________________
૧૦૭
અર્થ : દેવના ભવને તથા નારકીના ભવને પામેલો જીવ ઉત્કર્ષથી એક એક ભવગ્રહણને વિષે જ રહે છે, (એકેક ભવ જ કરે છે) તેથી હે ગૌતમ ! એક સમય પણ પ્રમાદ ન કરવો. ૧૪.
કહેલા અર્થને જ સમાપ્ત કરે છે.
एवं भवसंसारे, संसरति सुभासुभेहि कम्मेहिं । નીવો પમાયવર્તુળો, સમયં ોયમ ! મા પમાયણ્
॥
અર્થ : ઉપર કહ્યા પ્રમાણે આ જન્મમરણરૂપી સંસારમાં ઘણા પ્રમાદવાળો જીવ પૃથ્વીકાય આદિ ભવના હેતુરૂપ શુભાશુભ કર્મો વડે ભ્રમણ કરે છે. હે ગૌતમ ! એક સમય પણ પ્રમાદ ન કરવો. ૧૫.
આ પ્રમાણે મનુષ્યભવની દુર્લભતા કહી. હવે મનુષ્યભવ પ્રાપ્ત થયા છતાં પણ ઉત્તરોત્તર ગુણ પ્રાપ્ત થવા પણ અતિ દુર્લભ છે. તે પાંચ સૂત્રો વડે કહે છે
-
लद्धूणऽवि माणुसत्तणं, आयरियत्तं पुणरावि दुल्लभं । વવે સુયા મિલેવુયા, સમયં ગોયમ ! મા પમાયણ્ ॥૬॥
અર્થ : મનુષ્યપણું પામ્યા છતાં પણ ફરીને તેમાં આર્યપણું એટલે આર્ય દેશમાં જન્મ દુર્લભ છે. કારણ કે ઘણા જીવો તો પર્વતાદિમાં વસનારા ચોરો છે તથા મ્લેચ્છ એટલે જેમની ભાષા પણ ન સમજી શકાય તેવા શક અને યવન દેશમાં ઉત્પન્ન થયેલા હોય છે, તેઓ ધર્મ, અધર્મ, ભક્ષ્ય, અભક્ષ્ય અને ગમ્ય, અગમ્ય વગેરે કાંઈ પણ જાણતા જ નથી. તેવા દેશમાં ઉત્પન્ન થવાય તો તેથી પણ તે મનુષ્યજન્મ વ્યર્થ જ છે. તેથી કરીને હે ગૌતમ ! એક સમય પણ પ્રમાદ કરવો નહીં. ૧૬.
लवणऽवि आयरियत्तणं, अहीणपंचिंदियया हु दुलहा । વિનિયિયા હું વીસર્ફ, સમય ગોયમ ! મા પમાયણ્ ॥૭॥
