Book Title: Aagamkalin Shravak Shravika Jivan ane Kavan
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249713/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo namo nimmaladaMsaNassa zrI AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara-gUrUbhyo namaH AgamakAlIna 'zrAvaka-zrAvikA' 'jIvana ane kavana muni dIparatnasAgarajI [ M.com., M.Ed., Ph.D.) 6/11/2005 somavAra 2072 kArataka suda 5 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana namo namo nimmaladaMsaNassa pUjya zrI AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gUrUbhyo nama: AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' 'jIvana ane kavana AgamadivAkara muni dIparatnasAgarA bhUmikA:-- vIra paramAtmAnA zAsanamAM vartamAna kALe upalabdha evAM 45 AgamomAM aMkita thayelI zramaNopAsakazramaNopAsikAnI yazojjavala gAthAnuM ciMtana karatAM thayuM ke vartamAna zrAvaka-zrAvikAnI yazogAthAmAM jAgRta ke ajAgRtapaNe svaprasaMzA, svapakSaprasaMzA ke svabhaktaprasaMzAnuM tatva pratibiMbita thaze to pachI zrI gaNadhara guMphita ane paramAtma-prarUpita AgamazAstromAM draSTimAna thatAM zrAvaka-zrAvikAnA jIvana-kavananA aMzone zA mATe punaH lipibaddha na karavA? sAmAnyarIte Agama ane zrAvaka-zrAvikA zabdanI sahavicAraNAnA avasare 'upAsakadazA' nAmaka Agama ja saunA mukhe ramatuM Ave; paNa jo zrAvaka-pratibhA-darzana ja karavuM hoya to AvA eka nahi paNa agiyAra Agamono havAlo ApI zakAya. [2] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.) Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana zrAvaka:- A zabda zrAvaka-zrAddha Adi paryAyarUpe che paNa zAstrIya rIte tenuM "zramaNopAsaka" nAmAMkana thayela che, je ati sArthaka che. zramaNanI paryApAsanA kare te ja zramaNopAsaka athavA zrAvaka. 45 AgamomAM AvA aneka zrAvaka-zrAvikAnAM jIvana ane kavananuM darzana thAya che, jevA ke- zreNika, nAgIla, zaMkha, AnaMda, kAmadeva, RSibhadraputra, subAhu Adi zrAvako. sulasA, jayaMti, revatI, dhAriNI, draupadI, subhadrA vagere zrAvikAo 'Agamastha zrAvaka-zrAvikA kiMcit jhalaka 45 Agama dohana karIe to zrAvaka-zrAvikA jIvanadarzana karAvatI anekAneka jhalako UDIne AMkhe vaLage che. ahIM mAtra namUnArUpa dRSTAMtone bhinna-bhinna dRSTibiMduthI nirdezela che. zrAvaka ane dharmazravaNa : zrAvaka' zabda ja zravaNane AdhAre banela che. "dharma zravaNa kare te zrAvaka prAyaH badhAM ja AgamomAM parSadA dharma sAMbhaLavA AvI evo ullekha jovA maLe che, temAM zrAvakanI dharmapratibhA jhaLakatI hoya ane AjanA zrAvakane preraNA maLe tevA nirdezo paNa maLe che. ......... ...jema ke ja "tuMgikA nagarInA zramaNopAsaka paraspara ekabIjAne vAta kare che. pArzvanAthanA ziSya sthavira bhagavaMto yazA pratirUpa avagraha dhAraNa karIne vicare che. ApaNe sthavira bhagavaMtanI [3] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana paryApAsanA karIe. e kArya ApaNane A bhava ane parabhavamAM hitarUpe che tathA paraMparAe paNa kalyANarUpa thaze..... badhAM eka sthAne maLe che. page cAlIne zaheranA madhyabhAgamAMthI nIkaLe che. sthavira bhagavaMta pAse AvI pAMca abhigamo sAcave che te A pramANe- sacitadravyano tyAga, acitadravya sAthe rAkhavAM, eka- zATika uttarAsaMga, sthavira(guru) bhagavaMtane jotAM ja hAtha joDavA, mananI ekAgratA rAkhavI. sthavira bhagavaMtane traNa pradakSiNA daI sthavira bhagavaMta pAse dharmopadeza sAMbhaLe. potAnI zramaNo-pAsakatA vaDe AjJAnuM ArAdhana karyuM. dharma sAMbhaLI, hRdayamAM avadhArI saMtuSTa ane vikasita hRdayavALA thayA...." ---mA. za.-2, 3. sUtra 32-33 ATalI sAmAnya vAtamAM gurubhagavaMta pAse zrAvaka kaI rIte jAya, keTaluM bahumAna hoya, kevI vidhi sAcave, dharmazravaNa pachI zrAvakanI AnaMditatA... ityAdi keTalI badhI uttamatA jaNAvI dIdhI "arjunamALIno upadrava.. bhagavaMtanuM rAjagRha nagare Agamana... sudarzana zramaNopAsakanuM varNana. sudarzana zeTha jIvaajIvanA jJAtA hatA, zrAvaka dharmanI maryAdAnuM pAlana karatA hatA. bhagavAna padhAryA che tyAre manomana saMkalpa-- "jenA nAma [4] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.) Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana ane gotranuM zravaNa karavAthI paNa mahAphaLanI prApti thAya che to tenA darzana karavAthI temaja tenA dvArA prarUpita dharmano vipula artha grahaNa karavAthI je lAbha thAya tene pUchavuM ja zuM?" "mAtA-pitA, nagarajana, rAjA badhAnA virodha vacce arjuna mALInA upasarganI paravA karyA sivAya dharmazravaNa mATe javuM." ---saMtana. varSa 6, madhya. rU, sUtra 27 "ahI zrAvakanuM jJAna ane dharmazravaNa mATe game tevA upasargonI vacce paNa javAnI mAnovRtti" AjanA zrAvaka mATe keTalI badhA dizAsUcaka che!" "dhanyakumAra batrIzamALa UMcA ane zreSTha mahelamAM rahe che, batrIza uttama kanyA sAthe pANigrahaNa thayuM che, aneka sekaMDo staMbhathI yukta pradhAna bhavanamAM vAdyonA nAda sAthe devanI mAphaka bhoga bhogavato rahe che. bhagavaMta sahastrabhuvana udyAnamAM padhAryA. (dhanyakumAra) jamAlikumAranI mAphaka ThAThathI page cAlIne nIkaLe, dharmadezanA zravaNa kare, vairAgyavAna thAya ane dIkSA levAnI IcchA thAya." ---manuto. varga rU, madhya. 1, sU. 10 ahIM RddhisaMpanna ane bhogamagna yuvAna zramaNopAsaka paNa page cAlIne dharmadezanA zravaNa karavA jAya tema ja dezanAne aMte vairAgyabhAva jAgRta thAya te vAtanuM nidarzana che. [5] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana zrAvaka ane dharmazraddhA:-- "tuMgikA nagarImAM ghaNA zrAvako rahetA hatA, aDhaLaka dhanavALA, dedIpyamAna, rahevAnA moTA AvAso, puSkaLa baLadagADAM-vAhano-dhana-sonuM-rUpuM-vyApAra-vANijya.... bIjA mANasonI apekSAe aneka rIte caDhiyAtA hovA sAthe jIva-ajIvanA svarUpane sArI rIte jANanArA, Asrava-saMvara Adi tatvone samajanAra heya-upAdeyanA jJAtA hatA." "teo nigraMtha pravacanamAM evA custa hatA ke samartha devo, asuro, nAgo, jyotiSTho, yakSo, rAkSaso, kinnaro vagere sarve devo paNa teone nigraMtha pravacanamAMthI koI paNa rIte calAyamAna karI zakatA nathI. teo nigraMtha pravacanamAM zaMkA ane vicikitsA vinAnA hatA. zAstranA arthone jANatA hatA. cokkasatApUrvaka grahaNa karyA hatAM, saMdehavALA sthAno pUchIne arthane nirNIta karyA hatA....kahetA hatA ke,"he ciraMjIva! A nigraMtha pravacana e ja artha ane paramArtha rUpa che.--bAkI bAkI badhuM sarva anartharUpa che..." ---mana. za. 2, deza-9. sUtra 130. A varNana zramaNopAsakanI Rddhi saMpannatA ane vipula vyApAra vacce paNa dharmajJAna, svAdhyAya ane custa zradhdhALupaNuM ke jene devo paNa calita na karI zake tevI pratibhA AjanA zrAvakanI anyamataprati sanmukhatA prati sacoTa lAlabattI dhare che. [6] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana - kAmadeva zramaNopAsakanA varNanamAM.. ati dhanADhya evA zrAvakanuM varNana che. kAmadeve bhagavaMtanI vANI zravaNa karI zrAvaka dharma aMgIkAra karyo che. bAra vratadhArI ane zuddha samyaqdhAraka A zrAvaka kAlAntare zrAvakanI pratimA aMgIkAra karI viharI rahyo che. eka vakhata madhyarAtrIe eka deva tene calAyamAna karavA bhayaMkara pizAcanuM rUpa viSNurve che ( A pizAca varNana jo zAstramAMthI vAMcavAmAM Ave to tene jotAM ja hAMjA gagaDI jAya tevo bhayaMkara lAge chepauSadhopavAsa vrata khaMDita karavA ghaNA upasargo kare che. A bhayaMkara upasargomAM paNa nirbhIka ane sthira joine, madonmatta hAthInuM rUpa le che. paga taLe kacaDI nAMkhavAnI dhamakI Ape che. sUMDha vaDe AkAzamAM uchALe che, daMtazULothI prahAra kare che. ---to paNa nizcala rahelA kAmadeva zrAvakane joine ati roSe bharAyela evo te deva bhayaMkara evA dRSTiviSa sarpanuM rUpa dhAraNa kare che. kAmadeva zrAvakanA zarIrane bharaDo lai te sarpa tenI dADho vaDe chAtImAM DaMkha mAre che...AvA anekAneka upasargo pachI paNa kAmadeva zramaNopAsaka tenA samyakta ane pratimAthI calAyamAna thai na zakyo tyAre te deva potAnA mULa svarUpe pragaTa thai kAmadevanI prazaMzA kare che. tenA vrata-niyamanI anumodanA kare che. --3pAsa. sa. 2 [7] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana sAmAnya vipatti ane samasyAmAM paNa arihaMta paramAtmA, paMca mahAvratadhArI sAdhu ke jinaprajJapta dharmathI vicalita thatA vartamAna zrAvako sAme kAmadeva zramaNopAsakanuM jIvana ane kavana dRDha dharmazraddhA ane pratimAnI nizcalatAnuM darzana karAvI jAya che. ---naMdISeNa muni AtmahatyAnA prayatnomAM niSphaLa gayA, cAraNa munie be vakhata AtmahatyA karatA tene rokyA tyAre gurucaraNamAM veSa samarpita karI vezyAnA gRhe jatAM pUrve abhigraha dhAraNa kare che ke mAre dararoja daza-daza manuSyane pratibodha pamADavA. eka paNa ocho rahe ane bodha pAmI dIkSA aMgIkAra na kare tyAM sudhI bhojana ane pAna karavuM nahIM, caMDilamAtru (jhADo-pezAba) paNa na karavA, temaja pratibodha pAmelAne mAre jAte dIkSA na ApavI kAraNa ke guruno jevo veSa hoya tevoja ziSyano thAya che. premapAzathI baMdhAyelA naMdISeNe cAritratyAga karyo hovA chatAM zAstramAM kaheluM che tevuM zrAvakapaNe pALe che, dararoja daza ke tethI adhikane pratibodha karI saMvijJa guru pAse dIkSA levA mokale che. jayAre chelle durmukha sonI bodha nathI pAmato tyAre punaH dIkSA aMgIkAra karI, karma khapAvI mokSe jAya che. ---mahAnizItha sU. 865 se 884 [8] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana A draSTAMta samyakadarzana-dRDha zraddhAmAM zikhara samAna che. moha ane premavaza thayelo manuSya vezyAnA raMga-rAgamAM paNa zrAvakapaNuM ane bIjAne dharmAbhimukha karavAnA abhigrahanI dRDhatAmAM jo khAvuM-pIvuM.saMDAsa-pezAba Adi rokI zakato hoya to sAmAnya gRhasthadharmI mATe te keTaluM anukaraNIya che te darzAvatI dIvAdAMDI samAna A prasaMga che. * zrAvaka ane tatvajijJAsA:--- pachI te pradezI rAjAe kezI zramaNa pAse besI pUchyuM : he bhagavaMta ! tamArA zramaNa nigraMthomAM evI samaja che, evI pratijJA che, evI dRSTi che, evI ruci che, evo hetu che, evo upadeza che, evo saMkalpa che, evI tulA che, evuM mAna che, evuM pramANa che ane evuM samorasaNa che ke jIva judo che ane zarIra juduM che?" ---jo ema hoya to mAro dAdo maraNa pAmIne koI narakamAM nairayika thayo hoya ne?..... mArA para apAra prItivALo dAdo mane AvIne kema samajAvato nathI ke pApakarmanA yoge narakanI AvI bhayaMkara yAtanA veThavI paDe?... ---jo ema hoya to mArI dAdI zramaNopAsikA hatA...svargamAM devI thavA joIene? ...huM mArI dAdIno vahAlo pautra hato, te kema AvIne kahetA nathI ke tuM paNa dhArmika thaje. ---rIyadhvaLiya sU. 67 [9] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana ---AvA aneka praznotara rAjA kare che, e hatI zrAvakanI tatvajijJAsA, ane kyAM AjanA zrAvako ke je kAnane game tevI vAta mATe vaktAne AzrIne vyAkhyAnazravaNa karavA to jAya che paNa tatvajijJAsA saMtoSavA vidvAna pAse jatA nathI. ---tyArabAda je jayaMti zrAvikA bhagavAna mahAvIranI vANI sAMbhaLI, avadhArI, hRSTa-tRSTa thai, bhagavaMtane vaMdana karI, namIne pUche che ke -- jIvo zAthI gurupaNuM -bhArekarmIpaNuM pAme che! jIvonuM bhavasiddhikapaNuM svabhAvathI che ke pariNAmathI? sarve bhavasiddhiko mokSe jaze ke nahIM? jo sarve bhavasiddhiko mokSe jaze to loka bhavasiddhika jIvothI rahita thai jaze....ItyAdi. ---AT. . 22, 3. 2, sU. 939 AjanA sAmAyikamaMDaLomAM jatAM zrAvikA mATe A jayaMti zrAvikAnA pazno e tatvajijJAsAnI anokhI pratibhAnuM darzana karAvIne guru paryApAsanA mATeno uttama rAha cIMdhe che. | zrAvaka ane cAritrarAga:--- tyAre viSayothI virakta ane saMyama-Asakta mRgAputre mAtA-pitAne jaIne Ama kahyuM--- [10] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana meM pAMca mahAvata sAMbhaLyAM che. tiryaMca yoni ane narakamAM duHkha che tema saMbhALela che. huM saMsArarUpa sAgarathI virakta thayo chuM. huM pravrajyA laIza. mane saMmati Apo. huM bhoga bhogavI cukyo chuM. teo viSaphaLanI jema aMte kaTu pariNAmavALA che ane niraMtara duHkhadAyI che. A zarIra anitya che, apavitra che. zarIrano mane moha nathI, temAM AnaMda nathI.. ApanI saMmatithI jarA ane maraNathI baLatA A lokamAMthI sArabhUta evA AtmAne huM bacAvI laIza.... (jayAre mAtA-pitA zramaNajIvananI duSkaratA ane kaThoratA samajAve che tyAre mRgAputra kahe che ke, tame je kahyuM te ThIka che paNa saMsAramAM jenI tRSNA marI gaI tene mATe kaMI duSkara nathI... naraka vagere cAra gatirUpa pariNAmavALA jarAmaraNarUpa bhayanA sAgara saMsAramAM bhayaMkara janma-maraNa sahyAM che..... ---Sta. ka. 22 (A rIte khUba suMdara saMvAda mAtA-pitA ane mRgAputra vacce cAle che je kharekhara mananIya che. cAritranI tIvra jhaMkhanA ane cAritra ja sAcuM che, te sivAya badhuM ja mithyA che te vAta A zrAvakaputranA jIvanamAM vaNAI che.) [11] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana --paramAtmAnA mukhethI dvArikA nagarIno vinAza thavAnI vAta jANe che tyAre zrIkRSNa vAsudeva vicAre che ke...huM adhanya chuM, puNyahina chuM, rAjyanA aMtaHpuramAM manuSyajIvana saMbaMdhI kAmajogomAM Asakta chuM..dIkSita thavA mATe samartha nathI... dvArikA nagarImAM ud-ghoSaNA karAve che ke arihaMta paramAtmA ariSTa nemi pAse jeo muMDita thai pravRjita thavAnI bhAvanA rAkhatAM hoya te badhAMne kRSNa vAsudeva AjJA Ape che. tenI pAchaLa je koI nirAzcita haze tene mATe kRSNa vAsudeva yathAyogya AjIvikAno prabaMdha karo ane dIkSA lenArano mahAna Rddhi satkArapUrvaka dIkSA mahotsava ujavaze. tyAra pachI padmAvatIdevI ahata ariSTanemi pAse dharmakathA sAMbhaLI tene hRdayaMgama karI AnaMdavibhora banI gaI, saMtuSTa thai yAvat prasanna thai,vaMdana-namaskAra karI kahe che ke, he bhagavAna! huM nirganja pravacana para zraddhA rAkhuM chuM. Apa je kaho te satya che. kRSNa vAsudevanI AjJA pAmI huM dIkSA grahaNa karIza... kRSNa vAsudeva bhagavAna ne traNa pradakSiNA daI kahe che, A padmAvatI mArI paTTarANI che. mArA mATe iSTa che, kAnta che, priya che, manojJa che, ziSyAnA rUpamAM Apane bhikSA ApuM chuM. Apa ziSNArUpa A bhikSAno svIkAra karo. ---mantavRzAva: 9 ka. ? [12] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana A samagra kathanamAM zrIkRSNa ane tenI paTTarANIno cAritraroga pratibiMbita thAya che. dIkSA lenAranA bhAvo ane na lai zakanAranI manovyathAnuM kavana AjanA zrAvako mATe preraka pratibhArUpa che. zrAvaka teneja kahevAya jene Avo cAritrarAga hoya ane cAritragrahaNa na thai zakavAnuM aharniza duHkha hoya. ---tyAre sAvadhAna thayelI brAhmaNI jaNAve che ke are rakSaNa vagaranI evI tame mane jherI sarpa nA DaMkha na apAvo, nirjala nadImAM mane UbhI na rAkho, doraDA vagaranA snehapAzamAM jakaDAyelI mane mohamAM na sthApo, kemake---- A mArAM putra, putrI, bhatrIjAo che, A jamAI che, A mAtA-pitA che, A mArA bhartAra che. A mane iSTa priya managamatA kuTumbIvarga, svajano, mitro, bandhavarga, parivAravarga che te ahIM pratyakSa ja khoTA mAyAvALA che. iSTa, miSTa, priya, snehI, kuTumbIjana vagere tyAM sudhI ja saMbaMdha rAkhe che ke jyAM sudhI te darekano potAno svArtha sadhAya che. potAnA kAryanI siddhinA virahamAM na koI koInI mAtA, na koI koInA pitA na koI koInA iSTa, miSTa, priya, kAnta, kuTumbI, svajanavarga, mitra, baMdhu parivAra che...... dharma e ja dhana, iSTa, priya, kAnta paramArtha hitakArI, svajanavarga, mitra, baMdhu che. [13] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna 'zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana A saMyama dharmAnuSThAnathI koI paNa anya vastu duSkara nathI arthAta tenAthI sarva vastunI siddhi thAya che. ---mahA. sa. 8, yU. 2, sa. 6484 A samagra kathAnakamAM te brAhmaNI zrAvikAnA manogata bhAvomAM saMsAranA sagapaNanuM svArthIpaNuM ane saMyamadharmanI iSTatA thakI cAritrano rAga darzAve che. * zrAvaka ane bhagavad vinaya:--- bhabhasAra (zreNika) putra koNikarAjAne saMdezavAhaka pAsethI paramAtmA mahAvIra padhAryAnA samAcAra maLyA..... evA rAjA AdarathI jaladIthI caMcaLa thai siMhAsana uparathI UThyA. UThIne nIce UtarIne zreSTha vaidurya, riSTa tema ja aMjana nAmanAM ratnothI jaDita, camakatI, maNiratnathI zobhita pAdukAne pagamAMthI utArI, pAMca rAjacinhono tyAga karyo te A pramANe-talavAra, chatra, mukuTa, pAdukA ane cAmara. pachI phATyA tathA sIvyA vinAnuM eka uttarIya vastra dhAraNa karyuM. aMjalIpuTa karIne je dizAmAM bhagavAna birAjamAna hatA te tarapha sanmukha sAta-ATha pagalAM AgaLa gayA. DAbo DhIMcaNa upara rAkhyo, jamaNo DhIMcaNa jamIna para rAkhyo ane potAnA mastakane jamIna upara namAvyuM. namAvyA pachI thoDA nama thayA....hAtha UMcA karI, mastake aMjalI karIne kahyuM-- [14] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana arihaMta bhagavaMtone namaskAra ho.....zramaNa bhagavAna mahAvIrane namaskAra ho....mArA dharmAcArya, dharmopadezaka evA prabhune huM vaMdana karuM chuM... -aupapAtika sUtra- 12 ---pratibhAvaMta gaNAtA zrAvako paNa tIrthasthaLe jatAM jayAre pahelAM bhojanazALA, dharmazALAnI sagavaDa vicAre che temanA mATe ke saMghayAtrArthe nIkaLelA vAhanavihArI zrAvako mATe eka uccatama Adarza ahIM kauzikarAjA eka zrAvaka svarUpe pratibiMbita karI jAya che. ---te devAnaMdA brAhmaNI paNa dhArmika yAna pravarathI nIce Utare che. UtarIne ghaNI kulka dAsIo ne yAvat mAnya puruSanA samUhathI parivRta thaIne zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAse pAMca prakAranA abhigama vaDe jAya che. te A pramANe- sacita dravyano tyAga karavo, acita dravyano tyAga na karavo. vinayathI zarIrane avanata karavuM, bhagavaMtane cakSuthI jotAM aMjalI karavI, mananI ekAgratA rAkhavI... tyAM AvIne bhagavaMta mahAvIrane vaMdana kare che, name che. potAnA parivAra sahita UbhI rahIne zuzruSA karatI, namatI, abhimukha rahIne be hAtha joDI yAvata upAsanA kare che. ---HT. . 8, 3. 33, TU. 462 [15] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana zrAvakamAMthI TrasTI banela vahIvaTIgaNane mATe tema ja paramAtmA sanmukha jatA zrAvakajana mATe paramAtmA ke guruvaryo pAse jAya tyAre rAkhavI joItI dravya-bhAvazuddhinuM uttama draSTAMta devAnaMdA-zrAvikAnA jIvanamAMthI preraNAdAyI darzana karAve che. zrAvaka ane gocarIbhakti:--- te vakhate vijaya gAthApati zramaNa mahAvIrane AvatA joine prasanna ane saMtuSTa thayo. AsAnathI UThyo, siMhAsanathI UtarI pAdukAno tyAga karI eka sADI uttarAsaMga karI, mastake aMjalI karI sAta-ATha pagalAM sanmukha Avyo. traNa pradakSiNA karI, vaMdana-namaskAra karyA ane puSkaLa azana, pAna, khAdima ane svAdima AhArathI pratilAbhiza ema vicArI saMtuSTa thayo. pratilAbhatA paNa saMtuSTa thayo, pratilAlyA bAda paNa saMtuSTa thayo ane tyAra pachI te vijaya gAthApati dravyazuddhi, dAyaka zuddhi ane pAtrazuddhithI tathA mana-vacana-kAyAnI zuddhithI dAna vaDe prabhune pratilAbhavAthI devanuM AyuSya bAMdhI, saMsAra alpa karyo. --mana. za. 66, sU.68 vijaya gAthApatinA jIvana ane kavana thakI gocarI vahorAvavA pUrve zrAvake karavAnI vidhi tathA vahorAvatAM pUrve ke pazcAt kevA bhAvo hoya to saMsAra alpa thAya tenuM pratibhAvaMta udAharaNa prApta thAya che. [16] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana ---taMgikA nagarImAM ghaNA zrAvako rahetA hatA....zramaNa nirguthone nirdoSa ane grAhya khAna, pAna, khAdima, svAdima, vastra, pAtra, kAmaLa, rajorahaNa, pATIyuM, zayyA, saMthAro ane auSadha e badhuM AvI yathA pratigRhita tapakarma vaDe AtmAne bhAvita karatAM vicaratA hatA. --- bhA. 1. 2, 3. , . 23 A sUtra thakI vartamAna zrAvakane eka rAha-nirdeza maLe che ke mAtra bhAta-pANI ja nahIM paNa saMyamopayogI sarve vastu vahorAvI lAbha levo joIe. zrAvaka ane vrata-niyama:--- tyArapachI te kacchala nArade pANI chAMTIne ane darbha pAtharIne potAnuM Asana bIchAvyuM. besIne pAMDu rAjA, rAjya thAvat aMta:puranA samAcAra pUkyA. te samaye kuMtIdevI ane pAMca pAMDavoe kacchalla nAradano Adara satkAra karyo...... te samaye draupadI-devIe kacchalla nAradane asaMyamI, avirakta, pUrvakRta pApakarmanuM prAyazcitta na karanAra tathA AgAmI pAponuM pratyAkhyAna na karanAra evA avirata jANI teno Adara na karyo, teo Avela che tevI noMdha paNa na lIdhI, UbhI paNa na thaI ane upAsanA paNa na karI. ---jJAtAdharma. mu.?, . 16, sUtra-17 [17] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana draupadInA jIvana ane kavanathI tenAM vrata-niyamanI draDhatAyukta pratibhAnuM darzana thAya che, je game tyAM mastaka namAvatA AjanA zrAvaka-zrAvikA mATe draSTAMtarUpa che. --subAhukumAre UThIne prabhune vaMdana-namaskAra karI kahyuM ke, he bhagavAna! huM nirgastha pravacanamAM zraddhA karuM chuM.... huM pAMca mahAvrato aMgIkAra karavAmAM samartha nathI. tethI huM pAMca aNuvrato ane sAta zikSAvratonuM jemAM vidhAna che evA bAra prakAranA gRhasthadharmane ApanI pAsethI aMgIkAra karavA IcchuM chuM. --viSA . 2, 4. 6, jU.37 cAritra na ja lai zake tevA zrAvakone bAra vata paNa aMgIkAra karavAM e ja A vAtano niSkarSa che. AnaMda gAthApatinA vrata-niyamanuM saMkSipta varNana phakta TuMkA muddAomAM-- te vANijyagrAmamAM ati dhanADhya evo AnaMda nAme gAthApati hato. 12 karoDa suvarNa, 40 hajAra gAyo Adi dhanasaMpatti hatI, rAjA-maMtrI-sArthavAho tenI salAha letA, suMdara rUpavAna patnI hatI. te kALe zramaNa bhagavaMta mahAvIrano dharmopadeza sAMbhaLI gRhasthadharmane anurUpa aneka vata-niyamo grahaNa karyA : [18] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana (1) yAvajjIva mana-vacana-kAyA vaDe sthULa hiMsA karuM nahIM- karAvuM nahIM. (2) yAvajjIva be karaNa ane traNa yoga vaDe mRSAvAda karuM nahIM- karAvuM nahIM. (3) jIvanaparyanta dvividha-trividhe adatta-AdAna karuM nahIMkarAvuM nahIM. (4) zivAnaMdA (patnI) sivAya bAkInI strI sAthe maithunavidhinuM pratyAkhyAna. (5) 12 koTi suvarNa sivAyanA bAkInA suvarNano tyAga. --40 hajAra gAyo sivAyanA catuSpadonuM pratyAkhyAna. --50 hajAra vighA sivAyanA kSetra-vAstunuM pratyAkhyAna. --1000 gADAMthI vadhArAnA gADAnuM pratyAkhyAna. (6) eka sugaMdhI aMgaluchaNa (TuvAla) sivAyanAM badhAM aMgaluchaNanuM pratyAkhyAna. --eka lIlA jeThImadhanA dAtaNa sivAya bAkInA dAtaNano tyAga. --madhura AmaLA sivAya sarve phaLono tyAga. --zatapAka, sahastrapAka sivAyanA mAliza telono tyAga. --eka sugaMdhI gaMdhacUrNa sivAyanA uddhRrtanano tyAga. --ATha osTrika ghaDAthI vadhu pANIno tyAga. --eka kSauma yugala sivAyanAM vastrone tyAga. [19] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana --kuMkuma-kesara-caMdanAdi sivAyanAM vilepanono tyAga. kamaLa ane mAlatInAM puSpo sivAya puSpono tyAga. --kAnanAM AbharaNa ane vIMTI sivAya alaMkArono tyAga. --agara, zilArasa, lobAna-dhUpa sivAyanA pono tyAga --eka kApeya sivAyanA tamAma -peyano tyAga. --dhevara ane khAMDanA khAjA sivAya pakavAnono tyAga. --bAsamatI sivAyanA badhA cokhAno tyAga. --vaTANA, maga, aDada sivAyanI badhI dALano tyAga. --zaradaRtunA gAyanA ghI sivAya badhA ghI no tyAga. --vAstu, cUyU ane dudhI sivAyanA zAkano tyAga. --pAlakA mAdhura rasa sivAyanAM badhA pINAMno tyAga. --sedhAmla, kAMjIvaDA, dALavaDA sivAyanA pharasANano tyAga. --varasAda sivAyanAM badhAM pANIno tyAga. --pAMca-sugaMdhI padArthayukta pAna sivAya mukhavAsano tyAga. (7) cAre prakAranA anarthadaMDano tyAga. (8) dezAntara mokalavA yogya vahANo sivAya bahAra gamanAgamana na karavuM. A ane AvAM aneka vrata-niyamo grahaNa kare che, paripAlana kare che....ityAdi. --3pAsa Ja. [20] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana zrAvakonA vrata-niyamanI pratibhA darzAvatA aneka prasaMgonI sApekSatAe vicAratAM A Rddhi-saMpanna-dhanADhya zrAvaka AnaMda gAthApatinuM jIvana eka adabhuta Adarza samAna che, jenI prazaMsA khuda mahAvIra paramAtmAe karI ane zreSTha dasa zramaNopAsakamAM Adya sthAna Apela che. zrAvaka ane dAnabhAvanA: te rAjagRhanI bahAra nAlaMdA gAmamAM lepa nAmano eka gRhastha nivAsa karato hato. te ghaNo dhanavAna, tejasvI ane sarvatra prasiddha hato. te moTAmoTA bhavanothI, zayana Asana, yAno ane vAhanothI paripUrNa hato. temane tyAM ghaNA mANasone azana-pANI ApavAmAM AvatA hatA.... te lepa gAthApati zramaNopAsaka hato. jIva-ajIva Adi tatvono jJAtA hato. teno nirmaLa yaza jagatamAM phelAyelo hato.duHkhI jIvo mATe tenA gharanAM dvAra sadA mATe khullAM rahetAM hatAM.te zramaNa nirgunthone zuddha ane eSaNIya azana, pAna, khAdya ane svAdyanuM dAna karato hato. te lepa gAthApatinI nAlaMdAnI bahAra izAna khUNAmAM eka "zeSadravyA" nAmanI jalazALA paNa hatI.... ---sUca0 mu. 2, . 7, su. 764 [21] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana ATalA sAmAnya varNanamAM te zrAvaka dAnabhAvanAnI traNa vAta raju karI dIdhI. zramaNane dAna, gRhasthone dAna ane duHkhI mATe anukaMpAnI. A hatI lepa gAthApati zrAvakanI dAnabhAvanA. zrAvaka ane zauryapratibhA : jayAre nAgano pautra varuNa rathamusala saMgrAmamAMUtaryo tyAre te AvA prakArano abhigraha grahaNa kare che-rathamusala saMgrAmamAM yuddha karatA je mane pahelA mAre tene mAra mAravo kalpa, bIjAne mAravA kalpe nahIM.... rathamusala saMgrAmamAM samAna vayavALo, samAna tvacAvALo ane samAna astrazastrAdi upakaraNavALo eka puruSa rathamAM besIne zIgha Avyo, tyArabAda te puruSe nAganA pautra varuNane ema kahyuM ke he nAgapautra varuNa ! tuM prahAra kara." tyAre nAgapautra varuNe utara Apyo ke he devAnupriya ! jyAM sudhI huM prathama na haNAu tyAM sudhI mAre prahAra karavo na kalpe, mATe tuM ja pahelo prahAra kara. tyAre te kupita thayelo, krodhAgnithI dIpato dhanuSane grahaNa kare che. nAgapautra varuNane sakhtaghAyala kare che. tyArabAda sakhta ghavAyelo nAgapautra varuNa paNa dhanuSyabANane grahaNa kare che ane te puruSane eka ghAe pattharanA be TukaDA thAya te rIte jIvitathI judo kare che ---mana . 7, 3. 1, sU. 399 [22] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana ahI zramaNopAsaka evA gRhastho paNa zUravIratAthI laDI zakatA hatA te ane potAnI pratijJAnA pAlanapUrvaka pratibhAvaMta dhanuSa-bANa calAvanAra yoddhApaNAno paricaya AvI jAya che. nirmAlyatAne ahiMsaka bhAvamAM khapAvanAra vartamAna vaNiko mATe dizAsUcaka draSTAMta che. - zrAvaka ane paraspara dharmacarcA: te kAle AlalikA nAme nagarI hatI. te nagarImAM RSibhadraputra pramukha ghaNA zramaNopAsako rahetA hatA. teo dhanika thAvata koithI parAbhava na pAme tevA ane jIva-ajIva tatvanA jJAtA hatA. koI eka divase ekatra maLelA, AvelA, ekaThA thayelA ane beThelA te zramaNopAsakono A prakAre vArtAlApa thayo, he Arya ! devalokamAM keTalA kAla sudhI sthiti kahI che?" devasaMbaMdhI satya hakIkatathI vAkepha RSibhadraputre te te zramaNopAsakane kahyuM- he Arya ! devalokamAM devonI jaghanya sthiti dasa hajAra varSanI kahI che. tyArapachI ekasamaya adhika, be samaya adhika thAvata asaMkhya samayAdhika karatA utkRSTa tetrIza sAgaropamanI sthiti kahI che. tyAra pachI devo ane devaloko vyacchinna thAya che...anya zrAvako A arthanI zradhdhA-pratIti-ruci karatA nathI. [23] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana zramaNa bhagavaMta mahAvIra padhAryA...bhagavaMtane vAMdInamIne te zrAvakoe pUchyuM, bhagavaMte kahyuM he Aryo! RSibhadraputra zramaNopAsake kahyuM e vAta sAcI che.... te zrAvako bhagavaMtane vAMdI-namIne RSibhadraputra zrAvaka pAse jaIne vinayapUrvaka vAraMvAra khamAve che. ---mana. za. 63, 3. 22, sU. 726 A draSTAMta zrAvakono svAdhyAyaprema-dharmacarcA-namratAnuM darzana karAve che. derAsarajI ke upAzraya bahAra oTale besI vikathAmAM magna rahetA zrAvakone mATe AgamakAlIna zrAvakonI svAdhyAya pratibhAnuM A adabhUta udAharaNa che. zrAvaka ane paraspara dharmajAgaraNa: udAyana rAjAne madhyarAtrIne samaye dharmajAgaraNa karatAM AvA prakArano saMkalpa yAvat utpanna thayo--te gAma, Akara, nagara, kheDa, karbaTa, maDaMba, droNamukha, patana, Azrama, saMbAdha ane sanniveza dhanya che, jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra vicare che. te rAjA, zeTha, talavara yAvat sArthavAha pramukhane dhanya che, jeo zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMdana-namaskAra kare che yAvat paryupAsanA kare che. jo zramaNa bhagavaMta mahAvIra eka gAmathI bIje gAma jatAM yAvat ahIM samosare ane A vItabhaya nagare padhAre...to huM paNa vaMdana yAvat paryupAsanA karuM. --mana. za. 63, 3. 6, sU. 187 [24] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana tyArapachI madhyarAtrImAM dharmajAgaraNa mATe jAgatA evA bhadraMnaMdI zrAvakanA manamAM Avo saMkalpa thayo ke te gAma, nagara, Akara, janapada ane sannivezAdi dhanya che, jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra vicare che. te rAjA, Izvara Adine paNa dhanya che, jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIrasvAmI pAse muMDita thaIne dIkSita thAya che. te rAjA, Izvara Adine paNa dhanya che, je zramaNa bhagavAna mahAvIrasvAmI pAse pAMca aNuvrata ane sAta zikSArUpa gRhasthadharmane aMgIkAra kare che. te rAjA Izvara Adi paNa dhanya che, je zramaNa bhagavaMta mahAvIranI dharmadezanA sAMbhaLe che. te zramaNa bhagavaMta mahAvIra yAvat gamana karatA jo ahIM padhAre to huM zramaNa bhagavaMta pAse maMDita thai dIkSA aMgIkAra karI lauM. ---vipA. zru. 2, 6. 2, sU. 37 A baMne prasaMgomAM dharmajAgaraNa jene sudakSa jAgarikA kahe che teno nirdeza che. rAtrinA anidrathI pIDAtA zrAvako mATe dikSAsUcaka che. prAyaH lupta banelI dharmajAgaraNanI pravRtti mATe A baMne pratibhAvaMta zrAvakonuM jIvana ane kavana pUrvakAlIna rAtricaryAne ujAgara kare che. [25] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna 'zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana - zrAvakanI indra dvArA prazaMsA : he ahaMnnakA tane dhanya che. he devAnupriyA tAruM jIvana saphaLa che ke jene nirgatha pravacanamAM A pramANenI pratipatti prApta thai che ane AcaraNamAM lAvavAnA kAraNe samyaka prakArathI sanmukha AvI che. he devAnupriya ! devonA indra ane devarAja zake saudharma kalpamAM, saudharma sabhAmAM ghaNA devonI madhyamAM sthita thaIne mahAna zabdothI A pramANe kahyuM -ni:saMdeha jaMbUdvIpanAmaka dvIpamAM, bharatakSetramAM, caMpAnagarImAM arahinnaka nAmano zramaNopAsaka jIva, ajIva Adi tatvano jJAtA che. tene nizcayathI koI deva ke dAnava nirgatha pravacanathI calAyamAna karavAmAM yAvat samyaktathI Tyuta karavAmAM samartha nathI... ---jJAtA. mu. 2, 4, 8, sU. 87 ahIM zrAvakanA samyakta ane dRDhapratijJApaNAnI indra svamukhe prazaMsA karato prasaMga che. vicAro ke kevA pratibhAvaMta zrAvako hazo AjanA "ahorUpa--ahodhvani yugamAM vartatA zrAvako mATe dharma-maMjhIla keTalI dUra che te vAta ahIM pratibiMbita thAya che. zrAvaka ane rAjA pratibodhakatA: te kALe caMpAnagarI hatI, jitazatru rAjA hatA, subuddhi maMtrI hatA. ekadA..aneka rAjA, Izvara yAvata sArthavAha sAthe [26] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana bhojana kareche. vipula azana-pAna--khAdima-svAdima lIdhA bAda jitazatru rAjA kahe che: - aho devAnupriyo ! te manojJa azana, pAna, khAdima, svAdima uttama varNa yAvat uttama sparzathI yukta che. uttama rasagaMdha-varNa-rUpathI yukta che. AsvAdana karavA yogya che. puSTikAraka che. baLane dIpta karanAra che...(ItyAdi). tyAre zrAvakamaMtrI evA subuddhie mauna dhAraNa karyuM paNa rAjAnA kathanano Adara na karyo... eka vakhata jitazatru rAjA ghoDesvArI mATe nIkaLyo. eka khAI pAsethI pasAra thayo. tenuM pANI carabI, naso, mAMsa, lohI ane parUthI yukta hatuM. mRtaka zarIrothI vyApta hatuM....amanojJa rUpa, rasa, gaMdha, varNathI yukta hatuM. tenI azubha gaMdhathI gabharAIne rAjAe uttarIya vastra vaDe potAnuM mukha DhAMkI dIdhuM. eka tarapha cAlyo gayo. sAthenA rAjA, Izvara yAvat sArthavAhane kahyuM ke aho devAnupriyo! A khAInuM pANI varNa, gaMdha, rasa, sparzathI amanojJa atyaMta azubha che...tyAre paNa subuddhi maMtrI mauna rahyo... subuddhine evo adhyavasAya utpanna thayo. aho jitazatru rAjA sat, tatvarUpa, tathya, avitathya ane adabhuta jina bhagavAna prarUpita bhAvone nathI jANatA tethI mArA mATe zreyaskara che ke huM jitazatru rAjAne sat, tatvarUpa, tathya, avitathya ane [27] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna 'zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana adabhuta jinendra prarUpita bhAvono samajAvuM ane te vAtane aMgIkAra karAvuM..(e rIte jitazatru rAjAne pratibodha kare che.) rAjA subuddhi maMtrI pAse dharma saMbhaLIne, manamAM dhAraNa karIne harSita ane saMtuSTa thaIne..pAMca aNuvrata tathA sAta zikSAvatone grahaNa kare che. ---jJAtA. , . 22, sU883 kevA haze e pratibhAvaMta zrAvako ! je A rIte rAjAne pratibodha karI dharmamArge vALatA hatA. - zrAvaka ane rAjavI avasthAmAM paNa dharmakaraNI:--- (cakravartI bharate cha khaMDa pRthvI jItI lIdhA pachI... vinItA rAjadhAnI pAse pahoMcI 48 gAu lAMbo, 36 gAu pahoLo paDAva nAkhyo pachI vArdhakIratnane pauSadhazALA nirmANa karavA kahyuM. pauSadhazALAmAM jai aThThama tapa karyo...yAvata snAnAdithI nivRtta thai pAraNuM karyuM. rAjyAbhiSeka pUrve paNa aThThama tapa karyo. AdarzagRhamAM gayA. sarI paDelI mudrikA joI samasta AbhUSaNo utAryA...aMtaramAM zubha bhAvanA pragaTI ke A zarIramAM zobhA jevI kaI vastu che? (A rIte kevaLajJAna sudhInI yAtrA zrAvakapaNAmAM karI.) ---saMpu. va. 3, TU. 626-222 [28] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana zrAvaka ane aMtima ArAdhanA:--- eka vakhata lAga maLatA rANI sUryakAMtAe rAjA pradezIne khorAkamAM jhera ApI dIdhuM. rAjA pradezanA zarIramAM tIvra vasamI vedanA upajI, tyAre paNa rANI upara lezamAtra roSa na karatA pauSadhazALAe gayo, tyAM jai pramArjanA karI, zauca ane laghuzaMkAnI jagyA tapAsI, pUrvAbhimukha thai DAbhanA saMthArAmAM parghakAsane sthira beTho. hAtha joDI, mAthuM namAvI A pramANe bolyo- arihaMta bhagavaMtone namaskAra, mArA dharmopadezaka ane dharmAcArya kezIkumArane namaskAra. huM temane vAraMvAra namuM chuM. meM pahelAM paNa sthUla prANAtipAta Adi pratijJA karI che. hamaNAM paNa temanI sAkSIe sarva prakAranA prANAtipAta vagerenA tyAgano niyama karuM chuM. nahIM karavA jevA sarva kAryano tyAga karuM chuM. jIvatAM sudhI cAre prakAranA AhArano tyAga karuM chuM, pratikramaNa karI, kALa mAse maraNa AvatAM samAdhipUrvaka kALa karI sUryAbha deva thayA. ---SInagniya. sUtra-80 lagabhaga luptaprAyaH banelI zrAvaka-aMtima-ArAdhanA vidhinuM ahIM pradeza rAjAnA jIvana ane kavana thakI nidarzana che. samAdhimRtyu zabda bolavA ke lakhavAthI AvuM mRtyu maLatuM nathI paNa ukta vidhinA paripAlanathI maLe che. [29] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna 'zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana ---nAganA pautra varuNano eka priya bAlamitra rathamusala saMgrAma karato hato. sakhta ghAyala thayo... saMgrAmamAMthI bahAra nIkaLyo. ghoDAone visarjita karyA, ghAsanA saMthArA upara beTho. pUrva dizA sanmukha besIne vAvata aMjalI karIne A pramANe bolyo : * he bhagavanA mArA priya bAlamitra nAgapautra varuNane je je zIlavato, guNavato, viramaNavrato, pratyAkhyAna, pauSadhopavAsa hoya te mane paNa ho.' ema kahIne bakhtara choDe che, zalya kADhe che. anukrame kALadharma pAme che...marIne turata ja mahAvideha kSetramAM jai siddhine pAmaze. ---mA. za. 7, 3. 1, sU. 37 ahIM zrAvakanI karaNIthI kiMcita ajJAta evA zramaNopAsakanI pratibhAnuM darzana che. jene phakta potAno mitra kaMika dharmakaraNI karato hato te ja smaraNa che. chatAM bhAvasamAdhithI ekAvatArI paNAnI prApti thai che. - zrAvaka ane kuTumbavyavasthA:--- jJAtAdharmakathA nAmaka AgamamAM sAtamA adhyayanamAM (paMcamahAvratanA upadeza svarUpa) rohiNInI vAta Ave che, je samagra adhyayanano TUMkasAra ahIM noMdhela che. zrAvaka potAnI kuTuMba-vyavasthA mATe kevI buddhipratibhA dharAvatA hatA, teno parokSa ullekha maLe che. [30] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana * dhanya sArthavAhane cAra putravadhU che. ujijhakA, bhogavatI, rakSikA ane rohiNI. kuTuMbamAM AdhArabhUta putravadhU kaI che te jANavAnI IcchA thai. cAre kulavadhUne pAMca-pAMca sAli (cokhA ke DAMgaranA dANA) Ape che te dANAnuM saMrakSaNa ane saMgopana karavA jaNAve che, temaja mAMge tyAre parata ApavAnuM kahe che. prathama kulavadhU ujijhakAe pAMca dANA pheMkI dIdhA, vicAryuM ke pitAjI mAgaze tyAre bhaMDAramAMthI ApI daIza. bIjI kulavadhU bhogavatI dANA cholIne khAI gaI. trIjI kulavadhU rakSikAe A dANA kaMika mahatvanA haze tema vicArI ratnanA dAbaDAmAM mUkI dIdhA. cothI kulavadhU rohiNIe pAMca dANAnA saMrakSaNa-saMgopana mATe potAnA piyara mokalI dANAne khetaramAM vAvI dIdhA, je kAlakrame punaH punaH vAvatAM ane UgatAM jatAM-gADAM bharAya teTalA thayA. pAMca varSa bAda dhanya sArthavAhe cAre kulavadhU pAse dANA pAchA mAgI kulavadhUnuM parikSaNa ane mUlyAMkana karyuM. dANA pheMkI denAra ujijhakAne kacarA-pANI jevuM dAsIne yogya kRtya soMpyuM, dANA khAI janAra bhogavatIne rasoI_khAMDavuM. pIsavuM vagere kRtya soMpyuM, dANA sAcavI rAkhanAra rakSikAne bhaMDAra sAcavaNInuM kArya soMpyuM. [31] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana pAMca dANAmAMthI pAMca varSamAM gADAM bharAya teTalA dANA karanAra rohiNIne samagra kula-gRhanI vaDerI ane salAhakAra tarIke nimaNuMka ApI. ---jJAtAdharma. zruta-2, 3. cha ahIM Agama-zAstromAM te kALanA zreSThIonI budhipratibhA ane ghara-gRhasthI calAvavA mATenI pratibhAnuM darzana che. zrAvaka ane mAtRbhakti:-- abhayakumAre zreNika rAjA pAsethI potAnI nAnI (apara). mAtAnA dohadanI vAta sAMbhaLI kahyuM ke, he tAtA Apa ciMtA na karazo. mArI nAnI mAtAne akALe je meghano dohada thayo che te manorathanI pUrti karavA prayatna karIza.. abhayakumAra pauSadhazALAmAM jAya che, pauSadha kare che. brahmacarya dhAraNa karIne...DAbhanA saMthAre sthita thai aThThamano tapa karI, devalokasthita pUrvabhavanA mitra devanuM smaraNa kare che... deva pragaTa thAya che....nAnI mAtA-dhAriNInI akALe megha mATenI IcchAne pUrNa kare che. ---jJAtAdharma. mu. 1, ma. 2, sUtra-22 abhayakumAranA jIvana-kavanano ahIM to ati alpa aMzamAtra che, paNa zramaNopAsakanI sagI mAtA ja nahIM apara mAtA paratve paNa keTalI adabhuta bhAvabhakti haze te pratibhAnuM darzana thAya che. [32] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana - zrAvaka ane jIvanazailI:--- te zreNika rAjAne dhAriNI nAme rANI hatI. potAnA mukhamAM pravezato evo hAthI svapnamAM joine jAgI... zayyAmAMthI UbhI thai...jyAM zreNika mahArAjAnI zayyA che tyAM Ave che. zreNika rAjAne iSTapriyakAnta-manohara...Adi guNayukta vANI vaDe jagADe che....zreNika rAjAnI anumatithI bhadrAsana upara bese che. zreNika rAjAne praNAma karI svapnanI vAta jaNAve che... zreNika rAjA paNa A arthane sAMbhaLe che, hRdayamAM avadhAre che, harSita-saMtuSTa thAya che...dhAriNIdevInA svapnanI prazaMsA kare che. svapnaphaLanuM kathana kare che...dhAriNIdevI te artha saMbhaLe che, harSita thAya che, saMtuSTa thAya che, zreNika rAjAnA kathanane yathArtha paNe svIkAre che...potAnI zayyAmAM AvI deva ane gurujana saMbaMdhI dharmakathA saMbhArIne zubha svapnanuM rakSaNa karavA jAgaraNa kare che. ---jJAtAdharma. mu. , 4. 6, sUtra 13-14 ahIM zrAvaka zrAvikAnI jIvanazailInuM uttama pratibhAdarzana che. rAjA-rANInI alaga zayyA, rAtrInA jagADavA chatAM patinuM zAMta-saumya svarUpa, paraspara prIti ane ekamekanI vAtanuM susaMvAdIpaNuM, rANIone paNa deva-gurunI kathAno svAdhyAya ItyAdi parama anukaraNIya che. [33] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana zrAvaka ane Rddhisiddhi:--- tyArapachI mahAbalakumAranAM mAtA-pitA evA prakAranuM prItidAna Ape che. ATha koTi hiraNya, ATha kroDa sonaiyA, uttama ATha mugaTa, uttama ATha kuMDalayugala, ATha hAra, ATha ardha-hAra, ATha ekasarA-hAra, e rIte mukatAvalI, kanakAvalI, ratnAvalI, ATha kaDAnI joDI, ATha bAjubaMdhanI joDI, ATha rezamI vastranI joDa...ATha zrI hrI-pRti-kIrti-buddhi ane lakSmIdevInI pratimA 80 hajAra gAya ItyAdi. (A varNana eTaluM badhuM lAMbu che ke lagabhaga doDha pejamAM A saMpattinuM varNana Ave che. te uparathI kalpI zakAya ke te zrAvakanI Rddhi-siddhi keTalI badhI haze.) ---HT. . 26, 3. 26, sUtra ra1 ---te AnaMda gAthApatinuM cAra karoDa suvarNa nidhAnamAM, cAra karoDa suvarNa vyAjamAM, cAra karoDa suvarNa dhana-dhAnyAdimAM rokAyela hatuM, daza hajAra gAyonuM eka vraja evAM cAra vrajo hatAM....ItyAdi. ---rUpA. sa. ---tyAM ghaNA zrAvako rahetA hatA. e zrAvako aDhaLaka dhanasaMpattivALA ane dedIpyamAna hatA. teonA rahevAnA AvAso moTA ane UMcA hatA. teonI pAse uttama zayyA, Asano ane gADAM vagere hatAM, vahANo ane baLado vagere puSkaLa vAhano hatAM, sonuM-rUpuM paNa ghaNAM hatAM. [34] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana teo vyApAra-vANijya karI dhanane vadhAravAmAM kuzaLa hatA, bIjI paNa aneka kaLAmAM kuzaLa hatA. teone tyAM vipula pramANamAM bhojanasAmagrI rahetI ane bhojana karanArA paNa aneka rahetA hatA. teone tyAM aneka nokaracAkara-gAya--pADA--gheTAMono samUha hato. koIpaNa kAryamAM parAvalaMbI na hatA.... teonI udAratAne lIdhe daravAjA pAchaLa raheto ulALiyo UMco ja raheto hato. temanAM aMta:pura paNa prIti upajAve tevAM hatAM. teo zIlavrata, guNavrata, viramaNa, pratyAkhyAna, pauSadha ane upavAso vaDe AThama--caudaza-amAsa ane pUname paripUrNa pauSadhane AcaratA hatA. -mana. za. 2, 3. 6, sUtra 630 vartamAna kALe koIne zAlibhadra Adi Rddhiyukta zrAvakanI upamA apAya che tyAre A sarve AgamakAlIna zrAvaka-zrAvikAnI Rddhisiddhi e eka evuM pramANa ApaNI samakSa rajU kare che ke kharekhara ApaNAM zrAvaka-zrAvikAnI saMpatti pratibhA keTalI uccatama koTinI haze! -+----- [35] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.] Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamakAlIna "zrAvaka-zrAvikA' - jIvana ane kavana A to ati saMkSepamAM, ati alpa draSTAMtomAM ane zrAvaka jIvana pratibhA darzana karAvatAM bahu ja thoDA muddAmAM sAgaramAM biMdu samAna gaNAya tevuM mAtra namUnArUpa varNana che. kharekhara Agamano sAdyanta abhyAsa karavAmAM Ave to aneka muddAmAM, pracura draSTAMto vaDe ApaNe AgamakAlIna "zrAvakazrAvikA". jIvana ane kavana pAmI zakIe. A muni dIparatnasAgara. [36] prastutakartA:-muni dIparatnasAgara [M.Com, M.Ed., Ph.D.)