Book Title: Jain_Satyaprakash 1949 09
Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/521656/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir NAGA taMgI cImanalAla gokaLahAla zAha ( [00 kuM che ? varSa 14 : aMka 12 ] amadAvAda : tA. 15-9-49 [ kyAMka 168 viSaya-darzana nivedana TAITala pAnuM 1. " lapaSIS-zAkhA- >> para vadhu prakAza : sudhAkara : 217 2. kuttiyAvaNa [ N, kutrikA5Nu tathA kutrijApazu ] : pro. hIrAlAla 3. kApaDiyA : 219 3. zrI jIrAnabhA tIrtha" e : pU. mu. ma. mI. nyAyavijyajI : 226 4. mahAkavi rAmacaMdranA navavilAsa nADhamAMthI saMskRta prasAdI : 5. lAlacaMdra bha. gAMdhI : 235 caudamA varSanuM viSaya--dazane TATala pAnuM - ja lavAjama saMbaMdhI sUcanA dhaNAkharA prAhaka bhAIArnu lavAjama A aMke pUraM bAya che. to jemarnu lavAjama pUru thatu hAya temaNe potAnA lavAjamanA be rUpiyA mokalI ApavA. lavAjama nahIM maLe to Avato aMka vI. pI. zrI mokalavAmAM Avaze. te svIkArI levA ninaMti che.. - 0e. lavAjama-vASika me rUpiyA: A aMkanuM mUlya-traNa AnA ACHARYA SRI KAILAS AGARSURI GYANMANDIR SHREE MAHAVIR JAN ARAUHANA KENDRA Koba Gandhinagar - 382 007. Pp.: (079) 23252, 23276204.05. For Private And Personal use only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ni veda na 'zrI jaina satya prakAza'nA A ke mAsikanuM 14muM varSa pUruM thAya che, te praya che gata varSa daramyAna samiti tathA mAsikane Arthika temaja lekhA vagere dvArA sahukAra ApanAra sarva kAInA ame hArdika AbhAra mAnIe chIe, ane bhaviSyamAM paNa evA ja sahakAra ApatA rahevAnI vinaMtI karIe chIe. AvatA ake mAsikanu" pada2muM varSa zarU thAya che, tyArathI mAsikamAM vadhAre rucikara sAhitya pragaTa karavAnI temaja bIjI keTalIka jarUrI mAhitI ApatA rahevAno amAro irAdo che. chApakAma temaja kAgaLa vageremAM pheraphAra karIne mAsikane ane teTaluM suvAcya ane sarasa banAvavAnI ame umeda 2 khIe chIe. ApaNA pU. AcArya mahArAja Adi sarva vidvAna munivare temaja anya sAkSarI amane amArA A kArya mAM sahakAra Ape evI amArI vinaMtI che. mAsikane AkarSaka banAvavA mATenI sUcanAo amane lakhI mokalavAmAM Avaze to tenI sAbhAra svIkAra karIne tene zakaya teTalo amala karavA ame prayatna karIzuM. pratIkArane yogya lakhANu paNa samaye samaye pragaTa karI zakAya e mATe evA AkSepAramaka lakhANa pratye amAruM dhyAna dAvA ame sau koIne vinavIe chIe. ' AvatA rAma kathI mAsika mAM nIcenI bAbato ApavAmAM Avaze, (1) samiti upara mokalavAmAM AvatAM pustakonA svIkAra, (2) zvetAmbara mUrtipUjaka jaina samAjanA dIkSA, pratiSThA temaja bIjA mahattvanA samAcAra ( sa kSe 5mAM ).. (3) A0 mUra jaina samAja sivAyanA bIjA jaina krirakAenA khAsa mahatvanA samAcAra. (4) dezanI ke duniyAnI khAsa noMdhapAtra ghaTanAo. AzA che ke jaina samAjanA mahattvanA samAcAra have pachI ama mane lakhI mokalavAnI sau kaMI kRpA karaze. mAsika mATe ja narucinuM pASazu kare temaja sAthe sAthe jaina sarakRtinuM gaurava pragaTa kare tevuM sAhitya lakhI mokalavA amAruM sarva viddhAnAne hArdi" & AmaMtraNa che.. -6yavasthApaka For Private And Personal use only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra varSa 14 . 12 www.kobatirth.org // OM hem // akhila bhAratavarSIya jaina zvetAmbara mUrtipUjaka munisammelana saMsthApita zrI jainadharma satyaprakAzaka samitituM mAsika mukhapatra zrI jaina satya prakAza ziMgabhAI kI vADI ghIkAMTA roDa : amatAvAna ( krugarAta ) vikrama saM, 2005 : virati, saM. ra45 : I. sa. 1949 kramAMka bhAvA viMda Ta 168 OM guruvAra 15 sampUra aparAdha-kSamA-jJetra" para vadhu prakAza (4 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir + For Private And Personal Use Only lekha--sudhAkara zrI vIra sevA maMdira dilhI taraphathI pa, zrI. jugalakizArajI mukhtAranA taMtrIpaNA nIce pragaTa thatA aneAsa' nAmaka hiMndI bhASAnA digambara sampradAyanA mAskripatranA gata ogasTa mAsanA aMkamAM pahelA lekha tarIke, " chavAya--AmA-tetra " nAmaka eka saMskRta ztAtranuM saMpAdana bhikhara sampradAyanA suprasiddha vidvAna ane lekhaka mAtru zrI jugalakizAra mukhtAra mahAzaye yu che. A aparAdha-kSamAstaMtramAM zvetAMbara samAjamAM suprasiddha ane khUba ja pracalita ratnAkarapaccIzI' ApavAmAM Avela che. A ztAtra mAtrujIne dilhInA navA digambara maMdiranA pustakabhaDAramAMthI prApta thayu che. ane ba muLa lakhe che ke kAI ratnAkara nAmanA vidvAnanI A kRti che. khuzI thavA jevu che ke bAkhujIne A teMtra khUba ja gamyu che. teo lakhe che ke, " stotra baDA sundara tathA bhAvapUrNa hai aura sacce hRdayase jinendra- pratimAdika ke sanmukha isakA pATha AtmAko UMcA uThAnevAlA hai, ataH ise hindI anuvAda ke sAtha yahAM viyA nAtA hai / ' hI. A lekha mAzujInA mantavya upara thoDA vadhu prakAza pADavA khAtara ja mo che. meM upara lakhyuM tema mAtrujIe |i'dI anuvAdaka sAthe thresa:zrI/ maMjhi sadma " thI zarU thatu je zvetra ApyuM che te zvetAMbara samAjamAM khUba ja pracalita ane prasiddha ratnAkarapauzI che. A teMtra lagabhaga adhI sadI pahelAM chapAyeya paMca prati kramaNa ane khIjA prakaraNusaMgrahAmAM chapAyelu che. ane haju paNa chapAye ja jAya che. saMskRtanA jANakAra ane khIjAe paNa A raste tranAM padyone nira Mtara stuti, AtmaniA, Atma--AlecanAmAM upayoga kare che, saMskRtathI anabhijJa khAya chavA mATe A ratnAkarapaccIzInA mAstara zAmajIbhAi hemacaa karelA padyamaya gujarAtI anuvAda khUba prasiddha che. madira che| mukti taNI mAMgalya krIDAnA prabhu" thI zarU thatI prathama gAthA tA dareka jinama-dviramAM bALakA, baheneA pAsethI pazu vAravAra saMbhaLAya che, jinezvaradeva sanmukha khelAtI "stutimAM gujarAtI padyanA khUba ja upayoga thAya che. A gujarAtI stutinA upayoga hindI bhASAbhASI ahenA pazu kare che. A ratnAkapaccithI ztAtranA hindI anuvAda paNa thayelA che, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 218 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa 14 keTalAMka arthasahita hindI paMca pratikramaNanAM pustakemAM A stotra maLI Ave che. koI vidvAna kavie te A zetranI prathama gAthAnAM cAra padyo laI pArzvanAtha bhagavAnanI stuti (ya) paNa banAvI che. vaLI ratnAkarapaccIzI upara jagadguru zrI hIravijayasurIzvarajInA praziSya kanakakuzale TIkA paNa racI che. ane sva. sAhityasevI zrI kezavalAla premacaMda modIe aMgrejI bhASAMtara paNa "jaina sAhitya saMzodhaka" (pR. 1 aMka 1, pR. 15-1) mAM modIe taiyAra karela I. sa. 1920 mAM chapAyuM che. bAbunI jANakArI khAtara paccIzInA racayitA A. zrI ratnAkarasUrIzvarajI mahArAja kayAre thayA ane A stotra kaI rIte banAvyuM tene paNa Treka paracaya ApuM chuM - A. zrI ratnAkarasUrijI caudamI sadImAM thaI gayA. surijIe prasiddha zatruMjaya tIrthanA - utAraka zrI samarAzAhane zatrutIyanA uddhArane upadeza Apyo hato ane vi. saM. 1371 mAM zrI zatruMjayagiri upara pratiSThA samaye pi vighAmAna hatA. zrI vIravaMzavAlI kAranA thana majabute AcAryazrIe A ratnAkarapaccIsIstotra girirAja upara zrI RSabhadeva prabhunI samakSa ja banAvyuM hatuM. surijI mahArAje mATe eka daMtakathA bahu ja prasiddha che ke surijI mahArAja bahu jabara upadezaka ane prakhara vyAkhyAtA hatA. temanA upadezanA prabhAvathI ghaNuM bhavyuM cha pratibaMdha pAmI virAramaMthI raMgAtA hatA. paraMtu sUrijI mahArAja pita parigraha dhArI hatA. sarijIe ghaNu metIone saMgraha karyo hato. pita bIja jIvone parigraha choDAvatA hatA, paraMtu pite parigrahane tyAga karatA nahotA. eka vAra sUrijI valImAM hatA tyAre dhoLakAne eka suzrAvaka gurujI pAse pahe, gurujIne bahu ja bhakitathI namaka2 karo ane guru samakSa suMdara umA bharelI bhakitathI skRtio belo te zrAvaka gurujIne kamane upadeza ApI parigraha choDAvo te ApazrIno mATe upakAra mAnIza, sUrijI niraMtara ene upadeza Ape che, paraMtu tene kAMI ja asara na thaI. pite rU vyApArI hatA, tethIpAra karatA, kamAtA ane upadeza sAMbhaLo hato. che mahinA upadeza cAlya kintu zrAvakane parigrahatyAganA upadezanI asara ja na thaI. AthI eka divase surijI mahArAje khUba ja ciMtavana karI mama zodhI kADho ane pitAnI pAse rahelA motIone Dhagalo karAvI tene pIsAvI nAMkhyA (kahe che ke retImAM bheLavI paraTha dIla) ane niSparigrahI thayA. tA zrAvakane tyArapachI upadezanI asara thaI ane te pratibedha pAmyo. pachI surijIe potAnA ziSyane gaccha bhAra sepo ane saMdhanI bAra laI parama nispRhI banI pite kAlI nIkaLyA. anukrame vihAra karatA sUrijI mahArAja cittoDa AvyA. A vakhate bhAratavarSamAM musalamAna samrATa allAuddIna khIlajInuM sAmrAjaya hatuM. teoe zrI siddhAcalajI uranAM maMdira teDayAM hatAM ane bahAranI jarUra hatI. zrI ratnAkarasUrijI mahArAje samarA zAhane pAtra jANI zrI zatruMjaya tIrthanA jIrNoddhAra mATe preraNA karI. samara zAhe guruupadeza zira sAvaMdha karyo ane je dAra karo. pratiSThA samaye paNa anya AcArya mahArAja nI sAthe zrI ratnAkarasUrijI paNa tyAM vidyamAna hatA. e ja samaye AtmaniMdA, ane AtmajAgra thI bharela ratnAkara pacIsI tetra temaNe banAvyuM, je AjalagI prasiddha che. A, zrI ratnAkarasUrijI bahatta pAgacchanA hatA ane temano svargavAra 1384 mAM thaye che. sUrijI mahArAjanI prazaMsA mATe nimna zve ka bahu ja upayukta che- For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 12 ] aparAdha-kSamA-stotra para vadhu prakAza mahayADaM vara jutto sUri paryavaDApallIe jaayN| . syaNAyarasUrInAmeNa jAo sAsaNaMmi sinngaaro|| zrI mukhtArajIe A kSetranA covIza ke ApyA che, paNa kharI rIte e ratnAkarapaccIzI kahevAya che ane tenA paccIze leke upalae paNa che. eTale huM mAnuM chuM ke e pratamAM kadAca eka leka lakhAve ja rahI gaye haze athavA esapI karanAra bhAI zloka utAra bhUlI gayA hoya. mukhtAra chae chapAvelA staMtramAM nikha ka rahI zake che kRtaM mayA'mutra hitaM na ceha, loke'pi lokeza sukhaM na me'bhUt / asmAdRzAM kevalameva janma, jineza jajJe bhavapUraNAya / / 6 / / AvI ja rIte koI kAI kalekamAM azuddhi paNa AvI rahI che. bAbujIe ApelA agiyAramA zlekanA cethA caraNamAM je zaMkAcihna mUkyuM che tyAM-jJAMchi phi nathati amo " pAThathI zaMkA nikaLI jaze. AvI ja rIte bAbujIe ApelA bAramA zlokanA cothA caraNamAM paNa azuddhi che; tyAM "zItothA purA vikrAMta " joIe. temaja bAbujIe ApethA caudamA lekanA trIjA caraNamAM "putramA mutA ja ja" joIe. tathA bAbujIe ApelA vIsamA loko bIjA caraNamAM "pAtra thazasti " pAda joIe. ane bAbujIe ApelA bAvIzamAM blekanA cethA caraNamAM mU gharAvamAtrathA" pATha joIe. A pATha barAbara baMdhabesatA ane zuddha che. bAbujI rahI gayelI azuddhio ane bAkI rahI gayelo eka zloka umerI le ane tene padyamaya hindI bhAvAnuvAda karAve te bahu ja sAruM che. AjanA samabhAvI yugamAM ApaNe badhAye AvI rIte eka bIjAnA nikaTa saMparkamAM AvIe te ApaNuM zubha bhAvinI nizAnI che. digaMbara samAje zvetAMbarAcAryakta zrI bhakatAmara, kalyANumaMdira vagere stotro apanAvyAM che tema A aparAdhakSamApanArUpa ratnAkara paccIzI ane evAM ja bIjA stotrone apanA tene pracAra kare ane ApaNAmAM A rIte premagAMTha baMdhAya te khuzI thavA jevuM che. antamAM AvI suMdara stutine anerA' pragaTa karI digabaMra samAjamAM prakAzita karavA badala huM bAbujIne hAyanAM abhinadana ApI viramuM chuM. kuttiyAvaNuM [saM. kutrikApaNa tathA kutrijA paNa ] (le. hIrAlAla 2. kApaDiyA ema e.) ulekha-kutiyAvaNu" e ahamAgAhI (saM. ardhamAgadhI) bhASAne zabda che, kemake A bhASAmAM racAyelA jaina AgamamAM e maLe che. dAkhalA tarIke viyAhapatti nAmanA pAMcamA aMgamAM sa. 2, 3, 5 (sutta 107)mAM ane sa, 9, u, 33 (sura 385) mAM ane nAyAmakahA nAmanA chaThThA aMgamAM suya0 1, a, 1 (sutta 24) mAM "kutiyANuM zabda vaparAya che. ( 1 AgamanuM digdarzana e nAmanI mArI kRtimAM 5 25 mAM je meM lekha chapAze ema lakhyuM che te A lekha che. - - - - For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 220] zrI jaina satya prakAza [ varSa 14 artha ane upamA-vivAhamAM pArthApatya sthaviranA varNanamAM sutta 107mAM emane kRttikALamavA tarIke nirdeza che. navAMgavRttikAra abhayadevasUrie A aMganI vRtti(patra 24, ratalAmanI AvRtti)mAM A saMbaMdhamAM nIce mujaba spaSTIkaraNa ApyuM che___kutrikm-svrg-mrty-paataallkssnnN bhUmitrayaM tasambhavaM vastvapi kutrikam , tatsampAdaka ApaNaH-haTTaH kutrikApaNaH, tadbhUtAH-samIhitArthasampAdanalabdhiyuktatvena sphlguNopetana vA tadupama " Ane artha e che ke kutrika eTale svarga, matya ane pAtALarUpa traNa bhUmi yAne pRthvI. e traNe pRthvImAM-lekama maLatI cIja pa kutrika" kahevAya. e je "ApaNa" yAne hATamAMthI-dukAnethI maLe te "kutrikA paNa che. enA jevA arthAta vAMchita arthanI prApti mATenI labdhithI yuta hovAne lIdhe athavA sarve guNethI alaMkRta hevAne lIdhe kutrikA5NunI eTale vizALa vastubhaMDAranI upamAvALA samajavA. Ama A vRtti kariyAva mATenuM saMskRta rUpa (katrikApaNa), eno artha ane ene upamAthe karela upaga e traNa bAbata para prakAza pADe che. mUlya ane adhiSThAtA-viyANa mAM jamAlinA adhiSaramAM dIkSA levAnI emane emanA mAtapitA taraphathI anujJA maLatAM emanA pitA kauTuMbika puruSane kahe che ke zrIMgRhasaMsAra)mAMthI traNa lAkha (sonaiyA) laI kutriApathI be lAkha hasanaipA)nuM rajeharaNa ane eka pratigraha (pAtra) kharIdI lAva. Ama je A adhikAramAM kutiyAvaNa , zabda vaparAyele che te samajAvatAM abhayadevasUrie patra 476 A ( A0 samitinI AvRtti )mAM kahyuM che ke - - " triva-sva--AtADhakSaE mUtraya, tAmavi vava yuni . tatsampAdako ya ApaNa:-haTToM devAdhiSThitatvenAsau kutrikApaNaH // " AmAM paNa pahelAnI jema kutrikApaNane artha apAyo che. vizeSamAM A mahAmananA adhiSThAtA deva che e vAta ahiM ullekha karAyela che nAyAmAM matta 24mAM meghakumAranI dIkSA adhikAra che. emanA pitA zreNika narezvara kauTuMbika puruSane upara mujaba traNa lAkha (sainaiyA) bhaMDAramAMthI saI kutrikApaNe jaI tyAMthI be lAkhe (sekanaiyA) vaDe eka rajoharaNa ane eka pratigrahaka laI ApavA kahe che. A prasaMge je "kuttiyAvaNa' zabda vaparAyele che te samajAvatAM abhayadevasUri Ane aMgenI vi. saM 112 mAM racAyelI vRtti (patra 5 a)mAM nIce mujaba spaSTIkaraNa Ape che - " devatAdhiSThita svargamartyapAtAlalakSaNabhUtritayasambhavi vastusampAdaka ApaNaH-hahaH kutriAvanA " A uparathI je zakaya che ke varmAdi traNe lokanI vastuo zA mahAdukAne maLe che, kemake e devatA vaDe adhiNita che. 2 viSaSTizAkApuruSacaritra (parva 10, sa. 6 . 387mAM "kutrikA paNa For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kuttiyAvaNa [ 221 AvavAIya nAmanA ane prathama viMga tarIke oLakhAvAtA agama (su. 16)mAM puttivAvamUvAne ulekha che. A uvaMga uparanI malaya hiMsakRta vRtti (patra 34 a)mAM A saMbaMdhe nIce mujaba spaSTIkaraNa che - " kuttiAvaNabhUa tti kutrikam-svargamartyapAtAlalakSaNaM bhUmitrayam , tatsambhava vaDhavapa kutrima, tasavA rAvaLadaH triAvaLa, tamUtA-ramIhitArthasmpaadnlbdhiyukttven tdupmaaH||" kahevAno matalaba e che ke varga, maryAM ane pAtALa e traNe bhUmimAM saMbhavatI vastu je dukAnethI maLe te "kutrika paNa che. vAMchita arthane pUrI pADanArI labdhithI yukata hevAthI kutrikA pabunI emane upamA apAI che. " sirigutteNa chalugo chammAsa vikaDDhiU~ga bAe jio / sAragarirAvaNa vAsaNa puchALe " e' gAthA visAva sabhAsamAM 489mI gAthA tarIke che. e avasmayanA mUla bhAsa 139mI gAthA che. temAM haribhadrasurita vRtti sahita je Avasmaya chapAyela che temAM kaIka pAmedapUrvaka A javAya che, tyAM e nIce mujaba che - "sirigutteNa'vi chalugoM chammAse kaDDhiUNa vAya jio| AhAraNakuttiyAvaNa coyalasaeNa pucchANaM // " A gAthAgata kutiyAva" zabda haribhadrasUrie samajAvyo nathI, AvasmayanI cuNi (patra 426)mAM A saMbaMdhamAM "kutiyAvaNuM" zabda vaparAya che khare, paNa enI vyutpatti samajAvAI nathI. alabatta ahIM enA svarUpa paratve eTale ullekha che khare ke ahIM sa dravya hoya che. AvasmayanI TIkAmAM malariririe kutiyAvaNane artha samajAvatAM nIce mujaba ullekha karyo che - " svargamayaMpAtAlabhUmInAM trikaM kutrikam , 'tAtsthyAt tadvyapadezaH' iti bhuvanatraye'pi yad vastu jAtaM tat kutrikamityucyate, tasya paNAyA nimittamApaNaH haTTaH kutrikApaNaH, yadi vA kau-pRthivyAM trikasya-jIvadhAtumUlAtmakatya samastalokabhAviNo vastujAtasyApaNaH kutriApAka ||* Ama emaNe "kutrikApaNa" zabda be rIte samajAvye cheH (1) laga, maya ane pAtALapa traNe bhUmimAM rahelI samasta vastu vecanArI dukAna ane (2) pakSone viSe jIva, pAtu ane mULa rU ane samasta lekamAM hIna rI vastuonA samUhane pUrI pADanArI dukAna. vizeSamAM emaNe ahIM evo nirdeza karyo che ke A katrikAmAM kAIka vaNike maMtra vaDe ( 3 AnI samajUtI tarIke evo ullekha maLe che ke va dI, prativAdI, rAjA ane sabhya eka kutrikAmAM gayA. ane temaNe 144 udAharaNenI prazna vaDe judI judI vastuo mAgI. temAM jIva ane ajIvathI bhinna no jIva mamatAM e na maLatAM rahezutanI hAra thaI For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 222 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa 14 ArAkhelA krAi siddha vyuttara deva grAhakanI (barAkanI) IcchA mujabanI sarva vastue kAjhaMka sthaLethI laI AvI tene Ape che ane enu mUlya varSika le che. A sakha'kSamAM zatAMtaranI nedha letAM emaNe kahyu che ke keTalAka ema kahe che ke AduneAnA adhiSThAtA vaki nathI, paNa devA che ane vastunuM mUlya maMtara deva ja le che. vaLI emaNe emAbatane pazu ullekha karyo che ke A kutrikA amuka ja nagarAmAM hoya che, nahi ke satra, TANuM (hA, 7, su. 587)nI abhayadevasUriSkRta TIsa ( patra 413) mAM 'kutrikapazu' zabda vaparAya che. evI rIte 'kruttiyAvaNa' zabda AvasyanI hAridroya TIkA (5tra 320 )mAM ane uttarapruSNunI vAdivetAla zAntisUrikRta pArzvaya TIkA (patra 161 )mAM che. kuMttiyAvaNa-cacarI--mAve prayAga veyAliyanI haribhadrasUriSkRta TIkA (patra pa8 A) mAM che. 'kuttiyAvaLu'--ccarI' mATetu saMskRta samIkaraNa krutrikApaNu-cacarI che. ahI' carI'thI carcA, prasaMga ema a karavI che. A prasaMga te zrIguptatI hUlaka sAtheto thayA che. 61 9 " kRtrijApakSa evuM anya samIkaraNa-vizeSAnI pUrvAzta 249mI gAthA samajAvatAM malavArI hemacaMdrasUrie kuttiyAvaNune aMge nIce mujam chokaraNuM karyuM che.kuunaam - svargamaye pAtAlabhUmInAM trikam 'tAtsthyAt tadvyapadeza: iti kRtvA tallokA api kutrikamucyate / kutrikamApaNAyati vyavaharati yatra haTTe'sau kutrikApaNaH, athavA dhAtumUlajIvalakSaNaistribhyo jAtaM trijAtam, sarvamapi vastvityarthaH, trijamApaNAyayati vyavaharati yatra haTTe'sau kutrijApaNaH // " kau - pRthivyAM Ane atha e che ke ' eTale svarga, mastya ane pAtALa rUpa bhUmi. e tripuTImAM rahelA lekA paNu 'krutrika' kahevAya che, kemake je jyAM rahe te uparathI tenuM paNa te nAma paDAya che, je duzmanamAM krutrikanA vepAra karAya che te 'krutrikApaNuM' kahevAya che. athavA dhAtu, mULa te jIva e trazumI utpanna thayela (vastu) te 'trijannata,' che eTale ke ene ava sarve' vastuo che, 'ku' eTale pRthvI, ene viSe 'trijane vepAra je hATamAM thAya te 'trijApaNuM' kahevAya che. zmAsa ahI kutrikApaNu ane kutrijApaNu ema e samIkaraNe! 'zruttiyAvaNu' ne mage pAyAM che. kRtrikApaNavALAM sthaLa--vizeSamAM A TIkAmAM sthu` che ke ujjaiSNu, bharuca ityAdi keTalAMka pratiniyata nagarAmAM ja kuttiyAvaNTa hatAM ema bhAgamamAM hyuM che. matAMtara--mA uparAMta ahI' e paNu matAMtaranI noMdha che ke kAika vaNike ma`tra vaDe vaza karele vyaMtara daiva tribhuvanamAM rahelI jIva vastuo lAvIne ene pUrI pADatA. ethI grAhakane je kaMi joie te savA vaSNuine tyAMthI kuttiyAvaNa mAMthI maLatuM. vecelI vastunu dravya A vizuddha letA. anya AcAya' ema kahe che ke kutrikApaNA vaNikanI nahi paNa devAnI mAlikInI hai ya che. devaLa deva.SiSThita haiAya che eTale vecelI vastuonu sUkSa e devA ja traNa kare che, jasaneyAlIyanI suAi (patra 57)mAM kuttiyAvaNu' eve prayAga che, paNa A nathI. For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra aMka 12] www.kobatirth.org -kuttiyAvaNa [ 223 trijApaNa--keTamAcArya visesA0 upara TIkA racI che mane e maladhArI hemacaMdrasUriSkRta vRtti karatAM prAcIna che. A TIkA sahita visesA0 chapAyela che. temAM visesAnI uparyuMkata gAthA 289mI gAthA rUpe jovAya che. ahI 2986nI gAthAmAM temaja 2987mAM pazu kuttiyAvaNa' zabda vapAyo che. A zabdatI nIce mujaba samajUtI kATaSAcArya 19mA patramAM ApI cheH-- 9 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 46 kuH - bhUmistAsAM kUnAM trikaM kutrikaM tribhUmigRhavat trayo lokAH, kutrike sthitAH padArthAH kutrikAH, tArathyAt tadvyapadezaH, kutrikamApaNAyate iti kutrikApaNaH, sarvadravyavikrayI deva: puNyArAdhitabhANDAgArikavat dhAtumUlajIveSu vA jAtaM trijam ( ko ) bhUmyAM trirja utrigana, satyAvaLa: || '' 1 ete artha e che ke ku' eTale bhUmi, traNu bhUmine samudAya te kutrika'. traNa mALanA dharanA jevA traNa loka che. kutrikamAM rahelA padArtho~ 'katrika' kahevAya, kemake sthAna uparathI e sthAnamAM rahelA nirdeSa karAya che, jyAM kutrikanA vepAra karAya che te krutrikA 2 pazu. puNyaza LA bhaMDArInI peThe deva sava drazya vece che. dhAtu, mULa ane jIvathI utpanna thayela.te 'trija.' pRthvInuM' trija te 'krutrija', enI dukAna te 'kRtrijApam.' Ama krutrijApaNu evu kuttiyAjInu anya samIraNu ApanAra tarIke krAyyAcAya prazna che ema jaNAya che. kuttiyaAvaNa--kuttiya-bhAvazu evA prayoga 5 (u. 3) nA bhAsamAM ke pachI nizrutti gaNI zakAya tema hAya tA emAM nIce mujamanI gAthAmAM karAyA cheH 66 bathA va pattA va ghare vi hujjA daTuM pi kujjA NiuNo sayapi / NijjuttabhaMDa va rayoharAdi koI kiNe kuttiya AyAto // 4212 / / " arthAt va ane pAtrA to dharamAM paNa hoya, paNa niyukta bhAMDa ( pAtranA parikararUpa upakaraNa:) ke rajoharaNa vagere (ke je khIje maLavAnA e saMbhava che te sAdhuonI pAse) joIne kuzaLa vyakti pote paNa manAve, ane kAika krutrikApaNathI kharIde. uparyuM kata bhASanI 4217mI gAthAmAM kutrikAlgunI prarUpaNA karAI che. utkRSTa, jadhanya ane madhya ema mUdhdhanA trazu prakAro kahevAvA joIe. ATalI kiMmate kutrikApamAM upakarajInI kharIdI thaI zakaze evA nirdeza thavo dhare. ukathI eTale samasta zramaNa-sadhane yAgya evA vastra, pAtra ane pAtra dhAkri niyerTIMga- grahaNu karavAM joIe. jadhanyathI sAta nirmIMga ( upakaraNa) tuNu karavAM joie. Ama kiAranuM kahevuM che. vizeSaNikAranA mate te| janyathI peAtAne cAgya eka ja nirmIMganuM grahaNa karAvuM joe, ane utkarSoMthI sAta nirvAMge ane temAM traNu pAtAne yegya ane cAra AcAya vagere pUjya vyakitanI pUjAne cAgya hovA joI e. kRttiya-traNanI samajUtI--jema 'kuttiyAvahu' zabda aMge| jeTalA prAcIna che tema enA ja rUpavALA kuttiya-vaNA . ane enI samajUtI ppunA mAsa jeTalI prAcIna che ja,kemake 1 bhAsanI nimnazikhita gAthA A zabdane a` rajU kare cheH5 pAtrane lagatAM pAtranA parivArUpa uparA. For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 224] zrI jaina satya prakAza [varSa 14 " kutti puDhavIya samA, jaM vijjati tattha cedaNamaceyaM / gahaNuvabhoge ya khameyaM, na ta tahiM AvaNe natthi // 4214 // " kahevAno matalaba e che ke ku eTale pRthvI. enuM trika te "kutrika athata svarga satya ane pAtALa e traNa pRthvI. tenI "ApaNe eTale dukAna te kutrikA5NuM'. A traNa pRthvImAM je sacetana ke acetana padArtha lekenA grahaNa ke upabhogane vegya che, te A dukAnamAM-hATamAM nathI ema nathI. mUlya- kampanA bhAsanI kara1pamI gAthA traNa prakAranAM mUlyanI samajaNa ApatAM kahe che ke prAkRta jananI-rAdhAraNa sthitine mANasenI upAdhi kutrikA pabumAMthI pAMca (rUpiye) maLe, da ivagerenI a la , zeka ane sAI vAha vagerene e upavA mATe hajAra (rUpiyA ApavA paDe ane uttama puruSane - kavana, mAMDalika vageree upadhinA lAkha (rUpiyA) bese. A saMbaMdhamAM AnA TIkAkAra kSemakIrtisUri kahe che ke A mUAya te jaghanyathI che. utkarSathI to A traNe prakAranuM mana mATenAM mUlya aniyata che. ahIM pAMca e jadhanya che, hajAra e madhyama che ane la. e utkRSTa che. Ama mUlyamAM pharaka kema che eno uttara AnI pachInI (4216mI) gAthAmAM ema apAyo che ke jema vecanAranI akakala pramANe ratnanuM mUlya hoya che tema grAhaka (rAka) ne anulakSIne kutrikApazunI vastunuM mUlya rahe che eTale e aniyata che. upara je paca, hajAra ane lAkha (rUpiyA) nI vAta karI che te jAnyathI che. keIna IcchA hoya te TheravelA mUlya karatAM e vadhAre Ape; emAM koI bAdha naDatA nathI. lekAmAM paNa e vAta siddha che ke zramaNanA bhAMDanuM mUlya pAMca (rUpiyA) che. rUpiyAnA saMbaMdhamAM TIkAkAra kahe che ke je dezamAM je nANuM (aM. nANaka) vyavahAramAM hoya te pramANe rUpiyA (saM. rUpaka) samaja. kutrikApaNanI utpatti zAthI? -kutrikApaNanI utpatti zAne AbhArI che e prastane uttara kapanA bhAsa (ga. 4218) mAM apAyo che. jema lekene AzcaryarUpa evI mahAnidhio cakavartInuM prAtihAya kare che-temane icchita vastuo pUrI pADe che tema pUrvabhavanA bhavAMtaranI mitratAvALA deva (puNyazALA) manuSyone mATe emanI Icchita vastu hAjara kare che. kutrikApaNe kyAM kayAM hatAM-5nA bhAsa (gA, 4219)mAM kahyuM che ke ujeNa" ane "rAjagRhamAM kutrikA paNa hatAM. tasalI" nagaranA nivAsI (vaNa) trASipAla nAmanA (vAnabhaMtara) ne ujeNunA kutrikApaNumAMthI kharIdI pitAnI buddhinA baLa vaDe enI ArAdhanA karI hatI ethI eNe "pitA" (RSitaLAva) karI ApyuM. evI rIte rAjagRhamAM eNakanA rAjaya daramyAna zAvi dIkSA lIdhI te veLA emane mATenuM upakaraNa lAkha (rUpiye) kharI yuM hatuM. 422mI gAthAmAM kaNA pramANe (3) ghrota jA (avaMti para) rAjya karato. hatA te veLA ujaNamAM nava kuttikA paNa hatAM. bharuca vaNikane bhUta havA viSe zaM For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 2 ] kuttiyANa [ 225 hatI. teNe kRtrimANe jaI bhUtanI mAMgaNI karI. eTale ama karI bhUta meLavAyo ane lAkha (rUpiye) e apAyo. AnI pachInI be gAthAmAM kahyuM che ke A jUtane je kAma na apAya to e gusse thaI mAre. Ane laIne vaNika lAca pAchA Avyo. ene je kAma bhaLAvAtuM te e jaladI karI dete. ethI bhaya pAmI enI pAse vaNike thAMbhalo karAvyo ane kahyuM ke bIju kAma na se ! tyAM sudhI a nA upara Utara caDha kayAM kare. AthI te pitAnI hAra kabUla karI. che upara jatAM jayAM tuM nahi juo tyAM taLAva karI. (ema kahI bhUte taLAva karyuM.) kara23mI gAthAmAM ema kahyuM che ke te saNI" (nagarane vaNika ujaje AvyA ane ahIMnA kutripaNamAMthI) RSipAla (nAma) vAna vyaMtara (kharIdI gaye) e hArI jatAM eNe "RSitaDA banAvI ApyuM. ( vizeSamAM ) rAjagRhamAM zAlibhadranAM (raharaNa ane pratigraha lAkha rUpiye kharIdAyAM). katrikApaNanI dulabhatA-ratnamaMDanagaNIe sukRtasAgara nAmanuM kAkhya rahyuM che ane emAM payaDanuM caritra AlekhyuM che. A kAvyanA trIjA taraMgamAM 104 padyamAM je vividha duSpapya vastuo gaNavAI che temAM kutrikA5Nuno paNa ullekha che. niSkarSa-1) kuttiyAvarNa zabda mahAvIra svAmInA samaya jeTalo te prAcIna che ja. ene upamA tarIkeno upaga A samayamAM e suprasiddha hevAnuM jaNAve che . eTale e rAte te e A samaya karatAM paNa adhika prAcIna haze. (2) varga, matya ane pAtALa ema traNe lekanI-tribhunanI-samasta vizvanI sacetana temaja acetana vastuo maLI zake evA vizALa vastabhaMDAranI kalpanAne bA zabda zatake che. AjanA moTAmAM moTA vastRbhaMDAra jene aMgrejImAM "jana sTArsa kahevAya temAM koI saceta padAthe bhAgye ja vecAte maLI zake. () kaI paNa vastu jyAre joIe tyAre maLe evI mahAkukAna mAlika sAdhAraNa manuSya na hoI zake-ene adhiSThAtA to deva" heI zake e hakIkata A kahAnA sAthe guMthI levAI che. (4) kuttiyAvaNe be rIte samajAvanAra tarIke pATaSAcAryuM prathama jaNAya che. (5) vastu kharIdanAranA sAmAjika darajaja pramANe lagnane bhAva levA e bAbata vilakSaNa gaNAya. . () mAla vecAtAM enuM mUlya vaNuiMka le ema keTalAka mAne che te keTalAkane mate e kutrikA5Nune adhiSThatA deva le. (7) kutrikAnuM eka ja nahi paNa aneka sthaLe bhAratavarSamAM hatI. (8) kutrikA5Nu jevI koI bAbata vaidika ke bauddha sAhityamAM heya te tenI tapAsa karavAnI bAkI rahe che. (9) bAbarimA bhUtanI' pracalita levAtAnuM mULa kaluM prAcIna che te viSe A lekhamAM sUcana che. gopIpurA, susta, tA. 11-3-ka6 A mudrita sAhityane uddezIne kathana che, For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jIrAvalA tIrtha lekha--pUjya muni mahArAja zrI nyAyavijayajI (tripuTI) [mAMka 163 thI zarU H gatAMkathI cAluH A aMke saMpUrNa ] zrI jIrAvalA pArzvanAthanAM keTalAMka stotra ApaNe gatamAM zrI jIrAvalA pArzvanAthajInA maMdiramAMnA upalabdha zilAlekha joyA. A aMkamAM zrI jIrAvalI pArzvanAthajI, saMbaMdhI upalabdha keTalAka tene TUMka paricaya ApuM chuM, jethI vAcakane khAtarI thaze ke A tIrtho keTalA prAcI1 kALathI camatkArika ane prabhAvika manAtuM hatuM. A stotro "maMtrAdhirAjaciMtAmaNi"- jenA tetra saMdeha bhAga bIjAmAMthI prApta thayAM che. A pustaka zrI. sArAbhAI maNIlAla navAbe vi. saM 199ramAM prakAzita karyuM che ane enI prastAvanA sAhityaratna pU. pA. muni mahArAja zrI caturavijayajI mahArAje lakhI che. tenA AdhAre tene paricaya Ape che. (1). jene taitra sadeha. pR. 115, (26), zrI pArzvajinartotra. katAM zrI saubhAgyamati:jIrAvagigottamati zrIvAjapama, zrIvadiranandanaH zivakaraH zrIazvasenAGgabhUH / thA-pA-mAra vara-mAtA-po, zrIdevendra-narendra candrapaTalaiH saMsevyamAno'vatAt // 1 // vAmAnaMdana, azvasena rAjAnA putra, maMgalakArI evA zrI pArzvanAtha pa ka95kSa, ane kAza, zvAsa, bhagaMdara, javara ane atIsAra Adi regone nAza kasnAra, pradeveMdra, nareMdra ane caMdathI pUjita evA jIrApallInagaranA mastakamAM nilakasamA zrIpAnAtha sonuM rakSaNa kare. na pretA naiva bhUtA na ca nicitabalA mudgalA no pizAcA, no zAkinyo na corA na ca narapatayo vigrahA no grahA no / no rogAH spaSTAmaSTadhikazatamitayastaM janaM pIDayanti, zrIjIrApallipArzvasmRtiratimahimA stheyasI yasya citte // 2 // jemanA cittamAM zrI jIrA pallI pArzvanAthanA maraNanA AnaMdano mahimA vase che, athAta jemanA cittamAM harSollAsa pUrvaka zrI rAkhelI pArzvanAthajInuM smaraNa sadAye ' raheluM che temane preta, bhUta, mahAna baLavALA zleSTha, pizAce, zAkinI, cera, rAjA, yuddha, mahe rAge temaja 108 kAdhio pIDatI nathI. * - A AkhuM stotra cAra" gAthAnuM che, paraMtu lAMbANanA bhayathI mAtra be ja gAthAo ane teno bhAvArtha ahIM Ave che. vizeSa jijJAsuoe maLa graMtha joI le. For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 12 ] zrI jIrAvalA tIrtha [ 227 - tyArapachI pR. 116 mAM zrI lakSmIsAgarasUriviracita zrI pArzvajina stavana avacUri ane jApAtha sahita ApyuM che. huM temAMthI mAtra thoDI ja gAthAo artha sahita Apa' che. vizeSa mATe te pustaka joI levuM. zrIvAmeyaM vidhumadhusudhAsArasArasvabhAvaM, nyAyApetodvatamaticamaHkArakAriprabhAvam / 'jIrApallI' padamavipadaM vAridacchAyadeha, niHsandehaM vimalakamalAkeligehaM stuve'ham // 1 // bhAvAtha-caMdra, madhura vastu ane amRtanA sArarUpa che ravabhAva jemane; nyAya rahita uddhata buddhivALAne mATe camatkArI che prabhAva jemane, athAMta anyAyI ukata bulivALAne ThekANe lAve tevA camatkArI prabhAvavALA, jIrApallI padathI vibhUSita, jIrApallo pArzvanAtha vipattarahita, megha samAna zarIranI kAtivALA, niHsaMdeha uttama lakSamInA krIyAgraha 25 e vAmanaMdana zrI pArzvanAthane huM stavuM chuM, arthAt jemane svabhAva, caMdra, sAkara ane rapamRtanA sAra rasa je zata, miTa ane zAMtiprada che; je anyAyI uddhata mANasone camatkAra batAvI nyAyI ane niyI kare tevA prabhAvazAlI che; jemanuM jIrAvalA 5da vipattine nAza karanAruM che, je megha samAna mAma kAntivALA che ane niHsaMdeha mekSalakSmInA vilAsabhuvana-kaDA ghara rUpa che te pArzvanAtha - bhagatane huM stavuM chuM. namuM chuM. bIjA glaeNkamAM stotrakAra mahAtmA bhagavaMtanI addabhUta mUrtinI stuti kare che- he jinapati ! ApanI mati bhayaMkara nathI dekhAtI, chatAMye tenI smRti te anupama che; ane masta vizvamAM prasiddha che.evI suMdara mati' che. mahAna parAkramI puruSone mahimA ekalA enA dekhAvamAM ja nathI te-jemake bAlaka evo paNa siMha-siMhanuM bacuM-jambara hAthIne vinAza karavAmAM dhIra hoya che. ema ApanI mati paNa karmazatruone saMhAra karavAvALI che. trIjA lekamAM bhagavatane mahimA varNavatAM kahyuM che ke 1 A AcArya mahArAjane TUMka paricaya A pramANe che: janma saM. 144 bhA. , 2, mAtra cha varSanI bAla umare saM. 1470 mAM umApuramAM A. zrI munisuMdara sarijha pAse dIkSA. bAvAvasthAmAM ja mAn buddhizAlI ane tejasvI hatA. aha5 mudatamAM ja temaNe aneka zAstranuM suMdara jJAna prApta karyuM ane chaNagamAM mahipAla rAjane pitAnA pAMDityathI prasanna karyo hato, temanuM 1487 () mAM rANI pada, je 1501 mAM muM, sthalamAM A zrI munisuMda sUrajIe ApyuMH 1508mAM pethApuramAM sUripada ApyuM. 17 mAM gacchanAyaka pada 158mAM yugapradhAna 56. emaNe 11 sAdhuone AcArya pada ApyuM hatuM. A sUI chanA hAthe karyuM praviddha e thaI che. jIrAvalA pArzvanAthajInA maMdiranA zilA. lemAM paNa temanuM nAma ja paNe joyuM che. bAmaNuvAjImAM paNa temanA lekho ghaNA che. 1547 pachI temanuM svargagamana thayuM che. vizvanA vistRta jIvana vitra mATe guruguNaratnAkara kAvya, semasaubhAgya kAvya, pavalI samuccaya, jaina stotra dehanI prastAvanA vagere juo. For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 228 ] zrI jaina satya prakAza . [ varSa 14 he nAtha ! jemanuM mana ApanI bhaktimAM dara che temane meTA meTA parvatanuM udhata gharanA AMgaNA thavuM saheluM lAge che ane je cAre. vAva ane bhaya kara prANIothI bharelAM che te bhayaMkara jaMgalamAMthI pasAra thatAM ApanA :bhakatane hagAra bhIti ke kAkA thatI nathI. AthIta ApanI bhakitavALA jIvane ApanuM haraNuM hovAthI nibhI banI pakaDe ane jaMgale te bhaktajana avatAthI pasAra karI zake che. cethA ane pAMcamA krama paNa e ja addabhuta mahimA varNavatAM kahyuM che- he bhagavana 1 jeo ApanA darzana karavA jI vilAjI Ave che temane bIjAne tUTavAnA ja dhadhAvaLA ane moTA moTA ne balavAna rAja maha rAjA paNa jemanAthI kaMTALyA che evA krara cerA paNa ApanA bhakatanA te bhAI jevA banI jAya che. e core paNa ema jANe che ke ApanA darzane AvatA bhaktane ApanuM rakhevuM che. pachI amArAthI corI ke lUMTa kema thAya ? ApanA darzane AvanArane rastAmAM kaze bhenDara navI. e ekale heya ne paNa eNe rakhevALa ke sAtha nI rAha jovAnI jarUra nathI; bApane ja moTo sAtha-sahAro che te pachI bIjAnI zI jarUra hoya? hajI AgaLa kahe che he bhagavana! ApanuM dhyAna dharanAra bhaktajana dUra dezamAM hoya to paNa tenA roga, vyAdhio, ane upadrava dUra thAya che. evo mApane prabhAva che. he prabhu! AmAM kAMI saMbhAvatha ke atikrita nathI, kAraNa ke sUrya dUra hoya che te paNa lokamAM andhakAra nathI rahe. tema he bhagavana ! Apa dUra hovA chatAM bhakatajanonA upadrava dUra thAya che te bApane prabhAva che te yogya ja che. AgaLa daMpara 7-8-9 zlokamAM kahyuM che ke bhagavaMtanA bhakata janane, ke jemane AzA vaidyoe choDI dIdhI, meTA meTA mAMtrikAe paNa nirAzA jaNAvI che. tyAM ApanA mag nAmanA maMtrajApathI badhA rogo ane bho nAza pAme che--jema mUzaladhAra meghadRSTi thatAM dAvAnala zAMta thaI jAya che tema, ApanA nAmasmaraNuthI kAza, zvAsa, mAyA ane akhenA khAvA, saLekhama, azakti, vAta pitta ane kaphajanya vyAdhio, kharaja, kaDha, sojA, tAva, maTha (paga), cerI, rAga ane 5ma-khasa vagere vyAdhio zAMta thAya che ApanA nAma maraNathI bhayaMkara vyAdhionAM kaSTa, dAvAnala, duSTa jaMgalI prANIo, zAkanI, pANI vagere kaMi ja upadrava nathI karI zakatAM. A te bahu ja prasiddha che. Apana abhuta mahimAthI kaI ja Azcarya pAmavA jevuM paNa nathI. dasa | ple kama prabhune addabhuta apUrva mahimA varNavatAM kavi kahe che he devadeva na tha! je yugama-kalikAlamAM bIjA badhA devanA niSNabha thaI gayA che, jemanI rakita kaMI ja karyuM nathI karI zakita, tyAre A kalikAlamAM paNa ApanA nAmane prabhAva badhuM ja kare che-karI zake? samartha che, bhayaMkara grImatumAM badhuM baLIne bhamizrA thAya che-vana che zuka bane che, paraMtu megharAjAnA AgamanathI badhuM lIluM chama banI jAya che ane vanarAjI khIlI UThe che tema A kalikAlamAM ApanA nAmano maMtra badhuM saphala kare che. For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 12] zrI jIrAvalA tItha agiyAmA glAsamAM bhakatajana bhakitabharI vANItho stravatAM varte che ke have ApanI karuNAbharI eka dRSTi nAMkhA, A seka upara amInajara kare ! [ 229 he nAtha ! ApanI amI najara thata' mArAM tA mAM kAryAM si ja che. iH mahArAja jevA paNa Apane name che mATe have ApanI karuNAnajara karavAmAM upekSA karavA jevuM nathI. mata ApanI zakita tA evI che ke devA ane phevo suddhAM ApanA caraNe rahe che. have Apa mArA upara karujjunajara kA tA mArI svArthasiddha ApeApa thaI jAya. trakAra stavatathe cheke bAramA glAyamAM 1 A te zu' kapa vRkSa che, kAmadhenu che, kAmaTa che, ciMtAmaNi che ke dhanvaMtarI che? A badhA te zuM ApavAnAM che paraMtu he pArzvanAtha bhagavAna ! vAmAna ! ApanI prasanna dRSTi paDatAM lIlA lahera che, sava kAyanI siddhi ja che. ka vRkSa, rAmadhenu, kAmalaDha, ciMtAmaNi ke dhanvaMtarI je nathI ApI zakyAM te dhu' bhagavatanI dRSTi Ape che. antamAM A. zrI lakSmInnAgarasUrijI mahArAja stotrakAra che che ke " dhIrA jIrA ullIvara purI sAra hAMgArabhUtaM, ye zrIpArzvaprabhumabhinavapratibhAjaH stuvanti / duHsthAvasthA khalu viphalatAM yAti teSAmazeSAH, samadhante hRdayadayitA eva lakSmIvi zeSAH // ' bhAvArtha-jIrApallI nagarata: zRMgArabhUta zrI pArzvanAtha bhagavaMtane su Mdara protIvALA, je dhIra puruSo ve che, temanAM duHkheA jAya che ane samasta sukha male che, sakSmI temanI hRdayavallabhA thAya che. (bIja rIte te lakSmIkAgara nAma mucavyu che. ) (3) A pachI zrI rayatramaNi prIta zrI chApallIpAzvanAthastavanama'' zyAA che. emAM 52 zloka che. tenA pahelA zrloka A pramANe cheH-- sudhAzanakSmAdharadhIra ! jIrikApurI purandhrImRganAbhipuNDika / ayaM janaH pArzvavibho ! vibhAvarIvibhuprabhAn bhAsayate bhavaGguNAn // 1 // khInna lekamAM vidvAna kavirAje potAnI laghutA dharmAMdhatAM tya'sudhI kahyuM ke, ApanI stuti karatrAne sama| deva dAnava paNu pramatha nathI te| mAra jevAnuM zuM mA? bAkInA zreSThamAM graMthakAre su Mdara rIte tIthaeN zanA mahimA, zakita, prabhAva ane cama kArAnA ullekha karI zuM che ke--A bo charAlAjInA bhakatanA raMga, zAka, bhaya, RSi, vyAdhi ane upAdhi dUra thAya che ane bhakatAne sarva Rddhi siddhi, lAbha ane sukha prApta For Private And Personal Use Only 2 uddayadha gaNi-buddhattapAgacchIya zrI ratnAkarasU che, temanI paramparAmAM samudra kari zrI abhayagni drasUri, temanA pachI yatisakasUri, ratnasirijInA ziSya hatA, pAdaramI saddAnA uttarA ane seLanI skronA pUrvI mAM te! vidyamAna hatA, temaNe 1507 mAM jAyaprakAzatikanI racanA karelI che. A sivAya draSTi zAkamaLabaMdha sabamatridaza' ztotra, mahAvIztotra, Aphrijinaka vyastata, citrakAvya tathA jIrAlI stotra vagere bAvyAM che. e te vizeSa paricaya nathI malatA, Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 230 ] zrI jaina satya prakAsa ( varSe 14 thAya chaeN, ApanI upAsaka jaMgalamAM-dhAtidhAra araNyamAM, ane samudramAM paddhanirbhei jAya che. buddhihIna manuSya buddhiprabhAvathI vibhUSita thAya che. kakSAnA bhaMDAra bane che. chellA zlAkamAM bhaktibhara banI jAve che ke " " evaM pannagarAjarAjitapadaM padmAvatIpUjitaM, jIrA pallipurIpurandara mahaM pApaccheide'stagraham / saMstutyodayadharmabhAsanaparaM zrIpArzvatIrthaGkaraM, nAthe nAthamidaM tadaMghriyugale ceto mamAlIyatAm // ,, nAgarAjathI vibhUSita pagALA, padmAvatIthI pUjita, jIrAvalA nagaranA jIM, pApanA nAza karavAmAM sUryasamAna, udyadharmAMne zobhAvavAmAM--prakAzamAna karavAmAM tatpara, evA zrI pArzvanAtha bhagavAnanI stuti karIne huM nAtha! tamArA caraNakamaLamAM mAruM mana lIna thAo. (4) tyAra pachI ), zrI mahedrasUrijIviracita zrI arikApahItIrthAMza Ara zrI pArzvanAtha stavanam Ave che. A stotranA prathama zloka A pramANe cheH - prabhu jIrikApallovallI vasantaM lasaddehabhAsendranIlaM hasantam / manaH kalpitAnalpadAnaikadakSaM jina pArzvamIDe kalau kalpavRkSam // 1 // jIrApathIrUpa vallImAM rahetA, 46nIkanI zAbhAne paNa hasatA, manehara dehavALA, manovAMchita dhaNuM dAna ApavAmAM kuzala, kriyugamAM 49pavRkSa samAna evA prabhuM . zrI pArzvanAtha jinane huM namuM chu.- stavuM chuM. pachI bIjA klAkamAM strara mahAtmA potAnI laghutA RtAvatAM kahe che ke 'ratnabhUta amRtasarI vANuM'vALA evA pADatA karyA ane apa buddhivALA huM karyA paraMtu huM prabhu ! ApanA uparanI mArI lAMke, mauna mukAvI de che. vaLI AgaLa graMthakAra kahe che ke he prabhu ! mithyAtvarUpa mAtaMganA sparzathI A buddhi bhUSaNu ane dUSaNamAM matsya khanI i hatI, parantu huM prabhu! ApanA nAmanA dhyAnarUpI tIthamAM snAna karavAthI te zuSka banI che, zammu thaI che ane satInI samAna zAlanIya thaI che. tyAra pachInA zlekAmAM jinaguNumahimA, 3 A AcAya va 'calagacchanA che, te acalagacchanA 56mA para ane suprasiddha thyA. zrImerutu gAthAyachanA guru thAya che, emane janma sa. 1762mAM vaDagAmamAM thayA hatA. jJAtie esavAla, pitAjI zeThaAzA zAha, mAttAnu` Ama jIvaSNudde, vijApuramAM 1375mAM dIkSA, nAma mahendraprabha, 1393mAM AcArya padavI aNuddhISapATajhumAM, 1398mAM sthaMbhatIya mAM gacchanAyaka pada; ekAzI vAtu AyuSya bhogavI 1444mAM 2-gamana. A AcAya vana mAsA suddhi AThamane divase madhyarAtrIe kAusagga hatA tyAre bhayaMkara kALA nAga karaDayA hatA. paraMtu mAtrabaLe tenuM jhera upakSa' hatuM. eNmaNe dIkSita karelA jIvananuMgasUrijI, ane merunuM gAthAjI vagere mahu n ddina ane prabhAvaka hatA, temaNe aneka grA banAvyA che. rAjAmahArAjAone pratiAvI zAsanaprabhAvanA pazu rI che, For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 12] zrI jazavalA tIrtha deva-dAnava-bhUta-preta-pizAcanA udanI zAMti, AdhivyAdhinI zAMti. prabhujInA addabhuta rUpa deha-lAvaNyanuM varNana sulita padomAM varNavyuM che. laMbANunA bhayathI loko utAravAnI lAlaca rokavI paDe che. bAkI taitrakAre eka sahRdayI bhakatajananuM hRdaya ThAlavI dubhuta stuti- inaguNugrAma karyo che. eka eka zloka vAMcatAM hadayanA tAra hAlI UThe che. kula 45 zlekanuM A suMdara stotra che. vANunI saralatA ane sarasatA AmAM jhaLakI rahI che. chelalA lekamAM stotrakAra sakhe che ke evaM devAdhidevaM pratidinamapi yo jIrikApallIrAja. pAca stauti trisandhyaM tridRzaviTapanaM bhaktibhAjAmavandhyam / vizvAvizvAmRtAstA navanidhirucirA RddhayaH siddhayo vA tasyotsarpati puMsaH sapadi jagati yAH zrImahendrastavArhAH / / 1 / / AvI rIte jIpamAM mAtA-birAjamAna devAdhideva evA zrI pArzvanAtha bhagavaMtane je trikAla seve che te bhaktajanene phaladAyaka zrI kalpavRkSa rUpa che, temaja te bhakatajanone vizvanI sasta addabhuta nanidhi ddhi siddhi tenI pAse Ave che ane jagatamAM zrI mahendrathI stavanIya-pUjanIya banAve che. AmAM kartA zrImaheMdrasUrijInuM nAma sUcavAyuM che. A pachI suprasiddha stotrakAra A. zrI bhuvanasuMdarasUrichakRta charAhalI maMDana zrI pArzvanAthajInA traNa stotro che, tenA naMbare anukrame 35, 36 ane 78 che. 35mAM ratetramAM batrIza glaeNke che, chatrIzamAM lekamAM ekatrIza zleke che ane ADatrIzamA stotramAM trIza le che, (5) pAMtrIsamA "zrIjIrAulImaMDana zrI pArzvanAtha jinastavanane prathama A che- zrINAM padaM sapadi durvipadaM vijetuM pArzvaprabhuM sakalamaMgalakelihetum / nIrAulInagaramaNDanatArahAra, taM saMstuve trijagadabhyudayAvatAram // 15 // te lakSmInA sthAnarUpa, samasta maMgalenI krImane hetuSata, jarAulanagarane bhAvatA, traNa jagatanA abhyadaya mATe jemane janma che evA pArzvanAtha prabhujIne dukhanA nAzane mATe huM AvuM chuM-tame stavI. 4 A. zrI bhuvanasuMdarasUrijI-teo paMdaramI sadInA samartha vidvAna ane graMthakAra thayA che. temanA gura chanuM nAma pU pA. A. zrI somasuMdarasUrijI che. teo tapagacchapadAvalImAM 50mA paTTadhara che. mahApratApI, vidvAna ane samartha yugapradhAna puruSa thayA che A sUripuMgave iDara, tAraMgAi, mAMDavagaDha vageremAM tIhAre, rathApanA ane pratiSThA karAvI che. aneka graMthe paNa banAvyA che. vizeSa mATe juo semasaubhAgya kAvya vagere. A. zrI bhuvanasudarasurijIe A stotro u5ti ghaNA graMtho paNa banAvyA che temAM mukhya graMthe A pramANe che " parabrahmosamanasthalavAdagraMtha, mahAvidyAviDaMbanavRtti, mahAvidyAviDaMbanaTippana, vivaraNa, mahAvidyAviDaMbana ane vyAkhyAnadIpikA vagere, For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 232 ] zrI jene satya prakAza | varSa 14 pachI bIjA bIjA lokomAM bhakitabhA addabhuta stuti stotrakAre karI che. paraMtu A stotranA selamA ane sattaramA padyamAM te graMthakAre bhakitathI pUrNa hadaya ThAlavyuM hoya ema ja lAge che. jAo te ane leke; gaMgAjaleSu viluThantu paThantu vedAn , dhyAyantu kiMcidatha bhAntu tapaskriyAbhiH / devAn namantu viramantu bhavAt tathApi, tvaddhyAmazUnyahRdayeSu vibho ! na muktiH // 16 // tepe tapo na samayo'pi samo na peThe, neme na tIrthamatha dAna guNe na reme / kaizcinarairalasamUrtidharaistathApi, tvaddhyAnataH zivapadaM jinarAja lebhe // 17 // le sarala ane sulalata che eTale artha nathI ApyA. keTalAka ke te kaMThastha rAkhI prAta:kalamAM lalakAravA jevA ane keTalAka bhaktAmaranI yAda karAve tevA mane hara temaja arthagaMbhIra ane suprasanna bhApAlAzinyathI amRta che. 2-24-25raha-28-30 vagere vagere padyo bahu ja huM sATha cheanitama kaleka A pramANe che "zrIsomasundaragurUttabhasUrirAja ziSyANunA bhuvanasuMdarisUriNA tvam / devaH stutaH pravarabhaktibhareNa dadyAH sAnandazAzvatapadAbhyudayasya lakSmIm // 32 // uttama surizvara somasuMdarasarInA ladhu ziSya bhuvanasuMdarasUrie uttama bhakitathI he devI! ApanI stuti karI che. temane Anandamaya zAzvatapadanA abhyAsanI jamI-mesalamI Ape ! (6) chatrIzamA tetramAM prathama pas A pramANe cheshriyH krIDAgehaM ruciruciradehAtibhara, trilokIvikhyAtaprakaTapaTumAhAtmyavibhavam / stuve jIrApalliyuvatigurumallIyamukuTaM, prabhu zrIzameyaM praNavamayatAdhyeyamanizam // 1 // lakSmInA krIDAdhara, uttama tithI zebhatA dehavALA, traNe leTamAM prasiddha uttama mAhAbhyavALA, praNavamaMtramaya dhyAna karanArane petharUpa, chApalInagarI rUpI yuvatInA manehara mukuTarU5, vAmAnaMdana zrI pArzvaprabhune huM stavuM chuM. tyAra pachInA bIjA ke paNa gaMbhIra, bhAvavAhI ane 50 lAlityathI alaMkRta che. aneka camakAre, prabhunA mahimA, stuti-guNa-grAmathI bharapUra cheke che. dezamAM kalAkamAM tetrakAra mahAtmAe tava svAmin ! nAmasmaraNavazato yAnti vilayam " mAM prabhunA nAmane adbhuta mahimA varNavyo che, teramA zlokamAM kavi kahe che - jina ! tvatto ramyA prabhavati sarasvatyamatadA, nimittaM zasyAnAM tvamapi sakalAnAM jinapate / svadAyattaH sarvA bhuvanajanatAyAH sukhabharaH, payodasvaM citraM harasi sakalaM me'ghapaTalam // For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 12 ] zrI jIrAvalA tIrtha [ 233 he jinavarendra ! ApanAthI sarasvatI amRtada bane che. he jinapati, sakala IvenA jIvananuM --dhAnyanuM nimitta Ape che ! he jina, saMsAranA samasta jIvonA sukhanuM cApa ApanA adhIna che. he jinavarendra, Apa megharAja hevA chatAM e agha (mama pApAni-mArAM pApone nAza karanAra che. ahIM medhamAM bhaleSa rahyo che-megha vada ane kheDA mArAM pApa. ahIM upamA ane alaMkAra graMthAre chUTe hAthe ve che. AvI ja rIte 16, 17, 20, 2, 22, 24 ka saMdara ane ramaNIya che. temAM 20, 21, 22, leke mA brahmA, zaMkara ane viSNunuM vAstavika guNanidhAna svarUpa prabhumAM kevI uttama rIte ghaTe che e sarasa ? te batAvyuM che. ane tyArapachI 28, 29 dhekAmAM bhagavAnanA atizaprAtihAryonuM rUpaka varNavI je alaMkAre, maleSa upamA ApI che temAM kamAla karI che. chelle vazamAM bleka kari bA pramANe bhaNe che, prauDhazrIguNaratnarohaNagire ! zrIpArzva ! vizvaprabho ! trailokyAmbudhisoma pundaraguro ! devendravRndastuta ! / zrIjIrAulinAmadheyanagarIzaMgArahAra ! prabho ! bhUgAstvaM bhuvanasya vAJchitavidhau cintAmaNiH sarvadA // 20 // uttama lakSmInA guNaratnanA rAhaNagiri-rehaNAcala, traNa lokarUpI samudra mATe anasamAna suMdara gurU, devendronA samathI vaMdita-pUjita jIrAvalI nagarInA zRMgArahAra rUpa jagama ! he pArzvanAthaprabhu ! jagatanA chAne sAtha vAMchita ApavAmAM ciMtAmaNirUpa bane. ahI graMthakAre-stotrakAre potAnA guru somasuMdarasUrijInI paNa sAthe ja hatuti karI che. (7) ADatrIsamAM tramAM prathama zleka A pramANe che zriyogamavRddhi viSayo sAMhya, cahyAnumAvIsTamane ganoDavam jIrAulImaNDanapArzvanAtha, stoSye prabhu taM kimapi svabhaktyA // 1 // lakSmInI abhivRddhi ane vijayotsava jemanI kRpAthI manuSyane prApta thAya che te zrI rAvalA pArzvanAtha prabhujIne huM bhakitathI ratavuM chuM. chaThThA thakamAM stotrakAre kahyuM che ke he bhagavAna, ApanI bhakti manuSyane ja muktine, hetuM che tethI kayA kayA devatAo manuSya-avatAranI abhilASA nathI karatA? aSata mAbhavamAM mukti maLatI hovAthI deva paNa ApanI bhaktivALe manuSya-avatAra Icche che.. pachI navamA kramAM stotrakAre prabhunA addabhuta dehanuM varNana karyuM che. pachI 10, 14, 17, 20, 31 vagere ke suMdara che. cheka 34 mo zloka A pramANe che zrIjIrApallideva ! nijagadadhipate / prAjyarAjyAdilakSmIdAtastAta I tvadIyAmalacalanayugopAsanAvAsanAtaH / stutvaivaM prArthaye tvAM mahimadinakarajyotiruyotitAzaM, yasmAt tvaM prAthitArthasphuTaghaTanavidhau kalpavRkSAdhikazrIH // 3 // For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 234 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa 14 he jIrApallI pArzvanAtha, traNe jagatanA adhipatiApA caraNakamalanI sevAnI vAsanAthI vAsita thayelA jIvAne- uttama rAjyAdi lakSmIne, AtmarAjaya (mekSa )ne detA hevAthI he tAta! uttama dinakara samAna nivALA evA Apane satAvIne huM prArthanA karuM chuM ke mane vAMchita phala ApavAmAM kalpavRkSathI paNa Apa adhika che. upasaMhAra-A kSetra uparathI sujJa vAcake sArI rIte samajI zakyA haze ke kema caudamI sadIthI A tIna bhU te bhAnamahimA ane camakAre khUba ja prasiddha hatA. eTale A tIrtha prAcIna ane prabhAvika che emAM saMdeha nathI. mAravADanAM prAcIna tImAM A tIrthane mahimAM vadhu prasiddha hato. revanAM sAdhanathI dUra A sthAna AvI gayuM jethI ke DAM varSothI yAlikane ahIM AvatAM muzkelI lAgavA mAMDI,bAkI tIrtha khUba ja zAMtinuM dhAma che. mumukSu trike che kaSTa sahIne paNa yAtrAno lAbha jarUra uThAvavA jevuM che. temayei jeo ekAMta ane zAMtipriya heya te mahAnubhAve tIrthayAtrA sAthe ekAMta zAMtino , paNa jarUra lAbha uThAve. A tIrthamAM saLamI sadInA prasiddha vidvAna A.zrIjinabhadrasurijInA ziSya upAdhyAyajI zrI siddhAMtacie maMtrArAdhana karI matagaDhanA yAsuddIna zAhanI sabhAmAM vArdie sAthe vAda karI vijaya meLavyA hatA jAo te saMbaMdhIne nImna ulekha " zrIkharataragacchezazrImajjinabhadrasUriziSyANAm / jIrApallIpArthaprabhulabdhavaraprasAdAnAm // 1 // zrIgyAsadInasAhe mahAsabhAlabdhavAdivijayAnAm / zrIsiddhAMtarucimahopAdhyAyAnAM vineyena // 2 // eTale jIrAvalIjI aneka rIte mahatvanuM tIrthadhAma hatuM.' A tIrthanI yAtrA so ke eka vAra te avazya kare e ja abhilASA ! saMpUrNa For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahAkavi rAmacaMdranA nAvilAsa nATakamAMthI saMskRta prasAdI* [le. 5 lAlacaMdra bhagavAn gAndhI, vaDAdarA ] mAyAya zrI. hemacaMdranu nAma gujarAtamAM ja nahi, jagatanA vidbhUta-samAjamAM suprasiddha che, jemaNe gurezvara siddharAja jayasiMhanI abhyarthanAthI 'siddhahemacaMdra' nAmathI vikhyAta zabdAnuzAsananI, svAtta laghu-buTTIo sAthe| sAtha suMdara racanA karI. aSTAyAmImAM cha adhyAya saskRta vyAkaraNu mATe tathA 8me adhyAya prAkRta, mAgadhI, zausenI, paizAcI ane apabhraMza bhASAtA parajJAta mATe racI jijJAsu abhyAsI samAja para mahAna upaka 2 karyAM che. e nanane kitra karAvavA saskRta, prAkRta yAzraya mAkrAmyanI racanA karI gujarAtanA caulukayavazanA itihAsamAM amara karyAM. jemAM teoe sAlakI mUlarAjathI laI, potAnA samakAlIna bhakta narezvara siddharAja jayasi mate paramAta phemA pAla bhUrAlano prAmANika paricaya - karAvyo, saMskRta bhASanA vizeSa jJAna mATe dhAtupArAyaNu vagere aneka graMthanI racanA karI. saMskRta zabdArtha jJAna mATe abhidhAnaciMtAmaNi nAmamALA, anekAya graha, niMDhuM ane dezI nAmamAlA (prAkRta) jevA aneka kAza!nI sarasa sugama racanA karI. nAmala'gAnuzAsana, IdAnuzAsana sAthe kAvyAnuzAsana jevA aneka upAraka graMtha zvettu vRtti sAthe racI sAhityasevIo para asAdhAraNa upakAra myAM che. jemaNe mahArAjA kumArapALanI prAthanAne bhramamAM laIvItarAgastatra, svapatta vivaraNa sAthe adhyAtmapaniSad aparanAmavALuM yAgazAstra ane khIjA aneka upacAgI RSa'gabhIra dvAtri zikAo, prANumImAMsA vagere sa MskRta graMthA cI gUjarAtanu gaurava vadhAryuM ane samasta prajAjanAne cirasmaraNIya amUlya bheTa zyApI che, e ja mahArAjAnI prAthanAthI teoe saMskRtamAM cennA triSaSThikAkApuruSaritra mAyAmanuM (24 tItha karA, 12 cakravatI A, 9 vAsudeva, 9 khasaaevA ane Tra prativAsudevanA puruSonA caritrAnu' ) zrle-prANa 72000thI vadhAre gaNAya che, jenuM aMgrejI bhASAMtara amerikana vidudhI DA,misa TekSana ema, jhAnasana varSothI karI rahI che, jemAMnA 3 bhAge ahIMnI ApaNI suprasiddha gAyakavADa prAcya--prathamAlA dvArA prakAzamAM bhAvyA che. = 63 mAM gujarAtanA e ahAna vidvAna kalikAlasarvAMna hemacaMdrAcAyanA paTTane vibhUSita karanAra temanA sucAgya vidvAna ziSya mahAkavi zrI rAmacaMdrasUrie paNa gurujI nA kAyanI pUtI karIne gujarAtI saMskRta kavitvazakitane dedIpyamAna karI de; AjathI Aso varSo pahemAM gUja rAtanI sAhitya-samRddhine vapallavita karI che, gujarAtatI prAcIna rAjadhAnI pATaNumAM mahArAjA kumArapALe karAvelA 'mA!-vahAra' nAkita pArzvanAtha jainamaMdiranuM je sarasa . * tA.24-6-44 zatre Ala inDiyA reDiyA, vaDAdarA sTezanathI thayela pravacana, For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina satya prakAza [ varSa 14 varNana temaNe mAra-vihaMtara-zataka kAvyadvArA kyuM che te vAcI vicArI aneka vidvajane temanI kavitvazakitanA prazaMsaka banyA che. mAlavAnA mahArAjA muMjanI vidvata-sabhAnA eka viTharatna dhanika dhanaMjaye nATakenA 10 prakAre darzAvatA dazarUpaka nAmanA graMthanI raya . karI hatI. tevA ja viSayanA svarUpane viziSTa paddhatithI samajAvanAra 12 rUpakenuM vivecana karanAra nA thApaNu jevA sarasa graMthanI amUlya bheTa gujarAta- A viziSTa vidvAne ApI che, jemAM udata karelAM 40 jeTalAM apragaTa na Take-rUpanI zodha vidvAnoe hajI karavAnI che. A nATayadarpaNa graMtha gAyakavADa-prAca-graMthamAMthI , 48 tarIke vIza varSo pahelAM praSiddha thayela che. gujarAtanA A mahAnuM kavi ane nATakakAra rAmacaMdrasUri svAtaMtra-premI hatA, svataMtra racanA karanArA hatA. temaNe potAnI racanAone svataMtra, svAtaMtryapadathI alaMkRta karelI che. pradhazatakAra tarIke temanI prasiddhi che. pracaMdhAtAnuM hAre navacaMdrazya, evA ulekhe emanA saMbaMdhamAM maLe che emaNe saMskRta prAkRta bhASAmaya nATaka, prakaraNa Adi aneka rUpakenI racanA karI jaNAya che, jemAMthI bahu DAM prApta thayAM che. emaNe racela satyaharizcaMdra Dhaka, kaumudI-mitrANuM prakaraNa, nirbhayabhImavyAga vagere anyatra prakaTa thaI cUkyAM che. temaNe raceluM rasamaya nalIvalAla nATaka, vaidanI rItithI viziSTa prAsAdika racanAvALuM cha aMkethI alaMta che, te gAyakavADa-prAgraMthamAlAnA caM. 28 tarIke bata mahArAjA thayAjIrAvanA suvarNa mahetsava-maege prakAzita thayela che. tenI saMskRta prastAvanAmAM ame e mahAkavi nATakakAra: saMbaMdhamAM, ane emanI racanAo vagere saMbaMdhamAM vistArathI vakatavya karyuM che, ahiM e nATakamAMthI thoDI saMskRti prasAdI pIrasavA IcchuM chuM ! tene bIjA aMkamAM kavie kahesahArA nala rAjA AgaLadamayaMtInuM varNana karAvyuM che ke" kAvyaM cet sarasa kimarthamRtaM ? vaktraM kuraGgIdRzAM, cet kandarpavipANDugaNDaphalakaM rAkAzazAGkena kim ? / svAtavyaM yadi jIvitAvadhi mudhA svarbhUrbhuvo vaibhavaM, vaidarbhI yadi baddhayauvanabharA prItyA saratyA'pi kim // " bhAvArtha-he mahArAjA ! je kAvya sarasa hoya, te pachI amRta zA mATe amRtanI zI jarUra che ? arthAta sasa kAvya e ja amRta che. amRtanuM kArya-projana ethI sare che. tathA kAmadevathI vizeSa ujajavaLa banela kapila (gAla)-pradezavALuM mRganayanA-suMdarInuM suMdara mukha hoya te pachI pUrNimAnA caMdranI zI jarUra che ? je kavita (jIvana)-paryata svAtaMtra, (savataMta) hoya, te svaba, manya ane pAtALanuM-traNe lokanuM vaibhava(vibhutva) kokaTa-nakAmuM che ane je bharajobanavaMtI ubhI (damayaMtI) prApta thAya te jati sAthe prItinuM madevanI manAtI patnIonuM) zuM projana che? arthAta te banenuM kArya damayaMtI ja bajAvaze. AgaLa varNana karatAM te jaNAve che ke For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 12 ] mahAkavi rAmacaMdranA navavilAsa nATakamAMthI saMskRta prasAdI [237 " vizvasya zravaNendriyaM saphalatAM netuM purA bhAratI, vAcAM rUpabhupAsya nirmitavatI vAsa vidrbhkssitau| baddheSyeva nondrabhImatanayAveSaM vidhRtyAdhuna, sAphalya nayanendriyaM gamayituM devI smarasya priyaa||" bhAvArtha-pahelAM bhAratI devIe vizvanI zravaNendriyane saphala karavA mATe vANI (sarasvatI) nA rUpanI upAsanA karIne vidarbha dezanI bhUmimAM vAsa karyo hato, ethI ISyavALI thaI hoya tema, kAmadevanI prikA (ti) devIe vizvanI nayana indriyane (akhene saphaLa karavA mATe mahArAjA bhImanI putrI (damayaMtI) ne veSa dhAraNa karIne hAlamAM videzanI bhUmimAM vAsa karyo jaNAya che. trIjA aMkamAM rAjA ane vahaMsanA saMvAda dvArA kavie gIta-nAda saMbaMdhamAM uccarAvyuM che ke " ajalpya jalpAmaH kimapi kila pASANasuhRdAM, sadA teSAM bhUyAjjagati puruSANAmajananiH / asAraM saMsAra vidadhati na sAraM prati muhuH, pibanto ye sUktIratha ca kalagItImadhumucaH // " bhAvArtha -na bolavA gya-na kahevAya evuM paNa kaMIka ame kharekhara kahIe chIe ke-pASANa (paththara) jevA jaDa hRdayanA tevA puranI utpati jagatamAM sarvadA (kadApi na henna thAo; ke jeo madha jharatI sUktionuM-kaMdara uktionuM (subhASitanuM) ane madhura gItionuM vAraMvAra pAna karatAM chatAM asAra saMsArane sArarUpa banAvatA nathI. vizeSamAM AgaLa kahe che ke"na nItarAtrimarmajJa, ne taravajJAzva ce apaura-pazudezyebhyastebhyaH pumbhyo namo namaH // " bhAvA-jeo gItAstranA amane jANatA nathI, ane je o kharekhara tanA jANukAra nathI; tevA nAgarika, pazu-prAya puruSane dirathI namana che ! namana ho ! AgaLa vadhI kalahaMsa kahe che ke - mAratAM marma-rijJAnaM, evAM jIta--dApi naM. kuraGgebhyo'pi hIneSu, martyatvaM teSu vaizasam // " bhAvArtha-marmanuM parijJAna dUra rahe, jemane gIta pratye spRhA paNa na hoya, tevA karaga (karA) karatAM paNa hIna manuSyamAM manuSyatve lajajApa kivA anuyata gaNAya. prathama aMkamAM rAja, haMsa, kApAlaka ane vidUSakanA saMpA-pravaMgamAM vidUSaka (mopAdhyAyanI daridratA joI kApAlika tene upahAsa karatA kahe che ke tenuM mahepa kAyApaNuM tenI saMpattithI paNa nivedita thaI jAya che. tenA pratyutaramAM rAjA sahaja hasIne kahe che ke For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org 238] zrI jaina satya prakAza | varSa 14 "a85 saMpattivALA hevuM e mahopAdhyAya na havAmAM heta nathI, kAraNa ke vidA.javIo -vidyAthI AjIvikA calAvanArA-prAye apa vetanavALA (TUMkA pagAravALA) deya cheadatanA hi piyAgonaH prAja.' enA kANunI carcA karatAM AgaLa kahe che ke " devI vAcamavikreyAM vikrINIte dhanena yaH / kruddhava tasmai mA mUlyamatyalpamupaDhaukayet / / " * bhAvArtha - vecavA evI vAvIne je dhanavaDe vece che, tenA pratye jANe. pAyamAna thayelI hoya tema te vAvI (zAradA) tene atyaMta a85 mUlya apAve che. sAtamA aMkamAM damayaMtIne pharI melApa thayA pachI nalarAjA tene uddezIne kahe che ke je tArA prema vaDe paNa prasanna na thAuM te huM sarvathA kharekhara khala-prakRtavALe chuM ema gaNa, e prasaMgamAM kavie urjana-svabhAva saMbaMdhamAM kathana karyuM che ke "na prema nauSadhaM nAjJA, na sevA na guNo na dhIH / na kulaM na balaM nA zrIrdurjanasya prazAnta( satta )ye" bhAvArtha-durjanane prazAMta karavA mATe ke prasanna karavA mATe prema, auSadha, AzA, sevA, guNa, buddhi, kuLa, baLa ke lakSmI emanuM kaI paNa upayogI thatuM nathI. aAgaLa kahe che ke___"chinnessu rAvaNe tuSTaH, zambhurdazasu bhUrdhasu / zate'pi zirasAM chinne, durjanastu na tuSyati // " bhAvArtha-dasa mastake kapAtAM rAvaNa upara zaMbhu tuTa thayA; paraMtu so mAthAM kapAvA chatAM paNa durjana tuSTa thato nathI. nATakanA aMtamAM kavie yukitathI pitAnuM nAma sUcavatuM svataMtra-padathI aMkita karela AzIvAdAtmaka padya lahaMsa dvArA nalarAjAne uddezI AvI rIte ucAravyuiM che - " durodarakalaGkataH kRtavirAma candrojjavalAm , avApya nijasampadaM padamacintyazarmazriyaH / yazobhiranizaM dizaH kumudahAsabhAsaH sRjan , manAtALa : samA pa2mata svatastrI mAM ! ' bhAvArtha-jugAranA kalaMkathI virAma karanAra (kalaMka-mukta) caMdra jevA he rAga na ! acitya sukha-lakSmInA sthAnarUpa pitAnI ujajavala saMpattine prApta karIne, yaza vaDe niraMtara dizAone kumudanA hAsathI (ulAsathI) dedIpyamAna karatA chatA Apa have pachI gaNanAtIta varSo sudhI svataMtra thAo. tathAstu. oila InDiyA reDiye, vaDorAnA saujanyathI] For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAzanuM zaunA varSanuM vivA-rIra pratIkAra jainadharmanI vicitra oLakhANa 152 zrI kAlikAcArya upara aghaTita Ape 193 aggia-u-ratra para vadhu prakAzaH sudhAkara 217 sayAjakIya 14 muM varSa aMka 1 : TAITala-2 jena saMdha jAgrata bane tapasvinI javalabahena mATe prArthanA aMka 6 : TAITala-2 sAhitya pU. A. udayaprabhasariviracita Arabhasiddhi : pU. mu. ma. zro. dhudha vijayajI : 2 kumAro vAMdarA banI gayA che. hAlAla ra. kApaDiyA kanakakuzalakI racanAoM ke saMbaMdhamai katipaya sUcanAyeM: zrIagaravaMda nAhaTAH 22 zabdonuM digdarzana : prA. hIrAlAla ra. kApaDiyA zrI rimaMtra kalpa-saMdeha (samayanA) pU. mu. ma, zrI, dhuraMdharavijayajI : 5 janmakhiseya ane mahA rilasa : che. hIrAlAla 2. kApaDiyA mu. zrI. semavimala chata lagnamAna (potiSa) : 5, mu. ma. zro. ramaNuivijayajI : 7 bhAsa' tarIke nimeSa kRtio : che. hIrAlAla 2. sApaDiyA : 7Y upaniSad ane rAThA : pU. mu. ma. zrI. darzanavijayajI zabdAMka saMbadhI katipaya sucanAye: zrI agarakhavajI nAhaTA katipaya ghapala aura vivAhako naI upalabdhi dhamAla evaM phAgu saMbhaka katipaya aura racanAoMkI upalabdhi , aMka 6 TAITala 2 camapASANu ane enA paryAyanA ullekha : pro. hIrAlAla ? kApaDiyA : 99 citrAvelI, citravallI, citra(6)SatA ane citrakuMDalit : , siharasa ane rasakUpa : 124 madanayuddhake racayitA hemakavikA samayaH zrI magaravaMdajI nAhaTA aNk-ttaaiittlsirasa ane rasakUpa vadhu ullekhe : pU. mu. ma. zrI. ramaNikavijayajI : 146 ke paraNe? : che. harAlAla 2. kApaDiyA : 155 tigAlI 5-ga : pU. . ma, zrI. darzanavijayajI ratnakaMbala (kaMbalaratna) te zuM? pre, hIrAlAla 2. kApaDiyA : 17ii kutiyAva [ saM. kutrikA 5Na tathA kurijA5] ) mahAkavi rAmacaMdranA nAvilAsa nATakamAMthI saMskRta prasAdI : paM. bhAlacaMdra bha. gAMdhI : 235 itihAsa, zilpa, sthApatya dIyANA, loTANA, nAMdIyA vagere tIrthonI yAtrA : pU. . ma, zrI. nyAyavijayajIH 9, 42, 7 zIsodiyA osavAla : 5. mu. ma. zrI jJAnavijayajI tapALa pAchI (kutuSArAtuar) ghopA ke vastra DA pAzvajinAlayako prAcInatA:zrI agaraca'dajI nAhaTA : 48 For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 240 ] ' zrI jaina satya prakAza [ varSa 14 bhaTTAra7 zrovijayalakSmI sUrijI : 1. mu. ma. zrI. darzanavaja jI : 54 zrI jagacca dratrikA sa. 1295 kA eka prAcIna vyavasthApana zrI agaracaMdajI nAhaTA 65 zIsodiyA osavAla saMbaMdhI vizeSa jJAtavya: pU. su. ma, zrI. jJAnavijayajI aMka 3-4 TAITala 7 'kavi zrI bharavacaMdraviti zrI rAjanagara TaMkazALa sthita zrIzreyAMsarjinama di-pratiSThA tavana pU. A ma. zrI, vijaya padmasurijI H 5, 108 zrIjIrAvavA tIrtha: pU. mu. ma. zro, nyAyavijayajI : 12, 159, 149, 212, 226 zeTha zAMtidAsa maniA : pU. mu. ma. zrI darzanavijayajI : aMka 7 : TAITala-re thApatIyasaMghane paricaya : : 182 giranAra uparanA jinamaMdiro aMgenA samAdhAnanuM karAranAmuM (dastAveja) : 194 caritra, kathA, varNana, upadeza, prakIrNa - guruzikharanI pagathI para : zrI. mehanalAla dIpacaMda ce kasI : 18, 40 kara, 95, 117 draSyakA sadupayoga karane kA sthAna zrI marudharastha dIyANAjI tIrtha : 23 18 varNa saMbaMdhI aura eka padya :zrI magaracaMdajI nAhaTA aMka 2 TAiTala-6 paramayi zrI. navapadajI : pU A ma. zrI. vijayajaMbusUrIzvarajI L; 128 bhagavAna mahAvIra svAmI : pU. . ma. sI. nyAyavijathajI saMsAranuM prathama dharmacakra (vArtA) : sudha kara : 148 praznottara-kirathAvalI : pU. A. bha. zrI. vijayapatrasurijI H 173, 208 (cAlu) rAmajI gAriyAnI udAratA (vAta) : sudhAkara aMka 1* : TAiTala-2 mahAmaMtrI zAha (vAta) ratuti, stava, stavana, sajjAya bAdi ma. zrI, yazavijayajI viracita aMka mAM prasiddha ratavaH pU.mu.ma, zrI zivAnaMdavijayajI: 1 zrI hemavimalasari viracita prabhu mAjhAvinatI : pU. mu. ma zrI. ramaNikavijayajI : 1 zrI bhAnumerukRta caMdanabAlA-gIna = , aMka : TAiTala-2 vairAgyaraMgakulakamU: pu. mu ma zrI kAMtivijayajI zrIdhUlibhadra-gIta : pU. mu. ma. zrI. ramaNikavijayajI aMka 3-4 : gaIla-2 zrIsAraviracita pArzvanAthapatra : mu. raMgavijayajI viraci geDI AnAstavana - pU. . ma. zrI. jayaMtavijayajI : 73 jJAti janonAratavaET. Y. . jivAyo 27 zrIrAjaricita neminAtha-nAga : 5. mu. ma. zrI. jJAnavijayajI 114 paM. zrI. kalyANakuzalakRta zrIvIrastotramaH pU. mu. ma. zrI. ramaNikavijayajI : 121 zrI geDI pArzvanAtha-stavana : rava. pU. mu. ma. zra. jana'tavijayajI : 145 zrIjorApallI pAzvanAtha-stava: pU, mu. ma. zrI. ramaNikavijayajI zrI. semasuMdarasUri sevaka jinavikRta sattAvIsa bhavanuM zrI mahAvIra svAmI-stavana : 5. mu. ma. zrI. kaMcanavijayajIH 177 zrIhIravijayasUrijInI sajajhAya : pU. mu. ma. zrI, caMdraprabhavijayajI : 216 For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11 pU. mu. ma. zrIkazanavijayajInA sadupadezathI amadAvAdamAMthI nIce mujaba madada maLI che?-- 51) gre, sAMkaLacaMda maphatalAla zAha. jIvAbhAI cunIlAla DhAkAvAsA' manubhAI jesIgabhAI kAlIdAsa candrIta choTAlAla gAMdhI vakIla ( pAMcavarSa mATe) maganalAla narasIdAca vArA | ravacaMdabhAI kevaLadAzva maNilAla jeThAlASa | ratilAla bhIkhAbhAi zrImatI kamalAbena naMdubhAI jidAra zeTha nagInadAsa maganalAla aruNacandra zAMtilAla zrImatI mahAlakSmIbena kathANubhAI jhaverI muMbaI 11). zeTha sudhAkarabhAI manasukharAma 11] >> ratilAla mANekalAla telI zrImatI jasubena ramaNulola phrajadAra zeTha ratIlAya nagInadAsa modI zrI matI bhIbena dhIrajabhAI zApha 1] zeTha lAlabhAI bhIkhAlAla zAha, zrImatI zAntAena zAha za: lAlabhAI e AlAla cImanalAla vADIlAla kasu magara ThaphriArabhAI jesIgabheAI kezavalAla vADIlAla vAlabhAI hIrAcaMda 201 pU. A. bha. zrI vijalAvaNyasUrijInA sadupadezathI zrIharajI jainazAlA, jAmanagara 11) 5. A, ma. zrI. vijayakumudasUrijInA sadupadezatha zrI kheravA jaina pAThazALA (kheravA ) ( pAMcamA varSanA) 11) 4, 5 ma. zrI kalyANuvijayajInA sadu padezathI zrI jenasa'dha, jAlara. (mAravADa ) 101 pU. mu ma. zrI kaMcanavijayajInA sadupadezathI zrI jaina saMdha zAntinagara sosAyaTI (amadAvAda) 10) pU. bA. ma. zrI vijayakumudasUrijInA sadupadezathI zrI jaina saMdha, kaDhI 10) pU. 5, ma. praviNuvijayajInA sadupadezathI zrI jaina saMdha. sAMgalI (mahArASTra ) 10) pU. A. 5. zrI kIti sAgarasu jInA sadupadezathI zrI jaina saMdha, pAdarA 5 pU. 5. ma, zrI bhaktivijayajI nA sradu padezathI zrI jaina saMdha rAdhe 3 zrI jainasa'dha, lAMdhaNa ja ! A badhA pUjya muni mahArAje, saMsthA ane saddagRhasthAno ame AbhAra mAnIe chIe, ane khI ja gAmetanA saMdhAne potAnA taraphathI madada mokalI ApavA vinavIe chIe. vyao my fy my For Private And Personal use only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Jalpa Saitya Prelreshe. Regd. No, B. 38o1 mI jaina satA prakAza. dareke vasAvavA cAgya zrI jaina satya prakAranA traNa vizeSAMkSa (1) zrI mahAvIra nirvANa viroSAMka bhagavAna mahAvIrasvAmInA jIvana saMbaMdhI aneka lekhAthI samuha H mUla cha AnA (TapAlakhayane eka gAne vadhu). (1) pAsavI aMka bhagavAna mahAvIrasavAmI pachInAM 1000 varSa pachInAM sAtase varSanA jaina itihAsane lAgatA lekhAthI cAmRha sacitra aMka: mUla savA rUpiyA, (0) kamAMka 100 ? vikrama-vizeSAMka .. samADha vikramAditya saMba0 zatihAsika binabina legAthI zAkRta 240 pAnani daLadArU sacitra aMt : bhUla kADha pUpiye. zrI jaina satya prakAzanA be viziSTa a'ko [1] kramAMka 43-jainadarzanamAM mAMsAhAra hovAnA AkSepenA chavAba haiAthI samRddha aMkamUlya cAra AnA. [2] kamaki 45-4. sa. zrI hemacaMdrAcAryanA jIvana sa adhI aneka lekhethI samRddha a*: mUlya traNa AnA krAcI tathA pAkI phAIla zrI rana sata gaNAza'nI trIjA, pacimA, mAmA, dazAmAM, agiyAramA bAramA tathA temA varSanI kAcI tathA pANI phAila taiyAra che mahA relAnuM' kAcInA be rUpiyA pAkInA aDhI rUpiyA zrI jainadharma satya prakAzaka samiti jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda, sudrakaH-maganabhAI choTAbhAI desAI. zrI vIravijaya mITIga para malamAsa krosarAka, che. bA. na. 6 zrI bhaktimArga kAryAlaya-amadAvAda. makAcakA gIganA pALadAsa zAha, jainama satyaprakAza samiti maryAlaya, aziMgabhAInI vADI, ghIkAMTA . For Private And Personal Use Only