Sagar Dharmamrutam

Author(s): Ashadhar, Manoharlal Shastri
Publisher: Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti

Page 228

अष्टमोध्यायः ।
संन्यासार्थं क्षेत्रविशेषस्वीकार माह
प्रायार्थी जिनजन्मादि स्थानं परमपावनम् । आश्रयेत्तदलाभे तु योग्य महादिकम् ॥ २९ ॥
टीका-- आश्रयेदुपसर्पेत । कोऽसौ प्रायार्थी संन्यासानशनकामः । किं तत्, जिनजन्मादि स्थानं । किंविशिष्टं, परमपावनं परं पवित्रीकरणं । तत्र जन्मस्थानं वृषभनाथस्यायोद्ध्या । निष्क्रमणस्थानं सिद्धार्थवनं । ज्ञानस्थानं शकटमुखोद्यानं । निर्वाणस्थानं कैलासः । एवमन्येषामपि जन्मादिस्थानानि यथागममधिगम्यानि । तदलाभे तु तस्याप्राप्तौ पुनराश्रयेदसौ । किं तत्, आर्हद्गृहादिकं जिनचैत्यालयसंयताश्रमादिकं । किंविशिष्टं, योग्यं समाधिसाधनसमर्थम् ॥ २९ ॥
२१३
तीर्थम्प्रति चलितस्यावान्तरमार्गेऽपि मृतस्याराधकत्वं दर्शयतिप्रस्थितो यदि तीर्थाय म्रियतेऽवान्तरे तदा ।
अस्त्येवाराधको यस्माद्भावना भवनाशिनी ॥ ३० ॥ टीका - यदि म्रियते संमाध्यर्थी । क्क, अवान्तरे स्वस्थानतीर्थस्थानयोरन्तराले । उपलक्षणमेतत् । तेन निर्यापकाचार्यमरणमप्याराधकं स्यादेव । किंविशिष्टः सन्, प्रस्थितः गन्तुमारब्धः । कस्मै, तीर्थाय जिनजन्मादिस्थानाय निर्यापकाचार्याय वा । तदा अस्त्येव अवश्यं भवत्यसौ । किंविशिष्टः, आराधकः यस्मात्कारणाद्भवति । काऽसौ भावना समाधिसाधनप्रणिधानं । किंविशिष्टा, भवनाशिनी संसारनिरसनी ॥ ३० ॥
तीर्थं गमिष्यन् क्षमापनं क्षमणं च कुर्यादित्युपदिशति - रागात् द्वेषान्ममत्वाद्वा यो विराद्धो विराधकः । यश्च तं क्षमयेत्तस्मै क्षाम्येच्च त्रिविधेन सः || ३१ ॥
टीका - क्षमयेत् क्षमां कारयेत्सः तीर्थं जिगमिषुः । कं, तं । यः किं, यो विराद्धो दुःखे स्थापितः । कस्मात् रागात् स्नेहात् द्वेषात् क्रोधात् ममत्वात् -ममकाराद्वा । यश्च रागादेर्विराधकः स्वस्य वैमनस्योत्पादकः सम्पन्नस्तस्मै । क्षाम्येच्च क्षमां कुर्यात्सः । केन त्रिविधेन मनोवाक्कायेन ॥ ३१ ॥
•