________________
૧૯૫
करणसच्चेणं करणसत्तिं जणयइ, करणसच्चे अ वट्टमाणे जहावाई तहाकारी आवि भवइ ॥५१॥५३॥
અર્થ : હે ભગવંત ! પ્રતિલેખના આદિ ક્રિયા કરવામાં સત્ય એટલે વિધિ પ્રમાણે આરાધનથી જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : કરણસત્ય વડે જીવ કરણશક્તિ એટલે અપૂર્વ એવી શુભ ક્રિયા કરવાની શક્તિને ઉત્પન્ન કરે છે. તથા કરણસત્યમાં વર્તતો જીવ જે પ્રમાણે બોલે તે પ્રમાણે કરનારો પણ થાય છે, એટલે કે સૂત્રને બોલતાં બોલતા જે પ્રમાણે ક્રિયાસમૂહને મુખથી બોલે છે તે જ પ્રમાણે તે તે ક્રિયાને પણ કરે છે. ૫૧-૫૩. તેવા મુનિને યોગસત્ય પણ હોય છે, તેથી યોગસત્ય કહે છે –
जोगसच्चेणं भंते ! जीवे किं जणयइ ?
जोगसच्चेणं जोगे विसोहेइ ॥५२॥५४॥ અર્થ : હે ભગવંત ! યોગસત્ય વડે એટલે મન, વચન અને કાયાના સત્ય વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : યોગસત્ય વડે જીવ મન, વચન, કાયાના યોગોને શુદ્ધ કરે છે એટલે ક્લિષ્ટ કર્મના બંધનો અભાવ હોવાથી તે યોગોને નિર્દોષ કરે છે. ૫૨-૫૪.
આ યોગસત્ય ગુપ્તિવાળાને જ હોય છે તેથી ગુપ્તિને કહે છે – मणगुत्तयाए णं भंते ! जीवे किं जणयइ ?
मणगुत्तयाए णं जीवे एगग्गं जणयइ, एगग्गचित्तेणं जीवे मणगुत्ते संजमाराहए भवइ ॥५३॥५५॥
અર્થ : હે ભગવંત ! મનગુપ્તિ વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ? ઉત્તર : મનગુપ્તિ વડે જીવ ધર્મમાં એકાગ્રતાનેતન્મયતાને ઉત્પન્ન