Book Title: Bhadrabahuswami Siddhasen Diwakar
Author(s): Jaybhikkhu
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005447/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI - 2 zrI bhadrabAhusvAmI zrI siddhasena divAkara Yin AAAA. 2 AAAAAAAAAA jayabhikhkhu www.jainelibra) GT Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '', *, *, '', ; . .'', ie , - - - jaina bAlagraMthAvali zreNI: 1 | kuila pustaka 10. 1. tIrthakara zrI RSabhadeva, bharata - bAhubalI 2. tIrthakara zrI mahAvIra, tIrthaMkara zrI pArzvanAtha 3. AcArya zrI jaMbusvAmI, ArtakumAra 4. mahAsatI aMjanA, satI caMdanabALA 5. kAna kaThiyAro, akSayatRtIyA, satyano jaya 6. rAjA zrIpALa, zeTha jagaDuzAha 7. munizrI harikeza, AcArya zrI sthUlibhadra 8. rANI cellaNA, amarakumAra 9. arjunamALI, caMdanamalayAgiri 10. mahArAjA kumArapALa, vastupALa-tejapALa, mahAtmA daDhaprahArI For Personal & Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayabhikhkhu janmazatAbdI graMthAvali jaina bAlagraMthAvali : zreNI 2 pu.2 zrI bhadrabAhusvAmI zrI siddhasena divAkara saMpAdaka jayabhikhkhu zrI jayabhikhkhu sAhitya TrasTa 13/bI, caMdranagara sosAyaTI, jayabhikhkhu mArga, pAlaDI, amadAvAda-380 007 For Personal & Private Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Balgranthavali Shreni-2 Ed. by Jaybhikhkhu Published by Jaybhikhkhu Sahitya Trust, Ahmedabad-380 007 AvRtti : jayabhikhkhuM janmazatAbdI graMthAvali, 2008 ISBN : 978-81-89160-95-1 kiMmata : rU. 15 10 pustikAnA seTanI kiMmata rU. 150 prakAzaka kumArapALa desAI (mAnad maMtrI) zrI jayabhikhkhuM sAhitya TrasTa, 13/bI, caMdranagara sosAyaTI, jayabhikhkhuM mArga, pAlaDI, amadAvAda -380 007 mukhya viktA gujarAta vizvakoza TrasTa | gUrjara ejansIjha 51-2, ramezapArka sosAyaTI, | ratanapoLa nAka sAme, usmAnapurA, gAMdhI mArga, amadAvAda-380 013 amadAvAda -380 001 phona : 2755 1703 phona : 2214 9660 mudraka kriSnA grAphiksa, nAraNapurA gAma, amadAvAda-380013 For Personal & Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhadrabAhusvAmI pratiSThAnapuramAM be brAhmaNabhAIo rahetA hatA. ekanuM nAma bhadrabAhu ne bIjAnuM nAma varAhamihira. kuTuMbano dhaMdho yajamAnavRttino, paThana-pAThanano. kuTuMba vidyAmAM bhAre kAbela. eTale banne bhAIone vidyA vArasAmAM UtarI. e be bhAIone na hato khAvApIvAno zokha ke na hato kapaDAMlatAno zokha. e bhalA ne zAstro bhalAM. jo kaMI navuM jANavAnuM maLe to khAvAnuM khAvAne ThekANe rahe ne vahelAM tyAM pahoMcI jAya. vidyA meLavavAmAM atyaMta khaMta hovAthI te baMne thoDA vakhatamAM dharmazAstra, nyAyazAstra, tarkazAstra, vyAkaraNa tathA jyotiSa vagere zAstromAM pravINa thayA. eka vakhata yazobhadrasUri nAmanA agAdha jJAnI AcAryano temane samAgama thayo. e AcArya dazavaikAlika sUtranA racanAra zayyabhavasUrinA caudapUrvadhArI ziSya hatA. jema sUrya AgaLa Agiyo jhAMkho paDI jAya, jema sonA AgaLa For Personal & Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI : 2 - 2 kathIra kUbaDuM dekhAya tema A be bhAIone lAgyuM. kharI vidyA ne kharuM jJAna meLavavAnuM hoya to A mahAtmA pAse che ema temane jaNAyuM. ethI bannee temanI AgaLa dIkSA lIdhI ne jaina zAstrono abhyAsa karavA mAMDyo. jaina zAstromAM je pustako atyaMta pavitra ne pramANabhUta gaNAya che te Agama kahevAya che. prabhu mahAvIre je upadeza Apyo tene gaNadhara zrI gautamasvAmI tathA bIjAoe sUtrarUpe gUMthyo. e sUtranI saMkhyA 12nI che, eTale te dvAdazAMgI kahevAya che. dvAdaza eTale bAra ane aMga eTale sUtro. bhadrabAhusvAmI to bAra aMgamAMthI paheluM AcArAMga zIkhI gayA; bIjuM sUyagaDAMga zIkhI gayA; trIjuM ThANAMga zIkhI gayA; cothuM samavAyAMga zIkhI gayA. pachI to bhagavatIjI, jJAtAdharmakathA, upAzakadazAMga, aMtagaDadazAMga, ne anuttarovavAI, prazra vyAkaraNa ane vipAkazruta paNa zIkhI gayA. have AvyuM bAramuM aMga-ghaNuM ja moTuM ne ghaNuM ja jJAnavALuM. enuM nAma dRSTivAda. mINanA dAMte loDhAnA caNA cAvavA jevuM kAma. varAhamihira to eTalethI aTakyA ne bIjuM bIjuM zIkhavA mAMDyA. bhadrabAhusvAmI ema aTake tevA na hatA. e to ekAgra mana karIne dRSTivAda zIkhavA lAgyA. teno pahelo bhAga parikarma zIkhI gayA. emAM ghaNI UMDI ne For Personal & Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhadrabAhusvAmI ghaNI jhINI vAto. pachI bIjo bhAga sUtra Avyo. tenA 88 bheda. te paNa zIkhI gayA. have Avyo trIjo bhAga pUrvagata. ghaNo agharo ne ghaNo vizALa. enA cauda to mahAna bhAga. akekuM pUrva eTaluM jJAnavALuM ke tenI sarakhAmaNI na thAya. e pUrva lakhyAM lakhAya nahi. phakta AtmAnI zakti (labdhi)thI ja zikhAya. e to ghaNuM ja moTuM ne muzkela ! evo moTo ne muzkelIvALo bhAga paNa bhadrabAhu zIkhI gayA. pachI anuyoga ne cUlikA paNa zIkhI gayA. have bhadrabAhusvAmI caudapUrvadhArI kahevAyA. A mahAna zAstro bIjA sArI rIte samajI zake eTalA mATe temaNe keTalAkanA saraLa artha lakhyA. e niryukti kahevAya che. evI niryukti dasa sUtro pa2 2cI. gurue bhadrabAhusvAmIne have barAbara lAyaka joI AcAryapada ApyuM. varAhamihira kahe, huMya ghaNuM bhaNyo chuM, mATe mane paNa AcAryapada apAvo. bhadrabAhusvAmI kahe, e vAta sAcI, paNa tArAmAM guruno vinaya ne namratA kyAM che ? varAhamihira kahe, to mAre guru na joIe, A vaza na joIe. huM svayaMjJAnI ! traNa kALanI vAta kahI daIza. bhadrabAhusvAmI kahe, tane sukha Upaje ema kara. * pATalIputranA naMdarAjAo khUba vaibhavazALI ne pratApI For Personal & Private Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2.2 . . . . . . hatA. varAhamihira temanA purohita thayA, rAjAnA purohitane zenI maNA rahe ! A rAjAne lAMbe vakhate eka putra thayo eTale AkhA nagaramAM AnaMdautsava thayo. loko aneka jAtanI bheTo laI rAjAne maLavA AvavA lAgyA ne potAno AnaMda pradarzita karavA lAgyA. - varAhamihire A putranI janmapatrikA banAvI ne temAM lakhyuM ke putra so varSano thaze. rAjAne ethI atyaMta harSa thayo ne varAhamihirane khUba inAma ApyuM. varAhamihirane A vakhate potAnI dAjha kADhavAno lAga maLyo. teNe rAjAnA kAna bhaMbheryA ke, mahArAja ! ApanA kuMvaranA janmathI rAjI thaI badhA maLavA AvI gayA, paNa pelA jananA AcArya bhadrabAhu nathI AvyA. tenuM kAraNa to jANo ? rAjA kahe, ema ? A zakaTAla maMtrI temanA bhakta che. temane pUchIza. rAjAe to zakaTAla maMtrIne bolAvyA ne pUchyuM ke A AnaMdaprasaMge badhA mane maLavA AvyA, paNa tamArA guru kema nathI AvyA? zakaTAla maMtrI kahe, emane pUchIne huM Apane kAle jaNAvIza. bhadrabAhusvAmI to muni hatA. temane janmamaraNano zoka ke utsava zuM? te jANI gayA ke rAjAnA kAna bhaMbherAyA che, mATe zAsana upara rAjAnI aprIti na thAya tevuM karavuM. temaNe For Personal & Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhadrabAhu svAmI mahAmaMtrI zakaTAlane kahyuM ke, rAjAne ema kahejo ke nakAmuM be vakhata AvavuM-javuM zA mATe paDe ! e putra to sAtame divase bilADInA moDhAthI maraNa pAmavAno che. maMtrIe jaIne rAjAne vAta karI. eTale rAjAe putranI rakSA karavA khUba cokIpaherA mUkI dIdhA ne gAmaAkhAnI badhI bilADIo pakaDIne dUra mokalAvI dIdhI. banyuM evuM ke sAtamA divase dhAvamAtA bAraNAmAM beThI beThI putrane dhavarAvatI hatI, tevAmAM akasmAtuM bALaka para lAkaDAno AgaLiyo (argalA) paDyo ne te maraNa pAmyo. AgaLiyA para bilADInuM moM cItareluM hatuM. badhe zoka zAka thaI rahyo. bhadrabAhusvAmI rAjAno e zoka nivAravA arthe rAjamahelamAM gayA. temaNe rAjAne dhIraja ApI. pachI te bolyA : ame je jANyuM te amArA zAstranA AdhAre jANyuM che. varAhamihire je muhUrta joyuM temAM samaya khoTo lIdho hato. A sAMbhaLIne varAhamihirane khUba kheda thayo. te jyotiSanAM badhAM pustako pANImAM boLI devA taiyAra thayo, tyAre sUrijIe kahyuM ke e zAstra to badhAM sAcAM che, paNa gurugama joIe. mATe ema karavAthI zo lAbha ! varAhamihira e sAMbhaLI zAMta thayo, paNa eno sUrijI pratyeno dveSa to na ja gayo. te kharAba vicAro karato maraNa For Personal & Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAmyo eTale marIne vyaMtara thayo ne jaina saMghamAM rogacALo phelAvavA lAgyo. bhadrabAhusvAmIe e upadrava dUra karavA 'uvasaggaharaM' sUtra banAvyuM, jenA bolavAthI e upasarganI kaMI asara thaI zakI nahi. Aje paNa e stotra mahAprabhAvavALuM gaNAya che. zrI bhadrabAhusvAmIe AvI rIte aneka ThekANe potAnI vidvattAthI ane zaktithI jaina dharmanuM gaurava vadhAryuM. jaina bAlagraMthAvali zreNI : 2 - 2 * zrI yazobhadrasUrijInI pATe zrI saMbhUtavijayajI nAmanA AcArya hatA. bhadrabAhusvAmI temanA gurubhAI thAya. A banne mahAna AcAryo jyAre hiMdabharamAM jaina zAsanano DaMko vagADI rahyA hatA tyAre pATalIputra nagaramAM rAjyanI moTI UthalapAthala thaI rahI hatI. navamA naMde cANakya nAmanA eka atyaMta buddhizALI brAhmaNanuM apamAna karyuM. teNe aneka prapaMca karI naMdarAjAno nAza karyo ane caMdraguptane gAdIe besADyo. cANakya teno pradhAna thayo. enA buddhibaLathI ane caMdraguptanA parAkramathI temaNe AkhA hiMda upara potAnI ANa pheravI. samrATa caMdragupta khUba vaibhava ne ThAThamAThathI raheto hato. bhadrabAhusvAmIe potAnI vidvattAthI tenA para ghaNI sArI chApa pADI hatI. eka vakhata caMdragupta jyAre bharanidrAmAM For Personal & Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhadrabAhusvAmI sUto hato tyAre tene soLa svapna AvyAM. e svapnono artha teNe bhadrabAhusvAmIne pUchyo. bhadrabAhusvAmIe potAnA agAdha jJAnathI te svapnono artha samajAvyo : rAjana ! pahelA svapnamAM teM kalpavRkSanI DALa bhAMgelI dIThI. enuM phaLa e che ke A pAMcamA ArAmAM ghaNA ochA mANaso dIkSA leze. bIjA svapnamAM teM sUryAsta joyo. teno artha kevaLajJAnarUpI sUryano asta thayo. trIjA svapnamAM cALaNI jevo caMdramA joyo. enuM phaLa dharma cALaNIe caLAze. cothA svapnamAM bAra phaNAvALo sarpa joyo. tenA phaLarUpe bAra bAra varSanA bhayaMkara dukALo paDaze. pAMcamA svapnamAM teM devavimAna pAchuM jatAM joyuM. enuM phaLa e Avaze ke cAraNa muni tema ja vidyAdharo A bhUmimAM Avaze nahi. chaThThA svapnamAM teM ukaraDAmAM kamaLa UgeluM joyuM. tenuM phaLa e che ke nIca paNa UMca thaze. sAtamA svapnamAM bhUtonuM ToLuM nAcatuM joyuM, enuM phaLa e che ke malina devadevIonI mAnyatA vadhaze. AThamA svapna teM Agiyo joyo. enuM phaLa dharmamAM dRDha thoDA raheze, kumato vadhAre prakAzamAM Avaze. navamA svapna sUkuM sarovara joyuM ne temAM dakSiNa dizAe thoDuM pANI joyuM. enuM phaLa e che ke munio potAno jIva bacAvavA dakSiNa dizAmAM jaze ne jyAM jyAM tIrthakaronAM kalyANaka haze tyAMthI dharmano viccheda thaze. dasamA svapnamAM kUtarAone sonAnA thALamAM khIra khAtA joyA. enuM phaLe e Avaze ke lakSmI uttama kuLamAMthI nIcA For Personal & Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNIH 2.2 9/ kuLamAM jaze. agiyAramA svapnamAM vAMdarAne hAthI para beThelo joyo. tenuM phaLa have pachI dharmahIna rAjAo ghaNA thaze. bArame svapna samudrane mAjhA mUkato joyo te ema sUcave che ke rAjAo nyAya-nIti mUkIne game tevA karaverA nAkhI prajA pAsethI paisA paDAvaze. terame svapna mahArathane vAcharaDAM joDelAM joyAM tenuM phaLa e thaze ke pavitra bhAgavatI dIkSAne moTI uMmaranA mANaso grahaNa karaze. bALapaNAmAM vadhAre dIkSA leze ne te paNa bhUkhe pIDAtA ke du:khe sIdAtA. vaLI guruno vinaya karavo mUkI te potapotAnI matie cAlaze. caudame svapna rAjaputrane UMTa para caDelo joyo teno artha e ke rAjAomAM saMpa nahi rahe. paMdarame svapna ratnanA DhagalAmAM mATI maLelI joI te e sUcave che ke munio Agamagata vyavahArane choDI daI bAhya AcAra para vadhAre bhAra mUkaze. emanI raheNI ne karaNI eka nahi hoya. soLame svapna be kALA hAthIne laDatA joyA te joIe tyAM varasAda nahi paDe ema sUcave che. A rIte bhadrabAhusvAmIe AvI rahelA samayano barAbara citAra ApI dIdho. A soLa svapnano artha sAMbhaLI rAjA caMdraguptane khUba du:kha thayuM. te udAsa thayo. bhadrabAhusvAmI paNa bAra varSano bhayaMkara dukALa paDaze ema jANI nepALa dezamAM gayA ne tyAM temaNe mahAprANadhyAnano AraMbha karyo. For Personal & Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhadrabAhuvAmI 11 bAra varSanI bAra varSano bhayaMkara dukALa paDyo che. anna ane pANInA sAMsA paDavA lAgyA che. eTale sAdhuo dakSiNa dizAmAM cAlyA ne samudrane kinAre AvelA gAmaDAmAMthI AhAra-pANI meLavavA lAgyA. vidyA evI vastu che ke jo tene pharI pharIne pheravIe nahi to vIsarI javAya. A sAdhuone paNa tema ja thayuM. teo ghaNAM zAstra bhUlavA lAgyA. jyAre bAra varSano dukALa pUro thayo tyAre sAdhuo pAchA pharyA ne pATalIputramAM badho saMgha ekaTho thayo. emAM keTalAka svargastha thayA hatA. keTalAyano patto na hato. ekatra thayelAomAMthI jemane je sUtro yAda hatAM te badhAM ekaThAM karI lIdhAM. emAM agiyAra aMgo maLI zakyAM paNa bAramuM dRSTivAda aMga bAkI rahI gayuM. badhA mUMjhAvA lAgyA. te vakhate nepALamAM gayelA bhadrabAhusvAmI yAda AvyA. te bAramA dRSTivAda aMgane jANatA hatA. saMghe be munione temane bolAvI lAvavA mokalyA. baMne muni lAMbo vihAra karI nepALa pahoMcyA. tyAM bhadrabAhu svAmI dhyAnamAM masta hatA. jyAre te dhyAnamAMthI jAgyA tyAre sAdhuoe hAtha joDI kahyuM, ke he bhagavan! saMgha Apane pATalIputra AvavAno Adeza (hukama) kare che." bhadrabAhusvAmI e sAMbhaLI bolyA: "hamaNAM meM mahAprANadhyAna zarU karela che, te bAra varSe pUruM thAya che, mATe huM AvI zakIza For Personal & Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. jena bAlagraMthAvali zreNI: 2.2 nahi. A mahAprANadhyAnanI siddhi thavAnI jarUra vakhate eka muhUrta mAtramAM badhA pUrvanI sUtra ne artha sAthe gaNanA thaI zake che." AcArya mahArAjanI vAta sAMbhaLI banne munio pAchA AvyA, saMghane vAta karI. saMghe e sAMbhaLI bIjA be sAdhuone taiyAra karyA ne temane jaNAvyuM ke tamAre jaIne bhadrabAhusvAmIne pUchavuM ke je saMghanI AjJA na mAne tene zI zikSA karavI? pelA munioe jaIne bhadrabAhusvAmIne pUchyuM eTale temaNe javAba Apyo ke saMghanI AjJA na mAne ene saMgha bahAra karavo. sAthe sAthe teo samajI gayA ke saMghanI AjJA huM na mAne to mane paNa zikSA thavI joIe. eTale teoe tarata hyuM : mArA pratye zrImAna saMghe ema na karatAM mArA para kRpA karavI, ane buddhimAna sAdhuone mArI pAse bhaNavA mokalavA. huM temane haMmezAM sAta vakhata pATha ApIza: savAra, bapora ne sAMja tathA bhikSAveLAe ne sAMjanA pratikramaNa pachI traNa vakhata. sAdhuoe zrI bhadrabAhusvAmIno saMdezo saMghane pahoMcADyo. eTale saMghe pAMcaso sAdhuone nepALa javA taiyAra karyA. A saMghamAM kozA vezyAne tyAM bAra varSa sudhI paDI rahenAra ne pAchaLathI dIkSA lenAra zakATAla maMtrInA putra zrI sthUlibhadrajI paNa hatA. For Personal & Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhadrabAhusvAmI 13 . . . . . . . sAdhuone zrI bhadrabAhusvAmIjIe pATha ApavA mAMDyA, paNa badhA sAdhuone te bahu ochA lAgyA. dhIme dhIme teo kaMTALIne pAchA pharyA; ekalA sthUlibhadrajI rahyA. teo ATha varSamAM ATha pUrva sArI rIte bhaNyA. pachI eka vakhata bhadrabAhusvAmIe pUchayuM ke sthUlibhadra! tuM nirAza thayelo kema jaNAya che? sthUlibhadra kahe, prabho ! huM nirAza to nathI thayo, paNa mane pATha bahu ochA lAge che. bhadrabAhusvAmI kahe, dhyAna pUruM thavAne bahu vakhata nathI. dhyAna pUruM thayA pachI tuM mAgIza teTalA pATha ApIza. sthUlibhadrajI kahe, bhagavan! have mAre keTaluM bhaNavAnuM bAkI che ? bhadrabAhusvAmI kahe, hajI to tuM eka biMdu jeTaluM bhaNyo che ne sAgara jeTaluM bAkI che. sthUlibhadrajIe pachI kaMI pUchayuM nahi ne te khUba utsAhathI AgaLa bhaNavA mAMDyA. mahAprANadhyAna pUruM thayuM ane dhUlibhadrajIne vadhAre pATha maLavA lAgyA. eTale te daza pUrvamAM be vastu ochI rahI tyAM sudhI zIkhI gayA. bhadrabAhusvAmI nepALamAMthI pAchA pharyA. sAthe sthUlibhadrajI paNa pAchA pharyA. A daramiyAna AcArya zrI saMbhUtivijayajI kALadharma pAmyA hatA. tethI te temanI pATe AvyA. have te yugapradhAna kahevAyA. teo vihAra karatAM karatAM pATalIputra AvyA. For Personal & Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNIH 2.2 ....... . . ahIM sthUlibhadranI sAte baheno sAdhvI thaI hatI. temaNe samAcAra sAMbhaLyA ke sthUlibhadrajI zAstrono abhyAsa karI pAchA phare che. tethI vaMdana karavAne teo zrI bhadrabAhuvAmI pAse AvI. vaMdana karIne temaNe pUchayuM : gurumahArAja ! sthUlibhadrajI kyAM che? zrI bhadrabAhusvAmI kahe, pAsenI guphAmAM jAva, tyAM dhyAna karatA beThA haze. teo sthUlibhadrane maLavA guphA tarapha cAlI. sthUlibhadra joyuM ke potAnI baheno maLavA Ave che eTale zIkhelI vidyAno prabhAva batAvavA temaNe siMhanuM rUpa dhAraNa karyuM. yakSA vagere bahenoe AvIne guphAmAM joyuM to siMha ! te Azcarya pAmI : A zuM ? zuM koI siMha sthUlibhadrane khAI gayo ? teoe pAchAM AvIne bhadrabAhusvAmIne saghaLI hakIkata jaNAvI. bhadrabAhusvAmIe potAnA jJAnathI jANyuM ke sthUlibhadra potAnI vidyA ajamAvI. temaNe sAdhvIone kahyuM : pharIthI tame jAva. sthUlibhadra tamane maLaze. yakSA vagere gayAM, tyAre sthUlibhadra potAnA mULa rUpamAM beThA hatA. arasaparasa sahue zAtA pUchI. have zAstrano bAkI rahelo thoDo bhAga zIkhavA sthUlibhadrajI bhadrabAhu svAmI pAse gayA tyAre bhadrabAhusvAmIe temane kahyuM : tamane have zAstra zIkhavADAya nahi. tene mATe tame lAyaka rahyA nathI. For Personal & Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhadrabAhusvAmI sthUlibhadra vicAravA lAgyA evo te mAro zo aparAdha thayo haze? vidyAnA baLathI pote siMhanuM rUpa lIdheluM te yAda AvyuM. teo namI paDyA ne bolyA : mArI bhUla thaI. have evI bhUla kadI nahi karuM. - bhadrabAhusvAmI kahe, paNa have mArAthI tamane abhyAsa karAvAya nahi. chevaTe saMghe maLIne vinaMti karI tyAre bhadrabAhusvAmIe bAkIno bhAga bhaNAvyo, paNa tenA artha zIkhavyA nahi. sthUlibhadrajI sarva zAstranA jANakAra thayA. emanA pachI kahevAya che ke bIjA koI badhAM zAstranA jANakAra thayA nathI. have bhadrabAhusvAmInuM maraNa pAse AvyuM. temanI jagyA sAcavanAra atyaMta bAhoza ne jJAnI sAdhu joIe. te sthUlibhadra hatA. tethI temane pATe besADyA ne pote zAMtithI dhyAna dharatAM dharatAM maraNa pAmyA. bhadrabAhusvAmInuM nAma Aje paNa prAtaHsmaraNIya gaNAya che. prAtaHkALamAM UThIne bharosara bAhubaLInI sakjhAya bolatAM temanuM nAma levAya che. paryuSaNa parvamAM vaMcAtuM atyaMta pavitra kalpasUtra teoe ja eka sUtramAMthI juduM pADIne banAvyuM che. bIjA paNa jyotiSa vagerenA graMtho temaNe racelA che. namaskAra ho mahAgrutakevalI bhadrabAhusvAmIne For Personal & Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhasena divAkara AjathI lagabhaga be hajAra varSa pUrve mALavAnI kIrti chae khaMDamAM vyApI rahI hatI. mALavAnI rAjadhAnInuM nAma ujjayinI hatuM. tyAM parAkramI ane paraduHkhabhaMjana rAjA vikrama rAjya karato hato. te rAjA jevo zUravIra hato tevo ja vidyArasika hato. dezaparadezanA vidvAnone te Azraya Apato. seMkaDo paMDito tenA rAjyamAM rahI vidyAno phelAvo karI rahyA hatA. teNe aneka pAThazALAo sthApI hatI. dezadezathI vidyArthIo tyAM abhyAsa karavAne AvatA. ujjayinI tenA samayamAM vidyAnuM mahAna kendra gaNAtI hatI. sarasvatInA avatArasamA mahAkavi kAlidAsa sarva sAhityakAromAM mukhya hatA. vaLI vedavidyAmAM vizArada maMtrI devarSi samartha purohita hatA. devarSi purohitane siddhasena nAme eka yuvAna putra hato. For Personal & Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhasena divAkara tenuM mukha vidyAnA prabhAvathI dedIpyamAna hatuM. tenI sAthe vAda karatAM moTA moTA paMDito paNa hArI jatA, ethI te dezadezAMtaramAM prasiddha thayo hato. eka vakhata tene thayuM ke duniyAmAM mArA jevo vidvAna koNa che ? mArI barobarI kare evo koI paMDita mArI najaramAM Avato nathI. chatAM eka vakhata deza AkhAmAM pharuM, badhAne jItuM ane mArA nAmano DaMko vagADuM to ja huM kharo ! Ama vicArI te vicitra veza dhAraNa karI paMDito para vijaya karavA nIkaLI paDyo. pharatAM pharatAM dakSiNa dezamAM karNATakanA rAjadarabAre pahoMcyo. tyAM jaI teNe hAka dIdhI : "he rAjanuM ! tamArA rAjyamAM mArI sAthe vAdavivAda kare tevo koI mADIjAyo hoya to bolAvo mArI sAme. Aje tenA garvano cUro karavAne mAlavapati vikramano mAnIto paMDita siddhasena AvI pahoMcyo che." paMDita siddhasenanuM nAma ahIM sArI rIte jANItuM hatuM. tene jItavAnI koInI hAma nahotI. karNATakanI rAjasabhAnA paMDito to tenuM nAma sAMbhaLIne ThaMDA thaI gayA. siddhasena eTale paMDitomAM siMha ! konI tAkAta ke tenI sAthe vAda karavAnI hAma bhIDe? mahArAjAe tenuM yogya sanmAna karyuM. pachI teNe vinayapUrvaka pUchyuM ke, paMDitajI ! ApanAM darzanathI ame kRtArtha For Personal & Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 jaina bAlagraMthAvali zreNIH 2.2 thayA chIe, paNa Ape Avo vicitra veza kema dhAraNa karyo che te samajAtuM nathI ! peTe pATA, khabhe nisaraNI ne bIje khabhe jALa; vaLI eka hAthamAM kodALI ne bIjAmAM ghAsanI pULI- A badhuM kema rAkhyuM che te kRpA karIne samajAvazo? siddhasene kahyuM : "juo, huM badhI vidyAo bhaNyo chuM. tenA bojAthI vakhate mAruM peTa cirAI jAya e bhayathI haMmezAM huM peTe pATA bAMdhI rAkhuM chuM. nisaraNI rAkhavAnuM kAraNa e che ke koI vidvAna mArI sAthe vAda karatAM hAravAnA bhayathI kadAca UMce caDI jAya, to A nisaraNI upara caDI tene pakaDI zakuM kadI jaLamAM DUbakI mAre to jALathI kheMcI kADhe, pRthvImAM pesI jAya to A kodALIthI khodI kADhe! ane jo vAda karatAM hAre to ghAsanuM taraNuM A pULImAMthI jhaTa kADhI tenA dAMte levaDAvuM.' rAjasabhAmAM beThelA badhA paMDito A sAMbhaLIne saDaka thaI gayA. siddhasenanAM abhimAnapUrNa vacano sAMbhaLI sarvanAM mAna gaLI gayAM. paNa paMDitajI ! dhAro ke Apa pote hAryA to zuM karo ?" rAjAe dhIme rahIne pUchayuM. siddhasena siMhanI peThe garjanA karIne bolyo : "huM hAruM? A siddhasena hAre tyAre to thaI rahyuM ! rAjA ! sUrya pazcimamAM Uge, paNa siddhasena kadI hAre nahi. mane koI harAve to For Personal & Private Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhasena divAkara teno huM ziSya thaI jAuM, jiMdagIbharane mATe teno sevaka banuM." zAbAza, zAbAza. Ape ApanA garvane chAje tevI ja pratijJA lIdhI che, rAjAe kahyuM. keTalAka paMDito vAda karavA AgaLa AvyA, paNa konI tAkAta ke siddhasenanI sAme eka paLa paNa TakI zake? siddhasene temane dAMte taraNAM levaDAvI choDI dIdhA. rAjAe tene puSkaLa mAna ApyuM, sArI jevI dakSiNA ApIne tenI yogya kadara karI. Ama mahArASTra, magadha, kAzmIra, gauDa vagere dezomAM pharI siddhasene tyAMnA paMDitone harAvyA. potAnA yazano DaMko vagADI vidvAnomAM te cakravartI gaNAyA. have temanI chAtI gaja gaja UchaLavA lAgI. te vicAravA lAgyo : mArA jevo koNa che? eka vAra koIe kahyuM: "paMDitajI, lATa dezanA pATanagara bharUca zaheramAM jAo. tyAM sarasvatInA avatArasamA, tamArA vidyAmadanuM mardana karavAne samartha evA zrI vRddhavAdIsUri birAje che. temanI pAse jAo ane temanI sAthe vAda karo to kharA !" chaMcheDAyelA sApanA jevA, dhUMdhavAtA agni jevA, raNe caDelA yoddhA jevA siddhasena vRddhavAdIne harAvavAnI pratijJA karIne tyAMthI nIkaLyA. pavitra narmadA nadInAM UMDAM nIra vahI rahyAM che. tenA kAMThe For Personal & Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2.2 bharUca zahera AveluM che. siddhasena paMDita potAnA parivAra sahita bharUca AvI pahoMcyA, ne tarata vRddhavAdIsUrinI tapAsa karatAM teonA upAzraya pAse AvI lAgyA, paNa e ja divase sUrijI bIje gAma vihAra karI gayelA. eka jaNe rasto batAvyo eTale siddhasena te raste jhapATAbaMdha cAlavA lAgyA. keTalIka vAre te vRddhavAdIsUrinI lagolaga pahoMcyA. vRddhavAdIne lAgyuM ke koI puruSa upadezanI AzAe utAvaLe Ave che. teo jhADa nIce UbhA rahyA. siddhasena pAse AvatAM sUrijIe temane upadeza devA mAMDyo, eTale siddhasena bolyA : "sUrijI ! huM tamAro upadeza sAMbhaLavA nathI Avyo. tamAre mArI sAthe vAda karavo paDaze. tame mArI bIke nAsI AvyA, paNa have huM tamane choDanAra nathI. kAM to hAra kabUlI tamAruM vAdInuM biruda choDI mAre zaraNe Avo, agara vAdamAM mAro parAjaya karo ! jo tame mane harAvo to huM tamAro ziSya thaI jAuM. vRddhavAdIsUrine lAgyuM ke Ane vidyAnuM ajIrNa thayuM che. mANasa vidvAna che, paNa tenI vidvattAno geraupayoga thayo che. jo ene kunehathI satyamArga batAvavAmAM Ave to te samAjane ghaNo ja upayogI thaI paDe. Ama vicArI temaNe kahyuM : "bhAI ! tAre vAda karavo hoya to mArI nA nathI, paNa ApaNo nyAya karanAra koI For Personal & Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhasena divAkara mANasa joIe ne ? mATe paMca khoLI kADha. AcAryanA A prAmANika vacana upara siddhasenane zraddhA beThI, paNa A vagaDAmAM paMca maLe kyAMthI ? vicAra karatAM tene lAgyuM ke jene huM paMca kalpIza te mAre mana to pazuvat che. to A Dhora cAranAra govALone paMca kahyuM to mane zI hAni thavAnI che ? tarata ja temaNe govALone pasaMda karI nyAya cUkavavA besADyA. pachI te vRddhavAdIsUri sAthe vivAda karavA lAgyA. vyAkaraNa, zAstra, nyAya, mImAMsA, vedAMta vagere aneka graMthonAM pramANo sAthe temaNe pUrva pakSa upADyo. saMskRta bhASAnA zloko te uparAchAparI bolavA lAgyA. ghaNI vAra sudhI potAnA pakSanuM samarthana karyuM. - have vRddhavAdI AcArya vicAra karyo ke A govALo AgaLa saMskRtamAM bhASaNa karavuM e bheMsa AgaLa bhAgavata vAMcavA jevuM che, eTale A siddhasenane mAre yuktithI vaza karI levo joIe. teo ghaNA buddhimAna ane samayasUcaka hatA tethI temaNe UbhA thaI keDe ogho bAMdhyo. pachI hAthanA tAboTA vagADatAM vagADatAM pheraphUdaDI pharI, govALiyAone samajaNa paDe evo eka prAkRta garabo majeno rAga kADhIne temaNe gAyo. govALiyA to e sAMbhaLI khuza khuza thaI gayA. For Personal & Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2.2 pachI baMnee paMcane pUchayuM : "bhAI ! amArA beumAMthI koNa jItyuM? te bolyA ke vRddhavAdI mahArAja jItyA. A paMDita to samajaNa na paDe tevo khAlI lavAro ja karI jANe che, ane AcArya mahArAja to kAnane madhura lAge tevuM ghaNuM sarasa gAya che! pratijJAthI baMdhAyelA siddhasena bolyA : "gurujI ! huM mArI hAra kabUla karuM chuM. mane Apano ziSya banAvo.' AcArya bolyA: 'siddhasena ! A kaMI ApaNo vAdavivAda na kahevAya. govALone pAMDityanI zI kiMmata ! ApaNe paMDitonI sabhAmAM vAdavivAda karIzuM. kharI hArajIta tyAre ja nakkI thaze." siddhasena abhimAnI hatA, paNa sAthe ekavacanI paNa hatA. temaNe kahyuM : "nahi gurujI ! Apa samayane oLakhI zako cho. Apa kharekhara jItyA cho. mane Apano ziSya banAvo." Ama chatAM AcArya siddhasenanI sAthe bharUca AvyA. tyAMnI rAjasabhAmAM banne vacce bhAre vAdavivAda thayo. tyAM paNa siddhasenanI hAra thaI. pachI vRddhavAdIe siddhasenane dIkSA ApI potAnA ziSya banAvyA. temanuM nAma kumudacaMdra rAkhyuM. siddhasena mahAsamartha paMDita hatA. ghaNA ja thoDA samayamAM temaNe jaina zAstrono abhyAsa karI lIdho. temanuM jJAna joI For Personal & Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhasena divAkara . . . . . . gurujIe temane 'sarvajJaputranuM biruda ApyuM. keTalAka vakhata pachI temane AcArya banAvyA ane kumudacaMdra nAma badalI siddhasenasUri nAma rAkhyuM. siddhasenasUri have vidyAnuM jarA paNa abhimAna karyA sivAya potAnA parivAra sAthe vicAravA lAgyA. dezaparadezamAM pharatA ne sarva jIvone upadeza detA zrI siddhasenasUri ghaNe divase mALavAnA pATanagara ujjayinImAM AvyA. eka divasa rAjA vikrama potAnA nityaniyama pramANe pharavA nIkaLyo che tevAmAM siddhasenasUri maMdire prabhudarzana karavA jatA hatA te sAmA maLyA. sarva loko "jaya sarvajJaputra, jaya sarvajJaputra' kahI temanI stuti karatA hatA. A sAMbhaLI rAjAne krodha caDyo. tene vicAra thayo ke eka vakhatano A udvata siddhasena sAcesAca sarvajJaputra hoI zake ke loko nakAmI ja tenI stuti kare che ? mAre tenI parIkSA karavI joIe. Ama vicArI rAjAe temane mAnasika namaskAra karyA. siddhasene potAnI vidyAnA baLathI rAjAno abhiprAya jANI, jamaNo hAtha UMco karI, moTe svare AzIrvAda ApatAM kahyuM: "dharmalAbha !" rAjAe temane AzIrvAdanuM kAraNa pUchyuM, tyAre temaNe For Personal & Private Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI 2.2 ... . .t. kahyuM: 'A AzIrvAda tamArA mAnasika namaskAranuM phaLa che." siddhasenasUrinuM AvuM adbhuta jJAna joI rAjA atyaMta Azcarya pAmyo. sUrijIne kroDa sonaiyA ApavA teNe rAjasevakane AjJA karI. sUrijIe kahyuM: 'amAre tyAgI puruSone sonAmahoronuM zuM prayojana che? A dravyathI koI manuSya pRthvImAM devAthI duHkhI thato hoya tene devAmAMthI mukta karavo ghaTe che.' - gurunI AjJAthI vikrame saghaLI sonAmahoro devAdArone ApI temane RNamukta karyA ane potAno zaka calAvyo, je Aja dina sudhI cAle che. eka vakhata sUrijI pharatAM pharatAM citoDa padhAryA. teno killo itihAsaprasiddha che. siddhasenasUri tyAM AvelA maMdiramAM eka vakhata darzana karavA gayA. te vakhate temanI dRSTi caitya upara UbhA karelA eka thaMbha upara paDI. A thaMbha na hato IMTano ke na hato paththarano, koI vicitra vastuno te banelo hato. sUrijIne A thaMbha joI Azcarya thayuM. temaNe eka vRddha puruSane pUchayuM : "bhAI ! A thaMbha zAno banelo che ? ane te ahIM kema Ubho karavAmAM Avyo che ? e vRddhe jaNAvyuM : "prabho ! lokavAyakA evI che ke A thaMbha auSadhiono banAvelo che. pUrvanA AcAryoe kImatI For Personal & Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhasena divAkara rapa rahasyamaya vidyAgraMtho A thaMbhanA polANamAM mUkelA che, ane tenuM mo auSadhiothI baMdha kareluM che. tene ughADavA ghaNAoe prayatna karyA, paNa sarva niSphaLa nIvaDyA che.' ' sUrijIe te auSadhione suMghI suMghI tenI pArakha karavA mAMDI. pachI pote keTalIka auSadhio meLavI teno lepa karAvyo. A lepa thaMbhanA upara copaDatAM ja tenuM mukha khulluM thayuM. aMdara hAtha nAkhatAM eka pustaka nIkaLyuM. tenuM prathama pAnuM vAMcatAM ja be vidyAo joI. sUrijIe tene dhArI lIdhI. - te vidyAonAM nAma suvarNasiddhi ane sarasavI vidyA. pahelI vidyAnA prabhAvathI loDhAnuM sonuM bane ane bIjIthI maMtrelA sarasava jaLAzayamAM nAkhatAM temAMthI hathiyArabaMdha ghoDesavAro nIkaLe. A vidyAo barAbara yAda rAkhI lIdhA pachI sUrijI jevA AgaLa vAMcavA jAya che, tevI ja koI gebI vANI saMbhaLAI : "khAmoza ! A be vidyAothI ja jagatanI sevA karo; vadhu meLavavAno parizrama karazo nahi." A bhedI ghoSa sAMbhaLI sUrijIe pustakane jyAM hatuM tyAM mUkI dIdhuM ne thaMbhanuM moDhuM baMdha karI dIdhuM. citoDathI vihAra karI jagatanA jIvone upadeza detA siddhasenasUri eka divasa karmArapura nagaramAM AvyA. tyAMnA saMghe guruzrInuM khUba sanmAna karyuM. sUrijInI prazaMsA sAMbhaLI For Personal & Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 jaina bAlagraMthAvali zreNIH 2.2 * * * tyAMno rAjA devapALa paNa potAnA adhikArIo sahita gurune vaMdana karavA Avyo. sUrijIe tene dharmopadeza Apyo. enI vidvattA joI rAjA khUba AnaMdita thayo ne haMmeza temanAM darzane AvavA lAgyo. keTalAka vakhata pachI pADozano rAjA vijayavarmA moTuM lazkara laI devapALa upara caDhI Avyo. devapALanuM lazkara nAnuM hovAthI tene jItavAnI AzA nahotI. teNe kesariyAM karavAno nirdhAra karyo. kesariyAM vAghAmAM sajja thaI, yuddhamAM jatI vakhate, te guruzrInAM darzane Avyo. potAne jItavAnI AzA nathI evI teNe sUrijIne vAta karI. sUrijIe sarasavI vidyAnA pratApathI eka moTuM ghoDesavAra sainya utpanna karI rAjAne kahyuM: 'jA, sarva sAruM thaze.' devapALa A lazkara laIne nagara bahAra gayo. AvaDuM moTuM-nahi dhAreluM-lazkara joI zatrurAjA vijayavarmA to hebatAI ja gayo. tene lAgyuM ke ahIM ApaNe jItI zakavAnA nathI. te potAnuM sainya laI laDavAnuM paDatuM mUkI palAyana thaI gayo. rAjAdevapALavijayaDaMko daInagaramAM pAcho pharyo.prajAsarva jaya jayanAdakaravAlAgI.sarvesUrijIne dhanyavAdaApatAM kahevA lAgyA: 'ApanI kRpA na hota to rAjya khedAnamedAna thaI jAta. ane rAjA devapALa rastAno rajhaLato bhikhArI thaI jAta." devapALane guru para agAdha zraddhA beThI. guru pAse teNe jaina dharma aMgIkAra karyo. For Personal & Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhasena divAkara 27 jevo rAjA tevI reta' e hisAbe prajAvargamAM paNa ghaNA lokoe rAjadharmano svIkAra karyo. rAjA devapALe siddhasenasUrine "divAkara'nI padavI ApI. lokoe ghoSa karyo: 'siddhasena divAkarasUrino jaya ho !" siddhasena divAkarasUrino yaza bIjanA caMdramAnI jema vadhavA lAgyo. rAjA devapALa ane tenI sarva prajA sUrijInI pAchaLa gAMDI banI. siddhasenasUri have tyAM ja rahevA lAgyA. rAjAe ahoniza temanI sevAbhakti karavA mAMDI. divAkarasUri paNa potAne maLatA mAnathI praphulla rahevA lAgyA. moTA moTA rAjAo potAnA caraNamAM zira jhukAve che te joI temane sahaja garva thavA lAgyo. rAjAe pratidina gurune darabAramAM AvavAne mATe suMdara pAlakhI karAvI. jyAre te pAlakhImAM besI nIkaLatA tyAre rAjasevako cammara uDADatA ne "sUrijIno jayanA pokAro karatA. sUrijI bhUlI gayA ke sAdhuone to pagapALA ja cAlavAnuM hoya; pAlakhI, cAmara Adi sukha ane vaibhavanAM sAdhano sAdhune na khape. rAjasevAmAM paDelA ziSyanI khabara guru vRddhavAdIsUrine thaI. temane lAgyuM ke A sukha-vaibhava vadhu cAlaze to ziSyanuM patana thaze. vaLI siddhasena jevA prakhyAta AcAryanuM anukaraNa bIjA sAdhuo karatA thaI jAya to tyAgadharmanAM mUla paNa ghaTI For Personal & Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2.2 .t . .t .n jAya. sAdhuo parigraha rAkhatA thAya eTale samAjamAM saDo peTho ja samajavo. jema bane tema vahelA siddhasenane satya mArge vALavAnI jarUra che. Ama vicArI gharaDA vRddhavAdIsUri karmArapura AvavA nIkaLyA. karmArapura AvIne temaNe siddhasenasUrine ThAThamAThapUrvaka sukhAsane besIne rAjadarabAre jatA joyA. AjubAju cammara vIMjhAI rahyAM che, bhATacAraNo temanAM yazogAna gAya che, hajAro loko temano jayajayakAra kare che, keTalAka temanI pAlakhI upADavA mATe dhakkAmukkI kare che. temanI eka mIThI najara mATe sarva talasI rahyA che. Avo vidvAna puruSa paNa kevI bhUla kare che e joI gurune atyaMta kheda thayo. vRddhavAdIsUri potAno ogho vagere saMtADI daI sAmAnya mANasanI peThe lokonA ToLAmAM ghUsyA, ane pAlakhI najIka jaI, eka mANasane dUra karI, pote pAlakhI khabhe upADI cAlavA lAgyA. vRddhatvanI azaktine lIdhe temano khabho UMconIco thavA lAgyo, AthI pAlakhImAM beThelA siddhasena divAkarasUrine kaSTa thavA lAgyuM. tethI teo saMskRtamAM bolyA ke "rimAramarAnti: skaMdha: kiM tava vAyati' Ano artha ema ke - he vRddha ! ghaNo bhAra UMcakavAthI zuM tAro khabho duHkhe che ? siddhasenasUri saMskRtamAM bolyA to kharA, paNa temAM vAsthati For Personal & Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhasena divAkara .n.t.t.t.twn zabda bhUlathI khoTo bolI gayA. vAsthatine badale vAyate zabda joIe.) guru A bhUla samajI gayA. tarata ja temaNe javAba Apyo ke "na tathA vAyate : yatha vAti vAdyate" eTale ke vAdhatene badale vAsthati zabda tame bolyA tenAthI mane jeTaluM duHkha thAya che teTaluM duHkha khabhA uparanA bhArathI nathI thatuM. Avo javAba sAMbhaLIne siddhasenasUri vicAramAM paDI gayA : are ! mArI paNa bhUla kADhanAra A koNa haze? tarata temaNe pAlakhI UbhI rakhAvI, ane nIce UtarIne joyuM to temane oLakhANa paDyuM ke "A to mArA guru !" - gurune pAlakhI UMcakatA joI siddhasena zaramAyA. te gurune page paDyA. temaNe punaH punaH mAphI mAgI. pachI pUchyuM : 'gurudeva ! Apa ahIM kyAMthI?" 'bhAI, A tArI bAdazAhI jovA ane tArI pAlakhI upADI pAvana thavA !" gurue jarA Takora karatAM kahyuM. gurudeva ! mApha karo. huM bhUlyo. Ape mane pharI vAra tAryo." kaMI nahi vatsa ! tane pazcAttApa thayo che te jANI mane khUba AnaMda thAya che. siddhasena ! A sukha-vaibhavane choDI AtmadhyAnamAM sthira thA ! A rAjavaibhavano tyAga karI mAnavakalyANamAM masta thA ! jagatamAM bhrAtRbhAvano pracAra For Personal & Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 ka2. syAdvAda dharmano phelAvo kara.' ATaluM bolI vRddhavAdIsUri prayANa karI gayA. jaina bAlagraMthAvali zreNI : 2 - 2 * gurunA upadezathI pratibodha pAmelA divAkarasUrijI pha2I mAnavajIvono uddhAra karatAM gAmegAma pharavA lAgyA. eka divasa teo bharUcamAM padhAryA. tyAM temane vicAra thayo ke tIrthaMka2 bhagavAne kahelA ane gaNadhara devoe zAstrarUpe gUMthelA sakaLa siddhAnto ardhamAgadhI bhASAmAM che. A bhASA to prAkRta che. nAnAM bALako paNa samajI zake tevI che. A siddhAnto jo paMDitonI bhASAmAM--saMskRta bhASAmAM hoya to tenuM keTaluM mAna vadhe ! mATe A sarva sUtrone huM madhura saMskRta bhASAmAM pheravI nAkhuM. Ama vicArI temaNe navakAramaMtranuM saMskRtamAM nIce pramANe rUpAMtara karyu : nmo'rhtsiddhaacaaryopaadhyaaysrvsaadhubhyH| Ama sUtronuM saMskRta rUpAMtara karavAnI zarUAta to karI, paNa temane vicAra thayo ke A kAma saMghane pUchIne karavuM ghaTe. bIje divase temaNe saMghane ekaTho karAvIne, potAno vicAra kahI saMbhaLAvyo, paNa A navIna vAta sAMbhaLIne saMgha to khaLabhaLI UThyo. saMghe kahyuM H prabho ! ame ApanI sAthe saMmata thaI zakatA nathI. saMskRta sUtro racAtAM sAmAnya janone samajavAM ghaNAM kaThina thaI paDaze, ane samAja ajJAna raheze, For Personal & Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhasena divAkara teno sarvadoSa ApanA zire Avaze. tIrthaMkara mahArAjoe je karyuM che te ucita ja karyuM che. temAM sudhArovadhAro karavo amane Avazyaka jaNAto nathI. UlaTuM amane lAge che ke Ape tIrthaMkaronI ane AgamonI AzAtanA karI che.' 31 divAka2sUrine paNa saMghanI vAta ThIka lAgI. sUtro saMskRtamAM racAtAM sAmAnya janonI sthiti kevI thaze teno temane khyAla Avyo. potAnuM kAma temane ajugatuM lAgyuM. temaNe be hAtha joDI saMghane vinaMtI karI : mane mApha karo. meM bhAre aparAdha karyo che. mane prAyazcitta Apo.' saMghe kahyuM : 'prabho ! Apa samartha AcArya cho. dharmadhuraMdhara gacchAdhipati cho. Apane ame zuM prAyazcitta ApIe ? Apa ja Apane yogya lAge te prAyazcitta karI lo.' sUrijIe vicAra karyo ke huM gacchano AgevAna chuM eTale sarva koI mAruM anukaraNa karavA prerAya, mATe mAre kaDaka prAyazcitta karavuM. Ama vicArI temaNe jAhera karyuM ke zrI saMgha samakSa huM pratijJA lauM chuM ke bAra varSa sudhI gaccha bahAra rahI, jaMgala sevI, ghora tapazcaryA karI, zuSka AhAra laI, huM pArAMcika nAmanuM prAyazcitta karIza, te uparAMta eka moTA rAjAne pratibodha pamADIza ane eka tIrthano udghAra karIza.' te ja paLe guru saMghanI rajA laI nIkaLI paDacA/ * For Personal & Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - jaina bAlagraMthAvali zreNIH 2.2 eka divasa amRta jevA madhura vacanathI sUrijIe zatruMjaya mahAtIrthanuM mAhAbhya varNavI tenI yAtrA karavAthI zuM puNya upArjana thAya che te jaNAvyuM; teno saMgha kADhavAthI thatA aneka lAbho samajAvyA. AthI vikrame zatruMjaya tIrthanI yAtrA karavAno nizcaya karyo. keTaleka divase saMgha pavitra zatruMjayanI taLeTImAM AvI pahoMcyo. pachI paramabhaktibhAvathI teNe yAtrA karI ane sUrIzvarajInA upadezathI tyAM jIrNoddhAra karAvyo. A mahAna yAtrA karyA pachI saMghe bhagavAna neminAtha ane satI rAjulanA caraNAraviMdathI pAvana banela "garavA gaDha giranAranI yAtrA karI ane ujjayinI pAcho pharyo. zrI siddhasena divAkarasUrie potAnA samayamAM aneka mAnavakalyANanAM kAryo karyA. temanA agAdha pAMDityanA phaLarUpe temanA racelAM aneka graMtharatno atyAre mojUda che. A mahAgraMtho vAMcatAM ja ApaNA mukhamAMthI dhanya dhanya' zabdo nIkaLI paDe che. jevA ke vidvAna hatA tevA ja teo yogI-saMyamI-hatA. AvA AvA mahApuruSoe ja jaina zAsananuM gaurava vadhAryuM che. koI paNa vIra prabhuno bALa prAtaHkALamAM UThI amanuM nAma saMbhAryA sivAya kema rahI zake. | sarvajJaputra siddhasena divAkarane ApaNAM punaH punaH vaMdana ho ! For Personal & Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2 [kula pustaka 10]. 1. tIrthakara zrI zAMtinAtha, tIrthakara zrI mallinAtha 2. zrI bhadrabAhusvAmI, zrI siddhasena divAkara 3. rAjarSi prasannacaMdra, mahAmaMtrI abhayakumAra 4. mahAsatI sItA, satI mRgAvatI 5. zreNika biMbisAra, jJAnapaMcamI 6. khemo dedarANI, vIra bhAmAzA 7. zrI naMdiSeNa, jaina sAhityanI DAyarI 8. mayaNarekhA, IlAcIkumAra, dhanya ahiMsA 9. cakravartI sanatakumAra, vIra dhano 10. maMtrI vimaLazAha, mahAmaMtrI udayana ane ' . . . . . For Personal & Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAmomindA . NamoAriya or JvI satya, ahiMsA, vIratA ane mUlyaniSThA jevA guNone khIlavatI jaina bAlagraMthAvali e UgatI peDhImAM caritro dvArA saMskAranuM saMvardhana karanArI che. tIrthakaronAM caritro, mahAna sAdhu-mahAtmAonI kathAo, dRSTAMtarUpa jIvana gALanAra satIonI dharmaparAyaNatA darzAvatAM A caritro bALakonA saMskAraghaDataramAM atyaMta upayogI bane tevAM che. emAMthI maLato nIti, sadAcA - bALakonA Serving Jin Shasan jIva * ITuuu um - 6 ThI