________________
ગુજરાતમાં બેનષધીયચરિતને પ્રચાર वास्तव्य उदीच्यज्ञातीय रा० दूदासुत रा० केसव महाकाव्यनैषधपुस्तिका દાતા મiા અવતુ ૯
આ સિવાય સંઘવીના પાપાના ભરડારમાં નૈષધની ત્રીજી તાડપત્રીય પ્રત પણ છે, પરંતુ એમાં લખ્યા સંવત નથી. જેસલમેરમાં પણ ઉપર નોંધેલી સં. ૧૨૫ વાળી હાથપ્રત ઉપરાંત “નૈષધની બીજી ત્રણ તાડપત્રીય પ્રતો છે, એમાંની બે પ્રતિમાં તે “ સાહિત્યવિદ્યાધરી ” ટીકા પણ લખેલી છે. આ ત્રણ પિકી એકે પ્રતમાં લખ્યા સાલ નથી. પરંતુ એ સર્વે પ્રતો તાત્રો ઉપર લખાયેલી છે, અને સામાન્ય રીતે વિક્રમની પંદરમી સદીના અંત પછી તાડપત્રો ઉપર લખાયેલા મન્થ મળતા નથી. ૧૨ એ જોતાં એમાંની કઈ પણ પ્રત પંદરમી સદીથી અવાંચીન હોઈ શકે નહીં. લિપિના મરેડની દષ્ટિએ પરીક્ષા કરવામાં આવે તો એથી ઘણું જૂની પણ માલુમ પડે.
નૈષધની જનામાં જૂની હાથuતો આમ ગૂજરાતે સાચવી છે, એ વતુ પણ ગુજરાતના વિદ્વાનમાં “નૈષધને જે પ્રચાર થયો હતો તેની સુચક છે. સંસ્કૃત સાહિત્યના આ અમૂલ્ય રત્નનાં આટલાં પ્રાચીન અને વિશ્વરત પ્રતીકે બીજે કયાંય મળતા હોય એમ મારા જાણવામાં નથી,
ગજરાતમાં લખાયેલી નિષધંની ટીકાએ નૈષધીનુ વ્યવસ્થિત અધ્યયન-અધ્યાપન પ્રમાણમાં ગૂજરાતમાં જ પહેલું થયું હોય એમ તેની સૌથી પ્રાચીન-તથા સૌથી વિદ્વત્તાપૂર્ણ .: E. Descriptive Catalogue of M88, of the Jain Bhandar at Pattan, p. 113.
૧૦. Ibid, p. 170. 11. Catalogue of Mss. in Jesalmere Bhandar, p. 13-16-37.
૧૨. જુઓ–“ અમારો અનુભવ છે ત્યાં સુધી પંદરમી સદીના અંત સુધી તાડપત્ર ઉપર લખવાનું ચાલુ રહ્યું છે. પંદરમી સદીના અસ્ત સાથે તાડપત્ર ઊપરનું લેખન પણ આથમી ગયું છે.”-પુરાવિદ મુનિ પુણ્યવિજ્યજીત “ ભારતીય જૈન શ્રમણ સંસ્કૃતિ અને લેખનકળા, ' પૃ. ૨૬
