________________
૨૦
વસ્તુપાલનું વિદ્યામંડળ અને બીજા લેખે
પ્રવર્તી કે શ્રીકાન્તિવિજયજી મહારાજ પાસેથી મળી હતી. મને મળેલી હાથપ્રતમાં કર્તા તરીકે કનકકુશલનું નામ નથી, પરન્તુ સ્વરચિત પ'ચમી કથા ઉપરના તેમને ખાલાવમેધ સુપ્રસિદ્ધ છે. તેમજ અન્યત્ર પણ એ વિષેની નોંધ મળે છે (લીંબડી જ્ઞાનભંડારનું સૂચિપત્ર, પૃ. ૬૪, તથા જૈન સાહિત્યને સંક્ષિપ્ત ઇતિહાસ, પૃ. ૫૯૧ તથા ૬૦૪), એટલે તેને કનકકુશલની કૃતિ માનવામાં કાઈ પ્રત્યવાય નથી. પ્રાચીન ગૂજરાતી ગદ્યના એક શિષ્ટ નમૂના તરીકે પ્રસ્તુત ખાલાવમેધ અહીં પ્રસિદ્ધ કરવાની તક હું લઉં છું, અને આશા રાખુ છું કે અભ્યાસીઓને તે કઇક ઉપયાગી થઇ પડશે. સામાન્ય વાચકેાની અનુકૂળતા માટે જૂના ગૂજરાતી ગદ્યને અર્વોચીન ગુજરાતીમાં, અને ત્યાં સુધી શબ્દશઃ અનુવાદ પણ આપ્યા છે.
કનકકુશલની અન્ય રચનામાં સસ્કૃતમાં દાનપ્રકાશ (સં. ૧૬૫૬), રોહિણીકથા, દીપાલિકાકલ્પ, ચતુવિ શતિ જિનસ્તાત્રવૃત્ત, ભકતામર સ્તાત્રવૃત્તિ, તથા જૂની ગૂજરાતીમાં હરિશ્ચન્દ્ર રાજાના રાસ ઇત્યાદિ પ્રાપ્ત થાય છે. ]
ભૂલ થા
" હૈં૦ || શ્રીવીતરાય · નમઃ || શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથઇ પ્રણામ ફરીનઇં, ભવ્ય જીવના ઉપગારનઈં કાજઇ કાતી શુદી પાંચમના મહિમા કહું છું, જિમ પૂર્વાચાર્ય ઇં શાસ્ત્રમાંહિઁ કહ્યો તિમ.
સકલ સંસાર માંહિ જ્ઞાન તે પરમ આધાર ઇં, પંચમ ગતિદાયક ઇં, તે માટિ પ્રમાદ મુકીનઇ વિધિસુ જ્ઞાન આરાધવું, જિમ વરદત્ત રાજકુમાર અને ગુણમજરીદ્યું આરાધ્યુ. તેહની પરિ'. તેહની કથા કહિષ્ણુ ઈં.
જમુદ્દીપના ભરક્ષેત્રનઇ વિષષ્ઠ પદ્મપુર નામા નગર ઇં, શાભાઇ કરી દેવતાના નગરને જીત છઇ. તિહાં અજીતસેન રાજા થયા, તેહની યશ
