Shravak Bhoomi

Author(s): Karunesha Shukla
Publisher: Kashi Prasad Jayaswal Research Institute

Page 582

476
starभूमौ नैष्क्रम्यभूमिः
तत्र वायुशोषो नाम तथापि तन्महता वायु [ 5 ]स्कन्धेनार्द्राः पृथिवीप्रदेशा लघु लघ्वेव शुष्यन्ति । तथार्द्राणि वस्तून्यार्द्राः सस्यजातयः ।
प्रत्ययान्तरसमुद्गमो नाम तद्यथा सुखवेदनीयं स्पर्शं प्रतीत्य सुखां वेदनां वेदयमानस्य सुखवेदनीय (:)स्पर्शसमुद्गमः । [' एवं दु:खां वेदनां वेदयमानस्य सु ( दु:)ख वेदनीय ( : ) स्पर्शसमुद्गमः ] अदुःखासुखां वेदनां वेदयमानस्य[[S]सुखवेदनीयस्य वा [S] दुःखवेदनीयस्य [6]वा स्पर्शस्य समुद्गमः । तथा रक्तस्य प्रतिधनिमित्तसमुद्गमः यस्य समुद्गमाद्रागपर्यवस्थानं च विगच्छति । प्रतिघपर्यवस्थानं चोत्पद्यते ( 1 ) एवं द्विष्टस्य मूढस्य विसभागः । क्लेशोत्पत्तिनिमित्तः समुद्गमो वेदितव्यः । तद्यथा चक्षुविज्ञाने संमुखीभूते शब्दविषयसमुद्गम : 2 | गन्धरसस्प्रष्टव्य (T) : । धर्मनिमित्त [ 7 ] समुद्गमो येन विषयान्तरेण विसभागान्युत्पद्यन्ते । इतीमान्यष्टौ विपरिणामक [T] - रणानि [1] या काचिद्विपरिणतिर्भवति । रूपिणाम्वा, अरूपिणाम्वा धर्माणां सर्व्वे (व) सौ एभिरष्टाभिर्नात उत्तर नातो भूयः ।
1
V
1. Added by a separate hand in a footnote.
2. The correct reading hereafter seems to be — [ प्राणजिह्वाकायविज्ञानेषु संमुखीभूतेषु ] गन्धरसस्प्रष्टव्य [विषयसमुद्गमो यावन्मनोविज्ञाने संमुखीभूते ] धर्मनिमित्तसमुद्गमः । ; portion in the square brackets has been supplied by us.