Tulsi Shabda Kosh Part 01

Author(s): Bacchulal Avasthi
Publisher: Books and Books

Page 525

तुलसी शब्द-कोश
/ नाघ, नाघइ : (सं० लङ्घयति > प्रा० लंघइ; सं० नाखयति- - नख गती > अ० नाघइ) आ०प्र० । कूद जाता है, लाँघ जाता है, फाँद सकता है । 'जो नाघइ सत जोजन सागर ।' मा० ४.२६.१
513
नाघउँ : आ० उए० । लाँघ सकता हूं, फर्लांग जाता हूं। 'लीलहि नाघउ जलनिधि खारा ।' मा० ४.३०.८
नाघत: वक०पु० । [ लांघता, लांघते । 'नाघत भयउ पयोधि अपारा।' मा० ७.६७.३
नार्घाह : आ०प्रब० । लाँघ जाते हैं । 'नावहिं खग अनेक बारीसा ।' ६.२८.२ नाघि : पूकृ० । लांघकर । 'नाघि सिंधु एहि पारहि आवा ।' मा० ५.२८.२ नाघी : भूकृ० स्त्री० । लांघी । 'कहे कटु बचन रेख नाघी में ।' गी० ३.७.२ नाघेउ : भूकृ०पु०कए० । लाँघ गया । 'पुर दहि नाघेउ बहुरि पयोधी ।' मा०
७. ६७.५
नाघेहु : आ० - भूकृ०पु० + मब० । तुमने लांघा । 'सोउ नहि नाघेउ असि मनुसाई ।' मा० ६.३६.२
नाच : (१) सं०पु० (सं० नृत्य > प्रा० नच्च ) । ' घेरि सकल बहु नाच नचावहिं ! | मा० ६.५.७ (२) नाचइ । 'नाच नटीइव ।' मा० ७.७२.२
// नाच, नाच : (सं० नृत्यति > प्रा० नच्चइ) आ०प्र० । नाचता-ती है । 'जह तहँ नाचइ परिहरि लाजा ।' मा० ६.२४.१
नाचत : वकृ०पु ं० (सं० नृत्यत् > प्रा० नच्चंत ) । नाचता, नाचते । 'मोरगन नाचत बारिद पेखि ।' मा० ४.१३
नाचति : वकृ०स्त्री० । नाचती, नाच रही । ' रुचिर मोर जोरी जनु नाचति । * गी० ७.१७.१४
नार्घाह : आ०प्रब० (सं० नृत्यन्ति > प्रा० नच्चति > अ० नच्चहि ) । नाचते-ती हैं । 'नकटीं नाचहि करि गाना ।' मा० १.३०६.४
नाचा : (१) नाच | नृत्य । 'जस काछिभ तस चाहिअ नाचा ।' मा० २.१२७.८ (२) नाचइ । नाचता है । 'अनुहरि तालगतिहि नटु नाचा ।' मा० २.२४१.४ (३) भूकृ०पु० । नाच उठा, नृत्य कर चला । 'सिर - भुजहीन रुंड महि नाचा । * मा० ६.१०३.२
नाचि : पूकृ० । नाच कर । 'नाचि कूदि करि लोग रिझाई ।' मा० ६.२४.२ नाची : (१) नाचि । मारु काटु धुनि बोलहिं नाची ।' मा० ६.५२.२ (२) भूकृ० स्त्री० । नृत्य कर चली । 'तिय मिस मीचु सीस पर नाची ।' मा० २.३४.५