Shravak Bhoomi

Author(s): Karunesha Shukla
Publisher: Kashi Prasad Jayaswal Research Institute

Page 558

452
श्रावकभूमौ नष्क्रम्यभूमिः
रागात् [1] तस्मिश्च समये द्विविधो[s]स्य चित्तक्षोभकर: अपक्षालो' [5]धि[3]गतो भवति । नि: प्रीतिके तृतीयध्याने चित्तं प्रदधतः । द्वितीये च ध्याने वितर्कविचाराः, एतहि च प्रीतिः, तेनाह उपेक्षको विहरति । एतौ हि द्वौ धौ चित्तसंक्षोभकरौ । निरन्तराया उपेक्षाया विघ्नकारकौ। तत्र प्रथमे ध्याने वितर्कविचारा भवन्ति । येन निरन्तरोपेक्षा न प्रवर्तते। द्वितीये ध्याने [4] प्रीतिर्भवति । येनात्रापि निरन्तरोपेक्षा न प्रवर्त्तते । तेनायं ध्यायी प्रथमद्वितीयेषु (ययोः) ध्यानेषु (नयोः) नास्ति, तेन तृतीये ध्याने उपेक्षको विहरतीत्युच्यते । स उपेक्षकस्सन्स्तथा (संस्तथा) तथोपस्थितस्मृतिविहरति । यथा यथा ते प्रीतिसहगताः संज्ञामनसिकाराः समुदाचरन्ति । स चेत्पुनरभावितत्वात् तृतीयस्य ध्यान[5]स्य स्मृतिसंप्रमोषात्कदाचित्क[f]हंचित् चित्ते प्रीतिसहगताः
संज्ञामनसिकाराः समुदाचरन्ति । तां (तान्) लघु 1. The literal meaning of अपक्षाल is प्रतिद्वन्द्विन् or the hinder
ing force in acquisition of the last stage of samādhi, see, RAK, VIII.11, p. 224 अपक्षालः कण्टकः, see also III.102, p. 84; these are eight in number facrifaartश्वासप्रश्वासौ सुखदुःखसौमनस्यदौर्यनस्यानीत्यष्टावपक्षालाः, Adv., p. 410;
AK, VIII.11; see also, III.101-2, AKV, III, p. 109. 2. पश्यन् प्रीतिमकुशलां निष्प्रीतिकं सुखं साक्षात्कुर्वन् ध्यायति । स्थापयित्वा
अन्याङ्गान्यत्र सुखमुपेक्षा स्मृतिः संप्रज्ञानं समाधिश्चेति पंचांगानि भवन्ति यथोक्तपूर्वाणि । इति तृतीयं ध्यानम् ॥ Ada., loc. cit.