________________
શીલવતી: વેશ્યાં કન્યા
“વધુ જવાબદાર કોણ લાગે છે?” પુષ, પણ એથી સ્ત્રી સાવ નિરપરાધ નથી બની શકતી.
“ઠીક છે, મહારાજ ! જે કમજોર હોય તે પોતાને નિર્દોષ ચાબિત ન કરી શકે?”
એમ નહિ બેટી! કમજોર હેય તે નિર્દોષતાને બદલે ન મેળવી શકે, એટલું બહુબહુ તે કહી શકાય, બાકી નિર્દોષતા પુરવાર કરવી એ મુશ્કેલ વાત નથી."
“પણ નિષ્ફળ સિદ્ધિ અને અસિદ્ધિમાં કઈલાંબે તફાવત નથી.” * બાલ ફળ ઉપર નજર કરી છે તે તમે કહે છે તેમ અને, પણ જે આત્મસંતોષ પૂરતી વાત હોય તે નિષ્ફળ સિદ્ધિ અને સફળ સિદ્ધિમાં બહુ તફાવત નથી રહેતું.”
પણ નિષ્ફળતા આત્મસંતોષને ય તાણું જાય છે. મહારાજ ! મેં આત્મસંતોષ તો બહુ સે, પણ આખર સુધી અડગ ન રહી શકી. એ ગયો અને હું હતી તેવી જ વેશ્યાની પુત્રી રહી ગઇનહિ નહિ, વેશ્યા જ છું.”
મને વિચાર થયોઃ વેશ્યાની પુત્રીમાં આટલી વિદ્વતા અને માવી દાર્શનિકતા કયાંથી આવી? વાચાળપણું તો હરકેાઈ સ્થળે મળી શકે છે, પણ જે પ્રકારની વિદ્વત્તા સાથે એણે ચર્ચા કરી એને એકલું વાચાળપણું ન કહી શકાય.
એવા જ વિચારમાં હું તણાતું હતું એટલામાં એ કહેવા. વાગીઃ “ઠીક મહારાજ! મને માફ કરજે. આપનો સમય મે નકામો બગાડ્યો. ભૂલેચૂકે પણ તમે મને એક વાર બેટી કહીને બોલાવી એ આપને ઉપકાર હું કદી નહિ ભૂલું.”
થોડીવાર નહિ બેસી શકે ? તમારા જેવી વિદુષી કન્યા મેં બહુ ઓછી જેઈ છે. તમારું જીવન, મારે માટે એક સમસ્યારૂપ
