Tattvarthadhigam Sutram Part 04

Author(s): Rajshekharsuri, Dharmshekharvijay, Divyashekharvijay
Publisher: Arihant Aradhak Trust

Page 91

૬૯
સૂત્ર-૧૭
શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૪ તેમનાં શીત-ઉષ્ણ કિરણો સુખકારી છે, અર્થાત્ ચંદ્રનાં કિરણો અત્યંત ઠંડા નથી અને સૂર્યનાં કિરણો અત્યંત ઉષ્ણ નથી, કિંતુ બંનેના કિરણો સાધારણ(=સુખપૂર્વક સહન થઇ શકે તેવાં) છે. લાખ યોજન પરિમાણ પ્રકાશવાળા છે, અર્થાત્ તેમનો પ્રકાશ કાયમ માટે લાખ યોજન સુધી પહોંચે છે, એમ આચાર્યો કહે છે. (૪-૧૬)
टीकावतरणिका-उक्ता ज्योतिष्काः, तदभिधानात्तृतीयो देवनिकायः, साम्प्रतं चतुर्थमाह
ટીકાવતરણિતાર્થ– જયોતિષ્ઠો કહ્યા. જ્યોતિષ્કોના કથનથી ત્રીજો દેવનિકાય કહ્યો. હવે ચોથા દેવનિકાયને કહે છે– વૈમાનિકનિકાયનો અધિકારवैमानिकाः ॥४-१७॥ સૂત્રાર્થ– અહીંથી વૈમાનિક નિકાયના દેવોનો અધિકાર શરૂ થાય છે. (૪-૧૭)
भाष्यं- चतुर्थो देवनिकायो वैमानिकाः । तेऽत ऊर्ध्वं वक्ष्यन्ते । विमानेषु भवा वैमानिकाः ॥४-१७॥
ભાષ્યાર્થ– ચોથો દેવનિકાય વૈમાનિકો છે. હવે પછી વૈમાનિકો કહેવાશે. વિમાનમાં ઉત્પન્ન થયેલા તે વૈમાનિકો. (૪-૧૭)
टीका- प्रायो निगदसिद्धं, नवरं अत ऊर्ध्वमिति इतः प्रभृति ऊर्ध्वं प्राक् स्थितेरिति, तथा विशेषेण सुकृतिनो मानयन्तीति विमानानि II૪-૨ણા
ટીકાર્થ– આ સૂત્ર પ્રાયઃ બોલતાં જ સમજાઈ જાય તેવું છે. ફક્ત આ વિશેષ છે- હવે પછી એટલે અહીંથી પ્રારંભીને આયુષ્યની સ્થિતિના વર્ણન સુધી. જેમને પુણ્યશાળીઓ વિશેષથી માને સેવે તે વિમાનો. (૪-૧૭) टीकावतरणिका- एते चટીકાવતરણિકાર્થ– આ વૈમાનિક દેવો