________________
કહે છે
૧૭૭
આવા ગુણવાળાએ સ્વાધ્યાય કરવાનો છે તેથી હવે સ્વાધ્યાયને
➖
सज्झाएणं भंते ! जीवे किं जणयइ ? सज्झाएणं नाणावरणिज्जं कम्मं खवेइ ॥ १८ ॥
અર્થ : હે ભગવંત સ્વાધ્યાય વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે અર્થાત્ કયો ગુણ ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : સ્વાધ્યાય વડે જીવ જ્ઞાનાવરણીય કર્મને તથા ઉપલક્ષણથી બીજાં કર્મોને પણ ખપાવે છે—શ્ચય કરે છે. ૧૮-૨૦.
સ્વાધ્યાયમાં પ્રથમ વાચના છે તેથી હવે વાચનાને કહે છે. वायणाए णं भंते ! जीवे किं जणयइ ?
वायणाए णं निज्जरं जणयइ, सुअस्स अणासायणाए वट्टति, सुअस्स अणासायणाए वट्टमाणे तित्थधम्मं अवलंबइ, तित्थधम्मं अवलंबमाणे महानिज्जरे महापज्जवसाणे भवइ ॥ १९ ॥ २१ ॥
અર્થ : હે ભગવંત ! વાચના વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : વાચના વડે જીવ કર્મની નિર્જરાને ઉત્પન્ન કરે છે અને શ્રુતની અનાશતનામાં વર્તે છે, કેમકે વાચના ન કરવી એ શ્રુતની અવજ્ઞા છે. વાચનાથી શ્રુતની અનાશાતના કરી કહેવાય છે. તથા શ્રુતની અનાશાતનામાં વર્તનાર તીર્થના ધર્મને એટલે શ્રુતદાનરૂપ ગણધરના આચારને અવલંબન કરે છે—આશ્રય કરે છે. અર્થાત્ પામે છે, તથા તીર્થના ધર્મને અવલંબન કરનાર મોટી નિર્જરાવાળો અને મહાપર્યવસાન એટલે સર્વથા કર્મના અંતવાળો થાય છે અર્થાત્ મોક્ષ પામનારો થાય છે. ૧૯-૨૧.
વાચના લીધા પછી શંકા થાય ત્યારે ફરી ફરી પૂછવું જોઈએ, તેથી હવે પ્રતિપૃચ્છના કહે છે –
पडिपुच्छणाए णं भंते ! जीवे किं जणेइ ?