Sindur Prakaran

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 57

ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕਲਾ ਵਿਚ ਮਾਹਿਰ ਹੈ, ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਰਬ ਭਖਸ਼ੀ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਆਤਮਾ ਲਈ ਹਿੱਤਕਾਰੀ ਨਹੀਂ। ਅਨਿਆਂ ਦੀ ਸਾਥੀ ਹੈ, ਕਾਮ ਭੋਗਾਂ ਵਿਚ ਮਨਮਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਗਲਤ ਰਾਹ ਤੇ ਚਲਾਉਣ ਵਿਚ ਕਲੇਵਾ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪੰਜ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ ਦੁੱਖ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸੋ ਕਾਮ ਭੋਗ ਜਿੱਤਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
(72-73)
ਧਨ (ਲੱਛਮੀ) ਦਾ ਸੁਭਾਅ :
ਲੱਛਮੀ (ਧਨ) ਨੀਚ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਦੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੇਠਾਂ ਨੂੰ ਵਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਨੀਂਦ
ਆਉਣ ਤੇ ਵਿਵੇਕ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ, ਇਹ ਧਨ ਵੀ ਹੰਕਾਰ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਰਾਬੀ ਖੁਦ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਕੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿਚ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਧਨ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਅੰਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਲੱਛਮੀ ਧੂੰਏਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੰਚਲਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੰਚਲ ਹੈ। ਇਹ ਲੱਛਮੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ (ਮਨੁੱਖ) ਲਾਲਚੀ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੱਛਮੀ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਘੁੰਮਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਦੁਰਾਚਾਰੀ ਔਰਤ ਜਾਂ ਵੇਸ਼ਿਆ ਇੱਕ ਦੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਛਮੀ ਇਕ ਦੀ ਨਹੀਂ ਬਣਦੀ। ਇਹੋ ਧਨ ਦੀ ਦੇਵੀ ਦਾ ਸੁਭਾਵ ਹੈ। (74)
ਇਸ ਧਨ ਨੂੰ ਧਿਕਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਗੇ ਸਬੰਧੀ ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਇੰਝ ਲੱਗੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਚੋਰਾਂ ਦਾ ਝੁੰਡ ਚੋਰੀ ਵਿਚ ਲੱਗਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਫਿਰ