Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Reg. No. B. 826 zrI jaina zvetAMbara mArtipujake beDAMganA hitArtha prakaTa thatuM . boddhaprabhA. (Light of Reason. varSa 2 jI. sane 1910, navembara. eka 8 me, sarva paravazaM duHkhaM, sarvamAtmavazaM sukham / etaduktaM samAsena lakSaNaM sukhaduHkhayoH // nAhaM pudgalabhAvAnAM kartA kArayitA na ca / nAnumantApi cetyAtma-jJAnavAn lipyate katham / / pragaTakattA, adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLa. vyavasthApaka, zrI jaina zvetAMbara mUrtipujake bADaga; taraphathI, rA'kalAla DAhyAbhAI kApaDIA, | nAgArIsarAhu-amadAvAda vArSika lavAjama-pesTeja sAthe rU. 1-4-0. sthAnika 1-0-0 amadAvAda. zrI satyavijaya' presamAM sAMkalacaMda harIlAle chApyuM'.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSayAnukramaNikA, 2 28 viSaya, 1 jJAna ane kriyAthI mAsa, 2 ra 5 : 7 : maitrI... 2 gAdha. 226 8 jainadha ma audhadharmanI 3 eka zrAvakane lakhelA sadu | zAkhA che. ? . . 247 pareza patra. ... ..23ra. 2 62 9 vAcana, * * * * || 10 agrejI lekhane saMkSipta 4 hArI sAthadazAnI puraNA. 23 3 | | sAra (upavAsa viSe.... 2 pa1, 5 nIti vacanAmRta ... 234 11 nIti vicAra puSpa, ... 2 53 6 sadInI mahattA. " ... 23 6 12 kaSAya catuya. ... ... 2 48 zrI amadAvAdanI zrAvikA udyogazALAnA mATe akaTobara sane 1910 nA vRtAMta. gayA mAsanI sIlaka rU. 11-7-5 jamA zA. pujAbhAI hIrAcaMda taraphathI mAhe sapTembaranA rU. 30-0-0, zrI bhaTakhAte zrI kheDAnA zA. paranA sAtamadAsa dIpacaMda muMbaIvALA taraphathI rU. pa-7-0, zA. hemacaMda jecaMdanA khAte rU. 27-2-8. kula rU. 73-10-2. temAMthI bAda kha-zrI pagAra khAte mAhe sapTembaranA rU 3 0-8-0, zrI paracuraNa kharca khAte rU. 2-3-6 . zrI makAna bhADA khAte rU. 29-0-0. kula rU. 61-11-6, bAkI sIlaka 2, 11-14-8.. zIkhanAra strIonI jAtavAra sakhyA-vIzAzrImALI 57, dazAzrI mALI 16. vIzAporavADa 8. dazAporavADa 3. vIzA osavAla 3. dazAesava la 1. paracuraNa 1. kula naMbara 89. darAjanI sarAsarI hAjarI papa. dhaMdhAvAra sakhyA-bharata bharanAra-57. zIvaNa karanAra--1 5. guMthaNa karanAra-17, sthitivAra saMkhyA- sadhavA-pa7. vIdhavA-25. kuMvArI--2 8. ravAnA tA. 1 lI navembara sane 1910) manasukha ane pacadra zAhu prasiddha thavA zrI buddhimabhA AnTIsa tarapha. ) onararI sekreTarI.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA. (The Light of Reason ) brahmAnandavidhAnake paTutaraM zAntigrahadyotakam // satyAsatyavivekadaM bhavabhaya-bhrAntivyavacchedakam / / mithyAmAnivartakaM vijayatAM syAdvAdadharmapadam / loke sUryasamaprakAzakamidaM 'buddhiprabhA' mAsikam // varSa 2 ju. tA. 15 mI navembara sana 1910 aMka 8 mo. he unmasI paDatA jJAna ane kriyAthI mokSa. gajhala. " are ajJAnathI aMdhA, kriyAo pUtaLI paDe, kare che ne karAve che, svayaM nAce nacAve che." ahe unmattanI peThe, vade che jJAnavaNa zabda dhamAdhamamAM dhasI paDatA, karUchuM zuM ? vicAre nahIM." 2 are evI pravRttithI, caDAtuM nahi manubethI; kriyA rUci ghaNA ja, ma kara vRtti, kadAgrahamAM. nathI vijJAnathI nizcaya, grahe nahi yuktithI sAcuM; kare che skUla buddhithI, adhikArI ane tevA. badhue aMdha zraddhAthI, kare che bALa jI re, kare nahi jJAnanI rUci, adhikArI thaze jyAre. kriyAnuM jJAna thAze te, kriyA sahu Avaze lekhe, nahi
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 kriyAvaNu pazuae jIve, are vijJAnavaNu AdhA' gurUgama jJAna leine, pravRttiyeAga Ara bhe; dharo adhyAtmamAM niSThA, vikA sahu TaLe tethI. nayAnuM jJAna thAvAthI, TaLe sahu kalezanA jhadhaDA; nathI zAsranA bhrakA, yathArUpe jAtu sahu," anubhava jJAnanI maitrI, vadhAi muktinI nakkI; alakhanI dhunanI dhArA, TaLe che mAhunI vRtti." " kriyAnI uccatA Ave, manevRtti taNI sthiratA; svayaM' vijJAna dhana bhAse, khare e cega jJAnIne" kriyA bhe| asa khyAtA, viSamatA bhAvanA zeDhe; bhalI upacega nisaraNI; cIne muktinA mahele." dharo mAdhyasthatA jJAne, pravRtti pAra alakhelA; pravRttinI nivRttimAM, mudvacandhi, lakSyadevAnuM. 44 26 "" guruvAya. AtmajJAna. surata. e 10 11 12 ( lekhakamuni buddhisAgarajI. ) AtmajJAnanI mahattAnI avidha nathI--savastumAM sAramAM sAra - tmajJAna che-zrI uttarAdhyayana sUtramAM kahyuM che -apanANeya muNI heTaI. na suNI raNavAseNu-AtmajJAna suniti na muniH araNyavAsaina AtmajJAna prApta karavAthI muni hoya che. paNa phakta jaMgalamAM vAsa karavA mAtravaDe muni hotA nathI-AtmajJAna prApta karavu ma hA durlabha che. kAi AsanabhavIne AtmajJAna tarapha lakSya jAya che. jeNe AtmAne jANyA teNe sarva jANyu. ega jANaIsA sabhya jAzui ekane jANe che te sarvane jANe che. AtmAnuM jJAna karavAmATe zrI sadgu rUnI upAsanA karavAnI AvazyaktA che. gurUnI kRpAthI teezrI mukhadrArA je medha Ape che ane tethI je kai asara thAya che tevI asara peAtAnI meLe pustaka vAMcavAthI paNa thatI nathI. hAlanA kALamAM AtmajJAna tarapha
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ koI uttama jIvonuM laya kheMcAya che, keTalAka manuSya dharma dharma vikAre che, paNa Amatatva jALyAvinA teo satya dhama sAdhI zakatA nathI Atmatattva jALyAvinA punarjanma ane puSya, pApa, baMdha ane mikSatatvanI zraddhA thatI nathI. Amatattva jANavAthI hadayamAM satyaviveka pragaTe che ane satya sukha prApta karavA IcchA thAya che. AmAnA traNa bheda che. bahirAmA-antarAtmA ane paramAtmA. A traNa AmAonuM virUpa samajavAthI te ko AtmA che teno anubhava thAya che. bAhya vastuomAM AtmAne mAnanAra bahirAbhA kahevAya che. mana-vANI ane kAyAne AtmA mAnanAra bahirAbhA kahevAya che. miyAvadizAmAM vatenArane bahirAbhA kahevAmAM Ave che. bahirAmAo aneka che. rAga ane drupamAM sadAkAla teo layalIna rahe che. teo puNya ane pApano bheda samajatA nathI. duniyAnI unnatineja pitAnA AtmAnI unnati gaNe che, khAvuM-pIvuM paheravuM vagere sAMsArika sukhe bhAgavavAmAMja teonuM jIvana cAlyuM jAya che. sAMsArika sukhane mATe teo nItino kavacita svIkAra karatA jaNAya che paNa potAnA AtmAnuM sukha meLavavA nItine svIkAra karatA nathI. bahirAbhAo asatya vastuone satya mAne che ane satya tattvane asatya mAne che. bahirAtamAo vaiyika sukhane mATe sAMsArika vastuomAM rAcI mAcIne rahe che, satya deva, guru ane dharmanuM tattva samajI zakatA nathI. duniyAnI jaDa vastuomAM teo sukhanI zraddhA dhAraNuM kare che, zarIrathI bhinna ane punarjanmavALA AtmAnI zraddhA teonA manamAM ThasatI nathI. keTalAka bahiratmAo lohIne AtmA mAne che, keTalAka zarIranI uSNatAne AtmA mAne che keTalAka bahirAmAo paMcabhUtanA saMyogane AtmA mAne che, keTalAka zvAse zvAsane AtmA mAne che Ama bahirAbhAo ajJAnathI aneka kalpanAo kare che. kharU kahIeto bahirAmAo nItinA ucca sihAMtine paNa pALI - katA nathI teonA manamAM aneka prakAranAM pApakarmanI buddhiyo hoya che - raMbhava nahi mAnanAra bahirAtmAo sarakAranA bhayaja phakta sulehazAMti jALavI zake che paNa manamAM to aneka prakAranA pApanA vicAra kare che. bahirAmAo uparathI sArA dekhAya che paNa tenuM hAtha tapAsavAmAM Ave te
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ karUNuM utpanna thayA vinA rahe nahi, bahirAtmAo hiMsA karmathI pAchI haDatA nathI kAraNa ke teo ema mAne che ke ApaNe kyAM parabhavamAM janArA chIe kAraNake parabhava nathI tethI mAM javAnuM nathI ane pApa bhogavavAnuM nathI AvI teonI bahirAbha buddhithI paropakAra, dayA AdithI paranA bhalAmAM teo bhAga leI zaktA nathI. bahirAbhAo ema samaje che ke parane kaMI paNa vastu ApavAthI te vastuthI anya sukha le che temAM pitAne phAyado maLatuM nathI. AvI teonI kharAba buddhinA lIdhe teo jagatanuM kalyANa karI zakatA nathI ane eka pAI paNa bIjAnA bhalA mATe kharcI zakatA nathI. bahirAtmAone ekAMta jaDa vastuo upara rAga hevAthI paisA paramezvara karatAM paNa vizeSa hAlo lAge che. potAnA gharane teo svarga kalpa che camaDI chuTe paNa damaDI na chUTe evI tuccha buddhine dhAraNa kare che. bahirAbhAo prabhubhakti, gurUbhakti ane dharmanI vAtane vahema gaNI hasI kADhe che, gADI dhADA doDAvavA, havA khAvI, lahera mAravI, sArU sArU khAvuM pIvuM, ane potAnA zarIrane sAcavavAmAM ja dharma che. bAkI anya kaMI dharma nathI ityAdi mAne che. bahirAtmAo dharma purUSanI mazkarI kare che. bahirAbhAo pAMca IndriyonuM pipaNa karavAmAMja sukha mAnI AtmAnA satya sukhathI nyArA rahe che, jema durgadhI rogI kutaruM jyAM tyAM kharAba pramANa dhAne phelAve che tema bahirAmAonA manamAM paNa kharAba vAsanA kUdAkUda karI rahI hoya che tethI teo potAnA mitra, putra, strI vagere saMbaMdhIomAM paNa kharAba vicAro phelAve che, jema haDakAyuM kUtaru pote paNa maTe che ane bIjAone paNa karaDIne mRtyu pamADe che tema bahirAtmAo pAtAne nAza kare che ane bIjAono paNa nAza kare che. - mithAva vAsita bahirAbhAo potAnA azuddha vicArone tyAM tyAM phelAve che, mithyAvi jIvonI aMtara catuo na ughala hovAne lIdhe teo aMdhanI mAphaka pravRtti kare che. kudeva, kugara, kadhamamAM Asakata che muktimArga sanmukha thaI zakatA nathI, baharAbhAo svAtmadharma mUkIne parabhAvamAM sadAkAla magna rahe che, bahirAbhAo satyatattva samajI zakatA nathI. ane je satyatattva mAne che tene paNa ulaTuM samajavI kharAba vicAronuM ghara banAve che. bahirAmAo mahA AraMbhAnuM sevana kare che, bahirAbhAo kumatine preya svaparanuM kalyANa karI zakatA nathI. bahirAbhAo bAhya duniyAnI unnatine pitAnuM sAdhyabiMdu kape che. nivRtti mArga tarapha teonI prAti
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 vartatI nathI. mAtra samayamAM pradeza rAjanAM jevAM AcaraNa hatAM tevAM badarAmIonAM AcaraNa rahe che. teo karma ane AtmAne aritatvabhAva svIkAratA nathI. svarga, naraka, mida AdinuM astitva svIkAratA nathI. gRhasthadharma ane sAdhu dharmane svIkAra karatA nathI. savajJanAM vacanamAM aneka prakAranI zaMkAo kare che. sarvajJa koI paNa che evo vicAra teo dharAvatA nathI, niMdhakarmo karavAthI paNa pAchA haThatA nathI. je je AMkhe dekhAya che teTalIja vastuono te svIkAra kare che. pitAnI buddhinI bahAra je je vastuo hoya tene mAnatA nathI. prAya: AvI bahirAtmAonI dazA vartavAne lIdhe teo dhamAM purUSone mArI paNa nAMkha che, pitAne adharma vicAro phelAvavA aneka prakAranI kaLAe karI lekane pAkhaMDamAM dore che. AtmAdinuM astitva mAnanArAone teo mukhe gaNI kADhe che, bAhyanI unnati mATe rAgadveSamAM phasI jai satyatattva joI zakatA nathI. teonI tAtrabuddhine durapayoga kare che. pitAne ja satya vicAraka prophesara tarIke gaNe che. tethI darvidagdhanI che aneka prakAre samajAvavAmAM Ave to paNa potAno kakako choDatA nathI. koI mahAtmA purUSo saMsarga thatAM jIvAdi navatatvane bAdha temAMthI koI pAmI zake che, jeo mAganusAranA guNa pAme che teo Atmatattva sammukha thaI zake che. bhavasthiti paripAka dazAge bahirAmAo Amatatva sanmukha thAya che ane samyaka vadharmane pAme che. 19vAdi navatatvanuM jJAna karI tenI zraddhAne dhAraNa karatAM anarAmApaNuM prApta thAya che. " avatarAtmAmo." jIva, ajIva, puSya, pApa, Ava, saMvara, nirjarA baMdha ane mikSa e nava tattvane sAta naya, cAra nilaya AdithI jANI tenI zraddhA karanArane samyakatva guNa pragaTa thAya che. zarIra, vANI ane manathI AtmAne antarAtmAo bhinna svIkAre che, antarAtmAe AtmAne AmA tarIke mAne che ane jAne jaDa vastu tarIke mAne che. antarAtmAo punarjanma, mokSa vagere to svIkAre che, attarAtmAo puNyane vyavahAranayathI Adeya mAne che ane nizcayathI heya mAne che temaja pApa tattvane tyAga karavA prayatna kare che. antarAtmAo aSTakarmathI potAnA AtmAne mUkAvavA jJAna, darzana
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 ane cAritranI ArAdhanA kare che. zarIramAM rahelA chatAM potAne zarIrathI bhinna svIkAre che. AmAnA asaMkhyAta pradeza che ane te pradeza nirAkAra che. AmAnA ekeka pradeze anaMtajJAna, anaMtadarzana, anantacAritra, anaMtavIrya Adi anantaguNa rahyA che. anAdi kAlathI kSInIra saMyoganI pade AtmAnA pradezonI sAthe karmavaNAo lAgI rahI che. mukhyatAo AtmAne ATha prakAranAM karma lAgyAM che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, vedanIya, mehanIya, AyuSya, nAma, gotra, aMtarAya, e ATha karmanA thI anaMtajJAna, anaMtadarzana, avyAbAdha sukha, kSAyikacAritra, Adi anaMtisthiti, arUpI, agurulaghu, anantavIrya e ATha guNa che tene paripUrNa prakAza thAya che. AtmAnI zuddha dazA karavA mATe antarAtmAo gRhasthadharma vA sAdhu dharma aMgIkAra kare che. rAgapano kSaya kare che, koI jaDa padArtha upara rAga vA deva dhAraNa karatA nathI. koI jaDa padArthane I vA aniSTa kalpatA nathI, krodha, mAnAdika doSone pratidina kSaya karavA AbharamaNutAmAM Asakta rahe che. bAhya vastuomAM temaja deha vageremAM mamatvabhAva kalpatA nathI, prati dina uparanA guNasthAnakanI prApti karavA prayatna kare che, manamAM thatA vika lpa saMkalpane haThAvatA jAya che. yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhAraNA, dhyAna ane samAdhi e yoganA achAMganuM hada pramANe sevana kare che. AtmAnA svarUpamAMja zuddha paga rAkhe che. teo gRhasthAvAsamAM rahI saMsAranAM kArya kare che to paNa samabhAvathI kare che. jJAnino bhAga nirjarA hetu mATe thAya che. evI dazA lAvavA prayana kare che. sArAMzake, AtmAnuM evuM ujJAna meLave che ke tenA pratApe bhegAvalIkarmanA udaye saMsAramAM bhAga bhogavavA paDe che. paNa jalakamalanI peThe antarathI nyArA rahe che. kAmInA manamAM jema kAma-lobhInA manamAM jema dAma, jugArInA manamAM jema dAvanI ghUna lAgI rahI hoya che tema atarAtmAonA manamAM AtmAnI dhUna lAgI rahI hoya che. teo A bhAnuM dhyAna dhara che. sadanudAna seve che, asaMkhya bhAgamAMthI game te - genuM yathAzakti ArAdhanA kare che. zrAvaka vA sAdhuo tarIke atarAtmAo muktipadanuM ArAdhana karavA sadAkAla laya rAkhe che. pAMca indriyonA vipayomAM lekhAtA nathI. AtmAnA jJAna dhyAnamAM ramaNatA karI apramatta thaI ghAnI karmane laya karI kevala jJAna pAme che, AyuSya ye siddhazilAnI .
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 231 para eka jananA vIza bhAga karIne temAMthI trevIsa bhAga nIce mUkI covIzamA bhAga upara siddha bhagavaMta rahyA che. ja paramAtmAe, je antarAmAo teramA guNaThANe jaI kevala jJAna prApta kare che te e yogI paramAmAM kahevAya che ane je ayogI thaI muktimAM jAya che teo agI siddha, buddha paramAtmA kahevAya che. siddha paramAtmAo samaye samaye anaMtasukha bhogavI rahyA che. janma, jarA ane maraNanI upAdhithI sadAkAla dUra rahyA hoya che. muktimAMthI kadApikALe saMsAramAM pAchA AvatA nathI. anaMta sukhamaya dAmAM teo sadAkAla rahe che AvI dazA, sarva antarAmAo pAmI zake che. je antarAbhAo karmane kSaya kare che te sarva paramAtmAo thAya che. AvI siddhi dazA prApta karavA mATe AtmajJAnanI jarUra che, AMdhaLA ane dekhatA manuSyomAM jema phera che tema sAniyo ane ajJAniyomAM kera che. AmajJAnI AmAnA guNone abhyAsabaLavo khIlave che. krodhAdika duSTa zarUone jJAnabaLavo kSaya kare che, AtamajJAni paramAbhaprati sAdhyabiMdu kaLe che. jagatanA padArtho upara teonI udAsInavRtti rahe che. bAghanI unnatimAM teonuM citta lAgatuM nathI. teo mananA dharmone vaza kare che, mATe mAnavabaMdhuoe AtmajJAna meLavI muktitarapha prayANa karavuM joIe. AtmajJAna pAmelA AmA jAgrata thayo kahevAya che. jyAM sudhI AmajJAna prApta karyuM nathI tyAM sudhI je saMsAramAM dhAranidrAmAM uMdhelA jANavA. AmajJAnI pitAnA AtmAnI ucca dazA kevI rIte karavI te barAbara samaje che. AtmajJAninI sarva kriyAo saphaLa thAya che: paDhane nANatao dayA. paheluM jJAna ane pachAta dayA, A sUtrathI paNa AtmajJAnanI Ava. zyaktA siddha thAya che. anaMta jIvo AmajJAna pAmI mukita pAmyA ane pAmaze. Agame temaja sagurU sevA vagere AtamajJAna pAmavAnAM puSTa AlaMbano che tene paripUrNa zraddhApremathI Adara karI AtmajJAna prApta karavuM. AtmA je vastu dhAre che te prApta kare che tyAre paramAtmasvarUpa paNa potAnuM che. AtmajJAna paNa pitAne dharma che mATe kharA aMtaHkaraNathI prayatna karI sava debone kSaya karI anaMta guNone AtmajJAnI pragaTAve che ane te karmarahita thaI paramAtmapada prApta kare che. AvI AtmajJAnanI dazA mATe purUSo ane enee prayatna karavo joie.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka zrAvakane lakhelo sadupadeza patra. mukAma surata-gopIpurA. lekhaka:-muni buddhisAgarajI. ane tyAre gajhala. sudhI jAgRti candra, dayALu jaina mana jANe, lakhele patra vAMce mahe, vicAryuM sahu bhalI rIte. 1 prasaMge zAntatA dharajo, gRhInAM vrata Adaraje; karIne ucatA mananI, kharI jhaTa sAmyatA varaje. 2 kharekhara duHkhamaya duniyA, nazI tyAM zaktine choTe rahe bahu citta caMcaLatA, upAdhi ganI hoLI. 3 sahu jyAM svArthanAM belI, nathI niSkAmathI vRtti, jaganA svArthanI AzA, madhubiMdurAmuM sukha jyAM. 4 mane vRttikaNuM khele, are khele, nathI sukhaDAM; gaLAgaLamajyanA nyAye, pravRtti re banI karma. are ghuvaDasamI daSTi, kharuM je satya zuM jANe, are agni viSe rahIne, zitaLatA AtmanI dharavI. nathI tyAM khela bAlakane, are nyArA sadA rahevuM; sakaLathI bhinnatA dhArI, are saMnyAsa Adara. 9 karo keTI upAye re, badhuM A bAhyAnuM jAze; are A AMkha mIcAze, jarA paNa sAtha nahi Ave. 8 khare vairAgya dhArI , viSayanA vega vArI ; nava tatte vicArI , kahelA bela pALI je. kare Amenati jaladI, dhare jhaTa sAdhyamAM daSTi, bahu sthiratA kare la, kare niSkAmathI je te. khare e pega jJAnIne, badhuM jaga cittathI nyArU buddhacabdhi sAdhaje siddhi, anantAM sukha tuja ghaTamAM. 11 te atyAranI paravI.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 233 mhArI sAdhyadazAnI sphuraNA. gajhala. upara AkAza adhaH pRthvI, nathI balI jagamAM koI maLyAM ne ApavuM devuM, hadaya tuM kheda nA dhara re. adhikArI hRdayapremI, hadayanA ucca AtmArthI; maLe nahi sakta meLApI, karUM kayAM ja hRdaya khAlI. 2 are bhavadAvanI madhye, paDe nahi cena svapnAmAM; jivA tuM jJAnanA baLathI, karIne mitrI pitAnI. are A agnipara jalanI, karIne vRSTi jIvuM chuM; udaya AvyAM haju Ave, badhAM devAM patAvIzuM. paritaH kSArane udadhi, tathApi miSTa jala pIvuM; racAI sarvanI zayA, upara piTuM thaI niti. hadayadu nathI keI, nathI karavA have irachA; jIvana cAlyuM jaze bhAvI, ane mahAre haje sAthI. anubhavajJAna e hArA, hRdaya sAkSI banyA banaje; sadA tuM sAthamAM raheje, bhalAmAM ke naThArAmAM. mahane te rAganAM svapanAM, mahane te draSanAM svapnAM; are jhAkaLataNuM vAri, ugyAthI sUrya aLapAze. badhAMnI vAta chene, kharUM karavuM have mahAruM; upara pupita zayyA, bharyA nIce bahu kAMTA. vicArI cAlavuM paLe, ghaNuM khADA ghaNA cere, viSaya vRkSanI chAyAmAM, karIza vizrAmanA panthI, are cetana have cete, khA pyArA sadA mahArA; buddhacabdhi thara thA nakkI, pratApI sUryanI peThe. >> zata:
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 ( nIti vacanAmRta. ) ( lekhaka panyAsa muni zrI saravijayajI. ) 1 bhakti A duniyAnA sukhanI thApaNa che. A sava manuSye! tArI AjJA mAnya kare che te tu paNu mahA prabhunI AjJApramANe cAla. je rAjA prabhunI AjJApramANe vana karavA mATe taiyAra thAya che tenI AjJA uDAvavA mATe AkhI raiyata taiyAra rahe che. 2 je manuSya manazuddhi rAkhIne vartana kare che te, tejamAnAnA jva te paramezvara che. ku jo tamArI ema icchA hoya ke A AphatamAMthI jAna bacAvave; teA tArA potAnA manane namratA zIkhava. ne tu namra haze te sukhIthA. namratAnI kadara jaladI thAya che. 4 icchArUpI khajAnAnA daravAjAnI kuMcI ja che, baMdha bAraNuM khAlI nAMkhanAra paNa dhIraja che. mANasanI hiMmata meDhAnA taDAkA mAravAthI samajAtI nathI paNa tenI kIMmata tenI dhIrajathI nirNita thAya che. 5 jenA dvArathI bhikSuka nirArA thai pAcho kare tenA jevI zarama, udAra dIlanA mANusane bIjI eka paNa nathI. huM jyAM te kriyatA peAtAnA ane dharmanA saMpUrNa vijaya thAya che. vAvaTA karakAve che tyAM zuddha vRtti 7 dravyanA bhaMDAra karatAM sabhyatA vadhAre kIti che, AkhA rAjya karatAM paNa te maTI che. mahAna puzyAe mAlamatAnI kadI darakAra karI nathI kemake tenA teA nArA thAya che paNa vidyA ane sabhyatAnAja sahu karyAM che. 8 mana mAhATu rAkha. jevuM tArU mana, tevAja tArA para lAka vizvAsa rAkhaze. 9 yathArtha nizraya ane sa MpUrNa prayAsavAya kAnI dhRcchA pAra paDI nathI. je je dizAmAM tArI nizcayatAnI lagAma tu pherave tyAM eTalI sabhALa rAkhaje ke, AnAkAnIne hAthe te lagAmane DhIlI paDavA detA nahi. 10 mANasane mahenAMsavAya kAMi maLavAnuM nathI. mArI icchanA IMDA huM majata pakar3a te jarUra zeka ane dIlagIrImAMthI chuTI zakuM. jeNe potAnu zarIra sukhamAM rAkhavu hAya temaNe kAi paNa jAtanA vikaTa dhikAra para rahevA kamara kasavI nahiM Ie. jene adhikAra bhegava
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ vA che tene muzkelI na bhAgavatAM AzAyesa levA krama paravaDe ? 31 kSulluM, nIce kAma karatAM prANa jAya tenA karatAM kada uttama mahAna kArya karatAM AdanA aMta Ave te vadhAre uttama vAta che. kAmamAM tA yatnapUrvaka madhAja rahevu. yatnathI game tevI asAdhya vastu paNa su sAdhya thAya che. khA 12 jenA mastaka upara datAne mugaTa zAbhe che te pAtAnI TAimAM tArAthI caLakatA AkAza karatAM paNa caDhIyAtA che, tArA kAmanA pAye dRDhatAupara nAMkha ane pachI nirAMta rAkha. $1. raNa ke je pAyeA cheka muLamAM nakhAyA che te hummezane mATe TakI raheze. dRDhatAthI Aje kASTa guNa uttama che ema na samaja, e tArA pA tAnA dara vadhAravAne tArA irAde hoya te dareka meTAM kAmamAM dRDha tAthI vartana karaje, kAmazarU karuM te purU karavuja joIe, je kAmane pAye tu nAkhe te maradenI mAka mahenata karI tene purI kara eTale ke je vAvaTA tu ubhA kare te evI rItane hAvA naie ke pharI pAche tene udhA vALavA na paDe. 17 jenAmAM nyAya che te dayAnI mUrti che. tArI petAnI nyAyI cha yAtaLe AkhI sRSTine rahevAne jagyA Apa, Ama karyAthI tArI meTAi eTalI vadhaze ke tuM AsamAnapara paNa paga mUkI zakIza. 14 mitra, ane zatru banne sAthe mAyALupaNAthI vartana kara. DAhyA, mANasanI salAhasivAya ke kAmane Arbha nahiM kara. dareka upara rahemanajara rAkhavAne nahi bhUla. sArA bhAgyavarDa nu ucca darajje pahoMcyA che tyAre tu dayA rAkhavAmAM paNa majabuta rahe. tu pAte bIjAnI madada Icche che te nu paNa Ane madada kara. du:khI mANasanuM du:kha TALa nAsIpAsa thayA hoya tenI IcchA purIpADa nyAyathI tArA dharmane ane zvane AbAda kara. 15 je paramezvaranI AjJAnA anAdara karate nathI, tenI AvanA bhInna keIthI paNa anAdara karAtA nathI. 16 julamI adhikArIe je Ara julamathI potAnA AzritAne du:kha Ape che teja kAraNathI te peAtAne dukhI manavALA banAve che, julmI mAsa pAtAnAja punyanA mULane nAza kare che. jeNe jhulamanI kamAnapara anyAyanuM mANu caDAvyuM che tene tame kaddA ke mare ?
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ tuM sAvadhAnathA. A tArI pAchaLa tenA ni:zvAsanuM hadayabhedaka tIra chupAI rahyuM che tene vicAra kara. A tArUM bANa loDhAnA bakhatarane bhedI zake che tepaNa ni:zvAsanuM tIra dAnA parvatine pazuM bhedI nAkhe tevuM prabaLa che. 17 jevo kSamA karavAmAM AnaMda che tevo vera levAmAM nathI. huM tArI samakSa aparAdhI chuM, tuM prabhunI samakSa aparAdhI che. jo tuM mane mApha kara che te prabhu tane paNa mAphI Apaze. kSamAvRtti e meTa sadaguNa che. jenA mAM kSamAguNa che te mATe nasIbavAna che. kSamAnA prakAzathI hadaya prakAzIta thAya che. 18 je tArA kAdhane tuM cho te tuM sakaLa guNasaMpanna che. dharya, DAhApaNano khajAno che. krodhane teDI pADanAra sahanazakti ja che. DahApaNano sthaMbha sahanazakti che. jenuM magaja halakuM te hameza nIca vRttine heya che. dha saMpUrNa tAnI mIlakata che. maryAdazIla manuSyanA AnaMdamAM ddhi karanAra dhairya che. chAyAvALA vRkSAnA karatAM tuM guNamAM utarIza nahiM. keI tenA upara paththara ke ke tene paNa te vRkSa phaLa Ape che. " nA mannA (lekhaka. zeTha. jagAbhAi umAbhAI-amadAvAda) ISTa deva AvA re, dayA daSTi dila dharI; darzana deva Apere, bALaka kahe karagarI. A saMsAramAM ajJAnarUpa aMdhakAranA ge jIva anAdi kALathI rakhaDe che. pite koNa che ? kayAMthI AvyA ane kayAM jaze? tenA bilakula vicAra karatA nathI. saMsAramAM aneka prakAranI AzAmAM kUTAya che paNa jarAmAtra zAMti pAmI zakatA nathI. sarva sukhanuM kAraNa zuM che tene zodhavA jarAmAtra paNa prayatna karatA nathI. A saMsAramAM Amika zAMti meLavavI hoya to prathama zrI sarU pAsethI tattvajJAna meLavavuM joIe. tatvajJAna mATe zrIsanI vinayathI upAsanA karavI joIe, gurune prANa karatAM paNa adhika
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 267 mAnavA joie, keTalAka kuLa vA vyavahAranI lAja khAtara gurUne upara uparathI mAne che paNa jyAM sudhI te saMsArasamudra taravA mATe mAnatA nathI tyAM sudhI te gurUpAsethI amUlya tatvajJAnano lAbha meLavI zakatA nathI. keTalAka gurU pArsa jAya che paNa ADI avaLI game te bAbatanI vAta karI nakAme vakhata gALe che, temAM te vo pitAnI unnati karI zakatA nathI. kAraNa ke gurUpAse jaIne kaMI paNa tattvajJAna meLavavuM joIe ane pAtAnA AtmAnI unnati thAya tevA upAyo puchavA joIe. keTalAka gurUpAse jaIne pote dharmanAM je je kAmomAM caturAI batAvavI hoya tenI prasaMga lAvI vAta kare che ane temAM samAgamanuM phaLa kalpI le che. keTalAka gurUnI pAse jaI sAMsArika bAbatonI vikathA zarU kare che ane temAM pitAnuM amUlya jIvana gALe che. keTalAka phakta duniyAno vyavahAra jALavavA gurUpAse jAya che ane tyAM jaIne paNa pitAnA AtmAnuM hita thAya evuM kaMi paNa pu. chatA nathI. keTalAka to svArtha sAdhavA mATe gurunI pAse jAya che, keTalAka to gurUnA karatAM paNa pitAne vadhAre DAhyA mAne che. e tAdaka manuSya pAse jaI je lAbha meLavavAno hoya che te meLavI zakatA nathI-- zrIsa pAsethI tattvajJAna meLavI prathama te nItinA mArge cAlavuM jaMIe, nItinA mArge cAlanArA prAcIna kALamAM dhaNA phatehamaMda thayA che, tenA hajAre dati ApaNe vAMcIe chIe. mATe zreyasAdhakoe prathama ta natinA mArge cAlavuM. ApaNe dareka kArya karatI vakhate zrIsadagurU tathA IdevanuM smaraNa ka. ravuM joIe. zrI guru pAsethI jJAna meLavI AtmAnI unnati karavA azuddha vicArone manamAM pragaTa thatA vAravA joIe, AtmAnI ucca dazA mATe aneka sagraMthanuM manana karavuM Avazyaka che zrIsadagurUe ApelA bodhanuM prasaMga maLatAM smaraNa karavuM joIe. parama upakArI sadagurUvarya zrImad buddhisAgarajIe eka alakha bhajanamAM kahyuM che ke, hAlA haratAM pharatAM brahmasvarUpane pAvaje re, cetana akhtara dhanamAM, zraddhA sAcI lAvaje re" A vAkyano jeTalo artha vicArIe teTalo nIkaLe che. A vAma keTalI badhI AtmatatvanI jijJAsA batAve che. khAtAM pItAM paNa bAhyamAM
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 rAgadveSathI phasAo nahi, evI vairAgyabhAvanA-AmabhAvanA dhAraNa kare. AtmamAMja sAcuM dhana che, bAkI bAnuM badhuM jUnuM che. AtmadhananI kharI zraddhA lAvaje ema sAcI zraddhA rAkha, ema AtmAne apUrva hitazikSA A padathI maLe che. manuSyoe kevI rIte Atmahita karavuM joIe te mATe sarUvarya kahe che ke - viSayavikAra dUra haTAvI, manamAM antaryAmI bhAvI, cetana anaMta lakSmI, kSAyika bhAve hAvaje ." A vAkya paNa AtmAnI unnati mATe puratuM che. sarva siddhAMto kiM. Dima vagADI kahe che ke viSayavikArAne dUra haTAvI paramAtmAne bhAvavA Ie. jyAre tyAre paNa A mArga aMgIkAra karyA vinA mukti nathI. emaja gurUzrInuM vAkya jaNAve che. (apUrNa. ) trI. (lekhaka. bhegIlAla maganalAla zAha, godhAvI. ) A saMsAranA aneka vyavasAyomAM manuSyane samaviSama aneka saMyogone anubhava thAya che. A saMjogomAM tene anyanA abhiprAya ane A zrayanI jarUra paDe che. sudanI salAha, vArtA, vinoda vagerethI manuSya potAnA hadayano bhAra e karI zake che, paraMtu A abhiprAya ane Azraya sarve manuSyone sarva sthaLe prApta thaI zakatuM nathI. zuddha hRdayavALA premIjaneja prema rAkhI zake che. svArthI ane lobhI manuSyo prema dhAraNa karI zakatA nathI. jyAre suhadane mATe manuSyanuM hRdaya premathI kavita thAya che, tenA hadapamAM premanI urmio-lAgaNIo udbhave che tyAreja kharI snehu jAmI zake che, AvA mitromAM dayA-premanI lAgaNI hovAthI teo pritane pAtra bane che. ekaMdare vyAvahArika daSTie A saMsAramAM prayANa karanArA manuSyone mitre hevAnI jarUra che. jene mitra hoto nathI. te vADa vinAnA velAnI mAphaka nirAdhAra rahe che. mitra ApattinA samayamAM manuSyane AdhArabhUta thaI paDe che. vyavahAramAM ghaNuM kharuM manuSya bhAgyeja evI sthiti ane saMga gamAM hoya che ke tene anyanA AzrayanI jarUra na rahe. badhe dhaNuM prasaM. gemAM manune anyanA AzramanI apekSA rahe che.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 239 api saMpUrNatA yuktaH karttavyA suhRdo budhaiH / nadIzaH paripUrNo'pi caMdrodaya mapekSate || " jenAmAM kAi paNa prakAranI nyUnatA nathI evA paraMtu zANuA mA sAe mitrA karavA e Avazyaka che jemake nadIne svAmi samudra parikRSNa che tepaNa cAyanI apekSA rAkhe che. 33 aMka che. manuSyanI sthitinA vicAra karatAM e sahaja samanvaya che ke tene vananA vyavahAramAM anyanA AzraryAvanA cAlatuM nathI. jema joMgalamAM ekaluM ugelu vRkSo ke mAru baLavAna ane UMDA mULavALu hAya tApaNa tAkAnI pavanathI tuTI paDe che, ethI ulaTu pAse pAse ugelAM vRkSAthI jhADanA jatthA thAya che, je paraspara Azraya ApI tAphAnI pavana sAme paNa Takkara jhIlI zake che ane niratara lIlAM rahI zake che; tema je manuSya e. kalA rahe che te game teTalA bahAdura ane DAhyA hAya, tepaNu baLavAna sadAyakAnI madada vinA satvara zatruenA hAthamAM phasAya che, ethI ulaTu jene sAcA mitrA hAya che te haMmezAM AnadI rahe che; kAraNa ke tene tenA mitra ApattinA samaye sahAya kare che. sanmitrAnA samAgamathI A soMsAranI mu sArI sugama thAya che. sAmA pAtAnI zaktinA pramANamAM vyApAra udyA gamAM paNa potAnA mitrAne sahAya kare che. ( zUraM kRtajJaM dRDhasauhRdaMca | razmI svayaM zAMta nivAsa retoH // 56 je bahAdura, guNanI kadara karanAra, ane 68 mitravALA DrAya che tene lI svayameva AvI maLe che. " kahyu che ke mitravAnsAdhayatyarthAna duHsAdhyAnapi vaiyataH / tasmAnmitrANi kurvIte samAnAnyeva cAtmanaH // mitravALA manuSye durlabha evA khetAnA hetuone paNa sAdhI zake che, mATe peAtAne samAna hoya evA manuSyeAnI mitratA karavI ne e. 37 samAna vayanA manuSye| sakrAtrinA pAtAnI umi e-hRdayanI lAgaNIA paraspara darzAvI zake che, vIza varSanA yuvaka pAtAnI lAgaNIA 50 ke 60 varSanA vRddhune jaNAvI rAkatA nadhI. AthI spaSTa thAya che ke varSanI asAdhAraNa asamAnatA naitrimAM pratikhadhaka thaI paDe che.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ eja pramANe dravya, kuLa, jJAti AdinI samAnatA hoya tyAM matrIbhAva vize jamI zake che. dareka jJAti ane kuLane lagatA rIta rivAja hoya che. eka ja jJAtimAM ane kuLamAM rItarivAjanI asamAnatA hatI nathI. judI judI jJAtimAM rItarivAja virUddha paDavAthI vicAra sarakhA rahI zakatA nathI. kahyuM che ke-- yayoreva savittaM yayoreva samaM kulam / tayo maitrI vivAhazca natupuSTa vipuSTayoH / / "je be dhanamAM samAna che ane kuLamAM paNa samAna che. te benI maNe mitratA vA vivAha thAya te yogya gaNAya, paraMtu koI dhanathI vA kuLathI moTo hoya ane bIjo tenA karatAM nyUna heya te te benI joDI banatI nathI." kuLa-jJAti temaja dhaMdhAmAM paNa samAnatA hoya to te bahu lAbhadApaka thAya che, paraspara potAnA anubhava ane jJAnanI Apa le karI zakAya che ane tethI ubhayane lAbha thAya che. gAMdhIne kApaDIAnI ke ceksInI sAthe goSThIthI AnaMda prApta thatuM nathI samAna udyogavALA manunA saha vAsamAMja manuSyane AnaMda paDe che. mitro A dunIAmAM ghaNuM maLe che, paraMtu sAcA mitra vyAvahArika nItie paNa javalle ja maLe che. kahyuM che ke:-- sajana milApI hota , tAlImitra aneka; jene dIThuM dIla kare, sa lAkhanae eka." je mitrane maLavAthI manamAM AnaMda thAya tevo mitra lAkhamAM ekaja hoya che. manuSya mitra parIkSA karavAmAM khAsa kALajI rAkhavI joIe. duSTa manuSyanI sobatathI aneka durgaNe praveza kare che. mati bhraSTa thAya che. aneka vyasanamAM manuSya kasAya che ane duHkhI thAya che. hiyate hi matistAta hInassaha samAgamAt / samaizca samatA meti viziSTaizca viziSThatAm / / hINAne saMga karavAthI mati bhraSTa thAya che. samAna guNavALA manubanA samAgamathI mati samAna thAya che ane uttama manuSyanA sahavAsathI manuSyanI ati uttama thAya che." zrImadavijayajIe kahyuM che ke hINuM taNe je saMga na taje, zuddha buddhi tasa navi rahe; pUMjaladhi jameM bhaLyuM gaMgA, kSAranI5NuM lahe.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ jema samudranA khArA pANImAM bhaLeluM gaMgAjaLa paNa khAruM pANI gaNAya che. tema duSTa manuSyanA paricayane je manuSya parityAga karato nathI tenI zuddha zuddhi hoya te paNa te bhraSTa thAya che. " kusaMgA saMga dopeNa sAdhavo yAMti vikriyAm / eka rAtri prasaMgena kASTa ghaMTA viDambanam // " nIca manuSyanosaMga karavAthI sAdhu-sArA manuSyone paNa duHkha thAya che, jema gAye phakta ekatri mATe gadheDAnI sobata karI to gaLAmAM "rA' ( lAkaDAnA dhaMTa ) rUpI baMdhana sahana karavuM paDyuM. " zAnI saMgatathI sahe bhalAjane du:khabhAra " . zaTha--durAcArI manuSyonA sahavAsathI sArA manuSyone aneka kaSTo sahana karavAM paMDe che. badhI khAne paDavuM paDe che. zvasana, durAcAra durmuddhi Adine lIdhe te nirudyamI ane susta bane che ane Akhare tenuM adhaHpatana thAya che. kahyuM che ke - " durjanena samaM sakhyaM prItiM cApi na kArayet / uSNo dahati cAGgAraH zilo kRSNAyate karam / / duSTa purUSone aMgArAnI upamA ApI che. jema aMgAre unA heya te bALe che ane TADha hoya to hAtha kALA kare che tema duSTa pu igame tevI sthitimAM hoya paNa ekaMdare temano sahavAsa, vinAzanuM kAraNa thAya che." 9 mitrone prema lAbhane lIdhe hovAthI kSaNika hoya che. teo kAMI. paNa lAlacathI prIti rAkhe che ane svArtha sadhAtAM satvara mitrano tyAga kare che. AvA svArthI mitrothI manuSyoe sAvaceta rahevuM joIe. teo - tAno svArtha sAdhavA mATe mitronI vAhavAha bole che. temanA durgaNone mu. Ne kahIne temanI prazaMsA kare che. asatyane satya tarIke varNave che. satyane asatya kahI mIThuM mIThuM belI mitrone vahAlA thAya che. AvA mitro ane khare pitAno svArtha sAdhI mitranI ApattinA samaye tene taje che. dalaparAma kahe che ke: kRtIne ApIyuM, khAya tyAM lagI prIta; khAtAM sudhI bhase nahi, zvAna taNI e rIta. evA mitra kRtaghI thAya che ane svArtha saryA meM mitranuM buruM balavAmAM paNa tatpara bane che. AthI ja mitranI yogyatAne vicAra karavAnI khAsa jarUra che. evA mitro zarU karatAM paNa vize nukasAnakAraka thAya che.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 zatruthI te manuSya vAkepha rahe che; paraMtu mitratAnA DALathI te dagAya che. ghaNuM manuSya zrImAnonI maitrI kare che temano hetu svAyI hoya che. ekaM. dare zrImAnomAMnA keTalAeka khuzAmatathI ghaNA TevAI gayelA hoya che. teo nA kAna madhura--miSTa zabdanA zravaNane evA TevAyelA hoya che ke teo jaladI hA hA kahenArAone bhega thaI paDe che. jema mRga muralInA ravarathI mRtyunA pAsamAM phasAya che tema teo miSTa zabdonI vAsanAthI mAda pAmI du:khI thAya che. apakava buddhi ane ardha vikasita cAritryanA yoge satyAsatyano viveka temane samajAto nathI. mATapaNe paNa temane svAbhAvika rIte pitAne priya hoya tevI vastuomAM ja temane prIti thAya che. pitAnA vicArathI ulaTA vicAra grahaNa karavAmAM temane kaMTALo Ave che ane kaleza thAya che. AthI potAnA jevA vicAravALA manuSya paraja temane svAbhAvika anurAga thAya che. AthI teo kamazaH adhogatinA mArge prayANa kare che. svArtha sAdhavAnA hetuthI bAMdhele prema mitratAnA hetune nAza kare che. mitratA svArtha sAdhavAmAM parAkSarIte upayogI thaI paDe che. manuSya niSkAma vRttithI prema dhAraNa kare joIe. prema dhAraNa karanArano hetu mitrane mATe prema lAgaNI rAkhavAnuM che. je svArtha tene che te mitrane paNa hoya che, tethI je te pitAne svArtha sAdhavAmAM mitratA svArthane nukazAna kare che tethI te nAmAM mitra pratyeno prema siddha thatuM nathI. mane tenA suhadane madada karavI jaIe e tene dharma che, tene vIkAra keTale aMze karavo che tenA sapheda buddhithI vicAravuM joIe. mitroe pitAnA svArdhanI bAbatamAM lobhI ane Apa matalabI na thavuM joIe, kAraNake tethI banenA svArthane pratibaMdha naDe che ane prIti ghaTe che. mitratA dhAraNa karanAre jema niSkAmavRtti dhAraNa karavI joIe tema aNInA prasaMge mitrane Azraya ApavAnA potAnA dhamane lepa na kara joIe. sanmitra potAnA sudanuM du:kha svayameva jAna jAya che, sahadane te duHkha kahevuM paDatuM nathI; ethI ulaTuM sanmitra atikai chanAM zetAnuM duHkha mitrane jaNAvatA nathI. te potAnA karatAM paNa mitranI vizeSa kALajI rAkhe che. te jANe che ke nAhaka mitrane pitAnA duHkhane bhAgIdAra kara e yukata nathI. atra AdarzarUpa-- sarasvaticaMdra ane caMdrakAnanI mitratAne khyAla vAyakone upayogI thaI paDaze. sarasvaticaMdra pitAnA mitranI duHkhI sthiti joI dIlagIra thAya che, ane je udagAra kADhe che te dareka sami manana karavA gya che te caMdrakAntane patramAM lakhe che ke -
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ priyacaMdrakAMta, priyabrAna, tuja saMsAra duHkhamaya bhAsa, hArI Aja ughaDI AMkha, juve che duHkhatuja muja pAse: duHkha daitya samuM dekhAya, tuja karI kALajuM khAya; du:kha aneka dharatuM veza, hane vIMTI vaLe comera; te mee ubhA tuM kara, nathI du:khane gaNato ghera: nathI gaNutA vidhinA de, nathI dharatI para kApaDa dhana biMdu kAja tapa kare, dAna ApuM te na kara dharata; tuja kuTumba minuM jALa, dhara nuM tuja du:khanuM na bhAna; karatuM kAlAhala nAda, tuM na svasthatA dAna; nathI mahane marma A kahetA, aMta traNa aMtara rahe che, dhika dharate huM avatAra, dhika bhaMDAra bharyA dhananA mahe! dhika kIdha sAhasathI tyAga, dhika na raMkatA joi hArI maheM ! A bhAI ! bhAI ! muja bhAI! duHkha tuja joI udaya muja phATe, huthI thatA suhRdane deha, dezano deha, joI rahuM Ate ! muja cheja lakSmI Asana, che sarasvati sumasa-na. nathI heya karyo vicAra, hajI sudhI to mananI mAMgha ! jaga jevA vRddha jI Abhe.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 priya suhRda na paNa parakhAya, tuja daSTi AgaLa cAle; na nikaTa-nahiM aMtara bhALe ! priya mitra mane joyu hRdaya muja raiyuM, svama dharI jAgyA ! priya mitra ! tuja satApa samajaje have dhaDImAM bhAgye ! tr sahana sarasvaticaMdra potAnA mitra caMdrakAntanI duHkhI sthiti hoi dIlagIra thAya che. te kahe che ke ' huM bhAi caMdrakAMta ! tAre saMsAra mane bahu duHkhamaya jaNAya che. re ! Ajeja huM tArUM duHkha jANI zakayA ! daityanI samAna tArI duHkhI sthiti tane dubhave che ane tArA kALajAne kApe che !?' te duHkha anekarUpe tArI AsapAsa viMTAI rahyuM che; paraMtu tuM vIrapurUSanI mAkaka tenI madhye niDara ubhe rahI tene leza mAtra paNa darakAra karatA nathI. duHkha mATe nazIbanA doSa kahrADatA nathI tema kAinA para krodha paNa te nathI, tu ka karI, dhana meLavavA mathe che chatAM huM tane dhana Apu te tu letA nathI. re ! tArUM kuTumba kRminA naLAnI mAphaka tane kSeSa Ape che te tArA du:khanA leza paNa vicAra karatu nathI. te niraMtara klepa karI khUmo pADe che ane tane jarA paNa Anada-zAnti anubhavavA detu nathI. A duHkha chatAM huM mitra !tuM mane tArU A du:kha jaNAvatA nathI ane hRdayanI pIDA hradayamAMja samAve che. ( atra caMdrakAntanA uttama premanu darzana thAya che, ) ( have sarasvaticaMdrano mitradharma prakaTa thAya che ) te kahe che ke jyAre huM mitra tu du:khI che ane te chanAM huM tane madada nathI karatA te! A mArA janmane dhIkkAra che. re ! mArA nidhine paNa dhIkkAra che. re ! mArI keTalI bhUla thai ke meM teneA avicAre tyAga karyo. paraMtu te tyAga karatA pahelAM hu tArI raka avasthA paNa jANI na zakayA ! re bhAi ! have tArU duHkha sAM. bhaLI A mhArUM hRdaya kADhe che, che ! mArAthI A pramANe mitranA droha re ! tethIja dezanA je droha thAya che te huM Aje nirUpAya banI eI rahyuM. hyu ! re! mhAre lakSmI devI satuSTa che, vaLI sarasvatinI paNa mhera che, te paNa he tArA duHkhanA adyApiparyaMta vicAra karyo nathI. re ! mArI kevI bhUla thaI che ke gRha tajIne huM dunI jovA ApyA paNa priyamitranI sthiti paNa huM jANI zakyA nahi ! huM jyAre AgaLa dRSTi doDAvuM hyu, tyAre mArI samIpanI bAbate jovAmAM paNa niSphaLa banyA cheM. paraMtu re priyamitra ! have tArA hRdayanA bhAvene me jANyA che. te jANI huM bahu khInna
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 245 thayo chuM. re! huM sumimAMthI jAgRta avasthAmAM Avyo chuM ! re mitra! have tuM samajane ke tAruM duHkha bahu samaya sudhI raheze nahi !" AvA sajana purUSane samAgama bahu durlabha che. AvuM mitra rana A saMsAramAM maLavuM muzkela che, dalapArAma kahe che ke - taravarane nahi tyAga, bhAgyathI suratarU bhare; hIrA maLe hajAra kahInura ekaja che, bagalAM bANakoTa, haMsate na maLe haLave samaLAM saMkhyA hajAra, garUDa mahimA kyAM maLI, janate bahu jaDaze jagatamAM, tana tApa tethI nahi TaLe; dilasatyapaNe dalapata kahe, mahA bhAgya sajana maLe," jema vRkSA to dhaNAM che, paNa keI bhAgyazALI manuSyane ja kalpakSa maLe che; hari hajAra hoya che paNa kahInara jema bahu durlabha che; bagalAMnI saMkhyA ghaNI che, paNa haMsa pALavo jema bahu kaThina che; hajAre samaDIo uMDe che paNa garUDa pakSI jaNAtuM nathI. tema dalapattarAma kavi sAcuM kahe che ke sarjana purUSono samAgama te koI bhAgyazALI manuSyane ja thAya che. sajInone samAgama A dunIAmAM bahu durlabha che. saguNI purUSonA samAgamathI manuSyomAM aneka sadaguNa Ave che. zrImaccidAnaMdajI mahArAja kahe che ke - kavitA phulake saMga pulela bhaye tila, tela te te sada ke mana bhAve; pArasa ke parasaMgathI dekhIe, lohAyuM kaMcana hoya bikAve, gaMgA meM jAya milya saritA jaLa, teha mahAjaLa upamA pAve; saMgata ke phaLa dekha cidAnaMda, nIca padAratha uttama kahAve. " phulanA saMgathI phulela tela bane che. sparza maNinA saMgathI lo paNuM suvarNa bane che. nadInuM jaLa gaMgA nadImAM bhaLe che tethI uttama jaLa gaNAya che;-cidAnaMdajI mahArAja kahe che ke satsaMgatinuM phaLa evuM che ke nI paNa uccatAne pAme che. " kavita. nalinI dalameM jalabuMda te, mugatAphaLa kerI je upamA pAve; malayAgara saMgapalAsatarU jesA, tAmeM caMdanatA guna Ave, sugaMdha saMga thakI mUke mada, uttama loka sada mila khAve; saMgata phula dekha cidAnaMda, nIca padAratha uttama kahAve. "
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 " padminI-pANInI pAMdaDInA jathAmAM paDeluM jalanuM TIpuM motInI upamAM pAme che. caMdananA vRkSanI samIpamAM AvelAM palAsa-khAkharAnA vRkSamAM paNa caMdananI vAsa Ave che. mRganInAbhinA parasevAnI sugaMdhIne kesturI gaNI lo ke teno upayoga kare che. cidAnaMdajI mahArAja kahe che ke satsaMganuM phaLa evuM che ke nIca manuSya paNa uttama bane che." purUSone samAgama sparza maNI samAna che. DAhyA manuboe kuLavAna sAthe saMbaMdha-paM. tinI mitratA ane jJAtijano sAthe meLa rAkhavo joIe. kahyuM che ke, " kulInaiH sahasaMparka paMDItaiH sahamitratAm / jJAtibhizca samaM melaM kurvANonA vasIdati // " AvA prakArano saMbaMdha rAkhe che te nAza pAmatA nathI. . je. mITeIlara kahe che ke - A good man is the best friend, & therefore soonest to be chosen; longer to be retained; & indeed never to be parted with, unless ho ceases to be that for which he was cliosep, Joreviny Taylor. sArA-mANasa-sArA AcaraNavALo mANasa e uttama mitra che; tethI tenI pasaMdagI prathama karavI joIe, ane tene sahavAsa dIrghakALa sudhI rAkha joIe. paNa je sadaguNone mATe tene pasaMda karavAmAM AvyA heya te tenAmAM nirmULa na thAya te te mitranI mitratA kadI tajavI joIe nahi. saddaguNe purUSonI mitratAthI buddhi nirmaLa thAya che. vartana uttama bane che. kIti vadhe che ane aneka phAyadA thAya che, satsaMgatithI chelI vastu prApta karavAmAM sahAyatA maLe che. karyuM che ke - " gADa thI rAti ziSyativivije mAnonnatiM pApa mayA karoti / cetaH prasAdayati dikSuta noti kIrti satsaMgatiH kathaya kiM na karoti puMsAm / / "satsaMgati buddhinI jaDatAne dUra kare che, vANImAM satya De che. hadayane AnaMda Ape che; kIrtine vistAra che. kaho ke sasaMgati purUSone zuM nathI ApatI. apUrNa.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 261 jainadharma baudhadharmanI zAkhA che ? ( velacaMda umedacaMda mahetA, hAIkorTa lIDara. ) keTalAka loke haju sudhI mAne che ke jainadharma dhadharmanI zAkhA che. keTalAka yuropIyana vidAnone jaina dharmanA muLatatvo bAdhadharmane maLatA lAgyA. tethI uMDa nahi utaratAM teo mAnavA lAgyA ke jenadharma zodhamAMthI nIkaLe che. itihAsa-kartAo temanA mata pramANe lakhavA lAgyA ane che. vaTe sAdhAraNa mAnatA thaI ke jainadharma bodhanI zAkhA che. pachI . kebIe zodha karI batAvI ApyuM ke jenadharma brodhathI pUrAtana che. sane 1884 thI 1894 sudhImAM teNe chapAvela +"pUrvanAM pavitra pustaka " nA 22 tathA 45 nA pustakamAM teNe aMtihAsika rIte sAbIta karI ApyuM che ke jainadharma bodhathI june che, ane eka dharma bIjamAMthI kaMI prahaNa karyuM hoya to baMdha jainamAMthI grahaNa karyuM che. jene badhamAMthI nahi. pra. kebIe te mATe je pUrAvA ekaThA karyo che tene sArAMza nIce mujaba che. purepurI vAkephagArI mATe te pustakonI upodaghAta vAMcavA jIjJAsune bhalAmaNa karuM chuM. (1) bodhanA jUnA pustakamAM sArI rIte jANItA, ane sarva mAnya jainanA mULata saMbaMdhI lakhANa jovAmAM Ave che. tenAM draSTAMta nIce mujaba che. (a) didhanikAyAnA bindA jALa sutramAM jaLakAya saMbaMdhI vivecana che. (ba) AtmAne raMga che te ajivaka mULatatvane jaina aMgIkAra karatA nathI te saMbaMdhI temAM lakhAyuM che. (ka) tejanikayAnA samanaphAla sutramAM pArzvanAthajInA cAra mRta saMbaMdhI lakhANa che. A lakhANa ghaNuM upayogI che. kAraNa zrI pArzvanAthanA vakhatanA jaina siddhatinI badhAne mAhItI hatI tevuM AnAthI sAbIta thAya che. (3) zarIranA kRtyathI pApa vadhAre ke mananA kRtyathI te saMbaMdhI buddha sAthe vAda thatAM zrI mahAvIranA zrAvaka upAlIe bodhadharma svikAryo tevuM lakhANa majhajhIma nikAyAmAM che. () mana, vacana, ane kAyAnA daMDanA jaina siddhAMta saMbaMdhI temAM lakheluM che. + Sacred Books of the east.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 (eka) tapazcaryathI navA ane junA karma khapAvI zakAya che ane kevaLajJAna prApta thaI zake che te jena siddhAMta viSe sAlInA abhayakumAra izAro kare che ? (aMgura nikAya.) (eca) teja nikAyAmAM digavRtti vRtta ane upastha (pizA) saMbaMdhI dazA che. (AI) mAhAvagnamAM jaNAvyuM che ke bichavIsanA senApati zrI mAhAvIranA zrAvakasiha AjJA virUddha buddha pAse gayA, budde temane akiyAvAda samajAvyo. tethI teNe jainane kiyAvAda siddhAMta tyAga karyo ane bodha aMgIkAra karyo. (2) jainanI mahatvatA ane tenuM purAtanapaNuM bAMdhanA prathAthI bIjI rIte paNa sAbIta thAya che. (a) jainone (nijhane) temanA pratispardhi tarIke varNave che ane keTalAkae baudha dharma aMgIkAra karyo tevuM jaNAvyuM che. paraMtu ema batAvavAmAM AvyuM nathI ke jene na nIkaLe che. (ba) mukhali gosALAe manuSya jAtInA cha bhAga pADayA che ane nigraMthane trIjA vargamAM mukAyA che. jainono paMtha te vakhata na hota to manuSya vargamAM trIjI paMkitamAM te mukAta nahi. sachakane pitA nigaya hato, ane te pite nigraMtha naheti tenI sAthe buddhane vAda thayelo che. AthI cokhkhI rIte sAbIta thAya che ke jana buddhanI zAkhA nahetI. ( apUrNa ) 19 (Roading ) (lekhaka. zaMkaralAla DAhyAbhAI. kApaDIA.) ( anusaMdhAna aMka sAtamAnA pAne rarara thI ) vAMcavAnI aMdara keTalAka barAbara sAra samajyA sivAya dhaNI utAvaLa kare che ne pustakanAM pustake gagaDAvI jAya che ane ghaNAM pustako vAMcyAthI pitAne vidhAna manAve che. kahevatamAM kahyuM che ke " utAvaLe AMbA pAktA nathI" mATe utAvaLathI barAbara samajyA vinA vAMcyAthI kaMI jJAna thatuM nathI dAkhalA tarIke, mitAhAra bhejana jamavAthI jema barAbara paNa thAya che ne akarAMtIuM khAdhAthI piSaNa thatuM nathI te vakhate araNa thavAthI
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ maMdavADa khamavo paDe che. tema vAMcana paNa vicArapUrvaka, zAMtithI ane dhyAnapUrvaka vAMcavAthI phAyado thAya che. vaLI utAvaLathI vAMcanAra, lekhakano Azaya, tenI kRti tathA vAMcananuM rahasya pUrNa samaja nathI. kahevatamAM kahyuM che ke " utAvaLA so bAvarA dhIrA so gaMbhira " mATe koI kAmamAM utAvaLa karavI e hitAvaha nathI. utAvaLathI vAMcavAthI zrama paNa ghaNo paDe che tema chatAM te zremanA pramANamAM lAbhaprada paNa thatuM nathI. utAvaLathI ghaNuM puranA vAMdhA karatAM dhIme dhIme samajIne thoDAM pustako vAMcavA e vadhAre sAruM che. kudakA mArI mArIne divAlanI upara caDavuM na paDavuM tenA karatAM te gokaLa gAyanI pa dhIme dhIme dhArele nizAne pahecavuM e uttama che. barAbara kALajIpUrvaka vAMcavAthI grAhya zuM che ane tAnya zuM che te samajAya che. barobara vAMcyavanA vitA prApta thatI nathI. adhurU vAMcavAthI te vakhate "bheMsanI gAya ane gAyanI sa" thaI jAya che. mAtAne ba. dale gheTuM thAya che. vaLI kalAke arthanI geravatA javanA zAstrAnAM zAstrI mAM popaTanI piMDa gokhI jAya che pachI vidvAnanI paMktino vaLa kare che, paraMtu kharA paMDito te temane vaMdIA daramAM gaNe che. jyAre teonuM pAgaLa prakAze che tyAre teo upahAsane pAtra thAya che. eka vakhata e cAra vedI koI gAma paragAma jatA hatA. teoe eka dharmazALAmAM vAsa karyo hato. pachI te vedIoe pitAnAmAMnA ekane bajAramAM rUpIAnuM dhI levA mAphalyo. A vedIo jyAre ghI laine rastAmAM Avato hato tyAre tenA manamAM tarka thayo ke chata sAdhAma pAtram pAkazya mAdhApara prata pAtarAnA AdhAre ghI rahyuM che ke ghInA AdhAre pAtarU rahyuM che. AnI kharAkharImAM hAthamAMthI tapelI mukI dIdhI tethI ghI badhuM daLI gayuM. jo ke A daMta kathA che ke aitihAsika tene atyAre nirNaya karavAno nathI paraMtu kahevAne mAtra Azaya eTalAja che ke bhaNyA pachI je gaNatA nathI teo A rIte upahAsane pAtra thAya che. vAMcIne tene bebara atha samajavAthIja yathArtha jJAna prApta thAya che. "adhuro ghaDo chalakAya vA khAlI caNo vAge ghaNe" tema aMgrejImAM resmi " Tittle learning is it dangerous thing."
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 mATe adhurI keLavaNuM thI koI paNa jAtane phAyade nathI je kevaLa ajJAnI che tene samajuta karI zakAya che temaja je jJAnI che temane to jhaTa karI zakAya che paNa je ardhadagdha-adhurI keLavaNIvALo che tene samajuta karavo bahu muzkelanI vAta che. adhurU jJAna kaI rIte phAyado kartA nathI. adhurA jJAnavALo aihika temaja Amumika duniyAnuM pitAnuM hita bagADe che. - aja zabdano artha evo thAya che ke je java pharIthI ugI zake nahi tevA hoya te javane aja kahevAya che mATe tevA javane yajJamAM homavA joIe tene badale aja zabdano artha bakaro karI keTalAka vedAMta saMpradAyIo yajJamAM tene home che ne pa vadha kare che A sucave che ? AnAthI adhurA jJAnano akkalano namuno bIjo kaye hoI zake. kharekhara adhura jJAne e bahu anartha sUcaka che. viraparamAtmAnI AjJAne kAre mukI je mAna khaTAu svayaM pratiSThA vadhAravAnI khAtara kapila kalpita navA navA mata-paMthe utpanna kare che tenuM kAraNa paNa eja mAluma paDe che. adhurU jJAna eTale thaDa bhaNeluM evo eno artha thatA nathI paraMtu vastune vastupe nahi oLakhatAM temAM virodhAbhAsa karavo te che. arthAta tata varatune tat bhAve nahi oLakhatAM tene judA bhAve jANavI te che. adhure jJAnI pate ekalo bhavasAgaramAM paDatA nathI paraMtu bIjAne paNa sAthe bhava kapamAM dubADe che. mATe tevA saMga karavo e paNa anartha kAraka che. Ama hita icchanAre sArIrika, mAnasika, adhyAmika vagere dareka viSayonuM yathArtha jJAna saMpAdana karavuM ane tene mATe Icchita viSayanA graMthanuM vAMcana parizIlana karavuM ane je graMtha vAMcavAmAM Ave tene vijaya, sabaMdha, prayojana ane adhikAra vagere sArI rIte samajavuM joIe. kAryanI siddhi vAMcavAthI thaI zake che. kAraNa ke "Read and then succeed " vAMco ane phatehamaMda thAo. eka kavi vAMcananI ane gatya viSe eTale sudhI vadhIne kahe che ke " A room without a book a body without a soul." pustaka vinAno ora e AtmA vinAnA zarIranI mAphaka che. arthAta te jIvato prANI nathI paNa mRna che A yathArtha che. vAMcavAnI agatyatA ghaNI che kAraNa ke tethI karI anivArya AnaMda nispanna thAya che, tenA jevuM bIjuM AnaMdanuM sthaLa ane pramAdanuM dhAma e
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUpa ke nathI. vAMcananI agatyatA viSe maharSi mahAdeva goviMda taDenA nIce ApelA eka nAnakaDA dAMta uparathI hAlA vAcakavRMdane dhaDe chevAnuM thaze. kinsa kamiTinA membara tarIke, pharatAM pharatAM, rAnaDe sAheba kalakatte gayA, tyAM teoe eka baMgale bhADe rAkhyo hate. te baMgala vi. zALa paNa ujajaDa hato. tyAM pote patnI sAthe rahyA hatA. eka divasa sAMje ghera AvyA tyAre emanA hamezanA rIvAja mujaba temanI dharmapatnI zrImatI ramAbAIne puchyuM, kema, Aja zuM karyuM ? zrImatI ramAbAinA pitA cheDA vakhatapara gujarI gayA hatA tethI emanuM mana jarA zekamAM hatuM ane vizepamAM ujaDa baMgalAmAM temane gamatuM paNa nahatuM tethI kaMTAkaLIne temaNe uttara Apo. Aja te kAMIja karyuM nathI. zuM karAya ? eka te jagyA navI, kAnuM oLakhANa nahIM, ane baMgala paNa evo maLe che ke kampAmAM eka pula, jhADa ke velo sarakhA nathI. A sAMbhaLI pite zAMtapaNe uttara dIdhAH "vAMcavA jevuM sAdhana jenI pAse hoya teNe AvI pharIyAdI karavI na joIe, vAMcavA jevuM AnaMda ane zAMti ApanAruM bIjuM kaMi nathI, eka jAtanuM pustaka vAMcatA kaMTALo Avye te bIjI jAtanuM laie. AthI vAMcaka vRMdane viSeza khAtarI thaze ke vAMcanamAMja AnaMda samAvalo che, mATe jema bane tema vAMcanano zokha vadhAra. eja lekhakanA hadayanI abhyarthanA che. 3 zrI gu. 223 sucanA:-aMka sAtamAnA pAne 223 ane 224 nIce pramANe sudhArIne vAMcavuM. pAnuM lITI azuddha yuddha cAla cala guNathANuM guNaThANuM pasyadALa parapudagaLa ro phaLyA kaDamAM pharakhAM pinyulama nDiyulama mukhaDA yela mukhaDAyala caha cA
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMgrejI lekhano saMkSipta sAra. upavAsa karavAnI zAstrIya samajaNa upalA agrejI patramAM DA. rAmaLadAsa nAnajIe ApelI che. tene gujarAtI sAra nIce pramANe che: upavAsathI ghaNAM haThIlAM darada maTADavAnI ajamAyaza amerikAnA vidvAna DAkaTaro daza varSathI kare che, lAMbA vakhata sudhI upavAsa karAvIne asAdhya eTale na maTI zake evAM daradone maTADavAmAM teo zaktimAna thayA che. mANasanI aMdara eka sarvazaktimAna sattA ( power ) niraMtara kAma kare che. A zakti mANasanA zarIrane tathA mana navuM banAve che, kAma karavAnI zakti vadhAre che, ane tandurastI tathA lAMbI aMdagI basa che. mA sanI aMdara rahelI sarvazaktimAna sattA traNa zaktivaDe kAma kare che, te nIce pramANe - 1. pahelI zakti-rAka pacAvavo-mANasa nitya kAmakAja kare che tethI zarIrane je ghasAre lAge che te ghasArAne purI karavA sArU navAM rajakaNo utpanna karavA mATe na padArtha taiyAra karI, e A zaktinuM kAma che. 2. bIjI zakita-pAcanarasane zarIra racanAmAM mukapAcanakriyAvara je padArtha puro paM. temAMthI joIe eTale padArtha zarIranI racanAmAM kAme lagADyAnI A zakti che. zarIramAM judA judA avaye ane snAyune gatimAM mukanArI zakita A pipaka rasavaDe ghasArAthI niraMtara nAza pAmatAM kANuone pAchAM navAM banAve che. . trIjI zakti nirUpayogI kacarAne bahAra kADhave--kherAka, pANI, tathA havAdvArA tema ja zarIranA nabaLA paDelA bhAgadvArA je nakAme padArtho zarIramAM eka thAya che, tene bahAra kADhavAnuM kAma A zakti kare che. A chellI kriyA nirupayogI padArthone bahAra kADhavAnuM kAma e rIte kare che. 1. june ekaThA thaele kacaro kADhe che ane 2. nityane kacaro - Tale nirupayogI bhAga, jemake kAva, pIsAba, parasevo vagere, padArthone bahAra kADhe che. vadhAre spaSTa samajavAne mATe ama dhAre ke, nipagI kacarAne bahAra kADhanArI A zaktino araghe hase ekaThA thayelA junA kacarAne bahAra kADhavAmAM vaparAya che ane A aradhA hIsA niyanA kacarAne bahAra kADhavAmAM vaparAya che. (apurNa.) - - - -
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ i nIti vicAra puSpa. (lekhakoTa jaMzagabhAI premAbhAi kapaDavaNaja. ) "kAne tamArA dveSI, virAdhI, pratispardhI, nika, adbhuita icchanAra ke ahita karanAra, mAnavAnI jarUra nathI. sarvane Atmavat mAne. " kAi paNa jIvatA ke jaDa prANI padArtha sAthe krodha karavA nahi. "kAza paNa cIja vastu zeka karavA naMdu kaeN dilagIra thavuM nahiM ke nisADa, azraddhA, ayuM ke ajaya mAnave nahi ke manane trAbha dharavA nADu ke manamAM DarA rAkhavA nahi." " >> " kAipaNa manuSya prANIne kriyA yA vANIyA manavaDe kaleza, krodha, goka, bhaya, ciMtA, duHkha, duLatA upAve evu karavu nahi." 24 kAda paNa prakAranI tamArI nikRSTatA, kaniSTa ke maMda aMdhakAra athavA duHkhI, dAridrI ke halakA prakAranI sthiti joine manamAM AdhuM AvuM nahi" " kadanI AgaLa duHkhanAM reDaNAM devAM nihaM. "bhaya ke zaMkA, gAMDapaNa adhavA nukazAnanuM kAraNa che ( apekSAe samajavuM )" 33 (( koIpaNa manuSya prANIprani niraskAra ke dhiAra darzAvavA nahi, kAinu duHkha AchItu na levuM ke koine pAtAnuM du:kha UItu na Apatu, tema AvA devu paNa nahiM. # " kAi kA"mAM niSphaLatA pAmavAno ke savaeNttama vijaya riAvAya nuM kachu thavAno bhaya rAkhavI nahi." sarvadA zubha tamArI mAnasika daSTithI nayA kare." "tame caitanya svarUpa che ane caitanyanA amaryAda divya mAdhimAM nirantara rahe che. ema bhAvA" jagatamAM zubha, satya ane sauMdarya teja sarvadA nu." vartamAnakALane sarvottama karyAthIja bhaviSyakALa sudhare che. ' 22 "tamArUM bhaviSya tamArAja hAthamAM che kAraNa tamA jevA vicAra niraMtara savA che tevuja tamArU bhaviSya adhAya che." bhaviSyanI ke bhUtakALanI vigate cItavavI nai." "bhUtakALamAM thai gaela bhUlene sa MbhAravI nahi ane tenuM rasapUrvaka ciMtana karavuM nahiM." darAja pAtmAnuM prema bhaktipUrvaka manavarDa cItavana karavuM." " kAinA raMganu niprayojana caMtana karavuM nahi."
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ koipaNa kriyA, zArIrika, mAnasika ke AtmikamAM sarvadA abhya. daya ke sarvottama vijaya vinA bIjuM cIMtavavuM nahi." koIpaNa kAraNe mukhauparanI prasannatA AnaMdane kADhI nAMkhavA nahi." dareka manuSya sAthe pachI te nAnuM hoya ke moTuM hoya paNa dhika. vinayathI vartavuM ane maMda smItathI bolavAnuM zarU karavuMja. "keinA khAnagI vicAra jANavA prayatna kare nahi." "kaI divasa karelAM udAra kR ane dayALunAnI kAinA AgaLa gaNatarI gaNavI nahi" "kamaLa sarakhuM manohara puSpa paNa jyAre rAtrIpati tirarakAra buddhithI jue che tyAre kevuM malIna cImaLAda gaeluM nisteja thaI rahe che. jyAre kamaLa upara tiraskAra buddhi ATalI badhI asara kare che te kamaLathI paNa komaLa manuSya para tenI keTalI asara thAya tenA dareka buddhimAne vi. cAra kara." "keTalIka vakhata aniTa bhAsata prasaMga vastutaH aniSTa nathI hoto paNa phAyadAkAraka ja hoya che mATe dareka prasaMge pUrNa vicAra karI kArya karavuM. dareka prANInA prati zuddha prema, bhAtRbhAva, vAtsalyabhAva darzAvo. tema karatAM kRpaNutA rAkhavI nahi kAraNa tema karavAthI te adhikAdhika vadhatAM ja jAya che." sthitinI koI paNa pAse davA khavaDAvavI nahi kiMvA khAvI nahi." karelI pratimAo kadI bhUlavI nahi ane zuddha zraddhAthIja tenuM pAlana karavuM." "sarvatra sukha ane abhyadayane ja ." "paramAtmA jJAnasvarUpa che. sarvadA maMgalasvarUpa che ane temanA mara. thI sarvanuM hita thAya che." sarvatra AnaMda vilasI rahyA che. zaka ane khedane avakAza kyAM che ? ema bhAvane karo. "pUrNimAno caMdra vikkI manuSyane duHkha Ape che paNa AnaMda caMdathI rAcatuM manuSyanuM hadaya virahIne paNa sarjAze sukha ApavA samartha che." AnaMdane sevanAra sarvaze zubha svarUpa che." "AnaMdI manuSyanuM aMtaHkaraNa pUrNimAnA caMdrathI paNa adhika ni. mala, tejasvI, niSkalaMka ane zAMta hoya che." AnaMda svarUpa AmA che AtmAne AnaMda pratyeka jIvoe levA joIe." OM zrIguru
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 255 kapAya catuSTaya. mAna. ( lekhaka bhIkhAbhAI chaganalAla zAha. ) ( anusa MdhAna aMka sAtamAnA pAne 213 thI. ) sasAra samudramAM musI karatA musAne pADanArA kradhanu varNana gayA aMkamAM kAMka thayuM che. A aphamAM mI. mulAkAta levAnI che. hIrgIta. mAna e pASANu nakkI mAna mAnu bANa che, mAnamAM gulatAna je sulatAna te madhyAna che; uMce caDayA, pAche pAye e mAnaneAja pratApa che, bhalabhalA paNa khulatA e vAtane saMtApa che. cAMcIe mAMnA mAnAnI +3 " jagatamAM huja mahATA chuM. zrImAna, vidvAna, buddhimAna, kIrtivAna, yazavAna, sukhI, ane sa Mpatti-samRddhie saMpUrNa eve mAtra huMja chu. jagatamAM nitivAna paNa huM ane nyAyazAstrI paNa huMja chu. dhanika paNa huja . mahArA jevA kAi cheja nahi. mane jItanAra, mAre parAjaya - ranAra mArI sAme uMcI AMkhe jAnAra kArya cheja noMha. AvA aneka prakAranA mithyA garva te mAna kahevAya che. mada, ahaMkAra, abhimAna, prabhutA, gurUtva, meTAi, papariyAda, paraMparAbhava, parinadA, AtmAlkama, AkAza, a vinaya, paraguNa chAna vigere vigere mAnanA paryAya che. kharekhara ! jema zilAnA beo mAthe paDavAthI manuSya dabAI jAya che tema A mAnathI bAyalA mAnavI avaItane pAme che. mAna e kharekhara poteja pASANu che. bhalabhalAne bhUlavanAra mAhunuM ANuM eja che. ene mATe te vadhu satApakArI che. mAnanA tAnamAM gulatAna thayelA mAnavI te aidhyAna sulatAna eTale sva jIMdI bAdazAha ke zahenazAha jevI thai jAya che ane tethI tevA sulatAne uMce caDIne pAchA paDe che. patana pAme che. te badhA pratApa mAtra mAnanAja che. mAnathI dhyAna-upekSAvAna rahevu te hitanI hA! hAthe karIne karavA jevuM che. dunImAM tamAma maherabAna sArA paraMtu mAna maherabAna bhrAmAM khUTe che. sAkSara DAbrAbhAi kahe che ke abhimAna paNIdharane nahi dha pAIne pedhADaveA, rAvaNa sarIkhuM mAnathI, lIdhA nathI koi lADavA; kharekhara ! mAna te phaNIdharathI paNa aAja che. harigIta. mAna te nija bhAna bhulave, udaya-taMbhaka sthAna che,
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 vidvAna labdhivAnane phula, vinaya-pratibaMdha che. vinaya mokSanuM mULa tethI mokSane pratibaMdha e, dRSTAMta bAhubaLI taNuM, sAcuM svarUpaja dAkhave. pite koNa che, pahelAM te kevI sthitimAM hato. hAla te kaI sthitimAM che ane jo sArI sthitimAM hoya te te zAthI che, hAla pote pUre che ke adhUrI che ane hajI bAkI kAMI karavAnuM che ke nahi A tamAma vicAranuM bhAna eka mAnanuM mAna Adara karavAthI bhUMsAI jAya che, ane te bhAna bhulAyuM te udayanI zreNIne aTakAvanAra mAna te eka majabUta thAMbhaleja che. Azcarya che ke te vakhate vidvAna ane mahA samartha ladhivAnane paNa pitAnI jALamAM phasAvI lAve che. vaLI te vinayano te sArAnuM pratibaMdha, aTakAva, naDatara che. vinayane te zakI che. jyAM vinaya tyAM mAna nahi ane mAna tyAM vinaya nahi. vinayavAmAM mAna nahi ne mAnavAmAM vinaya nahi. arasaparasanA teo kaTTA zatru che. have mAnathI vinaya na hoya vinaya vInA vidyA na haya, vidyA sivAya samakti na maLe, samakita zivAya cAritra nahi, ane cAritra vagara janma-jarA ane maraNane sadatara mikSa nahi ane lavina zAsvatAM sukha nahi. ahoho! vicAra karavA yogya vAta che ke vinaya eja mikSanuM mULa che ane tethI mAna e vinayane pratibaMdha mAtra nahi paraMtu e mokSane e pratibaMdha che. daSTi mArgamAM uMcA-vizALa tADanA jhADanI mAphaka mekSa mArgamAM ADe AvanAra mAna, e mahAna pahADa che. bharata cakravartithI paNa vadhu baLIA bAhubaLajIe ekI sAthe tamAma rAjya lAbha tyAgI utkRSTa kAryotsarga karyo ke je dehamAM pakSIonA mALA ane sarpane nivAsa hate evI upekSAvALo kAvyasarga) te paNa leza mAnanuM naDatara nAnA bhAI dIkSAe meTA hevAthI temane namavuM paDe te ThIka nahi ema dhArIne tyAM na gayA, teTaluM ja mAnanuM naDatara temanA kevaLajJAnane aMtarAyabhUta hatuM ane jyAre brAhmI suMdarI dvArA prabhuthI AdinAtha bhagavAnanA upadezavaTe mAnarUpI hAthIthI utarI gayA--mAnane tyAga karyo ane pagaluM upADayuM ke tarataja kevaLajJAnI thayA. temanA jevA samartha puromAM raheja mAnanA aMze kevaLajJAna rokAyuM hatuM. to kevaLa mAne vyApta ApaNA jevA pAmarAbhAonI dazAnuM to pUchavuM ja zuM ? siddha thAya che ke jenAmAM mAna che te hajI adharo che. te halake che. kahevata paNa che ke "gAjyAM megha varase nahi, ne bhayA phatA mATe nahi sAkSara DAhyAbhAI kahe che ke - apUrNa
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ mADIMga prakaraNa - rokaDA rUpiyAnI AvelI madada. kheDA. - zrI zAha khAte hA. zA. jezIMgabhAI sAMkalacaMdanI vatI purI: joItAbhAi sAMkalacaMda, bA. rU. 1500) nA vyAjanA darasAluM 3.56 -4-0 pramANe ApavA kahelA te paikI sane 1907-08 nI sAlanA. amadAvAda, - zA. parattama dIpacaMdanI vatI hA. amadAvAdavALA zA. bAlAbhAI cakalabhAI, zA. chATAlAla maMchArAma. amadAvAda 25 0-00 mItInA kAMTAnA TrasTIo taraphathI zeTha. hirAcaMda nemacaMda. | bA. savaMta 16 6 nA zrAvaNa mAsathI varasa eka sudhI dara mAse rU. 125-0-0 pramANe ApavA kahelA te paikI. zrAvaNa tathA bhAdaravA mAsanA. muMbAI. ( pa-0-0 zA. hirAcaMda tArAcaMda.. sAMgalI. 330--0 mAstara nemacaMda nagInadAsa, hA. bAlAbhAMi kakalabhAI, amadAvAda. paracuraNa. maha ma savAIbhAI rAyacaMda hA. jhaverI sArAbhAI sAMkalacaMda. amadAvAda, dhau" maNa 15) tathA cokhAmaNa. 5) malayAsuMdarI. " kutrIma nAvelone bhulAve tevuM A novela amArA taraphathI hamaNAMja bahAra paDyuM che. pAkI bAIDIMga, pAMtrIza pharamAnuM daLadAra purataka chatAM kI' mata mAtra rU. 0-10-0, rAkhI che. buddhiprabhAnA grAhakone mAtra rU. 0-6-0 tAkIde lakhe ECO zrI jaina zvetAMbara bADI"ga, . nAgArIsarAhe varSamadAvAda
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ inAmanA meLAvaDA.. tA. 5-11-10 nA roja savAranA ATha vAge boDIMganA makAnamAM skulAnI parikSAmAM pAsa thaelA vidyArthIone InAma ApavAne mATe meLA vaDe karavAmAM Avyo hato. A prasa ge roTa. caMdubhAI lallubhAI, zeTha, sA. rAbhAI DAhyAbhAI bArI 'ganA sekreTarI vakIla mehanalAle gokaladAsa, je verI bApAlAla hAlazA, vakIla velacaMdabhAI ko medacaMda, zA. zakaralAla lalubhAI, nANAvaTI cImanalAla choTAlAla bI. e. mulacaMdabhAI AzArAma varATI, bhoLAbhAI IchAcaMda, tathA zA. DAhyAbhAI premacaMda vagere saMgrahasthAe hAjarI ApI hatI. dArUAtamAM beDIMganA sekreTarI vakIla mehanalAla gokaladAse jaNAvyuM ke "atrenA jhaverI amRtalAla miAhalAlanAM patnI bAI caMpA devaleAka pAmyAM tenI maraNa tithinA samaraNa arthe gaI sAla A divase temanA taraphathI rU. 3 ) nuM inAma eDa 'ganA vidyArthIone ApavAmAM AvyuM hatuM. A sAla paNa temanA taraphathI 3, pa0) nuM inAma ApavAmAM AvyuM che je inAma vaheMcavAne mATe A meLAvaDA bharavAmAM AvyA che. AvI rIte inAma ApavAthI vidyArthIone abhyAsa vadhAravAmAM uttejana maLe te uparAMta bIjA be lAla thaI zake che. eka tA. peiga vidyAthIo ke jeo pAsa thayA hoya temane kula upAgI cApahIe ApavAthI teone kharca ochuM thAya ane bIjuM kI vidyArthIone ehI"ganI sIlakamAMthI cApaDIe ApatAM khUTatI la upayogI cApaDIe ApavAthI boDIMgane paNa kharcanA bAne ocho thAya. upara pramANe che lAbha che. AvI rIte inAma ApI eDa"gune madada karanAra saMgrahasthAnA ame ataHkaraNa pUrvaka AbhAra mAnIe chIe." prastutaviSayane lagatu' keTaluM'ka vivecana temaNe kayAM bAda ro. sArAbhAI DAhyAbhAinA zubha haste IniAme vaheMcavAmAM AvyAM hatAM. InAmanI gAThavaNa-A sAla kIvIesanI parikSAmAM ADa'ganA traNa vidyArthI e besanAra che tathA meTrIkanI parikSAmAM agIAra vidAthI A besanAra che temanA mATe rU. 13) nuM inAma rAkhI bAkInA 3, 37) tathA rU. 10) zrI jJAnAttejaka khAtAmAMthI laI rU. 47) nuM inAma vaheMcavAmAM AvyuM hatuM meLAvaDA visarajana thayAbAda jhaverI sArAbhAI bhaMganalAle tathA dha dhukAnA vakIla DAhyAbhAI premacaMda bADI 'gamAM padhAryA hatA. teoe aDadhA kalAka besI mADIMganA vidyAthIenI parikSAnuM rIjhalTasITa thA vyavasthA vagere tapAsI pAtAnA amulya vRkhata ne bhega AvyA hatA. teNe mATe teo sAhebene, AbhAra mAnIe chIe.