Book Title: Jain_Satyaprakash 1955 03
Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/521719/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 4501 un "jJAna) .. SO dnndnnnd * > baft tttttttttes darzana "QNO. varSa 20: eka 6 kramAMka : 234 For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir viSaya-darzana lekhaka : 102 108 110 aka: lekha : pRSTha: 1. zrI mANibhadra mahAvIra chaMda : saM. pU. mu. zrI darzanavijyajI (tripuTI) 99 2. zrIpAla narezanAM sagAMvahAlAM : che. zrI. hIrAlAla 2. kApaDiyA. 3. dhUpadIpa H pU. paM. zrI kanakavijyajI. 105 4. maMtrI ThAkarasI zAhanA rAsanuM paryAlocana : zrI. agaracaMda nAhaTA. 5. dakSiNamAM jaina dharma : zrI. mohanalAla dI. cokasI. 6. rAjasthAnanAM keTalAMka jaina maMdira 1. rAjapura, 2. sADA : pU. mu. zrI. vizALavijyajI. 113 ', svarNAkSarI kalpasUtrakI prazasti H zrI. bhaMvaralAlajI nAhaTA. 8. viccheda tIrtha kyA phira prAcIna : gaurava prApta ho sakegA ? : zrI. pI. sI. jaina. 9. jaina sAhityamAM yAtrI ane sArthavAha H De. motIcaMda. 10. gItArtha nAmAvali : pU. paM. zrI. ramaNIkavijayajI. 115. = 119 121. 122 navI madada 50) pU. munirAja zrI puNyavijayajI ma. nA sadupadezathI zrI jaina saMdha, jaina sosAyaTI, eli sastrIja, amadAvAda For Private And Personal use only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir If | >> a II akhila bhAratavarSIya jaina zvetAmbara mUrtipUjaka munisammelana saMsthApita zrI jainadharma satyaprakAzaka samitirnu mAsika mukhapatra jeziMgabhAInI vADI : ghIkAMTA roDa : amadAvAda (gujarAta) taMtrI : cImanalAla gokaLadAsa zAha varSa : 20 | vikrama saM. 2011:vIra ni. saM. ra480: I.sa. 1lmaya zarmA aMja : 2 | phAgaNa vadi 7 maMgaLavAra : 15 mArca zrI mANibhadra mahAvIra chaMda saMpA-pUjaya munirAja zrI darzanavijyajI (tripuTI) sarasatI sAmInI pAya praNameva suhagurU kerI sArUM seva guNa gAuM mANibhadra vIra vizvapa mAMhI sAhasadhIre ujeNI nagarI pavitra rAja kArya" vikramAditya bAvana vIra rame tihAM rAsa bhANabhadra taNe tihAM vAsaM 2 dainya nivAraNe te tihAM kIdhAM gadahIuM tava nAma prasiddha bhAne moTA mahIpati rAje saMdha caturvidha sAre kAje kalayugamAMhI jAgatuM pIThe mANabhadranuM thAnika dITha mAlavadeza mAMhe vara diI dUta dukAla tihAM duryo" kIdhuM ja dhANadhAra desa parasiddha valI tiNa thAnika tIratha kIdhuM tapagacchanAyaka vidhana nivAre mANabhadra nAme jayakAra magaravADe tuma tIratha yAtra nAce khelA nAce pAtra malI sahAsaNI gAye gIta occhava mahocchava thAye nRtya bherI bhegala saraNAI sAda vAje vaMza nApherI nAda Dhela dadAmA ne maradaMga tAla yaMtra sAraMgI ghaTe 7 vAje raNasaMgA ne karaNATa mANabhadra thAnika gahe mATe ThAma ThAmathI Ave saMgha caMdana pupha caDAve raMga sUrimaMtra taNA bhaNaNAraM te Ave tAha" darabAra tehane Ape tuM dhI prakAza gacchanAyaka te lahe sukha vAsa 9 tribhuvana mAMhI teja apAra mANabhadra tuM vizva AdhAre mahIala mahima merU samAna mahA munivara tuma dhyAna 10 tetrIsa karoDa devI devaM chapannaDaca kare tuma seva bhaNe bhavAnI tujha guNa grAma cesaTha jogaNI vye tujhe nAmaM 11 jaMbU bhArata ane pama ThAma AgaloDa vase tihAM gAma vacce leka tihAM vara aDhAra rAjA sabalasaMgha sukhakAre 12 For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 100] zrI. jene satya prakAza - varSa 20 tasa gharaNI vIrabAI jeha causaThI kalA subha lagna teha tasa kukhe avata ihaMsa rAmasiMgha dIpAvyo vaMza 13 tihAM zikharabaMdha uMco prAsAda devale kahyuM maDe vAda sumatinAtha tIrthakara deva cosaThI iddha kare jasa seva 14 pura bAhira eka thAnika sAruM zikharabadhA chatra AkAra sattara tetriyaeN (1733) mana ullAsa zAMtisama rahyA caumAsaM 15 nizadina munivara suttadhyAna kaye tapa piNa nahIM abhimAna aracana aMbara herI khI(bI)je sAye" parabhava kerAM kAje 16 mANabhadra ArAdhana kIdhuM ekaso ekavIza dina prasiddha patikha thayA te tatakhevaM triNa vacana kahe svayamevaM 17 . jAga jAga huM tU Aja sAruM tujha manavaMchita kAja kahe munivara suNa khetarapAla tapa karatAM mujha kArya saMbhAla 18 mahimA vadhAruM INu ThAma khaTadarasaNu ja tujha nAma mahimA vAge dezavide zrIvaMta suri muni upadeza 19(20) siddhavaDa sarikhe vaDa che yaha mANibhadranuM sthAnika tyAMha jIvajaMtu ubhAraNa hAra vaLI tiNa thAMnika paLe amAri 21 Ave saMdha male bahu sAthe karyo vinati joDI hAtha gulapApaDI ka suvicAra levA Ave varaNuM aDhAra 22 dIpa dhUpa puphAdika sAre vadhAmaNuM ghU bahunAra tela sIMdura caDhAve caMga - kesara caMdana sukhaDI raMga 23 mANabhai saMtUTho devaM vaMdhyA suta Ape tatakhevuM pAMgulane pAuM tuTA hAtha cakSuhINa caluM vaeN tuM nAtha 24 - tujha nAmI jAye viSa paramehuM tujha nAmI thAya niramala deha vAya corAzI viSamA rega mAMNabhadra nAmI jAya soga 25 kuSTa aDhAranaI baralaha bAre tujha nAmI jAI niradhAra haiyAhoDI ne kaMThe mALe aMtagela thAye visarAla 26 vAI vALA ne vaLI phUla visphoTakane jAya te mUla vyAdhi sakaLa saMnsIpAta tujha nAmI na kare upadyAta 27 - kAmaNu humaNa ne maMtra jaa akSara joDI ne vaLI taMtra DAkiNI zAMkiNa bhUta preta tujha nAmI jAye raNakheta 28 grahapIDA na karyo tasa deha dharatISa TaLe tasa geha puravaja thAye sanmukha mAMNabhadra nAmeM zivasukha 29 maNIdhara tuha nAme thAye - vAgha sIMha Ave daI phAla tujha nAmeM nAse tatkAla 30 bheradariyAmAM nahI tophAna beDI te mANabhadra dhyAna - paradala AvyAM dUra palAya vairI kaI na maMDaI pAMva 31 ghauM pAna vAyu pAmela For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir akaH 6] zrI mANibhadra mahAvIra cheda (101 mAragabhUlA meLave sAtha jaLamAM buDatAne ghe hAthe AgakhalatI zI ta La nI re dhyAna dhaye mAMNabhadravIra 32 baMdhIkhAnAthI mU kA ya rAjA De sanmukha thAya dhADa pAchI ne valI cera tujha nAme na karyo koI jore 33 ghara gharaNIsuM niramala citta tujha nAmeM ghare putra vinIta navi lepe kaI ANa akhaMDa mAMNabhadra nAme nahIM dauM 34 haya gaya ratha pAyaka sukhapAlaM moTA maMdara bhariyA mAla vivAha vidhi taNe saMyoga mANabhadra nAmuM sukha bhoga 35 dakSiNAvarta ne citrAvelya tujha nAmeM Ave ghI-relya senAsiddha kahe pura jeha tujha nAMmI dha Ave teha 36 kAmakuMbha ciM ta ma Na 2 - tujha nAme rahe yatna lIdhara Ave svayameva mANabhadra saMtUke devaM 37 kAra jape tujha nAme sIjhaI manavaMchita kAma pavitrapaNe dharye tujhe dhyAna te nara pAmeM jagamAMhI mAM 38 suravaraDAM. . (-zrIcAritravijayajI jaina jJAnamaMdiranI pratinA AdhAre.) nedha:-tapagaca7 laghuSiAlika somazAkhA (harSa kula)mAM 56. A. AnaMdavimalasUri, 57. A. somavimalasUri, 58. A. hemAmasUri, 59. A. vimalasomasuri. sva. saM. 1688, 60. A. vizAla masuri 61. A. zAMtisemasUri. temaNe saM. 1733mAM AgaloDamAM mANibhadravIranI sthApanA karI tyAra bAda A chaMda banela che. somapaTTAvalI mATe juo "padAvalI samuccaya bhAga" je pR. 244 thI 247. [ anusaMdhAna : pRSTha: 107 thI cAluM] te ja pahelA bhAgamAM ullekhAyela jJAna kavi che. pR. 958 mAM ullekhAyela lokAgacchIya jJAnadAsa te nathI. kemake pR. 480 mAM jJAna-racita "strIcaritrarAsa' ratnAkarapuramAM rAcAyo ema jaNAvyuM che ane trIjA bhAganA pR. 545 mAM "vetAla paccIsI"nuM je vivaraNa chapAyuM che temAM paNa tenuM racanAsthaLa ratnAkarapura batAvyuM che. AthI baMne kavio eka che. jJAnacaMdrasUrinI paraMparA seraThanA maMgalapura mAMgalera sAthe saMbaMdhita che. rAsanAyaka ThAkarasI paNa e ja soraThanA jUnAgaDhanivAsI hato. ane tenI jAti paNa soraThiyA piravADa hatI. saMbhava che ke, saragaccha sAthe temane guru-ziSyane saMbaMdha hoya. jJAnacaMdrasUrine samaya sane 1565 thI 1599 sudhIne che. AthI A rAsanI racanA paNa A samayanA vacagALAmAM thaI hevI joIe. maMtrI ThAkarasIne je samaya upara nirNata karavAmAM Avyo che te mujaba A rAsa emanAthI lagabhaga 150-200 varSa pachI racAyeluM che. zrI jJAnacaMdrasUri pAse saMbhava che ke, ThAkarasI zAha saMbaMdhI kaI racanA hoya athavA maukhika paraMparAthI A vRttAMta jANavAne maLyuM hoya. A racanA caritanAyakanA pachInA samayamAM banelI hovAthI temAM ApavAmAM AvelA ativRttamAM kaMIka AgaLa pAchaLa ane kaMIka atizakti paNa hoya paraMtu tenuM mULa tathya itihAsa sAthe saMbaMdhita che, emAM saMdeha nathI. AthI A rAsa aitihAsika daSTie atyaMta mahattvapUrNa che. For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra UA www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIpAla narAnAM sagAMvahAlAM le. pre. zrIyuta hIrAlAla 2. kApaDayA ema. e. rU. siddhacakranA ananya ArAdhaka zrIpAla narezanI kathAthI jaina samAjanI bhAgye ja kAI prauDha vyakti aparicita haze. e narezatu' citra varSamAM be vAra munivarAne mukhe sAMbhaLavAta yeAga tA sau kAI te mATe sulabha nathI, paraMtu keTalAMye jaina kuTu MkhAmAM prativarSa e vAra zrIpAla rAjAne 'rAsa vayAya che ane amAre tyAM paNa evI vyavasthA hatI. AthI AsapAsanA lokAne paNa ApakI mayaNAsuMdarI ( madanasuMdarI ) ane khApaka surasuMdarInI kathA jANavA maLe che. mayaNAsuMdarIe zrIpAla upara asAdhAraNa upakAra karyAM che. eNe kevaLa emane deha pUratA ja nIrAgI banAvavAmAM niha paNa emanA AtmAne paNa ujjavaLa banAvavAmAM mahattvane bhAga bhajavyeA che. A zrIpAla nareza, A avasarpiNI kALamAM ApaNA dezamAM thaI gayelA covIsa tIrthaMkaro paikI vIsamA nAme munisuvratasvAmInA tIrthamAM thayelA kahevAya che.ra A hisAbe ee echAmAM ochA lagabhaga cha lAkha varSa pUrve ane vadhAremAM vadhAre lagabhaga bAra lAkha varSe upara thaI gayelA gaNAya. ee ekaMdara nava kanyA paraNyA che. ene laI te emanA zvasurapakSa mATe che. ane emanA dezivadeza sAthenA saMbaMdha paNa teTalA che. emanAM sagAMvahAlAMnI sAmAnya rUparekhA huM ahIM AlekhuM chuM. (1) kuTuMbIo, ( pitRpakSa ityAdi ) pitA--si'hatha (zlA. 286), aMga dezanI caMpAnagarIne rAjA (myA. 285) 1. munisuvratasvAmInuM tIrtha e sajJa banyA tyAre sthapAyuM ane e emanA pachInA tIrthaMkara naminAtha sarvajJa anyA na hatA tyAM sudhI cAlu rahyuM. munisuvratasvAmI 7500 varSamAM 11 mahinA ochA eTalA vakhata sudhI sa`jJa tarIke jIvyA. emanA nirvANathI 11 lAkha vadhe neminAthanuM nirvANu thayuM ane neminAthanA nirvANa bAda 84000 varSe mahAvIrasvAmInuM nirvANa thayuM. mahAvIrasvAmI I. sa. pUrve pa27mAM nirvANa pAmyAnuM manAya che. e hisAbe munisuvratasvAmInuM nirvANa I. sa. pUrve 52784000+1100000 varSa thayuM gaNAya. emAM emanA kevalI tarIkenA jIvanakAla je 7499 va ne eka mahinAnA umerIe teA e I. sa. pUrve 8192026 varSa ne eka mahinA upara sajJa banyA ane e samayathI emanuM tIrtha prava naminAthanA nirvANa bAda pAMca lAkha varSe neminAthanuM nirvANa thayuM ane emane kevalI tarIkene jIvanakAla 2500 varSamAM nava mahinA jeTale ae che. e hisAbe nimanAtha I. sa. pUrve 527+ 84000 + 500000 + 2499 varSAM ne traNa mahinA upara sarvajJa banyA arthAt I, sa. pUrve 587026 varSI ne traNa mahinA upara naminAthanuM tI' sthapAyuM ane e sthapAyuM nahi tyAM sudhI munisuvratasvAmInuM tI cAlu rahyuM, AthI munisuvratasvAmInuM tI I. sa. pUrve 119026 varSa ne eka mahinAthI mAMDIne I. sa. pUrve 587026 varSa traNa mahinA ne eka divasa sudhInuM gaNAya 2. zrIpAla munisuvratasvAmInA tImAM thayA ema kahevA mATe kayA kayA purAvA ane te keTalA prAcIna maLe che te koI sapramANa jaNAvaze te huM tenI sAbhAra noMdha laIza For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka: 6] zrIpAla narezanAM sagAMvahAlAM [107 mAtA-kamalaprabhA (le. 286), siMharathanI patnI pitRvya-(kAkA)- ajitasena (le. 293), siMha (pUrva bhavamAM . 1156) kAkA chokara-ajitasenane putra (le. 1062) mAmA-vasupAla, (le. 640), kamalaprabhAne bhAI (le. 735). kekaNa mAMnA ThA ('thA)Nane rAjA (le. 639) patnI--(1) madanAsuMdarI, (le. pa3 me 142), rUpasuMdarInI putrI parabhavamAM zrImatI (zrIkAMta rAjAnI patnI) (le. 1148) (2) madanasenA (le. 465, 468), mahAkAlinI putrI. (3) madanamaMjUSA (le 489), kanakamAlAnI putrI. (4) madanamaMjarI (le. 646), vasupAlanI putrI. (5) guNasuMdarI (le. 764), kapUratilakAnI putrI. (6) kailesuMdarI (le. 205), kAMcanamAlAnI putrI. (7) zRMgArasuMdarI (le. 844), guNamAlAnI putrI. (8) jyasuMdarI (le. 873), vijayAnI putrI. (9) tilakasuMdarI (le. 905 ane 921), tArAnI putrI. putra--tribhuvanapAla vagere nava (le. 1213), tribhuvanapAla e madanAsuMdarIne putra thAya. bAkInA ATha te avaziSTa ATha rANInA ekeka jANavA. (2) zvasura pakSa zvasura (sasarA) (1) prajApAla. (le. 5) mALavAnI ujajenane rAjA (2) mahAkAla (le. 464-5), barbarapati. (3) zrI kanakaketu (le. 487), vidyAdharIne rAjA, ratnadvIpamAM AvelA valayAkAra ratnasAnunA madhyabhAgamAM racAyelI ratnasaMcayA nagarIne rAjA. (4) vasupAla, ThANAne rAjA (5) makaratuM, kaMDalanagarane rAjA (zle 762) (6) vajasena (le. 803), kAMcanapuranA rAjA (7) dharApAla (le. 841), devadalapattanano rAjA (loTa 841) coryAsI kanyAne pati ( 842) . (8) puraMdara (le. 873), kalAgapuranA rAjA (lo0 873) (9) mahasena (le. 904), sopArakano rAjA (le903) mAme sasara-puNyapAla (le. 264), rUpa (5) suMdarIne bhAI sAsu-(1) saubhAgyasuMdarI (zle. 47), prajApAlanI patnI. (a) rUpasuMdarI (le. 47), prajApAlanI bIjI patnI (2) mahAkAlanI patnI 3 enA pati zrIkAMta te uttara-bhavamAM zrIpAla tarIke janme che (loka 1148). 4.A oramAna sAsu gaNAya. For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 104] zrI. jene satya prakAza [varSa : 20 (3) kanakamAlA, zrI kanakaketunI patnI (4) kamalaprabhAnI bena, vasupAlanI patnI (5) kapUratilakA devI (le. 763), makaraketunI patnI (6) kAMcanamAlA (le. 803), vasenanI patnI (7) guNamalo (le. 842), dharApAlanI patnI (8) vijyA (le. 873), puraMdaranI patnI (9) tAro (le. 904), carasenanI patnI sALI-"surasuMdarI (. 53) saubhAgyasuMdarInI putrI. sAdhu-aridamana, mitAri-damitAni putra, surasuMdarIne pati "kurujaMgala' dezanI zaMkhapurI yAne ahicchatrane rAjA (le. 78) sALA -kanakaprabha (le. 488), kanakazekhara (le. ja88), kanakadhvaja to. 488) ane kanakaci. A cAre kanakamAlAnA purI thAya. suMdara ane puraMdara-(kapUratilakAnA be putro) yazodhavala, yazadhara, vajasiMha ane gAdharva (le. 804) A cAre kAMcanamAlAnA putro thAya. hiraNyagarbha, nehala, dha, vijitAri ane sukarNa (le. 843). A pAMce guNamAlAnA putro thAya. harivikrama, naravikrama, hariNa, zrISeNa ane bIjA traNa A sAte vijayAnA putro thAya. A uparathI joI zakAze ke zrIpAla narezanAM tamAma sagAMvahAlAMnAM nAma jANavAmAM nathI. dA. ta. emanA nava puSya paikI ekanuM ja nAma ahIM apAyuM che, jyAre bAkInAnAM nAma viSe ullekha nathI. A lekhamAM nAma ke vigatanI pachI meM je kAMkane nirdeza karyo che te sirivAlakahAnA te te leka-padyano che. A pAThyakRtinA saMkalanakAra-racanAra, vajasenasUrinA paTTAlaMkAra hematilakasUrinA ziSya ratnazekharasUri che. vizeSamAM A kRtinI nakala A ratnazekharasUrinA ziSya hemacandra vi. saM. 1428 mAM lakhI che. nagara-zrIpAla nareza je je nagaranI kanyA paraNyA tenAM nAmo huM akArAdi krame raju karuM chuM ke jethI AjathI lagabhaga chaso varSa upara kayAM nAma astitvamAM hatAM tenI sUcI taiyAra karavAmAM e sahAyaka thaI paDe - ahicchatrA yAne zaMkhapurI (deza-kurujaMgala) ujjainI, (deza-mALavA), kAMcanapura kuMDalanagara, kullAgapura, ThANA (thANA) (deza-kaMkaNa) devadalapattana, barbara (?) ratnasaMcayA (dIparatna), ane sopAraka A uparAMta aMga dezanI caMpAnagarI, sopAraka ane bharUca e nagarone paNa zrIpAlanA jIvana sAthe saMbaMdha che. 5. A epamAna sALI gaNAya, For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhUpadIpa vAta ) : lekhaka: pUjya paM. zrIkanavijyajI devAdhideva zramaNa bhagavAna zrI. mahAvIra paramAtmA, vartamAna jainazAsananA nAyaka tarIke ApaNuM parama upakArI chesaMsAra samastanA paramArtha kAje dharmatIrtha nI sthApanA karI, prANI mAtranI baMdhana-muktino mArga teoe darzAvyo che. svayamukta banI, anyane muktimArganA sArthavAha rUpa bananAra teozrI kharekhara mahAmaMgaLa rUpa che. maMgaLamRti zrI. mahAvIradevanI sevA, bhakti tathA ananya upAsanAH jagatanA AtmAo mATe e ja kalyANakara che. AtmAnI AdhyAtmika unnatinA pathapradarzaka zrI. mahAvIradevanuM jIvana, vizvanA sahu koI jIvane yathArtha mArgadarzana ApI jAya che. vartamAna kAlanA vAtAvaraNamAM mahAna vibhUti zrI. vIraprabhunA jIvanasaMdezane gaMbhIrapaNe je vicAra karavAmAM Ave te AjanA vikaTa kAlamAM ApaNane emAMthI apUrva bedhapAThanI prApti avazya thaI zake tema che. zrI. mahAvIradeva lokottara mahApuruSa hatA. AtmAnI chellAmAM chellI utkRSTa sthiti-paramAtmadazAne prApta karIne svayaM teo takRtya banyA hatA. teo paripUrNa jJAnI, aizvaryayukta tathA apratima sAmarthyanA svAmI hatA. AmAnI e paramatkRSTa sthitine prApta karavA, temaNe aneka bha sudhI ugratama sAdhanAo sAdhI hatI. jyAre bha. zrI. mahAvIradevanuM nAma ApaNA smRtipaTa para Ave tyAre ApaNe teozrInA jIvananI kaThora sAdhanA, ugra Atmadamana tathA te badhAyanI pUMThe teozrIe bhavanA bhA sudhI karela bhagIratha puruSArtha; ItyAdi kharekhara yAda karavA jevAM che. jainadarzanamAM koI paNa vyakti nitya nirdoSa, anAdi Izvara ke nitya siddha tarIke svIkArAI nathI. Aje ApaNe jeone paramAtmA, Izvara ke tIrthakara mAnIe chIe, teo paNa bhUtakAlamAM A saMsAramAM ApaNA jevI chatAM ApaNA karatAM kAMIka viziSTa sthitimAM hatA. anAdi nigoda-avyavahAra rAzimAM eka veLA saMsAranA samasta AtmAo eka sAthe rahetA hatA. hA, zrI, tIrthaMkaradevanA AtmAmAM amuka prakAranI viziSTatA jarUra hatI. chatAM saMsArI tarIke sarva AtmAo jainadarzanamAM samAna kahyA che. eTale zrI mahAvIradevano AtmA eka veLA saMsArI hatI. paNa teoe AtmAnI jAgRtipUrvaka ArAdhanAnA pathe eka pachI eka ema pagalAM mAMDatAM mahAprayANa AdaryuM. eTale teo AtmAmAMthI paramAtmA banI zakyA. - prabhu zrI. mahAvIradevanI e sAdhanAne jarA ApaNe ApaNI daSTi samakSa rAkhIe ane temAMye nayasAranA bhavanI teozrInI jIvanacaryA vicArIe. - mahAvIra banavA pahelAM, teonA chellA bhavathI sattAvIzamAM bhava pahelAM mahAvIradevane AtmA, pazcima mahAvidehanA eka rAjavInA mukhapade nAnA gAmaDAne vahIvaTa saMbhALe che. saharmanuM yathArtha svarUpa nayasAra haju pAmelA nathI. chatAM mahAvIradeva banavA mATenuM bIjApaNa teone ahIM thAya che. e daSTie nayasAranA AtmAmAM mArgonusArI AtmA mATenA For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 106] zrI. jaina satya prakAza [varSa : 20 guNo bharelA che. guNAnurAga, sAdhusevA, dAnaci, aucitya ane paropakAraparAyaNatA A guNa nayasAranA jIvanamAM bAlyakAlathI tANa-vANAnI jema vaNAIne rahelA che. mAnavamAM rahelI mAnavatAne saphaLa banAvanAra A guNe saddharma prAptinAM AdikAraNa che. zrI. mahAvIdevanA jIvanane, teonI mahAna sAdhanAne ane opa ApanArA A uttama koTinA guNe mAnava mAtranA jIvanane nirmala banAvanArA che. guNAnurAga, dAnaruci tathA paropakAra parAyaNatA e AjanA saMsAramAM lagabhaga bhUlAtA gayA che. AtmAnI ujavela dazAnuM Adi bIja A anupama guNanI prAptimAM raheluM che. nayasAra mahAiTavImAM seMkaDo sevakone laIne, potAnA svAmInA AdezathI ImAratI lAkaDAo mATe jAya che. nokare kAmakAjamAM magna che. nayasAra A badhAnI saMbhALa, dekharekha rAkhI rahela che. madhyAhana samaye thAya che. bhejana mATenI sAmagrI sevakee taiyAra karI che. eTale nayasAra sevakone bhojana karavAno Adeza Ape che. nayasAramAM aucitya keTakeTaluM adbhuta che? bhajananA samaye sevakone yAda karavA, sevakanA bhajananI ciMtA rAkhavI, e svAmI tarIke, mAlika ke zeTha tarIke e sthAna para rahevAnuM vAstavika audArya che. bhANA para samayasara bhojana karavA beThelA mAlikane sevake yAda Ave e kyAre bane ? sevake pratye svAmIne je vAtsalya hoya te sevakane mAlika mATe sadabhAva pragaTayA vinA na ja rahe. Aje A vastunI UNapa ApaNI saMsAramAM ghaNI khaTakI rahI che. enA yoge zeTha-nekara, mAlika-majUra; banne vaccenA ekhalAsabharyA saMbaMdhamAM jhera reDAI rahyuM che. bannene paraspara mamatA nathI. banne vacce koI jAtane sumeLa Aje rahyo nathI. | nayasAranA vyavahAramAM A jAtanI uttamatA che. paNa sevaka pitAnI pharajane bhUle tevA nathI. pitAnA bhojana pahelAM potAnA svAmI mATe teo bhejanano thALa taiyAra karIne mUke che. nahAvA mATe garama-atiuSNa jaLa paNa tyAM taiyAra kare che. A avasare zrI. mahAvIradevano AtmA, nayasAra kevI zubha vicAraNA kare che tenA AtmAmAM rahelA saMskAro jAgI UThe che. dAnane vyasanI te manamAM ciMtave che: "kaI atithi, koI sAdhu-saMta supAtra je A avasare mane bhaLe te kevuM sAruM ? evA puNyavAnanA pAtramAM A bhejana ApI huM mArI jAtane pAvana karuM !' nayasArane AtmA A dAnaguNathI badhuM pAme che. mAnavajIvananI badhI nabaLI bAjuone DhAMkI daI tenA jIvanane urdhvagAmI banAvanAra A dAna guNa che. ApavAnuM vyasana je mAnavajAtane Aje rahyuM hatuM te AjanI duniyAmAM je leza, kaMkAsa, vaira, jhera, asaMtoSa ke tRSNAnA taNakhAo zAMti, satiSa yA sukhane bALI rahyA che, te kadI na ja banavA pAmata. meLavavuM, sAcavavuM, ane bhogavavuM-A trividha tApathI tapta duniyA, hAthanI muThThImAM aMgAre dAbI, saLagI rahyAnI bUme pADanAra mUkhanI jema azAMtinI vAto kare che; e narI bAlIzatA che. zrI. mahAvIradeva jevI mahAna vibhUtinA jIvananI A bAju tarapha jarA dRSTi te kare ! haju nayasArane jainadharma maLyo nathI, zrAvakAcAranI tene khabara nathI. chatAM khAtAM pahelAM tene koNa yAda Ave che ? mane gamatuM bhejana maLavuM ke saMsAramAM manaphAvatA vaiSayika sAdhane maLavAM e jarUra mAnavanI pUrvakRta puNyAI che, je kAMI anukULatA, saMpatti ke svajanonI prApti yA jyAM For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhUpadIpa [107 jaIe tyAM dhArelAM kAryo, maneranI siddhiH A badhuM avazya puNyane AdhIna che. paNa A saghaLAye sAMsArika padArthone sAcavavA ke bhogavavA pAchaLa mAnava Aje je rIte pitAnI jAtane khuvAra karI rahyo che te kharekhara upahAsapAtra che. yAda rAkhavuM ke, bhogavavAmAM je AnaMda che. tenA karatAM gauravapUrvaka anyane khAtara tene sadupayoga karavAmAM kaMI gaNo sAco AnaMda che, bhogenI pAchaLa bhaTakanAra pAmara che. jyAre jIvanamAM prApta thayelI bhoga sAmagrIone prasannatApUrvaka tajanAra mahAna che. nayasAra mahAna che. ene AtmA uttama che. mATe ja ene atyAre supAtra yAda Ave che. paNa AvA jaMgalamAM sAdhu puruSo kyAMthI Ave ? chatAM bhAvanA, zraddhA ane lAgaNI; ene kaI ja dUra nathI. jyAre mAnavanI zraddhA jAgI UThe che, bhAvanApUrvaka koI paNa kArya karavA. sajaja bane che, lAgaNInA tAra je ene joDatAM AvaDI jAya pachI badhIye nirbaLatAo, mUMjhavaNe yA saMko; tenA mArgathI dUra-sudUra haDaselAI jAya che. mAnavInA jIvananI A ja eka mahattA che. te dhAyuM sAdhI zake che. je e aMdarathI jAgrata banyo, makkama dile koI paNa kArya karavAne je eNe nizcaya karyo, te pachI bhagIratha puruSArtha dvArA mAnava ene sAdhyA vinA jaMpIne kadI besI zake ja nahi. vAta eTalI ja ke, jeTale aMze zubha kArya, paropakAra ke dharmamArgamAM evI zaktiono sadupayoga, ene sAdhavA mATenI enI je tamannA, teTale aMze e jIvanane unnata banAvI, nijanA AtmAne dhanya kare che. nayasAranI bhAvanA sAcI hatI. hRdayanA vizuddha bhAvathI e supAtrane jhaMkhI rahela che. mATe ja ene sAdhu-mahAtmAonAM darzana thAya che. sAthethI vikhUTA paDelA jaina sAdhuo dUrathI AvI rahyA che. nayasAra A tyAgI mahApuruSane jue che. eTale enuM hRdaya parama harSa anubhave che. AnaMdathI enI marAji vikasita thAya che. saMsAramAM dhana, svArtha ke pratiSThA yA padavIthI mANasanI moTAIne mApanArA AtmAo te Dagale ne pagale dekhA deze, paNa mAnavanI mahattA ke buddhimattA, A rIte sAmAne mApavAmAM nathI rahI. mAnavanI uttamatAM ke caturAI sAmAne guNathI mApavAmAM rahelI che. zrI mahAvIradevano AtmA nayasAra sAdhu bhagavaMta para je nikRtrima bahumAna, AdarabhAva, ke bhakti rAkhI rahyo che e enI bhAvi mahattAnuM sucaka zubha cihyuM che. nayasAra te sAdhu mahAtmAonI sammukha jAya che. vinayapUrvaka teonI sevAmAM te kahe che: bhagavad ! AvA vikaTa araNyamAM Apa kyAMthI ? jyAM zastradhArI mAnava paNa ekale na AvI zake, evuM bhayaMkara A jaMgala che. jarUra Apa mArga bhUlyA hovA joIe. nayasArane vinaya, tenuM aucitya tathA tenI saralatA joIne sAdhu-mahAtmAo sArthathI vikhUTA paDI, kevI rIte mArga bhUlyA e badhI hakIkta nayasArane kahe che. atizaya bahumAnapUrvaka te sAdhu mahAtmAonI nayasAra sevA-bhakti kare che. tyAra bAda te munivarone mArga batAvavAne svayaM teonI sAthe jAya che. mArgamAM eka ghaTAdAra vRkSanI chAyA nIce jamIna pramAI, te sAdhu-mahAtmAomAMthI mukhya munivara, nayasArane yogya jANuM zuddha dharmanuM svarUpa tene jaNAve che. nayasAra tyAM samyagU darzana prApta kare che. zrI. mahAvIradevane AtmA ahIMthI AtmasAdhanAnA mArga bhaNI kramazaH prayANa Adare che. AtmadharmanI prApti mATe teo je bhavya tathA bhagIratha puruSArtha bhAvimAM Adare che tenuM uttama maMgalAcaraNa ahIMthI thAya che. For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir maMtrI ThAkarasI zAhanA rAsanuM paryAlocana lekhaka : zrIyuta agaracaMdajI nAhaTA 'ma zrI ThAkarasI zAhano rAsa' anusAra sarakiyA poravADa ThAkarazI zAha jUnAgaDhanA rAjA kheMgAranA maMtrI hatA. rAjA koI kAraNavazAta phuTa thaI jatAM maMtrI samudra mArge dakSiNa prAMtanA vAkanaurapuramAM pahoMcyo ane vepAra Adi karatAM tyAMnA narezvara hariyaDanA maMtrI banyA. maMgaLapuranA paDIrAyano upadrava zAMta karavA mATe temaNe sainya sAthe AkramaNa karavAnI taiyArI karI hatI. maLI AvelA rAsamAM, basa ATale sudhInuM ja varNana che. racanA apUrNa che. tethI AkramaNanI saphaLatA ane paravatI zubha kAryo jANavA mATe enI pUrNa prati maLe e jarUranuM che. AmAM sarvaprathama jUnAgaDhanA kheMgAranI mAhitI meLavavI jarUrI che, jethI ThAkarasIne samayanirNaya thaI zake. amArA ItihAsa vidvAna mitra-hiMdu keleja, dilhInA prophesara De. dazaratha zarmAne pUchatAM temaNe beMgAra vize nikta varNana mokalyuM che; "A kheMgAra jaina sAhityamAM sArI rIte khyAti pAmele rAjA mahipAlano putra hato. ene rAjyanI ghaTanAvalIthI jaNAya che ke, A rAjA zUravIra ane manasvI hato. pitAnA dezane svataMtra karavAnI tenA hRdayamAM prabaLa abhilASA hatI. "mirAte mustaphAbAda" mAM lakhyuM che ke, teNe seminAthamAMthI musalamAnone kADhI mUkyA ane aneka dharmasthAne adhikAra rajapUtane ApI dIdho. prAyaH A ja samaye gulAma senApati takIe dilhI viruddha vidroha karyo. kheMgAre tene sahAyatA ApI. mahamada bina taghalakha A samaye dakSiNamAM hatA. tyAMthI vijaya meLavavAnI AzA choDIne te uttara tarapha vaLe, kheMgArane paNa vAro Avyo. lagabhaga eka varSa sudhI giranAranA killAmAM bharAI rahI te laDate rahyo. aMte sane 1349 (vi. saM. 1456) mAM tene giranAra choDavuM paDayuM. e pachI keTale samaya vItatAM kheMgAre ThAkarasI vagerethI sahAyatA laIne pharIthI potAnA rAjya upara adhikAra jamAvyo -e hajI sudhI ItihAsathI anizcita che." rAsamAM ja kheMgAranuM dakSiNamAM javuM, ThAkarasIe satkAra kare ane tenI sahAyatAthI kheMgAre pharI rAjyAdhikAra meLavo vagere mahattvapUrNa bAbatenI sUcanA maLe che. : rAsane bIje aitihAsika ullekha ThAkarasIe vAkanaurapuramAM gamane ane rAjA hariyaDanA maMtrI banavA saMbaMdhe che. vAkanaurapura dakSiNa kanADA (tuluva pradeza)nuM prasiddha baMdara hatuM. ahIM deza-videzathI aneka vahANe AvatAM ane sApha karelA cokhA, muja, adata, kAnAtara, kAlIkaTa vagere sthAnomAM laI jatAM. AthI ThAkarasIe vepAra mATe ahIM AvavuM ane saphaLatA prApta karavI e ullekha barAbara che. hariyaDa nAme vijayanagara sAmrAjyanA be zAsake thaI gayA che. kheMgAranI samakAlInatA jotAM A hariyaDa vijyanagaranA sthApaka harihara prathama ja hoI zake. teNe sane 1336 thI 1374 sudhI rAjya karyuM che. tene 8 maMtrIo, 5 purohita ane 7 sAmata hovAnI sAmAnya jevI vAta che. te mahAmaMDalezvara padathI vibhUSita hatA. bIjA hariharano sarvaprathama lekha sane 1372 ne maLe che. temane mahArAjAdhirAjanuM birUda hatuM. sane 1404 mAM temanuM mRtyu thayuM. tene maMtrI Igabdha jaina hate.. - For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka: 8] maMtrI ThAkarasI zAhanA rAsanuM paryAlacane rAsane bIje aitihAsika ullekha ThAkarasInA bhAI bIjA ( vijaya) vahANa mArge vepAra mATe kaNayApura gayo. ane tyAMnI rAjamahiNI jyasenAne zAkinInA upadravathI mukta karI tyAre rAjAe yatheccha vastu mAgavAnuM kahetAM teNe bIjuM kaMI na mAgatAM tenuM azvaratna meLavyuM, je ThAkarasI zAhe vijayanagaranA nareza hariyaDane bheTa ApIne pradhAna pada prApta karyuM. bIjA (ThAkarasIne bhAI) vAkanaurapuramAM ja rahevA lAgyo, tyAM sudhI ja rAsamAM ulekha che. kayApura ane tyAMnI rANI jayasenAnA saMbaMdhamAM Do. dazaratha zarmAe lakhyuM che ke, kaNuyApura saMbhavataH dakSiNa kanADA (tuluva pradeza)nA kuMdApura tAlukAnuM kalyANanagara che. ahIM mahArAjAdhirAja vIra ballAlanI paTTa mahiNI kRSNAI tAyIne sane 1349 ne eka lekha vidyamAna che. Ane ja rANI jyasenA mAnavAnI IcchA thAya che paraMtu e paNa saMbhavita che ke, te kaI sAmaMta rAjA jayasiMhanI rANI haze; je rAjA siMhanI pAsethI vIjAe azvarane prApta karyuM hatuM. rAsamAM maMgalapuranA paDIrAyano upadrava zAMta karavA mATe sainya sAthe ThAkarasInA AkramaNano ullekha maLe che. A paMDIrAyanA saMbaMdhamAM zrI. dazarathajI zarmA lakhe che ke, harihara prathamanA samasAmayika be rAjAoe pAMDavarAjanI upAdhi dhAraNa karI hatI. AmAMthI eka dakSiNa kanADAdhipati (tuluva pradezane svAmI) vIra pAMDyadeva, sane 1346 mAM rAjagAdI para hatuM. tenAM birUda pAMDacakravatI arirAya, vAsavazaMkara ane rAjA gajAMkuza Adi hatAM. magara (maMgalapura)nA pAMcezvara maMdiramAM sane 1360 ne A rAjAne eka lekha vidyamAna che. heyasala rAjA vIra ballAla trIjAe paNa A ja rIte pAMDacakravatI Adi birUda dhAraNa karyA hatAM. saMbhavataH sane 1340 nI AsapAsa teNe dakSiNa kanADA arthAta tuluva prAMta upara pitAnuM Adhipatya sthApana karyuM hatuM. AmAMthI kayA rAja para ThAkarasIe AkrabhaNuM karyuM" e batAvavuM muzkela che. kanaDa (kanADA) zabda adhikAra heyasalavaMzIo mATe ja lagADavAmAM Ave che. je kannaDa paDIrAja vIra ballAla trIje hoya te ApaNe e mAnavuM paDaze ke saMsthApaka hari hara prathamane kevaLa musalamAnanI sAthe ja nahi paNa dakSiNanA prabala zAsake vIra ballAla trIjAnI sAthe paNa morace le paDyo hato. ane tene parAjita karavAmAM ThAkarasIe sahAyatA karI hoya. paraMtu vIra ballAlanuM mRtyu sane 1342 mAM thaI cUkayuM hatuM. e samaye kadAca ThAkarasI dakSiNamAM pahoMcyA paNa na hoya. AthI adhika yuktisaMgata te e che maMgaleranA paMDIrAyane Alu paMda vIra pAMDyadeva mAnI laIe. maMgalerane pitRkamAgata adhikArI e ja hate. ane saMbhavataH enA ja samayamAM dakSiNa kanADAnA zAsakoe vijayanagaranI AdhInatA svIkArI hatI. dakSiNa kanADA pradezanuM Adhipatya hovAnA kAraNe pAMDavarAja kanjhoDA athavA kannaDa kahI zakAya ema che, rAsanAyaka ThAkarasInA saMbaMdhamAM aitihAsika paryAlacana karyA pachI rAsanI racanA saMbaMdhe vicAra karavo Avazyaka che. rAsa apUrNa prApta hovAthI tenI aMte je racanAkALa ane sthAna ApyuM haze, te bIjI prati maLI na Ave tyAM sudhI kahI na zakAya. rAMsamAM AnA racayitAnuM nAma "jJAna kavi' ema Ave che. "jaina gUrjara kavio"mAM A nAmanA be kaviono ullekha che. vastutaH te baMne kavi eka ja che. e graMthanA bhAga 1, pRSTha: 480 mAM ullekhAyela jJAna kavine jJAnadAsa mAnI levAmAM AvyA che te ThIka nathI. A graMthanA trIjA bhAganA pR0 543 mAM seraThagane jJAnacaMdrasUrinA graMthanuM vivaraNa che, [ juo anusaMdhAna pUrNa : 99 | For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dakSiNamAM jaina dharma [ samrATa khAravela] prakaraNa 1 lekhaka : zrIyuta mehanalAla dIpacaMda cekasI samrATa khAravele kotarAvela zilAlekhanI zedha saMbaMdhI je noMdha upalabdha thAya che te A pramANe che - I. sa. 1820mAM sTarliMga nAmaka mizanarI sAhebe e pahelI vAra joyo e eno artha barAbara karI zakyo nahIM eTale e saMbaMdhI carcA judA judA patromAM zarU thaI. ene Ukela ANavA keTalAka vidvAno ekaThA paNa maLyA. emAM DaoN. Tomasa, mejara kI, janarala kaniMgahAma, prasiddha itihAsakAra vinsenTa smitha Adie bhAga lIdho hato. jo ke e veLA e aMge teo kAIkkasa nirNaya laI zakyA nahIM, ane bhArata sarakAre e viSayamAM prayAsa cAlu rAkhavA ema TharAvAyuM. bhAratavarSamAM nAmAMkita saMzodhako zrI. jAyasvAla, zrI. rakhAladAsa benarjI, zrI. bhagavAnadAsa indrajI ane zrI. kezavalAla harSadarAya dhruva AdinA e saMbaMdhI prayatna cAlu hatA. lagabhaga I. sa. 1917 paryata e aMgenA abhyAsapUrNa prayatna cAlu rahyA hatA, ane paM. sukhalAlajI AdinA saMparka pachI e vidvAno dvArA nakkI karavAmAM AvyuM ke-A zilAlekhathI jainadharma upara suMdara prakAza paDe che eTaluM ja nahIM paNa bhAratavarSanA itihAsa para ajavALuM pAtharanAra A mahattvano zilAlekha che. ahIM e saMbaMdhI laMbANathI vivaraNa karavAnI jarUra nathI, kemake hAthIguphAnA lekha tarIke Aje te e jagamazahUra bane che ane keTalIye bhASAmAM enuM bhASAMtara paNa thaI cUkayuM che ane te judI judI rIte pragaTa paNa thaI gayuM che. ahIM te e zilAlekhanA sarjaka tarIke samrATa khAravela saMbaMdhI keTaloka jANavA jevo vRttAMta agAu jaNAvI gayA te mujaba eka marAThI pustakanA AdhAre ApavAnuM che. bhagavaMta mahAvIrasvAmInA samayamAM liMgadezanI rAjyAnI kaMcanapura hatI ane jaina saMzodhake enA svAmI mahArAjA sucanathI ItihAsanI zarUAta kare che. jenetara vidvAne e rAjadhAnI para suratha rAjA rAjya karatA hatA tyArathI kare che. saMbhavita che ke sucana ane suratha banne eka ja hoya, kemake temanA rAjyakALamAM jhAjhuM aMtara nathI. mahArAjA sucana niHsaMtAna hatA. emaNe pitAnA sAmrAjya para vaizAlIpati ceTakarAjanA putra, ane pitAnA jamAI zobhanarAyane vArasa nImyA. vIra saMvata 18 mAM zobhanarAya kaliMgAdhipati banyA. ceTaka mahArAjA custa jainadhamAM hatA e vAta suprasiddha che ane temanA A saMtAnamAM jainadharmane vAraso UtarI Avela hato ja. A rAjavIe kumArIparvata para keTalAMka maMdire bAMdhyAM hatAM. vaLI pitAnA parAkrama vaDe rAjyano vistAra paNa vadhAryo hato. A zebharAyanI pAMcamI For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dakSiNamAM jaina dharma [ 111 peDhIe eTale vIra saMvata 149 mAM kaliMganI gAdI upara caMDarAya nAme rAjA thayo. e veLA magadhamAM rAjAnaMdanuM rAjya hatuM. naMdarAjAe kaliMga upara caDhAI karI hatI, kumArI parvata upara Avela eka devAlayamAMthI bhagavAna zrI. RSabhadevanI manohara suvarNa mUrtinuM haraNa karI jaI pitAnI rAjadhAnImAM laI jaI, tyAM enI bhaktipUrvaka sthApanA karI hatI. zobhanarAyanI AThamI peDhIe khemarAja nAme rAjA thayA. e veLA magadhanI gAdI upara azaka rAjA rAjya karato hato. e mahArAjA azoke I. sa. pUrve 262 mAM kaliMgadeza upara caDhAI karI. e veLA ubhaya rAjAo vacce tumula yuddha thayuM. vijayazrI azokane varI, ane kaliMganI prajAnI moTA pramANamAM khuvArI thaI tyArathI kaliMgamAM bauddhadharmane pagapesAro thayo. A yuddhamAM je ati moTA pramANamAM raktapAta thayo hato ane e dvArA je khAnAkharAbI eNe najare joI hatI, ethI ene eTalI hade AghAta thayo ke jethI pAchalI avasthAmAM eNe yuddhano tyAga karyo eTaluM ja nahIM paNa dharma ane nItidarzaka sUtro ketarAvyA ane zAMtimaya vana gALavAne eNe nizcaya karyo evuM ItihAsakAronuM maMtavya che. A saMbaMdhamAM paNa saMzodhakemAM maphera varte che. azokanA zilAlekhamAM pauSadha' jevA keTalAka zabdo Ave che ke je viSe bauddha graMthamAM kaMI ja ullekha nathI. vaLI ekAda lekhanA apavAda sivAya priyadarzI zabda ja vadhAre vaparAyelo jaNAya che. zilAlekhamAMnI keTalIka AjJAo jainadharmanA siddhAMta joDe vadhu baMdhabesatI Ave che. enA AdhAre keTalAka priyadarzI te azaka nahIM paNa mahArAjA saMprati hovA ghaTe evuM anumAna kare che. khemarAja pachI temane putra buddharAja gAdIe AvyuM. A parAkramI yoddo hovAthI kaliMgadezanuM svAtaMtrya punaH pAchuM meLavAyuM. kaliMgadezamAM rAjya karanAra sarva rAjAo jainadharmI hatA, buddharAje jaina dharmano pracAra moTA pramANamAM karyo. kumArIgiri uparanAM maMdirane jIrNoddhAra karAvyo ane e uparAMta navIna jinamaMdira baMdhAvyAM temaja guphAo paNa banAvarAvI. I. sa. pUrve 143 AzarenA samaye buddharAjane putra bhikSurAja khAravela siMhAsanArUddha tha. rAjA khAravela senavaMzIya hoI kulIna, vIra, temaja parAkramI hatA. meghavAhananI padavI vaMzaparaMparAgata cAlI AvelI eNe paNa dhAraNa karI hatI. samrATa khAravela saMbaMdhI vRttAMta A mAsikanA pAnAmAM agAu AvI gayela che. vaLI e aitihAsika jenadhama rAjavI aMge Aje be mata jevuM paNa nathI ja, kemake pUrve joyuM tema hAthIguphAno zilAlekha e mahattvanI vAta Alekhe che. ahIM te e mahArAjAe jenadharmanI prabhAvanA athe, magadhamAM paDelA bAra varSe bhayaMkara dukALane lIdhe, viramRta thatA AgamajJAnane tAjI rAkhavA vidvAnanI pariSada bolAvI hatI, te prati najara pheravI joIe. rAjavInuM A kArya atimahattvanuM hatuM. e veLA dezamAM pravartatI viSama dazA prati vicAra karatAM A prakAranI pariSada meLavavI ane lIdhela nirNane amalI banAvavA prayAsa karavo e jevuM tevuM kArya nahatuM. A saMbaMdhamAM ekatra thayela zramaNa Adi ane thayela kAryavAhI, khuda marAThI lekhakanA zabdomAM ja uddhata karavAmAM Ave che - 'yA sabhe madhye jinakalpI samAna AcArya balisaha, bodhaliMga, devAcArya, dharmasenAcArya Adi karUna 200 muni kariyaviraphapI'AcAryasusthitAnAcArya umAsvAti va zAmAcArya For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 112] zrI. jaina satya prakAza [15 : 20 Adi karUna 300 muni, paiNI Adi 700 arjikA, kAhI rAjemahArAje, zeThasAvakArAdi aneka loka upasthita jhAle hote. yA sabhe madhye adhyakSasthAna AcArya susthita yAnAM dile hote. yA sabhe madhye tyA veLAcyA duSkALAcI bhayaMkara sthiti, jainadharmI yAMcI ghaTata cAlalelI. loka saMkhyA, AgamoddhArAcI jarUrI, dharmapracAraka munigaNAMcI uNIpa, pracArakArya tvarita vADhaviNyAcI AvazyakatA, jinamaMdirAcA jIrNoddhAra vagaire aneka viSayAMvara vAdavivAda hoUna bareca prastAva pasAra jhAle. he TharAva nivvala kAgadI ghoDe nasUna tyAMnA mUrtasvarUpa deNyAta Ale. tyAM zAMta, zuddha va pavitra kumAragirI parvatAvara aneka munirAjAMnI ekatrita hoUna punaH sarva zAstrAMcI yAda taiyAra kelI, tADapatrAvara, bhojapatrAvara va vRkSAMcyA valkalAM varatI zAstre lihUna kADhaNyAsa suravAta kelI. kAMhIM munigaNa dharmapracAra karitAM paradezI hi ghADale geleM, jIrNa maMdirAMcA uddhAra jhAlA. navyA jinamaMdirAMnI bhAratavarSa-vizeSataH kaliMgadeza phuluna gelA. jainAgama lihUna kADhaNyAta tyAMne madata kelI. jainadharmAcA prasAra phakta bhAratavarSA madhyeca navhe tara bhArata bAherI bari coho kaDIla dezAMmadhye kelA gelA. jainadharmAcA prasAra karaNyA karitAM tana, mana va dhaneM karUna samrATa khAravelaneM avizrAMta zrama kele. mahArAjA saMprati pramANe videzA madhye va anArya dezAMmadhye yoddhe pAThavUna munivihArAlA yogya kSetra tayAra karaNyAcI va taddvArA jainadharmAcA vizeSa prasAra karaNyAcI rAjA khAravela yAcI utkaTa icchA hotI; parantu tyAcI tI mahattvAkAMkSA pratyakSa kRtIna uttaracI nAhI. dharmapremI khAravela yA nazvara dehAcA tyAga karUna svargavAsI jhAlA. yA veLI rAjA khAravela hA kevaLa 37 varSAcA hotA. yAneM gAdIvara AlyA pAsUna phakta 13 ca varSe rAjya kele. ApalyA aMtima avastheta yAne kumArigari tIrthAcI yAtrA kelI. munigaNAMcyA caraNakamalAMsa sparza kelA va paMcaparameSTi namaskAra maMtrAcI ArAdhanA karUna pUrNa nivRttibhAvAne deha tyAga kelA.' bhAvatha sahaja samajAya tema hovAthI enuM gujarAtI bhASAMtara nathI karyuM. A uparathI kiliMgamAM jainadharmanuM prAbalya hatuM ene saheja khyAla Ave che. moTA akSaravALA AcAryonAM nAma vetAMbara saMpradAyamAM jANItAM che. kaliMganI lagolaganA dakSiNa pradezamAM paNa jenadharmane pracAra hato e vAtanA anusaMdhAnamAM lekhake A mahattvanI vAta varNavI che. gurubhakti gurune paNa AMdhaLI bhakti gamatI nathI. gurunA siddhAMtone AgaLa dhapAvavA, gurue AdarelA prayogone sArthaka karI batAvavA e ja kharI gurubhakti che. eka rIte joIe te bhUtakALa ApaNe nAnosUne guru nathI - ApaNu badhA pUrvajo gurusthAne che. bhUtakALamAM je kaMI bhUla thavA pAmI hoya te sudhAravI te enuM sanmAna karavA barAbara che, (masita) For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjasthAnanAM keTalAMka jaina maMdira 1. rAjapura lekhakaH pUjya munirAja zrI vizALavijyajI rAjasthAnamAM Avela phAlanA sTezanathI 15 mAIla ane moTI sAdaDIthI pUrva dizAmAM lagabhaga 2 mAIla dUra rAjapara nAme gAma che. Aje ahIM jenanuM eka paNa ghara vidyamAna nathI. ahIM zAMtinAtha bhagavAnanuM eka suMdara maMdira lagabhaga paMdaramA saikAmAM baMdhAyeluM che. e maMdirane jotAM e samaye jenonI vastI ahIM sArA pramANamAM hovI joIe. jenI vastI zA kAraNe ahIMthI cAlI gaI tenuM kAraNa jANavAmAM AvyuM nathI chatAM saMbhava che ke rAjasthAnanAM bIjAM gAmomAM banyuM che tema ahIM paNa gAmanI hakumatavALA darabAra sAthe jene matabheda thatAM teo cAlyA gayA hoya. pahelAM A rAjapara gAma ahIMthI be mAIla dUra pahADanI taLeTImAM AvelA jaina maMdira sudhInA vistAravALuM haze, kemake maMdiranI AsapAsa makAnanAM seMkaDo khaMDiyera paDelAM che. cokkasa mAhitInA abhAve ame ahIM anumAnamAtra devuM che, gAmathI lagabhaga cha mAIla dUra eka pahADI nIce zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM zikharabaMdhI maMdira vidyamAna che. mULanAyakanI mUrti nIce "zrI zAMtinAtha vimaLo' eTalA akSaro vaMcAya che; je rukamaNi nAmanI zrAvikAe A mUrti bharAvyAne nirdeza mAtra kare che. mULanAyaka bhagavAnanI jamaNI bAjue zrI zAMtinAtha bha. nI mUrti nIce A prakAre lekha che- saM. 2432 varSe saM. zarama tevA zrIrAMtinAthavuiM . pra. zrI verimiH | -saM. 1493 mAM saMghanI karyA ane devAe zrI zAMtinAtha bha.nI pratimA bharAvI ane tenI zrI padyasUrie pratiSThA karI. A lekha uparathI ema mAnavAne kAraNa maLe che ke, A maMdira paMdaramA saikA lagabhagamAM pratiSThita thayuM haze. gUDhamaMDapamAM pisatAM ApaNI DAbI bAjunA thAMbhalAmAM zreNInI mUrti che; je A maMdira baMdhAvanAra zreNInI haze ema lAge che. A ja gUDhamaMDapamAM oTalAvALo eka thAMbhale che. jemAM cAre bAjue ekeka mUrti karelI che ane samavasaraNa kahe che. cAre bAjunI caumukha pratimAo upara A prakAre lekho che - pUrva dizAmAM - ..." saM. 1478 varSe vaizAkha zudi 5 dine prA. jJAtIya vya. rAula bhAryA hAMsU putra samara siha bhImasiha sahite samosaraNa zrIzAMtinAthabiMba pratiSThita suuribhiH||", For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 114] zrI jaina satya prakAza [varSa : 20 uttara dizAmAM - "saM. 1478 varSa vaizAkha sudi 5 dine prAgvATa jJAtIya vya. belA bhAryA karaNU putra hemasiha sahita samosaraNa zrIzAMtinAthabiMba pratiSThitaM sUribhiH // " pazcima dizAmAM ___" saM. 1478 vaizAkha zudi 5 dine prA gvATa jJAtIya vya0 gaNadevasuta vijayapAla suta vya0 dhaNapAla suta vya0 karmasiMha suta vya0 rAmasuta vya0 dehalA samosaraNa zrIzAMtinAthabiMba pratiSThitaM suuribhiH||" dakSiNa dizAmAM - " saM. 1478 vaizAkha zudi 5 dine prA gvATajJAtIya vya0 delA bhAryA karmAde putra mahA suta.................zrIrAMtinAthaviMa pratiSThitaM sUrimiH | " derAsara nAnuM che. thoDAM varSo pahelAM ja zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhIe Ane jIrNoddhAra karAvyuM che. Ane vahIvaTa paNa e ja peDhInA hastaka che. mAravADI kArtika sudira nA divase meLe bharAya che. derAsaranI bahAra nAnI be khaMDanI bAraNA vinAnI dharmazALA che. eka bAjue sAmAna rAkhavA eraDI banAvelI che. eka kUve che ane snAna karavAnI sagavaDa che. 2. seDA ghANerAvathI 3 mAIla dUra seDA gAma che. A nAnA gAmamAM jainonI vastI nathI. ahIM AvelA jinamaMdiramAM saM. 1893mAM pAlInA saMghe aMjanazalAkA karAvelI mUrti pratiSThita che. eTale e samaye ahIM jena vastI hovI joIe. A gAmanA keTalAka jaine. sAdaDImAM vase che. teo zA kAraNe gAma choDIne cAlyA gayA e emane khabara nathI. emanA bApa dAdAo seDAthI ahIM AvelA eTaluM ja mAtra jANe che. soDA gAmathI be mAIla dUra zrI pArzvanAtha bhagavAnanuM maMdira che. jyAre baMdhAyuM haze e jANavAmAM nathI. thoDAM varSo agAu ghANerAvanA zrIsaMghe A jIrNa maMdirane mULathI uddhAra karavAnI zarUAta karI hatI. temAM mULa gabhAre ane zikhare baMdhAI jatAM mULanAyaka zrI pArzvanAtha bha. Adi traNa mUrtione padharAvavAmAM AvyAM paraMtu-daMDa dhajA ane kaLaza hajI caDAvyA nathI. sabhAmaMDapa karavAnuM bAkI rahyo che. junA derAsaranI kuMbhInA paththara AsapAsa paDelA che. A gAmanI cAre tarapha pahADIo che. prANIne upadrava paNa rahyA kare che. derAsara jaMgalamAM ekaluM paDI gayuM che. ahIM zrAvakeno vasavATa nathI. temaja kaI sAdhu-sAdhvIonI avarajavara nathI. yAtrIo paNa javalle ja Ave che. AvI sthitimAM A derAsaranI pratimAo bIje ApI hoya te pUjA thatI rahe ane AzAtanAnA bhayathI UgarI javAya. mAravADI aSADa vadi 13 nA roja meLo bharAya che. zeTha ANaMdajI kalyANanI peDhIthI prakAzita "jaina tIrtha sarvasaMgraha'nA kaThAmAM A gAmanA derAsarano ullekha zA kAraNe rahI javA pAmyo haze? eka jUnI dharmazALA che. A dharmazALAnA bAraNAnI bahAra eka bagIce ane araTa che. navI dharmazALA sAdaDIvALAe karAvI che. For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svarNAkSarI kalpasUtrakI dUsarI prazasti lekhaka :-zrIyuta bhaMvaralAlajI nAhaTA. 'jaina satya prakAza 'ke aMkameM saM. 1524meM sAdhu somaracita svarNAkSarI kalpasUtrakI prazasti prakAzita kI gaI hai usameM anya svarNAkSarI kalpasUtrakI prazastiyoMko kramazaH prakAzita karanekA nirdeza kiyA gayA thA tadanusAra yahAM dUsarI prazasti prakAzita kI jA rahI hai| yaha prazasti 28 zlokoMmeM merusundarane saM. 1521meM banAI hai| mAlava pradezakI dhArAnagarIke nivAsI zrImAlavaMzake bahakaTAgotrIya saMghapati parvata aura AmbAne kharataragacchake jinacandrasUrike upadezase prastuta svarNAkSarI kalpasUtra likhAyA thaa| yaha prati vartamAna bAlotarAke bhAvaharSIya kharatara zAkhAke jJAnabhaNDArameM hai / isakI prazastike tIna patra hamAre pUjya pitA zrIzaMkaradAnajI nAhaTAkI smRtimeM sthApita 'nAhaTA kalAbhavana meM pradarzita haiN| inakI svarNAkSarI syAhI pAMcasau varSa ho jAne para Aja bhI camaka rahI hai| pratike kinAre va bIcameM sundara borDara boarder hai jisameM kahIM jinamUrti, kahIM vAjiMtra bajAte hue puruSa, kahIM vividha pakSI citrita haiN| kalpasUtrake sAtha 'kAlakakathA' bhI aMtameM dI huI hai| bAlotarAke ukta viziSTa saMgrahameM eka svarNAkSarI-raupyAkSarI (gaMgA-yamunA)se saMyukta prati bhI hai, jo 76 patroMkI hai aura saM. 1474meM likhita hai| yahAM yaha ullekha kara denA bhI Avazyaka hai ki svarNAkSarI pratiyAM sabase adhika kharataragacchavAloMkI haiM aura 16vIM zatImeM hI vaha likhI gaI hai| inakI prazastiyAMse dharmazraddhA va tatkAlIna zrAvakoMkI samRddhikA patA calatA hai| 15vIM zatIke uttarArdha aura 16vIMke pUrvArdhakI nirmita dhAtupratimAdi bhI adhika milatI hai| prazastike racayitA merusundara jinadattasUrisantAnIya AcArya jinabhadrasUrike vidyAguru vAcaka zIlacandrake ziSya vAcaka ratnamUrtike ziSya the| jaisalamerake saMbhavanAtha mandirakI tapapaTikAke 1505ke meru lekhako saM. 1505meM inhI merusundaragaNIne likhA thaa| yaha tapapaTTikA inake guru vAcanAcArya ratnamUrtike upadezase sthApita kI gaI thii| isameM vAcaka jinasena aura paM. harSabhadrakA bhI nAma hai| saMbhavataH ve inake gurubhrAtA the| isa lekhase saM. 1505se pUrva inako gaNipada mila cukA thaa| siddha honese inakA janma saM. 1480ke lagabhagakA honA saMbhava hai| Apa apane samayake viziSTa vidvAna the| gadyakArake rUpameM Apane jitanA likhA hai saMbhavataH gata zatAbdiyoMmeM kisIne bhI nahIM likhA / saM. 1518 se 1535 takakI ApakI For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 116 zrI jaina satya prakAza [20 racita bAlAvabodha-bhASA TIkAeM upalabdha haiN| AcArya candrasUrike Adezase Apane aneka upayogI granthoM para bAlAvabodha likhe, jinameMse kaI mANDavagar3hake zrImAlI dhanarAja AdikI abhyarthanAse race gaye haiM / prastuta prazasti bhI dhArA nagarImeM racI gaI / ataH ApakA vihAra mAlava prAntameM adhika huA lagatA hai| Apake bAlAvabodhoMke saMbaMdhameM hamAre yugapradhAna jinacandra aura DaoN0 bhogIlAla sAMDesarAkI 'paSTizataka' kI prastAvanA dekhanI cAhie / ApakI ziSyaparamparAke saMbaMdhameM hamAre 'yugapradhAna jinacandrasUri ' dekhanA caahie| svarNAkSarI kalpasUtra prazasti ||u0|| zrImAlottamavaMze satre sukRtasya bahakaTAgotre / AsInmehabhyathakaNaH prAjyadhanAnukRtavaizrama(va)NaH // 1 // tatputraH sucaritrakhyAto'bhUjagati mummaNetyAkhyaH / nirmitajinAhisevastasmAt punarajani jinadevaH // 2 // tatsU nurjinadhaulakarmINo babhUva karmAkhyaH / tatputrastu sucetAH khetAkastatsutAvetau // 3 // jagamAlajavaNasaMjJau jagamAlasyeha gopa(ma,tI dayitA / anayoH sutAvabhUtAM jayatU dulhAbhidhau sudhiyau // 4 // yugmam // jayatUtanujo jajJe haMsaH pakSadvaye'pi cokSazrIH / dUlhAkasyAMgaraho sahasramallaH paro rAmaH // 5 // javaNaH pANigRhItyA jIviNya, vyarucadaMgajAsvanayoH / mallo'tha jagacaMdro jayamallaH karaNa iti nAmnA // 6 // zrIsaMghanAyakatayA vimalAdritIrthe, yAtrAtrayaM bahudhanavyayato vidhAya / saddharmakarmanipuNo javaNo'janiSTa, ziSTAzayaH sukRtinAM dhuri labdharekhaH / / 7 / / haryakSa ivaikasuto vAhaDanAmA babhUva jayamallAt / karNasya zivA-somA-mAMDaNa-raNavIrasattanayAH // 8 // samRddhazuddhAnvayadugdhasiMdhUdbhavA jagaccaMdra janottamasya / lokaMpRNA'bhUd bhuvane'pi lIlAdevI priyA zrIriva kezavasya // 9 // zatrujayaravatayoratanoda yAtrAtrayaM jagacaMdraH / zaktyA saptakSetryAmuvApa niSpApadhanabIjaM // 10 // jayataH samprati parvata-AMbAkhyazceti naMdanAvanayoH / jhabakU harakhU hIrU sutAtrayaM dharmamayaM hRdayam // 11 // For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [117 bha: svarNAkSarI kalpasUtraka dUsarI prazasti saMghapatiparvatasya premavatI preyasI karyekA / narasiMho varasiMho lAkhAkaraceti tattanujAH // 12 // lakSmIdvitIyapatnI nUtnIbhUteva nizcalA lakSmIH / tatputra udayakarNaH kAma ivodAmaguNapUrNaH // 13 // yugmam // kuTumbinI kuMari AmrasAdhoH pAMcIsiMhasya vadhUH prazastA / putrastu khImAbhidha ityameyaM kuTumbakADambarametadIyam // 14 / / itazca // zrIvIravaMze gaNabhRktsudharmA zrIsthUlabhadro dRddhshiildhrmaa| svAmI tato'bhud varavajrasaMjJaH kramAdabhUt kAlikasUrivijJaH // 15 // cAndre kule zrIvaravajrazAkhAvibhUSaNaM dUSaNavarjitAtmA / TIkApaTuH zrIharibhadrasUrirudyotanaH sUrirabhUdabhUriH // 16 // zrIvarddhamAno vimalapradhAnasaMprArthyamAno'rbudazailazekharam / nagAdhipAd vajramayI purAtanI nAbheyamUrti pragaTocakAra // 17 // jina yatidharmamitevde (1024) aMgaurapattane caturazItim / nirjitya caityarAjaM rAjasamAje mahAcAryAn // 18 // vasatinivAsaM yatInAM, saMsthApya prApya durlabhanRpeNa / dattaM kharatarabirudaM, zrIsUrijinezvaraH so'bhUt // 19 // yugmam // zrIsrthabhanakajinapateH prAdurbhAvAdibhUrimAhAtmyaH / / abhinavanavAMgavivaraNavedhAH zrIabhayadevaguruH // 20 // utsUtrazailakulizo, jinavallabhasUrirabhihitasutattvaH / vidito yugapradhAnaH zrIjinadatto'bikAdezAt // 21 // nRmaNizirA jinacaMdraH sstttriNshdvaadvijyjinptiH| kramataH zrIjina kuzalaH kuzalakaraH smaraNamAtreNa // 22 / / kriyApravINo jinapadmasUriH prauDhaprabhAvo jinalabdhisUriH / yatIzvaro zrIjinacaMdranAmA jinodayaH zrIjinarAjasUriH // 23 // zrImati kharataragacche jinabhadragaNendrapaTTamukuTAnAm / zrIjinacandragurUNAmupadezasudhArasaM pItvA // 24 // alaMkRtau mAlavamaMDalasya dhArAbhidhAyAM puriklaptavAsau / zrIparvatAmrAbhidhasaMghamukhyau dAnAdinAnAvidhapuNyadakSau // 25 // zrIjainacaityapratimApratiSThAzrItIrthayAtrAdigariSThakAthaiH / prabhAvako zrIjinazAsanasya lakSaQta samprati lekhayaMtau // 26 // For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 118 ] zrI. jaina satya prakAza zazikera zera bhUsaMkhye (1521) varSe harSeNa saMyutAvetau / lekhitavatI kAMcana kalpaM satkalpatarukalpaM // 27 // kalApakam // pAMDityottamaratnamUrtiguruto nirdoSavidyA juSAM cAturyAkara meru suMdara munIMdrANAM mano'bhISTadaH / sauvarNAkSarakalpa pustakamidaM nirdebhabhakterbharAdetAbhyAM vidhinA vihAritamavizrAMtaM budhairvAcyatam // 28 // iti prazastikalpapustikA // cha // cha // ( patra - 3, abhaya jaina graMthAlayazrI zaMkaradAna nAhaTA kalAbhavana, bIkAnera. ) nodhaH - ina donoM nAmoM para pIchese kisIne anya nAma likhanekA prayatna kiyA hai, para saphala nahIM huA hai / jayat haMsa prazasti anusAra parvata aura AMbAkA vaMzavRkSa - zrImAla bahakaTAgotrIya thakaNa, inake putra mummaNa, unake putra jinadeva, unake putra karmA, unake putra khetA khetA jagamAla gomatI patnI ) narasiMha (pAMcI patnI) 1 sImA dUlhA parvata karpUrI patnI, lakSmI patnI sahasramala varasiMha www.kobatirth.org udayakaraNa lAkhA malla Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jagacaMdra ( lIlAdevI patnI ) javaNa ( jIvaNI patnI ) For Private And Personal Use Only AMbA ( kuMarI patnI ) jayamala [ varSa : 20 bAhaDa karaNa zivA somA mAMDaNa raNavIra Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir viccheda tIrtha kyA phira prAcIna gauravako prApta ho sakegA? lekhaka : zrIyuta pI. sI. jaina [adhikArI, bihAra rAjya dhArmika nyAsapariSada ] jaina dharma, jaina saMskRti aura jaina zAsanako TikA rakhanemeM tIrtha sthAnoMkA bahuta baDA hAtha rahA hai| 24 tIrthaMkaroM se 22 tIrthaMkara bihAra prAntase mokSa padhAre haiM / viccheda tIrthoMmeMse bihAra prAntameM jo do sthAna haiM unameMse gayA jilemeM bhadilapura vaha sthAna hai jahAM zrI. zItalanAthasvAmIjIke cAra kalyANaka cyavana, janma, dIkSA tathA kevalajJAna hue / zAsanake nAyaka zrI. mahAvIrasvAmIjIne bhI yahAM cAturmAsa kiyA thaa| unake bAda bhI bahutase sAdhu munirAja yahAM Aye the| yaha tIrtha bahuta hI prAcIna aura punita hai para duHkhakA viSaya hai ki Ama jaina janatA isake bAremeM kucha vizeSa nahIM jaantii| gayA sTezanase basa dvArA hanTaragaMja yA zeraghATI jAneke bAda bhadilapura gAMva AtA hai| bastI pAra karaneke bAda pahADa zurU hotA hai / pahADakI caDhAI karIba DeDha mAIla hai / sthAna aba bhI kitanA ramaNIka hai, bayAna karanA muzkila hai| yahAM barasAtake dinoMmeM isa sthAna para pahuMcanA itanA AsAna nahIM hai| kisI samaya yaha sthAna mahattvakA rahA hogaa| prabhu zItalanAthasvAmIjIkA yahAM janma huA, ApakI mAtAkA nAma thA naMdA rAnI aura Apake pitA the rAjA dRDharatha / Apa jisa samaya garbhameM Aye usa samaya rAjA dRDharatha dAhajvarase pIDita the para Apake garbha meM Ate hI rAjAne Azcaryajanaka zItalatAkA anubhava kiyaa| isa mahimAko jAnakara hI ApakA nAma zItalanAtha rkkhaa| ApakA svarNa raMgakA varNa thA aura thA zrIvatsakA laMchana / Apa zrI. sammetazikharajI pahADa para mokSa padhAre the / pahADake rAstemeM eka devIkA maMdira hai / AsapAsameM bahutasI khaMDita mUrtiyAM par3I haiN| isa maMdirameM bakarekI balI caDhatI hai| Apako sunakara atyanta duHkha hogA ki vaha devIkI mUrti hindU devIkI nahIM hai, vaha hai zAsanadevI jainoMkIH ahiMsAke avatAra, karuNAke sAgarake sAmane mUka, nirdoSa pazu kaTate haiM ! kyA deva, guru aura dharmake anusAra calanevAle suzrAvaka loga isa viccheda tIrthaka punaruddhAra aura sAtha hI sAtha pazuvadhako rokanemeM sahAyaka hoMge? thoDI dUra aura calane para Apako eka vizAla sarovara milegA jisameM lAla kamala bahutAyatase haiM / isa sarovarake bIcameM bhagavAna zItalanAthasvAmIke caraNa kisI samaya virAjate the| For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 120] jena satya prakAza [varSa : 20 pAvApurIke jalamaMdirakA khyAla isa sarovarako dekhanese AtA hai| ___ isake upara eka aura pahADI hai jahAM khaMDita jinamaMdira va pratimAyeM Aja bhI darzanako mileMgI / sivAya AMsU bahAneke Apa aura kyA kareMge ? jisa samaya jainiyoMkI jAhojalAlI rahI hogI, usa samaya yaha pavitra sthAna acAnaka hI logoMko apanI aura khIMcatA hogA thoDI dUra aura jAne para aba bhI kucha suMdara manohara pratimAyeM Apako dekhaneko milegii| thoDI dUra jAne para AkAzavANIkA sthAna hai para vahAM Ajakala sAhasI AdamI hI jA sakate haiM / sUnasAna jagaha hai / zAzanadevakI kRpAse zraddhAlu yAtrI bekhaTake jA sakate haiM / prabhuke caraNa Aja bhI yahAM surakSita haiM / yaha vaha sthAna hai jahAM kevalajJAnake bAda bhagavAnane prathama vAra 'bahujanahitAya, bahujanasukhAya' upadeza diyA thaa| isa sthAnase UtaratI vakhta sIdhe UtaranemeM bIcameM eka guphA milatI hai, jisameM eka pArzvaprabhukI sundara mUrti hai jise anyamatiyoMne siMdhura caDhA kara apane kalyANakArI devatA banA liyA hai / yahAM hiMsA nahIM hotii| mUrti bahuta hI sundara hai, aura sAtha sAtha camatkArI bhI / hRdayake upara Apa zrIvaccha dekha sakate haiN| nIce do siMhoMke bIcameM dharmacakra hai / isI tarahakI kaI mUrtiyeM mathurAke ajAyaba gharameM Aja bhI maujUda haiM / aisI hI eka mUrti paTanA siTIke jaina zvetAmbara maMdirameM hai / ye mUrtiyAM kuzAnakAlakI hai| uparake nAgarAja aura nIce pAsanako banAnemeM zilpakArane kamAla dikhAyA hai / hara sAla hajAroM hindU yAtrI AsapAsase yahAM Ate haiM, zraddhAbhaktise siMdhura caDhAyA karate haiM, phala, mIThAi caDhAte haiM, aura prasAda bAMTate haiM aura unakI manokAmanAyeM pUrI hotI hai / usI rAstese thor3I dUra aura calane para eka choTI guphA milegii| isameM kucha khaMDita mUrtiyAM haiM jina para siMdhura caDhA caDhA kara AkRti badala dI gaI hai / ina pavitra, punita camatkArika sthAnoMkA kyA jIrNoddhAra honA Avazyaka nahIM hai ? para kisako hai isakI ciMtA ? dharma sthAnoMkA hI paisA agara aise jIrNoddhArameM lagAyA jAya taba kyA harja hai ? jahAM bahuta paisA jamA hai vahAMke vyavasthApaka kyoM aise kAryameM kharca kareM, unheM to jamA rupayoMko apanI icchAnusAra kAmameM lagAnA hai na / para aba vaha samaya dUra nahIM jaba aise vyavasthApaka apanI sattAko choDaneke liye majabUra kiye jaayeNge| kaI sUboMmeM aise kAnUna banAye gaye haiM aura banAye jA rahe haiN| bihAra sarakArane hindU rilijiyasa TrasTa ekTa banAyA hai| isake antargata zvetAmbara borDako adhikAra hai ki vaha aise pavitra sthAnako vyavasthita kameTIko dilA de jo jIrNoddhAra karAnA cAhe / yaha dardanAka byAna hai tIrthaMkara prabhu zItalanAthasvAmIkA, viccheda kalyANaka sthaankaa| kyA koI bhAI isake punaruddhArakI ora dhyAna degeN| For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina sAhityamAM yAtrI ane sArthavAha [ pahelIthI chaThThI sadI sudhI] lekhaka-Do. motIcaMdra (DAyarekaTara H hiMsa opha velsa myujhiyama, muMbaI) jaina aMgo, upAMge, chedo, cUrNio ane TIkAomAM bhAratIya saMskRtinA itihAsane masAlo bharyo paDyo che, paraMtu bhAgyavaza hajI ApaNuM dhyAna e tarapha gayuM nathI. enAM keTalAMye kAraNo che, jemAM mukhya te jainagraMthanI duSmAtA ane durbodhatA che. thoDA graMtha sivAya, adhikAze jaina graMtha kevaLa bhaktonA paThana-pAThanane mATe ja chApavAmAM AvelA che. enA chApavAmAM nathI zuddhine khyAla rAkhavAmAM Avyo ke nathI bhUmikAo ane anukramaNikAone paNa. bhASA saMbaMdhI TippaNIone AmAM sadA abhAva ja hoya che, jethI pATha samajavAmAM ghaNI muzkelI paDe che. saMskRtinA koI paNa aMganA itihAsa mATe jenA sAhityamAM masAlo zodhavA mATe graMthane AdithI aMta sudhI pATha kyo vinA gati nathI. paraMtu hRdaya kaThaNa banAvIne ekavAra ema karI letAM ApaNane patto lAgavA mAMDe che ke jena graMthanA adhyayana vinA bhAratIya saMskRtinA itihAsamAM pUrNatA AvI zake nahi. kemake, jaina sAhitya bhAratIya saMskRtinAM keTalAMka evAM aMge para prakAza nAkhe che jeno bauddha athavA saMskRta sAhityamAM patta paNa lAgato nathI. ane patto lAge che te tenuM varNana upalaka daSTie ja hoya che. udAharaNa mATe sArthavAhanuM prakaraNa ja le. brAhmaNa sAhitya dRSTikoNanI vibhinnatAthI, A viSayamAM bahu ocho prakAza nAkhe che. ethI viruddha bauddha sAhitya avazya A viSaya para adhika ane vistRtarUpe prakAza nAkhe che chatAMye tene uddeza kathA kahevA tarapha vizeSa hoya che. AthI ja bauddha sAhityamAM sArthavAhanI kathAo vAMcIne ApaNe e barAbara na batAvI zakIe ke Akhara teo ke vepAra karatA hatA ane temanuM saMgaThana kaI rIte thatuM hatuM ? paraMta jaina sAhitya te vALanI khAla ukheDI nAkhanAruM sAhitya che. tene kavitvamaya gadya sAthe kaI matalaba nathI hotI. te te je viSaya pakaDe che te saMbaMdhe je kaMI paNa tene jJAna hoya te lakhI de che. pachI bhale kathAmAM susaMgati Ave ! jenadharma mukhyataH vepArIeno dharma hato ane che. AthI jaina dharmagraMthomAM tenI carcA Ave e svAbhAvika che. sAthosAtha sAdhu svabhAvathI ja pharatA hoya che. eTale emanuM pharavuM AMkho baMdha karIne nahotuM thatuM. je je jagAe teo jatA tyAMnI bhaugolika ane sAmAjika paristhitionuM teo adhyayana karatA; temaja sthAnIya bhASAone paNa teo e mATe zIkhatA ke e bhASAmAM je teo upadeza ApI zake. AgaLa ame e batAvavAno prayatna karIzuM ke, jaina sAhityathI vepArIonuM saMgaThana, sArthavAhonI yAtrA ityAdi prakaraNa para che. prakAza paDe che. jene aMga ane upAMga sAhityane kALanirNaya te kaThaNa che. paraMtu adhikatara aMgasAhitya IsAnI AraMbhika zatAbdIo athavA te pahelAnuM che. bhASya ane cUrNie guptayuga athavA te pachInAM che; paraMtu emAM saMdeha nathI ke temAM saMgrahIta masAle khUba prAcIna che. vepAranA saMbaMdhamAM sAhityamAM keTalIka evI paribhASAo che jene jANavI Avazyaka che, kemake bIjA sAhityamAM prAyaH evI vyAkhyAothI ApaNane e paNa patto lAge che ke mAla kayA kayA sthAnamAM vecAte hato tathA prAcIna bhAratamAM mAla kharIdavA vecavA tathA lAvavA lai javAmAM je ghaNuMeka bajAra hatAM temAM kayA kayA pharaka raheto hate. | ( bihAra rASTrabhASA pariSada-paTaNAthI prakAzita sArthavAha' nAmaka mahattvapUrNa graMthanA eka adhyayanane prAraMbhika aMza--anudita jInavANImAMthI-pR. 12 aMka: 1 mAMthI) For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra [vikramanI seALamI zatAbdInA uttarArdhamAM vidyamAna gItArthInI nAmAvilanuM eka pAnuM amane chUTaka pAnAmAMthI maLI AvyuM che. te aitihAsika daSTie mahattvanuM jaNAvAthI ahIM ApavAmAM Ave che. ] zArvenA saMvat 1565 varSa caitra zuddhi 11 dine gItAnAmAni lakhyate- 1 tapApakSeparama gurU zrIzrIzrIzrIzrIzrIzrI 28 zrI saubhAgyahasUri rAjarAjezvara 29 30 31 32 33 34 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 2 zrI sAvimalasUri 3 zrI sakalaha sUri 4 maheApAdhyAya zrI harSa kallAla gaNi. 6 5 mahApAdhyAya zrI sAmivamala gaNu, 8 6 5, lAvaNyasamudra ga. 7 >> yAsamudra gaNi. 7 haSa~ jaya gaNi. 9 amarajaya gaNi. 37 >> kuzalabhuvana ga. 6 23 p lakSmIbhuvana ga. harSa kalyANa ga. 3 pramAdasuMdara ga. 6 saubhAgyamANikaya ga. 4 saubhAgyavimala ga. pa pramAdavimala gaNa. 3 vivekavijaya gaNi. 3 vineyadeva gaNi. 3 vivekadeva gaNi. 3 vinayakIrtti ga. 4 amarakIrtti ga. 2 jJAna gaNi. 3 AnaMdaharSa gaNi. 25 3 AnaMdavijaya ga. 7 pramAdahaMsagaNi, 26 amaratusa gaNa. 3 },"hutribha si 24 "" "" "" ?? g ,, 22 " ,, ,, www.kobatirth.org gItArtha nAmAvala sa. pUjya paM. zrIramaNIkavijayajI 22 ,, 27 35 36 37 3 39 40 41 42 43 44 45 46 47 > > == ? = 49 54 ,, ,, ,, ?? g "" , 2 22 "" RRRRRR k 77 19 "" "" 23 " ' ?? 27 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vijayahaMsa gaNi, 4 vinayabhUSaNu ga. 3 vinayakula gaNi, 5 lAvaNyanemi giNu, 4 ANaMdanemi gaNi. 2 zubhacaMdra gaNi. 3 vivekacAritra ga. 3 ANaMdapramAda ga. 6 amarapramAda ga. 2 hatilaka ga. 2 pramAdazIla ga. 6 siMdhasAgara ga. 3 pramAdama'Dana ga. 2 vijayalAla ga. 3 sumativamala ga. 3 vijayavimala ga. 3 vijayacaMdra gaNi. 3 vinayakula ga. 2 vimalamaMDana ga. 2 sahajadharma gaNu, 2 suMdaradharma gaNu. 2 vidyAsuMdara gaNi. 3 udayacaMdra gaNi, pa saubhAgyacaMdra gaNi. 3 sudaracaMdra gaNi. hu suMdara giNu. pa megha gaNu. 3 siMghavIra gaNi 3 For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir >> harSasiddhAMta ga. 3 , harSatIrtha gaNi. 3 , udayadhIra gaNi. 3 >> lakSamInadi gaNi. 3 ,, harSadarzana gaNi. 1 . >> vivekaharSa ga. pa ka, vinayaratna ga. 3 , ubhayasAdhaka ga. 5 , siMghacAritra ga. ,, vimalacAritra ga. 4 , siMghadhAra gaNi. 3 ke, suMdaradhAra gaNi. 3. ,, saMghamANikaya ga. 3 69 , saubhAgyajJAna ga. 3 70 , vimalacaMdra gaNi. 3 71 , kuzalapramAda ga. 6) kuzalasaMyama ga. 6 , haSakanaka gaNi. 6 . , mANivimala ga. 3 , mANikayavizAla ga. 3 , amaramUtti ga. 3 - , vizAlaratna gaNi. 2. , sobhAgyasAra ga. 2. udayakamala ga. 4 - amarAma ga. 3 ,, vinayama ga. 1 , vidyAsAdha gaNi. 1 udayasaheja ga. 2 ka, vivekapramAda ga. 4 , vidyAjaya ga. 3 . , lakSmIkallola ga.. , lakSmIhaMsa ga. 4 , sumatimaMDana ga. 4 - lakSamIvimala ga. 2 che sahejapramAda ga. 2 , ANu daMcaMdra ga. 3 , haMsayaza ga. 2. , saubhAgyacAritra ga, , vivekadharma ga.. 95 , sumatikula ga. 96 , lakSmIvijaya ga. 97 ,lAvaNyasama ga. 98 , vinayaziva ga. 9 i lakSmIcaMdra ga. (sAdhvI samudAya) 1 maha. zrI udayasumati ga. 2 pra. labdhikamalA 3., vivekacUlA 4., vinayalamI 5 ,, vimalacUlA 9 ,, saubhAgyasumati 7 ,, ANu dazAbhA - | 1 mahamahattarA. 2 pra=pravartanI. haDakAyuM kUtaruM haDaphaTe caDe tene karaDe che. ene zuM AkhI duniyA dumanAthI bharelI lAgatI haze ? kharI vAta e che ke, enA dAMtamAM je jhera saLavaLatuM hoya, che te kyAMka ThAlavavA mAge che. e jhera ene becena-pAgala banAve che. kAma-krodhAdi paNa e jhera jevA ja hoya che. jenA dilamAM kAma-krodha saLavaLe che te svastha ke zAMta rahI zaktA nathI. kayAMka paNa e jhera ThAlavavA mAge che. sagAM-snehInuM ke AptajananuM paNa ene bhAna rahetuM nathI. haDakAyA kutAthI ApaNe jeTalA DarIe chIe teTalA kAma-krodhAdithI DaratA hoI e to! (saMkalita) For Private And Personal use only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Jaina Satya Prakasha, Regd. No. B. 8801 jI saina zAstra zaau zrI jena satya prakAza aMge sucanA yojanA | 2. A mAsikanuM vArSika lavAjama za. che. 1. zrI. jainadharma satya prakAzaka samiti traNa rUpiyA rAkhavAmAM AvyuM che, dvArA " zrI. jaina satya prakAza ' mAsika 19 varSa ku. mAsika vI. pI. thI na maMgAvatAM lavAthayAM pragaTa karavAmAM Ave che.. - jamanA rUA. 31 manIeMDaradvArA mArkaMlI Apa2. e samitinA AjIvana saMrakSaka tarIke vAthI anukuLatA raheze. rU. 5001 A0 dAtA tarIke rUA. 2001 A0 sadasya tarIke rUA. 10 11 rAkhavAmAM AvelA ja, A mAsikanuM navuM varSa divALIthI che. A rIte madada ApanArane kAyamane mATe zarU thAya che. paraMtu grAhupha game te ethI mAsika mokalavAmAM Ave che. banI zakAya. vinaMti 5. grAhakone aMka maikalavAnI pUrI sAva1. pUjya AcAryAdi munivareza catumAMsanuM cetI rAkhavA chatAM aMka na maLe to sthAnika sthaLa nakkI thatAM ane zeSa kALamAM jyAM viharatA posTa aiphisamAM tapAsa karyA pachI amane hAya e sthaLanuM saranAmuM mAsika pragaTa thAya sucanA ApavI. enA 15 divasa agAu melatA rahe ane ' te te sthaLe A mAsikanA pracAra mATe grAhako 6. saranAmuM badalAvavAnI sUcanA ochAmAM banAvavAno upadeza ApatA rahe evI vinaMti che. ochA 10 divasa agAu ApavI jarUrI che. - 2. te te sthaLAmAMthI maLI AvatAM prAcIna lekhakone sUcanA avazeSe ke aitihAsika mAhitInI sUcanA ApavA vinaMti che. 1. lekhe kAgaLanI ekra tarapha vAMcI zakAya | 7. jainadharma upara AkSepAtmaka lekhe tevI rIte zAhIthI lakhI moklavA, AdinI sAmagrI ane mAhitI ApatA rahe 2. lekhe TUMkA, muddAsara ane vyaktigata evI vinaMti che. TIkAtmaka na hovA joI e. prAhukAne sUcanA 3. Tokho pragaTa karavA na karavA ane temAM 1. " zrI jaina satya prakAza " mAsika pratyeka patranI nItine anusarIne sudhArAvadhAro karavAno aMgrejI mahinAnI 15mI tArIkhe pragaTa thAya che. haka taMtrI AdhIna che, | mudraka : goviMdalAla jagazIbhAI zAha, zrI zAradA mudraNAlaya, pAnakrAra nAkrA, amadAvAda, prakAzaka : cImanalAla gokaLadAsa zAha, zrI. jainadharma satya prakAzaka samiti kAryAlaya, jezigabhAInI vADI, ghIkAMTA roDa-amadAvAda For Private And Personal use only