Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina saMskRtinuM saMdezavAhaka ka kyA Na 'kalyANa 'saurabha rAga AzAvarI-tritAla, * * * 29/264 jaya jaya putra pradhAna kalyANa, baG sAdhana eka che. sAdhya siddhitu, jemAM nave nidhAna; vibudha janamati prabhAta uSAne, AjasvI e bhAna jaya0 1 aja avinAzI mukti vilAsI, jemAM jinavara ana; zuddhi, siddhi, buddhi, sAdhana, auSadha e rAkhAna jaya0 2 kalyANa !suma saurabhanA rasikeA, bhramaro kare guNa gAna. kalA, sAhitya, itihAsanI mAlA, ka have matimAna. jaya0 3 madhyasthatAnI vaktra bhUmi para, zbha ubhe ratna khAna; sUrA pUre niSpakSa bhAvanA, catura kare che pIchAna, jaya0 4 kalyANa vINA nija hAtha dharIne, gAvA bajAveA sutAna; 'kalyANa'patra e kuMDa sudhAne, mIThuM pIyuSanuM pAna. jaya0 5 kanaka sama zuddha varNa kalevara, jemAM sudarzana dAna; suguNa grAhI sujana jAnAM, haiyAmAM raheA sthAna. jaya0 6 zrI ajJeya parya: ya phAgaNa-caitra : aMka : 2004 1 lA 2 jo * taMtrI:soptacaMda DI. zAha gharma,samAja,sAhitya ane saMskAranuM adhatana mAsika mArca -eprIla 1948
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ A "MTI ILA | kathA aMka 1-2 jo eTale saMpAdakIya ... zrI somacaMda zAha 1 dharma, samAja, sAhitya ane zAstrIya zilpavidyA ... pR0 50 zrI kalyANavijayajI gaNivara 2 | saMskAranuM adyatana dayAnI sAcI samajaNa ... mAsika pU0 AcArya zrI vijayarAmacaMdrasUrIzvarajI ma. 8 Aje ja grAhaka thAo. tamArI ApaNAM tIrtho ... ... ... zrI abhyAsI 10 jAherAta ApI tamArA dhaMdhAne strI viSenI kahevato ... zrI jayenIndra ha. dave 13 | prasiddhi Ape. elacI khAtAnuM kharca ... ... ... udhRta 18 | jA+kha nA bhAva ane sabhya thavAnI jJAna gocarI ... | ... zrI gaSaka 20 cajanA mATe 62 muM peja sagana, riAkSaNa, saMghabhakita . pU0 munirAjazrI kanakavijayajI ma. 25 | | khAsa vAMce. mahAsAgaranAM metI ... pR0 A0 zrImad vijayalabdhisUrijI ma. 29 ] krAuna ATha pejI pAMca pharmAnuM nikSepAnI mahattvatA ... DokaTara valabhadAsa neNazIbhAI 30 | vAMcana, sArA svaracha kAgaLa, zuddha zaMkA ane samAdhAna ... ... ... uskRta 34 | mudraNa, AkarSaka geTa a5 chatAM leka kahevatomAM subhApita... pU0 mui zrImad mahimAvijayajI ma. 37 AjanI anahada mAMdhavArImAM jaina !... ... zrI maphatalAla saMghavI 40 lavAjama rUA. 4-0 -0 kALa pravAhanI doTa ... zrI pannAlAla ja, masAlI A chUTaka mUlya 0-6-0 vijJAne zAMtine saLagAvI mUkI che ... zrI avinAza zAha 45 luM chenavAM pustakonuM avalokana ... ... ... zrI saumya 47 saMpAdaka mahAvIra jina stavana | ... zrI umaMgalAla je. zAha 48 zatruMjaya stavana ... zrI mohanalAla dalIcaMda keDArI 48 semacaMda DI. zAha zAsanano dora ... zrI suMdaralAla cunIlAla M. A. 4, vya. ka9yANuprakAzana maMdira gujarAtI kAvya vibhAga judA judA lekhake taraphathI para pAlItANA [ kAThIAvADa ] haLavI kalame | *** **. sa pAduka 56 bhale niMdA karI, paraMtu ... pR0 paMnyAsazrI praviNavijayajI gaNivara pa9 ' lekhakane pArakI eMTha | ... zrI pradIpa 60 jema bane tema Apano lekha vaDeApta maMDaLanI ceAjanA .. . kAryAlaya taraphathI 62 lAsara mokalAvavA maherabAnI karaze karmAnA abAdhita niyama ... pU0 muni bhadrakavijayajI ma. 6 3 grAhakone kulIna AtmA ... ... pU0 munirAjazrI kanakavijayajI ma. 6 5 keTaluMka kahevA jegu patra-vaDAra karatI vakhate " grAhaka ... ... ... saMpAdaka vAMcyuM ane vicAyu" ... ...zrI cImanazAha 73 naMbara ' lakhavA cUkatA naha. samatAga ane zAMtino mArga zrI kAMtilAla ha. zAha 75 | zubherachakone prabhuno eka AdhAra che ... | ... zrI aneya 76 | navA varSamAM tamArAthI bane teTalI jaina dharmanA svastikanuM rahasya navA grAhake ane sabhya banAvavA | zrI nemIdAsa abhecaMda TAITala peja 3 ju kezISa karaze,
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpAdakIya AjanA maMgaLa prabhAte "kalyANa" mAsika cAra varSa purAM karI pAMcamA varSamAM praveza kare che te tenA zubhecchAne ane amane AnaMdane viSaya che. navA varSanI zarUAtamAM 1lA 2 jo saMyukta aMka bahAra paDe che, te mujaba A varSe paNa tA. 15-3-48 ane 15-4-48 nA [ phAgaNa-caitra ] ema banne aMka saMyukta aka rUpe bahAra paDe che ane have pachInA dareka akaiA niyamIta dara aMgrejI mahInAnI paMdaramI tArIkhe pragaTa thaze. tenI grAhaka bu e noMdha le. va` 5 muM; aMka 1-2 2004 phAgaNa-caitra lavAjama rUA. 4-7-0 " kalyANa '" nA janma vizvayuddhanA azAMtikALamAM thayA che, sakhta meAMdhavArI, pepara kanTrola, presanI hADamArI, ArthikatAnI saMkaDAmaNu vagerenA saMjogAmAMthI pasAra thaI Aje 'kalyANa" peAtAnI zubhaniSThApUrvaka pragati ane kAryAMnItimAM Agekadama bharI rahyuM che. kAgaLa ane prinTIMga bhAve! hAlanA tabakake ghaTayA nathI balke kaMIka aMze vadhelA che. dara mahIne niyamIta pAMca krmAMnuM vAcana ekalA hAthe bahAra pADavuM te saDeluM teA nathI. enA khyAlapUrvaka ame dareka muzkelIone vaTAvI, amArU' maMgaLa prayANu sau krAInA sahakAra, salAha ane sUcanAdvArA cAlu rAkhyuM che. ane have pachI enI eja rItie cAlu rAkhavA mAgIe chIe. AjathI pAMca varSa pahelAM kalyANa'nuM prakAzana karavAnI maneAbhAvanA udbhavI tyAre amane paNa zraddhA na hatI ke, samAja ' kalyANa ' ne A rIte apanAvaze ane sau kAne AdaranuM pAtra banaze. zarUAtanAM e varSomAM kalyANa' trimAsikarUpe pragaTa thayuM che. pahelA varSanA pahelA aMka, kevaLa 125 nakalathI zarU thayela, tyAre Aje 1000 nakala sudhIne! pracAra thayA che, te tenI pragatinuM pratika che, uttarAttara vikAsa thayA che te tenI sAmItI che. AjasudhImAM aneka ADakhIlIe ADe AvI che, chatAM daSTibiMdu ' kalyANu'nA ujjvaLa bhAvi pratye hAvAthI amArU satkAya vegavaMtu rahyuM che. bhAvikALanA aMtarAyAne pahoMcI vaLavA amArAthI banatuM, badhuM karIe chIe ane karIzuM enI javAbadArI ane samajapUrvaka pAMcamA varSomAM padArpaNa karIe chIe. 'kalyANa' hajI ghaNA vistRta vikAsa mAge che ane tenI truTIonuM amane bhAna che, paNa avasara Ave badhuMya karavAnI amArI bhAvanAne ame amalamAM mUkIzuM. Apa sau kAi hayathI sahakAra ApI amArA kAne dIpAvavA ane vegavaMtu banAvavA banatI kAzISa karaze| evI AzA rAkhIe chIe. bhAratanI puNyabhUmi para aneka ulkApAtAnA thara jAmI rahyA che. khIjuM vizvayuddha thALe paDayA pachI kAmI hullaDa, Aga, lUMTa, atyAcAre, anAcArA ane khUnAmarakIe maryAdA laMghI che. jANe . pApanA puMja vadhI gayA na heAya tevI bhayakara paristhiti Aje ApaNI sagI AMkhe jovA maLe che. tenA AdhAta-pratyAdhAtA sau kASTane asara karI rahyA che, tema nAjuka paristhitimAMthI ' kalyANu' te paNa pasAra thavuM paDayuM che. zAsanadeva, bhAratanA satAnAne sadbhuddhi ape` ane kalyANu ' ne mAN avirata cAlu rahe eja sapAdakanI abhyarthanA sAthe lakhANa virAmane pAme che. tA. 15-348 sAmacaMdra zAha
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstrIya zilpavidyA ane vartamAnanI keTalIka bhUlo: pU. paMnyAsazrI kalyANavijyajI gaNivara . lekhamALAno A trIjo hapto che, pahelA be lekhAMkAmAM lekhanI bhUmikA ane daherAsaranI jagatI sabaMdhi vistRta varNana karyA pachI dvAradaSThisthAna sabaMdhi, pU. paMnyAsazrI zilpavidyAnA abhyAsIone sAcI dRSTi Ape che. prAcIna zAstrIya zilpavidyA sabaMdhi keTalIka bhrAmaka * vyAkhyAo vahetI thaI che tene khyAla lekhaka atre raju kare che. - saM0 zilpazAstramAM dvAradaSTisthAna"e eka mahatvane ane bIjA bhAgamAM zivazakti (ardhanArIzvara) nI viSaya gaNAya che. aparAjitapRcchAmAM dhAradaSTi dRSTi rAkhavI. 40 nirNayamAM eka Akho adhyAya lakhelo che ane temAM trIjA bhAgamAM zeSazAyI viSNunI, cothA bhAgamAM tatkAla prasiddha ghaNAkharA devonI dRSTinAM dvArasthAne lakSmInArAyaNanI ane chaThThA bhAgamAM lepathI banAbatAvela che, eTaleke kayA devanI mUrti, ThAranA kayA vela citramUrtinI daSTi rAkhavI. 41 bhAge dRSTi Ave tema besADavI, A badhuM sama- jainazAsananA bhata devonI sAtamAmAM, vItajAvyuM che. rAga (jina)nI sAtamAnA sAtamA bhAgamAM, caMDikA vAstusAra, prAsAdamaMDana, vastumaMjarI vagere tathA bharavanI AThamAmAM ane indro camaradhare, bIjA zilpagraMthamAM paNa amuka devanI mUrtinI dRSTi chatradharonI daSTi navamA bhAgamAM meLavavI. 32 dvAranA kayA bhAge rAkhavI e batAvyuM che, paNa e dazamo bhAga khAlI rAkhavo athavA gaMdha vidhAnamAM purAtana zilpIyomAM keTalAka matabheda haze ane rAkSasa jAtinA devanI mUrtinI dRSTi dazamAM ema prAcIna ullekho uparathI jaNAya che. vAstu- bhAgamAM rAkhavI. A pramANe sarva devanI dRSTinAM sAramAM Thakakura phera, dvAranA 10 bhAga karIne sAta- sthAne anukrame nIcethI uparanI tarapha gaNIne . mAnA sAtamAM bhAgamAM jaina mUrtinI dRSTi rAkhavAnuM meLavavAM. 43 vidhAna kare che, ane bIjA keTalAka devonI draSTinA sthAne paNa 10mA bhAganA hisAbe ja batAve che. upara pramANe daSTisthAnanuM nirUpaNa karIne kakara je nIcenI gAthAothI jaNAze. phera AgaLa nIce pramANe lakhe che - " dasabhAgakayaduvAraM, ubara uttaraMgamajjheNa 'bhAgaTha bhaNaMtege, sattamasattaMsi viiyraagss| paDhamaMsi sibadihI, bIe sivasatti jANeha gihadevAli puNevaM, kIraI jaha hoi buTTikara // 40 // sayaNAsaNasura taie, lacchInArA I44 vadhe mA vArA , chate artha-keTalAke dvAranA ATha bhAga karIne sAtamAnA sAtamA aMzamAM vItarAga devanI daSTi sattamattaSi vIrAgakSA vimAna ane rAkhavAnuM kahe che, paNa A pramANe ghara derAsaramAM karavuM ke jethI vRddhikArI thAya.' 44 navamiMdA camarachattadharA // 42 // dazame bhaae| pheranA A lekhathI e to spaSTa che ke, dvAranA putra gavA vyavarava vaivAdhidAsa mi 8 bhAga karavA sambadhI mAnyatA temanA dhyAna bahAra , sArA vijha | 42 na hatI, paNa te pote e matanA hatA ke, "dhAranA 'artha:-uMbarA ane uttaraMganI vaccenA dvAranA ATha bhAga karavAnuM vidhAna prAsAdane nahi paNa gRha 10 bhAga karIne nIcenA pahelA bhAgamAM zivanI devAlayane anulakSIne karAyela che. '
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstrIya zilpavidyA ane vartamAnanI keTalIka bhUloH dhUlevA RSabhadeva (kezariyAjI) ane AvAM ja "tAra 4 thaze, vAmASianeka prAcIna deharAomAM dRSTithI jotAM tenuM mASitanA mAgumaSTithAne, hitAhita . kathana satya hoya tema jaNAya che, kemake A prAcIna - phalapradam // 2 // padamekaikodgatAkhyamaSTadhA ca deharAsaromAM seMkaDo varSo pUrve sthApita thayela mUrti nuM dRSTisthAna sAtamA aSTamAMzane badale dvAranA sAtamA dazamAMzamAM ja jovAya che. mbarAt zAkhAntakam // 3 // viSamasthAneSu vaLI digaMbara AcArya vasunanti potAnA pratichAsAramAM kAranA nava bhAge karI tenA sAtamAnA sthAnAni, vilomAni dvAtriMzatiH // 4 // sAtamA navamAMzamAM dRSTi mUkavAnuM nIcenA lekamAM vidhAna kare che- zubheSu pratiSThitA zubhaM, vilomessvshubhodgmH| "vibhajya navadhA dvAraM,tatpaDU bhaagaandhstyjet| dRSTidoSavipAkena, sthAnanAzo dhnkssyH||5||" karka ra sa artha:-uMbarA ane uttaraMga vaccenA dvAranI tada6, vimaya sthApat laMbAInA ATha bhAga karavA ane temAM hitaahita * darANa II phala ApanAra zubha azubha dRSTi sthAne nizcita karavAM. 2 artha - "dvAranA 9H bhAga karI tenI nIcenA laMbAI (UMcAI) mAM karelA 8 bhAge paikI 6 bhAga ane uparanA 2 bhAga choDI devA ane eka ekanA pharI 8-ja bhAga karavA eTale uMbarAthI sAtamAnA pharI 9 bhAga karI tenA 7mA navamAMzamAM uttaraMga sudhInI kAranI UMcAinA 64 bhAgo thaze. 3 daSTi sthApana karavI.' A 64 bhAgomAMnA tamAma viSama (paheluM, Thakakura pherano daza bhAgano ane vasunandina nava trIjI Adi) sthAnamAM bhinna bhinna devanI dRSTi bhAgane daSTisthApana saMbadhI siddhAnta kayA maulika jeDavI, Ama 32 bhAgo daSTisthAno bane che ane graMthane anusarIne bAMdhavAmAM Avyo haze e kahevuM 32 bhAgo tethI viparIta zUnya rahe che. 4. muzkela che, kemake amoe jeela zilpagranthamAM e zubhasthAnamAM sthApelI daSTi zubha karanArI pramANe vidhAna jovAmAM AvatuM nathI, chatAM e ane azubha (sama-bIjA, cothA, chaThThA Adi) baMne vidvAnonA ullekho nirAdhAra che e kahevuM sthAnamAM sthApelI daSTi azubhakAriNI thAya che, alpajJatAnuM sUcaka che, e sivAya bIjI paNa aneka A dRSTiviparyAsanA doSa-vipAkathI sthAnanAza ane dhanane kSaya thAya che. 5. zilpakarma saMbadhI vAstusAranI vAto pracalita upara pramANe dvAranA 64 bhAga karavAnuM ane zilpagraMthamAM maLatI nathI chatAM tenuM bRhatsaMhitA tenA viSama 32 sthAnamAM dRSTivinyAsanuM vidhAna jevA prAcIna grantha samarthana kare che. tevI ja rIte karavAnuM jaNAvI granthakAre AgaLa kyA sthAnamAM daSTiAna saMbadhI ukta graMthakAronI mAnyatAne kayA devanI dRSTi rAkhavI e vistArathI lakhyuM che. paNa avazya koI prAcIna granthano AdhAra te ApaNe e badhuM atre ApavAnI jarUra nathI. e heja joIe. bAbatamAM AjanA zilpakamiMya bhUla kare che tenuM ja Thakkura pherue sucavela matamedano AdhAra : / ahIM digdarzana karAvavuM abhipreta che. Thakakura phera mAikUmata" e zabdothI aparAjitasaMhitAkAra 53 mA bhAga sudhImAM je mAnyatAne nirdeza kare che, te mAnyatA aparA daSTisthAne dekhADIne lakhe che - jitasaMhitAkAranI che. aparAjitanA "daSTikAranirNaya nAmaka 137 mAM sUtramAMnA A viSayanA keTalAka ke nIce pramANe che ubhaM draSTisaMsthAna, pazcapaJcAzatitame 19"
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa caitra artha:-"brahmA, viSNu, sUrya ane vitarAga lakhanArano Azaya e che ke, daSTi sAtamA bhAgamAM - jina) A devanuM daSTi sthAna anukrame paMcAvanamAM nahi paNa sAtamAnI upara ane AThamAnI nIce. sthAnamAM rAkhavuM.' 19 benA saMdhibhAgamAM dRSTisthAna kAyama karavuM joIe, - uparanA lekamAM jinamUrtinI daSTikAranA emaNe Apela dRSTithAnanA nakazA uparathI paNa e upara taraphanA paMcAvanamA sthAnamAM rAkhavAno spaSTa ja vastu siddha thAya che, ke dRSTi sAtamA bhAganI aMdara nirdeza che ane Adhunika gujarAtI zilpakarmio nahi paNa te pUro thAya tyAM daSTisUtra rAkhavuM joIe. paNa eja pramANe e zlokane artha kare che, paNa sAna vimAno artha samannattA nathI : temanI e artha samajavAmAM eka mArkanI bhUla thaI ' zilparatnAkaranA saMgrAhakanI ane emanA jevA ja jAya che. je temanA khyAlamAM AvatI nathI, eTaluM brAnta anya gujarAtI zipiyAnI A mAnyatA ja nahi paNa pitAnI e bhUlane ja kharo siddhAnta temanA vyAkaraNa-viSayaka ajJAnane AbhArI che. teo mAnIne jeo e pramANe nathI karatA-karAvatA temanI TIkA zlokano artha te sAce kare che ke " sAtamAnA kare che, e vAta zi95ratnAkara nAmanA saMgraha granthakAre sAtamA bhAgamAM dRSTi rAkhavI ' paNuM vartanamAM eo lakhela nIcenuM vivaraNa vAMcavAthI samajavAmAM Avaze-- khoTA thAnamAM daSTi mUkavAnI himAyata kare che, - " hAlamAM keTalAka jaina munio prabhunI daSTi zi5iyo ane jaina muniyo baMne dRSTithAna to sAtaviSe kharuM rahasya nahi samajatAM UlaTo artha karIne mAnA sAtamA aSTamAMzamAM rAkhavAnuM ja kahe che tyAre saMpUrNa sAtamA bhAge dRSTi mAnatA nathI, ane be vacce koI jAtano matabheda rahe ja na joIe sAtamA bhAganA madhyamAM eTale 6 sADAcha bhAgamAM paNa e matabheda gujarAtI somapurAo UbhuM kare che daSTi rAkhavA vidhi karanArAone jaNAve che. kharI ane temanI TI salAhanA bhAga thaI paDelA kaI rIte jotAM e temanI bhUla thAya che; kAraNa ke dvAranI kaI sAdhuo ane vidhikAra paNa te pramANe mAne -UMcAImAM 8 ATha bhAga karI, uparano 1 eka bhAga che, tyAre kahevuM paDe che ke, teo bole che nyAye paNa tajavo ane nIcenA cha sAtamA bhAgamAM 8 ATha cAle che anyAye. kAraNa ke "saptame" athavA "sAtabhAga karI AThamo uparano eka bhAga tajI sAtamA mAmAM A zabdo uparathI "sAtamAne ane athavA bhAgamAM prabhunI dRSTi rAkhavI, e lekano purA sAte evo artha nIkaLato nathI. paNa "sAtamAartha che' tema chatAM teno artha evo kare che ke mAM." athavA "sAtamAnI aMdara evo ja artha thAya 17 sAtamA bhAganI aMdara vacce dRSTi rAkhavI, che, zabdano zi5iyo "a" A saMskRta sabhyanta 1 temanuM A mAnavuM tadana asaMbhavita che. kemake artha to kadAca na jANatA hoya paNa sAtamAmAM' tema karavAthI uparano AThamo 1 eka bhAga tajavAnuM ahIM "sAtamA' e zabdane anta Avela "mAM" e kaheluM che tenA badale 1 deDha bhAga tajAya che ane 7 gujarAtI vibhaktino artha paNa nahi jANatA hoya ? sAtamA bhAgamAM daSTi na ApatAM dA sADA cha bhAge A pramANe "sAtamA mAM' e gujarAtI vibhakatyanta che mATe Ama mAnavuM ayogya che. dhAro ke ApaNe zabdano kharo artha choDIne prathamAvibhakatyanta zabdakoInI pAse 7 sAta rUpIA mAMgIe chIe to sAta nA arthane maLato " sAtamo bhAga pUro " evo pUrA laIzuM; parantu 6 sADA cha ke 6 paNa sAta artha kare che ? vAstavamAM " sAtamamAM ' Ano artha laIzuM nahi, tevI rIte prabhunI dRSTi sAtamA bhAge kahI " sAtame bhAga pUro' evo nahi paNa " sAtamA che chatAM paNa sAta bhAge ke sADA cha bhAge rAkhavI, bhAganI aMdara " evo thAya che. kema ke gujarAtI ApaNI bhUla gaNAya. tevI bhUla na thavA pAme te bhASAmAM sAtamI vibhaktimAM vaparAto " mAM ' e mATe bAjunA nakazAmAM spaSTa cItarI batAveluM che. te pratyaya "maNe ' zabdanuM ja saMkSiptarUpa che, saMskRta pramANe dRSTi rAkhavI. ( zilparanAkara pR. 164. ) bhASAnA "maNe zabdanuM prAkRtamAM "majhe' ane
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstrIya zilpavidyA ane vartamAnanI keTalIka bhUlA: ' apabhraMzamAM jijha e rUpa thaI kAlAntare prAcIna gujarAtImAM * mAnijha '* mAMhi ' ityAdika AkArA badalatu` chevaTe Adhunika gujarAtImAM ' mAM ' AvuM saMkSipta rUpa banI gayuM che, chatAM Aje paNa ene aM ' madhye 'nA ane maLatA ja thAya che; bIjo nahi, ane bIjo artha thai zake paNa nahi. }AI ema kahe ke * rAmadatta, makAnanA sAtamA khaMDamAM rahe che' te AnA artha zuM Ama thaze ke - rAmadatta makAnanA sAtamA khaMDanI upara rahe che ? athavA sAtamA khaMDa pUrA thAya tyAM rahe che ? haragijha nahiM, AnA kharA atha e ja thaze ke 'rAmadatta makAnanA sAtamA khaMDanI aMdara rahe che.' pachI bhale te sAtamA khaMDanA AMgaNAmAM rahetA hAya, zALamAM rahetA heAya ke eraDAmAM rahetA heAya e ja rIte saMskRtamAM de viti revasa' AvA prakAranAM vAkayamAM devadatta gharamAM praveza kare che ' ATale ja artha thaze paNa * gharanI upara praveza kare che, athavA AkhA gharamAM praveza kare che' Ave! a karIne kAI paNa mANasa peAtAnI mUkhatAnuM pradarzona nahi kare, jema zilpiyA 'lajJamattasame ne a rIte kare che. 35ra aSija cheravAmAM vAMdhe che te nIce jema nahiM ? zilpi mahAzayanIe dalIla ke, 8 sAtamAne AThameA eka ja upara tajavA kahyo che, mATe sAtamA, AmA vacce ja daSTisthAna rAkhavu' joie, sAtamAnI aMdara madhyabhAge rAkhavAthI upara deDha tajAI jAya che ane dRSTi sAtamA bhAge na AvatAM sADA cha bhAge Ave che ' daivI vAghAta yukti che ? bhalA upara AThame| bhAga tajavAnA lekha che tema nIcenA cha bhAge| tajavAno lekha paNa kharA / nahiM ?, jo hA te| pachI sAtamAnI samAptimAM dRSTisthAna nizcita karatAM nIce cha bhAga tajAze ke sAta ?, upara pA aDadhA bhAga adhika tajavAmAM tamane vAMdhe che ane nIce AkhA bhAga vadhAre tajAya tenuM kaMi nahiM ? zilpI mahAzaya !' jarA hRdayamAM uMDA vicAra kare, tamArA siddhAnta pramANe dRSTi sAtamA-AThamA bhAganI 5 vacce Ave che je vAstavamAM daSTisthAna nathI paNa sama-viSama sthAnAnA sa'dhibhAga che, daSTisthAna kAi paNa viSamasthAnamAM ja hAvuM joie tenI bahAra hiM, paNa tamArI mAnyatA ane tamArA nakazAmAM cItaryAM pramANe daSTisthAna kAI paNa rIte viSamasthA namAM AvatuM nathI, paNa tenI bahAra uparanI saMdhimAM Ave che, ane tethI STi sAtamAnA sAtamA bhAgamAM rahevAne badale aDadhI sAtamAM rahe che ane aDadhI uparanA AmA bhAgamAM ke je bhAga 64 bhAgeAnA hisAbe 56 me che, ane samasthAna hovAthI azubha klAkArI che. * sAtamAnI madhyamAM daSTi rAkhavAthI te sADA cha bhAge ja Ave che, A yukti paNa ajJAnapUrNa che, sADA cha, savA cha ke peANA sAta e badhA bhAge che te sAtamAnA ja avayavA ? teA pachI tyAM daSTi mUkavAmAM vAMdhA ze che ?, kema ke, AkhA sAtame bhAga zubhadaSTisthAna che, pachI bhale pahelA aSTamAMza hAya, trIjo heAya, pAMcame! hAya ke sAtamA hAya, badhA aMze| zubhadaSTisthAne che. aghaTamAna yukti * sAta rUpIyA mAMgatA heAie teA pUrA sAta laye, echA nahi ' A yukti paNa ajJAniyAnA mukhe zAbhe tevI che, diSTa pUrA sAta bhAga mAgatI nathI paNa cha bhAga pUrA thayA pachI sAtamA bhAgamAM yAgya Aya uttapanna thAya te bhAga mAMge che. dRSTisthAnamAM mUkavAnA ceAgya Aya; dhvaja, siMha ane vRSabha e traNu mAnyA che, je paikInA eka paNa Aya tamArI mAnyatA pramANe daSTisthAna rAkhavAthI AvatA nathI, jue prAsAdama'Dana tathA vAstuma jarInA diSTasthAna saMbandhI nIcenA zleAka-- 66 AyabhAgairbhajed dvAra - maSTamamurdhvatastyajet / sasamasatame dRSTi--deve sidde . ne zumA khA" ( prAsAdamaDana 4. ) a:-- dvAranA 8 bhAga karavA ane temAMne 8 mA bhAga upara cheADI devA, nIcenA sAtamA bhAganA zrI 8 bhAga karavA ane tene paNa uparanA AThamA bhAga cheDI sAtamA aSTamAMzamAM vRSabha, siMha athavA dhvaja AyamAM STi rAkhavI te zubha che ' eja
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 || phAgaNa-caitra zloka vAstumaMjarImAM che paNa varatu eka ja hovAthI paNa aneka Apattiyo Ave che. juo nIcenA judo Apyo nathI. tamArA saMgrahanA leke ane tene tamAre artha-- vAMcakagaNa jaze ke, "aparAjitapRcchA' "prAsAda- "kalarava patha vimAne, ditI mAge maMDana ane "vAstumaMjarI' Adi badhA granthane eka ja mata che ke, dRSTisthAna sAtamAno sAtamo bhAga che, ane ghaNAkharA pratye te sAthe sAthe e paNuM jaNAve che ke, "sAtamAnA sAtamA bhAgamAM _ ( zilparanAkara, pR. 153 } jyAM vRSabha, siMha ke dhvaja Aya maLatuM hoya tyAM artha--- (tamAre ja lakhelo ) "prathama vibhAdaSTi rAkhavI' have Adhunika gujarAtI zilpionA gamAM yakSAdi bIjA vibhAgamAM sarva devatAo deviyobrAntamata pramANe sAtamAne sAtamo bhAga pUro thAya trIjA vibhAgamAM brahmA, viSNu ane jinadevatAonuM tyAM je dRSTi rAkhavAnI hota to A granthakAro siMhAsana karavuM tathA cothA bhAgathI adhika pAMcamA upara jaNAvela traNa Aye javAnuM kema lakhata? vibhAgamAM arthAta gabhArAnA madhyabhAge zivanuM sthAna sAtamAne AThamo bhAga choDIne nIce daSTisthAna karavuM. 134.' rAkhavAthI kadAca gaja Aya maLI jAya, paNa zlokamAM A zlokanA arthamAM tamoe je devonuM batAvela traNa Ayo tyAM kaI rIte maLI zakatA nathI. siMhAsana karavAnuM lakhyuM che te badhe sthAne 'vibhAga ' che ane teno artha je sAtamAnA sAtamA bhAganA pharIthI 8 bhAga karIne zabda saMskRtamAM 'satta paNa tamoe saptammantanA rUpamAM ja karyo che tyAre tenA 1 lA, 3 jA, 5 mA bhAge dRSTi rAkhavAmAM Ave to ja A traNa A prazna ubho thAya che ke, dRSTine aMge lakhAyelA paikIne koI paNa eka "satta' athavA "sAtamAmAM" no artha Aya maLI zake che, ane e pramANe tyAre ja thaI pUrA sAta" karo cho tema ahIM paNa "prathama vibhAgamAM zake jyAre daSTi sAtamA bhAganI aMdara rAkhavAmAM Ave. ityAdine "pahelo pUre" karo cho ? ane prathama sAtamAnA nIcenA prathama aSTamAMzamAM dhvajAya, vibhAga pUro thAya tyAM siMhAsana karo cho? ke prathama trIjA aSTamAMzamAM siMhAya ane pAMcamA aSTamAMzamAM vibhAganI andara ? huM dhAruM chuM ke, ahIM tame tamAro. - vRSAya hoya che, AjanA zilpionI mAnyatAnusAra sAtamAne sAtamo bhAga pUro karIne je dRSTi rAkha pUrA rUpiyA levAno siddhAnta pALatA nahiM je he. vAmAM Ave to A traNa pikIno eka paNa Aya vaLI tamArA saMgrahane nIcene zleka ane tene artha juoAvI zakato nathI. A uparathI ja siddha thAya che ke, Adhunika gujarAtI zilpionI daSTi viSayaka "mANe kAme avAse , dvitIya mahimeva h mAnyatA kharI nathI, paNa brAnta che. siMhasthAnaM tRtIye ca,caturthe siMhamAzrayeta 27" sAtamAne artha "pUra sAta karanAra zilpine ( zilparatnAkara, pR. 177 ) pUchIye ke, tame dvAradaSTisthAnamAM Aya juo cho ke artha : ( tamAre ja lakhele )- " chajA. nahi ?' uparathI zikharanA pahelA zuMganA mathALA sudhI gavAkSa, je jotA ho te tamane tamArI mAnyatA pramANe bIjA zuMganA mathALA sudhI mAro, trIjA zuMganA daSTisthAna nizcita karavAmAM vRSa, siMha athavA dhvaja mathALA sudhI siMhasthAna ane cethA jaMganA mathALA. e traNa paikIne koI paNa Aya maLe che ? sudhI zukanAzana siMha kara. 27." rAkhIne vitta artha thAtAM vIzI gatti: zlokane upayuMkata artha zuM tame tamArA vaLI A saptame' ane sAtamAmAM' Adi siddhAnta pramANe karyo che?, nahiM ja, tamArA siddhAnta. zabdane " pUrA sAta" Avo artha karavAmAM bIjI mujaba te A zlokano artha nIce pramANe -
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstrIya zilpavidyA ane vartamAnanI keTalIka bhUlo: * pahelo krama pUruM thAya tyAM gavAkSa, bIjA kramanI bhAge, bAramA bhAge, teramA bhAge athavA caudamAM samAptimAM mAro, trIjA kramane anne siMhasthAna bhAge karavo, staMbhanI jADAinuM A pAMca prakAranuM ane cothA kramane mathALe zakanAzane siMha karavo.' mAna yathAzAstra kaheluM che. eTale pASANanI maja kema mistarIjI A artha ThIka che? kAraNa ke bUtInA AdhAre yogya mAna levuM. tame pUre bhAga levAnA siddhAntane mAnanArA che uparanA arthamAM Avela " Aje' e zabda mATe mathALA sudhI " nahi paNa mathALe" Avo saptamyanta jevo lAge che, paNa vAstavamAM e tRtIyA ja artha evo joIe ane Ama thaye ja tamAro vibhakitanA arthamAM vaparAya che. mULa saMskRtamAM * pUrA rUpiyA levAno siddhAnta TakI zakaze, " mathALA badheya bhAgavAcaka " aMza' zabda tRtIyAnta che ane sudhI" kahevAthI te mathALA nIceno bhAga paNa bhego ene ja artha " ' e zabdathI batAvyo che AvI jAya che, je tamArA mata pramANe Avo na jene tAtparyAtha "bhAga jeTalo athavA bhAga barojoIe, kema ke dRSTine aMge tame sAtamAno sAtamo bara' evo thAya che ahIM "bhAge' e zabdathI pUro pUro thAya tyAM daSTi rAkhavAno mata dharAvo che bhAga levAya che, e rIte bane. e zabda prayoganA tyAre devonA siMhAsana mATenA vibhAgamAM ane gavAkSa. abhyAsathI daSTisthAna viSe paNa "bhAga' zabdathI mADharA vagerene mATe kramamAM paNa pahelo bIjo, trIje pUro bhAga levAnI bhramaNAmAM zilpio paDI gayA vibhAga ke pahelo, bIje trIjo krama pUrNa thAya tyAM lAge che, paNa temaNe samajavuM joIe ke, ahIM pUra anukrame siMhAsano ane gavAkSAdi karavAnI Apatti bhAga levAno che te to tRtIyA vibhakitanA prayogathI Ave che, je tamane paNa mAnya nahi ja hoya. ja samajAya che, paNa dRSTisthAna viSe pUro bhAga A badhA pramANe ane purAvAo uparathI levAnuM nathI, kemake tyAM saptamI vibhaktino prayoga samajI zakAze ke, daSTisthAnane aMge gujarAtanA Adhu- che, tRtIyAne nathI. nika semapurA zilpio je mata dharAve che te khare niSada khara bhUlabharela ane tyAjya che. daSThisthAna saMbadhi A lAMbI carcAne niSkarSa bhUlanuM kAraNa : nIce pramANe nikaLe che - - gujarAtI mistariyAmAM A bhUla kevI rIte pasI 1. jinamUrtinI daSTi, dvAranA kayA bhAgamAM paDe gaI ene temane pitAne te kadAca khyAla paNa nahi eTalI UMcI rahevI joIe e viSayamAM Thakakara kesa, hioya chatAM enuM kAraNa amArA dhyAna bahAra nathI, jenAcArya vasunandI ane bIjA zilpa granthakAre prAsAdonA aMgaupAMgonI mApaNImAM e vacce matabheda hato. zilpiyo " ATalA bhAge amuka karavuM, ATalA 2. AjakAlanI pravRttimAM dRSTinuM sthAna apa-bhAge amuka karavuM' ityAdi bolyA kare che je rAjitapRcchA, prAsAdamaNDana, vAstumaMjarI Adi -nIcenA leke ane eno artha vAMcatAM jaNAze- granthanA anusAra nizcita karavAmAM Ave che, bAsA ni, samAnAM vistAra 3. uttaraMga ane ubarA vaccenI dvAranI uMcAjAyeM virena, dUtAna pA ne 64 bhAge tenA 55 mA bhAgamAM jinamUrtinI dRSTi rAkhavI evuM aparAjitapRchAnuM vidhAna che. -kalAbAnena, rAkSarona tathA uta- 4. prAsAdamaNDana, vAstumaMjarI Adi grantho mA cAva, rtamAna pRthavitA pAtro dvAranI UMcAInA 8 bhAga karI upara A zi95ratnAkara, pRSTa 132) bhAga choDI nIcenA sAtamA bhAganA 8 bhAga karI staMbhane pRthu (jADAI)ne vistAra prAsA- teno paNa uparane AThamo bhAga choDI devAnuM ane --janI pahoLAInA pramANanA dazamA bhAge, agiyAramA sAtamAna pharI ATha bhAga karI nIcenA pahelA
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtra dudhALAM ane khetI vageremAM upayogI janAvanI rakSAnI vAta dayAmAM na hoya, dayAnI sAcI samajaNa pUrva AcArya devazrI vijayarAmacaMdrasUrIzvarajI ma. bIjAnuM duHkha pitAnA duHkha jevuM lAge nahi nahi. dayALupaNuM na hoya teya dayALupaNAne lAvavAnA ane pitAnA duHkhane dUra karavAnI jevI IcchA thAya prayatnamAM rahevuM joIe ane te pachI te dayALupache tevI pArakAnA duHkhane nAza karavAnI IcachA janma NAne lAvavAnA prayatnamAM chIe ema jarUra kahI. nahi, tyAM sudhI ApaNe dayALu chIe ema mAnavuM zakAya. duHkhI mANasanI najara heje sukho ane - sAdhana saMpanna tarapha jAya, kAraNa ke-je e dhAre aSTamAMze dhvajaAyamAM, trIjA aSTamAMze siMha AyamAM te mAruM du:kha TALe tema che, ema duHkhIne thAya che; athavA pAMcamAM aSTamAMza vRSabha AyamAM dRSTi rAkha paNa sukhI pAse e haiyuM hovuM joIe ne? Aje vAnuM vidhAna kare che. ghaNaenA dharmamAM prAya: bhalIvAra dekhAto nathI, 5. AjanA gujarAtI zilpi moDhAthI te kemake pAyo nathI. e dRSTie te evA sukhI paNa sAtamAnA sAtamA bhAgamAM dRSTi rAkhavAnuM kahe che, eAchA dayApAtra nathI. e bIcArA evA che ke-e paNa kRtimAM teno sAtamo bhAga pUro thAya tyAM daSTi bhegavI zakatA paNa nathI, daI zakatA paNa nathI, rAkhe che ane tema karavAnI bIjAone salAha Ape che. Akhare te mUkIne ja jAya che ane kevaLa pApano bhAra 6. gujarAtI zi9i5nI mAnyatA pramANe dRSTi- sAthe laI jAya che. badhA evA hoya agara evA sthAna rAkhatAM prAsAdamaDana, vAstumaMjarI pramukha che, ema ApaNe kahetA nathI. jyAM jeTaluM lAgu granthanuM kathana khoTuM kare che, kemake A badhA paDe tema hoya tyAM teTaluM lAgu karavuM. badhuM badhe granthamAM daSTisthAna vRSa, siMha athavA dhvaja AyamAM lagADavAnuM na hoya. moTA bhAgane lakSyamAM rAkhIne rAkhavAnuM kahyuM che; je sAtamA bhAganI aMdara daSTi vAta thAya. Aje te evuM paNa bane che ke-chokaro rAkhavAthI ja maLI zake, pUrA sAta bhAge nahi sukhI thAya, eTale du:khamAM jIvIne duHkhe ucheranAra 7. saptamI vibhaktino artha barobara samajavAmAM mA-bApane paNa kahI de che ke-"tame tamAre ghera ane huM Ave te A navI bhUla kSaNabharamAM nikaLI jAya tevI che. mAre ghera !" alyA, tAruM ghara kayuM ? chokarAnI va 8. bIjA prasaMgomAM jema " dazamA bhAge, to kadAca bele, kemake-ene enAM mA-bApe bIje bAramA bhAge ityAdi prakAranI kArIgaro bhASA ghera dIdhI che, paNa AvuM chokaro zI rItie bole?' vApare che ane tyAM teTalA bhAge jeTaluM mApa grahaNa e kaye gherathI Avyo ? mA-bApanA du:khanI darakAra . kare che, tema dRSTisthAnanA saMbaMdhamAM paNa kare che je nahi karanArA ane temanI pAse paNa kAma karAvIne temanI bhUla che. " sthAnavibhAga' ane ' krama' rejI denArA chokarA paNa Aje nathI ema nouM, prakaraNamAM jema saptamIne artha "tenI aMdara" athavA Aje dayAnI pravRtti nathI thatI ema nahi, tenA mathALA sudhI' e karavAmAM Ave che te ja paNa haiyAmAM dayAbhAva nathI ane ethI eka tarapha artha dRSTisthAnanA saMbandhamAM paNa "sAtamAnA dayAnI pravRtti karanAre paNa bIjI tarapha mAtra sAsAtamAnI aMdara" athavA "sAtamAnA mathaLA sudhI" mAnya nirdayatA ja nahi paNa karatAya batAvI zake. Avo karavAmAM Ave te A bhUla sudharI jAya. che. dayALane to koI du:kha de teya du:kha denAraneya dRSTisthAna saMbandhI ATale spaSTa khulAso du:kha devAnuM mana thAya nahi. dayAne te dharmano mULa vAMcyA pachI paNa jo zilpio potAnI bhUla nahi guNa kahyo che. du:khI mANasanI vAta nIkaLe, tyAre sudhAre to teno artha e ja thaze ke, teo sama- "enuM e jANe--ema dayALuthI bolAya nahi. bIjavA chatAM durAgrahI che. ane evA durAgrahI zilpi jAnA du:khane dUra karavAnAM sAdhano pitAnI pAse yonI salAha mAnavAmAM keTaluM jokhama raheluM che te hoya ane bIjAnuM duHkha rahI jAya te e mANakAma karAvanArAone vicAra karatA banAvaze. kramazaH sAI che? Aje te sukhI ane sAdhana saMpanna
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ dayAnI sAcI samajaNa mANaso jANe ke milkatanA mAlika nahi paNa TrasTI e dayALupaNuM che, bIjAnA du:khane nAza karavAnI . hoya evuM kare che. sAdhana maLyAM hoya to e nirNaya icchA paNa svArtharahita ja joIe, sarva jIvonI kare joIe ke A sAdhanono, bIjAnuM du:kha dayAmAM jema mANaso AvI jAya che, tema dUdhALAM TALavAmAM upayoga karavo.' puNyavAnanI najadikamAM janAvara ane khetI mATe upayogI janAvaro vigere da.khIno vasavATa thaI gayo hoya, to eTaluM enuM paNa AvI jAya che. dayAnA kSetramAMthI e bAkAta puNya kharuM ne ? paNa Aje du:khI to kahe che ke- nathI; paNa A pazuo dUdhALAM che athavA to amAre enI joDe vasavAnuM thayuM e amArUM pApa. khetInA upayoganAM che-e hetune pradhAna banAvIne enA gharanAM khAna-pAna vigere joIne ama garIbanAM tenI rakSAdi karAya, to paNa vastutaH te dayAbhAva chokarAMne roja rovAnuM ! ' AgaLa to sukhI mANasa nathI. mAnavajAtane upayogI janAvarone jIvADavAM yAtrAdi karIne Ave to zerImAM ghera ghera ane ane bIjAnuM game te thAo, e dayA nathI. Aje rahI-saMbaMdhione tyAM amuka amuka cIjo pahoMcI chApAMomAM jUo to dayAne nAme dUdhALAM ane 'jAya. ghera kAMI sArUM khAvApIvAnuM karyuM hoya, khetI vigeremAM upayogI janAvarone bacAvavAnI ta, chokarAMne Tagara-Tagara joyA karavAnuM ane nisAsA vAta meTA mathALAMthI Ave che. e dayAne prakAra nAkhatA ghera javAnuM hoya nahi. ApaNuM puNya che? "dUdhALAM' athavA to khetI vigeremAM upayogI keInuM duHkha jAya, emAM vAMdho che ? parama upakArI evI vAta AvI, eTale thayuM zuM ? temAM dayA che ke AcAryabhagavAna zrImadda haribhadrasUrIzvarajI mahArA. svArthanI pradhAnatA cheAje dayAnA nAme kAma jAe granthanI racanAne aMte kahyuM ke- A granthanI karanArAomAM paNa ghaNuo A vAtane AgaLa kare ? racanA dvArA meM upAjelA puNyanA vazathI, bhavyA che. dUdha, khetImAM upayogI, vigere vAto karIne tmAo, bhayavirahane mATe zrI jinazAsananA bodhine pahelAM to svArthanI vAta haiyAmAM ThasAve che ane pAmo !' sAmAnya rItie ema kahevAya ke-puNya- pachI dayAnA nAme paisA meLavavAne icche che. ApaNe vAnanI paDakhe pApodayavALA caDhe eTaluM enuM puNya thoDA jIvonI rakSA karI zakIe-e bane, mAtra che ane pelAnA puNyayoge AnuM kAma thAya ema amuka du:khI jIvanA ja du:khanuM nivAraNa karI paNa bane. pite bajAramAM jAya to kamAI zake nahi zakIe ema paNa bane, paNa ApaNA haiyAmAM dayA che Ape to AjivikA calAvI zake, evA bhAva to sarva jIvo pratye hovo joIe. koI paNa karmavALA jIvo paNa hoya che. AthI ApaNAthI prakAranA svArtha vagara, du:khI mAtranA du:khane nAza ema na ja kahI zakAya ema nahi, paNa evuM vicArI karavAnI icchA ApaNAmAM hovI joIe. zakAya paNa nahi ke-e duHkhI thAya temAM mAre zuM ?' ApaNAmAM to dayAnI jagyAe bhIti ghaNI che. e vRtti je AvI, to nirdayatA AvI samaje. jema ke-uparathI koIne paDate joIe to ApaNane dayALa mANasa jema koI paNa mANasane mATe tyAMthI khasI javAnuM mana thAya ke zakaya hoya to ema kahI agara vicArI zake nahi ke-e enA tene hAthamAM jhIlI levAnuM mana thAya ? e vakhate pApe duHkhI thAya che, temAM mAre zuM ?" tema koI pahelo vicAra e Ave ke-"e paDe che tethI mane : paNa pazu-paMkhI Adine mATe paNa e evuM vicArI kAMIka vAgI bese nahi." bhItinA mAryA bhAgI javAnuM zake nahi. dayAbhAva nAnA-moTA sarva jIvo pratye mana thAya che, paNa paDatAnI rakSA karavAno vicAra joIe. koI paNa chavapachI te mANasa haya, pazu bhAgye ja Ave che. duHkhI jIvonA duHkhane joIne hoya. paMkhI hoya ke nAnAmAM nAno kSaka janta hoya: keTalAkanI AMkhamAM AMsa saddhAM tene du:khI joIne tenA du:khano nAza karavAnI IcchA, emAMya dayA karatAM bhIrUpaNuM hoI zake che. du:khane .
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ "ApaNAM tIthAna zrI abhyAsI [ pU dezanAM tIrthone Tuka paricaya; jAnyuArI 1948 nA aMkathI AgaLa ] 5 lakhanau vaTa saMbhALe che. hiMdanA pahelA strIgavanara zrImatI sarejinI nAyaDu A prAMtanA gavarnIra pade che. lakhanaumAM ApaNA 14 zikharabaMdhI derAsarA che. ane cAra dharaderAsara che. AmAMnAM keTalAka derAsarAmAM sphaTikarana temaja pokharAjanAM pratimAo che. pUrvakAlamAM ahiM prAcIna jinamaMdire hAvAM joie ema lAge che. musalamAna bAdazAheAnA kALamAM diza ApaNAM maMdiranA nAza thavAthI A baMdhAvyA hoya ema anumAna thai zake che. 1 kauzAMkhIthI kAnapura thaIne lakhanau avAya che. gAmatInadInA kInArApara AveluM A zahera pUkALamAM avadhadezanI rAjadhAnInuM mukhya mathaka gaNAtuM hatuM. A zahere, musalamAneAnA samayamAM khUba ja jAheAjalAlI bhAgavI che. Aje paNa yuktaprAMtanI rAjadhAnInuM zahera lakhanau gaNAya che. Aje pa. gAviMda vallabhapa'tanI dhrAMgresa sarakAra yuktaprAMtanA vahi ahiM prAcIna avazeSAne jALavI rAkhanArUM eka myujhIyama che. temAM sekaDA khaMDita jinabiMkhA najare paDe che. mathurAnA kaMkAlITIlAmAMthI IravIsana pahe lAnAM je jinarmio nIkalyAM che. te badhAM A saMgrahasthAnamAM saMgrahita karIne rAkhavAmAM AvyAM che. myujhIyamanAM A badhAM pratimAjIne aMge jANItA itihAsazAstrIoe dhaNA suMdara prakAza pADayo che. 31. kuharara, DA. khullura ane mI. smIthe Ane aMge jaNAvyuM che ke, - mathurAmAM eka samaye jainadhama asAdhAraNa prabhutva dharAvatA hatA. tema enA A badhA skupA parathI jaNAya che. vagere' Dara evA che ke--AMsu paNa AvI jAya, eTale AMsu Ave eTalA mAtrathI dayALu kahevAya nahi. Aje lagabhaga badhA khele che ke--duSkALa AvyA tA thaze zuM? emAM-duSkAlamAM lAkanuM zuM thaze ?' enI cintA vadhAre che ke 'duSkAlamAM potAnu" zuM thaze ? ' enI cintA vadhAre che ? jo leAkanI cintA vadhAre hoya, te| sukhI mANasoe duSkALa AvyA tA thaze zuM?' e vAta jANIne karyuM zuM heta? - kAle anAja nahi maLe to ? '-e kalpanAe jenAthI banyuM teNe dhara bharavA mAMDyuM, anAjane cAya teTaleA saMgraha karavA mAMDayA, paNa kAI sukhIe evA vicAra karavA mAMDayA -lAkane jyAre anAjanAM phrAmAM paDe tyAre huM saune anAja pUrUM pADI zakuM ane bhUkhanA mAryAM kAne maravAnA vakhata Ave nahi, e mATe atyArathI ja jogavAI karUM !' AvuM kAma karavAnI sAmagrI te| hoya, paNa evuMrAyelI haiyuM joie ne ? jema ' mAruM zuM thaze ? '-evA vicAra haiyAmAM pedA thAya che, tema ' saunuM zuM thaze ?' evA vicAra pedA thAya, evA prakAranuM haiyuM joie ne? AthI tame samajI zakaze| ke- duSkALa AvyA tA lAkanu thaze zuM? '-evuM paNa khelAtuM hAya, te paNa temAM prAya: leAka pratyenI dhyA nathI, paNa peAtAnA du:khanI bhIti che. DarapokamAM prAyaH dayA auAya nahi ane hAya tA paNa te mAmulI kATinI hAya. i. sa. pUrvanA e-traNa saikAmAM zilpakAma sArAmAM sArUM thatuM, te A avazeSa jovAthI jANI zakAya che. jainazAstromAM je hakIkatA darzAvI che, temAMnI keTalIye aitihAsika hakIkatA A avazeSomAM Ata joi zakAya che. ekaMdare lakhanaunA myujhIyamane jovAthI jainadharmanI prAcInatA ane prabhAvakatA mATe sheje pratyeka vicArakanAM hayamAM mAna upajyA vinA raheze nahi. AyAga paTTamAM cerasa pattharanA eka TukaDApara AsapAsa suMdara kArIgarI sAthe manahara mUrtividhAna najare paDe che. AvA eka AyAga padma para purANA akSarAvALA eka lekha che. emAM lakhyuM che ke, jetA pitA siMhanAme viNaka che. jenI mAtA
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNAM tIrtho kauzikI che, te siMhanadi ke arihaMtonI pUcha mATe racanA karI che. ayodhyAne Aje asaMkhyAtAM varSo A sthApita karyo che." thaI gayAM che. chatAM A tIrthabhUmi, potAnI jAha6 ratnapurI jalAlIthI haju paNa zraddhALu bhAvakanAM haiyAmAM lakhanauthI moDI rAte upaDelI Trena vahelI havAre potAnuM Adhipatya sAcavI zakI che. sohAvalI sTezane Ave che. sTezanathI be mAIle sarayUnadInA kinAre vaselI A prAcIna nagarImAM ratnapurI tIrtha AveluM che. ratnapurI zrI dharmanAtha bhagavAna zrI RSabhadevasvAmI caitra vadi AThama-pUrvAbhagavAnanAM cAra kalyANakAthI pavitra thayelI puNya- SADhA nakSatramAM (gujarAtI phAgaNa vadi janma pAmyA bhUmi che. vartamAna avasarpiNInA paMdaramA tIrtha hatA. ane te phAgaNa vadi 8 nA patinAM cyavana, janma, "dIkSA ane kevaLajJAnanI zrI RSabhadevasvAmIe ahiM dIkSA svIkArI hatI. tIrthabhUmi Aje paNa tyAM AvanArane pavitratAnAM temaja A nagarInA purImatALa nAmanA parAmAM zAMta vAtAvaraNathI bharI de che. suMdara maMdira, dharma- bhagavAnane phAgaNa vadi 11 nA divase lokAloka zALA vagerethI A sthAna khUbaja ramaNIya lAge che. prakAzaka kevaLajJAna utpanna thayuM hatuM. pAMca vIghA jeTalI jamInane pharatA keTanI aMdara A e ja rIte bhagavAna zrI RSabhadevasvAmInA putra badhe AveluM che, maMdiramAM bhagavAna zrI pArzvanAtha zrI bharata cakravartI, A nagarImAM potAnA mahelanA prabhunI zyAmavarNI mUrti che. AjubAju zrI anaMta ArIsAbhuvanamAM kevaLajJAna pAmyA hatA. zrI ajitanAtha ane zrI dharmanAthaprabhunI pratimAo che. maMdi nAtha bhagavAnanAM cAra kalyANake A nagarImAM ranI vacce zrI dharmanAthaprabhunAM kevaLajJAna kalyANakanI thayAM che. zrI jitazatrurAjAne tyAM mAha sudi 8 sthApanA che. rohiNI nakSatramAM bhagavAna zrI ajitanAtha svAmI " heTA maMdiranI cAre bAju cAra khUNAmAM cAra janma pAmyA hatA. zrI abhinaMdana svAmI, zrI sumatinAnAM maMdiro che. temAM agni khUNAnI bAjUnAM nAtha ane zrI anaMtanAtha-A traNeya tIrthakaronAM maMdiramAM zrI dharmanAtha tathA zrI mahAvIra svAmInAM cAra-cAra kalyANa ke A bhUmimAM ujavAyAM che. pagalAM che. naiRtya khUNAnAM maMdiramAM zrI dharmanAthajI bhagavAnanAM cyavana kalyANakanI sthApanAnAM pagalAM che. radhuvaMzamAM prasiddha zrI rAmacaMdrajI, zrI lakSmaNajI vAyavya ane IzAna khUNAnAM maMdiramAM janma kalyA- ane zrI bharata A badhA mahApurUSo: adhyAmAM Naka ane dIkSA kalyANakanI sthApanA che. bAjumAM janmI, jagatamAM prasiddha thayA hatA. rAma ane zrI RSabhadeva bhagavAnanuM nhAnuM maMdira che. ratnapurI ayodhyA-eTalA badhA paraspara saMkaLAyelA che. ke: tIrtha, ekaMdare tenI bhavya prAcInatAne jALavI loka vyavahAramAM paNa ema bolAya che ke, " jyAM rahyuM che. te eka daSTiye AnaMdanI vAta che. rAma tyAM ayodhyA." Aja pavitra nagarInA udhA7 adhyA namAM satI ziromaNi sItAjIe divya karyuM hatuM. ratnapurIthI Trena raste ayodhyA AvI zakAya che. TekanI khAtara pitAnAM roja-pATa, kuTuMba ayodhyA, e jaina-jainetara samAjamAM suvikhyAta kabIlo tyajI denAra rAjA harizcaMdra paNa A ayoprAcIna tIrthabhUmi gaNAya che.. vinItA, kauzalA dhyAnA rAjavI hatA- bhagavAna zrI mahAvIra svAmInA ane sAketapura-A traNa adhyAnAM prAcIna zAstrIya navamA gaNadhara paNa A ja ayodhyAnA hatA. Aje nAmo che. vartamAna avasarpiNIkAlanA prathama tIrtha. e ayodhyA rahI che. paNa tenI samRddhi, tene kara zrI RSabhadeva bhagavAnanI nagarI tarIke ayodhyA vaibhava, bhUtakAlanA garbhamAM samAI gayo che. chatAM janazAstromAM khUba ja pracalita che. iMdramahArAjAnI tenI AsapAsanA khaMDero; ayodhyAnI prAcIna AjJAthI. vazamaNa yuganI AdimAM A nagarInI mahattAne bolI rahyAM che.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 phAgaNa-caitra - kaTarA mahollAmAM ApaNuM eka maMdira che. Nake A puNyakSetramAM thayAM che. ApaNAM daza maMdire maMdiramAM zrI ajitanAtha bhagavAna mUlanAyaka che. e ahiM che. rAmaghATanuM maMdira badhA karatAM ghaNuM ja uparAMta, zrI RSabhadevasvAmI, zrI abhinaMdana svAmI, suMdara ane ramaNIya lAge che. A badhAM maMdiramAM tathA zrI mahAvIrasvAmI bhagavAnanAM pratimAo paNa keTalAMka zikharabaMdha ane keTalAMka ghara derAsara jevAM che. maMdiranI madhyamAM samavasaraNanI racanA che. emAM che. aMgrejI kahImAM zrI yazovijyajI jaina pAThazAzrI ajitanAtha bhagavAnanI pAdukA che. - LanA - LAnA makAnamAM paNa ghara derAsara che ! 8 sAvatthI -- --pUrvAlamAM A nagarImAM devavANArasI, rAjaayodhyAthI manakApura ane geMDA jaMkazana bAda vANArasI, madanavANArasI, ane vijayavANurasI e rItanA cAra bhAga hovA joIe ema lAge che. manakApura sTezanathI sAta koza dUra sAvathI javAya che, raste heja agavaDavALo che. sAvathI Aje ' Aje A nagarImAM hiMdabharamAM vikhyAta sarvaujaDa che. Theka-ThekANe khaMDero ubhAM che. je kAlanI darzana vizArada brAhmaNa paMDitono vAsa haMmezA rahe karatAne dInabhAve kahI rahyAM che. jyAM juo tyAM che. paMDita zrI mAlavIyAjIe sthApelI vizvavidyAjhADI ugI nIkaLI che. je zrAvastInagarImAM bhaga- laya" ahiM che. je samasta bhAratamAM anokhuM sthAna vAna zrI mahAvIradeva para, teonA ziSya gozAlAe dharAve che. sarvedarzanane saMskRtagraMtha, saMzodhanatejolesyA mUkI hatI; te A nagarI, Aje taddana pUrvaka ahiMnI pustaka prakAzaka saMsthAo taraphathI zUnya banI, jagatanA padArthonI anityatAno bodha- niyamIta prasiddha thayA kare che. ekaMdare; kAzI, e pATha ApaNane ApI rahI che. jainonI kalyANaka bhUminuM pavitra kSetra che, te trIjA tIrthakara zrI saMbhavanAthasvAmInAM cAra rIte vaidika matAnuyAyIonuM paNa pavitra tIrthakSetra kalyANuke, A pavitra bhUmipara thayAM hatAM. Aje gaNAya che. saMbhavanAtha bhagavAnanuM maMdira, mUrtivihoNuM khAlI upAdhyAyajI zrI yazovijayajI mahArAjazrIe paNa paDayuM che. bhagavAna zrI mahAvIradevanA prathama gaNadhara ahiM AvIne, nyAya, vedAMta Adi darzana zAstrono zrI gautamasvAmIjI ane bhagavAna zrI pArzvanAthasvA- bAra bAra varSa sudhI abhyAsa karyo hato, je daSTie mInA zAsanamAM thayelA kezIkamAra AcAryane kAzIne vidAbhUmi paNa kahI zakAya.' meLApa A nagarInA tiMduvanamAM thayo hato. kAzInI bAjumAM tenA para tarIke bhadainI ane A kSetra Aje paNa ramaNIya lAge che. ekAM bhalupura che. bhelapuramAM zrI pArzvanAtha prabhunuM maMdira tamAM rahI, zAMtipUrvaka AtmasAdhanA karanArAone ane dharmazALA che. bhadainImAM supArzvanAtha bhagavAnane mATe A bhUminuM vAtAvaraNa ghaNuM ja anukaLa che. suMdara maMdira che. najIkamAM nAnI dharmazALA che. A ghATane vaccharAja ghATa kahevAya che. ahiMthI gaMgAne 9 kAzI-banArasa dekhAva atyaMta AkarSaka che. najadikamAM ja digaMbara ayodhyAthI TrenamAM kAzI tarapha javAya che, jainonuM syAdavAda vidhAlaya che. kAzI e pUrvAdezanI bahu prAcIna nagarI che. varaNA - kAzImAM ekaMdare, harizcaMdra ghATa, maNikaNikA asI A be nadIo ahiM gaMgAne maLatI hovAthI, A nagarInuM vAraNasI paDayuM hatuM, tyArabAda ghATa, dazAzvamegha ghATa, temaja jayapuranA mahArAjAe baMdhAvela vedhazALA, hiMduvizvavidyAlaya, ItyAdi sthaLe apabhraMza thatAM Aje vANArasI bolAya che. vaidika saMpradAyamAM tema ja bauddhasaMpradAyamAM paNa banArasanuM darzanIya che. hiMduonuM, kAzI vizvanAthanuM maMdira nAma ghaNuM ja prasiddha che. bhagavAna zrI supArzvanAtha ahiM moTuM tIrthadhAma gaNAya che. temaja bhagavAna zrI pArzvanAthasvAmInAM cAra kalyA- [bAkInA tIrthono paricaya AgAmI aMke ].
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ strI viSenI kahevata ne tenuM rahasya. -- zrI tIndra ha. dave bhASA jayAre sadIonA anubhava ane jJAnane tema strI game tevI catura. ke suMdara hoya paNa purUSa nAnakaDA paNa zAnadAra ne sacoTa vAkayamAM ekarUpe AgaLa enI kiMmata kaMI nahi evI matalabanI utAre che tyAre e kahevatarUpa banI samasta prajAnI je pahelI kahevata che teno ghaDavaiyo koI purUSa haze sahiyArI milakata banI jAya che. eno mULa kartA e niHsaMdeha che. ene potAnI patnI sAthe kaMIka visarAI jAya che. eno AraMbha kema ne zI rIte thayo vAtamAM bolAcAlI thaI haze ane te parathI gharamAM e kaI jANatuM nathI paNa sarva eno prayoga kare che. moTuM kANu e viSe banne jaNa carcAmAM UtarI kaI paNa prajAnI kahevata tapAsatAM ApaNane paDyAM haze. strIe potAnuM mahattva darzAvavA ene tenA saMskAra, AcAravicAra tathA amuka kAma ke AvaDe evI badhI dalIla karI haze, ane strI varga viSe e prajAnA manamAM kevA khyAla che tenuM jyAre bolavA bese tyAre purUSanA kAnane ja kAma kaMIka aMze jJAna maLe che. karavAnuM rahe che. enI jIbha aMdarathI game teTaluM ApaNI bhASAmAM judI judI jJAti, kAma ke saLavaLATa kare paNa tene te menI aMdara gUThaLuM vargo viSe ghaNI kahevato che. dAkhalA tarIke vANIyA vaLIne zAMtithI paDI rahevuM paDe che. eTale purUSane mUcha nIcI to ke sAtavAra nIcI', "darachano dIkaro potAnI mahattA varNavI batAvavAnI atyaMta IcchA jIve tyAM sudhI sIve ', "agama buddhi vANiyA, chatAM avakAza nahi maLyo hoya ane e carcA pachama buddhi brahma; tarata buddhi tarakaDI te mukkI rAta daramyAna thaI haze eTale eNe lAMbI jIbhAmele ghama', "navare hajAma pATalA maMDe' ityAdi. jeDI karavAne badale ekAda be vAkayamAM patAvyuM A parathI te te vargo ke varSonI khAsiyata-khUbI haze game tevI paNa tuM strI, ajavALI paNa ane khAmI viSe prajAmAnasamAM kevA prakAranA khyAla rAta, divasa nahi. purUSanI tole tuM na Ave, pravartatA haze te ApaNe jANI zakIe chIe, " varavahu ' jyAre carcA karatAM hoya che tyAre bhASAe, kahevatone khAtara, purUSanA jJAtivAra temaja temanA pADozIonI sthiti bahu kaphoDI thAya che, dhaMdhAvAra jema bheda ne paTAbheda pADyAM che tema e bicArAthI kaMI kAma thaI zakatuM nathI ane strInA pADyA che. strIo mATe jema sabhAmAM, relavemAM varavahunI carcA chAnAmAnA UbhA rahIne sAMbhaLyA ne TrAmamAM alAhedI jagA rAkhavAmAM Ave che. sivAya emano chUTake thato nathI. u5ra kahI te tema bhASAmAM paNa strIo mATe khAsa kahevata mujabanI e varavahunI carcA emanA pADozInA racAI che. ane strIonI peThe ja strI mATenI A sAMbhaLavAmAM AvI haze ne tene meM ajavALI kahevata paNa rasIkajanonuM khAsa dhyAna kheMce evI paNa rAta' e vAkaya ghaNuM gamI gayuM haze. eNe UMDA rahasyathI bharelI ane smaraNamAM ramI rahe pitAnI patnI sAthe, niyama mUjaba, takarArano prasaMga evI hoya che. ubhe thatAM upalA vAkayano prayoga karyo haze ane abalA varga mATe ApaNI bhASAmAM eTalI - e rIte svArthI purUSoe potAnI zreSThatA sAbIta badhI kahevata che ke, te badhI ullekha paNa ahIM karavA upalA vAkyano kahevata tarIke upayoga karIne karI zakAya ema nathI. - ene calaNI sikkA samuM banAvI dIdhuM haze. - "ajavALI paNa rAta" ane strInI buddhi strI eTale kaMkAsa ne kajiyAnuM mULa. e laDe 'pAnIe' e kahevata parathI strInA viSe ne strInI ne laDAve evA bhAvArthanI ekathI vadhAre kahevata che buddhi viSe sAmAnya loke zuM dhAratA hatA teno " jara, jamIna ne jerU e traNe kajiyAnA bherU" khyAla AvI zake che. rAta game tevI ajavALI emAM strInI sAthe jamIna ne jarane paNuM kajiyAnAM hoya, paNa divasanA AgaLa e phIkI ja lAge, kAraNa tarIke gaNAvyAM che. te phakta traNe jaNane bhegA
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 karI arthAlaMkAra ANavA khAtara nathI, paNa emAM bahu TUMkAmAM paraMtu sacATa rIte Adi kALathI te atyAra sudhI mANusa zene mATe laDatA AvyA che tenuM dana karAvyuM che. phAgaNa-caitra ane nALiyA jevu svabhAvasiddha vera puruSa ne tenI sAsu vacce hAya ema mAnavAmAM nathI AvyuM paNa e jAtanuM vera vahu ne sAsu vacce hAya che ema ApaNI kahevatA jotAM lAge che. " seA dahADA sAsunA te| e dahADA vahunA ' sAsu sAsupaNAnA amala karatI rAja peAtAnA putranI na paDe, te| emanI vAtacItanA pariNAme khAra kuTuM-vahune herAna kare te ekAda divasa vahune paNa sAsune * cAra maLe. cATalA teA bAranA bhAge eTalA ' cAra strIo bhegI thAya, ane te mAMheAmAMghu laDI amAM vikhavAda jAge. upara kahelI kahevata strI khAtara laDAI thAya che ema darzAve che. te A kahevata ema sUcave che ke, laDAi khAtara strI che. strI e laDAinuM nimitta kAraNa ja nathI, upAdAna kAraNa paNa che. strIne mATe ja nahi, paNa strInA zabda paNa leAkAmAM jhadhaDA jAme che, kaiMkAsa thAya che, vikhavAda vyApe che ne jhera ne veranAM bIja reApAya che. AkhI duniyAmAM sthaLe sthaLe azAMti phelAvanAra purUSa strIne Ama vageAvI che. paNa strIe jo kahevata racI hAta te e paNa kahI zakate ke e maLe ceATalI, teA khAranI satAvavAnI taka maLI jAya evA arthanI kahevata parathI ema samajAya che ke, sAsu vahunA jhaghaDA nira'tara cAlatA haze. temAM ghaNuM kharU sAsune vijayazrI varatI haze, paNa kAIka vAra, patinI ke nasIbanI acAnaka kRpA thaI javAthI, vahune paNa vijaya meLavavAne lahAvA maLatA haze. A ane khIjI eka kahevata jotAM lAge che ke, sAsu ne vahu vaccene saMbaMdha mUDIvAdI zramajIvInA jevA haze. sAsunA hAthamAM dIkarAnI ne tindrerInI cAvI rahetI haze ne vahunA nasIbamAM e tene rAjI rAkhavA gadhAvahItarU karakhU*cave reTalI, arthAt e puruSa paNa bhegA thAya tevAnuM rahetu haze. ' pAtra ne hAMDI zeSa, sAsurASa khIjA khAra mANasaneA reATalA khUMcavI levAnA ene ceAjanA ghaDayA vinA rahe nahi, vahu saMtASa ' ziyALAnA samayamAM divasa TUM...kA thaI jAya che tenI sAthe sAsunI vahu para amala sAsu vahunI laDAI e ApaNA saMsAranI mATI samasyA che. pazcimanA sAhityamAM je TUcakAvArtA Adi Ave che te jotAM, tyAM puruSa pAtAnI sAsuthI gabharAtA haze ema lAge che. vahune khAtara prANa pAtharavAnI vAteA karatA puruSa vahunI mA enA prANanI Ahuti levA khAtara ja vatI hAya ema mAnI enAthI dUra rahevAmAM ja salAmatI mAne che. ApaNe tyAM paNa vararAjAne pAMkatI veLA sAsu enuM nAka pakaDe che. paNa te pachI e ane vacce khAsa aNubanAva thatA heAya. ema mAnavAne kAraNa nathI. je ke pazcimanA sAhityaneA sAsu viSenA TUcakAne maLatI Ave evI ApaNe tyAM eka kahevata che kharI, ( akarmInI mA mare ne sakarmInI sAsu mare. je puruSanuM durbhAgya heAya tenI mAtA mRtyu pAme ne je bhAgyazALI heAya .tenI sAsu marI jAya. Ama A kahevatamAM sAsunA maraNane puruSanA sadbhAgyanI nizAnI tarIke gaNAvyuM che, paraMtu ApaNe tyAM sApa bhAgavavAnI kALa maryAdA paNa TUMkI thaI jAya che. divasa TUMkA hovAthI enI pAse enAthI vadhAre vakhata sudhI kAma karAvI zakAtuM nathI. pASa mahinAmAM divasa eTalA TUMkA hoya che ke, vahu vAsaNu mAMjI rahe te e hAMDI sukAya eTalA vakhatamAM te divasa pUrA thai jAya che. vahune satASa thAya che ke, cAlA, divasa pUrA thayA. have jarA ArAma maLaze' ane sAsune rASa thAya che--ene cIDha caDhe che ke, leA, A vahubA paravAryAM ! hajI teA keTaluM kAma paDayuM che. paNa have aMdhArU thayu' eTale e kAma paDatAM mUkIne gapATA mAravA besI jaze. ' te A ja jAtanI strInA laDakaNA svabhAvanuM sUcana karatI khIjI eka kahevata che. * sAsare sapanahi piyaramAM jaMpa nahi ', sAsarAmAM sAsu, naNuM 6, je, diyera ne pati e sa` sAthe jhadhaDIne kA kulavadhU ' huM te mArA bApane ghera jaiza ' ema kahIne sAsarAne tyAga karI piyera gai paNa tyAM ene
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ sI viSenI kahevata ne tenuM rahasya, 15 bhAbhI sAthe aNabanAva thayo bhAine moDhe phariyAda dUra gayA tyAM bArIe beThI beThI eka strIne raDatI karI to eNe, purUnA svabhAva dharmane anusarI, joI. " Ane paNa vara marI gayo haze ?' chaganapatnIno pakSa karyo ane piyeramAM paNa e durbhAgI bhAIe prazna karyo. " pUchI joIe.' kahIne maganastrIne kalaha ne kaMkAsa veThavAno vAro Avyo. bhAIe pADozamAM tapAsa karI te jaNAyuM ke, ene pati jIvato hato. paNa kAmane aMge bahAra gayo raDavuM e to strIno janmasiddha haka che ane e hato te ghera pAchA AvatAM moDuM thayuM hatuM tethI hakano bhogavaTo karatAM ene keAI aTakAvI zakAtuM enI vATa joIne thAkIne e strI bArI bahAra najare nathI. sva. ramaNabhAIe lakhyuM che tema zatrune namA nAMkhatI rotI hatI. evuM te ghaNI vAra thatuM hatuM. vavA mATe sAma, dAma, daMDa ne bheda e cAra upAyo je, paNe rAMDI hoya? mAMDI heya-vidhavA hoya ke sadhavA zAstramAM jaNAvyA che, paNa strI je zAstrakAra hota paNa bairI to raDavAnI ja' maganabhAIe kahyuM. paNa te abupAta nAmane pAMca prakAra emAM umerAta. ene raDavAnuM kAraNa che. bicArI navI paraNelI haze raDavA mATe strIne koI khAsa kAraNanI paNa jarUra ane varane ghera AvatAM moDuM thAya eTale ciMtA nathI. A darzAvatI eka kahevata nIce mujaba che. rAMDI roya, mAMDI roya ne sAta bharathArI meM na karIne raDatI haze, chaganabhAIe kahyuM, ThIka hajI jarA AgaLa cAlazuM? ' kahIne maganalAle AgaLa mUke ', A kahevata mATe ApaNe e eka prasaMga cAlavA mAMDayuM. UMca varNane latto choDI halakI ka9pI zakIe ke, chaganabhAInI strI chUTe mee rotI varNana AvAsa AgaLa eo AvI pahoMcyA, ane vAraMvAra pUchavA jatAM rahevAnuM kAraNa kahetA eka strI eTale besIne chUTe meM e raDatI hatI. - naheAtI. tyAre emane AzvAsana ApavAne strI sva raDI raDIne enI AMkhe sUjI gaI hatI, vacce vacce -bhAvanA aThaMga abhyAsI. catura sujANa maganabhAie e kaMIka bolatI hatI. ene chAnI rAkhavA mATe kahyuM are, chagana ! emAM kAraNa zuM pUche che ? pAMca-sAta strIo vyartha prayAsa karI rahI hatI. berInI jAta che te raDe ! temAM ATalA gabharAI zuM temAMnI eka strIne pUchI jotAM maganabhAI tathA jAya che ? " " paNa raDavAnuM kaMI kAraNa te hovuM chaganabhAine khabara paDI ke, e strI vidhavA nahotI joie ne ? ' chaganabhAIe kahyuM. maganabhAie temaja enA patine pAchA pharatAM moDuM thayuM nahotuM javAba dIdho, " are ! emAM kAraNa zuM ne vAta e gharamAM ja hato. paNa tyAre e raDe che . zI ? "rAM to amasthA paNa raDe.' chaganabhAIe, kema ? " chaganabhAIe pUchayuM. " jANe kayAranI e vAta mAnavAnI nA pADI ne maganabhAI, chagana- che pachIe chIe tyAre kaMI kahetI nathI bhAInA magajamAMthI ajJAnanuM AvaraNa dUra thaI tyAM ne babaDayAM kare che," e strIe jaNAvyuM. enI jJAnano prakAza relI rahe teTalA khAtara emane laIne bAjumAM ubhelI bIjI strIe vAtamAM TahUke pUratAM . nIkaLyA. cAlatAM cAlatAM eka ghara AgaLa AvI kahyuM. e te AgaLanA mATIene saMbhArIne raDe che. pahoMcyA tyAM aMdara koI strI raDatI hoya evo , nA AgalA mATI? eTale ?' maganabhAIe kutUhalathI avAja sAMbhaLI tapAsa karI te mAlUma paDayuM ke, prazna karyo. AgaLanA chane choDIne, A sAtamAne e gharamAM rahetI strI thoDA samaya para vidhavA thaI tyAM AvI che. " " e te bahu navAI jevuM,' hatI ane enA patine saMbhArIne rahe che. meM joyuM ganalAle kahyuM. emAM navAI jevuM zuM che ? amArI A berI bicArI rahe che. " maganabhAIe kahyuM. nAtariyA nAta. ekano cheDe phADI bIjAne ghara che paNa e to vidhavA thaI che eTale varane saMbhA- javAnI amane kaMI navAI nahi. Ane svabhAva rIne raDe che. kaMI amathI raDatI nathI. ' chagana- jarA tIkho che. te eka mATI sAthe nahi banyuM - bhAIe javAba dIdho. "vArU, have AgaLa cAlo' eTale bIjo karyo ne bIje karyo ne bIjA joDe kahIne maganabhAI emane laIne AgaLa cAlyA. theMDe na phAvyuM eTale trIjAne tyAM AvI. tenI sAthe paNa
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa-cava banatI rAza na AvI eTale cothe zevyo. ema ema eka kavie kahyuM che. " DosI marIne parI karatAM karatAM have A sAtamA dhaNIne tyAM AvI che. AvI barAM benAM be ', mAtA ne patnI vaccenA paNa ahIM AvIne paNa rokakaLa karavA sivAya kajiyAthI kaMTALI gaelA ne be pADAnI laDAIne bIjo koI dhaMdho eNe karyo nathI,' pahelI strIe kAraNe jhADanI avadazA thAya tema eka taraphathI mAtA khulAso karyo. ne bIjI taraphathI patnI e enAM meNAMTaNAM sAMbhaLIne eTalAmAM meTethI raDatI e bAIne avAja sAMbhaLI magaja ne kAna jenAM bahera mArI gayAM hatAM Avyo ne maganabhAI tathA chaganabhAI vadhAre pUcha- evA eka puruSanI mAtA meTI uMmare mRtyu pAmI, paracha karatA aTakI gayA " are ! mAro pahelI vAra paNa teja divase emanI patnIne dIkarI avatarI. keTale sAro uo je ! ne bIjI vArane bI kaMI mAtA avasAna prasaMge ene rote jaI enA mitra kharAba te. trIjI vAranAe mane kevAM kevAM ghareNuM AzvAsana ApatAM kahyuM "have bau thIuM bhAI! saune ghaDAvI ApyA'tA ne e badhAne choDIne huM A dekhADavA hArU raDavuM paDe, paNa have to chAno rahe. akaramIne panAre kAM paDI re mArI mAM ! Ama eka tArI mA to Akho dADo kacakaca karatI utI te pachI eka pitAnA AgalA patine saMbhArI temanI have gaI tiyAre khuza thavAnuM ke raDavAnuM?': eNe vartamAna pati sAthe tulanA karI potAnA bhAgyane javAba dIdho, "mA marI gaI karIne huM raDate niMdatI e UMce avAje raDatI rahI ane ene zAMta nahi u. paNa A to mA marI gaI tiyAre ghera rAkhavAnA saunA prayatna niSphaLa gayA. te joI dIkarI AvI. eTale mArA nasIbamAM to benAM be maganabhAIe kahyuM, "joyuM chagana? A sAta bhara- bairA rIyAM. mA marI ne pirI AvI, barAM benAM be." thAravALI paNa raDe che. mArI joDe eTaluM pharavAmAM dIkarI tarIke satkAra na pAmatI nArI vahu tane keTalo anubhava maLe ? teM joyuM ne ke "rAMDI tarIke eTalI badhI vagevAI hoya ema jaNAtuM rAya, mAMDI rAya ne sAta bharathArI meM na mUke ?' mADA ratha ne sati bhayArI mAya na mUke che nathI. " garIbakI jerU sabakI bhAbhI' bane che. dIkarI ne gAyane dore tyAM jAya' e kahevata paNa emAM vAMka bhAbhI bananArIne nathI; enA jeranI abaLA varganI ne gAya samA pALelA prANInI garIbAIno che. paraMtu mAtA putra pratye jevo. lAcAra sthiti darzAve che. joke vyavahAramAM. gAya ne niHsvArtha bhAve rAkhe che tevo patnIno prema hato. dIkarI baMne haMmezAM bIjAnAM deryA derAtAM nathI. nathI. ene teM pati pAse kaMI ne kaMI haMmeza koI koI vAra eka zIMgaDAM ne bIjI mAthuM paNa mAMgavAnuM ja hoya che, temaja mA gaMdA melA, asauMcake che ne temane doravAno phAMke rAkhanAranI sAna hAya ne nirbaLa bAlakane pite du:kha khamIne paNa Ne ANe che. paraMtu dIkarIne gAya sAthe ja uchere che, jyAre vadhUpada dhAraNa karIne sAsare gaelI sarakhAvavAmAM AvI nathI paNa "dIkarI e sApanA strIne te chelachabilA ne rasika juvAnane sahavAsa bhArA che " ema paNa bIjI kahevata jaNAve che. sAMpaDe che evI matalabanI be kahevate A pramANe dIkarI koIne gamatI nathI. putra janma e che, " mA jue Avato ne vahu jue lAvato ane utsavane prasaMga gaNAya paNa putrI avatare to mAtA- "lAcApocI mADInA ne. pachI avatare te tA. "lepoco mADIne ne chelachabila lADIne. A pitA duHkhI thAya "A kayAM ahIM AvI? ema chellI kahevatamAM purUSa pratye paNa kaTAkSa haze ema temane thaI Ave evI matalabanI paNa kahevata che. lAge che. pote lopa jevo asahAyane apaMga "bharosAnI bheMsa pADo jaNe" e khoTuM kahevAya hoya tyAre mAne pakSe rahe che ne meTa thatAM chelapaNa mANasanI bAbatamAM nArI jAti karatAM nara chabila banI jaI e vahunA pakSe bhaLI jAya che, jAtinI vyakitanA avatAranuM mahattva vadhAre gaNAya AkhA gharane bhAra upADatI vahune ziyALAnA che. "calane bhale na kemake, duhitA bhalI na eka, divasamAM gharamAM badhA mANaso sagaDI AgaLa tApatAM
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ sI viSenI kahevato ne tenuM rahasya. 17 gappAM mAratAM beThAM hoya che tyAre paNa kAma ADe badhA chokaruM ne gAmamAM zodhyuM' e khIsAmAM pAkiTa hoya joDe besIne tApavAnI phurasada maLatI nathI. e hakI- ne tene zodhavA AkhuM ghara phaLI vaLe evA purUSane katanI neMdha " TADha vAya ne tApe sahu, nA tApe vaDAnI mATe paNa lAgu pADI zakAya. "hAMsathI gaI nAtare vahu' e kahevate lIdhI che. bIjI kahevata enuM kAraNa ne sAlo kADhI pAthare' ema hoMsathI bIjo pati jaNAve che: TADha vAya sahune nA vAya vahune, "vahune karIne pazcAttApa karatI nArI mATe kahI zakAya haMmezAM sAsariyAnI zILI haMpha maLatI ja hoya ne to purUSane mATe " hAMse gayo nAtare ne kapaDAM kADhI kAma karavAne lIdhe zarIramAM garamAvo joIe tevo pAthare ' ema kema na kahI zakAya. jaLavAI raheto hoya pachI ene TADha kayAMthI vAya ? strIo viSenI A ane AvI bIjI kahevato sAsare garamInuM vAtAvaraNa ene mATe svAbhAvika rIte jotAM purUSavargane pitAnI jAta taraphano pakSapAta ja sarajAyuM hoya che tyAM sagaDInI kRtrima garamInI jaNAI Ave che. Ama chatAM, A badhI kahevAmAM ene jarUra zI? strInA svabhAvanI khubIo karatAM khAmIo ghaNuM purUSanuM bhAgya ne strInuM caritra, deva paNa jANatA vadhAre pramANamAM darzAvI che tema chatAM paNa vyavahAramAM nathI to mANaso kayAMthI ja jANI zake ? evI to puruSa strIthI dUra bhAgavAne badale haMmeza eno matalabanuM eka saMskRta kavie kahyuM che tenuM samarthana sAtha zodhyo che, eTale ema kahI zakAya ke, strI karatI hoya tevI be kahevato ApaNI bhASAmAM paNa viSenI A kahevata adhUrI che. hajI strI varganI che. bairI rahe te ApathI na jAya te sagA bApathI' uttamatA naidhanArI kahevato racAvAnI bAkI che. ane emAM sagA bApathI jAya' e vAkyanA artha e mATeno samaya have AvI gayo che ema kayA viSe matabheda saMbhave paNa eno bhAvArtha spaSTa che. puruSa hadayane nahi lAgatuM hoya? bIjI kahevata "mana jANe pApane mA jANe bApa" e (pratimA ane ola inDIA reDIonA saujanyathI). Father is a fiction, mother is the fact amArAM gujarAtI prakAzana e aMgrejI vAkayanuM smaraNa karAve che. A prArthanA rUA. 0-5-0 - "budhe jAra bAjarI, budhe nAra pAMsarI; budhe hadayanA tAra (1-2) 0-5-0 bAM dahovA de, budhe yAM rotAM rahe' e kahevata vinAzanAM vamaLa 0-3-0 patnIne tADana karavAnA puruSanA abAdhita adhi- pavitratAne paMthe 0-4-0 kAranuM samarthana kare che. susImAM 0-30 puruSane paNa lAgu paDe evI keTalIka kahevata devapAla 0-3-0 phakata strIne uddezIne ja zA mATe racavAmAM AvI verAyelAM kule ( judA raMgamAM ) 0-5-0 haze te samajAtuM nathI. "satI zApa de nahi ne maMtrIzvara kalpaka 0-4-0 zaMkhaNIne lAge nahi' sArA mANase koInuM buruM na jaina zakunAvalI : 0-6-0 ciMtave ne adhama bUruM ciMtave paNa e keInuM bUruM karmAnAM phaLa 0-5-0 karI zake nahi. ema badhA ja manuSyane lAgu pADI prAcIna stavanAvalI pikeTa sAIjha pAkuM puchuM 1-8-0 zakAya evI A kahevata mAtra satI ne zaMkhaNIno stavanAvalI 0-2-0 ullekha kare che. "vaDhakaNuM vahue dIkaro ja', vizva vibhUtio "dhaNInI mAnItI DheDI gAma abhaDAve' e kahevata nUtana sajajhAya saMgraha - 0-9-0 strI vargane uddezIne racAI che paNa puruSa paratve paNa zA, umedacaMda rAyacaMda eTalI ja sAcI che. evI ja bIjI kahevata " keDamAM gArIAdhAra vAyA-dAmanagara
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMdanA videzamAMnA elacI khAtAM pAchaLa thatuM lakhalUTa kharaca AjhAdI AvyA pahelAM hiMdanI garIbIno satata nirdeza thate raheto, paNa AjhAdI maLyA pachI e garIbIne jANe astitva ja na hoya e rIte, hiMda karatAM samRddha ane tavaMgara dezo karatAM paNa, ApaNA garIba dezanAM lakhalUMTa nANAM veDaphavAmAM AvI rahyAM che. zA mATe ? AMtararASTrIya pratiSThA meLavavA mATe ? te A rahI hiMdanI AMtararASTrIya siddhio : (1) dakSiNa AphrikA paranA TharAvamAM hiMda yunonI beThakamAM hArI gayuM. (2) yunonI salAmatI samitimAM beThaka meLavavAnI rasAkasImAM hiMda pAchuM paDyuM. (3) yuropa, IslAmI dezo tathA amerikAmAM hiMdanA karatAM pAkistAnane pracAra vadhu joradAra rahyo che. hiMdanA vaDA pradhAna paMDita javAharalAla neharUe moTara ane zephara tathA nokaro. uparAMta zAMghAImAM tAjetaramAM hiMdanA videzamAMnA elacIonA kharca emanA hAtha nIce eka "presa eTecI paNa nibhAvaviSe "pAyonIara' patranA khAsa pratinidhine mAhitI vAmAM Ave che jeno vArSika kharca rUA. 62,000 che. ApI hatI, elacIgRha mATe jamInanI kharIdI ane makAna bAMdhavA - hiMdanA be mukhya elacIo zrImatI vijayAlakSmI mATe rUA. 5 lAkha maMjUra karavAmAM AvyA che. tA.15 paMDita ane zrI. asaphaalIne rUA. 3500 no pagAra mI ogaSTa' 47thI mArca 31, 1948 sudhIno A maLe che. e uparAMta rUA, 4500 nuM bhaththu, rahevA elacIgRhano aMdAja kharca rUA- 4,52, 100 che. mATe rAcaracIlAthI susajaja makAna, sarakArI kharce A dareka elacI khAtAnI sabhya saMkhyA nAnAmAM moTara ane zephara tathA vadhArAmAM makAna garama rAkha- nAnA paTAvALA sAthe amerikAmAM 46, raziyAmAM vAnuM kharca. 14 ane cInamAM 14 jaNAnI che. amerikA khAtenuM elacIgraha Azare rU. 3,37, jApAnamAMnA hiMdanA elacI sara rAmarAvane rUA. 500nA kharce eka hiMdI mAhitI khAtuM paNa nibhAve 3500) ne pagAra che e uparAMta rUA. be hajAranuM che. 1946-47 varSano A elacI khAtAno kharca bhaththu, moTara, zephara, makAna ane khAdhAkhorAkI kharca. rU. 7,76,500 hato. 1947 nA eprIlanI 15 laMDanamAMnA hiMdanA hAI kamiznara zrI vI. ke. mIthI 1948 nA mArcanI 31mI sudhIno aMdAja kRSNa menanane vArSika 3000 pAuMDane pagAra che. e rU. 7,66,600 che. elacIonA hiMdanI mulAkAte uparAMta vArSika eka hajAra pAuMDa bhaththu, susajaja AvavAnA kharcane AmAM samAveza nathI thato. zrI makAna, moTara ane zephara maLe che. asaphaalIe gayA unALAmAM dilhInI mulAkAta irAnamAMnA hiMdI elacI zrI alI jhahIrane rUA. lIdhI hatI. zrImatI paMDita ane zrI kRSNa menana 3000ne pagAra, rUA. 2000nuM bhaththu, rahevA mATe ahIM Aja che. elacIonA pagAra AvakaverAthI susajaja makAna, sarakArI kharce moTara maLe che. upamukta che e vastu paNa dhyAnamAM rAkhavAnI che. rAMta emanA hAtha nIce taherAnamAM rU. 43,400 nA I. sa. 1947nA ogaSTanI 15mIthI 48nA aMdAje eka "presa eTecI' rAkhavAmAM Avela che. mArcanI 31 mI sudhIno raziyAmAMnA elacIgRhanA taherAnamAM elacI khAtAnI sabhya saMkhyA 11 jaNanI kharcano AMkaDo rUA. 7,05700 che. AmAM rAcara- che. A elacImaMDaLane 15 mI ogaSTa 1947thI cIlA ane sAdhano mATenA rUA. be lAkhano samA- mArca 31, 1948 sudhIne kharca rU. 46,000 veza thaI jAya che. ' AMkavAmAM AvyuM che. trIjA elacI zrI ke. pI. menanano pagAra rUA. hiMdamAMnI pheMca vasAhato ane porTugIjha saMsthAnA 500 che. A uparAMta rahevA mATe susajaja makAna, mATenA kensala janarala zrI mirajhA razIdaalI
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ elacI khAtAM pAchaLa thatuM lakhaluTa kharaca begano pagAra rU. be hajAra che. A uparAMta pagAranA dasamA bhAgathI vadhArenA makAnabhADAnuM emane rUA. traNasonuM bhaththu ApavAmAM Ave che. bhaththu, rUA. 300 khAdhArAkInuM bhaththu ApavAmAM zAMghAImAMnA hiMdI kensala kepTana Ara. DI. Ave che. sAThene pagAra lazkarI hoddAnA pagAra jeTale havA pAkistAnamAMnA hAIkamizanara zrI zrI prakAzane uparAMta rU. 35no pagAravadhAro ApavAmAM Ave rU. 2500 no mAsika pagAra ApavAmAM Ave che. che. A uparAMta vArSika rU. 200 khAsa pagAra, sarabharA bhaththu mAsika rU. 500 nuM, rahevA mATe rUA. 300nuM vArSika sthAnika bhaththu, rUA. 200 nuM makAna ane sarakArI kAma mATe moTara maLe che. khAsa bhaththu ane rahevA mATe makAna ApavAmAM malAyAmAMnA hiMdI pratinidhi zrI je. e. thIvIne Ave che. rU. 1,250 mAsika pagAra, rUA. 500 nuM mAsika bAMkekamAMnA hiMdI pratinidhi zrI. bhagavata dayA- sthAnika bhaththu, mAsika rU. 500 nuM khAsa bhaththu. lane rUA. 1100no pagAra, rU. 600nuM vArSika bhaththu rU. 135 nuM mAsika moTara bhaththu, mAsika rUA. ( rU. 150nA khAsa bhaththA sAthe ) rUA. 300nuM 150 nuM makAna bhaththu, mAsika rU. 300 nuM khAdhAvArSika makAnabhaththu ApavAmAM Ave che. khorAkI bhaththu maLe che. hiMdI cInamAMnA hiMdI kensala zrI. e. ena. sIlenamAMnA hiMdI pratinidhi zrI. vI. vI. mahetAne lazkarI hoddA pramANenA pagAra uparAMta rUA. girine rUA. 2,500 ne mAsika pagAra rUA. 500 150no vadhArAno pagAra, rU. 400nuM vArSika bhaththu, nuM mAsika khAsa bhaththu, rUA. 500nuM mAsika sthAnika 2 30 nuM vArSika makAna bhaththu ApavAmAM ane sarakArI kharca mATara ApavAmAM Ave che. Ave che. nepAlamAMnA elacI zrI surajItasiMha machaDIAne baTevIAmAMnA hiMdanA kensala janarala zrI. ena. rU. 2,250 no mAsika pagAra, rUA. 750 nuM mAsika rAghavanane rUA. 2,250 no pagAra, rUA. 1,250 nuM khAsa bhaththu, susajaja makAna, zaphara, ane kalInara sahita moTara-peTrolano kharco elacIne zire maLaze. mAsika bhaththu susajaja makAna, sarakArI kharce meTara ane sthAnika pagAre zephara ApavAmAM Ave che. nepAla khAtenA elacI maMDaLano kharca rUA. 52,000moTarano bIjo kharco kensala janaralane mAthe che. ne aMdAjavAmAM Avyo che. - osTreliyAmAMnA hAikamizanara sara. Ara. pI. hiMda sarakAre zrI. dhIrUbhAI desAIne sviTajhaleDamAM parAMjapene vArSika 2,500 pAuMDane pagAra [mukarara) hi hiMdI elacI tarIke sara rAghavana pilAIne kAMsamAMnA sAdhana-sAmagrI bhaththu (pAunDa 250 mAtra eka vahIvaTI pratinidhi tarIke, Do. sayada husenane IjIvakhata ) vArSika 700 pAuMDanuM khAsa bhaththa. tanA elacI tarIke, De. tArAcaMdane aphaghAnIstAvArSika 400 pAuMDa meTara bhaththAnA ane rahevA ninA elacI tarIke, ane mI. vI. epha. taiyabajIne mATe makAna maLe che. beamanA kansala tarIke nImavAne nirNaya karyo che. '' keneDAmAMnA hAI kamizanara mI. eca. esa. one A navA elacIgRhone kharca rUA. 3,25,000 mAlikane rUA. 2.250 no mAsika pagAra, vArSika aMdAjavAmAM Avyo che. A uparAMta holenDa, 10,000 Dolara bhaththu, makAna, moTara ane zelakara jhakAslovAkiyA ane tuka sAthe paNa rAjakIya saMbaMdha maLe che, moTarano bIjo kharce hAI kamizanarane rAkhavAno nirNaya karavAmAM Avyo che. holenDe to zire che. navI dilhImAM pitAnuM elacIgraha zarU paNa karyuM che. barmAmAMnA hAIkamizanara Do. ema. e. rauphane paradezamAMnA elacIgRhone I. sa. 1948-49 rU. 2,750 no mAsika pagAra, rUA. 740 mAsika no sAdhAraNa aMdAja kharca rUA. 1 karoDa 20 lAkha khAsa bhathuM, moTara ane rU. 250 nuM moTara bhaththu, AMkavAmAM Avyo che.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ San zrI gaveSaka A vibhAgamAM je lakhANA ame cuTI-cuTIne raju karIe chIe te lekhakAnA patrakAranA, ane prakAzakAnA sahRdayatA pUrvaka AbhAra mAnIe chIe. lakhANAne utArA karavAnA zubha uddeza dhama, sAhitya ane sa`skAranA pracAra karavA teja che, sa sabhya kahevaDAvavAnI ghelachA ( vizvavAsalya: zrI navalacaMda zAha ) jarUriyAtAne vadhArA e che A yuganA pradhAna sura ane Aje ApaNe pAchu vALI joIzuM te spaSTa dekhAze ke, dinapratidina ApaNI jarUriyAta vadhatI ja jAya che. eka divasa meAjazAkha ke vaibhavanI gaNAtI evI vastuo Aje samAjanI jarUriyAta thai paDI che ane vakhata jatAM e ja vastu sabhyatAnAM pratikA nI bese che. pahelo leAkA khaDIo ane kalamathI kAma letA Aje lakhavAnuM ane sahIe karavAnu eTaluM badhuM vadhI paDayu che ke, hAlatAM cAlatAM mANasane kalama ane khaDIAnI jarUra paDe che. emAMthI phAunTana AjhAdI pahelAMnA hiMda garIba hevAnA abhiprAya AjhAdI siddha thatAM jANe havAmAM ja UDI gaye| che. keneDA jevA samRdda ane tavaMgara deza paNa. ATalu elacI maMDaLa rAkhI zake tema nathI. ApaNe khUba jaldIthI AMtararASTrIya mAnasa vikasAvavA maMDayA chIe, ane ApaNA pathamAM gulAme| ja verAyA heAvAnuM mAnI laIe chIe. paraMtu enuM pariNAma kAine tAravavuM hoya te te A rahyuM. ( 1 ) yunAmAM hiMde dakSiNa amerikA parane TharAva gumAvyA. ( 2 ) yuneAnI salAmatI samitimAM beThaka meLavavAnI rasAkasImAM hiM de peAtAnI umedavArI pAchI kheMcI goca ( 3 ) yureApa, islAmI deze, ane amerikAmAM hiMdI sadhane badale mAtra pAkistAnane pracAra ja AgaLa vadhyeA che. [bhAratI saptAhikanA saujanyathI ] C penanI utpatti thai ane Aje te gajavAmAM pena vagara kAi paNa zikSita ke kahevAtA sabhya manuSya kalpavAja azakaya che. are khubInI vAta te| e che ke, jene divasamAM cAra AMkaDAya mAMDa pADavAnA hoya temanA gajavAmAM paNa rezamI rUmAlanI gAdI vacce jhaLakatI. penanI kalIpA DAkiyAM karatI haze. ane te paNa jevItevI nahi pArakara ke evI ja keAi khIjI. dhaDIALanuM paNa AvuM ja banyuM che. samaya jovAnA sAdhana karatAM kAMDAnA ghareNAM tarIke ja tene meTe bhAge upayoga thAya che. dhaDIyALa, pena, padmapAvaDara jevI aneka vastuoneA Aje sabhyatAnAM sAdhanAmAM samAveza thaI jAya che ane pachI te samAja ema ja mAnavA lAgI jAya che ke, ATaluM rAkhIe te| ja sabhya manAIe. A sabhya kahevaDAvavAnI ghelachAnu pariNAma e AvyuM ke, ApaNI jarUriyAtA anekagaNI vadhI gai che, Aje te ApaNe badhA ja eka avyakata asara taLe chIe ane rAja-barAja ApaNI jarUriyAtA vadhAye jaIe chIe. meATara rela, ereplena ApaNI AjanI jarUriyAta che. dAkatare, rAja navAM navAM zodhatA viTAmInA ane dilane AkarSI le evAM nAmA dhAraNa karI thAkadha bahAra paDatI peTaTa davA paNa Aje te ApaNA jIvananuM agatyanuM aMga banI beThAM che. mArA eka piicata mitra jamatI vakhate rAja viTAmIna 'khI' nI TIkaDI laIne ja jamavA bese che ane kahe che ke, jema rATalI, bhAta,. dALa, zAka e zarIrane mATe jarUrI che tema viTAmIna A paNa eka prakAranA AhAra che. Ama ApaNAM mana divase divase kRtrima jarUriyAtAnA bhAga banatAM jAya che, ane sAthe sAthe jarUriyAtA na sa`teASAvAne
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAna gocarI. kAraNe samAjamAM asaMtoSa paNa vadhatuM jAya che. strImAM joIe- lajjA-maryAdA AjanuM arthazAstra paNa ema ja zIkhave che. [ pravAsI : navInacaMdra che. saMghavI ] * Wants are incessiable in general' strI ane purUSanAM kSetro taddana nirALAM che, strI * jarUriyAtone sAmAnya rIte aMta nathI' evI mATe che gRhakArya, lalitakalA,-sivaNakalA citrakalA aMta vagaranI vastuonI pAchaLa doDAvI-doDAvIne vagere...AvI AvI anekavidha kalAnAM dvArA tene AjanI pragati ApaNe dama kADhI nAkhe che. mATe khullAM che, chatAM paNa AjakAlanI strIone jenI pAse eka buTa che tene be bUTana hovAne asaMtoSa che, jenI pAse bAra bUTa che tene mojAMne ekaeka DagaluM AgaLa dhapavuM che, tene purUSa samaasaMtoSa che. jenI pAse mojAM che tene rezamI vaDI banavuM che. e khyAla paNa avAstavika che, jeDI na hovAno asaMtoSa che, Ama jarUriyAta dhikArane pAtra che. teNI samovaDatAnA khyAlomAM ja pUrI karatAM-karatAM ApaNe asaMtoSa uttarottara samayanI barabAdI na karatAM potAne karavAnAM kAryone vadhato jAya che, ane sAthesAthe jemanI pAse thoDuM saMpUrNataH pahoMcI vaLe e icchanIya che. che temanA dilamAM paNa asaMtoSane bhaDake paTAvatA zAe strIne pUjya gaNI che...paNa AjanI jaIe chIe, jenI pAse se che te hajAra jhaMkhe poSAkanuM anukaraNa karavA mathatI nArIne pUjya kahI che. ha jA vALa da sa ha jA 2 a ne dasahajAravALo zakAze? strImAM te joIe lajajA-maryAdA, vaDIlanI lAkha. koI ema nathI kahetuM ke, mAre basa che. teNe lAja rAkhavI joIe, zuM paMjAbI paSAkanuM khUbInI vAta to e che ke, A asaMtoSane anukaraNa karavA mathatI nArI A lA-maryAdA pragati mATe anivArya mAnavAmAM Avyo che. Aje jALavI zakaze ? nahIM...nahIM...kadApI nahIM...hindu paTAvALAthI mAMDIne karoDAdhipatinuM jIvana tapAso. strI A poSAkanuM anukaraNa kare te jarAye IcchabadhAne asaMtoSa che. koInI sAthe dila kholIne nIya nathI. anukaraNuM e ja maraNuM...cAlavA ke haravAsaheja vAta karo, tarata ja te asaMtoSano ubharo pharavA jatAM te ApaNuM pUrvenA nArI jagatane jarAThAlavaze. hoTalamAM jAva ke kAma karatA majAronI e naDatara nahetuM naDayuM ne te naDatara Adhunika pAse jAva, TAIpIsTo pAse jAva ke TikiTa cekare nArIne ja naDe che ke zuM ? pAse jAva; badhAMnA dila asaMtoSathI jalI rahyAM che. gujarAtI temaja baMgALI poSAkamAM dAjhavAnA AnuM pariNAma e AvyuM che ke, kAma karatAM karatAM banAvA khUba bane che, emAM ApaNuM gujarAtI svasarjanamAMthI maLato AnaMda vecI nAkhyo che ane pAkano vAMka kADhe che. AjanI TUMkI dRSTivALI strI asaMtoSane kharIdI lIdho che. kAma tene mana veTha dAjhavAnuM kharuM kAraNa tapAsavA UDI Utaraze nahI bane che. jenA hAtha nIce tene kAma karavAnuM che te ane poSAkane vAMka kADhe che...AmAM pASAka jarAye tene mana duzmana lAge che. haiyuM bALIne te hAthapaga doSita, TharAvo na joIe. AmAM vAMka che Adhunika halAvI rahyo che. vepArIo, kArakuna, zikSaka, strIne ja! rAI rAMdhatAM-rAMdhatAM ke cA garama karatAM kAmadAre, majUra, kheDUte badhAnuM ja AvuM che. AjanI strInuM dhyAna raImAM na rahetAM bIje kyAMka Aje ApaNuM jIvana asaMtoSanA kIDAthI karAyelA ja hoya che athavA te te utAvaLamAM hoya che. kAM saDelA mobha jevuM banI gayuM che. sabhya banavAnI che tenuM dhyAna hoya che ke kayAM snehasaMmelana bharAya. doDamAM ApaNe sahaja-saMtoSa ane tajanya sukha che ? phalANA lekhakanI kaI navI copaDI bahAra paDe. gumAvI dIdhuM che. avanavI ubhI karelI mojazekhanI che ? vagere AvA AvA khyAlamAM temanI sADIne vastuo ane kRtrima upAyothI ene ziMgaDAM mAravAnA cheDe sagaDImAM paDI jAya che ane banI jAya che prayatna thAya che paNa e keTaluM hAsyaspada che te te dAjhIne mRtyune zaraNa thavAnA banAva... AvA kissAAjanuM ApaNuM jIvana ja batAvI Ape che. A mATe pioSAka bilakula javAbadAra nathI. Ane
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa-caitra mATe sarvIze Adhunika nArI ja javAbadAra lekhAvI moTuM kAma banI jatuM hoya ne bIjuM kaMI kAma joIe. vaidakIya daSTie paNa aMgrejI ane paMjAbI hoya ja nahi. AvI strIone ghaNI navarAza heya, poSAka hAnikAraka cheH A vastuthI ghaNe ajANa haze. bALake hoya to te AyA pAse rahetAM hoya, rasoI | gujarAtanI nArI mATe gujarAtI poSAka ja zreSTha rasoyA karato hoya, gharakAma ghATI saMbhALato hoya, che, paraMtu phezananI pAchala DhasaDAI rahela nArIjagata kharIdI mATe mahetAjI hoya athavA zeTha saMbhALa paradezI tathA bIjA pioSAkamAM ja jue che. svayaM rAkhatA hoya, AvI strI samAjanI sevAmAM puSkaLa : pipAkane tilAMjali ApavAne khyAla paNa ApaNuM- samaya ApI zake, paraMtu samAja enI pAsethI ApaNuM poSAkanuM-are ApaNA dezanuM svamAna- sevAnI apekSA rAkhe e yogya che? mane to lAge gaurava gumAve che. paMjAbI poSAka gujarAtI nArIne che ke, AvI strInI sevA levAno ja inakAra kare. na zobhe-gujarAtI poSAka hindu strIo mATe aga- joIe. hAtha joDIne e bahenane kahevuM joIe ke, vaDatAvALo nahIM paNa saMpUrNataH sagavaDatAvALe che. pahelAM tamArI potAnI sevA kare. tamArA gharane AvA AvA aneka daSTibindue jotAM ApaNe nokarImAMthI choDAvo. tamArAM bALakone mAtAnuM gujarAtI poSAka svamAnavatA hoya tema lAge che. vAtsalya Apo ane pachI sevA maLe te samAjanI paMjAbI poSAka gujarAtI strIo mATe taddana sevA mATe Avaje. nakAmo che... upara jaNAvelI sthitimAM hoya evI azikSita vidyArthIo viSe strIo te bhAgye ja sevA mATe nIkaLe che. teo || harijanabadhu! -gAMdhIjI ] pitAnA sukhamAM ane kadAca UMDA du:khamAM jIvana AjanI keLavaNI dezahitanI ghAtaka che. tene vitAvI nAkhe che; paraMtu Arthika sthiti bahu sArI kaMIka upayoga dezane sArU thayo ne thAya che e hoya ane ucca zikSaNa paNa meLavyuM hoya evI e najIvo. ethI koI chetarAya nahIM. e mukhya strIo Aje sevAnA vividha kSetromAM vizeSa dekhAya nirUpayogI che. enI eka bhAre kasoTI A che. je che. jyAre jyAre AvI strIone huM jouM chuM tyAre vidyA apAya che tene AjanI khorAkanI ne kA5- tyAre mane lAge che ke, jema khAdInI ne sAdAInI. DanI taMgImAM zo upayoga thAya che? Aje cAlatI phezana che tema sevAnI paNa A phezana che. teo katalamAM vidyArthIo zo bhAga Ape che? badhI keLa- strIsabhAmAM hAjarI Ape che. maMDaLa calAve che. vaNI te te dezanI poSaka hevI joIe. A vAta kaI kaI sthaLe zALAo, bAlamaMdira, anAthAlayo ApaNe tyAM nathI thatI ema koNa kabUla nahIM kare? vageremAM paNa sakriya rasa le che, keTalIka strIo eTale vidyArthI saMdhanuM moTuM eka kAma e thayuM ke, nRtya, saMgIta, citranAM pradarzana ne utsavamAM paNa saMghe keLavaNInI UNapo zodhavI ne potAne viSe te bhAgIdAra bane che athavA vyAsapITha zobhAve che, A UNapa dUra karavI. keLavaNI khAtAM teeAnI vAtane prakAranI strIo sevA karavA mATe Ave che tenI uMcakI le te pahelAM vidyArthIo potAnA jIvanamAM pahalA vidyArthIo potAnA jIvanamAM pAchaLa keTalIkavAra bheLapaNa ane bhalamanasAI paNa je pheraphAra karavA ghaTe te karIne khAtAne potAnA hoya che. paraMtu vizeSa AgaLa AvavAnI ane pitAnI vatanathI samajAve ke keLavaNI kevI hovI joIe. jAtanuM pradarzana karavAnI vRtti ja bhAga bhajave che. sevAnI phezana. AvI strIone paNa huM to evI vinaMti karuM [pravAsIH saMsAracakranA saMpAdaka) ke, prathama tamAre pitAne dharma bajAvo ne pachI sArAM gharanI strIno vicAra pahelAM karIe. je samAjanI sevA karavA mATe Ave. dezanI ane Arthika sthiti sArI hoya te gharamAM nekara hoya, samAjanI sevAmAM saue egya hiraso Apavo. kadAca eTalA badhA nokara hoya ke emanI vyavasthA joie. evo mAro nizcita mata che, paraMtu je vyakti
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 jJAna gocarI. pitA mATe bIjAnI sevA le ane pote samAjane vAta ochI thatI jAya. sevA ApavA jAya e te drAviDI prANAyAma che. sArI sthiti dharAvatI suzikSita benene mArI evI sevAthI samAjano bhAra ocho thatuM nathI. salAha e che ke, sarva prathama kauTuMbika javAbadArI, sAmAnya rIte dareka vyaktie potAne Avazyaka khAsa karIne bALako pratyenI javAbadArI adA bhAra jAte upADI levo joIe. ane te pachIne karajo, e pachI tamArA Azrito ane nokaronI samaya samAjane Apavo joIe. sthiti sudhAravAne yatna karaje. keI bAlamaMdirane ke kahevAnuM tAtparya e che ke, sAmAnya saMjogomAM zALAne madada karavA jatAM pahelAM tamArA ghATIne kaI paNa puruSa ke strIe potAne je bIjA para bhaNAvI leje ne e ja mAMda hoya to ene ArAma ne mUkavo joIe. bALakone sAcavavAnI javAbadArI ane sAravAra Apaje. koI vAra enA sukha-duHkhanA mAtAnI ja che. gharaDA vaDilone sAcavavAnI javA- samAcAra pUchajo. enAM kuTuMbanI zI sthiti che ne badArI juvAnonI che. kuTuMbanA azakta ane mAMdA- badhAnuM kema nabhe che te jANaje. kuTuMba pratye e enI sAravAra sazakta ne sAjAoe karavI joIe. bedarakAra heya ne paisA uDAvI detA hoya to enI Ama thAya te ja samAja vyavasthita bane ane pharaja samajAvaje. e ja rIte nabaLAM sagAM-saMbaM- samAja jema samRddha thAya tema sevA levAnI jarUri. dhIone paNa sahAyabhUta thaje. sArAbhAI navAbanAM be navAM prakAzane zrI jina devadarzana vIzI zrI aSabhadevAdi vIza tIrthakara tathA devI sarasvati, devI lakSmIdevI tathA devI padmAvatI devI sahitanAM 28 citronA TAImsa opha InDIyA presamAM karelA pacaraMgI bloko parathI taiyAra karela A vIzImAM dareke dareka tIrthakarenI pAchaLa raMgaberaMgI pUThIyAnI judI judI DIjhAIne paNa ApavAmAM AvelI hovA chatAM kamUlya mAtra savA rUpIyera zrI jaina caMgAvali 1 kalikuMDa pArzvanAthane yaMtra. 2 zrI vardhamAna vidyAne yaMtra. 3 zrI saMtikara stotranA adhiSThAyakone yaMtra. 4 megala samayane zrI siddhacakajIne mATe yaMtra. 5 amerikAnA besTana myujhIyamamAM Avela zrI RSimaMDalane yaMtra. 6 zrI sarasvati devIne moTe prAcIna yaMtra 7 zrI ciMtAmaNI pArzvanAthajIne mATe yaMtra. tthA 8 zrI paMcAMgulI devIne prAcIna yaMtra. A AThe yaMtra taddana pahelI ja vAra suMdara ArTa kArDa para tenA vidhi vidhAna sAthe chapAyela che. mUlya mAtra pAMca rUpiyA sArAbhAI maNulAla navAba nAgajI bhUdaranI pALa-amadAvAda
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMgana, zikSaNa ane saMghabhakitanA prazno; Aje ukela mAMgI rahyA che. ---- --pU. munirAja zrImada kanakavijayajI mahArAja na samAjanI sthiti dina-pratidina taMga banatI jAya che. saMgaThThananA abhAve samAjanI badhI pravRttio astavyasta thatI jAya che. AthI saMgaThThanano prazna Aje ukela mAge che, temaja saMdha bhakti ane zikSaNanA praznone aMge paNa samAje kAMIka jAgRta banI prayatnazIla banavAnI jarUra che, tene viSe A lekha kAMIka mArgadarzana Ape che. saM0 9 saMgana kema zakaya bane? ke samAjanA sAcA prANutAne gUMgaLAvI nAMkhaka.mU. pU. jaina samAjanI vartamAna sthitinuM nArA na ja hovA joIe. je je prazno vivAdajyAre dhyAnastha banI kAMika avalokana karIe chIe grasta hoya tene aMge zAstrIya mImAMsA jarUra thaI tyAre khUba ja lAgI Ave che. jaina samAjanI zake. parasparanA sumeLapUrvaka nikhAlasa hada saumya dhArmika, sAmAjika ke Arthika kaI paNa bAjunuM bhASAmAM saraLatAthI thatA dharmavAdone, samAjane nirIkSaNa AtmasaMtoSa ke svAsthamAM umero nathI saMskAravAM vaga avazya AvakAre che, AmAM jJAnanI sAcI ujavaNI che. tenI zodhanuM Ato eka karatuM paNa sahaMdaya AtmAone vadhu muMjhavaNamAM nAMkhe che. samAjanuM baMdhAraNa svAbhAvika rIte e mujabanuM mahAparva che. vyavasthita che ke, tenI koIpaNa pravRttionAM cakronuM paNa je veLAe dharmavAdanA kalyANakara dvArA saMcAlana, dharmAnAyaka, pU. AcArya devadizramaNa bhIDAI jatAM hoya ane zuSkavAda ke vivAdathI samAninAdvArAja sadAkALathI saMgIna temaja vyava- januM vAtAvaraNa dharatIkaMpanA bhayaMkara AMcakAo sthita rIte cAlatuM rahyuM che. saikA jUno ItihAsa anubhavatuM hoya, tevI viSama ghaDI paLAmAM ApaNe Aje A hakIkatane ApaNI samakSa kahI rahyo che. zuM karavuM ? A eka atyAra sudhI samAjanA hitapaNa vartamAnamAM ApaNA ArAdhya dharmAnAyakAnI ciMtAne mana aNaukela rahele gaMbhIra koyaDo che. risthiti ApaNI muMjhavaNu ke vyathAmAM sAce sAca Ano ukela jarUra thI joIe, jyAM sudhI AnuM ghaTADe karavAne badale vadhAro karI rahI che. AnAM bIjuM kAMI paNa nirAkaraNa na Ave tyAMsudhI kAraNonI zodhamAM uMDA utaravAnI A take Ava- samAjanI arAjakatA ke nirnAkadazAne kAMIka zyakatA nathI. chatAM Ane artha koI Ama na karI khaMkheravA mATe ApaNI pAse eka ja vyavahAra ane le ke, " jaina samAjanI ke jaina saMskRtinI vartADahApaNupUrvakano sIdho tema ja saraLa mAge che, je mAna anicchanIya paristhiti mATe saMtoSa mAnI ahiM RjutApUrvaka jaina samAjane jaNAvAya che. laI niHkArmaNyatA ke arAjakatAnA upAsaka banavA- ( 1 ) je je vAtomAM zAstrIya daSTie matabheda banAvavAmAM huM mAnuM chuM." jaNAtA hoya te te praznone teTalAja puratA maryAdita nA, mAre kahevuM joIe ke, samAjanI du:khada rAkhI, bIjI dareka, dharma ke samAjanI hita pravRvartamAna dazA sudhAro mAMge che. AthI ja, Ane ttimAM sahu koIe aikaya keLavI parasparanA sumeLaage ATaluM kahI zakAya ke, "mata-bheda ke siddhAMta pUrvaka khUba ja sauhArdatAthI rasa levo. . bheda, kadAca duSamakAlanA baLe ApaNA samAja- ( 2 ) jyAre mAre dharma, siddhAMta ke jainanAyake ke dharmanAyakamAM saMbhavI zake, enI hAme zAsananI maryAdA mATe koI paNa prakAranI bahAranI i na belI zakIye, paNa e matabhede;. Dakhale AvatI hoya, te veLAe tene gya pratimaryAdAnI ziSTatA ke sajajanatAnI hadane laMghIne dharma kAra karavAne sArU saghaLA poe ekatra maLIne ApaNe kAMI na che
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 phAgaNa-cai peAtAnAM saDelA aMganI sApha suthrI karavApUrvaka kAMIpaNa khelavuM e paNa Aje araNya rUdana jevu saMbhALa rAkhI ucita prayatna karavA. nirarthIka banatuM jAya che. A ane AnA jevA aneka mArgo che; ke je dvArA vartamAnamAM ghaNuM dhaNuM karI zakAya tema che. bhAve kAipaNa prakAranA pUrvagraha vinA ema huM A kahI rahyo chuM. kevaLa Ama thaze te ja ApaNA samAjamAM vamAnakALe je kAMi banI rahyuM che, te badhAnI hAme ubhA rahevA mATe thADuM-ghaNuM baLa ApaNAmAM pragaTI zakaze. nahiMtara rAjasattA temaja itara AkramaNA AdidvArA ApaNAM dhArmika svAtaMtrya vageremAM hastakSepa thaze. tyAre ApaNe tenI slAme pratikAra karavAne azakata hAizuM. ? vamAna zikSaNa ke, je chellA lagabhaga pAMca dazakAothI kramazaH khUbaja vidyutavege ApaNI jAta para pU. zAsana nAyaka ripuraMdarAnI sevAmAM taddana vinIta-AkramaNa karIne ApaNane hivat banAvI rahyuM che, te paradezI zikSaNane ApaNA dezamAMthI dareka rIte ApaNe dezavaTA devA joie. joke Aje ApaNe pete peAtAnI jAteja evI yanIya dazAmAM mUkAyA chIe ke, paradezI saMskRti athavA tenuM zikSaNa, tenI bhASA ke tenu sAhitya A badhuM ApaNA aMgarUpa banI gayuM che. A sadhaLAnI sAthe ApaNe ekameka rUpe abhinnatAthI sa`kaLAI gayA chIe ke, enAthI chUTA thavAnI kalpanA paNa ApaNA dimAgamAM Aje utarI zake tema nathI, paNa e zikSaNe ApaNane ApyuM kAMi ja nathI, jyAre ApaNuM saghaLuM ja jhuMTavI lIdhuM che. je kAMI ApyuM che te je jhuMTavI lIdhuM che, tenI dRSTiye kAMi ja lAbha nathI thayA, jyAre nukazAna aneka ghaNuM thayu' che, ema kahI zakAya. e zikSaNathI ucharelI ApaNI prajAnA dedAra tarjarA mITa teA mAMDI jue? kayAM che e prajAnI nasamAM peAtAnA dharma, ke samAjanI hitaciMtAthI khakatu leAhI ! kayAM che ApaNA e zikSita yuvAnAM mAnasamAM deva, gurU ke dhama jevA leAkahitakara tattvA pratye ke mA-bApa, zikSaka ke saMgaThThana vinA kAi paNa samAja, peAtAnI praHttione vyavasthita karI zakayA nathI, AthI ja matabhedone gauNutA ApI maneAbhedathI dUra rahI zAsana, satya ane dharmanA siddhAMtAnI ArAdhanA, rakSA ke prabhAvanA mATe sadhaLuM karI chUTavuM eja AjanA kALamAM zAsananA hitacitAnI anivAya karaja che. te| ja zAsananI slAme AvatA AkramaNAnI slAme saMgaDDita thai, vamAnamAM ApaNe ArAdhaka bhAvane akhaMDita rAkhI zakIzuM. 2 zikSaNa pracAranI dizA zikSaNa ke keLavaNIne prazna dina-pratidina Aje vadhu ne vadhu jaTIla banatA jAya che. zikSaNanA pracAra vRddhi pAmatA jAya che ke zikSitAnI saMkhyA dhADA pUre AgaLa vadhatI jAya che, te AjanA vAtAvaraNanI e hakIkata lakSyamAM rAkhIne ja A hu` kahI rahyo TyuM; paNa jema jema zikSaNanuM mUlya ke tenI mahattA vadhatI jAya che, tema tema zikSaNane aMge aneka prakAranI navI navI mUMjhavaNA vAstavikadaSTiyeInAM janmatI jAya che. bhale zikSaNa vadhatu hAya paNa temAM AtmIyatA mAnI zakAya evuM kAMI ApaNI najare dekhAtuM nathI. kevaLa paradezI saMskArA, paradezI DhI, paradezI rIta-rIvAjo ane paradezI bhASA A badhuM A rIte vyavasthita yAjanApUrvaka A bhAratavamAM Aje vadhI rahyuM che, ke jenI slAme AptajanA pratyenA sAmAnya paNa zraddhAbhAva ! namratA, aucitya, vinaya, viveka pApabhaya vagere suMdara sadguNA AjanA e ApaNA zikSita gaNAtA grejyueTAnAM jIvanamAM dekhA de che vArU ? Aje zA sAra ' ugye navAne navA kevaLa paradezI saskRtine UbhI rAkhanAra jIvatI-jAgatI pedA karanArA, A keLava kArakhAnAone saddhara karavA DAhyA gaNatA leAkeA mathatA haze ? yunivarsITIo, kAlejo ke hAiskuleAnu saMcAlana kevaLa paradezI saMskRtine ApaNI karavAnA eka ja dhyeyathI hiMdustAnamAM Aje thai rahyuM che. jaina samAjamAM gurUkuLA, bAlAzrameA, vidyAlayeA huM mahAvidyAlayA; A badhI zikSaNa saMsthAe nAmathI.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMgana, zikSaNa ane saMghabhaktinA prazno bhale prAcIna bhAratIya saMskRti ke zikSaNanI prati- pAmavAnI sAcI bhUkha ja rahetI nathI. e avasare nIdhi rUpa gaNAtI haze! paNa vAstavika dRSTie kaI e ema ja mAnatA hoya che ke ApaNI pAse zuM che? paNa Itara samAjanA te te chAtrAlayo, karatAM jena- ApaNA dezamAM kayAM che AvuM sAhitya ? ApaNuM samAjanAM A zikSaNAlayo sAce di ugye paradezI dharma saMpradAyamAM ke dharmAnAyakAmAM kayAM che pAzcAtya saMskAronA kevaLa pracAra kamIzana rUpa kArya karI rahyA saMskRtinA jevuM tatvajJAna ?' A vicAro, ka95che. emAM zikSaNa lenAra jaina samAjane ugato nAo ane bhramaNAomAM aTavAto ApaNe A varga, vartamAnamAM covIse kalAka e ja paradezI zikSita varga haMmezA dharma temaja tenAM gharmanAM zikSaNanI zetaraMjanA pAsAo banI, potAno bAlya- sthAnathI dUra rahI tenA rIta-rIvAjonI TIkAo kAla-ugato kAla pasAra kare che. "jaina" nAmathI karI svapaMtha bhraSTa banI anekAnA jIvanane asaMskArI saMkaLAyelI ane jenasamAjanA aDhaLaka dhana-dAnathI banAvavAnuM mahApAtaka pitAnA zIre vahorI le che. samRddha banelI, te te zikSaNa saMsthAonA abhyAsa A paristhitimAM samAjanA sAcA hitaciMtakramAmAM kayAM che jainatvanA saMskAronuM sAcuM amI- koe dareka rIte vyavasthita banI evI suMdara ane pAna? TUMDhatAM paNa dhoLe divase nathI maLatuM, AvI vyavahArU yojanAo ghaDI kADhavI joIe, ane samRddha mAtabara jaina zikSaNa saMsthAomAM dhArmika tema ja lakSmInaMdanoe te te yojanAone sakriya banAvI sAmAjika hitanI pravRttionuM nirbheLa saMcAlana ? devI joIe, ke jethI te zikSaNanuM pariNAma ApaNuM A kahIne huM koIpaNa jene zikSaNa saMsthAne halakI saMskAranA hAsamAM AvatuM jovAno ApaNane pharI avasara na Ave! ane ApaNI bhAviprajA ApaNuM pADavAne icchato nathI. enA saMcAlake, vyavasthApake ke tenA mArgadarzakoe, AthI te te saMsthAnA - dharma, saMskRti ke dezane mATe AzirvAda rUpa banI zake. vartamAna zikSaNapracAranI dizAmAM ucita parivartana 3 sAdharmika bhaktinuM kSetra karavAnI tAtkAlika avazyaktAnI jarUra che. A sAdhu-sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA A cAra mATe ja bhArapUrvaka A badhuM kahevAya che. spaSTa rIte kSetro, jaina saMskRtinA itihAsamAM khUba ja gauravaApaNe najare joI zakyA chIe ke, yunIvarsITInA ja bharyuM sthAna dharAvanArAM supAtro gaNAya che. pU. jaina pAThayakramapUrvaka apAtAM vartamAna zikSaNanI mAthA- zramaNa nigrantha varganI sevAbhakti jaina samAjanA tUTa mathAmaNamAM ApaNuM A bhAvI prajAnI zaktio zrAvaka-zrAvikA varganA AcAradharma tarIke daDha che. A badhI rIte kharcAI rahI che. eka savArathI bIjI ane upAsya kSetronI upAsanA, pUjA, Adara ke bahusavAra sudhI anArya saMskRtinA dhAmarUpa keleja ke mAnanI pravRtti uttama prakAre jALavavI, e vartamAna kuloThArA ApaNI ugatI prajAnAM mAnasamAM yuro- kALe paNa pratyeka jainanuM parama kartavya che paNa Aje pIya saMskRtinuM sAhitya, vijJAna, gaNita, ke bhASA. A mATe jaina samAjane kahevA jevuM jeTaluM nathI, jJAna pIrasAtuM jAya che. jethI ApaNuM dezane te tenA karatAM vizeSa rIte je prazna khUba carcAI rahyo, ucharata varga, zarUAtamAM ja A rIte pitAnA che tene aMge kahevAnuM prApta thAya che. te e ke. dezanI, dharmanI ke samAjanI saMskRti kalA ke potAnA sAdharmika bhaktinuM kSetra game te kAraNe A5NuM samAArya tattvajJAnanA mahAmUlA jJAna bhaMDArothI sAva jamAM taddana bhUlAtuM jAya che. ApaNuM samAna dharmI ajANa rahevA pAme che; jyAre zikSita banI padavI- jAta bhAIonI sevA ke vAtsalyanI sAcI dizAmAM dhara tarIke jAhera samAjamAM Ave che, tyAre e ThAra dina-pratidina saMkaDAtAM jAya che. potAnA pUrepUre paradezI saMskArothI raMgAelo hoya che. ke sAdharmika bhAI ke bahenanI sAcI hitaciMtA Aje te avasare ene potAnA dezanI, dharmanI ke samA- ApaNuM vizAla jaina samAjamAM keTalA puNyavAnanA, janI uttama saMskRti, tenuM zikSaNa ke tenA tattvajJAnane haiyAmAM ubhatI haze ? bhANuM para besIne ane
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa-caitra vamAna kALe sAdharmika vanI bhakti kaI rIte karavI ? A praznaneA uttara mArI samajaNa mujaba A rIte che. hAlanA tabakake ApaNA sAdharmika samAjanI sevA mATe ApaNe ThAma-ThAma bhaktigRhe ke bhaktikSetre ceAjI zakIe. je dvArA sAdharmika bhAIe, bhojana Adi potAnI dareka prakAranI jarUrIAtA meLavI zake, emAM e rItanI vyavasthita yeAjanAe heAya ke e ApaNA bhAie peAtAnI khAnadAnI, kulInatA ke maryAdAne sAcavIne sevA ke bhaktino lAbha ApI zake. A badhI ce|janAnuM saMcAlana karanArA bhAgyazALIoe A hakIkata khAsa khyAlamAM rAkhavI ke, ApaNe sAdharmika bhAienuM vAtsalya ke sevAnuM kSetra ApaNI ceAjanAedvArA samAjamAM ubhuM karavAnuM che, nahi ke teonA ulhAranu. ApaNe kaiANu mAtra ke ApaNA dharmi bhAionA ulhAra karI zakIe ? deva ke gurU e e mahAna tattvA dvArA ja ApaNA ane ApaNA sAdharmika bhAione sAcA uddhAra thaI zake tema che. mATe ja ApaNA adhikAranI zAstrIya AnAnA zabdomAM A mujaba kahevAyuM che ke, nAca TInulluLa nAya lAimmi ALavaIm' AmAM nijatAnA uddhAra ane sAdhArmika samAjanuM vAtsalya, A banne dha mahAgujarAtanA maMtrIzvara paramA'ta zrI vastupAlanI sAdharmika bhakti, ApaNA hradayamAM krAi anerA prabhAva pADI jAya tevI che. nAgapuranA saMdha jyAre dhoLakAnA AMgaNe mahAmAtyanA AgrahathI padhAre che. te veLAe mahAmaMtrI zrI vastupALa pA tAnA tamAma sAjanI sAthe te sadhane levAne mATe mAkSeA sudhI sAme jAya che. saMdhamAM hajArAnI saMkhyAmAM zrAvaka-zrAvikA vargo temaja pU ri devAdi munivarA, vagere caturvidha saMdhanA dUrathI nakRtyAnI kavyatAnA upadeza ApavA dvArA e nahi karanAranA janmanI niSphaLatA mATe kahevAmAM AvyuM che. karI, mahAma`trI atizaya AnaMda pAme che. saMdhanAM cAlavAthI mAnI dhULa ceAmera uDI rahI che. te avasare paramA`ta zrI vastupAla maMtrI je mA para ane je dizAmAM vadhu dhULa uDe che te dizA tarapha jAya che. ane te dhULane peAtAnA zarIra para vadhAvI le che. pAsenA adhikArI varga jyAre mahAmAtyane te bAjuthI khuzI javAne Agraha kare che, tyAre maMtrIzvara vastupAla javAbamAM kaheche. 'mArUM aheAbhAgya ke zrI siddha girirAjanI yAtrAne sArU jatA puNyavAna yAtrikA temaja mArAsAdharmika bandhuenA pAdaHkamaLathI pavitra rajane sparza mArA malina dehane nirmaLa kare che. sAce Aje huM pAvana thAuM chuM dhanya mahAgujarAtanA maMtrIzvara zrI vastupAlanI sAdharmika bhAie pratyenI atizaya AdarabhAvathI paripUrNa bhaktine ! 028 kALI jamaNA hAthethI upADI mheoDhAmAM mUkatAM keTalA bhAgyazAlI mahAnubhAvAnAM aMtaramAM peAtAnA sAdharmika bhAi--hetA ke je peAtAthI bahu dUra nahi paNa najIkamAM ja vase che, tenI bhakti, sevA ke vAtsalye karavAne umalakA uchaLatA haze ? jo ke, Ama gatAnugatikatAthI sAdharmika vAtsayeAnI pravRtti, padivaseAnI najIkanA divaseAmAM jamaNeAdvArA ApaNA samAjamAM haju paNa cAlI rahI che. rezanIMganA kAraNe emAM nyUnatA AvI che, chatAM paNa avAranavAra athavA divaseAnI AjuAndvanA divaseAmAM tapazcaryA dvArA dharmAMnI ArAdhanA karanArA sAdharmika bhAI...heMnene A rIte jamADavAdvArA thatuM sAdharmika vAtsalya e paNa avazya AvakAradAyaka dhama kRtya che. jema zrI jinama Mdira Adi mATe saMdhatA zrAvakazrAvikA samAja peAtAnI zakti-sAmagrInA sadvyaya, sAmudAyika rIte parasparanA sahakArathI kare che. te mujaba sAdhArmika bhAionI sevA bhakti mATe ApaNI samAjamAM khUba ja vistRta temaja vyApaka pracAra thavAnI AjanA viSama ane kaTokaTInA taraMga vAtAvaraNamAM khAsa AvazyakatA che. sakatvanA pAMca bhUSNeAmAM sthiratAnI paNa ArAdhanA sAdharmikabhaktidvArA jarUra thAya che. aneka dharmAtmAone dharmAMmAM sthira rAkhavAne mATe sAdhana sapanna zrAvakAe, Aje udAra-vadhu udAra banI, lakSmIne zarIrane mela sDamajI tene chUTe hAthe saduMyeAga karavAnIjarUra che.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sing! pU. AcAryadeva zrImad vijayalabdhisUrijI mahArAja. cAluM cAvyA kare evA AtmAone cakravartipaNuM na khape, khape jainadharmanI vAsabIjA bhavamAM hera banI ghAsa vALavuM paDe nAthI saMcita zrAvaka kuLa. te Azcarya nahi. pitAmAM asthi majajA dharma hoya te - tyAgavRtti e zaktinuM ane sAmarthya bAlakamAM Ave, divasa-rAta je pitA dharma guNanuM bhAna karAve che. vicAromAM mazagula hoya to ane bALakane saMsAranAM sukhamAM rahIne paNa jo tamane pUrvanA saMskAro heya te jarUra bAlakamAM dharma pApane Dara hoya te te mahAvIranA bhakta, Ave. paNa pitA ja viSayanA vicAramAM vyagra ane je Dara na hoya te mohanA gharanA dAsa hoya tyAM zuM thAya?' ema samajavuM. - jenAmAM dharma vacce tene duHkha jevuM paDatuM dharma to avazya karavA yogya che paNa nathI. AtmA, kamane harAve paNa karmathI hAratA udeza vizuddha joIe, saddhinI vRddhi to saMsA- nathI. te AtmA ke jene dharma pariNamyo che ranI vRddhi karAvanAra che. te te musIbatamAM paNa moja mAne che. - jainane to zrI jinavANInuM pAna karavAne jJAna, tyAga, vairAgya malyA pachI, samajyA rasa lAgyo have joIe. pachI te phaLe ema jene lAge te nAcI uThe che. na jainane kSaNika tathA kalpita AnaMda Apa- uThatAM, besatAM jaina e ja vicAre ke, nArI bIjhIka, segaTAbAjI, kerama, krikeTa, 'huM jena nAmanuM sArthaka zuM karyuM? kuTabela Adi ramate na game paNa jaina to viSaya-kaSAyo thoDA thoDAya kamI thatA AtmAmAM navI navI uccatama bhAvanAomAM hoya tenI pravRtti jeTalI bane teTalI Aste masta rAke. Ate kamI thatI jatI hoya te to samaje, jeo jinezvara devanA dAsa-dAsI bane jaina zabdanI vyutpatti jacI gaI, hRdayamAM pacI che te ja sAcA svAmI bane che. jinezvarane gaI. paNa je viSaya kaSAyo-junA dete kamI je dAsa che tenuM AkhuM jagata dAsa che paNa na thatA hoya to samajI lo ke jaina zabdanI je zrI jinezvarane dAsa banavA cAhate nathI vyutpatti vAluM tamhArUM nAma sArthaka thayuM nathI. te haMmezane udAsa che. * dharmamAM e camatkAra che ke, muMjhAelAne - hiMsA pravartaka vANavyApAra thikakArapAtra paNa mArga batAve che. che, hiMsA nivartaka vANI vyApAra dhanyavAdane DubADanArI, saMsAramAM rUlAvanArI, viSayayogya che. -- kaSAyavALI, moja-zekhavALI kriyAo ke jenA bhegamAM rasIlA banelAo jeTalA A- coge narakAdi durgatimAM gamanAgamana cAlu rahe, raMbha-samAraMbhe vadhAraze, mazIne, yaMtro Adi punakanavaM punA mA puri jJAna vadhAryo jaze teTalA teo karmathI bhAre banaze. 1 janama mAM cAlu rahe, jenA vege bhavanA jina dharmanI vAsanAthI vaMcita evuM bha vadhe, AtmA karmonA pAzathI AvRta
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadarzanamAM nikSepAnI mahattvatA nAma nikSepAnu mahattvaH manamAM rahetI rajo guNa janita ca'caLatA arthAt vikSepa-dveSane nivRtta karavA e bhaktinuM prayAjana che. rajo guNunA vegane dabAvI na zvetAM, tene prabhunI bhaktidvArA thAya, tADanA, tajanA, chedana, bhedanAdi anaMta duHkhA jenA ceAge sAMpaDe tevI pApakriyAothI viramavuM-aTakavu tene nivRtti kahe che. svataMtratA eTale kanaDagataneA abhAva. parataMtratA eTale kAyamI kanaDagatA. jarA, manuSya jAtine kanaDagata thAya eTale tene, jenAthI ( prANIthI ) kanaDagata thAya tene ThAra karavAnA hukamA apAya che, ane chatAM ajJAna duniyA tyAM namaskAra kare che, mhoTA ilakAe Ape che. A jAtanI svatatratAne jaino kadI paNa kabule nahi. dhamanItinA bhaMga thatA hAya, hiMsAnA ja raMga hAya, amukane bacAvavAnA upayegamAM - amukane nAza karavAnA DhaMga heAya evI kahevAtI svataMtratAne sAceA jaina zI rIte icche ? DAkTara, valabhadAsa teNasIbhAi bahAra vahI javAnA mArga ApavA jarUrI che. AmAM karavAnuM eTaluM ja che ke, rajo guNunA pravAhane badalI devA, eTale ke, pravAha je saMsAranI dizAmAM vahetA hatA tene tyAM aTakAvI paramArthInI dazAmAM vahetA karavA. gharakhAra mArUM, kuTuMba mArU, parivAra mAre, zarIra mArUM, prANa mArA, AvI kathanane gharakhAra tArAM, kuTuMba tArU, parivAra tArA, zarIra tArUM, prANu tArA A prakAranA kathanamAM badalavuM jarUrI che. saMsAranI dazAmAM cAlI rahelA rajo guNanA pravAha ro guNane zAMta karI zaktA nathI. balke te agnimAM ghInI jema tenA vegane adhikAdhika vadhArI mUke che. AnuM kAraNa e che ke, saMsAra svayaM rajoguNanI mUrti che, eTale jema agnithI tApa dura thatA nathI, paNa jaLathI ja tApanI nivRtti thAya che; tema prabhunI dizAmAM vahetA karelA e rajoguNanA pravAha sAMsArika ro guNane zAMta karavAnA eka mAtra upAya che. je svatavratA dharmane adha karAvanArI hAya, je svata MtratA jainIya bhAvanA mATe Adhaka hAya, svataMtratA kevala meAhanI sAdhaka hoya, te svataMtratAne IcchavA ArAdhakatAnA nAza thAya. IrSALu, kRtajJI ane che, kAtIla ane kAramA ane che. ane che, uparokta hetunI siddhine mATe prathama sAkAra bhakita utpanna karavI e jarUranuM che. AnuM kAraNa e che ke, mana e nAmarUpanuM pUtaLuM che, te nAma rUpamAM seluM che, nAmamAtrathIrUpathI ja madonmata che eTale te nAmarUpanA Azraya laine nAma rUpanI pelI pAra paheAMcI zake che, mana nAma rUpanI bhUmi upara paDeluM che, eTale te paramAtmAnA nAma rUpanI sahAyathI ja A sAMsArika nAmarUpanI upara 'ce uDI zake che, nirAkAra bhakti tyAreja utpanna thAya che ke, jyAre samasta rAga-dveSathI hRdaya nirmAMLa ane che, jyAre ApaNA AcaraNeAdvArA samasta sauMsAra devama"dira banI rahe che ane jyAre pratyeka kriyA bhagavAnanI pUjArUpa banI jAya che, bAhya AcaraNa joine abhiprAya ApanAre utAvaLIe che. rAja kriyA karanAro paNa jo bIjAne ThagavA mathatA hAya tA te daMbha, che paNa jo daMbha teA rAja kriyA karanArA, cAlu pApanA pazcAtApathI taraze, da'bhI maraze.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadarzanamAM nikSepAnI mahatvatA 31 kharI rIte mananI jaDatAne pigaLAvavAnuM sAdhana banI zaktI nathI, nAma rahe nahIM te sAkAra bhakti ja che. e dvArA mana ane zarIra badhe saMsAra jaDarUpe thaMbhI jAya eTale parane adhikAra taNakhalAnI peThe tUTI jAya che. ke, zabda prayoga vagara ApaNe bhAva sarva zAstro, sarvamata ane paMthee keInI AgaLa prakaTa karI zakAto nathI ke nAma mahimAnuM varNana muktakaMThe karyuM che, nAma keInI pAse kazI kriyA paNa karAvI mahimA saMbaMdhamAM pote potAnA anubhavanA zakAtI nathI. udgAra citAkarSaka rIte kADhelA che, ane nAmanA (5) nAmarUpI vIjaLI sthala vijaLI karatAM guNAnuvAda gAvA khAtara graMthanA graMtha bharI bahu vadhAre prabhAvazALI che. nAmanA prabhAdIdhA che. saMsAramAM nAma ane rUpa eTale zabda vathI kaTherane kamaLa, ane kamaLane kaThora ane artha, beja padArtho che. nAma tathA zabda karI zakAya che. premegAra pUrNa nAma dvArA ekaja che, ane rUpa tathA artha eka ja vastune pattharane pIgaLAvIne pANI rUpe vahAvI batAve che. prapaMcarUpa saMsAra badhe ja nAma ane zakAya che. krodhAveza pUrNa nAma dvArA rUpamAM samAI gayo che "ghaTa" e be akSa- pANImAM agni upajAvI zakAya che. A ravALo zabda nAma che. ane ghaTa zabdano artha badho prabhAva nAmane che. je eka prakAranuM kRtikAnuM pAtra e thAya che, (6) nAmI (rUpa-a) naSTa thavA chatAM paNa te tenuM rUpa che. A rIte sakaLa prapaMca nAma- nAmazeSa rahe che, vaLI nAmI eka dezamAM rUpanI bhItara samAyelo che. nAmarUpanI bahAra sthIta rahe che. jyAre nAma deza-dezAMtakazuM paNa nathI, vicArI jotAM rUpathI nAmane ramAM vyApI rahe che. A kAraNathI nAmathI mahimA vadhAre maTe che. nAma adhika deza ane adhika kALa (1) ghaTa-rUpane saMbaMdha eka vyaktigata ghaTathI vyApI rahe che. che ane ghaTa nAmane saMbaMdha samaSThi ghaTe (7) je rUpanA zravaNujanya, athavA netrajanya sAthe che eTale rUpathI nAma vyApaka che. saMskAra hRdayamAM hoya, te rUpa ane rUpanA (2) rUpa sthala che, nAma sUkSma che, rUpa prakA- guNa karma svabhAvanA saMskAra hRdayamAM zya che ane nAma prakAzaka che, eTale nAmanuM uccAraNa karavAnI sAthe jAgI uThe rUpathI nAma sUkama che; sthala karatAM sUphamamAM che. tathA rUpanA guNa-karma svabhAvanuM citra, zakti adhika hoya che. baraphathI jaLamAM netra sanmukha khaDuM thaI, te saMbaMdhamAM vicitra ane jaLathI bASpa (varALa) mAM adhika bhAne saMcAra thavA lAge che. e baLa che. eTale rUpa jagatathI, nAma jagata nAmane adUbhUta prabhAva che. nAmanA vadhAre prabhAvazALI che. uccAraNa sAthe saMskArane bodha thAya che, (3) nAma vinA rUpanI siddhi thaI zaktI nathI saMskAranA bedhathI padArthanI smRti jAge arthAt vastu hAthamAM paDelI hovA chatAM che. smRtithI rU5-guNa vigere drazya najara tenA nAma vinA rUpane baMdha thaI zakta samakSa khaDuM thAya che, ane drazya khaDuM nathI. thatAM bhAvanA udgAra janme che. A -(4) nAma vinA saMsAramAM koI kriyA ke ceSTA badhAnA mULamAM "nAma" che.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa-caitra A siddhAMta anusAra arihaMta Adi zAkSI rUpa che temanA svarUpane batAvI de che. tIrthakaronA nAmonuM smaraNa karavAthI temanA prabhu nAmane maNirUpa dI (maNInI peThe rUpa tathA bhinna-bhinna guNa-karma-svabhAva, nitya prakAze che) je bahAra temaja aMdara AdinuM drazya, sanmukha AvI ubhuM rahe che, baMne ThekANe ajavALuM karavuM hoya te manuSya ane bhaktonA hRdayamAM samudranI peThe premanA jIbharUpI DelInA daravAje rAkha. DelI para taraMge uchaLI Ave che. mahAvIra-pArzvanAtha, mukele dI gharanI aMdara tema bahAra prakAza zAMtinAtha-nemanAtha, Adi tIrthakaronAM nAma kare che. tema nAmarUpI dI jIbharUpI DelIne uccAraNa sAthe temanA bhaktonA hRdayamAM temanA daravAje rAkhavAthI zarIranI aMdara tema bahAra rUpa-guNa-karma ane svabhAvanuM citra khaDuM thaI baMne ThekANe prakAza phelAve che. jAya che, ane jene laIne te te mahAnubhAva pratye yogI jeNe saMsAranA prapaMcane tyAgIne atizaya pUjya buddhi utpanna thAya che. jIva, vairAgya lIdhela che, te pitAnA AtmasvarUpamAM zraddhAnuM pUtaLuM che ane jevI tenI zraddhA heya jAgRta rahe che, ane akathanIya Atmasukhane che tevA tevA rUpe te bhaMga-kITa nyAye banI anubhava kare che. sAdhaka purUSa je premapUrvaka jAya che, ane e badhuM mahAtmya nAma, je ekAgratAthI nAma japa kare che to te aNirUpane mukAbale anekagaNuM vadhI jAya che te tene mAdi siddhine prApta karI siddha banI zake che. AbhArI che. pUrvanA mahApurUSoe kevaLa nAma vaLI je duHkhI manuSya nAmane japa kare che, smaraNathI ja devI-devatAone pitAnI samakSa te bhAre saMkaTamAMthI paNa chuTI jaIne sukhI khaDA karelA che, thAya che. kaLIyugamAM te nAma sivAya bIjo nAma ane nAmI samajavAmAM eka jevAM keI upAya paNa nathI. che paraMtu baMnemAM paraspara prIti, svAmI- nirAkAra ane sAkAra bane agama che. sevaka jevI che, eTale ke jevI rIte sevaka paNa nAmathI sugama banI jAya che. eTale te svAminI pachavADe pachavADe cAle che tevI rIte che te rIte bannethI nAmane ja moTuM gaNavuM joIe. rUpa, nAmane AdhIna che, ane nAmanI pAchaLa nAmI cAle che. jyAM nAmane jaya thAya che, uttama prakAre nAmanA japane hRdaya para jabare prabhAva paDe che. jApane uddeza e che ke, tyAM nAmI paNa hAjarA-hajura rahe che. rUpa prabhunI stuti dvArA, je saMskArone jaLasiMcana nAmane AdhIna che. ema jovAmAM Ave che. thayuM hatuM te saMskAre hRdayamAM draDha mULa ghAlI kemake nAma vinA rUpanuM jJAna thaI zakatuM nathI. zake ane upAsya prabhu pratye bhaktine pravAha rUpa joyA vinA paNa je nAmanuM smaraNa bharatI rUpe vahe. karavAmAM Ave te hRdayamAM vizeSa prema utpanna thayA vinA rahetuM nathI. sAkAra ane nirAkAra bhaktAmara ane kalyANamaMdiranA nimna bhagavAnanI vacce nAma ja eka suMdara sAkSI che. likhIta be kaleke, nAmanuM mAhAsya savizeSa je pite alaga rahI baMnenA svarUpane baMdha prakAre parikuTa kare che. karAvI de che. Ama hovAthI nAma catara mAdia dvanamaeta samaeta re dubhASiryo che; pitAnI sAnathI pite jemanA svaraethApi nAtAM turitAni ti,
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadarzanamAM nikSeponI mahattvatA 33 dure sahastrakiraNaH kurute prabhavaH prINAti padmasarasaH saraso'nilo'pi, // 7 // padmAkareSu jalajAni vikAzabhAMji. // 6 // [kalyANamaMdira stotra.] [ bhaktAmara stotra. ] he jinezvara, acitya mahimAvALuM tamAruM he prabhu, nAza pAmyA che, samasta deSa stavana dura rahe, tamAruM nAma paNa traNa jagaje thakI evuM tamAruM stavana dUra raho, paraMtu tenuM bhava thakI rakSaNa kare che. grISma RtumAM tamArI kathA, tamAruM nAma paNa jagatanivAsI pracaMDa tApa vaDe pIDAyelA paMthIjanene kamaLalokonA pApane haNe che, jema sUrya dUra raho vALA sarovarane sUma jaLakaNa sahita ThaMDo paraMtu tenI kAMtija kamaLanA samUhavALA sara- pavana paNa khuza kare che. arthAt ThaMDo pavana varane viSe kamaLane vikasvara kare che. musApharone khuza kare che, te pachI pANInI zI vAta ? tema tamAruM nAma mAtra bhava-bhramaNa sattAmaristhamAnA nira! saMtavate, maTADe to pachI stavanano mahimA te zuM nAmApi pAti bhavatA bhavatA jaganti; varNavavo? matalaba ke, tamAruM nAmastotra tivrAtapopahatapAnthajanAnidAghe, ghaNuM mAhAtmyavALuM che. astu. - sA ta varSa nuM bo na sa - bhaviSya mATe saMpUrNa jogavAI rAkhIne 1940 thI 1946 nA dareka varSa mATe, naphAvALI pilIsIne vimAnI rakamanA rUA. 1000 dITha, pilIsInI mudatanA pramANamAM rUA. 10 thI vadhIne rUA. 15 sudhInuM vacagALAnuM bonasa ApavAnuM ame jAhera karyuM che. grezama jIMdagInA vimA utAranArI saMsAyaTI, lImITeDa. sthapAI sane 1848 mAM kula akyAmata.............rU. 17,00,00,000 cukavAelA kaleImsanI kula rakama... rU. 76,00,00,000 uparAMta, hiMda, barmA ane sIlona mATenI heDa ophIsa - grezama ekyuransa hAusa, sara phirojazAha mahetA roDa, muMbaI gujarAta, kAThIyAvADa, senTrala InDIA ane rAjaputAnA mATenI cIka DIsTrIkaTa ophIsa-bhadra pisTa bokSa naM. 60 amadAvAda. ragenAIjhara narahari ema. ejhApA lI tA |. .
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ giaa ane prAdhAnA keTalAka badhuo taraphathI amane dhArmika prazno maLyA che, paNa tenA uttaro lakhAIne AvyA : nahi hovAthI A aMke ame raju karI zakyA nathI. AgAmI aMkathI niyamIta ApavA ghaTatuM karIzuM. tattvanA abhyAsIone dhArmika prazno mokalavA namra sUcana karIe chIe. saM0 jijJAsu-pRthvI, pANa, agni, vAyu, guva-A tamArA kahevAmAM koI pramANa paramANu, AkAza, Adi sAmagrI sahita nathI. tathA itaretara Azraya dUSaNa paNa Ave Izvara jagatanI racanA kare che. A rIte mAnIe che. tathA saMzaya paNa kadApi dUra nahi thAya to zuM duSaNa Ave ? ke Izvara che ke nathI ? gurudeva--tame kyA pramANathI ane ji-Itaretara Azraya dUSaNa Apa kone kevI rIte siddha kare che ? kahe che ? ji-anumAna pramANuthI. te anumAna gu-prathama mAhAsya siddha thAya to A mujaba-pRthvI, parvata, vRkSAdika kArya hovAthI adazya zarIra siddha thAya; jyAre adazya tene kaIka kartA che. je rtA che te ja Izvara. zarIra siddha thAya te mAhAsya vizeSa draSTAMta, jema ghaTa kArya che te tene kartA siddha thAya. kuMbhAra che, to A pRthvI Adi kArya che teno ji0 -zarIrarahita Izvara jagatanI racanA kartA avazya kaI he joIe. gu-A tamAruM kahevuM agya che. gura-A tamArUM kahevuM dRSTAMtathI virodhI have tame prathama kaho ke, jagatano kartA che, kAraNa ke, ghaTaAdika kAyanA kartA to kuMbhAIzvara zarIra sahita che ke zarIra rahita che rAdika zarIravAlA jovAmAM Ave che. tame te ji -izvara zarIravALe che. A paga jagatane kartA zarIra rahita kahe che, te dRSTAMpakSa mAnIe te zuM duSaNa Ave ? tanI sAthe kema maLaze ? tene vicAra karavA - gu--zarIra sahita che te te amArA je che. kahyuM che ke, - jevuM dazya zarIra che ke vyaMtara devanI peThe " zA kAraNe pravRtti siritA 1 adazya che ? na ca prayojana kiMcit svAtaMtryAnna parAzayA1" jiTa-amArA jevA dekhAya tevA zarI-: bhAvArtha-zarIra sahita Izvarane jagata zvALA Izvara jagatanI racanA kare che. racavAnI pravRtti paNa ucita nathI. tema kRta gu-A tamAruM kahevuM yogya nathI. kRtya hovAthI koI prayajana paNa nathI. propratyakSa virodha Ave che. atyAre paNa tRNa, jana vinA mUkha paNa pravRtti karatA nathI. vRkSa, iMdradhanuSya Adi kAryo zarIravALAe taduparAMta je jagatano kartA che te rAgAdie banAvyA vinA paNa jovAmAM Ave che. ' karIne rahita che ke sarAgI che ? ji-Izvara zarIravAlA che. paNa temanuM ji-Izvara rAgAdIrahita che. zarIra temanA mahAmya vizeSathI athavA gura-rAgAdhirahita che te temane jIvAdi amArA bhAgya na hovAthI dekhAtuM nathI. banAvavAnuM zuM prayojana che? je ema mAna
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakA ane samAdhAna vAmAM Ave ke, jo jIvanI utpatti mAtra pratyeAjana che teA te cegya nathI. zrI haribhadrasUri mahArAje 'dharma mAM kahyuM che ke, "mitti ho, kalikAla sarvajJa zrImad hemacaMdrAcAya mahArAje " mahAdeva stAtra " mAM kahyuM che ke,saMgrahaNI'"pI mAmadgo, hunI yena ninitI. mahAvela tu te maLye, zevA thai nAmaze ??? ,, tassatthoti se vao na juttA / kuMbhakArAdIe jao, na ghaDa duSpatti tassattho // 1 // bhAvA--jIvAnI utpatti ja eka Izvaratu prayeAjana che teA te cukta nathI. kuMbhArAdikAne paNa ghaTaAdinI utpatti mAtra pratyeAjana nathI, kiMtu dravyAdi pratyeAjana che, tema izvarane jagata racavAnuM zuM prayeAjana che ? jiIzvaranA te prakAranA svabhAva che. gu0--A kahevuM ceAgya nathI. " dharmasaMpradaLI " mAM kahyuM che ke,esoy sahAvo se kimettha, mANaM na suMdarI ya jao / takaraNa kilesassa tu, mahato aphalassa heutti // 1 // bhAvAH--jagata racavAnA IzvaranA svabhAva che temAM zuM pramANu che ? atIndriya hAvAthI temAM keAI pramANa nathI. athavA svabhAva che ema lpanA kare teA te suMdara svabhAva nathI, kAraNa ke jagata racavAmAM leza tA bahuja ane phala kAMi paNa nathI. 1 ji--jagatanA kartA izvarane sarAgI mAnIe te zuM dUSaNa Ave ? 35 gu0--jyAM sarANIpaNuM che tyAM kartApaNu te dUra rahe, paNa izvaratA ja siddha nahi thAya; kAraNa ke, jyAM rAga haiAya tyAM dreSa avazya hAya, ane jene rAgadveSa heAya te dhruva na kahevAya. bhAvA --rAgadveSa rUpI duya evA moTA mallAne jeNe jItyA che, tene huM sAcA mahAdeva mAnuM chuM. bAkInA rAgI tathA dveSI je devA che, te teA nAma mAtrathI ja mahAdeva che, paNa vAstavika mahAdevapaNuM teemAM nathI. 1. rAgadveSa zarIravinA siddha kema thAya ? ane sazarIrI izvara jagatanA kartA mAneA tA IzvaranuM zarIra tame sarva vyApaka mAneA che ke parimita pradezamAM vyApaka ? ji.--IzvaranuM zarIra sarva vyApaka mAnIe te| zuM dUSaNa Ave ? gu0--izvaranuM zarIra ja sa sthAnamAM rahyuM teA pachI pRthvI, pANI, parvatArdika kayA sthAnamAM rAkhIne izvare jagatanI racanA karI ? tenA vicAra karavA jevA che. ji.--izvaranuM zarIra parimita pradezavyApI hAvA saMbhava che. gu0--alpa zarIravALA izvara dUra dezamAM rahela padArthonI racanA kevI rIte karI zake ? ItyAdi vicAra karavA jevA che. ji--jagatanA kartA izvara ja che. taittirIyeAnivara ' mAM jagatanA kartA izvara kahyA che. temAM kahyuM che ke,cazmAnAta naLasa, yamitrane mahIyate / eneTa bAyate caitra, tasmai jJAnAtmane namaH zA" bhAvAH--jenAthI sapUrNa jagata pedA thayu che, jene viSe laya thAya che, ane je jagatane dhAraNa kare che, evA jJAna svarUpa izvarane amAre namaskAra thA. 1
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36. phAgaNa-caitra gu-jenAthI jagata pidA thayuM temAMja paNe vicAraNIya che. laya thayuM, ane te ja dhAraNa kare che ?- A ji-te jagata kevI rIte banyuM ? vAkyathI sAmagrIrahita Izvara paramAtmA jagatanA upAdAna kAraNa siddha thayA, sAmagrI gurujagata anAdi che. jijagatamAM ghaTapaTAdika padArthonA rahita kevala Izvara paramAtmA jagatanI racanA karI ja nathI zakatA e vAta atyAra agAu kartA jovAmAM Ave che, te anAdi kema siddha thaze ? pUrvanA parirachedamAM praznottaramAM kahela che, tathA mahopAdhyAya zrI suracandra gaNivara jaina tatva- gu-jagatamAM je je kAryarU5 vastuo sAramAM kahyuM che ke, che.-jemake ghaTa, paTa, staMbha, hATa, havelI, kuvA, vAva, talAva, ItyAdinA kartA to ame nirannanuM nirAmakRtri, paNa mAnIe chIe, paNa AkAza, kAla, parasNgiiry brahmAtha punazca kArakam / mANu, jIva, Adi vastunAM kaI kartA nathI; saMhArakaM rAgadveSAdipAtrakaM. kAraNa ke je vastu kAryarUpa pedA thAya, tenuM parasparadhvaMsi vacostyadastataH // 1 // upAdAna kAraNa avazya joIe. paNa jIva, ato vibhinnaM jagadetadasti, AkAza, kAla, paramANu, AdinuM upAdAna brahmA'pi bhinnaM munibhiyNcaari| kAraNa keI nathI. te mATe te anAdi che. atastu saMsAragatA munIndrAH, kahyuM che ke,kurvnti muktyai parabrahmacintAm // 2 // " "niSpAdito na kenApi na dhRtaH kenaciccasaH bhAvArtha -niraMjana, nitya, amRta, vaye siddha nirAdhAro, nAne vasthita akriya, brahmane kahIne pharIthI tene ja jagatakartA, hartA, ane rAgadveSanuM pAtra kahevuM, e | bhAvArtha -A sacarAcara leka-saMsAra, paraspara virUddha vacana che. A kAraNathI jagata keIe banAvela nathI. tathA tene dhAraNa karabhinna che, tathA brahmA paNa bhinna che evuM muni- nAra zeSanAgAdi koI nathI, paNa AdhAra e vicAryuM, ane te kAraNathI ja saMsAramAM rahita ApoApa AkAzamAM A jagata rahelA munimahAtmAe mokSane mATe para rahela che. 1 brAnuM dhyAna kare che. - jagata anAdi che. tene kaI kartA nathI, ji.--ApanuM kahevuM satya che. paNa tenI vicAraNA sammati tarka, tattvArtha, prameyarUda manusmRti AdimAM vistArathI jaga- kamala mArtaDa, syAdvAdaratnAkara, anekAMtatanA kartA rUpe Izvarane jaNAvyA che enuM kema? jayapatAkA, Adi zAstromAM spaSTatApUrvaka - gu-da, yajurvedAdimAM kamalamAMthI jaina darzananI syAdvAda zailIye karI che. AthI brahmAjI pedA thayA. manusmRtimAM IDAmAMthI vizeSa jANavAnI IcchAvALA sahRdaya vidvAbrahmAjI. peDhA thayA. ItyAdi paraspara ghaNe nee taTasthavRttithI te te zAstrono abhyAsa virodha che, te hakIkta jijJAsuvRttithI madhyastha karavAnI jarUra che.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ leka kahevatemAM subhASito: pU. munirAja zrImad mahimAvijayajI ma. vasUtramAra sUtramA vApare tathA nakAmuM che, tema pitAnA haThAgrahathI jinezvara viratapatha prayata# purakSaH I7ThThA devanAM vacanane duSita karavAM e nirarthaka che. 81 - svayaM usUtra bhASaka ane viparIta mAge dhiya vadhALA 5, samANu avaro janAra hovA chatAM sUtrabhASI suvihata AtmAne zALAti niceBruM jJAna jAtAva82 herAna kare; e to cora koTavAlane daMDe che, AgrahI ane baherAonI sabhAmAM, zrI ema kahI zakAya. 76 jenAgamanAM tanuM vyAkhyAna e araNyamAM che prathArthaviratAro, niri duttare I gIta-gAnanI jema nakAmuM che. 82 tuccha satyavatAM yadvatpAyasaM kurkurodare // 77 // bAlAstu takrapAnaM jAnanti biloDanaM na dadhnazca tuccha sattvavALI AtmAonAM hRdayamAM taskUTaraH mUtrajJAnatina sutra mAthe 182 cheda granthanuM prAyazcita granthanuM ) rahasya, bALake chAza pI jANe che, paNa mAkhanathI TakI zakatuM, kAraNa ke, kutarAnA peTamAM Nane jema jANI zakatA nathI, tema mUDha purUSa khIra na Take. 77 sUtrane jANe che, paNa sUtranA paramArthane jANI abhavyadUrabhavyAnAM, cetaH spRzati nAgamaH // zaktA nathI. 83 snigdhaMghaTaM yathA tAyapUrastAyadasaMbhavaH // 78 // yuge'smin kevalajJAnavarjitavaramalpavit / - jema cIkAzavALA ghaTane meghanuM pANI rANakaH kANako yadvaccakSurvikalaparSadi // 84 // sparzI zakatuM nathI, tema durabhavya ane abhivya kevaLa jJAnathI rahita evA A kALamAM AtmAonAM hRdayamAM zrI jinAgamane paramArtha alpajJAnI suvihita paNa uttama che. AMdhaLAsparzI zakto nathI. 78 enI pariSadamAM kANo paNa rANe gaNAya che. 84 karaNDikAvRto bhAnucchAditaH kiNkvcidbhvet| karaNe kathane bhinnA AdezAH paravAdinAm / tathAparoktyA kiMchAditaH syAjjinAgamaH 79 darzaNe bhakSaNe yaddanti-dantAH pRthak pRthm|85| mithyA AgamanI kuyuktiothI jenA- . mithyAdarzananA siddhAntA kahevA ane gamanA siddhAnta kadi bAdhita thatA nathI. karavAmAM bhinna-bhinna hoya che. kAraNa ke zuM karaMDIyAthI kaI divase sUrya DhaMkAte hAthInA dAMta cAvavAmAM ane dekhADavAmAM haze ke? 79 judA judA hoya che. 85 pAnIyaM ko nibadhnIyAta granthau vastreNa koviTI utsUtrabhASaNaM pUrvaM punaH krodhena mizritam / tathA zAstreSu sarveSu, saMpUrNa jinbhaassitm|80| sarvathA pariharttavyaM lazunaM hiGgasaMskRtam // 86 // savathA zrI jinezvaradevanA siddhAntone. sava kAdhayukta usUtra bhASaNa haMmezA tyajI zAstromAM keNa saMkalita karI zake ? pANIne devuM joIe, hiMgathI vaghAreluM lasaNa e sarvathA tenI gAMmAM koNa rAkhI zake ?" tyajI devAnuM hoya che. 86 yathA kuThAraghAtena, dhauta vastraM na cArthakRta / tRNairAcchAdito vajhiravazyaM prakaTIbhavet / tathA svahaThavAdena dUSitaM jinabhASitam / 81 // mAyayA''cchAditaM tadvadutsUtraM manasisthitam jema kuhADAnA ghAthI gherAyeluM vastra e
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 phAgaNa-caitra tRNathI DhAMkelo agni pragaTa thAya che, tema bhavitavyatA je hoya che te thayA ja kare mAyAthI chUpAveluM paNa manamAM raheluM usUtra che, chatAM haMmezA udyama kare nahitara sarvanA vacana avazya pragaTa thAya che. 87 kAryamAM sahu ALasu thaI jAya. 92 - madharavacanena yuktaM sarvahitameva vetti na tvahitI vazA suzIlA sukulA, zIlaM dharati durdharam / sakalaM dhavalaM dugdhaM pazyati bAlastu no takram dRDhapAdA yathA bhittirbhAra vahati samanaH / 93 // | 88 kulIna ane suzIla strI durdhara evA madhura vacanathI yukta saghaLI vANIne zIlane dhAraNa kare che kAraNa ke, majabUta bALajI hita tarIke oLakhe che, paNa temAM pAyA vALI bhIMta makAnanA bhArane jarUra rahelA ahitane jANI zakatA nathI. kAraNa, upADI zake che. 93 jeTaluM dhoLuM e dudha dekhAya che, paNa dhoLI chAza thaH pathati mAruM suuhuM paravariA hoya che, ema bALake samajI zake nahi. 88 tathA ghAsanA mUDha thati nAstika 14 sA vihite , gchA kiM vijinAma? jema bIlADa dUdhane jue che, paNa DAMgane vivAde vidita chUchavA kiM kathAnanA jete nathI, tema mUDha purUSa parastrInAM sukhane je kArya ekadama thaI gayuM, temAM vivekI jue che, paNa bhAvimAM durgatinAM dukhane purUSoe pAchaLathI zuM vicAravAnuM hoya? jetA nathI. 94 kAraNa ke, vivAha thayA pachI lagna mahata 9thata rada dhAnya, jhUre vanaiHA pUchavAnI zI jarUra? 89 yAdRzaM dIyate dAnaM tAdRzaM prApyate phlaiH|95| vathoNapare tre, dhanya dhAvajo rajA je jevuM vAve tevuM tene laNavAnuM hoya che. dharmabudhyA tathA dAnaM kupAtre nisspyojnm|90| ne nA teja rIte manuSya jevuM Ape che tevAM phala ukhara bhUmimAM dhAnya ane dhananI IrachAthI tene maLe che. 95 vAveluM bI jema niSphaLa jAya che, tema dhama rata mo, pritI buddhithI kupAtramAM ApeluM dAna te paNa taLei denA, manIpajAma thavA niSphaLa che. 90 saMsArathI kaMTALelAne tenA snehI kahe che tAra athA sAjana = virArA ke, "amane sAca' A tene mATe dADhI panotathA sattA na vihorA di dhIre saLagAvIne ajavALuM karavA jevuM che. 96 // amedhyaM vanitAsaGgastyAjyo durgatidakhadaH / udAratAthI dAna denAranuM dAna thavuM hoya iTAtivaNAyA: prArA jJAti 17 ke vadhAre hoya te jovAnuM hotuM nathI kAraNake, kAMTA para rahelI viSTAnA svAda jevo dhamanI gAyanA dAMta buddhizALIe jevAnAM strIsaMga, apavitra ane durgatinAM duHkhane hotA nathI. 91 A panAre che mATe te tyAjya gaNAya che. 17 bhavitavyaM bhavatyeva, paraM sttmudymH| kSaNikaikasukhAyAtman mokSamArgavimocanam / kartavyo'parayA sarva'lasAH syuH srvkrmsu|9| ekapUpakRte kUpajalayantrasya vikrayaH // 98 //
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ leAkakahevatAmAM subhASitA: he Atman ! kSaNika sukhanI khAtara meAkSamAne mUkavA te ATalAnI khAtara phUTa vecavA jevuM che. 98 vinA dAnAdikaM dharma, manuSyAyuratikramaH / zUnyegrAme'jJanArINAM zATakasphATanopamaH / 99 dAnAdi dhama vinA manuSya AyuSane vItA- ` vavuM te zUnya gAmamAM ajJAna strIonI sADI phADavA jevuM che. 99 bhavasvarupe vijJAte viduSAM kiM bahuktibhiH ? | karasthakaGkaNAloke darpaNagrahaNe na kima || z. . || saMsAranA svarUpane jANyA pachI buddhimAn purUSone zuM kahevAnuM hoya ? hAthanA kaMkaNane jovA mATe zuM ArIsAnI jarUra paDe kharI ? 1.00 spRhA hi tAvatI kAryA sattA bhAgyasya yAvatI / - pAdaprasAraNaM kArya yAvatpracchAdanAMzukama || ?0? || jevuM bhAgya hAya, teTalI ja icchA rAkhavI. jevu' pAtharaNu hAya teTalA ja paga lAMkhA karavA. 101 yatheodUkhale rikte muzaladvayamocanam / - mokSamArgakriyAhIne mokSaihika sukhaspRhA : // 202 || jema khAlI khANIyAmAM e sAMkhelA mUkavA nakAmA che, tema mekSa mArganAM jJAna ane tenI kriyAthI rahita thamamAM meAkSa ane AleAkanAM sukhanI spRhA nirarthaka che, 102 adhamAdhama jantUnAM, girirekheva zAzvatI / satAM pAnIyakheva kvacidIrSyA bhavetpunaH // zrai // 39 adhamAdhama jaMtuone pahADanI rekhA jevI IrSyA DAya che, jyAre satpurUSAne pANInI rekhAnI jevI irSyA haiAya che. 103 dharmopadezalezAkhyAM, sabhyAmAbhANamAlikAm / kaNThapIThe kariSyanti, teye zreyasvinaH sanA 11 208 11 upasahAra : A rIte ' dharmopadeza leza 'nAmanI ucita AbhANamAlAne je AtmAe peAtAnA kaMThe para dhAraNa karaze. teo zighra zreyane varaze. 104 nidhinidhirasazazi 1699 varSe pauSamAse ca puSpanakSatre / rAjanagaropakaNThe uSmApuranAmni varanagare // rk // prazasti zrI tapagaNa gaganAGgaNadinamaNikiraNopamAnaparikarite / zrI vijayadevasUrIzvara - rAjye prAjyapuNyabhare // 106 // cAturvidyavizAradavAcakakalyANa vijayaziSyeNa / etacchatakaM nibaddhaM vaackdhanavinayavaranaLanA || 107 || prazasti 1699 nI sAlamAM peASamAsane puSpa nakSatramAM rAjanagaranI najIkanA samAnapura nAmanA zreSTha nagaramAM, zrI tapagaccha rUpa gaganAMgaNamAM sUrya samAna zrI vijaya. devasUrIzvaranA uttama ane puNyazAlI rAjyamAM vAcaka kalyANavijayanA ziSya vAcaka zrI dhanavijaya gaNivare A zatakanI racanA karI che. 105, 106, 107.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ jena! -zrI maphatalAla saMghavI jIvane jALavI jANe te je". jene maMDhire tape bhAnu satyano te ni. mananA mALavAne bheja te "jaina". jenuM saghaLuM.. jIva mAtra kAje che te jena". buddhinA bagIcAne mALI te "jaina". khavaDAvIne khAya, pAI ne pIe, suvADIne aMtara-gagane cagAve pataMge snehanA suve, vAdIne vadha bane, ApIne levA gya suMvALA zveta kAgaLanA te "jaina". bane, jIvADIne jIve, sahune sevaka banIne paMcendrinA pAMca AMgaNAmAM pUre svAmIjadane lAyaka kare te "jaina". sAthiyA pavitratAnA te "jaina". susaMskAronI surabhivaMtI puSpamALA, pRthvIne pATale prabhu mahAvIra bhAkhyA sadA jenI DokamAM zobhatI hoya te "jaina". mahAbola kaMDAre te badhA "jina". vivekanA vAyarA vAya jene AMgaNe, nakha-zIkha jene nItare neha te "jaina". mAnavakulanA mahimna stotre gavAya jene puruSArthanI pracaMDa pratimA samovaDa, satya, oraDe, svayaM lakSamIdevI nAcatAM hoya jene dayAne tyAgane sAthI te "jaina". bAraNe, zubhra vastrAvRtA mAtA zAradAnAM pUjana samyagdarzana, jJAna ne cAritranI gaMgAnA thatAM hoya jyAM, tyAM ja zebhe jaina-evI ja triveNI saMgamamAM harSabhera jhIle te "jaina". havAmAM che jena". Atmana ujaLA jJAna ane dehabhAva visarA- carama tIrthapati prabhu mahAvIrane, saputa vatI kriyAnA susamanvayane zobhAve te "jaina".. ne vArasadAra kahevAya che je, te sadA pagale, jenA aNuaNumAM tare prabhu mahAvIrane pagale-pagaluM mUke.prabhu mahAvIranA! na hoya vizvabhAva te "jaina". tene bIjI dhUna ke dhAraNuM, daMbha ke dekhAvanA samatAnAM sarevara jene AMgaNe sAmAyika- vAghA te na saje kadI. bALaka jevuM nirdoSa rUpe ubharAtAM hoya te "jaina". tenuM jIvana hoya. pApane puNyanA khADA-TekarAnI pAra taratA bhara vastImAM te ekAMta mANe vananuM, ne AtmamaNinA nUrane pAmavA mathe te "jaina". vanaprAne mANe vizvamaya jIvana. pUje je vItarAgatyane, vaMde sadA amRta kuvicAranAM kALAM vAdaLa na chavAya tenA ujaLI sAdhutAne, name guNa bhAre namelA jIvana gagane, dharma dhyAna pUrvaka jIvana vItAvaDIlone te "jaina". vate te, dhIme dhIme zukaladhyAnanA zikhare. kAma, krodha, mehane mAyA taNuM baMdhanone, Daga mAMDavAne lAyaka bane. je tapa-japa vaDe vidyAre te "jaina". prabhu sthApyA catuvidha zrI saMghanI, sevA. AMkha aMtarane AtmAnA jenA bhAva karavAmAM te potAnAM "dhana bhAgya samaje. sadA eka zA nirmaLa-zAMta hoya te "jaina". - kSaNe kSaNe khIlatuM tenuM hRdaya-padma, vizvanI jenA atAga urane dariye, dayAnAM vahANa caudize tyAganI surabhi vahAve. taratAM hoya te "jaina". vastuonA DhagamAM je AtmAnA nUrane DhAMke, jene mana meTuM nathI bIjuM keI, mukti- mArA-tArAnA bheda je AMgaNe taratA hoya, maMdiranAM maMgaladhAma karatAM te "jaina". jenuM aMtara bAhya jIvana juduM hoya, prANI jeNe vAMcI che pathI kama marmanI te "jaina". mAtrane paMpALatA je khaMcakAte hoya, kalyA
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ kALA kALanI doTa AgaLa vadhI, DI bUmAbUma ne enI majabUta rAkSasIo bhAratanA makhamalI deha-pradezamAM khUMpI zrI pannAlAla ja, masAlIA | gaI ne enI kamala-pAMdaDI samI grIvA cIrAI gaI. sUryanArAyaNanAM saptavaNuM kiraNoe jina- rAdhanapurathI najadIka AveluM A mahAmaMdiranI vizIrNa kAyA ajavALI dIdhI hatI. tIrtha zaMkhezvara prAcIna bhUmi che. A sthaLe enI apsarA jevI hetALa kiraNAlIo kRSNanI chAvaNI hatI, ane najadIka hArija pAse maMdiranI ITane suvarNathI rasI levA mathI jarAsaMghanI sAthe yuddha thayeluM, "vaDhayA eTale rahI hatI. tyAre traNa-cAra tejasvI yuvAne vaDhiyAra ane hArI gayA tyAM hArija " evuM maMdiranA jirNavazene kemerAnI AMkhamAM keTalAka kahe che. jhaDapI rahyA hatA. bIjA be-traNa juvAne "saurIndra ! citra sarjananI pAraMgatatA maMdirane jhINuM zi95daSTithI mApI rahyA hatA. mATe have abhinaMdana ApuM chuM. emeTara tarikenI hArI kAryanimagnatA tathadhirAja NanA rAjamA viharatAM jenA paga DagamagatA zaMkhezvarane ciraMjIva banAvI raheze." priyadarzane . hoya, "kema jIvavuM?" te na jANatA hoya, joDIdAra saurIndrane protsAhita karatAM kahyuM. te mAnavI jenapada ne anurUpa adhikAre Avo manaramya tIrthane nAza koNe mATe lAyaka na Thare kadI. - kIdhe haze ?" bharate pUchyuM. prabhu mahAvIra bhAgyA suvacanane, je "AjhamazAhe.? mana-vacana kAyApUrvaka pALe te "jaina". jena eTale vibhu vardhamAnanI nAnI AvRtti. "kalAsthApatyane vinAza AdaratAM ene mahAvIratva pAmavAne akhaMDa tapa tapa 1 jarAe kaMpa thaye nahIM ?" caMdrayazAe pUchayuM te, pratijJA baddha, pavitra, mahA mAnava. nA" priyadarzane javAba Ape. mitro ene TaLavaLI besI gayA. maMdirane rogAna jenAM vANI, vicAra ke vartana, nathI anu yuvakethI gAjI rahyo rUpa AtmAnA ujaLA bhAvane, tene koI na kahe AtmAbhAvI-"jaina". jainadarzana upara kharekhara vinAzanA jaina te ke je jayaNApUrvaka jIve, ahiMsA oLA utarI AvyA. bharate kahyuM ne satyamAM jIvana vAMce, kadI koIneya kaTu "zira sATe dharmarakSA karatA bhAratanA zabda na kahe, AvatA-jatA sahune AvakAre. ajaya yuvAne tyAre kayAM chupAyA haze ?" parabrahmane pAmavA kAje; brahmacaryanuM raDI sudhInne pUchayuM rIte jatana kare, svadezane sarva vAte vaphAdAra saMpa ghaTe che tyAre vinAzanA jhaMjhAvAta rahe, ne tema karatAM ya Atma-hita na ja cUke. gherI vaLe che. AvAM seMkaDo nayana manohara tIrtho- sva-para AtmahitArthe jIvana gALate zaMkhezvara ane bhIlapalli nAM maMdire khaMDera jena, Akhare vIra ke samAdhi mRtyune pAme ne banI cukyAM hatAM., priyadarzane kahyuM. pRthvIne haiye enuM Atma-saMgIta dina-rAtanI " ApaNe cUpacApa jeIja rahyA ? " pratyeka paLe gUMjatuM rahe! sudhI kahyuM.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa-caitra hAM, jainasaMghamAM jyArathI teje-dveSanI majabUta rAkSasIo bhAratanA makhamalI deha Aga phATI nIkaLI tyArathI AryasaMskRtine pradezamAM khuMcI gaI, enI kamala pAMdaDI samI jheba ApatI enI pratibhA, zakita, buddhi grIvA cIrAI gaI. ane snehanI madhuratA cAlI gaI" "Arya prajAe bhAratane arakSita ja rahevA Ama zAthI banyuM ?" bharate pUchayuM. dIdhuM? sudhI Tre pUchyuM. "helI vakhata bhagavAne dezanA ApI. "caMdragupta, saMprati, vikrama ane zAlimalla ane licchavIgaNanA rAjA pAse beThA vAhana jevA vibhika samrAToe paNa AmaMDyA hatA. saMkhyAbaMdha zrAvaka-zrAvikAo hAtha tithione hAtha batAvyo kharo. pharI eka jeDI ubhA hatAM. nirvANa AMTA lagAvI rahyuM vAra AryaprajA taiyAra banI, hatA eTalA hatuM. vizvanA tejasvI prakAza bujhAI javAnI jorathI, maLI zakI eTalI sahAyathI kaMdapaLo gaNatI hatI. tyAre I dIpa, dhUpa gupta ane zilAditye hUNa lokonAM dhADAM ane vilepanathI pUjA karI, bhagavAnane vijJa- mArI haThAvyAM. bhAratanA bIjAya eka-be pti kIdhI. devAya ! eka samaya AyuSya zurA nRpatio e jananI caraNe mastake vadhAre, kuragrahanI zAMti sAthe zAsananAM vidane dharI dIdhAM. chelle rASTranI AzA samA rAjyacAlyAM jAya. " nA, e saMbhaveja nahi." vardhane jabaradasta tAkAtathI sainya ekatra karI bhagavAne javAba Ape. vizva tejasvI prabhu hUNa loko upara AkramaNa karyuM, ane e nirvANa pAmyA. sAtheja dhagadhagatA lAvA samA to sakhta mAro calAvyuM ke emanA zabathI bhasmane udaya thayo. bAda bhAratanA zakita- himagirinA ghATa DhaMkAI gayA. pachI purA saMpanna rAjAo ApasamAM laDI-jhaghaDI kaMgALa baso varSa sudhI ke paradezI sattAe bhArata banI javA lAgyA. irAna ne makaduniAnA para AkramaNa karavAnI hiMmata dharI nahi. pradezamAMthI gustAsya ane sikaMdara jevA thaka- durghaSya kALa paNa khamacAI ubhe rahyo, baMdha atithio magaribanA caLakatA bhAlA enI khophanAka tarakIba thoDIvAra aceta banI ke barachI sAthe tUTI paDayA. zaka, hUNa ane gaI. thoDI kSaNe ApaNe kaLa kheMcI. " tAronAM sAmaTAM pagalAM saMbhaLAI rahyAM. priyadarzIne kahyuM. paracaka AvyuM, bhArate pratikAra karyo paNa "AvA samaye jainadarzananuM zuM thayuM?" cavanene samuLagA parAsta karI zakyA nahIM. ajite pUchayuM. bhAratanI puNya dharatI ragadoLAI cukI, enI "mahAvIranA nirvANabAda pahelI ja prabhAte riddhi, siddhi ane askayAmata paramamAM tiSyagupta "jIvapradeza" upara navA ja saMpradAyanI kheMcAI gayAM" priyadarzane jaNAvyuM. ImArata lAdI ne jaina zAsananI aMdara ADa hAya, bhAratanI A duHkhA dazA?' khili zarU karI. jo ke prabhunI hayAtimAM ja vijaye kahyuM. " bhAratanA Arya rAjAomAM emanA bhANeja jamAlie "bahurata" nAmane kusaMpe vAsa karyo ethI paradezI varUonI mata calAvyo hato. paNa mahAvIranA puNyasAme teo Takkara laI zakyA nahIM. kALanI teja pAse enI uddhatAIne aMdhakAra jagatane deTa AgaLa vadhI, DI bUmAbUma ne enI priya thayA nahi. bAda azvamitra, gaMgadatta,
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ kALa pravAhanI doTa rahagupta ane gochAmAhila jevA mUThIbaMdha vaiSNava-dhamanI dIkSA ApI. bIjA AcAryoe AdamIonI avaLacaMDAIe navA cakA jamA- paNa jainadarzanane jarjarita banAvyuM. zAsananA vyA, aikyanI divAle bhedI nAMkhI ane zAsa- skaMdha upara virATa kamanasIbI caDhI beThI. ne nanI khAnAkharAbI karI mukI, tejavaMtA zAsa- enI svataMtratAnA stUpa ukhaDI paDyA " nanI sAme mota kikiyArI karI nAcI rahyuM " priyadarzane kahyuM, priyadarzIne kahyuM. ApaNA AcAryoe A badhuM kema baraazokanA samayamAM bauddhoya jAmI rahyA dAsta kIdhuM haze ? ' sudhInne pUchayuM. hatA ne ? " saurInTe pUchayuM. "je bacyuM te zvetAMbara ane digabaranA 8 hA, bauddho paNa rAjyAzraya meLavI maga- jhaghaDAnI baLatI lumAM nAza pAmyuM. bhAIraba banI gayA hatA. emaNe jainadazana upara bhAIo laDayA. AcAryoe mukhyatayA gharamAM AbAda chApa lagAvyo. paraMtu mahArAjA ja lakSa kendrita kIdhuM. AthI Itara darzana saMpratinA joradAra TekAthI emanI muztAkI paDI khuba lAbha uThAvyo. siddhasena divAkara, zrI haribhAMgI, saMpratie ujajayinImAM jaina zramaNAnI bhadra, bappabhaTTI, malavAdI, khATa, kAlakAcArya eka pariSada bolAvI dharmanI rakSA ane pracAra ane kalikAla sarvajJa bhagavAna hemacaMdrAcArya karyA. Avo ja prayAsa kumArI parvata upara jevA karmayogI jyotidhare ane jaMbU, vimala, mahArAjA khAravele karyo. emaNe pAMcaso zra- sajajana, udAyana, vAgabhaTTa ane AdmabhaTTa jevA maNa ane hajAro zrAvakone ekatra karI bahu- mahAmaMtrIoe zAsana rakSA mATe zapatha lIdhA. mulA AgamagraMthanI rakSA karAvI. khAravela parantu kamabhAgye pAchaLathI sAdhuo caityavAsI ane saMpratinI dakSatAe zAsanamAM navo prANu ane zithilAcArI banI javAthI zAsana gharANe purI--ene punarUddhAra karyo. paNa kALa te mukAI gayuM. zAsananI avadazA nIkhI, AcArya lapA-chupAto pAchaLa cAlyo ja Avato jagatacaMdrasUri, upAdhyAya devabhadra ane deveMdra hatA, enI khAja saMtoSAtI ja nathI. " priya- sUrijI jevA vimukta AtmAoe jainasaMghane dazane kahyuM. jAgrata karavA pharI keDa bAMdhI e samaye gujarabauddhonI mAphaka bIjA koIe zAsanane rASTranA suputra vastupALa tejapALa jevA zrAvaka najarAvyuM haze ?." vijaye pUchyuM. maMtrIoe paNa khUba sahAya ApI. parantu kumArila bhaTTa bauddha ane jaina darzananA pAchaLa vikALa-kALa jaDabAM phADI ubho hato. rAjAone upadeza ApI vaidika dharmanI asara dUra vAyavyamAMthI ene jabarA sahAyaka malI nice lAvyA. eNe jainadarzananuM yenakena khaMDana rahyA hatA. yavana pAdazAho je atyAra lagI saSata karyuM. zaMkarasvAmIe paNa jeno upara trAsa jhIka- banI rahyA hatA teo pharI ekavAra bhAratanI vAmAM pAchuM pharI joyuM nahi. A yuvAna saMnyA- "suphalAma dharatI upara siMdhunA puranI mAphaka sIe te jirAphelA pArzvanAthanA jagaprasiddha pharI vaLyA. pAdazAhanI dharmAdhatAthI jainamaMdiramAMthI mUtionuM utthApana karAvI cakranI darzananAM ura phaphaDI uThayAM, sAthe azAMti vadhI sthApanA karI. svamatanI dhUnamAM jainadarzanane gaI. jenonI rAjakIya jAgRtinI meMdI mUDI mAnabhaMga kIdhuM. rAmAnuje mahesuranA jaina rAjAne nAza pAmI ne hRSTapuSTa kALa bamaNA jorathI
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa caitra tUTI paDayo. zrI hiravijayasUri, zAMticaMdra bhAve karUM vaMdanA he jI !" nA daherAsaramAM upAdhyAya ane zrI bhAnucaMdra jevA zramaNa- madhura svara guMjI rahyA hatA. ' zreSoe ghaDIbhara Takkara lIdhI paNa kayAM sudhI?" priyadarzane kahyuM. - navAM prakAzano. Aha ! zAsananA jIvana nATakanuM AvuM vasudevahIndI - gu. 12-8-0 karuNa dazya?" saurIndrathI eka dhImo niHzvAsa kekazAstra 11-0-0 nIkaLI gayA. - pAramAthIMka lekha saMgraha 1-8-0 kALe nirdiSTa karI batAvyuM ke, kusaMpamAM saMghapatI caritra 6-8-0 kevI kharAbI rahI che." sudhI jaNAvyuM suMdarIonA zaNagAra 4-0-0 have zuM ?" bharate pUchyuM. abhayakumAra 3-0-0 bhAI, AvatI kAla kalaha ane saMpradAya IlAcIkumAra 2-8-0 dveSanI nahi; parantu aikya ane sahiSNutAnI magadharAja zreNuka 4-8-0 haze, paravazatA ke vevalI vAtanI nahi paNa traSabhadeva svAmI 4-8-0 svamAna ane saMskAra khumArInI haze. jaina thulIbhadra caritra 4-8-0 baccAne AtmA te sarala, satyaniSTha ane mahaSi metAraja 4-4-0 nirbhika hoya, enI jIbhe saMyama hoya, ene mahAmaMtrI zakaTALa 4-8-0 pagale paramArthanI keDI paDatI heya ne enuM | vikramAditya hemu 5-0-0 dhyeya nispRha sevAnuM hoya. madhyarAtrI vItI purUSArtha 3-0-0 jaze ne AvatI prabhAta asahAya jainadarzana mahetA nAgaradAsa prAgajIbhAI nane mATe khuba sAnukULa ane khuzanumA haze. che. DozIvADAnI poLa sAme. amadAvAda siddhAMta ene ammara ane navapallavita karaze, saMghavI sulajIbhAI jhaveracaMda enI kSaNakAyA virATa vaTavRkSanuM rUpa dhAraNa jaina bukaselara-pAlItANu. karaze ne enAM divA svamoya phaLaze paNa enI prajA puruSArtha ane pramANiktAnI dRSTA thaze ya zubha avasare upagI to! " priyadarzane kahyuM barAbara." saurInne sAtha Apyo. khAsa lagnanA zubha prasaMge pahelI pUjAnuM ghI... pUjArIne aspaSTa vAparavA tathA pheTAene caDhAvavA tathA avAja dUrathI saMbhaLAyo ne navIna jinAlayanI bIjA zabha prasaMge bheTa ApavA lAyaka leTesTa ghaMTAo Tananana nanana vAgatI saMbhaLAvA lAgI. AkarSakaDIjhAInanA kapaDAnA tathA khAdInA cAle veLAsara nhAvA jaIe, pUjAne rASTriya kalaranA hAra mATe lakhe - samaya thaI gayo che. sAMja thaze tyAre ahIM jayaMtilAla sI. zAha pharIthI AvIzuM. vijaye jaNAvyuM. ke. raiyA saMghavInI zerI, hAthamAM TuvAla laI sau nhAvA upaDayA. vaDhavANuzahera [kAThIAvADa]." zakhezvara svAmI re, pArzvaprabhu nAmI re;
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijJAne saMsAranI zAMtine saLagAvI mukI che.-zrI avinAza zAha Ajane mAnava samAja mAnI-manAvI eka dIgha vicAraka banI, uMDA utarI vicArazuM. rahyo che ke, te pragati mAge deTa mUkI rahyo te jarUra jaNAze ke, vizigzAnaM vijJAnanA che, pragatino nAda comerathI saMbhaLAya che. badale AjanA vijJAna, vijadzAnaM vizA yuvAna kAMtinA avAje karI, dIvAmAM pataM- upamA barAbara baMdha bese che. kahevAno Azaya gIyAnI jema krAMtinA nAme vinAzanA mArgo e che ke, je vijJAna dvArA sArA prANI jhaMpalAvI rahyA che. vAtAvaraNamAM keIka ajaba mAtranuM kalyANa thavuM joIe, je vijJAna, svapalaTo spaSTa tarI Ave che, vIsamI sadI paranuM rakSaka nIvaDavuM joIe, tene badale Aje bhUlAI javA mAMDI che. tyAM aDhAramInI te bhakSaka jarUra nIvaDayuM che. vAta ja kayAM? Aje jagatanuM samagra vAtA- ApaNe chellA mahAyuddhane ApaNI najara varaNa palaTAvanAra vijJAna che. virANA samakSa ANIye. mAnava saMhAranA AMkaDAo vijJAnam A arthane pagale Ajano yuga sAMbhaLI hRdaya kaMpe che, akhtarAomAM thatI jharaNAnI jema vahI rahyo che, kALa, kALanuM nukazAnI vicAratAM haiyuM drave che. zAthI? kArya kare jAya che. divasa uge che ne Athame atyAra sudhI keTalAye mahAyuddho thayA chatAM, che. roja-baroja navI zodho thatI jAya che. 1914 nI laDAI to ghaNI prAcIna na ja kaheAjanI zodha kAle mUrkhAI samI bhAse che. vAya. e paNa eka vizvayuddha hatuM. te samaye vijJAnane pavana vegI kahetAM paNa mana saMke- paNa mAnavAmAM verajhera bharelAM hatAM. je dvArA cAya che, paNa ethI vizeSa jhaDapI che paNa keNu pracaMDa yuddho thayAM paNa, A yuddha karatAM sarva A prakAranI mAnyatAo AjanA yuva- yuddho mAmulI zAthI banavA pAmyAM? vimAne kanAM hRdayamAM manomaMthana karI rahI che. ene mana zodhAyAM. havAmAM uDatAM mAnavI zIkhyo, vijJAna e svastha banyuM che. ene vijJAnamAM bomba zodhAyA, bAmbara zodhAyAM. ane game tema toya aDaga ane acaLa zraddhA eTalethI paNa zAMti na vaLatAM aNubomba jAmI gaI che. ekAda paNa zeAdhanA aNuo paNa zedhAyA. je samaye aMtaramAM tIvra vairabahAra AvatAM e harSaghelA thaI jAya che. vRttio hevA chatAM seMkaDonI paNa kalla karatAM cAramAM vAta karyA vinA, hRdaya ThAlavyA vinA divase jatA jyAre Aje najIvA kAraNe ene cena paNa nathI paDatuM. sAthesAtha hiMdanI lAkhe nA jAne palakArAmAM levAI rahyA che. kamanasIbIthI zarIra dhrujI uThe che. comera A che vijJAnanI viziSTatA! zodhakhoLo tyAre hiMdamAM aMdhAruM! enI uMDI je samaye mahAna rAjyanI laDAI jAmatI. uDI umio, hiMdamAM mahAna sAyanTIsTa sAma-sAme lAkho-sainike khaDA thatA. zastrajevAnI che, duniyAne mokhare hiMdane jovAnI sAmagrIo goThavAtI, paNa mRtyune bhega kevaLa mane vedanA, himAyatIone satAvI rahI che, raNamedAnamAM zastrasajI ubhA rahenAra ja banatA.. - vijJAne Aje ATaluM varcasva jagata para zahera ane gAmonI nirdoSa prajAne aMtaranI jamAvyuM che. paNa eka vAta cokakasa che ke, vairavRttionI kAtIla jvALAomAM homavAmAM jagatane sarva vastuo lyANukara hoya ja, AvatI nahi, ane tethI ja te samaye dareka evo niyama nathI. vijJAnane mATe ApaNe je deze AbAdI bhegavatA. Aje yuddhamAM jItelA
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa-caitra paNa muA jevA ane hArelAnI to vAta ja te mAnavA taiyAra kema thayA? teonI zaMkA zI? zuM Ane mATe vijJAna javAbadAra nathI? kyAM gaI? Aje pANInA eka bindumAM - vijJAnane durupayega mAnava kare temAM hAlatA cAlatA ja koDanI saMkhyAmAM vijJAnane deSa zo? vicAraNIya to e che ke, pratyakSa siddha thavA chatAM A kahevAtA ahiMsaanAdithI verajhera ane aMtaranI malInatA te kone e pratyenI hiMsAthI viramavuM jarA rAjyakAraNemAM banatI ja AvI che, seMkaDe paNa sujhatuM nathI, balake ghare eka Dela pANIthI laDAIo pUrvamAM najIvA kAraNo dvArA thaI che, nhAvAne badale Aje "svImIMga bAtha" mAM chatAM A yuddha jeTaluM bhayaMkara pariNAma kema seMkaDo gelana pANImAM nhAvAne zekha khUbanahi? vijJAnanI zodhanA khIlelAM (pAkelAM) khUba vadhatuM jAya che. A zedhanuM pariNAma phaLa ja AjanI dunIyA AsvAdI rahI che. jyAM sudhI jJAnamAM muktinuM dhyeya lAgeluM bIjI daSTiye, beba AdinI zodha zA mATe nathI, tyAM lagI e viziSTatA kema ja pAme? thaI che? emAM mAnava sevA yA te mAnava e te pratyeka kSaNe viparItatA ja pAme, temAM kalyANa samAyeluM haze? aNu Adi bambanI Azcarya jevuM kazuM ja nathI. ze, jagatanA rakSaNa mATe thaI che, ema kaNa je AjanA vijJAna dvArA paNa pApane kahI zakaze? je dhamAM svaparanuM kalyANa bhaya, udAratA ane aMtaranI vairavRttio samAyeluM nathI. je zemAM prANI mAtranA jAmatI hoya, te ene karelI siddhi, ane e kalyANanI bhAvanAnA nirmaLa jharaNuM vahetAM mATenA parizrama sArthaka gaNAya. nathI, te zodhe viziSTa jJAnathI thaI che, ema vijJAne zarIra ane AtmAne judA kema ja mAnI zakAya ? sAbita karyA. arUpI AtmAnuM astitva paNa Aje comera ahiMsAnA mukhasUtro paNa svIkAryuM, chatAM e badhAnuM pariNAma AtmakhUba vyApI rahyAM che, kevaLI bhagavatenA trikALa nadI nivaDavAne badale vizeSa ane vizeSa puduabAdhita vacanamAM paNa zaMkA uThAvanAra, galAnaMdIpaNAmAM pariNamyuM. zekheLa vadhI, zraddhAnI vAtane vAyaDI vAta kahI phagAvI de che. davAo vadhI, kAMI gaNu roga vadhyA. regIchatAM teonI ja kAryavAhI aMdhazraddhAthI paNAmAM AtmazAMtine badale Ijekazana" ane bharapUra hoya che. eka nAnakaDo prasaMga laIe, "oparezananI" udvignatA vadhI. aMta sudhInI jaina samAja keTalAya varSothI vanaspatikAya hAyavoya na ja TaLI. jagatamAM viziSTajJAnI zrI AdimAM temaja mATI, (pRthvI) pANI, agni, kevaLI bhagavaMte ja che, temanA trikALa abAdhita vAyu vi. mAM jIvatva mAnI rahyA che. ATa- vacanamAM "rAjanA reja vezapalTA jevuM kadI ATalA varSothI sacitta evI vanaspati A ja banyuM nathI. ane banaze paNa nahi. temanA dimAM jIvapaNuM nAkabula karanArAo, carmaca- TaMkazALI vacana sadA AbAdI bakSe.e vacane zunA pAmara dhaNIo, vItarAga vANImAM paNa pratye pUrNa zraddhA pragaTe, svAra kalyANanA zaMkA uThAvatA hatA, jyAre Aje thoDA ja mAge sahu dha, ane sAcA vijJAnane pAmI varSothI A vijJAne vanaspati AdimAM jIvatva jagata vinAzanA mArgethI aTakI, saMpUrNa hevAnuM kahetAM ja A sudhArake, rasaghelAo, zAMtine meLave eja abhyarthanA.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ haLavAM pustako aghalokana kA bhIma - pAThyapustaka paheluM dhArmika abhyAsa- 20 saMvAde, svAgata gIte, maMgalAcaraNe krama) saMpAdakaH zrI naMdalAla catrabhuja zAha, vagerene saMgraha che. pAThazALA, beDIMgane khAsa gRhapati, jaina vidyArthI bhuvana, kaDI mU. 012 0 maMgAvavA yogya che. jemAM abhyAsakramanA cha varga pADavAmAM pAramArthika lekha saMgraha; lekhaka; pU0 AvyA che. vizeSe karI A pAThayapustaka munirAja zrI puNyavijayajI mahArAja prakAzakaH boDIMganA vidyArthIone vadhu upayogI che. zeTha zrI jIvaNalAla abajIbhAI jaina jJAna prakRti mAtA lekhaka zrI kAMtilAla maMdira vaDhavANa zahera, 368 peja mUlya 1-8-0 devacaMda zAha jhIMjhuvADA. pustikA nAnI che, pU. munirAjazrIe mAsika-sAptAhikamAM je paNa zarIranuM Arogya sAcavavA mATeno suMdara lekha lakhyA hatA tene saMgraha che. dareka lekhanI ane naisargika mArga cIMdhyo che. pAchaLa parizrama ane abhyAsanI chAyA paDelI che. siddhAcala tIrtha stavanamALA prakA- tarUNa svAdhyAya prakAzaka: zrI jaina dharma zaka: megharAja jaina pustaka bhaMDAra-muMbaI. ArAdhaka maMDaLa-amadAvAda. judA judA graMthamUlya 0-10-0 snAtrapUjA navasmaraNa, prabhu- mAMthI tAravIne zloka tema ja tene artha bhaktimAM gavAtAM stavane vagerene saMgraha che. mUkavAmAM Avyo che. upagI che. . jaina zAradApUjana vidhiH prakAzaka: saMgIta sudhA sidhuH saMgrAhakaH pU. mahetA nAgaradAsa prAgajIbhAI amadAvAda. munirAja zrI rasikavijayajI mahArAja pustadivALInA mAMgalika prasaMga upara dareka vepA- kamAM batrIsa pejI 502 peja che. pAMca khaMDamAM rIne copaDApUjana karatI vakhate upayogI che. arvAcina ane prAcIna stavane, sajhAyo, vItarAga stava kaNikAH prakAzakaH jena- pade vagerene suMdara saMgraha che. dharma ArAdhaka maMDaLa-amadAvAda. mUlya gujarAtI padya maMjuSA saMjakaH pU0 1-0-0 pUrvAcAryakRta stavane, AdhyAtmika paMnyAsa zrI caraNavijayajI gaNivara. pU. gaNipade, mAMgalika stutio vagerene saMgraha che, vara racita duhA, stavana, sajhAya ane padane vimalataH prakAzakaH zrI kIracaMda je. saMgraha che. racanA bhAvavAhi che. zeTha-vaDhavANa zahera mUlya 0-5-0 batrIsa vividha vAnagIlekhakaH pU. munirAja pijI 132 peja. pustikAnuM lakhANa eka pU0 zrI kItivijayajI mahArAja. keTalAka upayogI munirAjazrIe lakhI Apela che. prabhAvanA lekhe ane gItene saMgraha che. mATe upayogI che. semacaMda: DI. zAha-pAlI- saMskRtino saMdeza lekhakaH pU. munitANA e saranAme paNa maLaze. rAja zrI kanakavijayajI mahArAja. prakAzakaH saMvAda-saMgrahaH prakAzakaH somacaMda DI. kalyANa prakAzana maMdira-pAlItANA. ra0 nI zAha, jIvananivAsa sAme, pAlItANA. 180 saMjJAthI chapAelA pU. munirAja zrInA TuMkA peja mUlya 1-8-0 judAjudA viSaya upara lekhene saMgraha che. mUlyaH 0-12-0.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 48 phAgaNa-catra zrAddhadharma dIpikAH lekhakaH pU0 50 - mahAvIra jina stavana - praviNavijayajI gaNivara prakAzaka: zeTha cunI- [ rAga-sakhI sAsarIyAnI rIta zuM samajAvuM. ] lAla nagInadAsa TAvara sAme-navasArI. zrAvaka- vIra bhavAnI rIta zuM samajAvuM. dharma sabaMdhi egya mArgadarzana che. pisTe ja nizadina tArA guNa gIta hoMze gAvuM. be AnA mekalanArane prakAzaka bheTa mele che. megara juIgulAba kusumanI suMdara AMgI racAya, vedhaka prakAzaka lekhaka zrI harIlAla DI. AMgI anupama dekhI, nayanomAM harakha na mAya; zAha dahegAma. Adhunika samAja jIvana para prabhunI raMgI dhuna dIla mAMhI jagAvuM...vIrane01 pitAnA vicAro vyakta karyA che. saune sArUM alabelI manamAMya murati, laganI lagADI jAya; lAge tevuM ochuM maLaze. e vIra! e vIra! jhaMkhI mAruM haiyuM deDI jAya, saMskRta caityavaMdana covIsI prakAzakaH ekatAruM nAma smarIne mukti mIlAvuM.vIrane.2 semacaMda DI. zAha, jIvananivAsa sAme, pAlI- jIvalaDe gabharAya musAphIra, aTavAmAM athaDAya, tANA zrI zelanamunikRta grevIsa saMskRta jIvana naiyA mArI, saMsAre jholAM khAya; caityavaMdane ane grevIsa saMskRta stutione umaMge jina japIne pAra lagAvuM..vIrane. 3 saMgraha che. mUlya 0-8-0 : zrI umaMgalAla je zAha, cAra gati bajAra racayitAH pU. jainAcArya zrImad vijayabhuvanatilasUrijI mahA zatrujaya stavana rAja. padyamAM cAra gatinuM svarUpa ThIka ThIka batA- [ rAga-lAkha lAkha dIvaDAnI AratI utArajo. ] vyuM che. rasaprada che. vAra vAra girIdane darzana karAvaje. nUtana stavanAvaliH racayitAH pU. jenA vAra vAra guNa gavAya. cArya zrImad vijayabhuvanatilakasUrijI mahA- suMdara e darzana girizanAM, rAja. Adhunika sInemA tarjanAM prabhu gItane pUje pUje tame, caraNe jirNodanAM; saMgraha che. dhyAvo dhyA tame, nAma girIdanAM. mauna ekAdazInuM gaNuNuM prakAzakaH bhavajalathI jadI tarA....ya. suMdara 1. jena pragati saMgha-IDara. mauna ekAdazInA deva- prAyaH zAzvata tame e giri jANaje, vaMdana karatI vakhate A pustikA khAsa upa- anaMta kAla kahyuM e girinuM mAnaje, gI che. bahiraMtara zatru harAya. suMdara 2. tapavidhi saMgrahaH prakAzakaH zrI vijaya kama zatru haNavAne, saMgrAma che, dAnasUrijI graMthamALA-surata mUlya 0-6-0 ziva suMdarI varavAnuM e dhAma che; pisTe ja eka Ane. jemAM navapada, vizasthA * zatruMjaya nAma dharAya suMdara 3. naka, akSayanidhitapanI vidhi sAthe snAtrapUjA charI pALIne yAtrA ja karIe, vagerene saMgraha che. girivaranI nizrAmAM sadAe vasIe; mohana giri e sahAya suMdara. 4. zrI mohanalAla dalIcaMda koThArI.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanano dora -zrI suMdaralAla cunIlAla M. A jagatanI sarva zreSTha saMskRti para jyAre jIvananI eke eka AMTIghUMTIne ukelate, rAjaghA thAya che, agara sUtradhAranI upekSAvRttithI kIya kSetramAM paNa ghumate-pAralaukika praznane saMskRtimAM svayaM maMdatA Ave che, tyAre paNa apUrva saraLatAthI ukela kare che. jagata para jaDavAdanuM jora vadhe che ane vadhatAM AvA uraca prakAranA sarva kalyANakAraka vadhatAM sarva zreSTha saMskRtinA keMdrabhUta pradeza adhyAtmavAdane jyArathI bhAratavarSamAM gauNa para paNa tenI sattA ora jAmatI jAya che, banAvAyo ane chevaTanA varSomAM zabdanI jALamAM ane te eTale sudhI ke, tevI koI saMskRti ene AvarI levAmAM Avyo, satya-ahiMsA jIvanta che, hayAta che, ene khyAla paNa sAcA saMyamanI zAbdika sAmyatA vaDe, svataMtratA ane svarUpe gaNazInI virala vyakitaone ja hoya mukti zabda vaDe-ene dATI devAnA prayAso che; AvI paristhitimAMthI pariNAma e janma pUrajozamAM thayA-IrAdApUrvaka ke vagara IrAde. che ke, jagata vinAzane paMthe doravAya che, ane tyArathI bhAratanI durdazA kevI thaI rahI jagatabharamAM te ThIka paraMtu saMskRtinA janaka che e pratyakSa che ane Aja paristhiti cAlu pradezomAM paNa azAMti-vairavRtti rakatapAta ane rahete kevI durdazA thaze enI vicArakalpanA zeSaNanIti sarjAya che. ke citrakalpanA samaju ane zANuM hRdayane AjanA vijJAnayugane nAme oLakhAtA kaMpa upajAve che; jJAnataMtuone thaMbhAvI de che. pracaMDa jaDavAdanA yugamAM paNa zAMtinI sarjaka paraMtu A saghaLIe viSama paristhitimAM tarIke sarvatomukhI kabula karAelI Arya- jaina samAje-jaina samAjanA sUtradhAre-gRhI saMskRtinA mugaTamaNi sama jaina saMskRti ke tyAgI e zAsananA sipAI hovAne dAvo jyArathI bhAratavarSamAM potAnuM agrasthAna karanArAoe zuM karyuM ? keTaluM karyuM ? ane gumAvatI gaI agara te sIdhA yA ADakatarA kaI paddhati akhatyAra karI ene kAMI hisAba, prayatno dvArA tenuM sthAna khaseDavAne mArga saravaiyuM-pariNAma ke saphaLatA-niSphaLatAnuM kAMI grahaNa karavAmAM AvyuM tyArathI bhAratavarSamAM mApa nIkaLe khaDuM ke? ane kadAca koI niSNazuM rAjakIya ke zuM sAmAjika, zuM dhAmika ke kSapAta nyAyayukta mApa kADhe te ApaNe zuM vyavahArika dareka bAbatamAM gharanA ane AjanA jaina samAja unnata mastake harSArava bahAranA phaTakA paDatA ja AvyA che. karI zake kharo ke? jagatabharanA zAsane jaina saMskRtinI parama viziSTatA e tene dharmo-majhahaba ane mArgomAM sAcuM pramANa adhyAtmavAda che. e adhyAtmavAda eTale yukta sarvazreSThatva dhAraNa karanAra jaina zAsananA sau koI pita-potAnI kakSAe AcarI zake, rakSaka ane anuyAyI tarIkene gauravapUrvaka amalamAM mUkI zake evA parama zAMtine dAvo karanAra jaina samAjanI ja ApaNe vicAmArga. vyavahAra jIvanane sparzate ane taddana raNa karI rahyA chIe. jeo zAsanane cheha nIcalA tharathI te TheTha u5lA thara sudhInAne denArA hoya, zAsanane nAme siddhAMtanuM khUna jIvana dhyeyanA mArge dorate A adhyAtmavAda karanArA heya-pavitra siddhAMtane nAme azraddhA
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5. phAgaNa-caitra upajAvanArA hoya ke naryA jaDavAdane pracAra bhAvavALA banyA che ? kAMI kaLAtuM nathI. karanArA hoya tevAonI upekSA ane samAjane kSamA karaze, paNa jANe darekane potAnI ja ane tevAonI sAcI oLakha e ja atyArane jarA AgaLa dhapIe te pitAnA saMghADAnI tabakake hitAvaha che. paNa ethI vizeSa jene khAtara pite ane jaina samAjanA mUkhya be vibhAga - ape- pitAne saMghADA sajAyelA che te mahad-prabhu kSAe ArAdhya ane ArAdhaka, tyAgI ane zAsananI te jANe kAMIja paDI nathI; evI gRhI, svAmI ane sevaka sAcA bhAvamAM vartatA paristhiti dIvA jevI dekhAya che. sArAye bhAratahoya te svAbhAvika rIte ja svAmInI javAba- varSamAM AMkhane palakAre avanavA pheraphAra thaI dArI vadhAre. pharajane khyAla maTe, e cUke rahyA che. zuM rAjakIya ke zuM sAmAjika, zuM te samAja DUbe. e kAryadakSa bane, dIrghadraSTA dhAmika ke zuM vyavahArika. tIrthasthAna para bane, zAsanane saMpUrNa samarpita bane, leka paNa siMdha yA ADakatare bhaya jajhumI rahyo thI para bane te samAja unnatinA zikhare che. dhArmika milkato para tarApa vAgI gaI- bese, samAja, bhArata varSane-duniyAne Adarza vAgI rahI che, ane tarApa mAravAnA ughADA bane. sevakanI paNa javAbadArI ochI nahi. AkarSaka prayatno jAhera thayA che. zAsananI sAcI unnatinA kAryamAM-lokalyA- jesalamera ane junAgaDha jevA pavitra kaNunA mArgamAM sahAyaka banavuM. tana-mana ane prAcIna tIrtho kayAre yuddhibhUmi banaze te kalpI dhanathI svayaM zAsana prabhAvaka kAryo svazakti zakAtuM nathI. AjanA jaDavAdanI asara nIce anusAra, Itara prazaMse tevI rIte karavAM ane AvelA ApaNuM ane parakIye saheja paNa AvI jarUra paDe vRddha, anubhavI ane vivekIe vAta sAMbhaLavA taiyAra nathI, ane sAMbhaLe te svAmIne vinati-salAha-Thapaka ane suyogya yuktipUrvaka hasI kADhavA sivAya kAMI kare tema paddhatie zikSA; AvuM AvuM saghaLuM e sAva- nathI; tevA samaye amArA pUjya ane pUra badhAnIpUrvaka karavuM ja paDene? nA pUjaka zAsanane haiye dharAvanArA sau A badhuM sAmAnyathI, paraMtu AjanuM koI kema A bAbatemAM uMghatA haze? kema pratyakSa citra zuM? ane ene ukela ze ? kAMI vicAratA nahi hoya? mArI-tamArI eka je kAMI zuddha buddhithI niSpakSapAtapaNe sUcavAya bAjue sAcavI mUkI, kema prazAMtacitte vitemAM mati-kalpanA ke kutarkathI doSAropaNa cAre dvArA unnatimArganuM-rakSaNanuM keI ekIna karatAM suyogya ane subaddha grahaNa thAya. karaNa zodhatA nahi hoya? ArAdhyApAda mahAvicArabhedane vinimaya thAya, ane chamastha mahopAdhyAya zrImad yazovijayajIe sUcavelA avasthA sarjita bhUlane baMdhubhAve sUcavAya A kALanA A prabhAvaka kAryone artha rakSaNato ja parasparano vicArameLa jAme-mArgadarzana mArganA mahAprabhAvaka kAryane bhUlavAne kAMI thAya, yojanA suyukitabaddha bane, amalamAM ochuM sUcave che? eto badhA zAsananA zaNamUkAya ane dhyeya ane Adarzane pahoMcAya. gAra che, paNa zAsananuM yauvana-zAsananI taMduAje ApaNe svAmI varga, mUkhyatayA ApaNuM rastI astavyasta bane jAya te pachI zaNagAra pUjya sUripaMga kema zAsana pratye upekSA- keTale vakhata zobhA Apaze?
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 51 zAsananI derI sarva-vItarAga bhagavatenA zAsanane dara puNyavAnane paNa choDaze nahi-eka bhavamAM Aje jeonA hAthamAM che teonI eka kSaNa- nahi paNa aneka bhavamAM. zAsanadeva, sarvamAM mAtranI paNa upekSAvRtti-eka alpa mAtra paNa jAgRti ANe ane mahAzAsana jagatanuM bedarakArI jagatane ane khAsa karIne Arya- zAsaka banI rahe eja mahecchA. jagatane mahAna nukazAnakAraka nivaDI rahI che. - kharekhara kaTokaTIne samaya cAlI rahyo che. vyApArI AlamanuM eka ane ajoDa mAsika AryakSetramAM janmI, Arya ane AyazreSTha kuMdana' gaNAtAo, anArya pravRtti ane paddhatine pracArI rahyA che. pazcimane jaDavAda bhArata dara gujarAti mahinAnI zarUAtamAM bavarSamAM bhayaMkara jhera phelAvI zakyo che ane hAra paDe che, jemAM ucca kakSAnA sAmAjika have rAjakIya kSetranI madada maLatAM tenA lekha, kAvya, nATikAo, rAzIvAra mAsika bhaviSya, muMjhavaNanA jyotiSanI draSTie sacoTa saMpUrNa svarUpamAM khIlI uThaze. rahyA-sahyA ukele apAya che. uparAMta-dara mAse senuM adhyAtmavAdane paNa guMgaLAvI nAkhaze. cAMdI, rU, zera ane bIjI sarva vastuonA guMgaLAvI nAkhavAnA prayatna ApaNAjI bhAIone hAthe thayA che, cAlu che ane bajAranI gatinI AgAhI sacoTa rIte Ale khavAmAM Ave che. vaLI dara aMke, aMkanI cAlu raheze. kiMmatanuM cha AnAnuM phrI kupana apAya che, A viSama paristhitimAM paNa tyAgI jene upayoga aMgata jAherAta mATe karAya gaNAtA paNa AtmAo badana ane mananA che, vArSika lavAjama rUA. 4-0-0 sabhya phI maMtrane AdhIna banI pitAne prApta thaela rUA. 6-0-0, sabhyane bIjA lAbha maLe che. mahAzAsananA derane Ama DhIla rAkhI mUkI ne bedarakArI sevaze ane zraddhAvAna gaNatA su - lakho - zrAvake paNa svayaM bedarakAra banI, pUnI kuMdana kAryAlaya bedarakArIne pioSaze te vinItabhAve paNa spa- araviMda bhuvana, kRSNa sinemA sAme chatAthI kahevA de ke, karmasattAne dara te trIje mALe amadAvAda 000000000000=00000kha00000000000000hUM "kalyANa" ne grAhake e cAra AnA mekalI pustikA maMgAvI levI, saMskRti ne saMdeza pU. munirAja zrI kanakavijyajI mahArAjazrI, A pustikAmAM dharma, samAja, sAhitya ane rAjakAraNanA praznone aMge upagI mArgadarzana ciMdhe che. "kalyANa" nA sabhyone bheTa mokalavAmAM Avaze ane vArSika rU. 4-0-0 bharanAra grAhakoe cAra AnAnA sTempa mokalI pustikA maMgAvI levI. bAkI, bIjA maMgAvanArAo mATe bAra AnA. kalyANa prakAzana maMdira, pAlItANA [ kAThIAvADa]. *000na.700000000
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtI kAvya vibhAga amArA mAnavA mujaba vAcakane padya karatAM gadya lakhANa vAMcavuM vadhu rasaprada lAge che. padya lakhANane ame bahu juja sthAna ApIe chIe tenuM kAraNa paNa eja che; chatAM A vakhate judA judA mahAzayo taraphathI maLelAM padhone raju karIe chIe. AvakAra maLaze to avasare bIjAM vadhu po mUkavA ghaTatuM karIzuM. vAMcaka pitAno abhiprAya jaNAvaze. saM0 2 kalyANanA pAMcamA varSe kalyANanuM karanAra mAsika, "kalyANa nAme pragaTa thatuM, hatyAnata janane lAta detuM, zatruMjayamAM thayuM hatuM, nakkI javAba je nAstikane, jaDabAtoDa de jANIe, mAta pitA sama sArI zikSA, Ape eha vakhANIe, siddhagirinI zitaLa chAyA, sparza karatAM duHkha dame, kaThiNa karmo paNa palAye, zuddhi sagaviha karI name; pAmI sudeva sugurU sudharma, nija narabhava lekhe kare, calavuM ocIMtu vicArI, pramAda pApane parihare. mAnava bhava meM manANe, sajajana saphaLa karo sadA, vakhata gALo nahi nakAmo, rAkha ratnatraya saMpadA; ramata gamatamAM rasa na lIje, dIje dAna baha pare, sadAcArI banI zIla pALe, vividha jAtInA ta5 vare. mAne manamAM bhAvanA, bhava nAzanI bhAvo kharI, prasare pratApa pivI pratye, yazasvI kIrti varI; vege yAtrA karavA Ave, khapAvo karyo kharA, zatruMjayAdika eka zata ATha, nAmathI bahu jana taryA. kalyANa mAsika hAla dharIne, vAMcatAM guNa maLe, rakhaDapaTTI bhava aTavI nIte, bhavika jananI dura TaLe; tAraNa tIratha traNa bhuvanamAM, A samuM bIjuM nahi, AdIzvaradAdAnuM moTuM, dhAma kaMcanagiri sahi. naMbara navapadamAM pahelA be, deva gurU traNa dhArIe, dakSa banI cAra aMtimanA je, dharmanA te vicArIe; pAlItANAmAM pragaTa mAsika, kalyANa vAcana je kare, mATe lAbha maLe mAne sukhalAla, saMpa saMteSa je dhare. zrI sukhalAla ravajIbhAI 3 4 6
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtI kAvya vibhAga mahAre hAme kinAre jAvuM jinavara jinavara jApa japIne, huM jegaNa banI jAvuM. mAre hAme kinAre jAvuM. prabhu mahAvIra bane huM caMdana thAvuM, bAkuLA hArAvuM, nayane nIra caraNamAM zIra, mukhe navakAra gAvuM. mAre. 1 prabhu tuM nema bane huM rAjula thaI, dIkSA maMDapa baMdhAvuM, tapa saMyama zaNagAra sajIne, zivasukha varavA AvuM. mAre 2 mAyA jaLamAM jIvana hADI, satanA saDha pharakAvuM, zama saMvega halesA mArI, saMyama sukAnI banAvuM. mAre, 3, tana taMbura mana maMjIrA, karanA karatAla bajAvuM, rema rama raNakAra uThe tyAM, jinavara jinavara gAvuM. mAre 4 nijIvane sajIvana karavA, jinavara caraNe AvuM, tuM tAre ke DubADe paNa huM, tyAre dAsa kahAvuM. . mAre5 zrI kanaiyAlAla dave - zrI mahAvIra svAmInuM janma kalyANaka gIta [ cAla-AzAvarI-athavA dhanAzrI ] vIrajiNuMda bhagavAna..jamyAvirajiSNu bhagavAna, kSatriyakuMDamAM kSatrikuLamAM, bhUpa siddhAratha jANa; trizalA devI kukSi jAyA, tribhuvana tilaka samAna jamyA. 1. caItara suda terasa dina sehe, sAta graha ucca ThANa; uttarA phAlganI caMdramA jege, tIna bhuvanamAM pradhAna...jamyA. 20 nAraka paNa kSaNa sukha anubhavatAM, bhUmi grahe ANapANe; ajaba jayati trijaga prasarI, saune harSa amAnajamyA. anupama rUpa anupama zakita, anupama puNya nidhAna, suravara naravara, iMdra IMdrANa, gAvata jina guNagAna, jamyA. 4. suragiri para prabhu padharAvI, Idro karAve snAna aMguThe prabhu mera kaMpALe, anaMta zaktimAna jamyA. 5. jahAna bharameM jeDa nahi jesa, saMyuta je traNa nANa; lakSaNa- eka sahastra ne ATha, karatala pagatala mAna.jamyA. 6. ahiMsA dharmane dhvaja pharakAvyo, aSNu apUrva jJAna, vizvavatsala prabhu karUNAnIdhi karyuM jagata kalyANa, jamyA. 7. Atma kamalamAM labdhi anaMtI, ajJAna timirabhANa; pArAvAra atyaMtara lakSaNa, phelI kIti jahAna jamyA. 8. zrI kIrti
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa caitra zrI gautama vilApa [ indravajI chanda ]. jJAne karIne nija mokSa pAse, jANI kahe gautamane jinendra, bhe! devazarmA jIvane bujhAvA, jAgeyamA ! satvara tuja tyAMre che 1 che trikALanA jJAyaka vIra kerI, vANI suNIne madhurIja mIThI; ukta te te thaI IndrabhUti, cAlyA bujhAvA prati devazarmA. | 2 [ zAlinI chanda ] cAlyA te te devazarmA bujhAvA, pahoMcyA tenA gAmamAM zrI munIndra; tyAM te je ne devazarmA pratere, dIdhI mIThI dezanA dharma kerI. . 3 mIThI jenI pIyUSethI adhikI, vANInuM re pAna preme karIne; aMgIkAryo dharma zrI vIrane re, svAmI pAse bhavya te devazarme. che ka che - [ bhujaMga prayAta-chanda ] karI bedha devendra bhUpendra vaMdha-jinendra prabhu vAra pAse javAne; thayA sagha ughukatate IndrabhUti prabhupAdane vaMdavAne umAhA. 5 che jatAM mArgamAM khUba Ananda pUre, prabhu bheTazuM bhAva eve samUre, tihAM ambare deva dIThAM ghaNerAM, karaMtAja vAta mithaH gautame re. . 6 che - [ kutavilambita--chanda ] jagatavatsala ne jaga bAMdhavA, trijaga nAyaka vIra jinendranA gamana-mekSaviSe sahu devatA, karata vAta nabhe ja mithamithe. | 7 | thatI ja vAta paraspara devamAM, suNIja gautama IndrabhUte saha, jagata tAraka mekSaja jANIne, karata te zatadhA ja vilApane. . 8 ( [ stragdharA-chaMda] hA ! hA! te zuM kIdhuM re prabhu INa samaye mujane dUra pregye, lAgyuM zuM mAgaze A gautama mujathI pAMcamuM jJAna tyAre; ke zuM jAvA samere zivanagara viSe rekaze mujane re, vi zuM lAgyuM tane caraNu yugalane jhAlaze geya re. ke 9 che hA ! huM pUchIza keNe? kahI jina bhagavana keNuM TALeza zaMkA, re! re! ! geyamAre! Ima kahI mujane koNa saMbadhaze , nA rAkhyo teM prabhure avara juga june nehane zuddha nAte; choDI teDIja te te ziva ramaNI sahe hAlavAtuM sadhA. che 10
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAtI kAvya vibhAga [ mandAkrAntA-chanda ] hA ! meM jANyuM tujamana viSe rAgadveSAdi no'tA, tethI kevuM aghaTita mane deSa de tane re; tuM te sAce gataripa bhagavAna vItarAgI khare re, ItyAdi re nija mana viSe bhAvanA bhAvatAre. || 11 | [ teTaka-chanda ] Ima cintavatAM nija citta viSe, zubha bhAva virAga viSe vaLIyA; tava paMcama bhAvana bhAvatare, jaya gautama kevala kIti varyA. 12 che gharavAsa pacAsa vasyA varasA, vaLI trIsa thayA muni bhAva paNe daza deya mahItala jJAnIpaNe, vicarI siri gautama ziva varyA. me 13 che zrI munikumAra zrI AdIzvara jina stuti. | [ rAga-zikhariNI-inda] dise che jenuMre tanu adhika tejasvI sUrathI, bhame che tethI suraja mukha-plAnAmbara-paTe, marUdevA mAtA kukhamahi thayA rasama je, prabhu evA AdIzvara jinapade nitya namIe. 1 pravartAvyuM jeNe tIratha pahiluM A jagatamAM, nivAryo jeNere dharama yugalAne mahItale; pitA nAbhi rAjA zubhakula viSe ujavala zazI, prabhu evA AdIzvara jinapade nitya namIe. 2 adhikAI je nijavaraNathI sundara are, paDIyuM hAre kaMcana analamAM zuddha banavA; na pAmyuM teye re jinavara samI kAnyamalatA, prabhu evA AdIzvara jinapade nitya namIe. 3 vinItAnA rAjA sakala jagamAM ANa manavI, vaLI uMcI kAyA dhanuSa zatapaMca zrI jinanI, kare sevA nitye vRSa pada viSe laMchana miSe, prabhu evA AdIzvara jinapade nitya namIe. 4 gRhasthAvasthAe lakha pUrava tyAsI jina rahI, thayA dhArI te saMyama vatataNa tyAgI thaIne, dharIne corAzI lakha pUrava Ayu zivavaryA, prabhu evA AdIzvara jinapade nitya namIe. 5 are jenI vANuM adhika madhurAI TapakatI, amI jeI svarge gaI thaI bhItA devazaraNe suNI jenI vANI bhAvikajana pAme zivaramA, prabhu evA AdIzvara jinapade nitya namIe. 6 kare sAre sevA jinapadataNI gomukha sadA, vaLI TALe dUre vighana sahu cakezvarI sUri, prabhunI sevAthI nara jaya lahe kIti kamalA; prabhu evA AdIzvara jinapade nitya namIe. 7 jayakIrti
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ such saMpAdaka kALa baLe rojabaroja anekavidha prazno samAja samakSa khaDA thAya che. tene ukela, nirAkaraNa ke nicoDa samayasara thatuM nathI tyAre samAjane tenA pariNAmanA bhaga, IcchAe ke anicchAe banavuM paDe che. ame paNa samAjamAM banatA avanavA banAvone sparzavA thoDA zabdone haLavI kalame upayoga karIe chIe. vAMcake vicAre ane tene amala karavA prayatna kare-karAve. saM. GL 1 bakaruM kADhatAM UMTa pese- che, ane te rIta ajamAvavA jatAM te "bakarUM zrI zatruMjaya tIrthanI taLeTImAM yAtrALa kADhatAM UMTa pesI jAya tema lAge che. ene je bhAtuM apAya che, tenA geravahIvaTa sakhta meghavArI, anAjanI hADamArI, aMge keTaloka uhApoha jAgyo che. keTalAkanI rezanIMganA bhUtAvaLa samaya-saMjogomAM paNa mAnyatA evI che ke, peDhInA mANaso ja vyava- bhAtAnI vyavasthA akhaMDita cAlu rahI che e sthApUrvaka kAma letA nathI, tyAre keTalAka jaina saMghanuM ane zeTha Aka. peDhInuM bahumAna kahe che ke, yAtrALuo yAtrA karyA sivAya bhAta vadhAranAra che, eTaluM ja nahi paNa dhanyavAdane vApare che. game tema che paNa eTaluM te pAtra che. emAM keNa nA kahI zake tema che. nizcita ja che ke, bhAtA sabaMdhi keTalIka geravyavasthA AgaLa na vadhe te khAtara bUmarANa sAcI che. saMgIna ane sakriya pagalAM levA sAthe taLeAne ekaja saraLa upAya che ke, peDhI TInI jagyAe evA AzayanuM eka moTA kALajIpUrvaka dekharekha ane vyavasthA rAkhe akSare borDa lakhI mUkavAnI jarUra lAge che. ane yAtrALuo samaje ke, A je bhAtuM Apa 2 gAMdhIjInuM mRtyu vAne niyama che te girirAjanI yAtrAe jaI mANasa mAtrane maravAnuM te che. vivekI nIce Ave tene mATe che. vagara yAtrAe janene tene zeka na hoya. janme te maravA vAparavAne vAstavika haka ApaNo nathI. chatAM mATe eTale maratAM pahelAM jIvanamAM je kAMI keI yAtrALu vApare te tene keI aTakAvata zubhakaraNa karavAmAM AvI hoya te ja jIvananA nathI. baLajabarIthI aTakAvavA joIe nahi. mRtyune ujALe che, A sanAtana satya ke ema amAruM mAnavuM che. niyama che. baLajabarIthI aTakAvavAne mAga jaina. gAMdhIjInuM mRtyu Akasmika ane akALa. zAsananI prabhAvanAmAM khAmI darzAvanAra che. rIte thayuM che. gAMdhIjInA hRdayane baMdukanI prabhAvanA karavA-karAvavAmAM jaino udAra rahetA gaLInA ghA jhIlavA paDaze evo khyAla kone AvyA che ane rahe che eTale pAsa ApavAnI hoya? are, mRtyu thayAnA samAcAra olavyavasthA jaina saMgha mATe kaI paNa rIte yogya, InDIA reDIoe ApyA tyAre paNa sAMbhaanukULa ke baMdhabetI nathI. eTaluM ja nahi LanArAonAM hRdaya saMzayagrasta hatAM. temanuM paNa Itara samAjanI daSTie hAsyAspada mRtyu vidhinA lekhamAM te rIte lakhAeluM haze
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ haLavI kalame eTale mithyA kANu karI zake ? tIthaMkaranA jIvA paNa mRtyune haThAvI zakayA nathI, teA pachI gAMdhIjInA AtmA kANu mAtra? \ mAnavamAM dhArmika, sAmAjika, ke rAjakiya khAkhatAmAM vicArabheda, buddhibheda ke matabheda saMbhavI zake che paNa tene AgaLa dharI ane mAnavatAne leApI gAMdhIjI jevA puruSanu mRtyu nipajAvavuM e hicakArU duSkRtya che, dhikkArane pAtra che. vizeSa zuM lakhavu? gAMdhIjInA AtmAnI zAMti IcchavA sAthe sau kAi AtmAe zAMtinA upAsaka aneA eja hRdayabhAvanA. 3 muMDakAverAnI kalaMkakathA-- je je rAjyeAmAM tIrthoM AvelAM che, temAMthI ghaNAM-kharAM rAjyA kAIne kAipaNa rIte yAtrALuonA muMDakAverA le che. A muMDakAverAnI duSTaprathA meAgalazAhI ke musalamAna bAdazAheAnA samayamAM pravezI hAya ema lAge che. paNa hindurAjavIonA zAsanakALamAM A kara nAbuda thavA joitA hatA. tenA badale keTalAka rAjAee karamAM vadhArA karyAM che, e hindu rAjavIone ane enI A prajAne paNa zaramAvanAra eka hakIkata che. A saMskRtinA upAsaka rAjAe tIjorIone tara rAkhavA khAtara ke meAja-zeAkha ane vaibhavavilAsAne mANavA khAtara muMDakAverAnI kala`kakathAne Aja lagI bhUMsI zakayA nathI. rAjapATa gayu, sattAnu' siMhAsana uthalI paDayu, ane tIjorIonI cAvIe sAMpI devAnA vakhata Avye tApaNa rAjavIoe samayane pArakhIne tIrthone kara vimukata karavAnuM pagaluM bharyuM... nathI e itihAsanA cApaDe lakhAze ane e lakhAelA 8 ha kala`kakathAnA akSare varSo pachI paNa emanA jIvananI kALI. khAjune jAhera karaze. Aje prajA para aneka karA ( TekSa ) laThThA-elA che, jenA bhArathI prajA trAsI gaI che. chevaTe prajA, e karamAMthI chaTakvA mATe asatyA paNa AzarA lye che.paNa tema karavAmAM prajA nyAya--nItinA mArgathI vyuta ane che. bhAratanI prajA svataMtra thayA pachIte| tImAM levAtA muDakAverA sadaMtara baMdha thavA joIe. navI sarakAra pAse AzA rAkhIe ke, bhAratanA sa MskRtinAM dhAmeAne jaldithI kara vimukta kare, ane rAjA ane prajAnI namaLAInI lakhAelI kalakakathAne satvara bhUMsI nAMkhe, ane te mATe A prajAe-dharmIprajAe jabbara AMdolana jagAvavuM joize. sau koI patrakAra, lekhakA, sasthAo, pUrva AcArya devAdri munivare ane jaina saMghanA agragaNyA vagere saukAi A hakIkatane lakSyamAM laI ekI avAje tIrthAMmAM levAtA 'kara' ne nAbuda karavA mATe hiMdI sarakAranA kAna para A hakIkatane paheAMcADavA ghaTatuM karaze. tA. 3.--muMDakAverAnA lekhanuM kampAjha thaI gayA pachI akhabArA dvArA amane jANavA maLyuM che ke, AjI-delavADAnA jaina tItha mAM pravezatA yAtrALuonA je muMDakAverA levAmAM AvatA hatA, te dhAmika draSTie anucita gaNI mApha karavAmAM Avela che. A stutya pagaluM levAnI pahela karavA mATe te sarakArane dhanyavAda ghaTe che. bIjA rAjyo ane hindI sarakAra paNa stutya pagalAne pagale cAlI tIrthAMmAM levAtA karane vahelI take mApha karaze evI AzA rAkhIe chIe.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa-caitra 4 zrI siddhAcaLachamAM pagathIyAM- ApaNI hindI sarakAra, dhArmika milkate ne huM phAgaNa zudi 14 nA divase girirAja dhAmika hakanI svataMtratA upara kAyadA ThekI para caDhatA hatA, tyAre girirAja caDhI dAdAnAM besADavA prayatna kare che. te darzana karavA jatAM be yAtrALuo girirAja ApaNI bihAra sarakAra 'hindu rIlIjIupara baMdhAtA pagathIA saMbaMdhi vicAronI yasa TrasTa bIla" pasAra karavA mAge che. Apa-le karI rahyA hatA. bannenA vicAre I. sa. 1938 mAM koMgresa pradhAna maMDaLa ekamata hatA. pagathIyAM karavAthI yAtrALa- AvyuM tyAre paNa A bIla lAvavAmAM AvyuM enI hAlAkI ochI thaze e mAnyatAo hatuM, ane te vakhate paNa jaina saMghe jambara vadhu paDato jhoka khAdho che. bahu thoDI jagyAe virodha uThAvyA hatA, saMjogo pratikULa raste sudharAvavAnI jarUra hatI, paNa te banatAM kAyade mulatavI rahyo. pharI e bIla Akho rasto navesarathI thatuM hoya ema Aje esembalImAM raju thAya che, paNa bihAra jevAmAM Ave che. girirAja upara caDhatA sarakAranI pharaja che ke, bIla pasAra karatAM pahelAM catrALuomAMthI mATe bhAga pagathIyAMthI viruddha prAnA abhiprAya mAgavo jarUrI che. che. junAgaDhanI yAtrAe jaI AvelA yAtrA dhAmika hakamAM, dhArmika kSetromAM ke zuone pagathIyAno anubhava che, eTale paga- dhArmika miktamAM sarakAra hastakSepa kare te thIyAM karatAM to Aje je rasto che te ja ThIka hinda svataMtra thayAne kAMI artha sarato nathI. che, ema ghaNuonuM mAnavuM che. Aje je jaina prajAne dhArmika hakamAM hastakSepa na rasto che te caDavA-utaravAmAM ochI agava- khape eTale jaina samAje saMgaThThita adelana DatAvALo che. yAtrALune ekadhAra pagathIyAM upADI virodha karavo jarUrI che. sau koI caDhavAmAM zvAsozvAsa vadhAre caDe, ane utaratAM pitAnI pharaja bajAve ane bAbatamAM paNa pagane vadhAre IjA pahoMce ane uparathI thatI DakhalagIrIne aTakAve. hajAro rUA. kharcAI jAya e judA. eTale eyanA prayAso. A kAryane amalamAM mUkatAM pahelAM samAjanA jainasaMghanuM saMgaThThana baLa tUTI gayuM che, emAM hitaciMtakoe samAjanI AgaLa A hakIka- keInAthI nA kahI zakAya tema nathI. ane tene tane raju karavI joItI hatI. laI jaina samAjanAM aneka zubhakAryone phaTake je ke zeTha A. ka. nI peDhI girirAjanA lAge che eTaluM ja nahi paNa jaina samAjanI rastAne jema bane tema vadhu sukha-savalata- sthiti vera-vikhera jevI thaI gaI che. tene -vALo banAvavA kezISa kare che, paNa keTalIka sudhAravA mATe keTalAka saMgRhastho taraphathI jagyA ja evI che. rastAnI banne bAju vRkSA- samAdhananA cakro gatimAna thayAM che, evI havA ripaNa karAvavAmAM AvyuM che, te jhADapAna amArA kAne AvI che, ame to aMtarathI moTA thatAM yAtrALuone naDatI garamInI IcchIe chIe ke, matabhedo game tevA jalada hAlAkI ochI thaze. heya paNa hRdayane jalada banAvaze nahi. 5 dhArmika mita ane kAyado- samAja samakSa Aje muMjhavatA aneka prazno . gavarmenTa sarakAre dhAmika mikto ke khaDA thayA che ane thatA jAya che, tyAre jainasamAjadhAmika hakapara trApa mArI nathI tyAre Aje mAM saMgana baLanI khUba AvazyakatA ubhI thaI che.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaleniMdA kare, paraMtu pArakAnI nahi paNa potAnA AtmAnI karo. pUrva paM0 praviNavijayajI gaNivara - niMdA ane prazaMsA e be paraspara virodhI niMdakane mitra mAnavAnuM kAraNa e che ke, svabhAvavALA zabda che. prazaMsA zabda kAnane bebI vone paisA laIne dhue che, jyAre jeTalo madhura lAge che, teTalo niMdA zabda niMdaka vinA pase anyanA pApamelane dhUe che. kAnane kaTuka lAge che. niMdA ane prazaMsA vaLI prazaMsakane keI ThekANe mAtAnI upamA karavI e ane kAryo eka hADakAM vinAnI ApI hoya evuM jANavAmAM AvyuM nathI, jihAnAM che. banemAM balavAne parizrama eka paraMtu niMdakane mAtAthI paNa adhika nIcenA sarakhe che. prazaMsA karavA prayatna saphaLa che, zlokamAM gaNavAmAM AvyuM che - tyAre niMdA karavAno prayatna niSphaLa che, eTaluM ja niMra saM savA mAturakriAti : nahi parantu paralekamAM durgati dAyaka thAya che. mArA kSatriyatidaratAzAMni:saMdiyA, prazaMsA karanAranA mukha upara AnaMdanI chAyA mAtAthI paNa je adhika gaNAya che evA hoya che, jyAre niMdakanA mukha upara krodhAve. zanI ane I agninI kAlimA chavAyelI niMdanI ame sadA stavanA karIe chIe. hoya che. keInA paNa guNanI prazaMsA kara kAraNa ke, mAtA te potAnA putrane mela hAthathI dhue che, jyAre niMdaka pArakAne pApanAranA hRdayamAM UMDe UMDe guNAnurAga beThelo hoya che, jyAre niMdakanA hRdayamAM ISyanI mela jIbhathI sApha kare che. eTale te mAtAthI javAlA saLagelI hoya che. prazaMsA karanAranuM mukha adhika gaNAya e niHzaMka che. mATe niMdakene pavitra bane che, ane sAMbhaLanAranA kAna pavitra duzmana mAnanArA moTI bhUla kare che. eka apekSAe te te ApaNA upakArI mitro che. thAya che. niMdakanuM mukha malina bane che, ane sAMbhaLanAranA kAna apavitra bane che. prazaMsA ' mAganusArI banavA mATe paNa niMdAne sadgati arpaNa kare che, jyAre niMdA durgati tilAMjalI ApavI joIe. te pachI cothA, apAve che. prazaMsAmAM pasAra thayelA TAImanI ra thayelA TAbanI pAMcamA ane chaThThA guNasthAnamAM bIrAjanArAmAM sadupayogItA gaNAya che, jyAre niMdAmAM gumA je niMdA karavAne avaguNa heya te haju teo velA TAImanI durUpayogItA thAya che. prazaMsA mArga upara che ke kema? e eka zaMkA che. eka zreSTha saddaguNa che, jyAre niMdA e tadana prazaMsA premI, game tevA adanA sevakanI paNa nAlezIbharyo duguNa che. prazaMsake, dharmo samA prazaMsA karyA vinA cukto nathI, jyAre niMdA premI jamAM sanmAnane pAtra bane che, jyAre niko potAnA mAbApanI paNa niMdA karavAnuM choDane tiraskArane pAtra bane che, chatAM samAje temane nathI. AthI niMdA e bahu bhayaMkara avaguNa tiraskAra na karatAM mitra tarIke gaNavA joIe. heI tene tilAMjalI ApI prazaMsA premI nItizAstrakAro paNa niMdane pitAnA mitra banavAnI AvazyakatA che. vaLI- . tarIke gaNavAnuM kahe che. je nIcenA deharAthI "thoDe ghaNe avaguNe sahuko bharyo re, mAluma paDaze - keInA naLIyA cuve keInAM nava re niMdA hamArI je kare, mitra hamArA hoya, zrI samayasuMdarajInuM A vAkya yAda karI, sAbu leve gAMDakA, mela hamArA dhoya. niMdAnI Tevane cheDI devA bhalAmaNa che, ane '
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ pArakI eMTha: -zrI pradIpa pATalIputranAM puravAsIo-strIo ane jijJAsA paNa vadhI. sAthe sAthe e rUpane na purUSo Aje cAre pAsa AnaMdamagna thaI pichANavA badala e pitAnI jAtane dhikakApharatAM dekhAtAM hatAM, saunA caherA para vasaM- ravA lAgyo. tanI surakhI spaSTa jaNAI AvatI hatI. badhAM keTalAka mANasone e svabhAva ja hoya eka ja dizA tarapha jatAM jaNAtAM hatAM. che ke, potAnI pAse sArAmAM sArA vaibhava vasaMta paMcamI nimitte Aje eka bhavya hovA chatAM tenuM caMcala mana, pArakAnA bhegautsava hato. gAmanI vaccenA eka moTA vilAsane meLavavAne haMmezAM talapApaDa rahe che. udyAnamAM maMDapa banAvavAmAM Avyo hato. ene vikArI AtmA pArakI eMThane abhaDAAsopAlavanA toraNa tathA keLanA staMbhothI vavA utAvaLe bane che. rAjA naMda, emAMne zaNagArAelo e maMDapa, udyAnane zobhAvI eka hato. rahyo hato. vasaMta paMcamInA A divase pATalIpaNa ecito A kolAhala zAne ? putranI e pavitra strInAM zIlane lUMTavAnI manemahArAjA naMda jAte AvI rahyA che. emanI bhAvanA rAjA naMdanA pAzavI aMtaHkaraNamAM padharAmaNIthI saMgItakAroe sUra cheDayA. mahA- ugI uThI. eNe potAnA aMgata sevaka caMdane rAjanI pagavATa para jAI, juI, Dola, ne yAda karyo. gulAbanI pAMkhaDIo patharAI gaI. sAja sAthe "caMda!" * eka khUNAmAM ubhelI natikAonA paNa ghugha- jI mahArAja," rAoe tAla dIdhe. e koNa hatuM?" suvAsamaya vAtAvaraNa, saMgItamaya banI rohiNa, mahArAja," gayuM, ne natikAonA rUpe temAM umeryo karyo, "kenI patnI ?" vasaMtane prANa tyAre cArekera dhabakI rahyo. "ApaNuM kaThArI zreSThI dhanAvahatI." naMdanI AMkho gherAvA lAgI. enuM hadaya- "paraMtu mahArAja'..bolatAM-belatAM citta ane nayana vasaMtanI zobhA zodhavA caMda aTakyo. lAgyAM. eka khuNe rUpanAM pataMgiyAM hatAM, e atyAra sudhInI mArI eka paNa IcchA enI dhyAnamAM turata AvI gayuM. enuM dila atRpta rahI hoya evuM tane yAda che kharUM?" tyAM jyota banIne saLagavA deDayuM. pATalI- naMdane mahArAjA hovAno garva hato. eNe patranI puravAsIomAMnI eka para e AMkho AgaLa calAvyuM. mAMDI rahyo. e koNa hatI? Aja sudhI ene "ane temAMya vaLI A te vANI dhana na dIThAnuM naMdane Azcarya thayuM, ane enI agara dhAka Apa eTale e badhIya vastunI saraLatA karI Ape. e tArUM sUtra tuM ja anAdikALanA abhyAsathI je te Teva kadI bhUlI gayo?" na chUTe to bhale niMdA karaje, paraMtu te pArakI "mArUM sUtra khoTuM na hoya mahArAja, nahi paNa pitAnA AtmAnI karaje. Aje te zuM gaI kAle e sAcuM hatuM, ane
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ pArakI eka AvatI kAle paNa e sAcuM ja raheze. chatAMya "tamArA zubha haste dIdhelAM phaLa je mArI ApanI AMkha jenI upara TharI che e paranArI." AzAnI saphaLatAnuM pratIka hoya te e svI ane naMdanA hAsyathI khaMDa ecita gAi kAravAmAM mane jarUra AnaMda Avaze" mahe uTho. caMdanI naitika vAta pUrI karavAne naMda naMdanuM bhAna bhUlAvyuM hatuM. ene avasaraja na Ape. ulaTuM caMdanI e rehiNIe rasadAra phaLonI rakAbI rAjA kAyaratA rAjAne lAgI. eNe pitAnA manathI pAse mukI. ekamAMthI phaLa khalAsa thatAM jude ja nizcaya karI lIdhe, rUparUpanA aMbAra rAjAe bIjI rakAbI hAthamAM lIdhI. e pasamI rahiNI enI AMkhamAM vasI gaI. cAnI rakAbI hatI. jemAM eka cIrI karaDelI te divasanI sAMje rAjA naMda, koThArI dhanA- hatI. e joI naMde prazna karyo? vahane tyAM gayo. koI divasa nahi ne Aje "suMdarI ! A papaiyAnI cIrI koInI eMThI pitAne tyAM mahArAjA naMdanAM pagalAM, ane te lAge che. enuM kAraNa zuM? e tamArI eMThI paNa saMdhyAkALa vItI gayA pachI thayelAM joI, te nathI ne..." hiNI caMkI uThI, ane bIkanI mArI DhaLI "rAjana rahiNIe hasatAM hasatAM uttara paDI. ziyaLane khAtara AtmahatyA karavAne vALyo. vicAra paNa ene AvI gayo, paraMtu bIjIja "e cIrI ApanA ja koThArIe eMThI paLe enI buddhi bolI; rohiNI ! kAMIka evuM karI che, rehiNInI vAta adhUrI rahI. kara ke rAjA naMdane nIcuM jovuM, paDe. "koThArInI eMThI?" rAjA rakAbI pachADatAM buddhinI ATalIja Take rehiNIne basa be, rehiNIne A avinaya e sahI na zako. gussAmAM e bolI uTha; "hiNI! padhAre rAja" eNe naMdane AvakAra A mUktAM tane jarA zarama na AvI?..." Apyo. emAM zuM mahArAja? rahiNInI AMkheAje kAMI raMkanuM AMgaNuM pAvana karyuM ? mAMthI taNakhA jharatA hatA. " anya puruSe cuMbaka hoya tyAM leha Apa meLe ja sevelI nArI sAthe sarakhAvatAM e eMThI cIrI kheMcAI Ave che." vaMde pahele pAse DhALyo aneka gaNI uttama che." : "e to bahAra gayA che. ApanuM huM zI A uttara sAMbhaLatAM ja naMdathI nIcuM rIte svAgata karuM ?" jevAI gayuM. rohiNInI AMkha sAme jovAnI huM ene mATe nathI Avyo ne naMdanI enAmAM tAkAta rahI nahi. pATalIputrane najara eraDAmAM co tarapha pharI rahI. "AmaMtraNa e mahArAja jema tema karI uThayo, ne corI vagara AvelAne be mIThA belano satkAra eja karyA pahelAM cAra tarIke oLakhAIne khaMDanI mArUM ahobhAgya bahAra nIkaLI saDasaDATa dAdara utarI gaye. "ema na kare. atithi e te devatulya, dhanya te nArIne ke jeNe magadhanA mahAA5 Asana para birAje, Apane mATe huM samrATane potAnuM kartavya. badhI zIlanI thoDAMka phaLa lAvuM. pavitratAne akhaMDa rAkhI. hatI.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ "maMDaLa[yojanA, jaina saMskRtinuM saMdezaka | kalyANa '"nI hitakara pravRttione pahoMcI vaLavA kAje jaina samAjanA zraddhALu ane saMskAra rasikAnI pAse " Apta maMDaLa ' nI ceAjanA raju karI hatI. amArI dhAraNA mujaba kalyANane ArthikatAmAM sArA sahakAra maLyA che. Aja sudhImAM ghaNA sabhyA noMdhAyA che. dina pratidina sabhyAmAM vadhArA thatA rahyo che, chatAM sapta mAMdhavArInA saMcegene laI kalyANa' nA kharcane paheAMcI vaLavuM muzkela che. te sau krAi zubhecchaka mahAzayeA, kalyANa" nA grAhaka ke sabhya banAvavA ghaTatuM karaze evI AzA rAkhIe chIe. saMpAdaka. -cAjanA * uddeza : dharma, sAhitya, saMskAra ane saMskRtinA pracAra karavA te * abhiprAyA : janmabhUmi, prajAyantu, pulachAkha, gujarAtI, AtmAnaHprakAza, pustakAlaya vagere patrakArAnA temaja divAna bahAdura kRSNalAla meAhanalAla jhaverI jevA sAkSaranA ane pU AcAya devAdimunivarAnA 'kalyANu' mATe suMdara abhiprAyA paDyA che. vAnagI Atmadhama samIkSA, vahetAM vaheNeA, huM, kAkA ne kIkAbhAi, mahAsAgaranAM meAtI, navI najare, jJAna gAcarI, haLavIkalame, zaMkAsamAdhAna, kathA-vArtA, ApaNAM tIrthAM vagere heDIMga nIce vividha rasaprada vAMcana, varSa daramIyAna 60 krmAM lagabhagamAM apAya che. grAhaka anA jainasamAjanuM sarvazreSTha mAsika krAuna ATha pejImAM nIkaLe che. zuddha mudraNa, AkaSa ka geTaapa, sArA svaccha kAgaLA chatAM AjanI sakhta mAMghavArImAM vArSika lavAjama rUA. 4-0-0 Ajeja grAhaka tarIke nAma noMdhAve. 66 : sabhya thavAnA prakAre : rUA. 201) ApanAra saMrakSaka Avana sabhya rUA. 101) ApanAra sahAyaka AjIvana sabhya 31. 51) ApanAra zubhecchaka AjIvana sabhya rUA. 21) ApanAra paMcaviSaya zubhecchaka sabhya rUA. 11) ApanAra dvivarSiya zubhecchaka sabhya 31. 4) ApanAra eka varSa mATenA grAhaka sabhya thayA pachI vArSika lavAjama bharavAnuM rahetuM nathI, nA dara.. da mAsa 60) Akhu peja, aDadhuM peja, pA peja, 35) 35) 12) 20) TAITala peja 2 jI; rUA. 25), TAITala peja 3 ; rUA. 20), TAITala peja 4 zu'; rUA. 35) eka vakhata mATenA. aziSTa ane azlIla jA+kha levAmAM AvatI nathI. vizeSa mAhitI mATe puchAve, kalyANu prakAzana madira-pAlItANA ( kADhiAvADa ) jA 1 mAsa 15) 9) 3 mAsa 35) 20) 12 mAsa 100) 6)
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ kanA 'abAdhita niyama. evA sanAtana niyama che ke, jevuM kAraNa hAya tevuMja kAya thAya. eTalAja mATe jyAre kAipaNa kArya siddha karavuM hAya teA tenA kAraNeA zeAdhIneja temAM pravRtti karavI joie. Amraphala joItu hAya tA tenuM bIja vAvavuM joie ane lImaDA joitA hAya tA tenuM bIja vAvavuM joIe, abhaNa kheDuta paNa A siddhAMta jANe che ane tethI ja peAtAne jevA pAkanI IcchA hAya che, tevAM bIja vAve che. je niyama jagatanA anya padArthone mATe che, teja niyama AtmAne mATe paNa samajI levA. arthAt AtmA paNa jevuM kare che, tevuM ja pAme che, je AtmA hi'sA, cArI, jUTha, abrahma vagere akAya kare che, te peAtAnA AtmAmAM mAThA phUla bhAgavavAnu bIja vAve che, tathA je ahiMsA, satya, brahmacaya vagere siddha thAya che ke, rAganA nAzane tathA ASa-satkAryo kare che, te zubha vastunA saMcAga ane tethI nipajatAM phaLanuM bIja vAve che. DokaTaro paNa jevA roga tevuM ASadha Ape che ane rogane maTADe che. mATe ja daradIe rAgAvasthAmAM DAkTaronA Azraya svIkAre che, tathA tenI salAha mujaba ASadhinu' sevana tathA pathya bhAjananuM pAlana karI peAtAnA rogane zamAve che. ahIM paNa dhAdinA sevanane kArya-kAraNa bhAva che. kAI ajJAna vaidya rAganI cikitsA nathI karI zaktA agara rAganA zamana mATe sAcA auSadhane nathI jANI zakatA, teA daradIne viparIta auSadhi ApI tenA roga vadhArI paNa mUke che, tevA vaidya, uMTa vaidya kahevAya che. tevA uMTa vaidyathI thatA upacArane ane rAgavRddhine kAya-kAraNa bhAva che. pANImAM lAkaDuM tare che ane patthara DUbe che. mATe ja taravAnI IcchAvALA pattharanA Azraya nathI letA paNa lAkaDAnA pATIyAnA Azraya le che. ahIM paNa evA kArya-kAraNu bhAva sAkhIta thAya che, ke pANI karatAM vadhAre vajanavALA padArtha DUbe ane ochA vajanavALA tare. pU. munirAjazrI bhadraMkaravijayajI mahArAja bhAvanA niyama askhalita lAgu paDe che. keTalIvAra ema paNa lAge che ke, amuka kA akasmAta thayuM, paNa tyAM alpa jJAnane laIne kAraNe| dRSTigAcara thatAM nathI eTaluM ja, parantu vizALa jJAnane dhAraNa karanAra mahAtmA purUSA tyAM paNa kAraNeAne joI zake che eTale temane kAi paNa kArya mATe evA vismaya thatA nathI ke A Ama kema thayuM ' A rItie jagatanA tamAma padArtho upara jyAre dRSTipAta karIe chIe, tyAre ApaNane lAge che, ke sarvAMtra kArya-kAraNa jagatamAM keTalAka manuSyAne vinA parizrame sukha-sa'patti maLe che, jyAre keTalAkane athAga parizrama karatAMya peTapUra anna maLatuM nathI. keTalAka janmathI ja ajJAna che ane keTalAka janmathI ja tIkSNa buddhinA mAlIka thAya che. keTalAka rAgI, apaMga ane ni`La hoya che, teA keTalAka nirogI, baLavAna ane pAMce indriyA vaDe sarvAMga saMpUrNa hoya che. amuka jIvA janmatAMja AyuSya pUrNa karI paraleAkanA paMthe prayANa karI jAya che, jyAre khIjAe dIrgha kALanA AyuSyane AMca vagara bhAgave che. keTalAka udAra hRdayavALA dekhavAmAM Ave che, tA keTalAka kSudra haiyAnA paNu dekhavAmAM Ave che, AtA manuSya jAtimAM ja paraspara bheda thayA. tiya ca jAtinA jIvAmAM paNa evA ja bheda jovAmAM Ave che, rAjadarabAramAM ucharatA gheADA
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa-caitra e zarIre laNa-puSTa dekhAya che. temane suMdara paraMtu tatkALa paNa avazyameva pAme. anItisAmagrIvALuM khAvAnuM maLe che, tathA temanI sArI cerI Adi pApakarma karanAra hRdayamAM tatkALa rItie kALajI rakhAya che. jyAre bIjA aneka azAMtine pAme che, jyAre nyAyasaMpanna sadAghaDAone emanA mAlIka taraphathI piTapUra cAraniSTha purUSa niraMtara hadayamAM svasthatAnA khAvA paNa nathI maLatuM ane mAra mArIne sukhane dhAraNa kare che. e uparathI phalita thAya tathA rIbAvIne gajA uparAMta kAma karAve che. che ke, A janmamAM ke janmAMtaramAM sukhI thavA bIjI paNa aneka vicitratAo jagatamAM IcchanAre akAryo te sarvathA tyAga karI jeTaluM pratyakSa jovAya che. jemake kaI jIva ekendri- adhika bane teTaluM satkAryamaya jIvana jIvavA yamAM utpanna thAya che, te kaI be IndriyamAM, prayatna karavo joIe. ema thAya te ja kamane kaI teIndriyamAM te kaI caundriyamAM tathA ke kArya-kAraNa bhAvano trikAla abAdhita kaI paMcendriyamAM utpanna thAya che. temAM pratyeka niyama pite jA, mAnyuM ke samaye jIvane bhinna bhinna aMge prApta thAya che. yathArtha gaNI zakAya. astuH - jagatamAM tamAma jIvone janmatAM ja je saM- - yogo maLe che, tathA pAchaLathI je kAMI saMyoge navAM pustakanuM avalokana-bAkI upasthita thAya che, temAM jarUrI kAMIka kAraNa zrI namaskAra mahAmaMtra: hevuM ja joIe. kemake kAraNa vinA kArya lekhakaH hoya ja nahi. have janmatAMnI sAthe ja maLatA pU. munirAja zrI bhadraMkaravijayajI mahArAja saMyogamAM jIvane vartamAna purUSArtha te kAraNa prakAzaka: hoI zake ja nahi. mATe tyAM-jarUra ke anya zrI kezarabAI jaina jJAnamaMdira pATaNa. kAraNa hovuM joIe. tenuM ja nAma karma che. kAuna soLamejI 400 lagabhaga peja mUlya pAchaLathI upasthita thatAM sukha-duHkhanA saMye- rUA. 2-8-0 amerikana halakaletha bAIDIMga. gamAM paNa kevaLa abhAvane purUSArtha nathI. te pU. mahArAjazrIe bahu gaMbhIra zelie purUSArtha to nimitta mAtra che. mukhya kAraNa ane abhyAsapUrvaka namaskAra mahAmaMtranI je che tene jJAnIe karma kahe che. sAtvikatA ane pavitratA 17 prakaraNamAM raju e kama be prakAranuM che. sArI sAmagrIne karI che. eke eka praka- raNa abhyAsa pUrvaka saMyoga jenAthI maLe che tenuM nAma che, vAMcavA jevuM che, eTaluM ja nahi paNa jaDavAda, puNyakarma. tathA mAThI sAmagrIne saMga prati kheMcAI rahelA AtmAone paNa suMdara jenAthI maLe che, tenuM nAma che, pApakarma. asara upajAvavA sAthe zraddhAne pragaTAve tevuM satkArya, AcaranAro pitAnA AtmAmAM puNya- A pustaka che. ghareghare A pustaka vasAvavA rUpI bIja vAvI kALAMtare suMdara phaLa bhogave jevuM ane vaMcAvavA jevuM che. che, jyAre akArya karanAre pAparUpI bIja somacaMda DI zAha vAvI viparIta phaLane pAme che. Atmadravya jIvananivAsa sAme-pAlItANuM. mATe te bIje e niyama paNa che ke, jevuM : che paNa A pustaka maLI zakaze. kArya te kare, tevuM phaLa kALAMtare te pAme ja
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Tola AtmA : (eka etihAsika rasaprada kathA] 50 munirAja zrIma kanakavijayajI mahArAja, pUrvanA kusaMskArothI, viSayanI AzaktithI ke jALavI rAkhyo hato. khAnadAnI, kulInatA ane ucca koIpaNa prakAranAM malina vAtAvaraNathI doravAI jatAM, saMskArikatA, prabhavanA jIvana paTamAM tANAvANAnI jema khoTuM kArya--anAcAra karavAnI mAnasika vRtti kadAca vaNAI gayelI hatI. AtmAne sparze; sahasA vANIdhArA uccarAI paNa eka avasare, sumitra prabhavanI sAthe udyAnamAM jAya, paNa kulIna AtmAnI uttamatA avazya tene krIDA karavA nIkaLyo. sAma ane anya rAjaanAcAranA mArge jatAM rokI rAkhe che ane tene darabArI ThATha paNa A bannenI pUThe te avasare pagabacAvI le che. Ane aMge bhUtakAlanI jema tavA- lAo pADato potAnI pharaja bajAvate cAlI nIkaLyo. rIkhamAM pheMdhAelo A aitihAsika prasaMga ApaNane AgaLa mArga kApatAM A banne acAnaka mArga bhUlyA. uttama prakAranI kalInatAne bedhapATha ApI jAya che. pAchaLano parivAra ADe mArge cAlyo gayo. rAjaputra sumitra ane kulaputra prabhava, A bannenI AthI banne vaccenuM attara khUba vadhI gayuM. azvo maitrI khUba ja atUTa hatI azvinIkumAra devonI A banne ghoDesvArone koI jUdI ja-nahi dhArelI jema A banne mitro kadi vikhUTA paDatA ja nahi. dizAe khIMcI gayA. kAranagaramAM sarvatra core ane cauTe A bannenI nIrava, nirjana ane gaMbhIra chatAM bihAmaNA maitrI lokajIbhe carcAno viSaya thaI paDI hatI. jaMgalamAM A banne mitro ekalA paDyA-ekalA vidyAgurUnI pAse AdarapUrvaka te banne mitrae jagatathI dUra chatAM-rAjA sumitrane ke tenA mitra sAthe rahIne vidyAdhyayana karI lIdhuM; kAMIka yuvAvasthAne prabhavane e ekalApaNuM eTaluM sAlatuM nahotuM. kAraNa teoe prApta karI eTale pitAnA mRtyu bAda rAja- ke, banne mitroe potAnI vacce jaMgalamAM paNa navI kumAra sumitra zatadAranagaranI rAjyagAdI para rAjyano duniyA vasAvI dIdhI hatI. mAlIka banyo. prabhava paranA utkaTa nehathI khIMcA- sumitre kahyuM, "bhAI ApaNe mArga bhUlyA chIe, yelA eNe potAnA mitra prabhavane pitAnI rAjya- have kayAM jaIzuM ?' saMpattino samAna bhAgIdAra karI dIdho. "tame tyAM huM ane huM tyAM tame, A sivAya sneha ane svArtha, A bannethI utpanna thatAM ApaNI pAse anya koI upAya nathI." khUba ja maitrIbhAvanI vacce Aje eka mahAna akhtara rahyuM gaMbhIratAthI prabhave javAba Apyo. che. rAganAM baMdhane bannemAM sarakhAM chatAM eka mitrI, cheDAo potAnI jhaDapa vijaLInA vege vadhAratA zodhe che snehane; enI khAtara sarvasva soMpI devA rahyA. mAilanA mAchale Ama nirjana araNyamAM e snehAdhIna taiyAra hoya che, jyAre svArthanI banne ghoDesvAree kApI nAMkhyA. ghaDAo thAkayA, maitrI svArthanI ja bhUkhI hoya che. potAnA svArthanI ane hAme eka nhAnI zI jaMgalI chatAM vyavasthita bhUkhathI khADo pUravAne ja kevaLa te mitrI valakhAM jhADI jaNAI. mAratI bhaTake che. eka mitrI svArthatyAgathI UbhI prabhave sumitrane kahyuM, "have ApaNe ghoDAone thAya che, jyAre bIjI svArthIbdhatAthI. - thobhAvI ahiM utarI paDIe,' jema jema teo prabhavanI pUMThe sumitre potAnuM saghaLuM nahivata najIka gayA tyAM mANasono kalarava jaNAyo. te bane mAnyuM hatuM. dIvAnI jyota pAchaLa pataMgIo : pomitro khUba sAvacetIthI tyAM utarI paDyA. tAnI jAtane bhUlI jAya che. sumitra pataMgIe hatA teoe e jhADInI ghaTAomAM ArAma levAno , e vAta sAcI. paNa hakIkatanI khAtara kahevuM joIe vicAra karyo, paNa puNyavAna AmAnuM puNya, ke, prabhava dIvAnI jyotarUpa na hato, eNe paNa pratikULa saMyogamAM paNa jhaLakyA vinA rahetuM nathI. mitranI sAthe mitrIsaMbandha pUrNa vaphAdArIpUrvaka e ghaTAonI aMdara eka nAnuM rAjya sthApIne
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgathI palipati bhIma, pitAnA parivAranI sAthe tyAM jAduI asara karI gayA. koI veLA nahi ane Aje vasyo hato. vanamALAnA kamaLapatrasyAM locana, suDoLa, manohara * pahilapatinA mANasoe A baMnene darathI pUrNacandranI soLe kaLAne jItI letuM mukha, amRtaAvatA joIne teo najIkamAM Ave te pahelAM ja rasa jharatA eTha, suvarNa kaLazyo mehaka stanayugala; hAme jaIne teonuM svAgata karyuM. baMne mitronI A badhAthI kulaputra prabhava te veLAye muMjhavaNanA AkRti, vANInI madhuratA, ane aucityaditAe mahAsAgaramAM hIloLe caDhayo. A jagalI gaNAtA palInA rahevAsIonAM dilamAM --- vanamAlAnAM dehasaundaryanI dIpavALamAM pataMgIkoI anerI chApa pADI dIdhI. yAnI jema prabhavanuM cittasvAthya bharakhAI gayuM. palipati bhIme paNa A bannene bahumAnathI prabhavanA aMtaramAM eja vicAro ghoLAvA lAgyA, gauravapUrvaka satkAryo. ane khUba ja AgrahathI teone "hA ! A vanamAlA mane kayAre maLe ?' huM enA tyAM rokI rAkhyA. sukomaLa zarIranA AlIMganane kayAre meLavuM ?' bhImanI vanamAlA nAmanI putrI, je tarUNAvasthA kAmukanI jema prabhavanI cittavRttio aneka prakAranA pAmelI atizaya rU5 lAvaNya temaja kaLAnA bhaMDAra duSTa saMkalpathI te abhAgI ghaDipaLe gherAI gaI.. rU5 chatAM suvinIta hatI. sumitranI sAthe te vana- maryAdAnA nItighaDyA AcArothI atyAra sudhI mAlAnuM pANigrahaNa palipatie sArI jevI dhAma- jaLavAI rahelo prabhavane viveka taddana naSTaprAyaH banI dhUmathI karAvyuM. vanamAlAnI sAthe sumitra-prabhava gayo. saMyamitAnAM vAtAvaraNanI pavitra asara prabhavanA ane anya parivAra-A badhA cogya avasare zata- susaMskArI AtmAmAMthI adRzya thatI gaI. prabhavanI dAranagaramAM AvI pahoMcyA, eka ja bhUle prabhavanuM mAnasika patana thaI cUkyuM. paNa prabhavanI kulInatA e hatI ke, tyArabAda 5lipatinI putrI vanamAlA, zatadhAranA rAja- divasanA divaso vItI javA chatAM A duSTa saMkavaibhavonI adhiSThAtrI banI cUkI. rUpa, lAvaNya ane 95AnI vAta enA sivAya koI jANI zakAyuM nahi, saundarya": svAbhAvika rIte tenAmAM hatuM, paNa rAjya 69 sudhI haju sudhI prabhava vANI ane kAyAthI jAtane nirmaLa mAnya adhiSThAtrI banyA pachI e lAvaNya tema ja rAkhavA khUba khUba mathI rahyo hato. zarIrazobhA enAmAM era khIlI uThayAM. enuM zarIra A ciMtAthI ghasAtuM gayuM. vanarUparUpanA aMbAra jevI tenI caMpakavaNuM sukamAla mAlAnAM yauvana saundaryano agni divase divase prabhadehalatA, urvazInA garvane paNa bhUlAvI detI. vana- vanI kAyAnA lohImAMsane bharakhato rahyo. prabhavanI mAlA sumitranI hadayezvarI banI e barAbara hatuM, kAmukatA keme dUra thaI zakI nahi. jyAM tyAM je te paNa bhavitavyatAnA yoge vanamAlAnA A rUpa ane avasare prabhavanAM maryAdAzIla mAnasamAM vanamAlAne saundaryanI kAmuka asara eka divase prabhavanAM hadaya- aMgenA ja vicArataraMga UThatA rahyA, para kaIka jambara prabhAva pADI gaI. prabhava pitAnuM satva khoI beTho. kiM kartavyamaDha banyuM ema ke, rAjasabhAnA kAmakAjathI nirvata ene gatAgama ke zuddhi-buddhi jevuM have rahyuM na hatuM. thaI sumitra e divase potAnA vilAsabhavanamAM viSayAbhilASAnI bhUtAvaLamAM aTavAto prabhava Aje - vanamAlAnI sAthe vinoda goSThinuM sukha mANI rahyo e pUrvano gaMbhIra, dhIra ane prAnuM prabhAva rahyo na hato. hite, te veLAye acAnaka kulaputra prabhAva pitAnA zarIranI kSINatA, mukhanI tejahIna zoka gherI mitrane maLavA tyAM Avyo. AkRti ane viSAdapUrNa caheroH pitAnA ekanA vanamAlAnuM camakArA mAratuM saundarya, ane yauvana eka prANapriya mitranI A badhI zarIrasthiti sumitra pAMgaLatI sukamALa dehalatA: prabhavanAM nayanomAM koI narapatine paNa mUMjhavavA lAgI.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalIna AtmA : avasara pAmIne sumitre prabhavane A saMbaMdhI IcchI vicArI rahenAra pAmara ane tuccha anya che pUchayuM, "mitra prabhava ! tuM spaSTa kahe ! tAruM zarIra koI nathI. bhAI ! vadhu zuM kahuM ! tArI patnI vanadivase divase kSINuM kema thatuM jAya che?' ' mAlAnAM dehasaundaryo mane lUMTI* lIdho che, mArA prabhava A sAMbhaLI rahyo. mananI chUpI vedanAne AtmAne huM khAI beTho chuM. je divase meM tArI kahevAne mATe enI pAse zabdo nathI. maryAdA, kulavaTa sAthe vidagoSThI-krIDA karatI tene najare joI, te ane jAtanuM bhAna ene balAta kAMIpaNa kahI nAMkha- divasathI ja huM bhraSTa banyo chuM. aneka prakAranA duSTa vAne te veLAye rokatuM hatuM. saMkalpanI vaitaraNImAM huM tyArathI nakha-zikha DUbI, paNa mitranA sahadayatApUrvakanA atizaya Agra- rahyo chuM, mane thAya che ke, A dehathI huM have hathI eNe eTaluM kahyuM, "mane je duHkha che te kaI kayAre keM?' rIte zabdoThArA kahI zakAya tema nathI, jyAM sudhI dharatI jANe krUjI UThatI hoya tema prabhave A hadayamAM che tyAM sudhI bhale e mArA pApI aMtarane badhuM bolatAM-bolatAM prampa anubhavyo. te veLAe abhaDAvatuM ! paNa bhAI sumitra ! vAcAthI te duHkhane e vadhu bolI na zakayo. vajaprahAranA AghAte e pragaTa karI, mArI vANIne ke tane huM abhaDAvavA DaghAI gayo. vAtAvaraNa khUbaja gaMbhIra banyuM. prabhava irachato nathI.' prabhavanA zabda-zabdamAM antaranI dhIre dhIre nispaSTa banI gaye. rAjamahelanI AlIzAna vedanAnA paDaghA paDI rahyA hatA. bhavya imAratamAM prabhAvane sukhacena jevuM kAMI Aje sumitra A badhuM kAMIka kAMIka samajI zako, na hatuM. e zUnyamAM samAI javAne Atura hato, mitranI duHkhatI lAgaNIone eNe mApI lIdhI, paNa sumitranA mitrasnehanI AkarI kasoTI te ene hamajaNa na paDI ke, mAro mitra prabhava, mArAthI veLAye thaI rahI hatI. sumitre mauna toDayuM. ATa-ATalo saMkSobha kema anubhavato haze? eNe ane zUnya vAtAvaraNamAM citanya pragaTayuM. mitranehanI Aje pahelI ja vAra prabhAvane potAnI sAthe Ama AMdhImAM te mArgabhUlo banyo. vila sthitimAM vAta karato joyo. prabhavanI vi. kartavya ke akartavya; heya ke aya; A badhuM latA sumitrathI have sahI jAya tema na rahI. visAre pADIne eNe kahyuM, eNe sAce sAcuM kahI devAne mATe prabhavane "bhAI ! tuM bhUlIza mA; A tAro mitra tArA, karI eka vAra atizaya Agraha karyo. prabhavanI mane* sivAya jagatanI koIpaNa vastune adhika mA vyathAne chUpo agni have DhAMko na rahI zako. heya ! mArA prANIne paNa eka veLAye tArI eNe lajajA mUkI kahI nAMkhyuM, "bhAI sumitra! khAtara vecI devAnuM ke tyajI devAne huM taiyAra chuM. kahevAne jIbha upADuM chuM, paNa haiyuM DaMkhe che, AtmA tAruM duHkha ke tArI antaranI chUpI kakaLI rahyo che, hoTha bIDAI jAya che. lajajA, tane sahya haze ? eTale tuM kaThIna banI zako maryAdA ane kulavaTanAM naitika baMdhano mane bolatAM ke ATalA divaso sudhI A vedanAthI tArUM badhuM rAkhI rahyAM che. dharatI jagyA Ape te sAI jAuM tuM gumAvI devAnI aNI para Avyo, paNa mArA evI raurava vedanAthI Aje huM samasamI rahyo chuM, Atma-tArI vedanAone huM eka kSaNa paNa joI paNa nirUpAya: mArI vAsanAono nAza keme thatA zakavAne samartha nathI, mArAmAM e zakita nathI. nathI." bolatAM bolatAM prabhavano zvAsa gUMgaLAI gayo. eTale ja huM kahuM chuM ke, mAruM sarvasva tuM che. eNe pharI vAcA upADI, "bhAI sumitra ! huM huM tAre chuM, ane mArI vanamAlA AjathI ja nirbala sava bAI bele mahApAtakI chuM; tAro tArI che, tuM ene svIkAra ! ' akRtrima mitrasneha bhUlyo bhUlAta nathI, jyAre mArA mitra prabhavanI raurava mane yAtanAo sumitrane ro. mitrane bevaphA banI na icchavAnuM ke vicAravAnuM mUMjhavI gaI. bolatAM bolatAM ene AryasannArInI
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ pavitratAne khyAla bhUlAi gayo. vanamAlAnA zIlanuM prabhavanI vANu haju apragaTa rahI. tenA aMtaramAM mUlya Aje e cUkI gayo. asaMtoSa bhabhUkI uThayo. paNa patinA: priyatama mitra. rAjamahAlanI comera sumitranA A zabdo tarata ja prabhavanI A asahya mane vyathAo, hAme UbhIne vikherAI gayA. jotI vanamAlAne mana ke akaLa ane gUDha maMjhavaNapaNa itihAsa enI hadayanI mUDhatAne, sAhasika- rU5 banI. -- tAne ke mitrasnehanI agni bhabhUkatI vedipara eka devalokanI apsarA samI vanamALAe pharI prabhapavitra sannArInA zIlane homI devAne taiyAra thanArAM vane kahyuM, "tArA duHkhathI duHkhita rAjAe mane tAre enA mAnasanI nirbalatAne, kema bhUlI zake ? AdhIna karI che. tArI khAtara e mAro pati potAnuM ItihAsanI tavArIkha bolI gaI ke, saghaLuM soMpI devA taiyAra che, enI AjJAthI huM zIladharmanI pavitratAne abhaDAvI devAne tArI pAse AvI chuM. tuM have udAsInatA tyajI utAvaLo sumitra mitradharmanI vAstavika maryAdAne, de, huM tArI dAsI banavAne sajaja chuM'. saundaryanAM ane nItinAM hitakara baMdhanane cUkI, jAtane, tejane veratI rAjaramaNa vanamALAnI dhIratA khuTatI kartavyAkartavyane tema ja ucitatAne A avasare gaI. avazya cUkI gayo. ' - vanamALA hatI pavitra, zarIra-dehanI pavitratAmAM bhalabhalA deva devendroH RSi-munio tyAga ke mAnanArI e hatI Arya rAjaramaNa, paNa sumitra -tapasvie; A badhAnA sattvanI kasoTI karanArUM e jevA bhUpatinI-pitAnAM svAminI-ayogya AjJAne AkaruM ekAMta hatuM; soLe zaNagArathI sajaja sAkSAta AdhIna banI Aje e prabhavanA zayanakhaMDamAM AvIne 'urvazI zI rUparUpano aMbAra rAjarANI vanamAlA UbhI hatI. hAme jhUkI-bUkIne eka dIlathI prabhavane rIjhavavA e devI haju dehathI pavitra hatI avastha, paNa "hAvabhAva karatI UbhI hatI. sattva, zIla ke AtmAnuM aujasa Aje tenAmAM yauvananA uMbare paga mUkanArI kalA rUpa ane joIe tevuM camakatuM na hatuM. patinI IcchAne vaza saundaryanI mUti vanamALA: prabhavanI stabdhatAne na thavAmAM potAnA satIdharmane cheha devA vanamAlA utAkaLI zakI, te vadhu na bolI zakI paNa je zabdo tenI vaLI banI. satIdharmanA Adarzane mUkIne teNe atyAre vAcAmAMthI saryA, te enA mukhapara zaramanAlajajAnA vANI tema ja mananI nirmaLatAne dUSita karI. ane udvignatAnA AchA zeraDA pADIne vikherAI gayA. prabhavane kulIna AtmA A pApa na joI zako. teNIe kahyuM " tamArA mitre mane mokalI che. mane enI Arya saMskAraghaDI naisagika uttamatA, mehanAM AjJA che ke, mArA mitra prabhavanI pAse tuM jA ! " A tAMDavanI hAme baLa uThAvavA lAgI. kSaNavanamALAnI zabdadeha pAmatI A vANI, prabhava na vAramAM teNe mauna teDayuM, dAsInI jema be hAtha jIravI zakyo.. joDIne hAme UbhelI vanamAlAne teNe kahyuM, e manamAM belyo, "aMdhakAranA ananta 5DaLAne devI ! Apa pavitra che ! mArA jevo pApAtmA -bharakhatI e kALarAtrI ! tuM kALI rahevAne ja sara. anya koI nathI ke jeNe mitranI patnIne paNa kalaMkti jAI che ! nahitara mArA jevA pApAtmAone tuM karavAnI vRttiothI AtmAne abhaDAvyA che. mahAAvuM ekAnta zAne Ape! zuM AvA kukRtyo karavA devI ! A pApapUMja dehane sparzIne ApanA zIlamATe ke ? e gaganamAM jhabUkatA tAralAo ! Ama dharmane mAM cUkatA ! sumitra e mAre prANapriya vyartha dUra dUra rahIne zAnA tagatage che ! mArAM bAMdhava che. enA jevA pavitra mitranI dharmapatnI aMtarane-are mArAM gADha timIragheryA malIna pApI Apa mArA mAtRtulya che, Apa ApanA sthAne AtmAne, kAMIka prakAza arpatA jAo! ' cAlyA jAo !'
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ rIta AtmA : bolatAM-bolatAM prabhavanAM antaramAM mohane te samAI javAne Aje huM taiyAra chuM, A dehe aMdhakAra vikherAvA lAgyo. punaH teNe vanamAlAne jIvavAne huM lAyaka nathI; Apa khuzIthI padhAro, kahyuM, " karI ahiM Avaze nahi.' mAro e badhu A pApI AtmAno vadhu vAra paDachAyo laI have sumitra mokale tepaNa A pApI prabhavanuM mukha Apa pharI ApanAM deha, vANI ke manane abhaDAvatAM javAne pharI nahi AvatA ! mArA e mitrane mAruM nahi! mArA te mitranuM kalyANa he! devI! ApanA kalaMkti mukha huM have kaI rIte batAvI zakuM ? e pavitra zIladharmanI hAme ceDA karI meM je mahApApa mArA nehabhUkhyA bhAIne mAre A saMdeza pahoMcA- sevyuM che tenI kSamA !' Daze ke, have prabhava tAre mitra rahevAne lAyaka rahyo prabhavanA zabdo tenA pazcAttApa, pApanI bhIratA nathI. vikAranI vAsanAothI mitradharmane bhUlI cukelo ane haiyAnAM DaMkhane spaSTa rIte vyakta karatA ja rahyA. prabhava, A jagatamAM vadhu jIvavAne paNa have adhi- kSaNabhara sarvatra gaMbhIratA chavAI rahI. vAtAvaraNanI kArI rahyo nathI, " . nIravatA zabdamaya banI cUkI.. prabhavanAM antaramAM jANe vivekanuM teja patha- vanamAlA tyAMthI cAlI nIkaLI. rAtuM gayuM. enI vANI vAtAvaraNanI stabdhatAne paNa enI pagalIone kalarava hajU zamyo na paDakAravA lAgI. mana ane vANIdhArA atyAra sudhI hato. eTalAmAM prabhave keDe khoselI talavAranI mUTha vAsanAone vaza banI cukelo prabhava, zabda-zabda khUba jorathI hAthamAM pakaDI, ane e potAnA hAthe prAyazcittanI amIvRSTimAM AtmAne nirmaLa banAvI mastakane uDADI devAne sajaja thayo. ene atyAre rahyo hato. haju ene AtmA pApanI zuddhi mATe bhAna na rahyuM. deha, mana ke vANIdvArA pharI AtmAnI jhaMkhato hate. pavitratA, kulInatA, ke uttamatAne A pApa abhaDAvI vanamALA A badhuM joI rahI. - na jAya e bhaye A khoLIyuM tyajI devAnuM sAhasa prabhavanA zabdonI vidyazaiktithI e hacamacI karavAne eNe potAnA zirapara ghA karyo. UThI, yauvanathI thanaganatA enA dehane dhikkAratI e 5Na te veLA tenA hAthamAMnI talavAra acAnaka udAsIna cahere tyAM ja UbhI rahI. prabhavanA prAya. keIe jhUMTavI lIdhI, ema tene lAgyuM. tene ghA 'ttinI sAkSIrUpa banIne e jAtanI thoDI ghaNI kale. niSphaLa gayo. enuM khaMjara bIjA hAthamAM sarakI kitatAthI ugaravA jANe mathatI hoya tema Dhagale thaI gayuM, te sabhAna banyo, teNe dhArIne joyuM, pitAno tyAM ja dharaNI para DhaLI paDI, priyatama mitra sumitra najara hAme AvIne Ubho thoDIvAra thatAM ene bhAna AvyuM. hato. A dazya ene akAruM paDyuM ane te veLAe prabhavanI AgaLa namra jabAnamAM eNe potAnA prabhavanuM mukha zarama, lajajA ane pApanA kaMpathI kalaMkita mana-vANIno IkarAra karyo. prabhavano AtmA UMcuM na thaI zakayuM. AmAM potAnI ja kalaMkitatA oLakhI zakayo hato. banne eka bIjAne Ama thoDIvAra sudhI joI pApanA pazcAttApathI mAga sanmukha DhaLelo teno asta rahyA. dizAe zUnya banIne A badhuM nirakhatI rAtmA jAgRta banyo. rahI. jANe aMtarIkSamAM rahelA devo prabhavanA satvane sumitranI patnI rAjarANI vanamAlAne teNe pharI aMjali arpatA hAtha joDI rahyA. kahyuM, "devI vanamALA ! Apane AmAM deSa nathI. adhUrI rAta pUrI thaI ane bAlasaryo pUrvanA Apa nirdoSa che ! ApanAM jIvananI pavitratAne kSitija para pitAnI suvarNarekhAothI prabhavanI kulIlUMTavAne huM sajaja thayo e mAce bhayaMkara aparAdha natAnA maMgala svastike pUrI dIdhA, emAM A zabdo che, vAsanA bhUkhyAM mArAM hadayanI zAnti mATe mArA gUMjI rahyA hatA, je guMjAravane Aje varSonA vahANAM mitre ke Ape je kAMI karyuMemAM mArUM mahApA- vItI gayA chatAM jagatane saMskArI varga Aje takI mAnasa ja javAbadAra che, dharatI jagyA Ape sAMbhaLI zakaze ke, dhanya kulInatA,
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ vasaMpAdaDIyA kalyANa" mAsika pAMcamA varSamAM praveza sahakAra maLaze evI AzA rAkhIe chIe. kare che tyAre amArA zubhecchakagaNune keTa keTalAka lekhake kAgaLanI bane bAju garahuMka kahevuM upasthita thAya che. baDIA akSaramAM lakhANa lakhI mokale che, - presa ane pleTaphormanA vartamAna yugamAM paNa tevA lekho levA muzkela bane che. lekhe zAsana ane siddhAMtanI rakSA temaja pracAra pAchA maMgAvanAre piSTanI TIkITa bIDavI karavAne kAje zakti-saMyoga pramANe prayatna jarUrI che. karavo Avazyaka che. patrakAritvanI saphaLatA grAhakone anekenA sahakArathI sAMpaDe che. "kalyANa" "kalyANanA grAhakonI saMkhyAmAM dinamAsikane pitAnuM gaNI zubhecchaka mahAzayoe pratidina vadhAre thato rahyo che. Aje lagabhaga sahakAranI je udAratA batAvI che te naM- 900 nI saMkhyA che, eTale patravyavahAra ke pAtra che, abhinaMdanIya che. kaTokaTInA sama- manIorDara karatI vakhate "grAhakanaMbara lakhavA yamAM paNa sahakAranA baLe ja "kalyANa mAsika cUkavuM nahi. "grAhakanaMbara" "kalyANa" nA pagabhara ubhuM rahyuM che. repara upara lakhavAmAM Ave che. pAMcamA varSamAM lekhakene grAhaka saMkhyAnuM lISTa navesarathI thavAnuM hovAthI huM lekhaka mahAzayane upakAra bhUlI zakuM have pachInA aMkanA repara upara je grAhaka tema nathI paNa tame jANe che ke, Aje presa naMbara Ave tene DAyarIbukamAM neMdhI levA sakhaMdhi muzkelIo ochI nathI. presanI maherabAnI karavI. sagavaDatA sAcavIne amAre amAruM kAma tamArA sagAM-sabaMdhio ane snehIlevAnuM hoya che, temaja "kalyANanI saMsthAmAM janene "kalyANa" nA grAhaka thavA khAsa kAma karanAra vaga paNa rAkhavAmAM Avyo nathI, sUcana karaze ane grAhaka na thaI zake te chevaTe eTale moTA bhAge dareka kArya saMpAdakanA ekalA vAcana karavAnI bhalAmaNa te jarUrathI karaze. hAtheja patAvavAnuM hoya che. A prakAranA saM- ApanuM vArSika lavAjama puruM thAya che zama che Dhekhakono sahakAra na sAMpaDe ane tyAre "kalyANa" nA aMkamAM lAlazAhI lekhe vahelAsara na maLe to mAsikanI niya- kApalI mUkavAmAM Ave che, te kApalI maLethI mItatA jALavavI muzkela thaI paDe. AjalagI turataja lavAjama moklAvavAnI goThavaNa karaze. lekhakoe amArI sagavaDatA sAcavI, mAMgyA jethI amAre samaya ane piSTa kharca nAhaka tyAre lekha mokalI ApyA che te badala bagaDe nahi. ATalI Apa pratye namra AbhArI chuM. navA varSamAM paNa amane saMpUrNa bhalAmaNa che.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa-caitra mAsika dara aMgrejI mahInAnI paMdaramI amane uttejana ane protsAhana ApavA mahetArIkha pragaTa thAya che. Apane aMka gera bAnI pharaze. grAhaka ke sabhya thaI zake tevA valle gayo hoya te tenAM samAcAra amane ApanA snehijane ke svajananAM eso. tA. 25 mI sudhImAM maLavA joIe. jethI maklI Apaze. ame temanI sAthe patravyavyavasthA thaI zake. pAchaLathI vyavasthA thavI vahAra karI laIzuM. ApanA sahakAra badala muzkela che. pU. muni mahArAja sAhebee Apane AbhAra mAnuM chuM. bihAramAM sAranA tA. 13 mI sudhImAM lavAjama viSe. kAryAlayane jaNAvavuM. keTalAka hitaciMtake taraphathI amane vidita praznakArene karavAmAM AvyuM che ke, rUA. cAranA lavAjamamAM mAsikamAM zaMkA-samAdhAna nAmane vibhAga varSa dahADe 55 thI 60 pharmAnuM vAcana ApavuM zarU karavAmAM AvyuM che. vAMcake sArA pramA poSAya nahi. mATe rUA. cArane badale rUA. NamAM lAbha uThAvaze ane zaMkAonuM samAdhAna meLavavA mATe potAnI zaMkAo amArA upara samayocita che paNa amArI umeda te rUA. cAra pAMca lavAjama karavuM jarUrI che. A sUcana lakhI mokalaze, evI AzA rAkhIe chIe. lavAjamamAM ApIe chIe tenA karatAM paNa zaMkAonuM samAdhAna lakhAvI avasare "kalyANa vadhu vAMcana ApavAnI che jethI madhyama jIvImAM pragaTa karIzuM. enA gharamAM paNa lavAjamanA juja darathI junA ane kalyANa" vaMcAtuM rahe. saMskAra, sAhitya kalyANanA keTalAka junA aMkaeNnI ane saMskRtine bahoLo pracAra karavAne aamane jarUra che. je grAhakone jarUra na hoya mAro prayatna cAlu che ane amane zraddhA che teo amArA upara maklI Apazo tenuM ke, amArA zubhakAryane pahoMcI vaLavA kAje aMka dITha cAra AnA vaLatara apAze athavA Arthika sahakAra zakti-saMpanna mahAzaye te navA varSanA navA aMke teTalAja mokalavAne taraphathI jarUrathI maLatuM raheze. prabaMdha thaze. khAsa karIne amAre nIcenA aMkenI jarUra che. bheTa pustaka varSa 1 luM. aMka 1-2 [ saMyukta ] ane ghaNA grAhaka bheTa pustakanI mAgaNI kare 3 je. varSa 2 juM; aMka 1 lo ane 2 je. che. paNa rUA. cAranA lavAjamamAM bheTa pustaka varSa 3 juM; 6-7-8-9-10-11 ane 12 ApavuM kaI rIte poSAya? hA, "kalyANa"nAM cothA varSanA 6-7 ane 9 aMkenI jarUra che. pije ochAM karI ApI zakAya. paNa tema karavuM zubhecchakene! amane vyAjabI lAgatuM nathI. eTale ame grAhako ne sabhya vadhAravAmAM Ape acuka pahelethI ja bheTanuM pustaka ApavAne niyama sahAya karI che. tenI varSanI zarUAtamAM noMdha rAkhyo nathI. chatAM keI udAra sagRhastha levA sAthe vadhu Agraha bharI vinaMti karIe taraphathI pustaka prakAzana karavAnI rakama maLe che chIe ke, "kalyANa ghera ghera vaMcAya tenA mATe te tene lAbha amArA sabhyo ane grAhakane navA varSamAM navA grAhako ne sabhya banAvI ApavAmAM Ave che.
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMgrejI zikSaNa nahi lenArAonA badhAnA vAMcyuM ane vicAryuM akSara sArA ja hoya che, zrI cImana zAha - hastAkSara metInA dANA jevA lakhavAnI | vAMcana karatAM ane vicAratAM hastAkSara AvaData e paNa eka kaLA che. eTale akSare nI mImAMsA karavAnuM mana thayuM. Aje chApA- sudhAravA mATenuM lakSya Avazyaka che. gAMdhIjIe mAM ane pustakamAM are, kAgaLanA patra- paNa pitAnA kharAba hastAkSaranI TIkA karavA vyavahAramAM paNa akSarane mareDa khAsa dhyAna sAthe hastAkSaranuM mahattva samajAvyuM che. suMdara kheMce che. akSaranuM lakhANa vAcakahRdaya upara sArI aMgrejI zikSaNa lenAranA moTA bhAge chApa pADI jAya che, eTaluM ja nahi paNa vAMcaakSaro svaccha, sughaDa ane maroDadAra ochA nAra hoMzathI vAMce che. garabaDIyA ane avyalevAmAM Ave che. Ane artha e nathI ke, vasthita zabdomAM lakhAeluM lakhANa mATe bhAge kacarAnI TopalImAM paDe che. akSare pAMcamA varSamAM je sabhyo ne grAhaka sudhAravA ane maroDadAra banAvavA mATenI cAlu che tene A varSe bheTa pustaka ApavA kALajI ane tAlIma bALakone prathamathI ja vicAra rAkhe che. pustaka presamAM chapAya che. ApavAnI jarUra che. zarUAtamAM akSara sudhAra chapAI taiyAra thaye maklI ApavAmAM Avaze. ravAnI kALajI je nathI rakhAtI te pachI 15-5-48 sudhImAM bheTa pustaka grAhakone hAthathI ghaNuM lakhANa kharAba akSaramAM lakhAI maLI jAya te jAtanI vyavasthA karI che. chatAM gayA pachInI mahenata mATe bhAge niSphaLa jAya presanI muzkelIone aMge vaheluM-moDuM thAya che. ane kharAba hastAkSaranI vAta thai. te patra vyavahAra karI amArA kAryamAM umere paNa Aje dhamAlIyA jagatamAM akSara ane karaze nahi. zabdanI dhamAla paNa vadhatI gaI che. chApAo AbhAra ! ane pustakanA kavarapejanA blokanA akSalekhako, zubherachake, grAhaka ane vAca- renAM mAthAM moTA te paga jhINA, pagameTA kene A take huM AbhAra mAnuM chuM. kAraNa te mAthuM nAnuM ane peTa, keDa ane Dekane ke Aje amane je De-ghaNe aMze saphaLatA te meLe ja nahi. A prakAranA akSara maLI che te badhAne AbhArI che. presanA mAlika menIyA divase-divase vadhato jAya che. zuM akSaro zrIyuta amaracaMdabhAI ane zrIyuta nAnacaMda- upara bhalI bhAratabhUminA yuvAnane kepa bhAIno AbhAra mAnavAne rahe che, kAraNa ke, utaryo che ke phezana ? ekIse AMTA khAIne paNa "kalyANa nuM meTara A karatAM pahelAMnA akSare sArA ane taiyAra rAkhavA mATe jAgate rAkhyo che. je sughaDa hatA ema kahI zakAya paNa zuddha na teone saMpUrNa sAtha na maLyo hota to hatA. kAraNa ke jUnI gujarAtInuM lakhANa jovAmAM pratikULa saMjogomAM niyamIta paMdaramI tArIkhe ke vAMcavAmAM Ave che tyAre temAM zuddhatAne "kayANa' bahAra paDavuM muzkela hatuM. abhAva jaNAya che. te vakhate "paramAtmAne saunA sAtha-sahakAra ane apekSApUrvaka badale "paramAtama" ane " muMbaI" ne badale navA varSanuM maMgala prayANa zarU karIe chIe. "mubaI" ke meMI lakhAtuM. bane tyAM sudhI 10
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ nahivata thatuM phAgaNa-caitra akSarane ane mIMDAno upayoga ocho thato madrAsathI 9 mAilapara Avela reDahilsanI 'samIpamAM puDala prAmanuM prAcIna tIrtha-- - mArI mAnyatAnusAra akSaranA kudaratI ke dinAtha jina bhavana svAbhAvika vaLAMkane badalI manaphAvatA vaLAMka ke jenadazana aMga, aMga, kaliMga, kAzI, kauzala, maraDa kADhavA e akSarajJAnanuM ApaNe hAthe magadha tathA telaMga, drAviDa, karNATaka AdimAM karI apamAna karIe chIe. DhaMgadhaDA vinAnA paNa vizeSa prakAre pracAra hato, enA aneka vaLAMkavALA akSare keTalIka vakhata vAMcavAmAM pratyakSa pUrAvAo najare paDe che. eka meTA enapaNa muzkelI ubhI kare che. je menIyA lAgu jIniyara misTara pharagyuzana (Ferguson) lakhe paDe che te AvA lekhethI turata te nAbuda che ke, bhAratamAM game te sthAnamAM ubhA rahIne nahi thAya paNa vAMcakenuM mAnasa, suMdara, sughaDa. AjubAjumAM cAra kezanA gherAvAmAM zesvaracha ane maroDadAra akSara prati beMcAya khoLa kAma karIe te temAM jenonuM koIpaNa e ja zubhAzayathI lakhavA udyamazIla banyo chuM. etihAsika smAraka cinha maLyA vinA rahetuM | mArA upara eka vaDIla badhunA patra nathI. ApaNane paNa A bAbata sthaLe sthaLe sAcI najare paDe che jemake dakSiNa bhAratanA avAra-navAra AvatA ane temanA akSare khapa puratA ane sacoTa bhAvane darzAvatA eTaluM ja * madrAsa jevA moTA zahera pAse (Redhills) nahi paNa lakhavAnI Dhaba suMdara hovAthI ghaDI reDahilsanA nAmathI prakhyAta thayeluM ane suMdara sarovarathI suzobhita evuM eka ramaNIya sthAna -bhara temane kAgaLa hAthamAM rAkhI joyA ja che. te sthaLe puDala nAmanA eka nAnakaDA karato ane akSare sudhAravA ane mareDane gAmamAM AdinAtha bhagavAnanuM bhavya ane vizALa nahi bagADavA hRdayane sUcana karate. jinAlaya che. atimanohara AdinAtha bhagaA avasare rUbarU temane jyAre maLe tyAre vAnanI adha padmAsanI birAjita meTI pratimA pitAnA akSaro karatAM paNa anya baMdhunA che. maMdiranI jirNatA ane prAcInatAne lIdhe . hastAkSaronuM darzana karAvyuM tyAre huM te amane kaI zilAlekha sAmagrI upalabdha thaI chaka ja thaI gaye. akSaronI suMdaratA, lAlitya, nathI. paraMtu e vastInI AjubAju jaLAmaroDa ane siddhi sapATI para lakhAelA za, kuMDe, viSNu, zaMkara ane devadevIonAM lakhANane jotAM te badhu pratye mane khUba- jirNazIrNa maMdira tathA matio Adi aneka khUba mAna pedA thayuM. Tebala para paDelA bhagnAvazeSe jotAM A sthaLanI prAcInatAmAM te lakhANane jotAM prInTIMga thayeluM lakhANa jarApaNa zaMkA nathI. A daherAsaranI pratijANe na hoya tevuM Abehuba lAgatuM hatuM. mAnA camatkAra saMbaMdhI aneka varie dareka potAnA akSaro sudhAravA mahenata leze saMbhaLAya che. madrAsanA saMghe e tIrthano jirNolakhavAnI mArI mahenata saphaLa thaze. chatAM dvAra karAvyuM che ane yAtrALuone utaravA mATe eka dharma zALA paNa baMdhAvI che. sarve keIneya mArA draSTikoNamAM deSa jaNAtA hoya mahAnubhAve A tIrthanA darzanano lAbha levA te daramUja kare. bAkI, mArI draDha mAnyatA cukatA nahi eja abhyarthanA... te e che ke, akSaranA mareDane svAbhAvika lI. saMgha sevaka rahe devo joIe. zramapAsaka "kAti vanecaMda je zAha,
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ sasalAMga sa rasa AI varaNamAM dAkhala thayelA jAti svabhAvane laIne thayelA janmanA virodhI svabhAvavALA prANIonA vaira-virodha zrI kAMtilAla ha. zAha paNa nAza pAme che, ane baMdhuonI mAphaka Apasa chava, tattvadraSTie vicAra kare te mAluma paDe ApasamAM bheTe che, rame che ane gela kare che. A ke, padArthomAM ISTatA ke aniSTatA rahelI nathI. paraMtu samatA vinAne tapa, mahAvrata; svAdhyAya; dAna, saMyama, anAdi kALathI ajJAnatA vaDe kapelI asavAsanA vigere joIe tevAM karma nirjarArUpa phaLa ApI A jIvane che. tene laIne zarIra, indriyo tathA ma zakatAM nathI. je saMsAra samudrane pAra pAmavAnI nane pramoda devAvALA ISTa ane aniSTa padArtho pratye prabaLa IcchA thaI hoya, te vahANa tulya, A samajIva rAgadveSa kare che. rAga-dveSa sivAyanI mananI sama- tAja Azraya kare ane tenI ja sevA kare. devanAM tela sthitine samatA yoga kahe che. mamatAno tyAga tathA mokSanAM sukha ApaNuM netrAthI dUra che, spaSTa karavAthI samatAno vistAra svAbhAvika thayA kare che. rIte tene ApaNe joI zakatA nathI, tema atyAre padArtha mAtra uparathI mamatva bhAvane maLa dUra kara- anubhavI zakIe tema nathI paNa sarvatra samAnatAvALI vAthI AtmAnI svAbhAvika sattA pragaTa thAya che. priya pariNatIthI utpanna thatuM svAdhIna Atmasukha te te ane apriya, sArU ane khoTuM A banne ka95nAo ahIM pratyakSa mananI najIka ja che. A sukha, anuvyavahAra mArgamAM che. nizcayadraSTie pitAnA sva. bhavavAnI jeonI IcchA hoya teoe samatAne rUpamAM sthiratA karatAM sarve kalpanAo nivRtta thaI Azraya karIne teno anubhava levo joIe. jAya che. A svarUpe sthiratAne samatAga kahevAmAM amRtamAM snAna karavAthI viSa utarI jAya che, Ave che. eka padArthane upayogI dekhI, manuSyo temAM tApa nAza pAme che ane mela dura thAya che tema AnaMda pAme che. bIjI ja kSaNe temAM upayogItA samatArUpa amRtamAM snAna karavAthI netromAMthI kAmanahIM dekhavAthI kheda pAme che mATe padArthomAM iSTa- vikAranuM jhera utarI jAya che, netro nirvikArI ane aniSTapaNuM svAbhAvika nathI paNa potAnI kalpanAomAM tejasvI bane che, svaparane saMtApa karanAra krodharUpa ja IniSTapaNuM raheluM che mATe te vikalpane tyAga tApa naDato nathI ane uddhatata, avinItapaNuM yA karavAthI ja samatAga siddha thAya che. mananI caMcaLatArUpa pApamaLa dura thAya che. A sarve jJAnAvaraNAdi karmathI utpanna thayeluM ISTAniSTa- doSonuM virodhI tattva samatAmAM che. AvI samatAnA paNuM ke vividhapaNuM dekhatAM tenI upekSA karavAmAM Azraya lenArA mATe narakanAM dvAro sadAne mATe baMdha - Ave to A jIvane koI paNa prakAre nAza na pAme thAya che. vaLI mokSamArgamAM cAlavAne A jIvane tevuM uttama samatApaNuM prApta thAya. bAkI, zuddha dravyArthIka jarApaNa agavaDa na Ave te mATe dIpakanI mAphaka nayanI draSTie dareka bhavya jIvomAM siddha samAna zuddha aMdhakAra dUra karavAnuM kAma A samatA kare che sattA niraMtara rahelI che. jyAre A samatAnI pari arthAta samatAnA prakAza vaDeja nirvANane mArga pAka avasthA thAya che, samatAno vikAsa jagatanA sadA prakAza rahe che. bAkI, samatAnI vAta karasarve jIvo payata pahoMcI vaLe che, tenI pUrNa kaDhatA vAthI samatAnAM sukhane anubhava thato nathI. jAmI rahe che tyAre samatAvAna AtmAmAMthI viSayonI samatAne anubhava karavA mATe manane badhA vAsanA nAza pAme che, IrachAono abhAva thAya che, viSayo taraphathI kheMcI levuM joIe ane jeTaluM, mana, vacana, ane kAyAnI pravRtti nirdoSa bane che, bane teTaluM nirvikAra tene rAkhavuM. AvI samatA tenA jJAna-dhyAnAdi vyApAro AtmAthe ja thAya che. dhAraNa karanArane meharAjAnA subhaTanA bANenI A prasaMge tenA zarIrane koI kuhADAthI chede ke jarApaNa asara thatI nathI paNa ulaTa te bANa koI caMdanathI vilepana kare te banne tarapha TheSarAganI samatArUpa vamaya kavaca sAthe athaDAI-pachaDAIne ke harSa-zokanI lAgaNIo tenAmAMthI pragaTa thatI nathI. aThAM thaI jAya che. temanI tIvra aNIo niSphaLa AvI samatAvALA mahAtmAnA AjubAjunA vAtA- nIvaDIne nirUpAya thaIne heDI paDe che. karma nirja
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ phAgaNa-caitra "zamAM mukhya kAraNarUpe samatA ja che. ajJAnadazAmAM che ke sanIe lIlI vAdharI mAthe bAMdhI taDake ubhA A jIva aneka karmone saMcaya kare che. A karmane rAkhI, mahAna duHkha dIdhuM chevaTe dehano nAza karyo chatAM saMcaya ekAda divasa varSa ke bhavane ja nahIM paNa manathI paNa tenA upara kodha na karyo. sasarAe mAthe kadAca keDIkeDI janmane heya, te paNa sarvatra mATInI pALa bAMdhI temAM agninA aMgArA bharI samadaSTi thavArUpa samatAno Azraya karavAthI sUryanAM jIvatA saLagAvI dIdhA, chatAM mahAtmA gajasukumALa 'kiraNe jema aMdhakArano nAza kare che. tema ghaNuM aMtaramAM jarApaNa tenA upara krodhathI prajavalita na. thoDA vakhatamAM tene nAza thAya che. A samatAmAM thayo. te samatA amRtanA samudra samAna muniomAM -jJAna, darzana, cAritrane samAveza thaI jAya che. mugaTa tulya mahAtmAo, kene sevavA yugana thayA? zuddha upayoga eja jinapraNita chevaTane bAdha che. samatAguNanuM jeTaluM varNana karIe teTaluM A zuddha upaganI akhaMDa dhArA teja AtmAnuM ochuM che. varNana karatAM vANI thAkI jAya che, vANI satya svarUpa che. muktine khare upAya, vikalpa pAra pAmI zaktI nathI kemake te anubhavane viSaya - vinAnI samabhAvavALI sthiti che. mATeja samatA che. buddhimAna A pramANe samatAganA upamAsarvathI zreSTha che. utkRSTamAM utkRSTaganuM tattva samatA che. tita prabhAvane jANIne temAM prema rAkho temAM nitya mATe pravRtti paNa AtmA samabhAvapaNAmAM rahI zake AnaMda che. khedane avakAza nathI. samagra pApa gaLI ane vizaddha thAya tevIja karavI joIe.AtmA sivAyanI jAya che. svarUpano vikAsa thAya che, ane bhAva zatru pravRttimAM herA, AMdhaLA ane muMgA thavuM joIe. upara vijaya meLavIne mekSa lakSmI pamAya che. kAInA avarNavAda na bolavA ke na sAMbhaLavA, keAInA apavAda bolavAnA prasaMge muMgA thaIne rahevuM, dareka prasaMgomAM AtmabhAna na bhUlAya te mATe vAraMvAra prabhuno eka AdhAra che. zuddha u5yoge pariNamavuM manane AtmAkAre pariNa mAvavuM. AvA manuSyoja sAmyapaNe meLavI zake che. du:khI ane dardIjano, A vizvamAM ubharAya che: viveka draSTithI poSaNa pAmelI A samatAno Azraya e badho che kamane, vipAka khuba bhogavAya che. 1 karIne aneka mahAtmAo nirvANa padane pAmyA che. dharmanI sAcI dhagaza, jyAre jIvanamAM jAgaze; he mahAnubhAvo! mane samatA prApta thaI che ema tyAre vilAsanA vihAra, dukha DuMgara lAgaze. 2. mAnIne kaSAyarUpa agnine jarApaNa vizvAsa karaze prabhune saMdeza sAco, dharma sevAmAM vase; nahIM. tenAthI niraMtara sAvaceta raheje. manamAM jarA- vepAra dhananI che gulAmI, Akhare cAlyuM jaze. 3 paNa krodhAdi pragaTa thAya che, tarataja tenA upara samatA- sadagarano saMga karaje, raMga sukha nidhAna che; rUpa pANI reDI zAMta karaje te prasaMge jarApaNa cetIne cetana cAlaje, be divasane mahemAna che. 4 hala karaze te vRddhi pAmele kaSAya ami, tamArA pratA kahetAM dharmane, nAdAnane nahi lAja che; Aja paryata saMcaya karelA guNane bALIne bhasmIbhUta . karI nAkhaze. Atmahita bhUlI bhame che, patana teonuM Aja che. 5 - sAmyabhAvanA prasAdathI zarIra uparathI mamatvane 5. muDIvAdI muDIonA, cenamAM mastAna che, tyAga karanArA mahAna sattvavALA tathA AtmAne ja dhama zAsananA udayamAM, kaMjusa mammaNa samAna che. 6 dhruva nizcaLa mAnanArA zrImAna dharinA ziSyoe, lakSmI ane e sAhyabIo, ahiMnI ahiM rahenAra che; yaMtramAM pIlAvA parvatanI pIDA sahana karI paNa jIvana lIlA saMkelAtAM, prabhu eka AdhAra che. 7 AtmadharmathI patita thayA nahIM. samatAnI samA zrI aya zivALA metAryamuninuM kevuM lokottara suMdara cAritra
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharmanA svastikanuM rahasya o. 1 deva 3 tiryaMca anaMta kALathI janma-maraNanA pherAmAM rakhaDI rahyo che ane AtmAne kayAMya sthiratA maLatI nathI. AtmAne sthira thavA mATe pAMcamI gatinI jarUra che, te mATe kamarUpI phetarAthI judA paDavAnI jarUra che, te kama khapAvavA mATe darzana (zraddhA) jJAna (jANavuM') duza na jJAna cAritra cAritra (utama vana) A traNa rananI jarUra che, 2 manuSya tethI svastika upara traNa DhagalI batAvI che ane jo A traNanI ArAdhanA barAbara bhAvapUrvaka thAya te upara caMdrAkAre batAvela pAMcamI gati mokSa prApta thAya ane teja AtmA tyAM sthira rahI zAzvata sukha bhAgavI janma-maraNanI jaLathI bacI zake. A jaina4 nArI dharmanA svastikanuM rahasya che. sAthIo eka nakaze che. akSata pUjA karatAM thakAM, saLa karUM avatAra; zrI nemIdAsa abhecaMda phaLa mAthuM prabhu mile, tAra tAra muja tAra, sAMsArika phaLa mANIne, ravaDayo bahu saMsAra; navA sabhyo thayelAnAM zubhanAmo. aSTa kama nivAravA, mAmuM mokSaphaLa sAra; pU0 munirAja zrImad kanakavijayajI (hArAjacIhula gata bhramaNa saMsAramAM, janma maraNa jaMjALa. zrInA sadupadezathI paMcamI gati vINa jIvane, sukha nahIM trIhu kALa. rUA. 201) zeTha bhAIcaMda amulakhabhAI ghATakepara darzana jJAna cAritranA, ArAdhanathI sAra; rUA. 51) zeTha ramaNIkalAla zaMkaralAla bArAmatI. siddhasalAnI upare, ho muja vAsa zrIkora. rU!. 51) zeTha mahAsu khelAla bhAIcaMda ghATake para jagata upara dareka kamane vaza che. ucca - - rUA. 21) zA. trIkamalAla kulaca'da muMbaI niya gatimAM anaMtA kALathI janma maraNanA - rUA. 11) jaina upAzraya hA. zA. vasadAcaMda pherA pharI pote ja bAMdhelA karmanA pratApe ja sukha yA khImacaMda-surata du: kha bhogave che paNa ichita gati meLavI zakatA pU panyAsazrI praviNavijayajI mahArAjanA sadupadezathI nathI. te bhavabhramaNanI gati cAra che, ja!Are zAzvatI - rUA. 11) zA. talakacaMda muLacaMda phaNasA gati-pAMcamI mekSa che. pahelI cAra, 1 devuM 2 manuSya - pU0 munirAja zrI mULabhadravijayajI mahArAjanA katiya ca 4 nArakI. have tenA bhAva batAvavA mATe sa6 padezathI. dravyathI pATalA upara svastika cakhAto karavAmAM rUA. 31) paraNI caMpakalAla mohanalAla muMbaI Ave che ghauM, bAjarI, ke bIjI koI vastu nahIM - prAcIna stavanAdi mATe apUrva prakAzana ane cokhAnAja zA mATe ? paNa cekhA dravyathI e bhAva sucana thAya che ke, cokhA mULa te DAMgara tarIke zrI jinendra stavanAdi kAvya sadeha janme che ane tene khuba kuTavAthI photarAM judAM paDe pAMca covIsIela, prAcIna stavana, stutio, tyAre cokhA thAya che, te cekhAne pharI vAvavAmAM cityavaMdanA, sajhA vagerenA suMdara saMgraha che. Akhu Ave te ugatA nathI ( janma letA nathI ) tema ja pustaka uMcA kogaLA upara chapAyeluM che. krAuna sALapejI AmAM paNa karma rU pI photarAthI judA paDe che tyAre 39 peja pAku bAInDIMga kavara peja mU9ya 3-0-0 ja pAMcamI mekSa gati pAmI, pharI janma leto nathI. prAptirathAna je cAra gatinI cAra pAMkhaDIo batAvavAmAM AvI semacaMda DI. zAha che te deva, manuSya, tiryaMca ane nArakAnA bhAva jIvana nivAsa sAme--pAlItANA batAve che, ke cAra gatimAM atibhA, karmane lIdhe
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahag N. B. 1);S A : : : : : : : - ketho-vArtA ane caritro purisAdANI pAzva nAtha 4-0-0 narakezarA vA narakezvarI dalAcI kumAra . 2-8- abhaya kumAra, mahAdevIo .. ... 3-8-2 saMghapati caritra upavana vIra dharmanI vAto ... suMdarIonA zaNagAra bhagavAna RSabhadeva . . 48- zAMtinAtha caritra -hu-8-0 mahAvIra caritra ... 60-0 zALa * * * 4-8-5 devakumAra ... 3-9-> vikramAditya hemu ... 5-0-2 pATamake 4-9- 0 dhanya nArI 0-12-0 bALa graMthAvaLI pra. zreNI .. .. 3-9- bALa graMthAvaLi bI. zreNI ... ... 3-ra-0 seLa satI .. ... ... ... 1-8-0 vizeSa mAhitI mATe lIsTa maMgAvo somacaMda DI zAha.. jIvana nivAsa sAme pAlItANA. : : : : : : | JDoda sUracuM necaradA mahetA TI kArasiha va prinTIga gorA phAlItANA