Sindur Prakaran

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 43

ਖੇਤ, ਮਕਾਨ, ਸੋਨਾ, ਚਾਂਦੀ, ਦਾਸੀ, ਕੁੱਪ, ਬਰਤਨ, ਦੋ ਪੈਰਾਂ ਵਾਲੇ ਜੀਵ, ਚਾਰ ਪੈਰਾਂ ਵਾਲੇ ਜੀਵ, ਨੌ ਨਿੱਧੀਆਂ, ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਰੂਪੀ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਗਿਆਨੀ ਮਾਨਵ ਦੀ ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਵਿਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਦੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਜਦ ਵਧਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਅਸਰ ਨਾਲ ਕਿਨਾਰੇ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਉਬੜ-ਖਾਬੜ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਕਰੀਬ ਦੇ ਦਰਖ਼ਤਾਂ ਨੂੰ ਜੜ੍ਹ ਤੋਂ ਉਖਾੜ ਕੇ ਨਦੀ ਵਹਾ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਦ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਵਧਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਨਦੀ ਦੇ ਵਹਾਅ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਕਸ਼ਟਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਭੁੱਖ, ਪਿਆਸ ਤੇ ਡਰ ਦੇ ਕਸ਼ਟਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਦੀ ਦਾ ਵਹਾ ਕਿਨਾਰੇ ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਦਰਖਤਾਂ ਨੂੰ ਜੜੋਂ ਪੁਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਇਹ ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਧਰਮ ਰੂਪੀ ਦਰਖ਼ਤ ਨੂੰ ਜੜ੍ਹ ਤੋਂ ਉਖਾੜ ਸੁੱਟਦਾ ਹੈ। ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ ਧਰਮ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ। ਉਹ (ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ) ਧਰਮ ਤੋਂ ਮੂੰਹ ਮੋੜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਵਿਚ ਰੁੱਝਾ ਮਨੁੱਖ ਧਰਮ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦਾ। ਜਿਵੇਂ ਨਦੀ ਦਾ ਵਹਾਅ ਚੱਲਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਕਾਰਨ ਸੱਮਿਅਕ ਗਿਆਨ, ਸੱਮਿਅਕ ਦਰਸ਼ਨ, ਸੱਮਿਅਕ ਚਾਰਿੱਤਰ ਮੂਲ ਤੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਵਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਿਆਂ, ਦਿਆ, ਖਿਮਾ ਆਦਿ ਕਮਲ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਵਹਿੰਦਾ ਪਾਣੀ ਕਮਲ ਨੂੰ ਜੜੋਂ ਪੁੱਟ ਸੁੱਟਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੀੜਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਭ ਧਰਮ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਮਨ ਰੂਪੀ ਹੰਸ ਦੇ ਪਰਦੇਸ ਜਾਣ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਵ ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਕਾਰਨ ਜੜ੍ਹ ਬੁੱਧੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਬੁੱਧੀ ਵਿਚ ਕਰੋਧ, ਮਾਨ, ਮਾਇਆ ਲੋਭ ਆਦਿ ਕਮਾਇ ਵਧਦੇ ਫੁੱਲਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਲਵਨ (ਜਨਮ ਮਰਨ) ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
(42)