________________
૧૯૧
સર્વ વિષયનું વ્યાપ્તપણું કહ્યું, તેથી પુનરુક્ત દોષ સમજવો નહીં. ૪૨-૪૪.
પ્રતિરૂપતા હોવા છતાં વૈયાવચ્ચ કરવાથી જ ઈષ્ટની સિદ્ધિ થાય છે, તેથી વૈયાવચ્ચને કહે છે –
वेआवच्चेणं भंते ! जीवे किं जणयइ ? वेयावच्चेणं तित्थयरनामगो कम्मं निबंधइ ॥४३॥४५॥ અર્થ : હે ભગવંત ! વૈયાવચ્ચ વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ? ઉત્તર : વૈયાવચ્ચ વડે જીવ તીર્થંકરનામ, ગોત્ર કર્મને બાંધે છે. ૪૩
૪૫.
વૈયાવચ્ચ વડે અરિહંતપદની પ્રાપ્તિ કહી, તે અરિહંત સર્વગુણસંપન્ન હોય છે, તેથી સર્વગુણસંપન્નતાને કહે છે –
सव्वगुणसंपुन्नयाए णं भंते ! जीवे किं जणयइ ?
सव्वगुणसंपुन्नयाए णं अपुणरावत्तिं जणयइ, अपुणरावत्तिपत्तए अ णं जीवे सारीरमाणसाणं दुक्खाणं नो भागी भवइ I૪૪૪દ્દા
અર્થ : હે ભગવંત ! જ્ઞાનાદિ સર્વ ગુણોથી યુક્તપણાથી જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : સર્વ ગુણોથી યુક્ત થવાથી જીવ અપુનરાવૃત્તિને એટલે મુક્તિને ઉત્પન્ન કરે છે. અપુનરાવૃત્તિને–મુક્તિને પામેલો જીવ શરીર અને મન સંબંધી કોઈ દુઃખોનો ભાગી થતો નથી. કેમકે દુઃખના કારણરૂપ શરીર અને મનનો જ અભાવ છે તેથી તે દુ:ખનો ભાગી થતો નથી. ૪૪-૪૬. | સર્વ ગુણો તો વીતરાગતા હોય તો જ થાય છે તેથી વિતરાગતાને કહે છે –
वीअरागयाए णं भंते ! जीवे किं जणयइ ?