Book Title: Tattvarthadhigam Sutram Part 04
Author(s): Rajshekharsuri, Dharmshekharvijay, Divyashekharvijay
Publisher: Arihant Aradhak Trust
View full book text
________________
૯૮
શ્રી તત્ત્વાથધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૪ સૂત્ર-૨૪ ટીકાર્થ– પૂર્વના પદમાં બહુવ્રીહિ સમાસ છે, પછીના પદમાં કન્ડ સમાસ છે. બે, ત્રણ અને શેષ કલ્પોમાં અનુક્રમે પીત, પદ્મ, શુક્લલેશ્યા હોય છે એમ સૂત્રનો સમુદિત અર્થ છે. અવયવાર્થને તો ભાષ્યકાર “પણુંપરિ” ઇત્યાદિથી કહે છે. અવયવાર્થ સુગમ છે. (૪-૨૩)
भाष्यावतरणिका- अत्राह- उक्तं भवता द्विविधा वैमानिका देवाः ‘ોપના: સ્વાતીતાશ' (૪-૨૮) તિ | તત્ સ્પા તિ | अत्रोच्यते
ભાષ્યાવતરણિતાર્થ– અહીં શિષ્ય કહે છે- વૈમાનિક દેવો કલ્પોપપન્ન અને કલ્પાતીત એમ બે પ્રકારે છે એમ આપે કહ્યું છે. તેથી કલ્પો ક્યા છે? અહીં ઉત્તર કહેવાય છેકલ્પની અવધિप्राग् ग्रैवेयकेभ्यः कल्पाः ॥४-२४॥ સૂત્રાર્થ– રૈવેયકોની પૂર્વે કલ્યો છે. (૪-૨૪)
भाष्यं- प्राग्ग्रैवेयकेभ्यः कल्पा भवन्ति सौधर्मादय आरणाच्युतपर्यन्ता इत्यर्थः । अतोऽन्ये कल्पातीताः ॥४-२४॥
ભાષ્યાર્થ– સૈવેયકોની પહેલા કલ્યો છે, અર્થાત્ સૌધર્મથી પ્રારંભીને આરણ-અશ્રુતસુધી કલ્પો છે. તેનાથી બીજા દેવો કલ્પાતીત છે. (૪-૨૪)
टीका- 'अत्राहोक्तं भवते'त्यादि सम्बन्धः सूत्रभाष्ये ऋज्वर्थे एव, नवरं 'सभाजयन्तीति पूजयन्तीति चेति ॥४-२४॥
ટીકાર્થ– “મન્નાહોવાં અવતા” ઈત્યાદિ સંબંધ છે, અર્થાત્ પૂર્વસૂત્રનો સંબંધ કરવા માટે છે. સૂત્ર અને ભાષ્યનો અર્થ સરળ છે. ફક્ત આ વિશેષ છેસામાનયતિ એટલે પૂજા કરે છે. (૪-૨૪)
भाष्यावतरणिका- अत्राह- किं देवाः सर्व एव सम्यग्दृष्टयो यद्भगवतां परमर्षीणामर्हतां जन्मादिषु प्रमुदिता भवन्ति इति । अत्रोच्यते- न सर्वे सम्यग्दृष्टयः किन्तु सम्यग्दृष्टयः सद्धर्मबहुमानादेव