________________
कर्मशरीरमनोवागविचेष्टितोच्छवासदुःखसुखदाः स्युः । जीवितमरणोपग्रहकराश्च संसारिणः स्कन्धाः ॥२१॥
. પુદ્ગલ રકÈો સંસાર ને, કર્મો શરીરે મન, વાણી, ક્રિયા, ચેષ્ટા, હિલચાલ, શ્વાસ, ઉશ્વાસ, સુખ, દુઃખ, જીવન ને મરણ આપે છે. ૨૧૭ परिणामवर्तनाविधिपरापरत्वगुणलक्षणः कालः। सम्यत्त्वज्ञानचारित्र वीर्यशिक्षागुणा जीवाः ॥२१॥
પરિણામ-રૂપાન્તર પામવાની શક્તિ, વતન = હેવાપણુ, કિયાગતિ વગેરે ચેષ્ટા, પરત્વ = પહેલા પણું. અને અપરત્વ = પછીપણું એ કાળનું સ્વરૂપ છે. એ કાળ તરફથી મળતી સહાય બીજા જીને સમ્યકત્વજ્ઞાન ચાસ્ત્રિ વીર્ય પ્રેરણ-શિક્ષણ આપી સહાય કરે છે. ૨૧૮ पुद्गलकर्म शुभ यक्तपुण्यमिति जिनशासने दृष्टम् । यदशुभमथ तत्पापमिति भवति सर्वज्ञनिर्दिष्टम् ॥२१९॥
પુદ્ગલમય શુભકમ હેય છે તેને જૈનશાસનમાં પુણ્ય " કહે છે. અને પુદ્ગલેગય અશુભ કર્મો હોય છે તેને સર્વજ્ઞ ભગવતેએ પાપ તત્ત્વ કહેલું છે. ૨૧૯ ચોઃ સુદ્ધા પુણાવસ્તુ ખાવી ત : बाकायमनोगुप्तिनिराश्रवः संवरस्तूक्तः ॥२२०॥ - શુદ્ધ મન, વચન ને કાયાની પ્રવૃત્તિ તે પુણ્યને આશ્રવ પુણયને લાવનાર છે. અને તેથી વિરુદ્ધ તે પાપને આશ્રવ પાપને લાવનાર છે. પુણ્યને પાપને લાવનાર આશ્રવના દ્વારા બંધ કરીને મન, વચન અને શરીરની પ્રવૃત્તિને રોકાવટ કરનારને સંવર કહેવાય છે. ૨૨૦
(૫૩)
