatanA ja putra marIcinA nAmanA ullekha karatAM kahyu` ke '' he bharata ! Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440 A tAre ja putra marIci mahAna bhAgyazALI che, puNyazALI che. sarvocca kakSAno jIva che e potAnI bhavaparaMparAmAM traNa zreSTha padavI prApta karaze. marIci vAsudeva cakavatI ane tIrthakara ema traNa traNa sarvocca padavI prApta karaze. Aje je covIsIne huM prathama tIrthaMkara chuM e ja vIsInI zRMkhalAmAM marIci aMtima-chelle tIrthakara thaze. pitAnA ja putra marIcinA viSayamAM AvI uMcI bhaviSyavANI sarvajJa bhagavAna zrI AdIzvara bhagavAnanA zrImukhe sAMbhaLIne bharatajI prasanna thaI gayA. e to svabhAvika ja che ne! potAnA putranI prazaMsA. sAMbhaLIne kayA pitAnI chAtI gaja gaja na uchaLe? bharatajI tarata ja putra marIcinI pAse AvyA. jo ke cAritra pALavAnI azaktine lIdhe marIci tyAre tridaMDI banI gayA hatA. bhagave veza dhAraNa karyo hato, mAthA upara chatra rAkhyuM hatuM, pagamAM pAvaDIo hatI, sAdhutvanuM puru zuddha svarUpa temanI pAse nahotuM chatAM paNa bharata mahArAjAe putra marIcine traNa pradakSiNA pharIne namaskAra karyo ne spaSTIkaraNa karatAM marIcine cekabe cokakhuM kahyuM ke huM tArA A tridaMDIpaNAne namaskAra nathI karate, paraMtu tuM tArI bhAvi bhava paraMparAmAM vAsudeva, cakravatI ane aMtima tIrthaMkara thavAne chuM, tethI tane bhAvi tIrtha karane jIva samajIne huM vandana karuM chuM. ATaluM kahIne vandana karIne bharatajI to cAlyA gayA ane ahIM marIci te potAnA dAdA tIrtha kara prabhu dvArA kahevAyelI bhaviSyavANIne " pitAjInA mukhe sAMbhaLIne khUba khU... ba rAjI thaI gayA. andara manamAM beThele mAna kaSAya jAgrata thaI gaye. jevI rIte madhura miThAna svAdendriyane game che, te tene viSaya che, tevI ja rIte prazaMsA guNanI stuti, vakhANa sAMbhaLavAM e badhe mAnane khorAka che, viSaya che. basa emanuM mAna jAgrata thaI gayuM marIci bhaviSyamAM pitAne traNa traNa padavI maLaze ane pite sarvocca, sarvazreSTha jIva che e vAta sAMbhaLIne te eTalA abhimAnamAM AvI gayA ke jevI rIte ukaLatuM dUdha tapelAmAM samAI nathI zakatu ne bahAra ubharAvavA lAge che tevI rIte temane thayela AnaMda-mAna manamAM na samAyA, tIvra abhimAnamAM AvIne chatra daMDane laIne teo nAcavA lAgyA ane nAcatA nAcatA bAlavA mAMDayA. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adyo'haM vAsudevAnAM pitA meM cakravatInAm / pitAmahastIrtha kutAmaho me kulamuttamam // are vAha ! vAsudevAmAM huM prathama vAsudeva banIza. mArA pitAjI cakravatIomAM prathama cakravatI che. ane mArA pitAmahadAdAjI sau tIrthakaromAM prathama tIrthaMkara che. vAha ! vAha! mAruM kuLa kevuM uttama che? ahA mAru kuLa....! ahA mAru kuLa....! vAha! huM te vaLI vAsudeva, cakravatI ane tIrthakara paNa thavAne chuM ! A pramANe kula madanA abhimAnanA nazAmAM cakacUra thaIne nAcatA nAcatA bolatA gayA. (A vakhate ja marIcie nIca gotra kama bAMdhyuM ema karmagraMthanA jANakAra zAstrakAre lakhe che). kuLanuM abhimAna karIne nIca zeva karma marIcie bAMdhyuM te pachInA bhavomAMe karmanI sajA tarIke temane nIcA getra karmamAM janmavuM paDayuM. ene lIdhe ja e trIje bhava pUro karIne pachI devaga- timAM jaIne teo yAcaka brAhmaNa kulamAM janamyA tyAM tridaMDIpaNuM lIdhuM pharI deva pharI brAhmaNa yAcaka kuLamAM janma ane tyAM tridaMDIpaNuM lIdhuM" ema paMdara bhava sudhI cAlyuM. e pachI nIca getra kamane udaya paDadA uparathI adazya thaI gaye ane sattAmAM zAnta thaIne besI rahyo. arthAt mahAvIrane jIva 16mAM bhavamAM rAjakuLamAM janmI zaka.. bhale karma sattAmAM paDayuM rahyuM che paraMtu tene nAza te thaye nathI ja. Aje nahi to kAle te jarUra udayamAM Avaze. ne te nIca gotra karma chelle chele paNa udayamAM AvyuM ja bhagavAna mahAvIrane AtmA jyAre 26mo dazamAM devalokana bhava pUro karIne 27mA bhAvamAM AvI rahyo hato tyAre e vakhate sattAmAM paDI raheluM e nIca netra karma pharIthI udayamAM AvyuM ane bhagavAna mahAvIrane trizalAdevInI kukSImAM laI javAne badale devAnaMdA brAhmaNInI kukSImAM laI gayuM ane mahAvIrane 82 divasa sudhI tyAM rahevuM paDayuM. A rIte je nIca netra, karma jIva bAMdhe che tenI sajA te jIvane pitAne avazya jogavavI ja paDe che. prazamaratimAM kahyuM che ke Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 442 jJAtvA bhavaparivate jAtInAM koTi zatasahastroSu / . hInottamamadhyatvaM ko jAtimadaM budhaH kuryAt // naikAn jAti vizeSAnindriya nirvRtti purvakAn satvAH / karmavazAt gacchantyatra kasya kA zAzvatAjAtiH // rupa-bala-zruti-mati zIla-vibhava parivarjitAM stathA dRSTavA / vipula kulotpannAnapi nanu kulamAnaH parityAjyaH // "saMsAre paribhramatAM satvAnAM svakarmodayAta kadAcit brAhmaNa jAtiH, kadAciccANDAla jAtiH, kadAcit kSatriyAdi jAtayaH, na nitye jAtivitti"--saMsAramAM paribhramaNa karatA jIvone svakarmane vaza thaIne-poteja bAMdhelA ucca nIca netra karmane lIdhe kadIka brAhmaNa kadIka kSatriya, kadIka cAMDAla te kadIka bIjI trIjI jAtimAM janma le paDe che. koIpaNa jIvanI keI eka zAzvata jAti ke kuLa nathI hitAM. saMsAramAM paribhramaNa karatAM karatAM lAkho, kaDo jAtiomAM kuLamAM jaghanya, madhya ane uttama arthAta ucca nIca kuLamAM, jAtiemAM jIvane utpanna thavuM paDe che pachI ko buddhimAna mANasa, jAti ke kuLanuM abhimAna karaze? kAraNa ke karmane lIdhe prANI ochI-vadhatI IndriyonA zarIravALI aneka jAtiomAM janme che ne mare che. kayAMya koInI keI kAyamI jAti to che ja nahi pachI abhimAna karavAne zuM artha che? uMcA khAnadAna kuLamAM janmelA manuSyae paNa rUpa, baLa, zAstrajJAna, buddhi, saMpatti vagerene nAzavaMta jANIne tenuM kayAreya abhimAna na karavuM joIe. jenuM cAritra dUSita che teNe tenA kuLane viSe abhimAna karavAne zuM artha che? ne je kaI zIlavAna, sundara cAritranuM pAlana karanAra hoya to te te potAnA guNethI ja suzobhita che. guNa ja tenAM AbhuSaNe che te pachI tene ' paNa kulanuM abhimAna karavAnI jarUra ja kayAM rahe che ? lAbha mada ItihAsa prasiddha subhUma cakavatI 6 khaMDanI pRthvI sAdhIne cakravatI bane. cakravatI banyA pachI mane dareka kAryamAM saphaLatA ja saphaLatA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 443 maLe che ema mAnIne tene lAbhanuM paNa abhimAna caDhavA lAgyuM. tene thavA lAgyuM are vAha ! mane kaI paNa kAryamAM nukazAna te thatuM ja nathI haMmezA lAbhane lAbha ja thayA kare che. subhUmanA manamAM A lAbhanA ahaMkArathI enA manamAM e vicAra utpanna thaye ke dareke dareka cakavatI 6 khaMDa sAthIne cakravatI bane che ke emanI ja jema huM paNa cha khaMDa jItIne cakravatI banyuM te emAM mArI vizeSatA zu ? nA....nA..je huM sAtame khaMDa paNa jItuM to emAM mArI vizeSatA raheze. - Ama vicArIne sanyane sajaja karIne te lavaNa samudrane kinAre Avyo. kAraNa ke te enI sAme AvelA ghAtakI khaMDanA kSetrane paNa jItavA mAgato hato. eTalAmAM AkAzavANI thaI ke he subhUma! nirarthaka lAbha na kara. bhUtakALamAM keI cakavatIe sAtamo khaMDa . nathI ne bhaviSyamAM paNa koI nahi jIte. paNa AveluM abhimAna bIjAnI vAta sAMbhaLavA de! abhimAnI koInI salAhane paNa kayAM gaNakAre che? tIvra madamAM beheza banIne AgaLa vadhavAnuM zarU karyuM paraMtu lavaNa samudramAM DUbIne bicAro subhUma cakavatI mRtyune zaraNe gaye. marIne te sAtamI narake gaye. lobha karavAthI lAbhanuM abhimAna karavAthI tene zuM phAyado maLe? ezvarya vaibhava) ne mada - pUrvanA pUNyodaye Aje dhana, saMpatti, ezvarya, bhegavilAsanAM sAdhane vipula pramANamAM maLI gayA hoya te paNa enuM abhimAna zA mATe karavuM ? dhanathI saMpanna zrImaMtane ghaNI vAra petAnI saMpattinuM abhimAna thatuM hoya ema jovA maLe che. kephI padArthanI mAphaka, zarAbanI jema ene paNa ghaNAne naze. caDhaye hoya tevuM dekhAya che. lakSmInA nazAmAM dhanathI aMdha banelo mANasa, jagatamAM ghaNuM meTuM anartha sajI jAya che. lakSmIne meLavavI sahelI che paraMtu maLelI lakSmIne pacAvavI lakSmIno sadupayoga kare e ghaNuM muzkela che. dhanavAne saumya, vinayI banavuM joIe paraMtu e ghaNuM muzkela che. dazArNabhadra jevA atyaMta dhanADhaya rAjAne paNa prabhu mahAvIrane samavasaraNamAM vandana karavA jatI vakhate potAnI lakSmIne garva thayo, Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 444 "are! Aja sudhI kaI na gayuM hoya evA ADaMbarathI, mArI traddhisiddhinuM pradarzana karatAM karatAM huM vadana karavA jAuM," A vicArathI te pitAnI bhAre vizALa caturaMgI senAne sAthe laIne rAjAzAhI ThAThamATha sAthe prabhunA darzanArthe nIkaLyo. prabhunA darzana-vadana mATe javuM che tyAM ATalA ADaMbaranuM pradarzana zA mATe? - devalokanA adhipati saudharmendra avadhijJAnathI A drazya joyuM. dazArNabhadranA abhimAnane dUra karavAne mATe te paNa sAmethI enA karatAM bamaNI ddhi-siddhine ADaMbara karIne prabhune vandana karavA mATe ALe. saMsAramAM lakSmInaMdana, dhanADhayonuM abhimAna kayAre utare che? jyAre zerane mAthe savAzera Ave che tyAre. ahIM paNa ema ja banyuM. dazArNabhadra rAjAe potAne vaibhava ADaMbarathI dekhADe to saudharmendra enAthI paNa bamaNI sajAvaTa karI ane te samavasaraNanA tAra upara AvI pahoMce, vaibhava pradarzananI spardhAmAM rAja hArI gayo. prabhunI pAse dIkSA laIne rajoharaNathI vaMdana karyuM. A joIne Indra paNa dazArNabhadranA pagamAM paDIne temane vandana karyuM ane dhanyavAda ApatAM kahyuM ke je tame karyuM te huM nahi karI zakuM, abhimAnanA jatA rahyA pachI, vinaya AvyA pachI te mANasanuM vartana ekadama sudharI jAya che. abhimAnathI nukasAna thAya che ane namratAthI, vinayathI lAbha thAya che. vinaya dharmanuM mULa che. vinayathI AgaLa jatAM mokSa maLe che. tethI game teTalI dhana-saMpatti, azvarya maLe to paNa mANase tenuM abhimAna na karavuM joIe. tyAgane mAga ja abhimAnane naSTa karavAne uttama rasta che. baLa mada-zaktinuM abhimAna - keTalAMka lokone pitAnI zaktinuM paNa abhimAna thAya che. are huM to kevuM chuM, mane mAranAra keI A duniyAmAM pedA ja thayuM nathI. konI tAkAta che ke mane mAre ! huM ajara amara chuM. magadhanA samrATa biMbisAra (zreNika) rAjAe garbhiNu hariNine zikAra, karIne potAnI zaktinuM abhimAna karyuM. "mArA jevI zakti che keI bIjA pAse?" eka ja tIrathI meM be jIne vadha karyo? vicAra kare, evI zakti zuM kAmanI ke je pApa karAve? chevaTe A abhimAnanA phaLa svarUpe Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 445 zreNikane narkamAM javuM paDyuM. zuM Apane baLa prApta thayuM che te te pApa karavA mATe maLyuM che? zuM vadhAre zakti bIjAone mAravA mATe maLI che? are! ene Apa e zaktine upayoga karIne keInuM rakSaNa karI zake che. keIne bacAvI zake che. zaktinA nazAmAM cakacUra thaIne pharatA moTA meTA mAMdhAtAo Aje mATImAM maLI gayA che. hiTalara, lenina, meselinI carcila yAhyAkhAna vagere moTA maTA zaktizALI kahevAtAonI Aje kaI dazA che? temanI kevI durdazA thaI? hiTalaranuM mRtyu kevI rIte thayuM? moTA moTA ItihAsa prasiddha mAMdhAtA evI rIte mATImAM maLI gayA ke Aje emanuM nAma-nizAna suddhAM rahyuM nathI. te pachI te, mRtyulokanA mAnava ! nAzavaMta zarIranA mATInA putaLA ! abhimAna karIne narakamAM javAnuM tuM kema pasaMda kare che? vizvasamrATa banavAnuM svapna sevanAra sikaMdara paNa chevaTe khAlI hAthe ane khulle hAthe gaye. sAthe zuM laI gaye? A dharatI upara anekenuM lohI vahevaDAvIne chevaTe khAlI hAthe cAlyA javuM e zuM sAruM che? yuddha karavA mATe sadA agresara rahetA potAnA kAkA rAjA muMjane bhejakumAre eka cihUimAM vyaMgamAM mArmika zabda lakhIne mokalyA ke kAkAzrI, moTA moTA mAMdhAtA ane mahArathIo aneka rAjAo ane mahArAjAo badhA A pRthvI uparathI khAlI hAthe vidAya thayA, keInI sAthe pRthvI gaI nathI paNa mane lAge che ke kadAca tamArI sAthe A pRthvI Avaze athavA tame ene sAthe laI jaze." basa A mArmika zabdae muMja rAjAnuM abhimAna utArI nAMkhyuM te gaLI gayuM. hajAro daMDa beThaka reja karatA sazakta ddhAne paNa rogathI pIDAIne maravuM paDe che. sapta dhAtunI banelI A mATInI kAyA kayAre mATImAM maLI jaze. nAzavaMta zarIra kayAre nAza pAmaze kSaNabhaMgura AyuSya kayAre samApta thaI jaze tenI khabara nahi paDe kAraNake yamarAja kAyama mATe meM khulluM rAkhIne ja ubhA che. jyAre AMkhe sadAne mATe baMdha thaI jaze tenI khabara nathI ane nirarthaka duniyAbharanuM abhimAna zA mATe karavuM? prazama ratikAra kahe che ke Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 446 bala samudito'pi yasmAnnara : kSaNena vibalatvamupayAti. / / balahIno'pi ca balavAn saMskAravazAt punarbhavati // tasmAdaniyata bhAva balasya samyagU vibhAvya buddhibalAt / mRtyubale cA'balatAM madaM na kuryAd balenApi // game teTalo baLavAna ane sazakta mANasa kema na hoya? e paNa eka divasa azakta ane kamajora banI jAya che ane sUkalakaDI je kamajora paNa khUba khAI pI kasaMratAdi karIne athavA te vIryAntarAya karmane kSayapakSama thavAne lIdhe baLavAna sazakta banI jAya che. tethI ' potAnI buddhine upayoga karIne zakti-baLane asthira jANIne ane yamarAjA (mRtyu) nI sAme zArIrika zaktinI paNa nirbaLatAne jANIne maLelI zaktinuM kadI paNa abhimAna na karo. bAhunA baLavALA 'bAhubalIe bharatajI para ugAmelI pitAnI muThThInI prahAra karavAnI zaktine vALI lIdhI. moTA bhAI upara te zaktine upayoga karavAne badale pitAnA mastaka upara karIne yuddhanA medAnamAM ja kezane leca karI dIdhuM ne maLelI zaktine sadupayeAga karyo e ja temanI mahAnatA. hatI. rUpanuM abhimAna - aneka prakAranA madamAM rUpanuM abhimAna e paNa eka prakArane mada ja che. ghaNuM kharuM strIomAM A rUpane mada vadhAre pramANamAM dekhAya che. pUrva janmanI tapa-tyAgamaya sAdhanAthI. paropakAra Adina sevanathI zubha puNya kama upArjana karavAne lIdhe Aje rUparaMga sArA maLyA che. keTalAka chAe puNya nathI bAMdhyuM, pApa karmanuM upArjana karyuM che, ene artha e nathI ke ApaNe ApaNane maLelA sundara rUpanuM abhimAna karIe bIjAnI kurUpatA joIne pitAnA rUpa sau daryanuM * abhimAna karavuM emAM eka prakAranI mUrkhatA che. sanata cakavatIne pitAnA rUpanuM khUba abhimAna hatuM. devatAo. paNa mAru rUpa jevA Ave che enA abhimAnamAM khUba ThAThamAThathI sAja sajIne, seLa zRMgAra sajIne rAjyasabhAmAM devatAonI samakSa Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 447 AvyA. devatAoe sanatakumAra cakavatIe mArelI pAnanI picakArImAM cAlatA kIDAo dekhADayA te rAjA Azcaryacakita thaI gaye. AvuM rUpa zA kAmanuM ? A zarIra te malamUtra ane durgadhathI bhareluM che. phakta e badhuM gorI cAmaDIthI DhaMkAyeluM che enuM abhimAna zuM karavuM ? zAstromAM sAcuM ja kahyuM che ke kaHzukra zoNita samudbhavasya satata cayApacayikasya / roga jarA prAthayiNo madAvakAzo'sti rUpasya / / nitya parizIlanIye tvammAMsAcchAdite kaluSa puNe / nizcayavinAza dharmiNi rupe madakAraNa kiM syAt / / raja vIryanA mizraNathI pedA thayeluM A padugalika zara je sadA vadhe ghaTe che. vRddhAvasthAnuM je sthAna che. emAM abhimAnane rathAna ja kayAM che? ApaNe haMmezA ene khavaDA vI-pIvaDAvIne haSTapuSTa karIe chIe. lehI mAM cAmaDIthI DhaMkAyeluM che. maLa-mUtrathI bhareluM, pha, ghUMkane vahevaDAvatuM A zarIra uparathI eArI cAmaDI maDhAI hovAne lIdhe zuM abhimAna karavA lAyaka banI jAya che? are ! kSaNika AyuSyavALuM, rogISTa zarIra ke je koIne koI eka divasa te jarUra baLIne bhasma thavAnuM ja che enA upara abhimAna karavAnuM? A te. ApanI kamajorI che. kamajora vadhAre abhimAna kare che. gaMbhIra, samajadAra, jJAnI purUSa to A kAyAne bane teTale kasa kADhI le che. tapazcaryA karIne AtmakalyANa sAdhe che. sundarIe potAnA rUpane jhAMkhu pADavAne mATe sAITha hajAra varSa sudhI AyaMbilanI tapazcaryA karI hatI. tapa mada kaI kaI vAra evuM paNa bane che ke tapasvIne paNa pitAnI tapazcaryAnuM abhimAna thaI jAya che. hA, je lekenuM kSudAvedanIya karma zAnta thaI gayuM hoya che te loke vadhAre tapazcaryA karI zake che. bhUkha, sahana karIne vadhAre tapa karI zake che. paraMtu jenuM kSudhAvedanIya karma joradAra rIte udayamAM hoya teo vadhAre tapa karI zakatA nathI. keTalAka Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 vAraMvAra tapa karavAnA abhyAsane lIdhe ghaNI moTI tapazcaryA sahelAIthI karI zake che. paraMtu emanI sAme lAlabattI dharatA jJAnI mahApurUSoe kahyuM che ke vadhAre tapa tapIne je DuMka abhimAna karIe to e karelA badhAya tapa upara pANI pharI vaLe che. tapasvI tapazcaryAnuM phaLa hArI jAya che. tapasvInuM mAna-sanmAna thAya che. paNa eNe enuM abhimAna na karavuM joIe. nahIM to te hAthamAM AvelI bAjI gumAvI besaze. jema krodha karavAthI tapa niSphaLa jAya che tema mAna-abhimAna karavAthI paNa tapa samApta thaI jAya che. kuraga munidhI tapa naDatuM thatuM ne emanA sAthI munie mAsakSamaNanI tapazcaryA karatA hatA..... paraMtu kaSAyamAM kodhamAM-mAnamAM AvIne teo bAjI hArI gayA. tapane pheka karI dIdhuM ne samatAnA sAdhaka kuragaDu muni bAjI jItI gayA. zrata (jJAna) nuM abhimAna saMsAramAM dareka jIvane pota potAnA karmane anusare vadhatI ke ochI budhi maLe che. darekanI budhi, darekanuM jJAna eka sarakhuM nathI hatuM. pota-potAnA jJAnAvaraNIya karmanA vadhatA-ochA kSepakSane AdhAre dareka jIvane vadhatI ochI buddhi maLe che. budhine AdhAra bhejana upara nathI paraMtu jJAnAvaraNIya karma upara che. tethI budhizALIe pitAnA jJAnanuM abhimAna kadI paNa na karavuM joIe. jJAnI paNa abhimAna karIne bAjI hArI jAya che. navA jJAnanI prAptithI vaMcita rahI jAya che. zAstramAM vAta Ave che ke sthUlibhadra jevA jJAnI mahAtmAne jyAre emanI dIkSita bahena seNA, veNA, reNu vagere vaMdana karavA gaI, tyAre dhUlibhadrajInA manamAM abhimAnane lIdhe e vicAra AvyuM ke, mArI bahenone dekhADuM te khare ke huM paNa kaMIka chuM A ahaMkArane lIdhe teo siMhanuM rUpa laIne guphAmAM beThA bahene ne guphAmAM siMhane beThelA joIne DarIne bhAgI gaI. gurU mahArAje enuM rahasya samajI lIdhuM. sAdhvIjIone pharIthI vandana karavA mokalI. sthUlibhadra jevA kAjaLanI koTaDImAM rahIne kAmane jItanArA jJAnane na pacAvI zakyA, na jIravI zakayA. e banAvamAM A kaliyuganI asara Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 che ema vicArIne bhadrabAhu svAmIjIe emane bAkI rahelA cAra praznone mAtra pATha Ape atha na samajAvyA. kene nukazAna thayuM ? phakata thoDI kSaNe pUratA karelA abhimAnane lIdhe keTaluM moTuM nukazAna veThavuM paDayuM ! moTA meTA jJAnI mahAtmAone paNa abhimAna keTaluM satAve che. bhUtakALanI vAta che. eka AcAryazrIne ghaNuM jJAna hatuM. keTalIe vAra keTalAye ziSya emane prazno pUchI pUchIne pitAnI jijJAsAne saMteSatA hatA. temane abhimAna AvI gayuM ahaMkArane kAraNe-mAna kaSAyane lIdhe temaNe evuM cIkaNuM jJAnAvaraNIya kama bAMdhyuM ke AgAmI bhavamAM "mAruSa-mAtuSa jevA be zabdone yAda rAkhavAnuM paNa muzkela thaI paDayuM. varSo sudhI gekhyA karavA chatAM A be zabdo paNa temane yAda na rahyA. chevaTe sADA bAra varSa sudhI AyaMbilanA tapanI tapazcaryA karavI paDI, tyAre chevaTe kevaLajJAna prApta thayuM. jJAnIne abhimAna nIce paTakI nAkhe che. abhimAnanuM kAma ja patana karavAnuM pADI devAnuM che. pachI bhalene tene Azraya ApanAra jJAnI hoya ke rUpavAna hoya ke dhanavAna hoya ke tapasvI hoya, abhimAna darekanuM patana kare che jJAnInI zobhA emAM che ke te vadhAre namra, vinamra vinayI bane. zreNika jevA samrATe paNa carane jyAre siMhAsana jevA uccAsana upara besADaye tyAre temane vidyA prApta thaI. Aje te bilakula viparita paristhiti che. abhimAnanI vRttine rAkhIne vidyA levA janArane vidyA prApta thatI nathI. jJAna madadarpahara mAdyati tasya ko vaidyaH 1 / amRtaM yasya viSAyati, tasya cikitsA kathaM kriyate // ' are ! je jJAna abhimAnane nAza karavAne mATe samartha che te jJAnane lIdhe ja jJAnI tenuM abhimAna karavA mAMDe te pachI ene mATe ke vaidya banI zakaze? je amRta paNa kaIne pitAnAthI ulaTI viSa jevI asara kare te pachI enI cikitsA rIte karavAmAM Ave ? brahmA paNa tenI cikitsA nathI karI zakatA eTale jJAnInuM jJAnIpaNuM enAmAM che ke....jeTaluM vadhAre jJAna tenI pAse hoya teTalI vadhAre namratA, vinamratA rAkhe emAM enI zobhA che. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sA vidhA yA mada hanti sA zrIryA'dhiSu dIyate / dharmAnusAriNI yA ca sA buddhirabhighIyate // vidyA (jJAna) te ja che ke je mAna-abhimAnanA nAza kare. te ja lakSmI sAka che ke je dIna-duHkha:cAone devAmAM Ave ane je buddhi dharmane anusaranArI hoya te te buddhi zreSTha che arthAt abhi mAna karatAM aTakavAmAM ja ANI zaiAbhA che. anaMtAnukha dho 450 UP abhimAnanA 4 prakAra I s apratyAkhyAnIya :: 3 pratyAkhAnIya 4 savulana Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 451 Ama joIe te, to abhimAna e abhimAna ja che. chatAM paNa dareka jIve je abhimAna kare che tenI tarata matAne lIdhe tenAM judA judA bheda paDe che. koInAmAM joradAra abhimAna hoya che te kAInAmAM tenI mAtrA ochA pramANamAM hoya che. koInuM abhimAna lAMbA vakhata sudhI Take che te keAInuM abhimAna TUMka jIvI hoya che. keInuM abhimAna narama hoya che to koI kanuM vadhAre paDatuM kaDaka hoya che. A taratamatAne lIdhe tenA cAra bheda paDe che. upamAna dRSTAMtathI jaladIthI samajAI jAya eTalA mATe citramAM dRSTAMta dvArA samajAvavAmAM AvyuM che. (1) anaMtAnubaMdhI mAna kaSAya jevI rIte pattharane thAMbhale jIMdagIbhara vaLato nathI, jukato nathI. emane ema sthira ubhe rahe che tevI ja rIte anaMtAnuMbaMdhI mAna kaSAyavALo mANasa abhimAnamAM sthira rahe che. akkaDa rahe che. jaMdagIbhara te akakaDa ja rahe che. kayAreya namo nathI. anantAnubaMdhI mAna kaSAyanI kALa maryAdA jIvanabharanI heya che. te anaMta anubaMdha karAve che. tene lIdhe jIva naraka gatimAM jAya che. (2) apratyAkhyAnIya mAna kaSAya bIjuM apratyAkhyAnIya mAna pattharanA thAMbhalAthI kaMika narama ApaNA hADakA jevuM hoya che. abhimAnamAM keTalI akkaDatA hoya che tenI mAtrA samajAvavAne mATe padArthonI sAthe tene sarakhAvavAmAM Ave che. hADakAM paNa majabUta hoya che. te paNa jaldIthI nathI vaLatAM, chatAM Asana, vyAyAma,aMgamaroDa vagere kasarata karatAM rahIe. varSanA ane hADakAo vaLavA mADe che. sarakasanA kalAkArone jema bALapaNathI ja aMgamareDanI kasarata karAvavAmAM Ave che to emanuM zarIra 2mbaranI jema goLa goLa hare che, phare che, vaLe che. tevI ja rIte A bIju apratyAkhyAnIya mAna 1 varSanI avadhivALA hADakA jevuM che. je varSa pachI jhuke che. (3) pratyAkhyAnIya mAna kaSAya- trIjA prakAranuM pratyAkhyAnIya mAna lAkaDAnA thAMbhalA jevuM hoya. che. lAkaDuM te hADakAthI paNa ochuM kaDaka hoya che. mahenata karavAthI Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 452 te cAra mahinAmAM paNa jhukI jAya che. e rIte pratyAkhyAnIya mAna ja mahInAnI avadhi sudhImAM mukI jAya che tethI tene kASTavat kahevAmAM AvyuM che. (4) saMjavalana mAna kaSAya - A te bahu jaldIthI naSTa thaI zake tevuM abhimAna che. citramAM darzAvyA anusAra e vAMsanI seTI jevuM hoya che. joke vAMsanI seTI sIdhI ne kaDaka rahe che chatAM paNa ene je tarapha vALIe te tarapha te vaLe che. A saMjavalana mAna paNa tenA jevuM ja che. abhimAna ghaDI ka. bhara mATe AvI to jAya che. paraMtu pachI tarata namratA paNa AvI jAya che, samajAvavAthI te tarata caraNamAM jhukI jAya che. enI vadhAremAM vadhAre lAMbI kALa maryAdA phakta divasanI ja batAvavAmAM AvI che. bAhubalIjInuM abhimAna : bAhubalIe utkRSTa vairAgya bhAvathI yuddhanA medAnamAM ja pitAnI muThThIne mAthA upara laI jaIne kezanuM leAcana karIne dIkSA laI lIdhI. paraMtu abhimAna AvyuM ne thayuM ke hamaNAM huM samavasaraNamAM prabhunI pAse nahIM jauM kAraNa ke aThThANu bhAIoe mArA pahelA dIkSA lIdhI che. ne Ama to e badhA uMmaramAM mArAthI nAnA che. chatAM dIkSAno paryAya emane vadhu hovAne kAraNe mAre emane vaMdana karavuM paDaze. tethI kevaLajJAna prApta karyA pachI ja huM prabhunI pAse jaIza tethI kevaLajJAnamAM AgaLa vadhI javAne lIdhe cAritramAM AgaLa hovA chatAM mAre nAnA bhAIeAne vaMdana nahi karavuM paDe. vicAra te kare! kevaLajJAna jevI pavitra vastu paNa meLavavAnuM mana thavAmAM vacce abhimAna AvI gayuM. bhAva kharAba nahato, bhAva te khUba UMce. hate paNa vacamAM AvI gayeluM mAna kharAba hatuM. kevaLajJAnanI prAptine mATe kAurasa dhyAnamAM ubhA rahyA. jyAM sudhI keTalA samaya sudhI ? pUra bAra mahInA sudhI. eka varSa sudhI kAusagnamAM ubhA rahyA. ApaNane eka kalAka sudhI ubhA rahevuM paNa keTaluM muzkela paDe che? pakSIe e dADhImAM mALA banAvI dIdhA. paga upara thaIne ghAsanI vele mAthA sudhI pahoMcI gaI. AvA samaye moko joIne pitA. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4pa3 tIrthakara zrI kaSabhadeva prabhue brAhI-suMdari sAthIone temanI pAse mokalI je pUrvAzramanI temanI bahene hatI. teoe AvIne eTaluM ja kahyuM ke vIrA mArA! gaja thakI utare...gaja caDhe kevaLa na hoya re" he bhAI! tame hAthI uparathI nIce utare, hAthI upara caDhavAthI kevaLajJAna nathI maLatuM. pitAnI bahena sAdavIjIenAM zabdo sAMbhaLIne ekA eka bAhubalIjInuM mana kI uThayuM. are! A sAdhvIjIo che. huM kema bole che? hAthI kayAM che? huM hAthI upara kayAM beThe chuM? kevI vAte kare che? paraMtu samajadArane te IzAre ja pUrata hoya che. vicAra karatAM teo jAte ja samajI gayA. hA, hA, kharI vAta che. huM abhimAna rUpI hAthI upara caDhayo chuM te mane kevaLajJAna kayAMthI thAya? are! A te mArI moTI bhUla che. tarata namra banI gayA. sAruM, sAru calo hamaNAM ja jAuM. aDrANa bhAI e uMmaramAM bhale mArAthI nAnA. che paNa cAritranI vayamAM te teo mArAthI moTA che ja. huM hamaNAM ja jaIne temane vandana karyuM. basa, AtmA jAgRta thaI gaye pachI te kaI kahevuM ja nathI paDatuM. bhAIone vandana karavA javA mATe je paga upADa ke tarata ja kevaLajJAna thaI gayuM. phakta eka DagaluM uThAvatAmAM ja ! arthAta kevaLajJAna keTaluM najadIkamAM hatuM. ! ATaluM pAse hovA chatAM paNa abhimAnanA pAtaLA AvaraNathI kevaLajJAnane rekAI to javuM ja paDayuM. abhimAnathI nukasAna - kaSAyathI kadI paNa koIne phAyado thAya e saMbhavita ja nathI. kaSAya sarvathA nukasAna kAraka che emAM to aMzamAtra paNa zaMkAne sthAna nathI. mAna vinayane roke che. spaSTa rIte kahevAmAM AvyuM che ke "mAne vinaya na Ave re...vinaya vinA vidyA nahi....te kima samakti pAve re.... re jIva mAna na kIjie." mAnanI sajhAyanA A zahado upara dhyAna Ape. mAna vinaya guNanuM avarodhaka che. e vinayane Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 AvavA nathI detuM ane vinaya vinA vidyA kevI rIte prApta thaze? mAna-abhimAna karavAthI jJAna maLatuM nathI ane je maLeluM hoya to paNa te abhimAna karavAthI cAlyuM jAya che. ane vidyA-jJAna ja na heya to pachI samakata kayAMthI meLavaze? A rIte eka pagathIyuM nIce gabaDavAthI AkhI nIsaraNI parathI nIce ja gabaDatA raheze. abhimAnI navuM navuM jJAna prApta karI zakatA nathI, te navA jJAnathI vaMcita rahI jAya che. eka kahevata kahe che ke, jANa AgaLa ajANa rahIe, Aga AgaLa pANI" jANakAranI sAme aNajANa dekhAvuM sAruM che. AganI AgaLa jema pANI jevA banIne rahevAmAM phAyado che te namratA rAkhavAmAM phAyado che. abhimAnIne garva dIvA svapnA jevo hoya che. te pote pitAnI meLe ja pitAnA viSayamAM pitAne moTo samajI bese che. huM Ave chuM huM tevo chuM. are mArAthI moTo bIjo che ja keNa? are bhAI ! tame tamArI jAtane game te mAnI le paNa potAnA viSayamAM potAnI dhAraNA kadAca jUThI paNa hoya. tame kevA che te tamAre bIjAnI dRSTimAM jevuM paDe. ApaNe bIjAnI daSTie kevA chIe? jevI rIte ApaNe pitAne darpaNamAM joIe chIe. tevI ja rIte samAja tamAruM darpaNa che. samAjanI dRSTimAM tamAruM svarUpa kevuM che tenA upara tamArA svarUpano AdhAra che. pote potAnI jAte potAne kaMIka mAnI levuM e beTI dhAraNuM che emAM ahaMkAranI mAtrA spaSTa dekhAI Ave che sattAdhArIene potAnI sattAnuM keTaluM abhimAna hoya che ? sattAne nazA mAM aMdha-mAnya keTalIkavAra hajAragaNuM nukasAna karAvI de che sattA-meTA uMcA padanI sattA jo mANasane pace nahi te tene ajIrNa thaI jAya che. tenA manamAM sattAnA mada samAta nathI. bhejananuM ajIrNa te kadAca eka be divasa mATe ja peTamAM darda UbhuM karI de che. paranta sattAnuM ajIrNa to hajAre mANasane mArI nAkhaze. rAjyanA UMcA pada upara beThelA rAjAo, maMtrIo ane sAmaMtoe keTalAone motane bheTADI dIdhA che. dharatI paranA emanA astitvane ja maTADI dIdhuM. emanuM nAmanizAna paNa bAkI nathI rAkhyuM. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 455 saMsAramAM ApaNuM mAna, yaza, kIrti vadhe tyAre te ApaNe khAsa saMbhALavuM joIe ke rakhene kayAMka, mAna abhimAna ApaNAmAM pravezI na jAya. mAna aneka guNone ghAta kare che. te gaMbhIratA ane dhIrajane te pAse TUMkavA ja nathI detuM. pariNAme mAna kaSAya manuSyane uchuMkhala, uddhata banAvI de che. je mAnane potAnI maryAdAmAM vazamAM nathI rAkhI zakate tenI hAlata vadhAre kharAba thaI jAya che. vicAra karo ke strIo je abhimAna karavA mAMDaze te tenuM pariNAma kevuM Avaze. are bhAI! mAna paNa keNa laI zake che ? dUdha pacAvavAnI paNa zakti na hoya tyAM dUdhapAka, rabaDI jevI bhAre vastu kayAMthI paze ? ene paNa pacAvavA mATe zakti joIe chIe. e ja rIte mAnane paNa pacAvavA mATe zakti joIe. dareka jaNa potAne maLatuM mAna pacAvI nathI zakatA. tyAM mahAna anartha thaI jAya che. jo tame gaMbhIra ane guNavAna haze te mAna tamane vadhAre nahIM satAvI zake. gaMbhIratAne guNa AtmAnuM rakSaNa kare che. pahelAthI jenAmAM gaMbhIratAne guNa hoya, te ja pitAne maLelI dhana-saMpattine, azvaryane pacAvI zake che. nahI te DuM maLyuM hoya tenA upara paNa vadhAre abhimAna karanAranuM patana thAya che. eka garIba mANasane pAMca lAkhanI loTarI lAgI. pAMca lAkhanuM nAma paDatAM ja te khUba harSAvezamAM AvI gaye. are vAha ! vAha ! 5 lAkha. zuM kamAla thaI gaI A rIte belatA, uchaLatA, nAcatA te be divasamAM gAMDo thaI gayo. potAnI jAtane sAMbhaLI na zakaye. abhimAna keNu vadhAre kare che ! sampurNa kumbho na karoti zabdama? ghaTo ghoSamupaiti nunam / vidvAn kulono na karoti garva, guNaivihInA bahu jalpayanti // kahevAya che ke pUre bharele ghaDo chalakAtuM nathI. avAja nathI thatuM. paraMtu je ghaDe aDadhe bharela hoya te tene avAja thAya che. paNa chalakAya che. e ja rIte vidvAna kulIna jJAnI abhimAna nathI karato. paraMtu guNarahita alapajhAnI-ajJAnI ja vadhAre bola bola kare che. kahevAya che ke-"A little Knowledg is more dangerous." Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 456 adhUruM jJAna khataranAka hoya che. alpajJa ane ajJAnI je vadhAre mAnaabhimAna kare che, vadhAre bole che te te vadhAre nukasAna paNa kare che. je tamArI pAse heya ne tame vadhAre abhimAna karatA ho to haMmezA e vicAra karo ke he jIva! tArI pAse te zuM che? A jagatamAM sauthI vadhAre carama sImA sudhInI, dareka vastu je kaIne paNa maLI hoya to te tIrthakara mahApurUSone maLI che. jJAna, tapa, rUpa jAtI, kuLa, bala, ezvarya vagere jagatanI dareka vastuo utkRSTa rUpamAM emane maLI che chatAM paNa kayAreye leza mAtra paNa abhimAna karavAnuM nAma nathI lIdhuM. kayAree, koI paNa tIrthakaranA jIvana caritrane tame joze to aMza mAtra paNa abhimAna temaNe sevyuM hoya tevuM jovA nahi maLe. ApaNe paNa e ja vicAravuM joIe ke puNyane vaza mane je kaMI maLyuM che tenAthI vadhAre ghaNA lokone maLyuM hoya che. tethI he jIva! tuM abhimAna zA mATe kare che ? hajI paNa tuM samaja. kahyuM che ke balibhyo balinaH santi, vAdibhyaH santi vAdinaH / ghanibhyo dhaninaH santi, tasmAdarya tyajed budyaH / / koIka vAra baLavAnane paNa pitAnAthI vadhAre baLavAna bheTI jAya che. vAdine paNa kadI ka pitAnA upara zirajorI karI jAya evo vAdI maLI jAya che ane dhanavAnane paNa potAnAthI vadhAre dhanavAna maLI jAya che. kadIka temanI vacce sAma sAme Takkara paNa jhIlAya che. zerane mAthe jyAre savAzera maLI jAya che tyAre ApaNA abhimAnano pAro nIce utarI jAya che. A rIte spardhAmAM utarIne apamAna pAmIne pitAnA mAnane ochuM karavuM enA karatAM pahelethI ja abhimAna na karavuM e vadhAre sAruM che. arthAt buddhimAnanI buddhimattA emAM che ke te abhimAna na kare. svAbhimAnathI jIvavuM sAruM che. te zuM ApaNe apamAna bharI jIMdagI jIvavI? nA abhimAna na karavAne artha e nathI ke apamAnita thaIne jIMdagI jIve. abhimAna karavuM te kharAba che. paNa svAbhimAna sAru che. Ama gaurava rAkhavuM Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4pa7 jarUrI che. svAbhimAna Self Respect athavA svavyaktitvasthApana Individuality thI jIvavuM sAruM che. A badhuM sAruM che. abhimAna kharAba che. manuSyanA vikAsa mATe enI Ijajata-AbarUne mATe svAbhimAna te manuSya jarUra rAkhavuM joIe. apamAnathI athavA apamAnita thatAM thatAM te jIvana na jIve paNa sAthe sAthe keInuM apamAna karatAM karatAM paNa manue jIvana na jIvavuM joIe. enuM paNa dhyAna rAkhavuM joIe. je tame keInuM apamAna karaze to tamAruM apamAna cakkasa thaze. kenAmAM vadhAre zakita che? abhimAna karavAmAM vadhAre zakti joIe ke apamAna sahana karavAmAM vadhAre zakti joIe? keNa mahAna che? sIdhe nyAya kare. abhimAna karanAra mahAna che ke apamAna sahana karanAra mahAna che ? abhimAna karavAmAM keTalI zakti joIe? eka miniTamAM abhimAna karI zakAze ? paranuM apamAna sahana karavAmAM bahu lAMbo vakhata lAgaze. eTale apamAna sahana karanAra mahAna che. mATe che. jevI rIte " ca mA " kahevAmAM Ave che tevI ja rIte sahana karanAra sAdhaka che. sahana karavuM te sAdhanA che. abhimAna kaSAyathI kevI rIte bacavuM ? " mA mavA kiche ?' zrI vIra prabhue pharamAvyuM che ke - mRdutA, namratAthI mAna kaSAcane jItave joIe. kadAca Aje ApaNe mAna abhimAnane pUrepUruM na jItI zakIe to paNa tene dhIre dhIre ochuM to karavuM ja joIe. mAnamukti ja prazaya che ApaNe sadA nirabhimAnI banIe. zubha-bhavatu UF Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 (6) mAna pApa sthAnakanI sajhAya. pApa sthAnaka kahe sAtamuM zrI jinarAja e, mAna mAnavane heya, durita ziratAja e, ATha zikhara girirAja taNuM ADA vele, nAve vimalA leka tihAM kima tama Tale? prajJa-mada tapamada valI gAtra marda bharyA, AjIvikA madavaMta na mukti aMgI karyA, kSapazama anusAra je eha guNa vahe, mada kare. ehamAM? nirmada sukha lahe uccabhAva daga deze mada javara Akare, hoya tehane pratikAra kahe munivara khare, pUrva purUSa siMdhurathI laghutA bhAvavuM, zuddha bhAvana te pAvana ziva sAdhana navuM.... mAne chevuM rAjya laMkAnuM rAvaNe, naranuM mAna hare hari AvI airAvaNe, sthUlibhadra kRta-madathI pAmyA vikAra e, mAne jIvane Ave naraka adhikAra e.... vinaya-ta-tapa-zIla vivarga haNe save, mAna te jJAnane bhaMjaka have bhava bhave, lUpaka cheka viveka-nayanane mAna che, eha je chAMDe tAsa na duHkha rahe pache... mAne bAhubalI varasa lage kAusagya rahyA, nirmala cakI sevaka deya muni sama kahyA, sAvadhAna tyajI mAna je dhyAna dhavala dhare, paramA-sujasa-2mAM tasa AliMgana kare.... Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma nAthasvAmine nama : - pa. pU. AcArya deva zrImad vijaya subodha sUrIzvarajI ma. sA. tathA 5. pU. munirAja zrI arUNavijayajI mahArAja (rASTrabhASA 2na-vardhA, sAhityaratna-prayAga, nyAya dazanAcArya -muMbaI) a Adi muni maMDaLanA vi. sa. 2045 nA jainanagarazrI saMghamAM cAlu mAsa daramyAna zrI dhamanAtha po. he. jainanagara zve. pa. pU. AcArya deva zrImada mU. jana saMgha-amadAvAda, vijaya bhaktisurIzvarajI ma.sA. -taraphathI jAyela 16 ravivArIyagaka cAturmAsika ravivArIya dhArmika zikSaNa zibira ja nI aMtargata cAlatI pa. pU. munirAja zrI arUNavijayajI mahArAjanA 7 "pA.pa6[, ajA. bhAre" @ - viSayaka ravivArIya sacitra jAhera pravacana zreNi -nI prastuta dazamI pustikA zrI dharmanAtha pa. he. jainanagara zya. . jana saMgha taraphathI jainanagara-zAradAmaMdira roDa, pAlaDI, amadAvAda-7 prastuta pravacana pustikA chapAvI prasiddha karavAmAM AvI che. *no. 2/T kailAsaNa, 1161/ kobI Jain E nelibrary.org